Organ podatkowy uznał, że planowana przez Spółkę sprzedaż zespołu składników majątkowych, w tym nieruchomości, nie będzie zbyciem przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego oraz ustawy o VAT. W związku z tym transakcja ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. Organ zauważył, że nie istnieją przesłanki do uznania, iż przedmiotem sprzedaży będzie przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, ponieważ Spółka nie prowadzi działalności gospodarczej, a nabywca nie zamierza kontynuować działalności Spółki.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania sprzedaży określonego zespołu składników majątkowych (w tym przede wszystkim nieruchomości) jest nieprawidłowe.
3 listopada 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kwestii braku wystąpienia obowiązku opodatkowania sprzedaży określonego zespołu składników majątkowych (w tym przede wszystkim nieruchomości). Uzupełniliście go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie organu – pismem z 14 stycznia 2022 r. (wpływ 20 stycznia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca – „X” sp. z o.o. w A. w likwidacji (dalej jako „X” lub „Spółka”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem od towarów i usług, posiadającym NIP `(...)` .
Wyrokiem Sądu Okręgowego, sygn. akt `(...)`, od dnia `(...)` 2012 r. Spółka znajduje się w likwidacji. Spółkę reprezentuje Likwidator.
Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego, Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego z dnia `(...)` 2016 r. w sprawie o sygn. akt `(...)` odwołano Pana A.B. z funkcji Likwidatora Spółki.
Na skutek powyższego, postanowieniem Sądu Rejonowego, Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego z dnia `(...)` 2016 r., sygn. akt `(...)` ustanowiono nowego Likwidatora dla Spółki w osobie C.D., wpisanego postanowieniem z dnia 15 czerwca 2016 r. do Krajowego Rejestru Przedsiębiorców, zgodnie z art. 277 §3 Kodeksu spółek handlowych.
Dowód: Postanowienie Sądu Rejonowego, Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego z dnia `(...)` 2016 r., sygn. akt `(...)` .
Z dokumentów otrzymanych przez obecnego Likwidatora wynika, że jedynym składnikiem majątku Spółki jest nieruchomość gruntowa położona w A., na działce o powierzchni 5 300 m2 (działka nr 1.), zabudowana budynkiem produkcyjnym, budynkiem produkcyjno-magazynowym, budynkiem socjalno-biurowym oraz budynkiem magazynowym, dla której Sąd Rejonowy, Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi KW o numerze `(...)` .
Właścicielem gruntu oraz związanego z nim prawa własności nieruchomości budynkowych jest Spółka.
Od roku 1993 do roku 2012 na nieruchomości prowadzona była działalność gospodarcza w postaci przetwórstwa surowca pierzarskiego, polegająca na przygotowaniu określonych mieszanek do wypełnień puchowych przeznaczonych do wypełniania kołder i poduszek, ewentualnie kurtek puchowych.
We wskazanej cezurze czasowej Spółka także eksportowała puch oraz inne mieszanki do Niemiec, a także do Japonii, Chin i innych krajów przez swojego wspólnika, tj. Y GmbH z siedzibą w D.
Przedmiotem sprzedaży mają być następujące składniki:
a) nieruchomość gruntowa położona na działce o powierzchni 5300 m2 i związane z nią prawa własności, w całości ogrodzona, z szeroką bramą wjazdową, zabudowana:
‒ budynkiem produkcyjnym o pow. 821,30 m2;
‒ budynkiem produkcyjno-magazynowym o pow. 175 m2;
‒ budynkiem socjalno-biurowym o pow. 568 m2 z łazienkami, szatniami, kuchnią, stołówką dla pracowników;
‒ budynkiem magazynowym o pow. 173 m2;
Teren wokół budynków jest utwardzony. Nieruchomość wyposażona w media: woda, prąd, szambo, własna kotłownia.
b) wyposażenie, np. meble biurowe, meble produkcyjne, fax, telefony, wyposażenie pomieszczeń socjalnych i magazynowych, narzędzia związane z utrzymaniem porządku i czystości.
W 2013 r. przedmiotowa nieruchomość została wynajęta Panu E.F., prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą B., a obecnie B. sp. z o.o. sp.k. (dalej jako „Najemca”).
