Interpretacja dotyczy oceny, czy Pion Tabor Spółki Restrukturyzowanej kwalifikuje się jako zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT. Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, Spółka Restrukturyzowana zamierza sprzedać Pion Tabor wraz z udziałami w Spółce Serwisowej Spółce Przewoźniczej. Organ uznał, że w tych okolicznościach Pion Tabor będzie zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, co oznacza, że transakcja jego zbycia będzie zwolniona z opodatkowania VAT. Organ stwierdził, że Pion Tabor spełnia wszystkie kryteria uznania za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, tj. istnieje wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony, przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych oraz mógłby funkcjonować jako niezależne przedsiębiorstwo.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług (pytanie nr 2) jest prawidłowe.
8 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 7 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania, że Pion Tabor stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a zatem dokonanie opisanej Transakcji 1 będzie wyłączone od opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług). Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 maja 2022 r. (wpływ 11 maja 2022 r.). Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowany będący stroną postępowania: ABC (ul. …; NIP: …; dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Spółka Restrukturyzowana”, lub „Spółka”);
Zainteresowany niebędący stroną postępowania: CDE (ul. …; NIP: …; dalej jako: „Spółka Przewoźnicza” lub „Nabywca”); (oba podmioty dalej jako: „Wnioskodawcy” lub „Zainteresowani”)
Wnioskodawca jest spółką kapitałową mającą siedzibę na terytorium Polski i podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (art. 3 ust. 1 ustawy o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych)). Spółka Restrukturyzowana wchodzi w skład …, której przedmiot działalności obejmuje m.in.(`(...)`). Zakres działalności grupy obejmuje też: (`(...)`) (dalej jako: „Grupa Kapitałowa”). 100% akcji Spółki Restrukturyzowanej należy do Spółki Przewoźniczej (spółki kapitałowej z siedzibą na terytorium Polski, i podlegającej w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o CIT), która bezpośrednio zajmuje się przede wszystkim działalnością w obszarze przewozu kolejowego. Spółka Restrukturyzowana prowadzi działalność gospodarczą w kilku, opisanych poniżej zakresach.
Rekultywacja i zagospodarowanie odpadów
Podstawowa działalność Spółki Restrukturyzowanej dotyczy rekultywacji gruntów znajdujących się w jej posiadaniu (w tym na podstawie prawa własności bądź użytkowania wieczystego) oraz zagospodarowywania odpadów. Spółka Restrukturyzowana przez długi okres swojego funkcjonowania prowadziła bowiem …, na podstawie koncesji wydanej przez marszałka województwa. Na skutek takiej działalności powstały tereny przekształcone, które Spółka Restrukturyzowana, na podstawie odpowiednich zezwoleń i decyzji, zobowiązana jest zrekultywować. Rekultywacja polega na usuwaniu negatywnych skutków środowiskowych w stosunku do takich terenów oraz przywracaniu ich do nowych funkcji użytkowych. Działalność Spółki Restrukturyzowanej obejmuje kompleksowe usługi dla … w zakresie zagospodarowania odpadów, które są wykorzystywane do rekultywacji terenów Spółki Restrukturyzowanej. Tak zrekultywowane tereny Spółka Restrukturyzowana sprzedaje, o ile jest to możliwe (część terenów jest przeznaczona pod zieleń co uniemożliwia lub utrudnia sprzedaż).
Spółka Restrukturyzowana posiada również akcje w dwóch polskich spółkach akcyjnych: BBB S.A. (50% akcji w spółce prowadzącej działalność w zakresie pozyskiwania i technologicznego przetwarzania odpadów przemysłowych w celu odzysku lub wzbogacania cennych surowców) oraz FFF S.A. (100% akcji w spółce prowadzącej działalność w zakresie rewitalizacji i rekultywacji terenów, zagospodarowania ubocznych produktów oraz produktów z recyklingu, zagospodarowania odpadów innych niż niebezpieczne i praktycznych rozwiązań problemów środowiskowych).
