0114-KDIP4-1.4012.760.2021.1.DP

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 grudnia 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług) naliczonego z faktur otrzymanych od wykonawcy usługi, przy realizacji przedsięwzięcia „(…)”.

Opis zdarzenia przyszłego

Prowadzona przez Gminę działalność wynika z Ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym.

Gmina w ramach zadań ustawowych zajmuje się zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym sprawami: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska w tym usuwania odpadów niebezpiecznych.

Gmina w zakresie odpadów niebezpiecznych od mieszkańców, tj. płyt zawierających azbest, nie pobiera opłat.

Gmina w zakresie zadań związanych z ochroną środowiska nie prowadzi działalności gospodarczej.

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Posługuje się nr NIP (…).

Nazwa przedsięwzięcia realizowanego przez gminę to: „(…)”.

Gmina realizuje zadania polegające na usuwaniu i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest, z posesji mieszkańców Gminy.

W związku z realizacją tego przedsięwzięcia zakupy towarów i usług nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Mieszkańcy nie partycypują finansowo w kosztach usuwania azbestu, z swoich posesji, ani na rzecz Gminy, ani na rzecz wykonawcy.

Efekt przedmiotowej operacji będzie udostępniony nieodpłatnie.

Aby prace zostały przeprowadzone, mieszkańcy muszą złożyć wniosek do gminy.

Na proces usuwania azbestu składa się: demontaż, transport i utylizacja płyt azbestowo-cementowych, oraz transport i utylizacja odpadów zawierających azbest.

Odbiór i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest wykonany będzie przez podmiot wybrany z zastosowaniem Ustawy Prawo Zamówień Publicznych w postępowaniu, które przeprowadzi Gmina.

Usługi świadczyć będzie wyspecjalizowana firma posiadająca odpowiednie uprawnienia, od której gmina otrzyma faktury z wykazanym naliczonym podatkiem.

Wydatki związane ze świadczeniem usług będą pokrywane w 100% z dotacji pochodzących z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Faktury za wykonane usługi wystawione będą na Gminę, które w całości opłacone będą ze środków Gminy, a następnie zrefundowane w formie dotacji przez WFOŚiGW na podstawie przedstawionych faktur z poniesionych wydatków na utylizację odpadów.

Pytanie

Czy Gmina ma prawo odliczyć VAT naliczony z faktur otrzymanych od wykonawcy usługi, przy realizacji przedsięwzięcia „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina uważa, że nie ma prawa do odliczenia, ponieważ zakres usług (usuwanie wyrobów zawierających azbest) z terenu Gminy nie jest i nie będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych.

Na podstawie art. 86 ust. 1, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19, oraz art. 124.

Gmina realizuje zadania wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (ochrona środowiska), nie pobiera i nie będzie pobierać opłat od mieszkańców za odbiór wyrobów z azbestu.

Zadanie to będzie wykonywane nieodpłatnie, w związku z czym nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców, lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne, oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy: „nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej, oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym „Gmina wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność”.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym „do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów”. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody, oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Ta zasada wyklucza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT.

W celu odliczenia podatku naliczonego podatnik w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Pojęcie „podatnik” zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Organy władzy mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status, wynikający z art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań, oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm.).

Art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności, zadania własne obejmują sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (…).

W opisie sprawy wskazali Państwo, że realizują Państwo przedsięwzięcie pn. „(…)”, które polega na usuwaniu i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest z posesji mieszkańców Gminy, zwane dalej Przedsięwzięciem.

Odbiór i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest wykonany będzie przez podmiot mający odpowiednie uprawnienia, wybrany zgodnie z przepisami ustawy Prawo Zamówień Publicznych. Podmiot ten wystawi na Gminę faktury za wykonane usługi. Wydatki związane ze świadczeniem usług będą pokrywane przez Gminę w 100% z dotacji pochodzących z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Aby prace zostały przeprowadzone, mieszkańcy muszą złożyć wniosek do gminy. Mieszkańcy nie partycypują finansowo w kosztach usuwania azbestu ze swoich posesji. Efekt Przedsięwzięcia będzie udostępniony nieodpłatnie. W związku z realizacją tego Przedsięwzięcia zakupy towarów i usług nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy Gmina ma prawo odliczyć VAT naliczony z faktur otrzymanych od wykonawcy usługi przy realizacji Przedsięwzięcia.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak Państwo wskazali – zakupy towarów i usług w ramach Przedsięwzięcia nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a efekt realizacji Przedsięwzięcia zostanie udostępniony nieodpłatnie.

Zatem nie będą Państwo mieli prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur otrzymanych od wykonawcy usługi przy realizacji Przedsięwzięcia pn. „(…)”.

Tym samym stanowisko Państwa należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które przedstawili Państwo we wniosku, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie informuję, że interpretacja oparta jest na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego, w szczególności na stwierdzeniu, że w związku z realizacją Przedsięwzięcia zakupy towarów i usług nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Powyższe rozstrzygnięcie nie zawiera analizy kwestii, czy wskazana w opisie sprawy dotacja będzie stanowiła wynagrodzenie lub bezpośrednią dopłatę do ceny usługi podlegającej opodatkowaniu. W konsekwencji, w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. -

Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).