Przedmiotem najmu jest nieruchomość zabudowana i obejmuje wszystkie ww. obiekty wzniesione na działce, tj. budynek produkcyjny, budynek produkcyjno-magazynowy, budynek socjalno-biurowy, budynek magazynowy oraz znajdujące się w nich wyposażenie, tj. meble produkcyjne, fax, telefony, wyposażenie pomieszczeń socjalnych i magazynowych, narzędzia związane z utrzymaniem porządku i czystości.
Najemca wykorzystując zasoby lokalowe oraz zasoby ludzkie prowadzi obecnie działalność polegającą na wytwarzaniu wyrobów tapicerskich w różnym asortymencie.
Opisany powyżej „stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe” zostały przedstawione przez Likwidatora we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia `(...)` 2017 r.
Dowód: wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia `(...)` .2017 r.
W przedmiotowym wniosku Likwidator wskazał również, że:
‒ z uwagi na specyfikę sprzedaży – sprzedaż w trybie postępowania likwidacyjnego – ze sprzedaży wyłączone zostaną dokumenty dotyczące ewidencji księgowej, dokumenty handlowe, wszystkie należności oraz ewentualne roszczenia odszkodowawcze wobec dzierżawców;
‒ nieruchomość, o której mowa powyżej jest wydzielona faktycznie i prawnie; stanowi ona całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym; kupujący po zawarciu umowy sprzedaży przejmie umowy zawarte z dostawcami mediów, a także inne zobowiązania związane z zabezpieczeniem i ubezpieczeniem oraz porządkowaniem terenu i inne obowiązki; przejmie również obowiązek regulowania podatku od nieruchomości;
‒ według Likwidatora majątek mający być przedmiotem sprzedaży stanowi wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, tym samym mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania;
‒ przedmiotem sprzedaży będą w praktyce tylko aktywa oraz zobowiązania bieżące (np. podatek od nieruchomości, opłaty za media), natomiast zobowiązania zaległe zostaną spłacone w całości z wpływów z umowy najmu lub sprzedaży zespołu składników materialnych i niematerialnych;
‒ majątek mający być przedmiotem sprzedaży stanowi w praktyce całe przedsiębiorstwo w rozumieniu produkcyjno-ekonomicznym; według Likwidatora, przekazana masa będzie mogła stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, o czym świadczy fakt prowadzenia w chwili obecnej działalności gospodarczej przez Najemcę.
W ww. wniosku z dnia 27 września 2021 r. Likwidator zadał następujące pytanie:
„Czy planowana przez Likwidatora sprzedaż w toku postępowania likwidacyjnego, której przedmiotem jest opisany w pkt 74 powyżej majątek stanowić będzie sprzedaż przedsiębiorstwa, a czynność ta będzie wyłączona od opodatkowania podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a więc będzie to transakcja, do której przepisy tej Ustawy nie będą miały zastosowania?”.
W dniu `(...)` 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację indywidualną nr (`(...)`), w której stwierdził, że „stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia `(...)` 2017 r. (data wpływu `(...)` 2017 r.) uzupełnionym pismem z `(...)` 2017 r. (data wpływu `(...)` 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży przedsiębiorstwa – jest prawidłowe”.
Dowód: interpretacja indywidualna (`(...)`) z dnia `(...)` 2017 r.
W przywołanej powyżej interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że „W rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której z czynności zbycia majątku przedsiębiorstwa wyłączone zostaną dokumenty dotyczące ewidencji księgowej, dokumenty handlowe, wszystkie należności oraz ewentualne roszczenia odszkodowawcze wobec dzierżawców. Wyłączenie tych elementów spośród zespołu składników przedsiębiorstwa mających być przedmiotem zbycia spowodowane jest specyfiką sytuacji, w jakiej znajduje się przedsiębiorstwa Wnioskodawcy po ogłoszeniu upadłości.
Wyłączenie ze sprzedaży ww. składników majątku nie ma jednak żadnego negatywnego wpływu na potencjalną zdolność do prowadzenia działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.
Jak wynika z opisu sprawy w analizowanym przypadku jedynym składnikiem majątku Spółki jest nieruchomość (działka nr 1.) zabudowana budynkiem produkcyjnym, budynkiem produkcyjno- magazynowym, budynkiem socjalno-biurowym oraz budynkiem magazynowym. Obecnie cały zespół majątkowy, w tym również ruchomości - wyposażenie został wynajęty na potrzeby produkcyjne innego podmiotu i w tym znaczeniu sprzedany ma być cały zespół składników materialnych i niematerialnych, tj. nieruchomości oraz wyposażenie, umowy zawarte z dostawcami mediów a także inne zobowiązania związane z zabezpieczeniem i ubezpieczeniem oraz podatek od nieruchomości.
Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku mający być przedmiotem sprzedaży majątek Wnioskodawcy będzie stanowił przedsiębiorstwo, o którym mowa a art. 551 Kodeksu cywilnego.
Z opisu sprawy wynika bowiem, że przedmiotem sprzedaży będzie cały zespół majątkowy (obecnie stanowiący przedmiot najmu) z wyłączeniem dokumentów dotyczących ewidencji księgowej, dokumentów handlowych, wszystkich należności oraz ewentualne roszczenia odszkodowawcze wobec dzierżawców. Ww. wyłączenia - jak wskazano wyżej - wynikają jednak ze specyfiki sytuacji w jakiej znajduje się przedsiębiorstwo Wnioskodawcy po ogłoszeniu upadłości i nie mają wpływu na zdolność funkcjonowania majątku przedsiębiorstwa u nabywcy.
W analizowanym przypadku bez znaczenia dla uznania zbywanej masy za przedsiębiorstwo jest także fakt, że nabywca nie będzie kontynuował profilu działalności Wnioskodawcy.
Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi bowiem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Z żadnego przepisu nie wynika, że działalność nabywcy ma być rodzajowo tożsama z działalnością zbywcy przedsiębiorstwa. Zatem w oparciu o otrzymany zespół składników stanowiących przedsiębiorstwo nabywca ma mieć potencjalną możliwość prowadzenia działalności gospodarczej takiej samej lub innej oraz zamiar jej prowadzenia.
W świetle przywołanych wyżej przepisów prawa należy stwierdzić, że planowana przez Likwidatora sprzedaż w toku postępowania likwidacyjnego przedmiotowego majątku, stanowić będzie sprzedaż przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 551 Kodeksu cywilnego, a w konsekwencji na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, będzie to czynność wyłączona od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W tym zakresie uznano stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe”.
Likwidator wskazał, że na dzień złożenia wniosku w trybie postępowania likwidacyjnego nie doszło do sprzedaży majątku będącego przedmiotem wydanej w dniu `(...)` „2021” r. interpretacji indywidualnej (`(...)`).
Obecnie wspólnicy Spółki rozważają podjęcie uchwały w przedmiocie dalszego prowadzenia działalności, a tym samym zakończenie postępowania likwidacyjnego.
W takim przypadku majątek Spółki, tj. nieruchomość wraz z ruchomościami opisanymi powyżej, sprzedawana byłaby przez Zarząd Spółki, a nie Likwidatora.
Zatem przedmiotem sprzedaży przez Zarząd Spółki byłyby te same składniki majątkowe, których sprzedaż planował Likwidator w toku postępowania likwidacyjnego.
W uzupełnieniu do Wniosku wyjaśniono dodatkowo, że:
Likwidator zakłada, że Spółka nie będzie prowadzić działalności gospodarczej, gdyż jedynym aktywem jest przedmiotowa nieruchomość.
Według wiedzy Likwidatora nie będzie innych składników majątkowych, które mogłyby być zbyte w ramach jakichkolwiek innych umów sprzedaży.
Według wiedzy Likwidatora podmiot, który nabędzie ww. nieruchomość nie będzie kontynuatorem umów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę. Jedynym wyjątkiem może być przejęcie umów dotyczących mediów (woda, prąd, itd.). Jednak nie leży to w gestii Likwidatora oraz Spółki.
Nie można wykluczyć, że nabywcą będzie dotychczasowy najemca. Jednak na dzień dzisiejszy Likwidator nie może wskazać jednoznacznie kto będzie nabywcą ww. nieruchomości.
Jeżeli dojdzie do sprzedaży nieruchomości, to nabywca ten (najemca) przejmie wszelkie prawa i obwiązki wynikające z prawa cywilnego. Likwidator nie ma wiedzy, czy podmiot ten będzie zawierał inne umowy najmu z innymi podmiotami, natomiast nie ma żadnych przesłanek, aby została zawarta jakakolwiek umowa najmu pomiędzy nowym nabywcą a Spółką.
Według wiedzy Likwidatora, najemca nie wykorzystywał zasobów ludzkich należących do Spółki. Spółka od kilku lat nie zatrudnia pracowników.
Według wiedzy Likwidatora, zbycie składników majątkowych nie będzie wiązało się z „przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę”.
