Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazania na rzecz Skarbu Państwa PWI i praw związanych (i ich nośników) oraz demonstratorów wraz z dokumentacją.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Szkoła (…) zwana dalej „uczelnią” – jest uczelnią publiczną – (…).

(`(...)`). Uczelnia jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W zakresie prowadzonej działalności uczelnia wykonuje czynności związane z działalnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zwanej dalej: także podatkiem VAT (podatek od towarów i usług)), tj. czynnościami będącymi poza zakresem ustawy o VAT (tzw. nieodpłatna działalność statutowa) oraz działalnością zwolnioną z podatku vat, jak też działalnością opodatkowaną tym podatkiem.

Podstawowymi zadaniami uczelni są:

1. Prowadzenie kształcenia na studiach;

2. Prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;

3. Prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;

4. Kształcenie i promowanie kadr uczelni;

5. Stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:

a. Procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia,

b. Kształceniu,

c. Prowadzeniu działalności naukowej;

6. (`(...)`);

7. Stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;

8. Upowszechnianie i pomnażanie osiągnieć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;

9. Działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;

10. Prowadzenie działalności wydawniczej i poligraficznej na potrzeby działalności dydaktycznej, naukowej i badawczej uczelni;

11. Monitorowanie kariery zawodowej swoich absolwentów w celu dostosowania programów studiów do potrzeb rynku pracy;

12. Nadawanie stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego;

13. Zadania uczelni jako jednostki organizacyjnej (…).

Ponadto zadania uczelni jako jednostki organizacyjnej (…) określa (…).

W ramach prowadzonej działalności naukowej uczelnia wykonuje różnego typu badania naukowe. Realizacja badań wymaga ponoszenia znacznych wydatków finansowych. Wydatki te pokrywane są ze środków własnych uczelni, subwencji, dotacji, dofinansowań oraz różnego typu grantów finansowych. Wiele instytucji, w tym państwowych agencji rządowych, ogłasza konkursy na finasowanie działalności naukowej (m.in. realizowanej przez uczelnie publiczne czy też instytuty naukowe lub badawcze). Państwowe agencje rządowe ogłaszają konkurs (z określonej dziedziny), zainteresowane jednostki aplikują w konkursie i po spełnieniu warunków konkursowych otrzymują grant/dofinansowanie/dotacje etc. Dofinansowanie jest otrzymane na podstawie umowy o dofinansowanie projektu, czy też umowy na realizację projektu dofinansowanego z danego źródła finansowego.

Jedną z agencji, która ogłasza konkursy na dofinansowanie badań naukowych i prac rozwojowych jest narodowe centrum badań i rozwoju (zwanej dalej NCBIR lub centrum).

Narodowe centrum badań i rozwoju jest agencją wykonawczą w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, powołaną do realizacji zadań z zakresu polityki naukowej państwa, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Agencja działa na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 1861, ze zm.).

Szkoła (…) zrealizowała projekt na rzecz (`(...)`) w ramach konkursu nr (…) pn. (…).

W tym celu (…) grudnia 2015 r. zawarta została z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju umowa o wykonanie i finansowanie tego projektu z wnioskodawcą jako liderem konsorcjum realizującego projekt (pozostali konsorcjanci to jednostka naukowa i jednostka przemysłowa Sp. z o.o.).

Konsorcjum zatem jest stroną umowy zawartej z NCBIR, dotyczącej prowadzenia przez wnioskodawcę badań naukowych i prac rozwojowych w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2018 r., poz. 87, ze zm.), na rzecz (`(...)`) finansowanych w całości ze środków uzyskanych z NCBIR.

Jak wskazuje przedmiot umowy konsorcjum, jego celem jest przygotowanie, złożenie i realizacja wniosku o finansowanie projektu do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz jego realizacja po przyznaniu przez NCBIR środków finansowych na jego realizację.

Celem głównym projektu jest opracowanie (`(...)`).

Z podpisanej umowy z NCBIR wynika, iż przedmiot umowy obejmuje wyłącznie realizację badań naukowych i prac rozwojowych. Umowy zawierane przez NCBIR na dofinasowanie przedmiotowych projektów stanowią realizację zadań ustawowych NCBIR, którymi jest między innymi zarządzanie realizacją badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz (`(...)`) oraz ich finansowanie lub współfinansowanie.

Na mocy zawartej umowy NCBIR zobowiązuje się do wsparcia finansowego prowadzonych przez wnioskodawcę badań naukowych i prac rozwojowych poprzez pokrycie wydatków ponoszonych przez wnioskodawcę i partnerów konsorcjum. Wsparcie finansowe jest udzielane przez NCBIR ze środków publicznych w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 305, ze zm.). Finansowanie to może dotyczyć wszystkich kosztów kwalifikowanych związanych z danym projektem lub też części kosztów kwalifikowanych. W przypadku finansowania częściowego koszty kwalifikowane niefinansowane przez NCBIR są pokrywane przez poszczególnych partnerów w drodze wkładu własnego. Środki finansowe otrzymane od NCBIR nie mogą być wydatkowane na inne cele niż określone w umowie.

Badania naukowe oraz prace rozwojowe, do wykonania których zobowiązuje się wnioskodawca, mają być wykonywane w ramach następujących po sobie etapów, przy czym zgodnie z ustalonym harmonogramem, każdy z etapów składa się z kilku odrębnych zadań. Z kolei każde zadanie jest wykonywane przez jeden lub kilka różnych podmiotów uczestniczących w projekcie. Z zapisów umowy o finansowanie wynika, że umowa określa zasady udzielania przez NCBIR finansowania na realizację projektu w ramach konkursu.