Infrastruktura
Spółka Restrukturyzowana jest właścicielem infrastruktury kolejowej, na którą składają się w szczególności tory kolejowe, rozdzielnie, posterunki, obiekty inżynieryjne, urządzenia sterowania ruchem kolejowym, urządzenia łączności, transformatory oraz drogi technologiczne, a także prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, na których przedmiotowe środki są zlokalizowane (dalej jako: „Infrastruktura Kolejowa”). Infrastruktura Kolejowa zapewnia komunikację kolejową z … i innymi podmiotami przemysłowymi w … . Spółka Restrukturyzowana w związku z posiadaną Infrastrukturą Kolejową legitymuje się autoryzacją bezpieczeństwa wydaną przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, w trybie ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym. Wspomniana Infrastruktura Kolejowa jest przez Spółkę Restrukturyzowaną udostępniana zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa na rzecz przewoźników (zarówno wchodzących w skład Grupy Kapitałowej, jak i spoza niej) prowadzących przewozy kolejowe, np. … .
Tabor
Spółka Restrukturyzowana prowadzi również działalność w zakresie (`(...)`).
Działalność związana z taborem kolejowym jest w Spółce Restrukturyzowanej wyodrębniona jako jednostki wewnętrzne … (dalej łącznie jako: „Pion Tabor"), wchodzące w skład Działu … . Na czele każdej z ww. jednostek (które zostały wyodrębnione w Spółce Restrukturyzowanej na podstawie schematu organizacyjnego przyjętego uchwałą zarządu tejże Spółki) stoi osoba zatrudniona na stanowisku kierowniczym, tj. … . (`(...)`).
Spółka Restrukturyzowana jest w stanie przypisać do Pionu Tabor zarówno pozycje bilansowe (przede wszystkim użytkowanie wieczyste gruntów zabudowanych halami warsztatowymi, inne środki trwałe, zobowiązania, należności itd.), jak i z zakresu rachunku zysków i strat, w tym umowy kosztowe (m.in. leasing wagonów i lokomotyw) czy umowy przychodowe (najem lub dzierżawa taboru). Przypisanie ww. pozycji do Pionu Tabor jest w księgach Spółki Restrukturyzowanej możliwe do pewnego stopnia, w oparciu o konta analityczne, natomiast w dalszym zakresie poprzez ręczne przypisanie. W konsekwencji powyższego Spółka Restrukturyzowana jest w stanie sporządzać – dla potrzeb rachunkowości zarządczej – oddzielne rachunki zysków i strat oraz bilanse dla Pionu Tabor.
Spółka Restrukturyzowana posiada ponadto 100% udziałów w XXX sp. z o.o. (dalej jako: „Spółka Serwisowa"). Spółka Serwisowa prowadzi działalność w zakresie remontów i napraw obiektów kolejowych. Udziały w Spółce Serwisowej są funkcjonalnie powiązane z Pionem Tabor. Pion Tabor obejmuje świadczenie usług w zakresie udostępniania i serwisowania taboru kolejowego. Z kolei Spółka Serwisowa świadczy usługi w zakresie napraw i remontów infrastruktury kolejowej.
Założenia restrukturyzacji
Spółka Przewoźnicza planuje sprzedać 100% akcji Spółki Restrukturyzowanej na rzecz podmiotu trzeciego (dalej jako: „Spółka Inwestycyjna”), działającego w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce, podlegającego nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Warunkiem postawionym przez Spółkę Inwestycyjną jest jednak ograniczenie działalności Spółki Restrukturyzowanej poprzez zaprzestanie działalności w zakresie taboru kolejowego. W związku z powyższym Spółka Restrukturyzowana planuje wdrożyć proces restrukturyzacji, który zostanie zrealizowany w dwóch krokach.
Transakcja 1
W pierwszej kolejności Spółka Restrukturyzowana sprzeda do Spółki Przewoźniczej Pion Tabor oraz 100% udziałów w Spółce Serwisowej (dalej jako: „Transakcja 1”).
