Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

‒ prawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działki nr 1,

‒ nieprawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działki nr 1,

‒ nieprawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działki nr 2.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 marca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 1 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działek nr 2 i nr 1. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 kwietnia 2022 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w …. (Wnioskodawca NIP …) działając zgodnie z wnioskiem wierzyciela dokonał w dniu 24.11.2021 r. ponownego zajęcia nieruchomości dłużnika A Sp. z o.o., NIP: …, REGON: …, KRS (Krajowy Rejestr Sądowy): … - stanowiących nieruchomości gruntowych niezabudowanych, położonych w miejscowości B przy ul. C gm. …, na działkach ozn. nr 2, 1 obrębu … objętej księgą wieczystą nr `(...)`

Zgodnie z ewidencją gruntów przedmiotowa nieruchomość położona jest w Gminie `(...)`, w obrębie …, na działkach ozn. w ewidencji gruntów nr 2 i 1 w jednostce rejestrowej `(...)` Teren przedmiotowych działek posiada aktualny plan zagospodarowania przestrzennego Gminy `(...)` zatwierdzony uchwałą nr … Rady Miejskiej w `(...)` z dnia 18 czerwca 2004 r. Przedmiotowe działki ozn. nr 2, 1 znajdują się na terenach o funkcji przemysłu, działalność produkcyjna ozn. symbolem 16P.

Teren nieruchomości obejmujący działki nr 2, 1 posiada łącznie powierzchnię 6162 m2. Działka nr 2 posiada powierzchnię 2146 m2, zaś powierzchnia działki nr 1 wynosi 4016 m2.

Teren nieruchomości jest płaski. Kształt działek jest zły, w formie prostokąta o szerokości ok 15 m. Na działce nr 2 znajduje się fragment budynku hali magazynowo-produkcyjnej, której pow. użytkowa wynosi 1758,50 m2. Powierzchnia działki ozn. nr 2, zajmowana przez powyższy budynek wynosi ok. 91 m2. Przedmiotowy fragment budynku nie jest przedmiotem wyceny. W przyszłości inny nabywca nieruchomości, niż właściciel działki ozn. nr 3 będzie zmuszony dokonać regulacji granicy działki. Teren nieruchomości wymaga prac porządkowych związanych m.in. z usunięciem zakrzaczenia terenu. Działki nie posiadają dostępu do drogi publicznej i infrastruktury technicznej, co w przypadku kupna działek, przez innego nabywcę nieruchomości, niż właściciel działki ozn. nr 3 i 4, będzie zmuszało, w przyszłości ustanowienia na nieruchomości działek, służebności drogi koniecznej oraz służebności przesyłu. Sąsiednia działka ozn. nr 3 posiada dostęp z drogi asfaltowej uzbrojonej w sieć wodociągową, elektryczną i gazową. Najbardziej optymalnym rozwiązaniem dla przedmiotowych działek (pełnego ich wykorzystania) jest powtórne włączenie ich do kompleksu działek ozn. nr 3 i 4 (powiększenie).

Nieruchomość w najbliższym czasie ma być przedmiotem sprzedaży w drodze licytacji publicznej.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w … w związku z prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym z nieruchomości o numerze … obejmującej działki 2, 1 zwrócił się z zapytaniem do Prezesa spółki A Sp. z o.o. Pana `(...)`:

1. Czy dłużnik był/jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług?

2. W jaki sposób, do jakich celów, dłużnik wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał do dnia sprzedaży działki nr 2, 1.

3. Czy działki nr 2, 1 były wykorzystywane przez dłużnika w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.)?

4. Czy działki nr 2, 1 były wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług), do której wykorzystywane były ww. działki, wykonywał dłużnik - należy podać podstawę prawną zwolnienia?

5. Czy działki nr 2, 1 były udostępniane osobom trzecim, np. na podstawie umów najmu, dzierżawy, użyczenia? Jeżeli tak, to należy wskazać, kiedy działki lub ich części zostały oddane w najem/dzierżawę/użyczenie oraz czy udostępnianie to miało charakter odpłatny, czy nieodpłatny?