Projekt obejmuje realizację badań naukowych i prac rozwojowych. Całkowity koszt realizacji projektu ustalony został na kwotę (…) złotych. Lider po spełnieniu warunków

wynikających z umowy otrzymał od centrum finansowanie na realizację projektu w kwocie (…) złotych. Pozostałe nie objęte finansowaniem przez NCBIR koszty stanowiły środki własne współwykonawców w wysokości (…) złotych. Aneksem nr (…) z dnia (…) czerwca 2019 r. do umowy nr (…) wykonawca oraz współwykonawcy otrzymali od centrum zwiększone finansowanie na realizację projektu w wysokości (…) złote. Natomiast wysokość wkładu własnego nie uległa zmianie. Zaliczki przekazywane są na rachunek bankowy wskazany przez wykonawcę. Po otrzymaniu zaliczek lider, który otrzymuje wskazane finansowanie niezwłocznie przekazuje też współwykonawcom środki finansowe zgodne z kosztorysem, harmonogramem płatności oraz harmonogramem wykonania projektu. Zapisy umowy nie wymagały rozliczania zaliczek na podstawie faktur VAT między NCBIR a wykonawcą.

Harmonogram realizacji projektu był szczegółowy rozpisany i nakierunkowany na osiągnięcie zakładanych efektów, to jednak ze względu na charakter przedmiotu umowy badania naukowe i prace rozwojowe, warunkiem otrzymania kolejnej zaliczki jest wykazanie poniesienia kosztów stanowiących co najmniej 70% wszystkich przekazanych zaliczek oraz pozytywnego przebiegu dotychczasowych prac (w formie pozytywnych kontroli czy audytów). Wypłata finansowania na pokrycie kosztów ogólnych uzależniona jest od wykazania wydatków innych niż koszty ogólne. Niewykorzystana przez lidera i współwykonawców cześć finansowania, po zakończeniu realizacji projektu podlega zwrotowi na rachunek bankowy centrum. Wypłata finansowania w związku z danym projektem jest uzależniona od otrzymania przez centrum dotacji celowej z budżetu państwa.

Zgodnie z zapisem umowy o finansowanie, koszty ponoszone w danym projekcie kwalifikują się do objęcia wsparciem finansowym przez NCBIR pod warunkiem łącznego spełnienia następujących warunków:

1. Są niezbędne do zrealizowania celów projektu;

2. Są zgodne z kosztorysem projektu;

3. Są zaksięgowane i udokumentowane zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz polityką rachunkowości stosowaną u wykonawcy i współwykonawcy;

4. Zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów.

Kosztami kwalifikowanymi, poza wskazanymi w regulaminie elementami takimi jak wynagrodzenia osób zatrudnionych przy projekcie (dla zespołu naukowców konsorcjum na wsparcie badań naukowych i prac rozwojowych zmierzających do wytworzenia przedmiotów zadeklarowanych w celach projektu), koszty aparatury naukowo badawczej czy pozostałe koszty operacyjne związane z realizacją projektu (np. koszty delegacji, materiały promocyjne, koszty uczestnictwa w seminariach i konferencjach) itp., są również ustalane ryczałtowo (jako procent od wskazanych kosztów kwalifikowanych) koszty ogólne ponoszone w związku z realizacją projektu (np. koszty adaptacji pomieszczeń dla celów realizacji projektu, koszty materiałów biurowych, koszty wynagrodzeń personelu zarządzającego itp.). Koszty ogólne rozliczone ryczałtem traktowane są jako wydatki poniesione. Wykonawca nie ma obowiązku zbierania ani opisywania dokumentów księgowych w ramach projektu na potwierdzenie poniesienia wydatków, które zostały wskazane jako koszty ogólne.

Przyznana kwota zgodnie z umową z NCBIR przeznaczona była wyłącznie na pokrycie kosztów lidera oraz partnerów konsorcjum w związku z realizowanym projektem. Realizacja projektu była ściśle uzależniona od przyznanej dotacji przez narodowe centrum badań i rozwoju. W przypadku nie przyznania dotacji, przedmiotowy projekt nie byłby realizowany.

W projekcie przewidziano wkład własny w postaci środków finansowych i nakładów zabezpieczonych w kwocie niezbędnej do uzupełnienia finansowania i pełnej realizacji projektu, pochodzące z innych źródeł niż wsparcie ze środków publicznych.

W umowie o sfinansowanie określono również prawo własności intelektualnej (zwanej dalej PWI), które powstaną w toku realizacji projektu.

Wykonawca oraz współwykonawcy, w związku z otrzymanym finansowaniem, zobowiązują się przenieść na uprawnionego całość autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych, stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1062, ze zm., dalej „ustawa o prawie autorskim”), dalej „elementy autorskie”, w tym ich uzupełnień, modyfikacji i uszczegółowień.

Strony ustalają, iż w związku z tym, że projekt jest finansowany przez centrum ich intencją jest dokonanie transferu na rzecz uprawnionego całości praw autorskich do elementów autorskich, tak aby to uprawniony był docelowo uprawniony do całości elementów autorskich, w zakresie wszelkich znanych i możliwych (niezależnie od formy) sposobów ich eksploatacji lub dalszego transferu. W związku z tym, przeniesienie autorskich praw majątkowych będzie obejmować prawo zezwalania na wykonywanie zależnych praw autorskich oraz dotyczyć wszelkich pół eksploatacji, które będą znane w chwili zawarcia umowy z uprawnionym, w tym miedzy innymi:

1. dowolnego zwielokrotnienia i tworzenia nowych egzemplarzy (kopii), niezależnie od zakresu, formy i sposobu (środków) wykonania oraz przeznaczenia danego zwielokrotnienia, w tym wprowadzania do pamięci komputera i dozwolonych form przetwarzania w pamięci komputera;

2. dowolnego rozpowszechniania oryginałów lub kopii, niezależnie od zakresu, formy, sposobu (środków) i celu rozpowszechnienia, w tym obrotu, najmu, użyczenia i oddawania do używania (odpłatnie lub nieodpłatnie) na innej podstawie oraz dowolnych form publicznego udostępniania, w tym sieci Internet oraz w drodze dowolnych form przekazu i transmisji bezprzewodowej;

3. w odniesieniu do programów komputerowych dokonywania dowolnych zmian w programie komputerowym (w tym tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu), niezależnie od zakresu, formy, sposobu (środków) ich dokonania oraz ich przeznaczenia.

W przypadku gdy po zawarciu umowy zaistniały (zostały odkryte) nowe sposoby lub możliwości korzystania z elementów autorskich lub ich części, nieznane w chwili zawierania umowy (nieznane wcześniej pola eksploatacji), wykonawca oraz współwykonawcy zobowiązuję się, na żądanie uprawnionego, przenieść nieodpłatnie na uprawnionego prawa autorskie na tych nowo odkrytych polach eksploatacji.

Przeniesienie autorskich praw majątkowych do elementów autorskich powstałych w trakcie realizacji umowy nastąpi z chwilą zakończenia realizacji projektu. Na wniosek uprawnionego wykonawcy oraz współwykonawcy wyraża się zgodę na korzystanie z elementów autorskich powstałych w trakcie realizacji umowy, na uzgodnionych przez wykonawcę, współwykonawców i uprawnionego warunkach, z zachowaniem interesu wykonawcy, współwykonawcy i skarbu państwa.

W przypadku, gdy elementem autorskim będzie program komputerowy, wykonawca oraz współwykonawcy zobowiązani są przekazać uprawnionemu wszelkie kody źródłowe, wynikowe, maszynowe i inne oraz dokumentację projektową i techniczną tego programu, jak też wszelkie inne informacje i środki potrzebne do korzystania z niego zgodnie z nabytymi przez uprawnionego prawami. Materiały te muszą zawierać wszelkie dane pozwalające na samodzielne korzystanie i dokonywanie dalszych zmian w oprogramowaniu.

W związku z przeniesieniem przez uprawnionego całości autorskich praw majątkowych i kierującymi stronami intencją w tym zakresie, wykonawcy oraz współwykonawcy niniejszym wyrażają nieodwołalną zgodę na wykonywanie przez uprawnionego (w tym jego następców prawnych, licencjobiorców lub osoby trzecie działające na jego zlecenie) dowolnych zmian, adaptacji, przeróbek i modyfikacji elementów autorskich, według woli i zapotrzebowania uprawnionego, jak też na wyrażenie przez uprawnionego dalszej zgody w tym zakresie. Z zastrzeżeniem ust. 9 (umowy z NCBIR) wykonawca oraz współwykonawcy zapewniają i gwarantują, że osoby uprawnione z tego tytułu osobistych praw autorskich do elementów autorskich nie będą wykonywać takich praw w stosunku do uprawnionego (w tym jego następców prawnych, licencjobiorców lub osoby trzecie działające na jego zlecenie lub rzeczy). Wykonawca oraz współwykonawcy niniejszym zapewniają i gwarantują, że najpóźniej na chwilę przeniesienia praw autorskich będą osobami wyłącznie uprawnionymi z tytułu autorskich praw majątkowych do danego utworu oraz na chwilę zakończenia realizację projektu będą osobami wyłącznie uprawnionymi z tytułu autorskich praw majątkowych do całości elementów autorskich powstałych w trakcie realizacji projektu.

Ponadto wykonawca oraz współwykonawcy zapewniają i gwarantują, że będą osobami uprawnionymi do wyrażania w imieniu ewentualnych, osób trzecich zgody, o której mowa w ust. 7 (umowy z NCBIR). W związku z powyższym zapewnieniem i gwarancją, wykonawca oraz współwykonawcy zobowiązują się do pokrycia wszelkich odszkodowań i kosztów, jakie może ponieść uprawniony w wyniku podniesienia przez osoby trzecie jakichkolwiek roszczeń dotyczących korzystania z elementów autorskich przez uprawnionego lub jego następców prawnych.

Przeniesienie na uprawnionego autorskich praw majątkowych, o którym mowa w ust. 1, nie wyłącza możliwości przekazania na rzecz wykonawcy lub współwykonawcy praw do publikacji, monografii i innych utworów wytworzonych w ramach projektu po uprzednim uzyskaniu zgody uprawnionego.

Wobec treści art. 32 ust. 1 i 3 ustawy (ustawy o NCBIR), strony postanawiają, iż prawa do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa rejestracji powstałe w razie dokonania – w związku z wykonywaniem umowy – wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego przysługują uprawnionemu. Zgłoszenie wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego w celu uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji dokonywane jest przez uprawnionego lub na rzecz uprawnionego. Niezwłocznie po dokonaniu – w związku z wykonywaniem umowy – wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego wykonawca zobowiązany jest powiadomić o tym uprawnionego przedstawiającego jego na podstawie założenia oraz wskazujące jego twórców.

Z zastrzeżeniem ust. 9 i 13 (umowy z NCBIR), wykonawca oraz współwykonawcy zobowiązaniu są do zachowania poufności dokonanego wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego – do czasu jego zgłoszenia przez uprawnionego w urzędzie patentowym w celu uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa rejestracji – tak, aby dokonane rozwiązanie nie utraciło znamion nowości w rozumieniu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawa własności przemysłowej (Dz. U. z 2021 r., poz. 324), dalej „ustawa o prawach własności przemysłowej”, w tym do jego niestosowania, niewystawienia nieujawnienia w kraju i zagranicą. Wykonawca oraz współwykonawcy ponoszą w tym zakresie odpowiedzialność za osoby, którymi się posługują, w tym pracowników, zleceniobiorców i wykonawców.

W trakcie realizacji umowy wykonawca, na uzasadniony wniosek uprawnionego lub osoby przez niego upoważnionej, udzieli uprawnionemu lub (`(...)`) informacji na temat stopnia realizacji umowy. Osoby działające w imieniu tych podmiotów powinny dawać gwarancje zachowania w poufności otrzymanych informacji. Wykonawca oraz współwykonawcy zapewniają i gwarantują, że wszelkie prace i czynności podejmowane w ramach wykonywania umowy będą wykonywane przez osoby związane z wykonawcą lub współwykonawcami pisemną umową, której przedmiot będzie obejmował te prace i czynności i która to umowa nie będzie zawierała postanowień wyłączjących skutek z art. 11 ust. 3 ustawy o prawach własności przemysłowej.

W związku z tym, że prowadzone przez wykonawcę oraz współwykonawców prace rozwojowe i badania naukowe są finansowane przez Centrum, nabycie przez uprawnionego praw określonych niniejszym paragrafem nastąpi w całości nieodpłatnie.

W umowie przenoszącej autorskie prawa majątkowe do elementów autorskich, jaka zgodnie z postanowieniami niniejszego paragrafu zostanie zawarta pomiędzy wykonawcą i współwykonawcami a uprawnionymi:

1. zostanie udzielona wykonawcy lub współwykonawcy licencja na korzystanie elementów autorskich oraz z wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, co do których prawa w myśl postanowień umowy przysługują uprawnionemu – w przypadku finansowania projektu ze środków centrum w części;

2. może zostać udzielona wykonawcy lub współwykonawcy licencja na korzystanie elementów autorskich oraz z wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, co do których prawa w myśl postanowień umowy przysługują uprawnionemu – w przypadku finansowania projektu ze środków centrum w całości.

Ustalenie rodzaju i zakresu licencji, o której mowa w ust. 16 (umowy z NCBIR) nastąpi z uwzględnieniem (`(...)`), na wniosek wykonawcy lub współwykonawcy skierowany do uprawnionego.

Dotychczasowe postanowienia dotyczące praw własności intelektualnej zmieniono aneksem nr (…) do umowy nr (…) i otrzymały nowe brzmienie: PWI to prawa własności przemysłowej do wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, topografii układu scalonego, prawo do wyhodowanej albo odkrytej i wprowadzonej odmiany rośliny oraz autorskie prawa majątkowe.

Przedmioty PWI to utwory w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1062, ze zm.) oraz wynalazki, wzory użytkowe i wzory przemysłowe, o których mowa w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2021 r., poz. 324) powstałe w wyniku wykonania projektu oraz wyhodowane albo odkryta i wyprowadzona odmiana rośliny powstałe w wyniku wykonania projektu.

Zgodnie z art. 32 ust. 3 ustawy (ustawy o NCBIR) właścicielem wynalazków, wzoru użytkowego i wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo okrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny oraz autorskich praw majątkowych powstałych w wyniku projektu dotyczącego badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz (…).

Skarb państwa jest uprawniony do nieograniczonego czasowo, terytorialnie lub w inny sposób korzystania oraz rozporządzania wynalazkami, wzorami użytkowymi, wzorami przemysłowymi lub topografią układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytą i wyprowadzoną odmianą rośliny oraz autorskimi prawami majątkowymi powstałymi w wyniku wykonania projektu, w tym skarbowi państwa przysługuje prawo do uzyskania patentu na wynalazki, prawa ochronnego na wzory użytkowe, jak również prawa z rejestracji wzorów przemysłowych oraz prawo do korzystania z i rozporządzania autorskimi prawami majątkowymi do utworów powstałych w wyniku wykonania projektu na wszelkich znanych na dzień zakończenia projektu polach eksploatacji oraz prawo do wykonywania zależnych praw autorskich do utworów z możliwością przenoszenia tych praw na osoby trzecie bez zgody twórców, wykonawcy lub współwykonawców.

Skarb państwa reprezentowany jest przez (…) również w przypadku wykonywania wszelkich innych praw i obowiązków umowy. Niezwłocznie po powstaniu – w związku z wykonywaniem umowy – przedmioty PWI wykonawca zobowiązany jest powiadomić o tym uprawnionego przedstawiając jego podstawowe założenia oraz wskazując jego twórców. Przedmioty PWI zostaną przekazane na wezwanie skarbu państwa, lub z inicjatywy wykonawcy po otrzymaniu przez wykonawcę zawiadomienia z centrum o pozytywnej ocenie raportu końcowego wraz z informacją, że warunkiem uznania umowy za wykonaną jest wywiązanie się wykonawcy oraz współwykonawców z określonych w umowie obowiązków w zakresie prawa własności intelektualnej.

Wykonawca oraz współwykonawcy zobowiązani są przekazać w szczególności wszelką dokumentację, materiały i informacje dotyczące przedmiotów PWI, a w szczególności ich podstawowe założenia, opis techniczny, specyfikację oraz wizualizacje, kody źródłowe, wynikowe, maszynowe i inne, dokumentację projektową, techniczną i eksploatacyjną.

Wykonawca przekaże skarbowi państwa przedmioty PWI w terminie określonym w wezwaniu skarbu państwa. W przypadku, gdy przedmioty PWI zostaną przekazane skarbowi państwa na nośnikach, na których je utrwalono, w szczególności nośnikach elektronicznych (płyta CD, DVD, tzw. Pendrive itp.), wraz z przekazaniem skarbowi państwa danego nośnika, przechodzi na skarb państwa bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia (tj. w ramach otrzymanego na podstawie umowy przez wykonawcę oraz współwykonawców finansowania) prawo własności tego nośnika.

Ponadto wykonawca oraz współwykonawcy przeniosą na skarb państwa własność prototypów oraz demonstratorów powstałych w wyniku wykonania projektu, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia, wyłącznie na wyraźne żądanie skarbu państwa zgłoszone w terminie czterech miesięcy od dnia doręczenia skarbowi państwa wykazu.

Na podstawie odrębnej umowy zawartej pomiędzy skarbem państwa a wykonawcą lub współwykonawcą:

1. Wykonawca lub współwykonawcy zostanie udzielona licencja na korzystanie z praw własności intelektualnej, o której mowa w ust. 1 (umowy z NCBIR) – w przypadku finansowania projektu ze środków centrum w części;

2. Wykonawcy lub współwykonawcy może zostać udzielona licencja na korzystanie z praw własności intelektualnej o których mowa w ust. 1 (umowy z NCBIR) – w przypadku finansowania projektu ze środków centrum w całości.

Ustalenie rodzaju i zakresu ww. licencji nastąpi z uwzględnieniem potrzeb sił zbrojnych RP, istotnego interesu bezpieczeństwa państwa i wysokości wkłady finansowego wykonawcy lub współwykonawcy, po zakończeniu realizacji projektu, na wniosek wykonawcy lub współwykonawcy skierowany do skarbu państwa.

Umowa nie przewiduje żadnego wynagrodzenia, poza finansowaniem kosztów kwalifikowalnych, z tytułu realizacji projektu i przeniesienia praw do rezultatów wykonanej pracy. Wszystkie nabywane przez wnioskodawcę na potrzeby realizacji projektu towary i usługi są wykorzystywane wyłącznie do realizacji projektu (z zastrzeżeniem wskazanych wyżej kwalifikowanych kosztów ogólnych). Po zrealizowaniu projektu, wnioskodawca zobowiązany jest na podstawie umowy do przekazania efektów prac na rzecz ich właściciela (skarbu państwa), jedynie na żądanie jego reprezentantów.

Po zakończeniu projektu wnioskodawca oraz współwykonawcy, którzy wytworzyli rzeczy (demonstratory) oraz przedmioty własności intelektualnej w postaci dokumentacji technicznej i użytkowej (`(...)`) oraz dokumentacji (`(...)`). Konsorcjanci, w tym wnioskodawca, zostali wezwani do fizycznego i formalnego przekazania na rzecz skarbu państwa reprezentowanego przez (…), przedmiotów PWI oraz demonstratorów (`(...)`).

Szkoła (…) w ramach umowy konsorcjum nie uzyskuje bezpośrednio korzyści, ale udział w współpracach może podnieść prestiż uczelni w środowisku naukowym i przyczynić się do zawiązania długofalowych relacji z partnerami konsorcjum oraz poprawić pozycję względem innych uczelni w dziedzinie nauki z zakresu (`(...)`). Pracownicy współbiorący udział w realizacji projektu otrzymują z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie finansowane ze środków otrzymanych z narodowego centrum badań i rozwoju. W skład osób zatrudnionych w projekcie wchodzą m.in. Kierownik projektu, wykonawcy, wykonawca pomocniczy oraz inne osoby zatrudnione na potrzeby realizacji projektu.

Ponadto (…) otrzymuje środki naliczone ryczałtowo w wysokości 25% poniesionych kosztów bezpośrednich (kwalifikowalnych), które stanowią w budżecie projektu koszty ogólne (pośrednie). W ramach tej kategorii mieszczą się koszty ponoszone przez wykonawcę takie jak:

- koszty wynajmu lub utrzymania budynków, w tym: koszty wynajmu, czynszu, sprzątania i ochrony pomieszczeń,

- koszty adaptacji i pomieszczeń do celów realizacji projektu,

- koszty utrzymania infrastruktury - koszty mediów (elektryczności, gazu, ogrzewania, wody), utylizacji odpadów, okresowej konserwacji i przeglądu urządzeń,

- koszty wynagrodzeń personelu zarządzającego, administracyjnego, technicznego i pomocniczego związanego z działalnością jednostki w pośredni sposób związanego z realizacją projektu (kierownicy jednostki, księgowość, kadry, bhp),

- usługi pocztowe, telefoniczne, kurierskie, internetowe,

- koszty materiałów biurowych i piśmienniczych, usług drukarskich i ksero,

- koszty urządzeń i sprzętu biurowego,

- koszty ubezpieczeń majątkowych.

Efekty badań uzyskane przez Szkołę (…) po zakończeniu realizacji projektu nie będą służyły wykonywaniu działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, ponieważ zgodnie z umową wykonawca tj. (…) jest zobowiązany do przeniesienia PWI, przedmiotów PWI lub praw z nimi związanych oraz demonstratorów na rzecz skarbu państwa reprezentowanego przez (…).

W wyniku realizacji projektu powstała (…).

Efektem projektu będzie (`(...)`).

W przypadku nieodpłatnego przekazania skarbowi państwa reprezentowanego przez (…) dokumentacji technicznej i użytkowej (`(...)`) oraz dokumentacji (…).

Szkoła (…) za przeniesienie PWI lub praw związanych oraz demonstratorów i prototypów na rzecz skarbu państwa reprezentowanego przez (…), nie otrzymuje żadnych świadczeń.

Pytanie

Czy planowane nieodpłatne przekazanie PWI i praw związanych (i ich nośników) oraz demonstratorów wraz z dokumentacją na rzecz skarbu państwa, będzie opodatkowane z tytułu VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem wnioskodawcy planowana czynność nie będzie opodatkowana z tytułu VAT, w związku z faktem, iż planowane przekazanie nie będzie przekazaniem odpłatnym, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.) dalej: ustawa o VAT (a tym samym nie będzie żadną z czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT), a także w związku z faktem, iż otrzymana dotacja, o której mowa, nie może być uznana za zapłatę za efekty projektu w rozumieniu art. 29a ustawy o VAT.

Świadczenie ze strony NCBIR pokrywa tylko koszty związane z realizacją projektu, a zatem ma charakter zakupowo-kosztowy. Zawarta umowa z NCBIR nie przewiduje, że otrzymane dofinansowanie stanowi dopłatę do ceny oferowanych przez wnioskodawcę i partnerów konsorcjum towarów lub usług. Dotacja z centrum nie została przewidziana w umowie ani w umowie konsorcjum jako wynagrodzenie za czynności opodatkowane VAT.

Dofinansowanie ma na celu pokrycie wskazanych wydatków ponoszonych przez wnioskodawcę i innych współwykonawców – również i z tych względów nie może być uznana za wynagrodzenie. Umowa nie zawiera zapisów o cenie, ale jedynie zapisy o maksymalnym dofinansowaniu. Oznacza to, że wnioskodawca nie wie w momencie podpisania umowy, czy otrzymane środki wystarczą na wykonanie objętych projektem prac, czy też prace zostaną zrealizowane mniejszymi kosztami (i niewydatkowana część dofinansowania będzie podlegała zwrotowi). W umowie brak zatem wskazania konkretnej ceny.

Otrzymana kwota nie stanowi również wynagrodzenia za jakąkolwiek usługę świadczoną przez lidera konsorcjum na rzecz NCBIR. Intencją stron nie było świadczenie jakichkolwiek usług na rzecz NCBIR w zamian za wynagrodzenie w postaci otrzymanego dofinansowania.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT wynika z kolei, że podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Powyższy przepis stanowi odzwierciedlenie art. 73 dyrektywy 2006/112, z którego wynika, że w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawy opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy, lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Zdaniem wnioskodawcy dla określenia, czy dane dotacje są czy nie są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że w sytuacji, gdy podatnik w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotacje, subwencje), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia.

Kryterium uznania dotacji za zwiększającą obrót stanowi zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią obrotu w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, czyli nie zwiększają podstawy opodatkowania tym podatkiem. Tym samym, podstawę opodatkowania podatkiem VAT zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności (czy też kosztów realizacji konkretnego zadania) – nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu. Okoliczność, że dotacja – np. pokrywająca część ogólnych kosztów podatnika – pozwoliła na zmniejszenie ceny świadczonych usług, nie jest powodem, aby włączać takie dotacje do podstawy opodatkowania, jeśli nie dotyczą one konkretnych czynności opodatkowanych. Nie można dopatrzeć się więc bezpośredniego związku dofinansowania z ceną świadczenia. Taki bezpośredni związek zachodziłby jedynie wówczas, gdyby cena, za jaką swoją usługę lub towar wnioskodawcy sprzedadzą nabywcom, zależała od kwoty dotacji.

Z umowy nie wynika, aby istniało powiązanie kwoty dofinansowania z ewentualnym, konkretnym wynikiem prac badawczych, które wskazywałoby na to, że dofinansowanie to stanowi dopłatę do ceny praw i rzeczy powstałych w toku prac badawczych, jako pokrycie części ich wartości lub rekompensatę z powodu obniżenia ceny.

Jak wskazano, w opisie stanu faktycznego – otrzymane z NCBIR finansowanie dotyczy wsparcia działalności nakierunkowanej na osiągnięcie zakładanych w projekcie efektów. Co jednak zwłaszcza istotne, zarówno finansujący, jak i konsorcjanci, z założenia nie mogą wiedzieć, czy efekty te zostaną osiągnięte. Jedynym bezwzględnym celem (obowiązkiem) jest samo prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych. Strony przewidziały mechanizmy, które pozwalają na przerwanie realizacji projektu, bez negatywnych konsekwencji dla konsorcjantów.

Dofinansowanie przekazane przez NCBIR ma za zadanie sfinansować koszty związane z realizacją projektu prowadzone przez lidera i członków konsorcjum na rzecz (`(...)`). Nie stanowi ono zatem dotacji, subwencji ani innej dopłaty o podobnym charakterze mającej bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Ponieważ, właścicielem autorskich praw majątkowych powstałych w wyniku wykonania projektu jest skarb państwa reprezentowany przez (…), a przeniesienie autorskich praw majątkowych na rzecz skarbu państwa reprezentowanego przez (…), nastąpi nieodpłatnie, to w ocenie wnioskodawcy otrzymane dofinansowanie nie stanowi wynagrodzenia za świadczone usługi, a tym samym przekazanie nastąpi nieodpłatnie, bez obowiązku opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”,

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy,

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy.

Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy

podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Ponadto stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko takie świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Szkoła (…) zrealizowała projekt (`(...)`) w ramach konkursu pn (…).

W tym celu (…) grudnia 2015 r. zawarta została z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju umowa o wykonanie i finansowanie tego projektu z wnioskodawcą jako liderem konsorcjum realizującego projekt (pozostali konsorcjanci to jednostka naukowa i jednostka przemysłowa Sp. z o.o.). Celem głównym projektu jest (`(...)`). Projekt obejmuje realizację badań naukowych i prac rozwojowych.

Przyznana kwota zgodnie z umową z NCBIR przeznaczona była wyłącznie na pokrycie kosztów lidera oraz partnerów konsorcjum w związku z realizowanym projektem. Realizacja projektu była ściśle uzależniona od przyznanej dotacji przez narodowe centrum badań i rozwoju. W przypadku nie przyznania dotacji, przedmiotowy projekt nie byłby realizowany.

W projekcie przewidziano wkład własny w postaci środków finansowych i nakładów zabezpieczonych w kwocie niezbędnej do uzupełnienia finansowania i pełnej realizacji projektu, pochodzące z innych źródeł niż wsparcie ze środków publicznych.

W umowie o sfinansowanie określono również prawo własności intelektualnej, które powstaną w toku realizacji projektu. Wykonawca oraz współwykonawcy, w związku z otrzymanym finansowaniem, zobowiązują się przenieść na uprawnionego całość autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych, stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w tym ich uzupełnień, modyfikacji i uszczegółowień.

W związku z tym, że projekt jest finansowany przez centrum ich intencją jest dokonanie transferu na rzecz uprawnionego całości praw autorskich do elementów autorskich, tak aby to uprawniony był docelowo uprawniony do całości elementów autorskich, w zakresie wszelkich znanych i możliwych (niezależnie od formy) sposobów ich eksploatacji lub dalszego transferu. W związku z tym, przeniesienie autorskich praw majątkowych będzie obejmować prawo zezwalania na wykonywanie zależnych praw autorskich oraz dotyczyć wszelkich pół eksploatacji, które będą znane w chwili zawarcia umowy z uprawnionym.

W przypadku gdy po zawarciu umowy zaistniały (zostały odkryte) nowe sposoby lub możliwości korzystania z elementów autorskich lub ich części, nieznane w chwili zawierania umowy (nieznane wcześniej pola eksploatacji), wykonawca oraz współwykonawcy zobowiązują się, na żądanie uprawnionego, przenieść nieodpłatnie na uprawnionego prawa autorskie na tych nowo odkrytych polach eksploatacji. Przeniesienie autorskich praw majątkowych do elementów autorskich powstałych w trakcie realizacji umowy nastąpi z chwilą zakończenia realizacji projektu.

W związku z tym, że prowadzone przez wykonawcę oraz współwykonawców prace rozwojowe i badania naukowe są finansowane przez Centrum, nabycie przez uprawnionego praw nastąpi w całości nieodpłatnie. Zgodnie z art. 32 ust. 3 ustawy o NCBIR właścicielem wynalazków, wzoru użytkowego i wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo okrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny oraz autorskich praw majątkowych powstałych w wyniku projektu dotyczącego badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz (`(...)`), finansowanych przez centrum, jest skarb państwa reprezentowany przez: (…).

Wykonawca oraz współwykonawcy zobowiązani są przekazać w szczególności wszelką dokumentację, materiały i informacje dotyczące przedmiotów PWI, a w szczególności ich podstawowe założenia, opis techniczny, specyfikację oraz wizualizacje, kody źródłowe, wynikowe, maszynowe i inne, dokumentację projektową, techniczną i eksploatacyjną.

Ponadto wykonawca oraz współwykonawcy przeniosą na skarb państwa własność prototypów oraz demonstratorów powstałych w wyniku wykonania projektu, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia, wyłącznie na wyraźne żądanie skarbu państwa zgłoszone w terminie czterech miesięcy od dnia doręczenia skarbowi państwa wykazu.

Umowa nie przewiduje żadnego wynagrodzenia, poza finansowaniem kosztów kwalifikowalnych, z tytułu realizacji projektu i przeniesienia praw do rezultatów wykonanej pracy. Wszystkie nabywane przez wnioskodawcę na potrzeby realizacji projektu towary i usługi są wykorzystywane wyłącznie do realizacji projektu. Po zrealizowaniu projektu, wnioskodawca zobowiązany jest na podstawie umowy do przekazania efektów prac na rzecz ich właściciela (skarbu państwa), jedynie na żądanie jego reprezentantów.

Po zakończeniu projektu wnioskodawca oraz współwykonawcy, którzy wytworzyli rzeczy (demonstratory) oraz przedmioty własności intelektualnej w postaci dokumentacji technicznej i użytkowej (`(...)`) oraz dokumentacji (`(...)`). Konsorcjanci, w tym wnioskodawca, zostali wezwani do fizycznego i formalnego przekazania na rzecz skarbu państwa reprezentowanego przez (…), przedmiotów PWI oraz (`(...)`).

Wnioskodawca w ramach umowy konsorcjum nie uzyskuje bezpośrednio korzyści, ale udział w współpracach może podnieść prestiż uczelni w środowisku naukowym i przyczynić się do zawiązania długofalowych relacji z partnerami konsorcjum oraz poprawić pozycję względem innych uczelni w dziedzinie nauki z zakresu (`(...)`). Pracownicy współbiorący udział w realizacji projektu otrzymują z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie finansowane ze środków otrzymanych z narodowego centrum badań i rozwoju.

Efekty badań uzyskane przez Wnioskodawcę po zakończeniu realizacji projektu nie będą służyły wykonywaniu działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, ponieważ zgodnie z umową wykonawca jest zobowiązany do przeniesienia PWI, przedmiotów PWI lub praw z nimi związanych oraz demonstratorów na rzecz skarbu państwa reprezentowanego przez (…).

W wyniku realizacji projektu powstała (…), która będzie umożliwiała (`(...)`).

W przypadku nieodpłatnego przekazania skarbowi państwa reprezentowanego przez (…) dokumentacji technicznej i użytkowej (`(...)`) oraz dokumentacji (`(...)`) będą mogły mieć zastosowanie w (…).

Wnioskodawca za przeniesienie PWI lub praw związanych oraz demonstratorów i prototypów na rzecz skarbu państwa reprezentowanego przez (…), nie otrzymuje żadnych świadczeń.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy planowane nieodpłatne przekazanie PWI i praw związanych (i ich nośników) oraz demonstratorów wraz z dokumentacją na rzecz Skarbu Państwa będzie opodatkowane podatkiem VAT.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy,

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy. Stosownie do tego przepisu,

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Na podstawie art. 29a ust. 7 ustawy,

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towaru lub świadczenia usługi.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, ze zm.), zwanej dalej: Dyrektywą 2006/112/WE Rady, z treści którego wynika, że

W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Związane jest to z tym, że podstawa opodatkowania stanowi wartość faktycznie uzyskaną przez sprzedawcę z tytułu danej opodatkowanej czynności. Należy jednocześnie wskazać, że nie ma tu znaczenia status podmiotu wypłacającego dofinansowanie ani pochodzenie środków, z których to dofinansowanie jest wypłacane.

Z treści powołanych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia. Kryterium uznania dofinansowania za stanowiące podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dofinansowanie dokonywane jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dofinansowanie niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Nie ma przy tym znaczenia, od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za daną konkretną usługę lub za daną konkretną dostawę.

Należy zauważyć, że otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają bowiem opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu.

Jak wskazano powyżej, włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to celowa dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie ceny konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc obrotem ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Dla określenia, czy dane dotacje mają czy też nie bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług, a co za tym idzie – czy podlegają opodatkowaniu, istotne są zatem szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Tym samym podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności – nie podlega opodatkowaniu.

Koniecznym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy jest wyjaśnienie pojęcia „subwencja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Limited v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencję, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy, by możliwe było jej ustalenie. Cena, jaką płaci nabywca, musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, że dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu usługę pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Należy zwrócić uwagę, że dla określenia, czy dana dotacja jest, czy nie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, istotne są szczegółowe warunki jej przyznawania, określające cel, na który ta dotacja jest przeznaczona.

Jak już wskazano, kryterium uznania dotacji za zwiększającą obrót stanowi stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią obrotu w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy, czyli nie zwiększają podstawy opodatkowania tym podatkiem.

Tym samym, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności – nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Jak wskazano powyżej kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest stwierdzenie, że dotacja przekazywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazać również należy, że konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług,

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy,

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15a ustawy, który został dodany ustawą o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw z dnia 29 października 2021 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105), który wchodzi w życie 1 lipca 2022 r.,

Podatnikiem, o którym mowa w art. 15, może być również grupa podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT.

Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:

1. posiadający siedzibę na terytorium kraju lub

2. nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.

Podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy.

Podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie, jeżeli:

1. przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub

2. rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub

3. członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT.

Podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie, jeżeli:

1. prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub

2. organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.

Warunek istnienia powiązań finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych pomiędzy członkami grupy VAT musi być spełniony nieprzerwanie przez okres, w jakim ta grupa posiada status podatnika.

Umowa o utworzeniu grupy VAT jest sporządzana na piśmie i zawiera co najmniej:

1. nazwę grupy VAT z dodatkowym oznaczeniem „grupa VAT” lub „GV”;

2. dane identyfikacyjne podatników tworzących grupę VAT, w tym dane dotyczące oddziału w przypadku podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, oraz wysokość kapitału zakładowego każdego z tych podatników;

3. wskazanie przedstawiciela grupy VAT, wyznaczonego spośród jej członków;

4. dane identyfikacyjne udziałowców (akcjonariuszy) i wysokość ich udziału w kapitale zakładowym podatników tworzących grupę VAT, posiadających ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym tych podatników;

5. wskazanie okresu, na jaki grupa VAT została utworzona, nie krótszego niż 3 lata.

W opisanej sytuacji przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT, bowiem z opisu sprawy nie wynika, aby w tej sytuacji doszło do powstania grupy VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Jak wyżej wskazano opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie. Analiza przedstawionego opisu sprawy, treści cytowanych przepisów prawa podatkowego oraz orzecznictwa TSUE prowadzi bowiem do stwierdzenia, że przekazywane Wnioskodawcy przez NCBiR środki finansowe na realizację opisanego projektu w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Wnioskodawcę usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane środki od NCBiR nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność Wnioskodawcy, lecz mogą zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone i wskazane w umowie zawartej pomiędzy Konsorcjum a NCBiR działanie, tj. na wykonanie przedmiotowego projektu zgodnie z Umową oraz na konkretne działania wykonywane w ramach tego projektu. Nadto – jak wskazał Wnioskodawca – realizacja projektu była ściśle uzależniona od przyznanej przez NCBiR dotacji. W przypadku nieprzyznania dotacji przedmiotowy projekt nie byłby realizowany.

Z opisu sprawy wynika również, że przeniesienie autorskich praw majątkowych do elementów autorskich powstałych w trakcie realizacji umowy nastąpi z chwilą zakończenia realizacji projektu. Na wniosek uprawnionego wykonawcy oraz współwykonawcy wyraża się zgodę na korzystanie z elementów autorskich powstałych w trakcie realizacji umowy, na uzgodnionych przez wykonawcę, współwykonawców i uprawnionego warunkach, z zachowaniem interesu wykonawcy, współwykonawcy i skarbu państwa.

Wnioskodawca oraz pozostali Partnerzy zobowiązują się także udzielić Skarbowi Państwa licencji na korzystanie z przedmiotów praw związanych. Konsorcjanci, w tym Wnioskodawca, zostali wezwani do fizycznego i formalnego przekazania na rzecz Skarbu Państwa, zarówno PWI, ich nośników jak i demonstratorów oraz prototypów. Przyznana kwota zgodnie z umową z NCBIR przeznaczona była wyłącznie na pokrycie kosztów lidera oraz partnerów konsorcjum w związku z realizowanym projektem. Zatem uznać należy, że otrzymane przez Wnioskodawcę środki finansowe z NCBiR na realizację ww. projektu stanowią należności za świadczone usługi.

Zatem wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy planowane nieodpłatne przekazanie PWI i praw związanych (i ich nośników),oraz demonstratorów i prototypów Skarbowi Państwa nastąpi odpłatnie i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wskazano bowiem w wyroku C-184/00, nie jest konieczne określenie ceny, wystarczy by możliwe było jej ustalenie. W analizowanej sprawie przyznane dofinansowanie umożliwia beneficjentowi nabycie praw do wartości intelektualnej lub korzystanie z tych praw.

Tym samym realizację powierzonych zadań i w efekcie otrzymanie praw autorskich do danego projektu przez Skarb Państwa, należy uznać za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług, bowiem w przedmiotowej sprawie zostaną spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla których ustawodawca nie przewidział możliwości zastosowania zwolnienia. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za przekazanie PWI i praw związanych (i ich nośników) oraz demonstratorów i prototypów Skarbowi Państwa.

Podsumowując, planowane przekazanie PWI i praw związanych (i ich nośników) oraz demonstratorów wraz z dokumentacją na rzecz Skarbu Państwa będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym planowana czynność nie będzie opodatkowana z tytułu podatku VAT w związku z faktem, iż planowane przekazanie nie będzie przekazaniem odpłatnym, a także w związku z faktem, iż otrzymana dotacja, o której mowa, nie może być uznana za zapłatę za efekty projektu w rozumieniu art. 29a ustawy o VAT, należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).