Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 listopada 2021 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości zastosowania zwolnienia od podatku przy dostawie nieruchomości zabudowanej w trybie egzekucji komorniczej.

Uzupełniła go Pani w odpowiedzi na wezwanie pismem z 19 stycznia 2022 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanów faktycznych

Komornik Sądowy – Wnioskodawca, prowadzi kancelarię komorniczą, która z dniem 11 sierpnia 2021 r. została objęta po emerytowanym komorniku. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego dotyczy zagadnienia opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) dostawy nieruchomości w ramach egzekucji z nieruchomości (nieruchomość gruntowa zabudowana). Zmiany w prawie własności przedmiotowej nieruchomości dokonywały się w następujący sposób: Nieruchomość A będąca przedmiotem egzekucji, której dotyczy zagadnienie, początkowo była objęta księgą wieczystą KW 1, oznaczona jako działki nr 1a i 1b. Według treści aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem N działka nr 1a znajdowała się w użytkowaniu wieczystym Skarbu Państwa - o nazwie X w miejscowości P, który był też właścicielem posadowionych na działce zabudowań. Działka nr 1a została podzielona na działki nr 1c i 1d. W opisanym akcie prawa do działki nr 1c i zabudowań (budynek dwukondygnacyjny murowany) sprzedano na rzecz Spółki L. Według treści aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem N działka nr 1b znajdowała się w użytkowaniu wieczystym Skarbu Państwa - o nazwie X w miejscowości P, który był też właścicielem posadowionych na działce zabudowań. W opisanym akcie prawo do działek nr 1b i nr 1d wraz z prawem własności zabudowań sprzedano na rzecz Spółki L.

W dniu 4 października 2001 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki L podjęło uchwałę o zmianie umowy spółki i podwyższeniu kapitału zakładowego, od tej daty istniała pod firmą: Spółka Z. Zgodnie z § 5 umowy spółki, przedmiotem działalności jest: (`(...)`) (protokół w formie aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem N w dniu 4 października 2001 r., rep. XYZ). Postanowieniem Sądu C z dnia 4 grudnia 2001 r. Spółka Z została wpisana do KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) pod nr 1234, jako przedmiot działalności wskazano działalności wynikające z § 5 umowy spółki z dnia 4 października 2001 r. Następnie, działka nr 1c położona pod adresem w miejscowości P została wpisana do księgi wieczystej KW 1 zaś działki nr 1d i 1b położone pod adresem w miejscowości P – do księgi wieczystej KW 2. Wszystkie ww. działki stanowią własność Skarbu Państwa, ich użytkownikiem wieczystym pozostawała Spółka Z „w likwidacji”. Wymieniony podmiot jest także właścicielem budynków posadowionych na tych nieruchomościach.

Komornik Sądowy - Wnioskodawca prowadzi od 2017 r. postępowanie egzekucyjne z wniosku SP przeciwko dłużnikowi Spółce L „w likwidacji”. Przeciwko temu dłużnikowi komornik prowadzi także 8 innych postępowań egzekucyjnych. Zgodnie z danymi z akt sprawy wg danych KRS pozyskanych w chwili wszczęcia postępowania, siedziba Spółki L „w likwidacji” mieści się w miejscowości L przy ulicy A. W toku postępowania spółka dłużna nie podejmuje żadnej korespondencji dotyczącej prowadzonych postępowań - organ egzekucyjny przekazuje korespondencję także pod adres w miejscowości P, gdzie położone są nieruchomości, do których skierowana jest egzekucja - spółka pozostaje bezczynna.