Czy planowana przez Zarząd Spółki sprzedaż po zakończeniu postępowania likwidacyjnego w wyniku podjęcia uchwały o dalszym prowadzeniu działalności, której przedmiotem jest majątek opisany w pkt 61 powyżej, stanowić będzie sprzedaż przedsiębiorstwa, a czynność ta będzie wyłączona od opodatkowania podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a więc będzie to transakcja, do której przepisy tej ustawy nie będą miały zastosowania?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Likwidatora, majątek zbywany przez Zarząd Spółki, który ma być przedmiotem sprzedaży, stanowi całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Nieruchomość mająca być przedmiotem sprzedaży byłaby w stanie bez dokonywania istotnych zmian i uzupełnień samodzielnie funkcjonować na rynku. Zbywane składniki majątkowe umożliwiają nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa, gdyż przedmiotem transakcji jest zespół składników materialnych i niematerialnych, pozwalający na realizację samodzielnych zadań gospodarczych przez dotychczasowego Najemcę.
Mając na uwadze zaprezentowany opis sprawy należy stwierdzić, że w opisanej sytuacji zostaną spełnione przesłanki do uznania sprzedaży przedmiotowego zespołu składników majątkowych za sprzedaż przedsiębiorstwa, która to czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT (podatek od towarów i usług)”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle art. 2 pkt 22 ustawy:
Sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.
Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy, obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
Na mocy tego artykułu:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki między poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.
Ww. definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.
Zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki między poszczególnymi składnikami umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie funkcjonalne należy natomiast rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwiać nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Oznacza to, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Zatem aby, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany – w świetle przepisów podatkowych – jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, pozostające we wzajemnych relacjach tak, aby można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność należąca do jednego podmiotu gospodarczego.
Podsumowując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:
1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Niewystąpienie którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, czy też zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:
1. zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2. faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji (wyrok TSUE z 30 maja 2013 r. w sprawie C-651/11 X BV, pkt 34).
Oceny tej należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji.
Kiedy zatem dla kontynuowania działalności gospodarczej konieczne jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań nie ma podstaw do uznania, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub ZCP.
Wskazany powyżej art. 2 pkt 27e ustawy powinien być interpretowany z uwzględnieniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości WE w sprawie Zita Modes przeciwko Administration de lenregistrement et des domaines C-497/01 odnoszącego się do treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.).
W wyroku C-497/01 zwróciwszy uwagę, że niezgodne z przepisami Dyrektywy jest wprowadzanie przez państwo członkowskie jakichkolwiek ograniczeń – innych niż te, o których mowa w Dyrektywie, Trybunał podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz – w zależności od konkretnego przypadku – składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że w świetle tej normy dyrektywy – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.
Zatem definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych. Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Tym bardziej, elementem tym nie mogą być obciążające zorganizowaną część przedsiębiorstwa zobowiązania. W tym zakresie Trybunał uznał bowiem, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christem Schriever C-444/10, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.
Wynika to również z objaśnień podatkowych wydanych przez Ministra Finansów 11 grudnia 2018 r. pt. „Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych”.
Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, np. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12, czy z 24 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15.
O tym, czy nastąpi zbycie zorganizowanej część przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Z treści złożonego wniosku wynika, że Spółka planuje sprzedaż:
a) nieruchomości gruntowej położonej na działce o powierzchni 5300 m2 i związane z nią prawa własności, w całości ogrodzonej, z szeroką bramą wjazdową, zabudowanej:
‒ budynkiem produkcyjnym o pow. 821,30 m2;
‒ budynkiem produkcyjno-magazynowym o pow. 175 m2;
‒ budynkiem socjalno-biurowym o pow. 568 m2 z łazienkami, szatniami, kuchnią, stołówką dla pracowników;
‒ budynkiem magazynowym o pow. 173 m2;
Teren wokół budynków jest utwardzony; nieruchomość jest wyposażona w media (woda, prąd, szambo, własna kotłownia);
b) wyposażenia (w tym: meble biurowe, meble produkcyjne, fax, telefony, wyposażenie pomieszczeń socjalnych i magazynowych, narzędzia związane z utrzymaniem porządku i czystości).
W momencie sprzedaży Spółka nie będzie prowadziła działalności gospodarczej, gdyż jej jedynym aktywem jest ww. nieruchomość. Nie będzie innych składników majątkowych, które mogłyby być zbyte w ramach jakichkolwiek innych umów sprzedaży. Podmiot, który nabędzie ww. nieruchomość nie będzie kontynuatorem umów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę. Jedynym wyjątkiem może być przejęcie umów dotyczących mediów (woda, prąd, itd.). Nie można wykluczyć, że nabywcą będzie dotychczasowy najemca nieruchomości. Jeżeli dojdzie do sprzedaży nieruchomości na rzecz najemcy, to przejmie on wszelkie prawa i obwiązki wynikające z prawa cywilnego. Najemca nieruchomości nie wykorzystywał zasobów ludzkich należących do Spółki (Spółka od kilku lat nie zatrudnia pracowników). Zbycie składników majątkowych nie będzie wiązało się z „przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę”.
Na tym tle Spółka powzięła wątpliwość dotyczącą obowiązku opodatkowania sprzedaży określonego zespołu składników majątkowych (w tym przede wszystkim nieruchomości).
Wziąwszy pod uwagę przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, cytowane regulacje ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy odrębne stwierdzić należy, że planowana przez Spółkę sprzedaż określonego zespołu składników majątkowych (przede wszystkim nieruchomości) nie będzie stanowiła zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego (art. 551), ponieważ temu zbyciu nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa, gdyż Spółka już ich nie posiada. Planowana transakcja nie będzie również stanowić zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ze względu na niespełnienie przesłanek podanych w art. 2 pkt 27e ustawy.
Opis zdarzenia przyszłego pozwala stwierdzić, że konstytutywnym (w kontekście ewentualnego jej wyłączenia od opodatkowania VAT na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy) przedmiotem analizowanej transakcji będzie w istocie tylko nieruchomość zabudowana. Była ona wprawdzie i jest wykorzystywana do celów produkcyjnych, jednak obecnie do takich celów wykorzystuje ją najemca. Spółka natomiast jako właściciel nieruchomości nie prowadzi i nie będzie już prowadziła – jak zadeklarowała – działalności gospodarczej. Tym bardziej, że od kilku lat nie zatrudnia pracowników. Zatem Zbycie składników majątkowych nie będzie wiązało się z „przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę”. Na gruncie zatem sytuacji opisanej we wniosku brak jest jakichkolwiek przesłanek wskazujących na możliwość kontynuacji przez potencjalnego nabywcę działalności Spółki, nawet w zakresie najmu. Wyklucza to uznanie, że przedmiotem planowanego zbycia będzie przedsiębiorstwo albo zorganizowana cześć przedsiębiorstwa. Takiego podejścia nie może zmienić fakt, że nieruchomość będzie sprzedawana z wyposażeniem o charakterze komercyjnym. Gdyż to wyposażenie jest obiektywnie przydatne do wykorzystywania nieruchomości zgodnie z jej gospodarczym przeznaczeniem niezależnie od zamiaru (możliwości) kontynuacji działalności przez ewentualnego nabywcę.
Całość przedstawionych rozważań oznacza, że sprzedaż składników majątkowych, o których mowa we wniosku, jako niewyłączona spod działania ustawy na podstawie jej art. 6 pkt 1, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. Wobec tego dostawę każdego z wymienionych we wniosku składników majątku należy opodatkować VAT według stawki podatku właściwej dla każdego poszczególnego składnika (chyba, że będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku).
Tym samym stanowisko Państwa jest nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
W niniejszym postępowaniu organ interpretacyjny nie mógł uzwględnić informacji zawartych w tej części wniosku, która stanowi przytoczenie/zacytowanie opisu zdarzenia z innego (wcześniejszego) postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej, nawet jeżeli dotyczyło ono tożsamej sprawy.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).
Źródłem wiedzy na temat stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) sprawy nie może być jakakolwiek dokumentacja załączona do wniosku (jego uzupełnienia), ale jedynie oświadczenie wiedzy wnioskodawcy (wnioskodawców) zawarte w tym wniosku (jego uzupełnieniu), którego rzetelność jest gwarantowana jego (ich) podpisem lub osoby (osób) go reprezentującej (reprezentujących). Skoro zatem – zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej – wyczerpujący opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) powinien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z dokumentów załączonych do niego, dokumenty załączone przez Wnioskodawcę nie były przedmiotem merytorycznej analizy.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musicie się Państwo zastosować do interpretacji.
‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Macie Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili