Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaży działki 1/4 (pierwsza część pytania wskazanego we wniosku), jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 listopada 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 14 listopada 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. kwestii, czy w przedstawionym stanie faktycznym sprzedaż działki nr 1/4 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie organu – pismem z 13 stycznia 2022 r. (wpływ 18 stycznia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Jest Pan osobą fizyczną, nie prowadzi i nie prowadził Pan działalności gospodarczej i nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

6 czerwca 2014 r. otrzymał Pan od ojca w drodze darowizny niezabudowaną działkę rolną nr 1/1 o powierzchni 3,5127 ha położoną w A., niezabudowane działki rolne: 2, 3 i 4 oraz zabudowaną działkę rolną nr 5 o łącznej pow. 7,67 ha położone w A. gm. B.. Działka nr 5 zabudowana jest budynkiem mieszkalnym oraz budynkami gospodarczymi. Działki stanowiły majątek rodzinny. Wcześniej nabył Pan prawa do spadku po matce, gdzie masą spadkową były m.in. powyższe działki. W wyniku nieodpłatnego działu spadku po matce zostały przekazane na rzecz Pana ojca. Ojciec dokonał darowizny działek na Pana rzecz.

Działka nr 2 jest działką rolną (łąki trwałe).

Na podstawie decyzji Wójta Gminy B. z 7 maja 2021 r. zatwierdzającej podział działki nr 1/1 obręb A., nastąpiło wydzielenie z działki 1/1 na działkę „1/2” o pow. 0,3589 ha i utworzenie nowej nr 1/3 o pow. 3,1538 ha.

7 czerwca 2021 r. sprzedał Pan niezabudowaną działkę nr 1/4 o pow. 0,3589 ha położoną w A. gm. B..

Po nabyciu nieruchomości w drodze darowizny nie podejmował Pan czynności zmierzających do ich sprzedaży. W pierwotnym zamierzeniu nie było planów sprzedaży. Obecnie zmienił Pan zamierzenia co do przeznaczenia nieruchomości, sprzedał jedną działkę nr 1/4 i planuje dokonać sprzedaży kilku działek.

Nie ponosił Pan żadnych nakładów w celu uatrakcyjnienia działek, np. nie uzbroił terenu w przyłącza do sieci wodnej, gazowej lub elektrycznej, nie ogradzał terenu. Nie podejmował Pan działań marketingowych wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia. Nie występował o uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowego terenu.

We wcześniejszym planie zagospodarowania przestrzennego grunty w 100 % były przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową.

Nie prowadził Pan działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Użytkuje Pan przedmiotowe działki od dnia nabycia do chwili obecnej w uprawach rolnych.

Ponadto wskazał Pan, że:

‒ Teren zostanie podzielony na działki o minimalnej powierzchni 1000 m2 i wydzielone drogi wewnętrzne. Nie ma numerów działek, ponieważ nie zostały jeszcze podzielone.

‒ Działki były wykorzystywane w uprawach rolnych.

‒ Nie zamierza podejmować czynności w celu ich uatrakcyjnienia.

‒ Nie zamierza podejmować nakładów związanych z przygotowaniem nieruchomości do sprzedaży.

‒ Zamierza zamieścić ogłoszenie o sprzedaży.

‒ Działki są w planie miejscowym zagospodarowania przestrzennego Gminy B. przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową.

‒ Nie zamierza podejmować czynności mających na celu zmianę przeznaczenia gruntów. W momencie sprzedaży działki będą stanowiły teren niezabudowany.

‒ Zgodnie z planem działki są przeznaczone pod zabudowę - zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna lub bliźniacza. Nie będzie obowiązywała decyzja o warunkach zabudowy.

‒ W momencie sprzedaży działki będą niezabudowane.

‒ Dokładną ilość działek będzie Pan w stanie określić po ostatecznym podziale nieruchomości. Na dzień dzisiejszy posiada cztery działki budowlane tj. 3, 4, 5, 1/3; jedną już sprzedał, tj. działkę 1/4.

W uzupełnieniu wniosku w odpowiedzi na zadane pytania wskazał Pan, że:

1. Posiada status rolnika ryczałtowego zwolnionego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

2. Działkę nr 1/4 wydzielił w celu sprzedaży.

3. Przekształcenie w planie zagospodarowania przestrzennego działki 1/1 nastąpiło 2 września 2002 r. (dokładna data przekształcenia z gruntów rolnych na budowlane ze względu na bardzo słabe gleby).

4. Plan zagospodarowania przestrzennego został uchwalony z inicjatywy rodziców A. i B. C. (byłych właścicieli gospodarstwa rolnego).

5. Na pytanie organu „Czy wnioskował Pan o zmiany zapisów zawartych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla działki nr 1/1 bądź wydzielonej działki 1/4 (…)?” wskazał Pan że wnioskował o podział na działki o minimalnej powierzchni 1000 m2.

6. Nabywcę przedmiotowej działki 1/4 pozyskał przez męża siostrzenicy.

7. Zawarł Pan przedwstępną umowę sprzedaży działki 1/4, w umowie było napisane jaki został wpłacony zadatek, ilość merów kwadratowych przeznaczonych do sprzedaży, termin sprzedaży, termin podpisania umowy ostatecznej. Po zawarciu umowy przedwstępnej strona kupująca nie dokonała czynności, które zwiększyły atrakcyjność danej nieruchomości.

8. Przed ostatecznym zbyciem działki 1/4 nie udzielił Pan żadnych pełnomocnictw do działania w swoim imieniu, nie wyraził zgody na dysponowanie działką do celów budowlanych.

9. Działka 1/4 od momentu nabycia do momentu zbycia na rzecz kupującego nie była udostępniania osobom trzecim.

10. Z działki 1/4 dokonywane były zbiory i dostawy produktów rolnych.

11. Produkty rolne sprzedaje Pan po żniwach.

12. Wynagrodzenie ze sprzedaży działki 1/4 zostało przeznaczone na cele prywatne, bieżące życie, leczenie itp.

Pytanie

Czy od sprzedaży działki nr 1/4 będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku VAT (podatek od towarów i usług)?

Pana stanowisko w sprawie

Stoi Pan na stanowisku, że nie powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług w związku z planowaną sprzedażą działek. Dla czynności zbycia przedmiotowych nieruchomości nie będzie występował w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a sprzedaż stanowić będzie sprzedaż majątku osobistego, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania.

Nie nabył Pan gruntów w celu ich odsprzedaży, ponieważ pochodzą one z majątku prywatnego matki i ojca, zostały przekazane częściowo w formie spadku po matce, a następnie w formie darowizny od ojca. Fakt przeznaczenia gruntów z rolnych na budowlane nie wskazuje na istnienie po Pana stronie zamiaru prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży działek. Działki stanowią Pana prywatny majątek a sprzedając je, skorzysta Pan z przysługującego mu prawa do swobodnego rozporządzania własnym majątkiem.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikiem podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Należy wskazać, że definicja ta wprowadza pojęcie podatnika w oderwaniu od obowiązku podatkowego. Podatnikiem jest więc każdy podmiot, który wykonuje działalność gospodarczą. Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art 15 ust. 2 u.p.t.u., który wskazuje, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Kwestia opodatkowania podatkiem od towarów i usług gruntów sprzedawanych przez właścicieli pod kątem opodatkowania takich transakcji, była różnie traktowana w orzecznictwie sądowym. Początkowo, sądy administracyjne stały na stanowisku, że sprzedaż nieruchomości (działek) przez właściciela, stanowiących jego majątek prywatny i nie wykorzystywanych do działalności gospodarczej (czynności opodatkowanych) nie podlega podatkowi VAT. Prezentowane było stanowisko, że w sytuacji gdy dany podmiot działki nie nabyte do takiej działalności sprzedaje, to nie jest podatnikiem VAT, nawet jeżeli takich transakcji było kilkanaście (por. np.: wyrok składu siedmiu sędziów NSA z dnia 29 października 2007r. sygn. akt I FPS 3/07, wyrok NSA z dnia 12 stycznia 2010 r. sygn. akt I FSK 1626/08, wyrok WSA z dnia 27 czerwca 2007 r. sygn. akt I SA/Bk 399/06). Jako istotną okoliczność sądy uznawały cel, dla którego działki te zostały nabyte. Nabycie do majątku prywatnego (nawet przy niewykluczeniu ich późniejszego odsprzedania) powodowało brak uzyskania statusu podatnika przez sprzedającego. Brak zamiaru dalszej sprzedaży (często trudny do ustalenia) determinował niemożność traktowania sprzedawcy jak podatnika.

Na konieczność zwrócenia uwagi na innego rodzaju okoliczności wskazał natomiast Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w połączonych sprawach C 180/10 i 181/10 Słaby vs. Minister Finansów oraz Kuć i Jeziorska-Kuć vs. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. Odnosząc się do zasadniczej sprawy uznania sprzedawcy gruntu za podatnika VAT, nie odniósł się do okoliczności związanych z jego zakupem (nabyciem), ale wskazał, że istotne są tutaj okoliczności, w jakich dochodzi do sprzedaży gruntu, a mianowicie rodzaj i skala czynności podjętych przez sprzedawcę mających zapewnić mu jak najkorzystniejszą cenę. Trybunał w orzeczeniu swoim stwierdził mianowicie, że: „Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta, nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności (`(...)`). Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży, podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112, należy uznać ją za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.”

Podstawą więc uznania dostawcy gruntu (sprzedającego) miało się zatem stać posługiwanie się przez niego takimi samymi metodami i sposobami, jak profesjonalni uczestnicy obrotu rynkowego w zakresie gruntów czy budynków. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich. Pogląd ten został powszechnie zaakceptowany w orzecznictwie sądowym. Można tutaj tylko tytułem przykładów wskazać na orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego o sygnaturach akt: I FSK 621/13, I FSK 15/15. Pogląd ten został również zaakceptowany przez wojewódzkie sądy administracyjne (np. wyrok WSA w Gliwicach sygn. III SA/Gl 1136/15, czy wyrok WSA w Szczecinie sygn. I SA/Sz 617/16).

Powołane orzeczenie TSUE wyznacza aktualnie kierunki interpretacyjne i stanowi podstawę orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjny, np. NSA z dnia 23 stycznia 2014 r. (sygn. akt I FSK 143/13), z dnia 17 grudnia 2013 r. (sygn. akt I FSK 114/13), z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt. I FSK 1656/11 i 1658/11) oraz WSA z dnia 10 października 2013 r. (sygn. akt I SA/Po 379/13), z dnia 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 730/11), które zapadły na tle wyroku Trybunału.

Analiza stanu faktycznego oraz powołanych regulacji prawnych, przy uwzględnieniu wniosków płynących z ww. orzeczeń prowadzi do stwierdzenia, że planowana sprzedaż kilku niezabudowanych działek gruntu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż dla tych czynności nie wystąpi Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art, 15 ust. 1 ustawy. Uważa Pan, że podjęte przez Pana czynności należy kwalifikować jako zarządzanie majątkiem prywatnym. Po nabyciu nieruchomości w drodze darowizny nie podejmował Pan żadnych działań zmierzających do wzrostu wartości działek, tj. nie uzbrajał ich, nie meliorował, nie wykonywał niwelacji, nie utwardzał drogi, nie grodził działek. Nie występował również o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego czy o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

W Pana ocenie, z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika, by w związku z zamiarem sprzedaży nieruchomości nastąpiło prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. działania, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami (takie jak uzbrojenie terenu, ogrodzenie działek, działania marketingowe). Wskazuje Pan, że nie prowadził działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Ponadto grunty nie były wykorzystywane w jakiejkolwiek działalności gospodarczej, jedynie są uprawiane przez Pana rolniczo.

Ponadto uważa Pan, że od sprzedaży działki nr 1/4 nie powinien być Pan uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Jednocześnie, nie powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług w związku z planowaną sprzedażą pozostałych działek, w przyszłości wydzielonych z działki 1/3, 3, 4, 5.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie sprzedaży działki 1/4 jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach − rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

W art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji dostawa terenu budowlanego.

Stosownie do art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działki istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży działki podjął/podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że w dniu 6 czerwca 2014 r. otrzymał Pan od ojca w drodze darowizny niezabudowaną działkę rolną nr 1/1 o powierzchni 3,5127 ha położoną w A.. Po nabyciu nieruchomości w drodze darowizny nie podejmował Pan czynności zmierzającej do jej sprzedaży. W pierwotnym zamierzeniu nie było planów sprzedaży. Nie ponosił Pan żadnych nakładów w celu uatrakcyjnienia działki, np. nie uzbroił terenu w przyłącza do sieci wodnej, gazowej lub elektrycznej, nie ogradzał terenu. Nie podejmował Pan działań marketingowych wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia. Działka w planie miejscowym zagospodarowania przestrzennego Gminy B. przeznaczona jest pod zabudowę mieszkaniową. Nie występował o uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowego terenu. Plan zagospodarowania przestrzennego został uchwalony z inicjatywy Pana rodziców (byłych właścicieli gospodarstwa rolnego). Przekształcenie w planie zagospodarowania przestrzennego działki 1/1 nastąpiło dnia 2 września 2002 r. (dokładna data przekształcenia z gruntów rolnych na budowlane ze względu na bardzo słabe gleby). Ponadto wskazał Pan, że wnioskował o podział posiadanych nieruchomości (w tym działki 1/1) na działki o minimalnej powierzchni 1000 m2.

Kolejno na podstawie decyzji Wójta Gminy B. z 7 maja 2021 r. zatwierdzającej podział działki nr 1/1 obręb A., nastąpiło wydzielenie z działki 1/1 na działkę „1/2” o pow. 0,3589 ha i utworzenie nowej nr 1/3 o pow. 3,1538 ha.

W dniu 7 czerwca 2021 r. sprzedał Pan niezabudowaną działkę nr 1/4 o pow. 0,3589 ha położoną w A. gm. B.. Nabywcę przedmiotowej działki 1/4 pozyskał przez męża siostrzenicy. Zawarł z nim przedwstępną umowę sprzedaży działki 1/4, w umowie było napisane jaki został wpłacony zadatek, ilość merów kwadratowych przeznaczonych do sprzedaży, termin sprzedaży, termin podpisania umowy ostatecznej. Po zawarciu umowy przedwstępnej strona kupująca nie dokonała czynności, które zwiększyły atrakcyjność danej nieruchomości. Przed ostatecznym zbyciem działki 1/4 nie udzielił Pan żadnych pełnomocnictw do działania w swoim imieniu, nie wyraził zgody na dysponowanie działką do celów budowlanych. Działka 1/4 od momentu nabycia do momentu zbycia na rzecz kupującego nie była udostępniania osobom trzecim. Nie prowadzi i nie prowadził Pan działalności gospodarczej i nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Posiada status rolnika ryczałtowego zwolnionego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Z działki 1/4 dokonywane były zbiory i dostawy produktów rolnych. Produkty rolne z przedmiotowej nieruchomości były sprzedawane po żniwach. Wynagrodzenie ze sprzedaży działki 1/4 zostało przeznaczone na cele prywatne, bieżące życie, leczenie itp.

Zamierza Pan w przyszłości wydzielić działki o minimalnej powierzchni 1000 m2 i dokonywać ich sprzedaży. Na chwilę obecną nie ma numerów działek, ponieważ nie zostały jeszcze podzielone.

Pana wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą m.in. kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT dokonanej w stanie faktycznym sprzedaży działki nr 1/4.

Należy zatem ustalić, czy w analizowanej sprawie w odniesieniu do czynności sprzedaży działki przeznaczonej pod zabudowę mieszkaniową nr 1/4 powstałej w wyniku podziału gruntu użytkowanego rolniczo, będzie Pan spełniać przesłanki do uznania za podatnika podatku od towarów i usług.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Uwzględniając powyższą analizę przepisów oraz przedstawione okoliczności sprawy wskazać należy, że w odniesieniu do dokonanej transakcji sprzedaży działki budowlanej nr 1/4 powstałej w wyniku podziału gruntu użytkowanego rolniczo brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując ww. dostawy wystąpił Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie sprzedaży działki 1/4, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpi bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzą, że sprzedaż ww. działki wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjął Pan takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez Pana będą należeć do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Dokonując sprzedaży wydzielonej działki 1/4 będzie korzystać Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą – w stosunku do tej transakcji.

Podsumowując, w związku z dokonaną sprzedażą działki budowlanej nr 1/4 powstałej w wyniku podziału gruntu użytkowanego rolniczo (działki nr 1/1), nie stanie się Pan podatnikiem w myśl art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, a w konsekwencji sprzedaż ta nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Tym samym Pana stanowisko w tym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Pana:

‒ zaistniałego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia opisanego w stanie faktycznym

Jednocześnie tut. organ wskazuje, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie wniosku w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży działki 1/4 (pierwsza część pytania we wniosku). Natomiast w zakresie skutków podatkowych planowanej sprzedaży działek, po ich uprzednim wydzieleniu (druga część pytania we wniosku) zostało wydane w dniu 8 lutego 2022 r. postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania nr … .

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).