W ramach Transakcji 1 Spółka Restrukturyzowana przeniesie na Spółkę Przewoźniczą całość Pionu Tabor, w tym związane z nim składniki materialne, niematerialne i zobowiązania, tj. m.in.:
1. prawa użytkowania wieczystego gruntów, na których posadowione są hale warsztatowe, pomieszczenia socjalne, stacja paliw i budynek biurowy wraz z prawem własności tych zabudowań;
2. prawa własności ruchomości w postaci wyposażenia hal warsztatowych, pomieszczeń socjalnych, stacji paliw, budynku biurowego, a także własność lokomotyw i wagonów wraz z ich wyposażeniem;
3. prawa i obowiązki wynikające z umów kosztowych, w szczególności z umów leasingu wagonów, na podstawie których Spółka Restrukturyzowana korzysta z przedmiotowych wagonów, a także z umów w zakresie ubezpieczenia taboru oraz z umów na objęcie taboru systemem zarządzania utrzymaniem (przy czym drugą stroną umów dot. zarządzania utrzymaniem jest Spółka Przewoźnicza, wobec czego wygasną one wskutek konfuzji będącej efektem Transakcji 1) – pod warunkiem uzyskania zgody kontrahentów tych umów (przy czym w przypadku braku zgody kontrahenta na przeniesienie umów leasingu wagonów, Spółka Przewoźnicza będzie mogła korzystać z nich na podstawie odrębnej umowy najmu/dzierżawy);
4. prawa (w tym wierzytelności) i obowiązki wynikające z umów przychodowych, w szczególności umów dzierżawy, na podstawie których Spółka Restrukturyzowana oddaje do odpłatnego korzystania wagony i lokomotywy, pod warunkiem uzyskania zgody kontrahentów tych umów;
5. prawa własności intelektualnej do oprogramowania wykorzystywanego w ramach Pionu Tabor, przede wszystkim oprogramowanie do ewidencji taboru oraz oprogramowanie modelu wagonu;
6. dokumentację techniczną wagonów i lokomotyw;
7. dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach Pionu Tabor.
Nadto Spółka Restrukturyzowana doprowadzi do przejścia zakładu pracy, co skutkować będzie przejęciem przez Spółkę Przewoźniczą pracowników Spółki Restrukturyzowanej, związanych z Pionem Tabor – tj. ogółu pracowników przypisanych do trzech jednostek Działu …, wraz z osobami sprawującymi w ich ramach kierownictwo (pracownicy zatrudnieni na stanowiskach …).
Majątek wchodzący w skład Pionu Tabor będzie, po przeprowadzeniu Transakcji 1, co do zasady wykorzystywany na potrzeby działalności analogicznej do tej, którą przy jego wykorzystaniu prowadzi obecnie Spółka Restrukturyzowana. W szczególności dotyczy to serwisowania taboru i jego udostępniania na rzecz podmiotów trzecich, przy czym należy wskazać, że w odniesieniu do istotnej części taboru, jest on obecnie przedmiotem umów dzierżawy łączących Spółkę Restrukturyzowaną oraz Spółkę Przewoźniczą, wobec czego wskutek dokonania Transakcji 1 dojdzie do wygaśnięcia takich umów w efekcie konfuzji, zaś tabor, którego dotyczą wspomniane umowy, będzie po dokonaniu ww. transakcji wykorzystywany w działalności przewozowej Spółki Przewoźniczej (nie jest natomiast wykluczone, że Spółka Przewoźniczą w pewnym zakresie będzie również wynajmować/wydzierżawiać rzeczone maszyny na rzecz podmiotów trzecich). Podobna sytuacja dotyczy umowy najmu budynku biurowego, jaka obecnie łączy Spółkę Restrukturyzowaną oraz Spółkę Przewoźniczą (co do zasady planowane jest, że po dokonaniu Transakcji 1 ww. budynek będzie wykorzystywany w działalności Spółki Przewoźniczej).
Kontynuacja działalności przez Pion Tabor po dokonaniu Transakcji 1 nie będzie przy tym wymagać angażowania przez Spółkę Przewoźniczą aktywów innych, niż wchodzące w skład Pionu Tabor. Bez wpływu na powyższe pozostaje fakt, iż obecnie część funkcji pomocniczych jest realizowana na rzecz Spółki Restrukturyzowanej przez Spółkę Przewoźniczą na zasadzie outsourcingu (księgowość, zarządzanie łańcuchem dostaw, funkcje kadrowe, IT itd.) – w okresie bowiem po przeprowadzeniu Transakcji wspomniane funkcje będą realizowane na rzecz Pionu Tabor wewnętrznie w ramach Spółki Przewoźniczej.
Transakcja 2
Drugim etapem restrukturyzacji Spółki Restrukturyzowanej jest sprzedaż 100% akcji tej Spółki (dalej jako: „Transakcja 2”) przez Spółkę Przewoźniczą do Spółki Inwestycyjnej.
W uzupełnieniu wniosku z 9 maja 2022 r., odpowiadając na pytania Organu, Wnioskodawca stwierdził, że:
1. Aktywa i pasywa przypisane do Pionu Tabor
Jak wskazano we wniosku, do Pionu Tabor będą przypisane następujące aktywa i pasywa:
- prawa użytkowania wieczystego gruntów, na których posadowione są hale warsztatowe, pomieszczenia socjalne, stacja paliw i budynek biurowy wraz z prawem własności tych zabudowań;
- prawa własności ruchomości w postaci wyposażenia hal warsztatowych, pomieszczeń socjalnych, stacji paliw, budynku biurowego, a także własność lokomotyw i wagonów wraz z ich wyposażeniem;
- prawa i obowiązki wynikające z umów kosztowych, w szczególności z umów leasingu wagonów (bądź z umów o podobnym charakterze, na podstawie których Spółka Restrukturyzowana odpłatnie korzysta z wagonów, np. umów dzierżawy), umów w zakresie ubezpieczenia taboru oraz umów na objęcie taboru systemem zarządzania utrzymaniem (przy czym przeniesienie ww. może być uzależnione od zgody kontrahentów);
- prawa (w tym wierzytelności) i obowiązki wynikające z umów przychodowych, w szczególności umów dzierżawy, na podstawie których Spółka Restrukturyzowana oddaje do odpłatnego korzystania wagony i lokomotywy (przy czym przeniesienie ww. może być uzależnione od zgody kontrahentów);
- prawa własności intelektualnej do oprogramowania wykorzystywanego w ramach Pionu Tabor, przede wszystkim oprogramowanie do ewidencji taboru oraz oprogramowanie modelu wagonu;
- dokumentacja techniczna wagonów i lokomotyw;
- dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach Pionu Tabor;
jak również personel w postaci ogółu pracowników przypisanych do trzech jednostek Działu …, wraz z osobami sprawującymi w ich ramach kierownictwo (pracownicy zatrudnieni na stanowiskach …) oraz należności i zobowiązania związane z działalnością prowadzoną przez Pion Tabor. Zainteresowani są zdania, że wszystkie powyższe aktywa i pasywa są funkcjonalnie powiązane z Pionem Tabor i prowadzoną przezeń działalnością gospodarczą.
2. Niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania wykonywane dotychczas w ramach Spółki Restrukturyzowanej
Jak wskazano powyżej, w ramach Transakcji 1 do Spółki Przewoźniczej przeniesiony zostanie zespół składników majątkowych (oraz personel) umożliwiający samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w określonych obszarach (w szczególności działalności związanej z taborem kolejowym, jego naprawami, udostępnianiem go na rzecz innych podmiotów).
W konsekwencji Zainteresowani stoją na stanowisku, iż Pion Tabor będzie stanowił przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania wykonywane dotychczas w ramach Spółki Restrukturyzowanej.
3. Kontynuacja działalności Pionu Tabor przez Spółkę Przewoźniczą
Spółka Przewoźnicza będzie, po przeprowadzeniu Transakcji 1, wykorzystywać Pion Tabor do realizacji tych samych przedsięwzięć gospodarczych, którym służy on obecnie, przy czym w przypadku taboru będącego obecnie przedmiotem dzierżawy na rzecz Spółki Przewoźniczej, ta ostatnia będzie wykorzystywać przedmiotowy tabor na potrzeby własnej działalności przewozowej (nie jest jednocześnie wykluczone, że Spółka Przewoźnicza w pewnym zakresie będzie również wynajmować/wydzierżawiać rzeczone maszyny na rzecz podmiotów trzecich). Podobnie, w odniesieniu do budynku biurowego wynajmowanego obecnie przez Spółkę Restrukturyzowaną na rzecz Spółki Przewoźniczej, ta ostatnia będzie wykorzystywać przedmiotowy budynek na potrzeby własnej działalności gospodarczej.