W toku postępowania egzekucyjnego komornik dokonał zajęcia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych stanowiących własność Skarbu Państwa oraz naniesień i zabudowań położonych na tych nieruchomościach, znajdujących się w miejscowości P pod adresem G, oznaczonej jako działka nr 1c uregulowana w księdze wieczystej nr KW 1; pod adresem F, oznaczonej jako działki nr 1d i 1b, uregulowane w księdze wieczystej nr KW 2. Ww. nieruchomości składające się z 3 działek gruntu i objęte dwoma księgami wieczystymi tworzą jedną funkcjonalną i fizyczną całość. Sąd Rejonowy w P prowadzi nadzór nad egzekucją z wyżej opisanych nieruchomości. Przed zaplanowanym terminem licytacji ww. nieruchomości Urząd Skarbowy w P udzielił komornikowi odpowiedzi na uprzednio skierowane zapytanie dotyczące podatku VAT od dostawy nieruchomości będących przedmiotem egzekucji, w którym Urząd (właściwy ze względu na położenie nieruchomości) wyjaśnił, że nie jest w posiadaniu informacji, które mogą mieć znaczenie przy ustalaniu obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług przy sprzedaży (dostawie) nieruchomości. Wobec bezczynności spółki dłużnej, braku z nią kontaktu jak również w nawiązaniu do przedłożonej komornikowi odpowiedzi Urzędu Skarbowego w P dotyczącej podatku VAT od dostawy nieruchomości będących przedmiotem egzekucji komornik w toku licytacji ogłosił do sądowego - licytacyjnego protokołu z posiedzenia, że najwyższa wylicytowana kwota zawiera w sobie VAT. Przed terminem licytacji rękojmię uiściło 3 licytantów, na posiedzeniu licytacyjnym stawiło się i brało udział w licytacji dwóch z nich - trzeci nie stawił się. Przetarg z najwyższą ofertą wygrał nabywca - Spółka G z siedzibą w P. Po przeprowadzeniu przetargu w dniu 9 października 2018 r., Sąd Rejonowy w P udzielił postanowieniem z dnia 10 października 2018 r. nabywcy - Spółce G przybicia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawa własności naniesień i zabudowań wyżej wymienionych nieruchomości, uregulowanych w księgach wieczystych nr KW 1 (działka nr 1c) i nr KW 2 (działki nr 1b i 1d).

Dnia 12 października 2018 r. Urząd Skarbowy w L właściwy dla siedziby spółki dłużnej złożył do akt sprawy odpowiedź na uprzednio skierowane zapytanie o VAT dotyczące dostawy nieruchomości będących przedmiotem egzekucji, w której wskazał, że ostatnią deklarację spółka dłużna złożyła za sierpień 2010 r., wykreślona została z rejestru podatników VAT z dniem 30 września 2011 r. a za 2017 r. nie złożyła zeznania CIT (podatek dochodowy od osób prawnych)-8. Z podatnikiem nie ma kontaktu oraz możliwości pozyskania żadnej dokumentacji, na podstawie której można byłoby ustalić stan faktyczny dotyczący dostawy nieruchomości będącej przedmiotem egzekucji.

Na wydane postanowienie o przybiciu zażalenie złożyła likwidator spółki dłużnej stawiając zarzut braku zawiadomienia spółki o terminie licytacji i samej egzekucji. Postanowieniem z dnia 9 stycznia 2020 r. sąd orzekł o przysądzeniu na rzecz nabywcy prawa użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawa własności naniesień i zabudowań wyżej wymienionych nieruchomości, uregulowanych w księgach wieczystych nr KW 1 (działka nr c) i nr KW 2 (działki nr 1b i 1d) – za cenę C. W dniu 4 sierpnia 2020 r. działki nr 1b i 1d zostały przeniesione z księgi KW 2 do KW 1. Jednocześnie księga KW 2 została zamknięta.

Pismem z dnia 18 maja 2020 r. komornik zwrócił się do Spółki Z „w likwidacji” o udzielenie szczegółowych informacji mogących mieć znaczenie dla ustalenia obowiązku podatkowego w zakresie VAT. Wykonując zobowiązanie, w wiadomości e-mail z dnia 2 czerwca 2020 r. pełnomocnik Spółki Z „w likwidacji” oświadczył, że jego mocodawczyni nie posiada informacji ani wiedzy na temat tego, czy zachodzą przesłanki do zwolnienia z obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, ponieważ mocodawczyni – „likwidator” nie jest księgową ani osobą posiadającą kwalifikacje do wykonywania zawodu doradcy podatkowego i nie posiada wiedzy ani doświadczenia w zakresie podatków i księgowości. W treści wiadomości zawarto wniosek o zasięgnięcie informacji istotnych dla rozpoznania sprawy w drodze zapytania do właściwego miejscowo urzędu skarbowego lub skierowania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Do wiadomości e-mail załączono stanowisko likwidatora Spółki Z „w likwidacji” z informacją, że nigdy nie podjęła i nie prowadziła żadnej działalności gospodarczej.

W dniu 4 czerwca 2020 r. komornik wystąpił do Sądu Rejonowego w P o wyodrębnienie z kwoty sprzedaży podatku VAT, tj. kwoty D i przekazanie tej kwoty na konto komornika. Sąd przekazał kwotę zgodnie z wnioskiem komornika, który w dniu 16 czerwca 2020 r. wystawił fakturę nr N/N . Dłużnik wystąpił do komornika o korektę faktury nr N/N – wniosek ten został rozpatrzony negatywnie. W dniu 8 lipca 2020 r. komornik sporządził plan podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości. Uzyskaną ze sprzedaży kwotę K stanowiącą sumę ceny nabycia i narosłych odsetek, pomniejszył o VAT, tj. kwotę D odprowadzoną uprzednio do urzędu skarbowego w imieniu Spółki Z „w likwidacji” i ustalił, że podziałowi pomiędzy wierzycieli podlega kwota CK. W dniu 31 lipca 2020 r. Spółka L „w likwidacji” złożyła zarzuty do planu podziału sporządzonego przez komornika. Powołała się na brak przesłanek do jej obciążenia podatkiem od towarów i usług z tytułu sprzedaży licytacyjnej nieruchomości. Wniosła o uchylenie planu podziału ewentualnie jego zmianę poprzez niepomniejszanie kwoty C o podatek od towarów i usług w wysokości K. W dniu 20 lipca 2020 r. likwidator spółki dłużnej złożył do sądowych akt postępowania egzekucyjnego oświadczenie, że dostawa nieruchomości uregulowanych w księgach wieczystych nr KW 1 i KW 2 korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT; dostawa nieruchomości nie była dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim; nie zachodzi negatywna przesłanka zwolnienia od podatku z art. 43 ust. 1 pkt 10b ustawy o VAT; w stosunku do budynków posadowionych na nieruchomości nie przysługiwało spółce prawo do obniżenia kwoty podatku o kwotę podatku naliczonego; spółka nie czyniła wydatków na ulepszenie budynków posadowionych na nieruchomości; spółka nabyła prawo użytkowania wieczystego nieruchomości w latach 1994-1995; spółka nigdy nie prowadziła działalności gospodarczej i nie figuruje w rejestrze czynnych podatników VAT (oświadczenie k.288). Plan podziału sporządzony przez komornika w dniu 8 lipca 2020 r. został zatwierdzony postanowieniem Sądu Rejonowego w P z dnia 14 maja 2021 r. w sprawie N. Na postanowienie spółka dłużna złożyła zażalenie, które jest obecnie rozpoznawane przez Sąd Rejonowy w P za sygn. Z. W toku postępowania zażaleniowego spółka dłużna została wezwana przez sąd zarządzeniem z dnia 31 sierpnia 2021 r. do złożenia w terminie 14 dni odpowiedzi na następujące pytania:

a) Czy dłużnik prowadzi aktualnie działalność gospodarczą?

b) Czy dłużnik jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT?

c) Czy dłużnik zlikwidował działalność gospodarczą i rozliczył się z urzędem skarbowym zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

d) Czy nieruchomości oznaczone księgami wieczystymi KW1 (obejmująca działkę nr 1c oraz KW2 (obecnie zamknięta, uprzednio obejmująca działki nr 1d i 1b była/jest przez dłużnika wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej? Jeśli tak, to należy wskazać od kiedy (dzień, miesiąc, rok)?

e) Czy w stosunku do przedmiotowej nieruchomości dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

f) Czy i kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie nieruchomości w trybie art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług?

g) W jaki sposób dłużnik nabył prawo użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości. Czy w związku z nabyciem użytkowania wieczystego wystawiona została faktura VAT? Jeśli tak, należy wskazać czy sprzedający podał na fakturze, że ww. sprzedaż części/całość nieruchomości podlega opodatkowaniu, ale korzysta ze zwolnienia od podatku VAT?

h) Kiedy dłużnik nabył prawo użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości?

i) Czy znajdujące się na nieruchomości budynki zostały nabyte czy wybudowane przez dłużnika (kiedy)?

j) Czy nieruchomość (zabudowania, budynki znajdujące się na nieruchomości) były lub są wykorzystywane przez dłużnika do wykonywania czynności opodatkowanych, czy były przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze (kiedy zawarte zostały umowy) - jeżeli tak należy wskazać daty, w których zawarte zostały umowy?

k) Kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków i budowli w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez które rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie stanowiły co najmniej 30% wartości początkowe?

l) Czy dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie nieruchomości (w tym ze wskazaniem budynków, budowli lub ich części) przekraczające 30% wartości początkowej tych obiektów, w stosunku do których przysługiwało mu prawo odliczenia podatku naliczonego?

m) Jaka jest klasyfikacja obiektów znajdujących się na przedmiotowych działkach według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (należy wskazać odrębnie dla każdego obiektu)?

n) Czy przedmiotowe obiekty były wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

o) Czy dłużnikowi przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia obiektów (należy wskazać odrębnie dla każdego obiektu)?

W odpowiedzi z dnia 24 września 2021 r. dłużnik wskazał, że: w zakresie pkt a) zarządzenia Sądu – nie prowadzi i nie prowadził działalności gospodarczej; w zakresie pkt b) zarządzenia Sądu - nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT; w zakresie pkt c) zarządzenia Sądu - dłużnik nie zlikwidował działalności gospodarczej, obecnie spółka jest w likwidacji; w zakresie pkt d) zarządzenia Sądu - nieruchomości te nigdy nie były i nie są wykorzystywane przez dłużnika do prowadzenia działalności gospodarczej; w zakresie pkt e) zarządzenia Sądu - w stosunku do tych nieruchomości dłużnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; w zakresie pkt f) zarządzenia Sądu - dłużnik nabył nieruchomość około czterdziestoletnią i nigdy jej nie ulepszał, nie posiada dokładnych informacji dotyczących poprzednich właścicieli nieruchomości, zaś w związku z nabyciem prawa użytkowania wieczystego nieruchomości nie ma zastosowania żadna z przesłanek z art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług; w zakresie pkt g) zarządzenia Sądu - prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zostało nabyte umową w formie aktu notarialnego, nie wystawiono faktury VAT; w zakresie pkt h) zarządzenia Sądu -prawo użytkowania wieczystego nieruchomości ujawnionej w księdze wieczystej nr KW 2 dłużnik nabył w dniu 18 maja 1994 r., zaś prawo użytkowania wieczystego nieruchomości ujawnionej w księdze wieczystej nr KW 1 – w dniu 6 lipca 1995 r.; w zakresie pkt i) zarządzenia Sądu – budynki znajdujące się na nieruchomości zostały nabyte odpowiednio w dniach: 18 maja 1994 r. oraz 6 lipca 1995 r.; w zakresie pkt j) zarządzenia Sądu – nieruchomość (zabudowania, budynki znajdujące się na nieruchomości) nie były i obecnie nie są wykorzystywane przez dłużnika do wykonywania czynności opodatkowanych, nie były przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze; w zakresie pkt k) zarządzenia Sądu – dłużnik nabył nieruchomość około czterdziestoletnią i nigdy jej nie ulepszał, nie posiada dokładnych informacji dotyczących poprzednich właścicieli nieruchomości, zaś w związku z nabyciem prawa użytkowania wieczystego nieruchomości nie ma zastosowania żadna z przesłanek z art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług; w zakresie pkt l) zarządzenia Sądu - dłużnik nie ponosił wydatków na ulepszenie nieruchomości (w tym ze wskazaniem budynków, budowli lub ich części) przekraczających 30% wartości początkowej tych obiektów, w stosunku do których przysługiwało mu prawo odliczenia podatku naliczonego; w zakresie pkt m) zarządzenia Sądu – są to budynki niemieszkalne o charakterze handlowo-usługowym, budynki takie w PKOB opisane są: sekcja 1 dział 12 grupa 123; w zakresie pkt n) zarządzenia Sądu – dłużnik nigdy nie prowadził działalności gospodarczej, przedmiotowe obiekty nie były przez niego wykorzystywane; w zakresie pkt o) zarządzenia Sądu – dłużnikowi nie przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia obiektów. Jednocześnie, dłużnik nie przedłożył żadnych dokumentów potwierdzających podniesione przez siebie okoliczności.

Wskazać należy, że zgodnie z brzmieniem art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r (tekst jedn. Dz.U. 2021 r. poz. 685, z późn. zm.) o podatku od towarów i usług „Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.” Ponadto, w art. 43 ust. 21 ww. ustawy stanowi, że „Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9–10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.” Z brzmienia ww. przepisu jak również postawy spółki dłużnej wynika, że komornik nie mógł zastosować zwolnienia dostawy nieruchomości będącej przedmiotem egzekucji z nieruchomości z podatku VAT.

Brak kontaktu ze spółką dłużną, brak wystarczających informacji umożliwiających zastosowanie ewentualnego zwolnienia z opodatkowania dostawy ww. nieruchomości zobowiązywał komornika do wyliczenia i odprowadzenia VAT za dłużnika.

Postanowienie w przedmiocie przysądzenia prawa użytkowania wieczystego działek gruntu oraz własność naniesień i zabudowań należących do dłużnika na rzecz nabywcy stało się prawomocne z dniem 21 kwietnia 2020 r. Zgodnie z treścią art. 999. § 1. K.p.c „Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę (`(...)`).” Oznacza to, że z dniem 21 kwietnia 2020 r. nastąpiło przeniesienie prawa do rozporządzania działkami nr 1b, 1c i 1d wraz z naniesionymi na nich obiektami z dłużnika na spółkę wygrywającą przetarg. Nazwa dłużnika: L. SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ W LIKWIDACJI. Siedziba wg danych KRS: ul. A, L.; miejsce położenia nieruchomości będącej przedmiotem egzekucji: P (`(...)`); numery działek 1a (`(...)`), 1b i 1c (obie pod adresem`(...)`).

Pytanie

Czy w związku z zaistniałym stanem faktycznym dotyczącym ww. nieruchomości będących przedmiotem egzekucji, biernej postawy spółki dłużnej oraz braku wystarczających informacji umożliwiających zastosowanie zwolnienia z podatku VAT od dostawy nieruchomości, komornik powinien mimo wszystko zwolnienie z podatku od dostawy nieruchomości zastosować? Jeżeli tak to, które z kryteriów zwolnienia uznać należy za spełnione po stronie spółki dłużnej?

Pani stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535, ze zm.) zwanej dalej ustawą – organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1314, 1356, 1499 i 1629) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne

świadczenie usług na terytorium kraju. Sprzedaż nieruchomości lub gruntu uznawana jest jako dostawa towaru w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Dłużnik będący użytkownikiem wieczystym gruntu i właścicielem zabudowań, podlegających sprzedaży w trybie licytacji publicznej zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy jest podatnikiem VAT. Wobec powyższego czynność odpłatnej dostawy towaru (nieruchomości) dokonywana przez komornika w trybie licytacji publicznej podlega opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ww. ustawy, przez pierwsze zasiedlenie - rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9–10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w toku prowadzonego postępowania działania komornika nie doprowadziły do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania zwolnień od podatku w zakresie zabudowanych nieruchomości oznaczonych jako działki nr 1b, 1c i 1d. Wobec powyższego, w ocenie komornika, art. 43 ust. 21 ustawy podlega zastosowaniu w sprawie. W ocenie komornika, mając na uwadze treść art. 43 ust. 21 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r. poz. 685, z późn. zm.), w stanie faktycznym przedstawionym w złożonym wniosku uznać należy, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685, ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata**.**

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku lub jego części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku oddano go w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Ponadto należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Mając powyższe na uwadze należy zauważyć, że aby dostawa budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, muszą być spełnione łącznie dwa warunki występujące w tym artykule.

Przy czym, jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego**.**

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów, tj. zarówno nieruchomości, jak i ruchomości, przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku oraz wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

Dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem dostawy podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki, budowle lub ich części na nim posadowione. Oznacza to, że grunt dzieli los podatkowy ww. obiektów, które się na nim znajdują. Zatem w sytuacji, kiedy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy stanie się bezzasadne.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2. złożą:

a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub

b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów

‒ zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy:

Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

1. imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;

2. planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części - w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;

3. adres budynku, budowli lub ich części.

Tak więc ustawodawca daje podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – możliwość zrezygnowania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Analiza przedstawionych okoliczności oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że doszło do sprzedaży majątku przedsiębiorstwa dłużnika (Spółki). Zatem przy dostawie przedmiotowej nieruchomości spełnione zostały przesłanki do uznania dłużnika za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 powołanego artykułu. W konsekwencji, dokonana przez Panią dostawa nieruchomości w trybie egzekucji podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Jakkolwiek dłużnik nie przedłożył Pani żadnych dokumentów dotyczących statusu budynków na potrzeby możliwości zastosowania zwolnienia przy ich dostawie w trybie egzekucji komorniczej, niemniej jednak, skoro z oświadczenia dłużnika wynika, że budynki znajdujące się na nieruchomości zostały nabyte przez dłużnika w 1994 r. i 1995 r., z tytułu ich nabycia nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego a także dłużnik nie ponosił wydatków na ulepszenie nieruchomości, dostawa budynków nastąpiła po upływie dwóch lat od pierwszego ich zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług, a więc zostały spełnione warunki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. W konsekwencji, transakcja sprzedaży przez Panią budynków należących do dłużnika korzystała ze zwolnienia od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Z uwagi na fakt, że dostawa budynków była zwolniona od podatku również dostawa gruntów, na których posadowione są te budynki – jak wynika z zapisu art. 29a ust. 8 ustawy – korzystała ze zwolnienia.

W efekcie powyższego Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

‒ Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzeń.

‒ Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego).

‒ Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

‒ Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540, ze zm.).