6. Czy nabycie przez dłużnika działek nr 2, 1 zostało udokumentowane fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?

7. Czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia działek nr 2, 1?

8. Czy działki nr 2, 1 objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego? Jeśli tak, to:

9. Jakie przeznaczenie działek nr 2, 1 wynika z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?

10. W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, należy wskazać, czy dla działek nr 2, 1 na dzień sprzedaży będzie wydana decyzja o warunkach zabudowy, bądź decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 lub pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r. poz. 741 ze zm.)?

Prezes spółki Pan `(...)` pismem z dnia 02.03.2022 roku udzielił odpowiedzi na postawione pytania:

Ad. 1. A jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Ad. 2. 3. Na działce 2 stoi część hali w której była prowadzona działalność gospodarza. Działka 1 była i jest nieużytkiem.

Ad. 4. Działki 2 i 1 nie były wykorzystywane pod prowadzenie działalności gospodarczej zwolnionej z podatku VAT.

Ad. 5. Działki 2 i 1 nie były udostępniane, użyczane lub dzierżawione osobom trzecim.

Ad. 6. Zakup działek 2 i 1 był udokumentowany fakturą zawierającą podatek VAT.

Ad. 7. Dłużnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT przy zakupie działek 2 i 1.

Ad. 8. Działki 2 i 1 są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Ad. 9. Działki rolne.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan:

Na pytanie Organu „Z jakiego powodu dłużnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie działek nr 2 i 1?” odpowiedział Pan „Dłużnikowi przysługiwało prawo odliczania podatku VAT (przepraszam za niezrozumienie pytania)”.

Zgodnie z obecnym planem zagospodarowania przestrzennego działki 2 i 1 mają status 16P - produkcja i składowanie. W momencie zakupu, tj. 2007 roku te działki miały status RP - uprawy rolne, ale to się zmieniło.

A jest właścicielem hali produkcyjno-magazynowej, której fragment znajduje się na działce nr 2.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w …, Kancelaria Komornicza nr … w … informuje, że fragment hali magazynowo-produkcyjnej, który znajduje się na działce nr 2, nie będzie przedmiotem sprzedaży w drodze egzekucji wraz z działką nr 2.

Pytanie

Czy sprzedaż przedmiotowej nieruchomości podlega zwolnieniu z podatku VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w … (Wnioskodawca) stoi na stanowisku, że sprzedaż przedmiotowej nieruchomości w drodze egzekucji działek nr 2 i 1 nie powinna korzystać ze zwolnienia z podatku VAT, o którym mowa zarówno w art. 43 ust. 1 pkt 2 jak i art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Działki niezabudowane nr 2 i 1 są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, który wskazuje na przeznaczenie tych działek na przemysł, działalność produkcyjną (symbol 16 P). Zatem działki te spełniają definicję terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy od podatków i towarów i usług i tym samym ich sprzedaż zdaniem Wnioskodawcy nie może korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Dostawa działek niezabudowanych nr 2 i 1 nie będzie, zdaniem Wnioskodawcy korzystać również ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy z uwagi na fakt, iż bowiem w odniesieniu do tych działek nie korzystano z żadnych zwolnień z podatku VAT. Dłużnik nie wykorzystywał ww. działek do prowadzenia działalności gospodarczej, ww. działki - od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia - były wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

Tym samym zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż prawa własności działek nr 2 i 1 stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:

‒ prawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działki nr 1,

‒ nieprawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działki nr 1,

‒ nieprawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działki nr 2.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Komornik sądowy pełni rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazuje organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W odniesieniu do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 wystawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle przytoczonych powyżej przepisów, zarówno grunt, jak i budynek oraz budowla spełniają definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów. Oznacza to, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który będzie działał w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Zestawienie regulacji zawartych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazuje, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że przedmiotem sprzedaży będą działki nr 2 i nr 1 należące do dłużnika A Sp. z o.o.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność wykonywana jest/będzie przez podmiot, który w jej ramach działa/będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W niniejszej sprawie dojdzie do sprzedaży w drodze egzekucji składników majątku przedsiębiorstwa dłużnika, bowiem prawo własności działek nr 2 i nr 1 przysługuje spółce A Sp. z o.o.

W związku z powyższym, przy dostawie ww. działek spełnione są/będą przesłanki do uznania dłużnika za podatnika podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem sprzedaż będzie dotyczyła składników majątku przedsiębiorstwa dłużnika.

W analizowanej sprawie, sprzedaż przez komornika prawa własności działek nr 2 i nr 1, należących do dłużnika A Sp. z o.o., stanowiących majątek przedsiębiorstwa Spółki, stanowi/będzie stanowiło odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:

Stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy:

W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%.

Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

W świetle art. 2 pkt 33 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2022 r. poz. 503):

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Charakter danego terenu wyznacza ww. plan miejscowy, wskazując czy teren jest budowlany, czy też szerzej – przeznaczony pod zabudowę.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania właściwej stawki podatku VAT przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

Jak wynika z opisu sprawy, teren działek nr 2 i nr 1 posiada aktualny plan zagospodarowania przestrzennego. Przedmiotowe działki znajdują się na terenach o funkcji przemysłu, działalność produkcyjna ozn. symbolem 16P. Na działce nr 2 znajduje się fragment budynku hali magazynowo-produkcyjnej, w której była prowadzona działalność gospodarza. Fragment hali magazynowo-produkcyjnej, który znajduje się na działce nr 2, nie będzie przedmiotem sprzedaży w drodze egzekucji wraz z działką nr 2. Działka nr 1 była i jest nieużytkiem. Działki nr 2 i nr 1 nie były wykorzystywane pod prowadzenie działalności gospodarczej zwolnionej z podatku VAT. Dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT przy zakupie działek nr 2 i nr 1.

Zgodnie z art. 47 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”:

§ 1. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

§ 2. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Na podstawie art. 48 Kodeksu cywilnego:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej.

Wyrażenia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” zawartego w przytoczonym art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie „dostawa towarów” akcentuje „własność ekonomiczną” funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności. W orzeczeniu C-320/88 Staatssecretaris van Financiën v. Shipping and Forwarding Safe B.V. TSUE wyraził pogląd, że „wyrażenie „dostawa towarów” w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym” (pkt 1), jednak jednocześnie zastrzegł, że „zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy, miało miejsce” (pkt 2).

Zatem, w sytuacji gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest fragment budynku, to mimo, iż ten fragment budynku stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości, jednakże fragment ten nie będzie przedmiotem sprzedaży wraz z działką, to w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania tym fragmentem budynku jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt, jako grunt zabudowany.

W przypadku planowanej dostawy prawa własności działki nr 2, przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt, którego jednak nie można uznać za teren niezabudowany, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że na gruncie tym posadowiona jest część budynku hali magazynowo-produkcyjnej.

Tym samym, dostawa prawa własności działki nr 2 nie korzysta/nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a taka sytuacja nie ma/nie będzie miała miejsca, gdyż dostawa będzie dotyczyć gruntu zabudowanego.

Natomiast działka niezabudowana nr 1 spełnia/będzie spełniała definicję terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym sprzedaż prawa własności tej działki nie korzysta/nie będzie korzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Skoro do sprzedaży ww. działek nie zostały spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

‒ towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

‒ przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W analizowanej sprawie, dostawa prawa własności działek nr 2 i nr 1 nie korzysta/nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Jak wynika bowiem z okoliczności sprawy, dłużnikowi przy zakupie ww. działek przysługiwało prawo odliczania podatku VAT.

Oznacza to, że nie zostanie spełniony co najmniej jeden z warunków do zastosowania zwolnienia dostawy działek na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Tym samym, sprzedaż prawa własności działek nr 2 i nr 1 stanowi/będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z art. 7 ust. 1 ustawy, która nie korzysta/nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy.

Wobec powyższego Pana stanowisko w zakresie braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działki nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Natomiast, Pana stanowisko w zakresie braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działki nr 2 oraz braku zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy sprzedaży w drodze egzekucji prawa własności działek nr 2 i nr 1, pomimo, iż wywiódł Pan prawidłowy skutek prawny jednakże w oparciu o odmienną argumentację, należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).