0114-KDIP4-1.4012.726.2021.2.SK

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 listopada 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 listopada 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwość odliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług) wynikającego z faktur dokumentujących zakup autobusów elektrycznych wraz ze stacją ładowania w ramach zadań własnych Gminy w zakresie lokalnego transportu zbiorowego. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 stycznia 2022 r. (wpływ 28 stycznia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (`(...)`) jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Do celów VAT posiada nr NIP: (`(...)`). Realizując zadania własne, określone w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. 2021 poz. 1372), tj. w zakresie lokalnego transportu zbiorowego, Gmina zamierza zakupić autobusy elektryczne oraz utworzyć samorządowy zakład budżetowy, który będzie operatorem autobusów i infrastruktury służącej ich ładowaniu.

W związku z ubieganiem się o przyznanie pomocy z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, Gmina (`(...)`) zamierza złożyć wniosek na operację tego typu. Zakres projektu obejmuje zakup 4 nowych autobusów elektrycznych wraz z przeszkoleniem kierowców z zakresu obsługi bezemisyjnych autobusów oraz budowę infrastruktury wykorzystywanej wyłącznie do obsługi i prawidłowego użytkowania nabytych autobusów, tj. punktów ładowania wraz z niezbędną dla ich funkcjonowania infrastrukturą towarzyszącą.

Należy zaznaczyć, że infrastruktura wykorzystywana będzie do obsługi transportu publicznego. Stacje ładowania nie będą ogólnodostępne. Rozpatrując możliwe do zakupu autobusy, celem zorganizowania publicznego transportu zbiorowego w gminie (`(...)`) i zmniejszenia emisji zanieczyszczeń powietrza, wzięto pod uwagę wyłącznie zakup bezemisyjnych pojazdów. Mając na uwadze potrzeby mieszkańców, zdecydowano o zakupie 4 pojazdów, które zapewnią transport na czterech różnych trasach na terenie gminy. Trzy z planowanych tras przejazdu autobusów będą przebiegały również przez Miasto (`(...)`) (miasto sąsiadujące z Gminą (`(...)`)).

W ramach przedsięwzięcia planowany jest zakup 4 autobusów elektrycznych o minimalnej mocy silnika 160 kW, z magazynem energii elektrycznej o pojemności minimum 200 kWh, co umożliwi wykonanie trasy o długości minimum 150 km. Planowany jest również zakup i montaż 2 ładowarek 80 kW (z opcją 2x40 kW) i 4 ładowarek 150 kW z infrastrukturą towarzyszącą.

Gmina (`(...)`) planuje utworzenie samorządowego zakładu budżetowego, który będzie operatorem gminnego zbiorowego transportu publicznego. Gmina natomiast będzie jego organizatorem. Obecnie transport zbiorowy funkcjonuje jedynie w zakresie dowozu uczniów do szkół, przy czym nie jest to transport publiczny, z którego mogliby korzystać wszyscy mieszkańcy. Samorządowy zakład budżetowy będzie wykonywał wyłącznie zadania własne Gminy w zakresie lokalnego transportu zbiorowego, pokrywając koszty swojej działalności z przychodów własnych, tj. ze sprzedaży biletów za przejazd autobusem, w tym biletów miesięcznych i biletów za przejazd jednorazowy. W przypadku braku pokrycia kosztów działalności zakładu, Gmina udzieli dotacji z budżetu Gminy. Zatem Gmina (`(...)`) – organizator, będzie samodzielnie wykonywała przewozy w formie samorządowego zakładu budżetowego. Projekt będzie generował przychody ze sprzedaży biletów miesięcznych. Faktury VAT dokumentujące wydatki związane z realizacją zadania wystawiane będą na Gminę (`(...)`), a realizacja zadania będzie przez powołany do tego zakład budżetowy.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że Gmina (`(...)`) za pośrednictwem samorządowego zakładu budżetowego będzie wykorzystywała autobusy elektryczne oraz infrastrukturę dotyczącą ich ładowania do zorganizowania publicznego transportu zbiorowego w ramach realizacji zadań własnych gminy określonych w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym. W ramach tego będzie prowadzona sprzedaż biletów z równoczesną zapłatą za pomocą kart płatniczych i wydania tego biletu we wskazanych miejscach, tj. automacie biletowym zamontowanym w autobusie, co rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tego tytułu zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT z chwilą sprzedaży biletu oraz przedsprzedaż biletów wobec powyższego obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tego tytułu powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu sprzedaży biletów przed wykonaniem usługi - zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT. Wobec powyższego usługi świadczone będą czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Zadania świadczone zarówno opodatkowane, jak i również, jeżeli zaistnieją, zwolnione oraz niepodlegające opodatkowaniu, będzie można przyporządkować do poszczególnych rodzajów czynności.

Przejazdy autobusów będą przebiegały przez Miasto (`(...)`) na podstawie porozumienia jak określa art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1371, 2445).

Pytanie

Czy Gmina (`(...)`) ma możliwość odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących zakup autobusów elektrycznych wraz ze stacją ładowania w ramach zadań własnych Gminy w zakresie lokalnego transportu zbiorowego?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina (`(...)`) nie ma prawa do odliczenia kwot podatku VAT wynikających z faktur otrzymanych przez Gminę, dokumentujących wydatki związane z zakupem autobusów elektrycznych wraz ze stacją ładowania. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań, nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały powołane. Gmina realizując przedmiotowe zadanie wykonuje zadania własne zapisane w ustawie o samorządzie gminnym. W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innym podmiotów.

Jednostka samorządu terytorialnego występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jedynie w zakresie czynności wykonywanych na podstawie umów cywilno-prawnych. Natomiast przy realizacji zadań własnych bądź zadań zleconych jednostka samorządu terytorialnego nie występuje jako podatnik VAT. Gmina (`(...)`) jest zarejestrowanym czynnym podatkiem VAT. W roku 2022 zamierza zakupić 4 autobusy elektryczne wraz ze stacją ładowania w celu zorganizowania lokalnego transportu zbiorowego. Zakup realizowała będzie Gmina (`(...)`), natomiast sprzedaży biletów dokonywał będzie powołany w tym celu zakład budżetowy. Wnioskodawca przy realizacji zadania zamierza starać się o pozyskanie środków z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Głównym zadaniem Gminy jest zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty gminnej. Gmina (`(...)`) podjęła się realizacji przedstawionej inwestycji w ramach wykonywania zadań statutowych. Gmina (`(...)`) planuje utworzenie samorządowego zakładu budżetowego, który będzie operatorem gminnego zbiorowego transportu publicznego. Gmina natomiast będzie jego organizatorem. Faktury VAT dokumentujące wydatki związane z realizacją zadania wystawiane będą na Gminę (`(...)`), a realizacja zadania będzie przez powołany do tego zakład budżetowy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.). W myśl tego przepisu:

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy,

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ponadto należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy,

nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych), ponieważ tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. lokalnego transportu zbiorowego.

Jak stanowi art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,

w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Podmioty takie są wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, które prowadzą swoją działalność w formie samorządowego zakładu budżetowego lub jednostki budżetowej.

W świetle art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym,

gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

W tym miejscu zwrócić należy uwagę na przepisy ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1371 ze zm.) regulujące kwestię publicznego transportu zbiorowego.

Stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 8 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym

Operatorem publicznego transportu zbiorowego, jest samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym,

publiczny transport zbiorowy może być wykonywany przez operatora publicznego transportu zbiorowego, zwanego dalej „operatorem”, lub przewoźnika spełniających warunki do podejmowania i wykonywania działalności w zakresie przewozu osób (…).

Stosownie do art. 5 ust. 1 ww. ustawy,

publiczny transport zbiorowy odbywa się na zasadach konkurencji regulowanej, o której mowa w rozporządzeniu (WE) nr 1370/2007, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie oraz z uwzględnieniem potrzeb zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym,

Publiczny transport zbiorowy może odbywać się na podstawie:

1. umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego;

2. potwierdzenia zgłoszenia przewozu;

3. decyzji o przyznaniu otwartego dostępu albo decyzji o przyznaniu ograniczonego dostępu, o których mowa w art. 29c ust. 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym,

organizatorem publicznego transportu zbiorowego, zwanym dalej „organizatorem”, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, jest gmina:

a) na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich,

b) której powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze gmin, które zawarły porozumienie.

Zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym

Organizator może realizować przewozy w ramach publicznego transportu zbiorowego w formie samorządowego zakładu budżetowego.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Organizator może bezpośrednio zawrzeć umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, w przypadku gdy świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego ma być wykonywane przez podmiot wewnętrzny, w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 1370/2007, powołany do świadczenia usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć (zakupów) towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie, w zakresie zakupu autobusów elektrycznych wraz ze stacją ładowania, powyższy warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego zostanie spełniony. Jak wynika z wniosku, projekt będzie generował dochody ze sprzedaży biletów miesięcznych i biletów za przejazd jednorazowy. Ponadto, wskazali Państwo, że w sytuacji, gdy zakupione ww. autobusy i stacja ładująca, wykorzystywane będą przez Państwa Gminę – za pośrednictwem zakładu – zarówno do czynności opodatkowanych, zwolnionych i niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT będą Państwo mieli możliwość przyporządkowania kwot do poszczególnych rodzajów czynności.

W konsekwencji, będą Państwo mieli prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na zakup autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą służącą ich ładowaniu, które związane będą z czynnościami opodatkowanymi. Zaznaczenia wymaga jednak, że będą Państwo mieli prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.