4. Plany w zakresie dokonania zbycia majątku Pionu Tabor
W chwili obecnej Spółka Przewoźnicza nie planuje dokonania zbycia jakichkolwiek składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Pionu Tabor w bezpośrednim następstwie Transakcji 1. Jednocześnie możliwość zbywania takowych w przyszłości nie może być zupełnie wykluczona (niezależnie od braku planów w tym zakresie na dzień dzisiejszy).
5. Udziały w Spółce Serwisowej
Przedmiotem zbycia do Spółki Przewoźniczej będzie 100% udziałów Spółki Serwisowej.
W tym zakresie należy wyjaśnić, że Spółka Serwisowa prowadzi działalność w zakresie remontów i napraw obiektów kolejowych, a zatem z uwagi na profil jej działalności występuje funkcjonalny związek z działalnością Pionu Tabor. Po przeprowadzeniu Transakcji 1 Spółka Serwisowa będzie prowadziła działalność w takim samym zakresie jak przed jej przeprowadzeniem (tj. w okresie, gdy jej właścicielem jest Spółka Restrukturyzowana).
W chwili obecnej nie istnieją plany odnośnie do podziału i zbycia składników majątkowych lub likwidacji Spółki Serwisowej po przeprowadzeniu Transakcji 1. Jednocześnie możliwość podjęcia takich czynności w przyszłości nie może być zupełnie wykluczona (niezależnie od braku planów w tym zakresie na dzień dzisiejszy).
Zainteresowani wskazują, iż niezależnie od funkcjonalnego, w opinii Zainteresowanych, powiązania Pionu Tabor ze Spółką Serwisową, Transakcja 1 obejmuje sprzedaż Pionu Tabor oraz udziałów. Wskazane w dalszej części wniosku zapytanie dotyczy konsekwencji sprzedaży Pionu Tabor, rozpatrywanej odrębnie, zgodnie z brzmieniem pytania, od sprzedaży samych udziałów.
Pytanie (we wniosku pytanie nr 2)
Czy w opisanych okolicznościach Pion Tabor będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a zatem w związku z dokonaniem Transakcji 1 nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT – zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?
Stanowisko Zainteresowanych w sprawie (w zakresie podatku od towarów i usług)
Zdaniem Zainteresowanych, w opisanych okolicznościach Pion Tabor będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. W konsekwencji, w związku z dokonaniem Transakcji 1 nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają „odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju”. Niemniej jednak, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się „do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.
W art. 2 pkt 27e ustawy o VAT zdefiniowane zostało pojęcie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” jako „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.
Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT jest tożsama co do treści z odpowiadającą jej definicją znajdującą się w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. Z tego powodu argumenty Zainteresowanych przytoczone w uzasadnieniu stanowiska w odniesieniu do pytania [nr] 1, a dotyczące kwalifikacji Pionu Tabor jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa, znajdują zastosowanie także na gruncie ustawy o VAT.
Pion Tabor jako zorganizowana część przedsiębiorstwa Spółki Restrukturyzowanej
Mając na względzie ww. definicję, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o CIT, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać określonymi w przepisach cechami. Nie jest to zatem zbiór przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego, ani nawet suma poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład. W świetle praktyki organów podatkowych i orzecznictwa sądów istnienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa warunkuje łączne spełnienie następujących przesłanek:
1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych (wyodrębnienie funkcjonalne); oraz
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące wyżej wymienione zadania gospodarcze.
W ocenie Zainteresowanych, w opisanych okolicznościach Pion Tabor spełniać będzie wszystkie wymienione powyżej przesłanki uznania za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania
Jak wskazano powyżej, podstawowym warunkiem uznania składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań. Wniosek ten potwierdzają interpretacje indywidualne – przykładowo wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 19 stycznia 2018 r., znak: 0114-KDIP1-1.4012.611.2017.2.JO, zgodnie z którą: „Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań)”.
Należy mieć na uwadze, że do Pionu Tabor zostanie przypisany wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania), tak jak wskazano szczegółowo w opisie zdarzenia przyszłego będącego podstawą niniejszego wniosku. Ponadto do wspomnianego pionu przypisany będzie personel, w tym osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę – pracownicy określonych jednostek Spółki Restrukturyzowanej, wyodrębnionych w ramach jej struktury organizacyjnej wraz z osobami nimi kierującymi. W rezultacie, w ocenie Zainteresowanych, nie ulega wątpliwości, że przesłanka istnienia zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, jest w odniesieniu do Pionu Tabor spełniona.
Wyodrębnienie organizacyjne
Kolejnym warunkiem niezbędnym do uznania składników majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest organizacyjne wyodrębnienie zespołu składników majątkowych i niemajątkowych w istniejącym przedsiębiorstwie. W praktyce organów podatkowych i sądów administracyjnych przyjmuje się, iż dany zespół składników jest organizacyjnie wyodrębniony, jeżeli występuje on samodzielnie w strukturze organizacyjnej podatnika. Istotne znaczenie ma również rola, jaką owe składniki odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.
W sytuacji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego wyodrębnienie organizacyjne działalności ma charakter zarówno formalny, jak i faktyczny. O faktycznym wyodrębnieniu w aspekcie organizacyjnym świadczy zarówno faktyczna struktura organizacyjna Spółki Restrukturyzowanej i wykorzystanie aktywów przypisanych do Pionu Tabor, jak i obowiązki wykonywane przez alokowany do niego personel (w tym osoby kierujące poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi, odpowiedzialnymi za poszczególne obszary działalności wykonywanej przez Pion Tabor). Innymi słowy, w ramach Transakcji 1 do Spółki Przewoźniczej przeniesiony zostanie zespół aktywów (oraz personel) powiązany ze sobą (zorganizowany) w sposób umożliwiający prowadzenie określonego rodzaju działalności gospodarczej (w tym w szczególności działalności związanej z taborem kolejowym, jego naprawami, udostępnianiem go na rzecz innych podmiotów). Faktyczne wyodrębnienie w aspekcie organizacyjnym ma również odzwierciedlenie formalne. Poszczególne jednostki, prowadzące działalność gospodarczą Pionu Tabor, są formalnie wyodrębnione w strukturze organizacyjnej Spółki Restrukturyzowanej na podstawie uchwały zarządu tej spółki (…).
W rezultacie, w ocenie Zainteresowanych, Pion Tabor jest wyodrębniony organizacyjnie w ramach Spółki Restrukturyzowanej, zarówno w aspekcie faktycznym, jak i formalnym.
Wyodrębnienie finansowe
Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanych części przedsiębiorstwa. W sytuacji wyodrębnienia finansowego możliwe jest oddzielenie finansów zorganizowanej części przedsiębiorstwa od jego pozostałej części (w tym odrębne regulowanie zobowiązań oraz przyjmowanie należności zorganizowanej części przedsiębiorstwa). Zorganizowane części przedsiębiorstwa są w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od pozostałych części przedsiębiorstwa. Powyższe zostało potwierdzone m.in. w interpretacji indywidualnej z 19 stycznia 2011 r., znak: IPPB5/423-797/10-4/DG. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, że: „Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest poprzez odpowiednie prowadzenie ewidencji rachunkowej danego przedsiębiorstwa pozwalające na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ściślej do realizowanych przez nią zadań gospodarczych. Przy czym przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wymagają, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa przybrała postać prawną samodzielnie sporządzającą bilans”.
Należy przy tym zważyć na fakt, iż organy podatkowe potwierdzają, że wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanych części przedsiębiorstwa (tak np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 marca 2017 r., znak: 2461-IBPB-1-3.4510.10.2017.2.KB, czy interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 lutego 2015 r., znak: IBPBI/2/423-1284/14/IZ).
Przechodząc do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, Zainteresowani zwracają uwagę, że w zakresie finansowym odrębność Pionu Tabor posiada następującą charakterystykę – Spółka Restrukturyzowana:
- jest w stanie zidentyfikować w swoich księgach (do pewnego stopnia w oparciu o konta analityczne, natomiast w dalszym zakresie poprzez ręczne przypisanie):
- pozycje bilansowe (przede wszystkim użytkowanie wieczyste gruntów zabudowanych halami warsztatowymi, inne środki trwałe, zobowiązania, należności itd.) przypisane do Pionu Tabor;
- jak również przychody i koszty związane z działalnością Pionu Tabor;
- jest w stanie sporządzać odrębne rachunki zysków i strat oraz bilanse dla Pionu Tabor.
Tak istotny zakres odrębności działalności prowadzonej przez Pion Tabor sprawia, że w ocenie Zainteresowanych kryterium wyodrębnienia finansowego w przedstawionej we wniosku sytuacji będzie w stosunku do wspomnianego pionu spełnione.
Wyodrębnienie funkcjonalne
Warunek przeznaczenia do realizacji określonych zadań gospodarczych odnosi się do funkcjonalnego wyodrębnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w istniejącym przedsiębiorstwie. W kwestii rozumienia tego pojęcia istotny jest dorobek praktyki wypracowany przez organy podatkowe.
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 lutego 2016 r., znak: IPPP1/4512-84/16-3/MK, wskazano przykładowo, że: „Wyodrębnienie funkcjonalne należy natomiast rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa”.
Zdaniem Zainteresowanych, dla oceny odrębności funkcjonalnej istotny jest fakt, iż w ramach Transakcji 1 do Spółki Przewoźniczej przeniesiony zostanie zespół składników majątkowych (oraz personel) umożliwiający prowadzenie działalności gospodarczej w określonych obszarach (w szczególności działalności związanej z taborem kolejowym, jego naprawami, udostępnianiem go na rzecz innych podmiotów).
W tym miejscu należy dodatkowo zaznaczyć, że składniki majątkowe Spółki Restrukturyzowanej, które nie będą stanowiły przedmiotu Transakcji 1 (w tym w szczególności infrastruktura kolejowa, aktywa związane z działalnością rekultywacyjną, akcje BBB S.A. oraz FFF S.A.) nie mają znaczenia dla działalności prowadzonej przez Pion Tabor i nie są wykorzystywane na potrzeby tej działalności, co z kolei prowadzi do wniosku, że nieobjęcie ich przedmiotem transakcji nie tylko nie powoduje wątpliwości co do kwalifikacji Pionu Tabor jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ale dodatkowo stanowi argument przemawiający za silnym powiązaniem funkcjonalnym przenoszonego zespołu składników majątkowych, który nie uwzględnia wspomnianych aktywów jako niepowiązanych z prowadzoną przez Pion Tabor działalnością.
Powyższe znajduje potwierdzenie w praktyce organów podatkowych, w tym w szczególności interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 stycznia 2020 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.513.2019.2.MK (interpretacja dotycząca uznania zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, która zawiera analogiczną definicję do tej zawartej w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT), zgodnie z którą: „Natomiast jeśli wyłączone od zbycia składniki przedsiębiorstwa nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jako takiego (np. część towarów czy gotowych produktów), czynność będzie na gruncie VAT uznana za sprzedaż przedsiębiorstwa, chociaż nie objęła ona wszystkich jego składników. Zakres ewentualnych wyłączeń ograniczony jest do głównej „substancji” przedsiębiorstwa. Przyjmuje się zatem, że z transakcji dotyczącej zbycia przedsiębiorstwa można wyłączyć jedynie te elementy, które nie stanowię jego kluczowych i najistotniejszych składników, bez wpływu na jego status. W przypadku bowiem wyłączenia z przedmiotu transakcji elementów przedmiotowo istotnych dla tego przedsiębiorstwa, traci ono swój byt”.
Dlatego, w ocenie Zainteresowanych, kryterium przeznaczenia do realizacji określonych działań gospodarczych, należy w przedmiotowej sprawie uznać za spełnione.
Zespół składników, który mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze
Możliwość uznania ww. kryterium za spełnione wymaga analizy, czy – obiektywnie oceniając – zespół składników majątku ma potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy – w tym zakresie zob. m.in. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 stycznia 2018 r., znak 0115-KDIT1-2.4012.843.2017.1.PS, zgodnie z którą „(`(...)`) wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie”.
W przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego składniki majątkowe (materialne i niematerialne) przenoszone w ramach Transakcji 1 umożliwiają nabywcy kontynuowanie działalności gospodarczej prowadzonej dotychczas przez Spółkę Przewoźniczą w obrębie Pionu Tabor. Dlatego, w opinii Zainteresowanych, powyższe kryterium należy uznać za spełnione w odniesieniu do Pionu Tabor.
Biorąc pod uwagę, że wyodrębnieniu podlegać będą wszystkie składniki niezbędne do prowadzenia działalności Pionu Tabor, w tym również personel (obejmujący m.in. osoby zatrudnione na stanowiskach kierowniczych), pion ten stanowić będzie zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), które mogą samodzielnie realizować przewidziane dla nich zadania.
Należy przy tym zauważyć, że z uwagi na specyfikę działalności prowadzonej przez Pion Tabor, dalsza działalność Spółki Przewoźniczej w zakresie zadań wykonywanych dotychczas przez Pion Tabor nie jest warunkowana połączeniem składników wspomnianego pionu z ogółem składników Spółki Przewoźniczej. Innymi słowy, prowadzenie dalszej działalności przez Pion Tabor byłoby możliwe również w wypadku, gdyby miał on funkcjonować jako odrębne od pozostałego majątku Spółki Przewoźniczej przedsiębiorstwo.
Jak podkreślają organy podatkowe, zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem występuje również w przypadku korzystania przez podmiot podlegający podziałowi z tzw. outsourcingu usług wsparcia – co będzie mieć miejsce w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym (Spółka Restrukturyzowana nabywa część funkcji pomocniczych – w tym związanych z księgowością, zarządzaniem łańcuchem dostaw, sprawami kadrowymi oraz IT od Spółki Przewoźniczej). Stanowisko to znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 czerwca 2017 r., znak 0114-KDIP2-1.4010. 107.2017.1.JF, zgodnie z którą: „(`(...)`) istotą przedsiębiorstwa, jak i jego zorganizowanej części, jest prowadzenie działalności gospodarczej, poprzez realizację określonych zadań gospodarczych, które mogą być wykonywane bez wewnętrznych działów obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej przedsiębiorstwa, które to zadania mogą być przedmiotem obsługi dokonywanej przez firmy zewnętrzne (outsourcing)”; (podobnie również interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 maja 2017 r., znak 0111-KDIB3-3.4012.30. 2017.1.LG).
Z uwagi na powyższe, analizowane kryterium należy uznać za spełnione w odniesieniu do składników majątkowych, niemajątkowych i zobowiązań związanych z Pionem Tabor.
Z uwagi na to, zdaniem Zainteresowanych, w opisanych okolicznościach Pion Tabor będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. W konsekwencji, w związku z dokonaniem Transakcji 1 nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, w zakresie podatku od towarów i usług (pytanie nr 2), jest prawidłowe.
Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.
Organ pragnie wskazać, że w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych, którego dotyczą pytania nr 1 i 3, wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.
Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zadanego pytania) Wnioskodawców, w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego. Zauważyć bowiem należy, że to wyłącznie Wnioskodawcy, w treści składanego wniosku, kształtują jego zakres przedmiotowy. Zatem kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być rozpatrzone – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Odnosząc się do faktu, że na poparcie własnej argumentacji Wnioskodawca powołał się na funkcjonujące w obrocie prawnym interpretacje indywidualne, Organ pragnie zauważyć, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i odnoszą się wyłącznie do okoliczności przedstawionych w inicjujących te sprawy wnioskach. Podkreślenia w tym miejscu bowiem wymaga, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podmiotów w wyniku rozstrzygnięć, dotyczących konkretnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych. Interpretacje indywidualne nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Łd 109/15).
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy lub stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
ABC (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2022 r., poz. 329, ze zm.; dalej jako: „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.).
Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1, w zw. z art. 14r § 5 Ordynacji podatkowej.
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili