Interpretacja dotyczy oceny skutków podatkowych w zakresie podatku od towarów i usług (VAT) związanych z usługami pośrednictwa w sprzedaży akcji spółki, świadczonymi przez wnioskodawcę. Wnioskodawca, jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zajmuje się m.in. pośrednictwem w transakcjach kupna-sprzedaży akcji i udziałów w spółkach. Zawarł on umowy o świadczenie usług pośrednictwa z klientami, którymi są akcjonariusze spółki akcyjnej, w celu zrealizowania transakcji sprzedaży ich akcji. Organ podatkowy uznał, że usługi pośrednictwa świadczone przez wnioskodawcę są zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, jako usługi pośrednictwa w obrocie instrumentami finansowymi.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) świadczonej przez Pana usługi pośrednictwa – jest prawidłowe.
29 grudnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 29 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT świadczonej przez Pana usługi pośrednictwa. Treść wniosku jest następująca:
Jest Pan osobą fizyczną, przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą polegającą między innymi na usługach związanych z poszukiwaniem oraz kojarzeniem podmiotów zainteresowanych kupnem i sprzedażą części lub całości posiadanych akcji/udziałów w spółkach lub kupnem i sprzedażą przedsiębiorstw lub zorganizowanych części przedsiębiorstw lub poszczególnych aktywów tychże przedsiębiorstw oraz wsparciem procesów związanych z zawarciem finalnej transakcji.
Jest Pan czynnym podatnikiem VAT. Zawarł Pan z Klientami (osobami fizycznymi), będącymi akcjonariuszami spółki akcyjnej (zwanej dalej: Spółką) umowy (zwane dalej: Umowami) o świadczenie usług pośrednictwa, obejmujące wsparcie Klientów w doprowadzeniu do transakcji (zwanej dalej: Transakcją) sprzedaży Spółki, w formie sprzedaży posiadanych przez Klientów akcji Spółki.
Usługi pośrednictwa świadczone przez Pana, które są przedmiotem interpretacji, dotyczą transakcji, w ramach której przedmiotem transakcji jest 100% akcji Spółki.
W Pana opinii, usługi pośrednictwa świadczone przez Pana nie mają charakteru usług doradczych, wymienionych w treści przepisu art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.).
Świadczy Pan usługi pośrednictwa, których przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2020 r. poz. 89 ze zm.).
Przedmiotem usług pośrednictwa świadczonych przez Pana są akcje Spółki – czyli papiery wartościowe wymienione w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (dodatkowo definicja papierów wartościowych w rozumieniu ww. ustawy wskazana jest w przepisie art. 3 ust. 1 ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).
W Pana opinii, usługi pośrednictwa świadczone przez Pana nie dotyczą praw i udziałów odzwierciedlających:
a) tytuł prawny do towarów;
b) tytuł własności nieruchomości;
c) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
d) udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
e) prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
Usługi pośrednictwa świadczone przez Pana dotyczą akcji Spółki prowadzącej bieżącą działalność operacyjną, z wieloletnią historią działalności, będącej właścicielem aktywów niezbędnych do prowadzenia takiej działalności, zarówno aktywów trwałych (w tym nieruchomości gruntowych, budynków i budowli, sprzętu produkcyjnego itp.) oraz aktywów obrotowych (w tym zapasów itp.), Spółki zatrudniającej pracowników, posiadającej dostawców i odbiorców, realizującej kontrakty handlowe, Spółki prowadzącej przedsiębiorstwo produkcyjne.
Usługi pośrednictwa świadczone przez Pana nie są usługami w zakresie przechowywania instrumentów finansowych bądź zarządzania nimi.
Faktycznym beneficjentem usługi pośrednictwa świadczonej przez Pana są Pana Klienci, będący stroną transakcji finansowej, tj. podmioty, które dokonują transakcji sprzedaży akcji Spółki (będących w ich posiadaniu) oraz są zobowiązani ponieść ekonomiczny koszt wynagrodzenia z tego tytułu wobec Pana.
Szczegółowy zakres faktycznych prac:
1. Identyfikacja inwestorów (zwanych dalej: „Inwestorami”) potencjalnie zainteresowanych Transakcją, zarówno w kraju jak i za granicą.
2. Przygotowanie na podstawie informacji przekazanych przez Klientów i Spółkę tzw. teasera informacyjnego w języku polskim i angielskim – tj. krótkiego dokumentu zawierającego podstawowe informacje nt. Spółki i planowanej Transakcji, mającego zachęcić potencjalnych Inwestorów do bliższego przyjrzenia się potencjalnej Transakcji i przystąpienia do ewentualnych negocjacji.
3. Dystrybucja teasera informacyjnego do wytypowanej grupy Inwestorów w kraju i za granicą.
4. Prowadzenie aktywnej komunikacji z potencjalnymi Inwestorami – zarówno drogą mailową, telefoniczną jak i w formie osobistych spotkań – mającą na celu zachęcenie potencjalnych Inwestorów do przystąpienia do Transakcji i potwierdzenie tego zainteresowania.
5. Przygotowanie memorandum/prezentacji informacyjnej w dwóch wersjach językowych – polskiej i angielskiej – w formie dokumentu marketingowego zawierającego informacje nt. sytuacji finansowej Spółki, aktywów Spółki (w tym informacje dotyczące będących własnością Spółki nieruchomości, linii produkcyjnych i pozostałego wyposażenia), portfela oferowanych produktów, prezentację wybranych zrealizowanych przez Spółkę projektów.
6. Przygotowanie i przedstawienie do podpisu wybranym potencjalnym Inwestorom tzw. NDA (non-disclosure agreement), tj. zobowiązania do zachowania poufności.
7. Przekazanie memorandum/prezentacji informacyjnej wybranym potencjalnym Inwestorom – tym, który wyrazili bliższe zainteresowanie Transakcją.
8. Przygotowanie propozycji wyceny Spółki.
9. Zaprojektowanie procesu Transakcji mające na celu maksymalizację korzyści Klientów.
10. Zarządzanie procesem Transakcji, w tym bieżące kontakty ze zidentyfikowanymi Inwestorami.
11. Uczestnictwo w spotkaniach, rozmowach i negocjacjach Klienta z potencjalnymi Inwestorami.
12. Prowadzenie aktywnych i bezpośrednich działań (również poza spotkaniami z udziałem Klientów) mających na celu przekonanie potencjalnego Inwestora/Inwestorów do przystąpienia do Transakcji z Klientami, na możliwie najkorzystniejszych dla Klientów warunkach - tzw. negocjacje „z dala od stołu”.
13. Wsparcie w analizie i weryfikacji dokumentów proponowanych przez Inwestorów (w szczególności ofert i projektów umów), przekazywanie Klientowi rekomendacji i sugestii co do sposobu odniesienia się do składanych przez Inwestorów propozycji, przekazywanie Inwestorom stanowiska Klientów.
14. Wsparcie w przygotowaniu, koordynowaniu i zarządzaniu procesem szczegółowego badania Spółki, tzw. Due Dilligence z udziałem Inwestorów oraz ich zewnętrznych doradców prawnych, podatkowych i finansowych.
15. Wsparcie w negocjacjach z Inwestorami, mającymi na celu doprowadzenie do Transakcji z wybranym Inwestorem lub Inwestorami. Umowy zakładają uczestnictwo Wnioskodawcy w spotkaniach lub rozmowach negocjacyjnych z Inwestorami oraz aktywne zarządzanie procesem pozyskania Inwestora.
Klienci udzielili Panu wyłączności na świadczenie usług pośrednictwa w Transakcji prowadzonej w związku z Inwestorem lub Inwestorami zgłoszonymi przez Pana. Celem działania Pana jest doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy zbywcami (Klienci) i nabywcą (Inwestorem) akcji Spółki, skutkującej przeniesieniem własności akcji Spółki. Wynagrodzenie Pana ma charakter tzw. success-fee, czyli wynagrodzenia od sukcesu, należnego tylko i wyłącznie w sytuacji, w której ostatecznie dochodzi do Transakcji sprzedaży akcji Spółki.
Czy czynności podejmowane przez Pana korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, w związku z art. 43 ust. 15 i art. 43 ust. 16 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54 poz. 535 ze zm.) jako usługi pośrednictwa?
Czynności podejmowane przez Pana korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54 poz. 535 ze zm.) jako usługi pośrednictwa. Taka wykładnia została potwierdzona między innymi interpretacją nr 0113-KDIPT1-2.4012.505.2020.2.KT wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT świadczonej przez Pana usługi pośrednictwa – jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Według art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy,
Pod pojęciem działalności gospodarczej rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy:
Zwolnione od podatku są usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:
a) spółkach,
b) innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną
– z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.
Z kolei na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 328 i 355), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.
Zwolnienia, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a oraz pkt 41 ustawy, nie są uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi. Sam zakres usług jest bardzo szeroki, jedynym bowiem kryterium przedmiotowego zwolnienia jest świadczenie usług, których przedmiotem są udziały (a także usługi pośrednictwa w tym zakresie). W efekcie wszystkie usługi dotyczące obrotu udziałami oraz pośrednictwa w tym zakresie korzystają ze zwolnienia na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 40a oraz pkt 41 ustawy.
Ponadto, jak wynika z przepisu art. 43 ust. 15 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.
Należy również wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:
tytuł prawny do towarów;
tytuł własności nieruchomości;
prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
Ustawodawca, zakreślając ramy przedmiotowe art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, odwołał się do definicji zawartych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
Według art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 328 ze zm.):
Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są:
papiery wartościowe;
niebędące papierami wartościowymi:
a) tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
b) instrumenty rynku pieniężnego,
c) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,
d) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
e) opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,
f) niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
g) instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
h) kontrakty na różnicę,
i) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
j) uprawnienia do emisji.
W art. 3 pkt 1 ww. ustawy wskazano, że:
Ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych – rozumie się przez to:
a) akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 i 2320), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
b) inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszące się do papierów wartościowych określonych w lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne).
Z opisu sprawy wynika, że jest Pan czynnym podatnikiem VAT, osobą fizyczną, przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą polegającą między innym na usługach związanych z poszukiwaniem oraz kojarzeniem podmiotów zainteresowanych kupnem i sprzedażą części lub całości posiadanych akcji/udziałów w spółkach lub kupnem i sprzedażą przedsiębiorstw lub zorganizowanych części przedsiębiorstw lub poszczególnych aktywów tychże przedsiębiorstw oraz wsparciem procesów związanych z zawarciem finalnej transakcji. Zawarł Pan z Klientami (osobami fizycznymi), będącymi akcjonariuszami spółki akcyjnej Umowy o świadczenie usług pośrednictwa, obejmujące wsparcie Klientów w doprowadzeniu do Transakcji sprzedaży Spółki, w formie sprzedaży posiadanych przez Klientów akcji Spółki. Usługi pośrednictwa świadczone przez Pana dotyczą akcji Spółki prowadzącej bieżącą działalność operacyjną, z wieloletnią historią działalności, będącej właścicielem aktywów niezbędnych do prowadzenia takiej działalności, zarówno aktywów trwałych (w tym nieruchomości gruntowych, budynków i budowli, sprzętu produkcyjnego itp.) oraz aktywów obrotowych (w tym zapasów itp.), Spółki zatrudniającej pracowników, posiadającej dostawców i odbiorców, realizującej kontrakty handlowe, Spółki prowadzącej przedsiębiorstwo produkcyjne. Usługi pośrednictwa świadczone przez Pana nie są usługami w zakresie przechowywania instrumentów finansowych bądź zarządzania nimi. Faktycznym beneficjentem usługi pośrednictwa świadczonej przez Pana są Pana Klienci, będący stroną transakcji finansowej, tj. podmioty, które dokonują transakcji sprzedaży akcji Spółki (będących w ich posiadaniu) oraz są zobowiązani ponieść ekonomiczny koszt wynagrodzenia z tego tytułu wobec Pana.
Należy w pierwszej kolejności zauważyć, że przedmiotem usług świadczonych przez Pana są – jak Pan wskazał – akcje Spółki, tj. papiery wartościowe wymienione w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Tym samym zwolnienie w związku ze świadczonymi przez Pana usług należy rozpatrywać w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, bowiem wskazany przez Pana art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy odnosi się do zwolnienia usług, których przedmiotem są udziały.
Przy dokonywaniu interpretacji ww. przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy uwzględnić należy również orzecznictwo TSUE dotyczące usług finansowych (w tym usług stanowiących element usług finansowych).
W tym miejscu należy przywołać wyrok TSUE z dnia 28 lipca 2011 r. w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj, w którym Trybunał wypowiedział się w zakresie warunków uznania za zwolnione od VAT transakcji, których przedmiotem są papiery wartościowe. TSUE stwierdził, w odniesieniu do operacji dotyczących przelewów w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 3 szóstej dyrektywy, że „świadczone usługi muszą skutkować przekazaniem środków pieniężnych oraz prowadzić do zmian prawnych i finansowych. Należy dokonać rozróżnienia między usługą zwolnioną w rozumieniu wspomnianej dyrektywy a dostarczeniem zwykłego świadczenia fizycznego lub technicznego, takiego jak udostępnienie bankowi systemu informatycznego”. Przelew jest bowiem „operacją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy z jednego konta na drugie. Cechuje się ona w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej, z jednej strony, między udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony, między nimi a bankiem”. Trybunał wskazał, że powyższa analiza ma również zastosowanie odpowiednio do transakcji dotyczących papierów wartościowych. Dalej TSUE stwierdził, że „sama tylko okoliczność, iż dany składnik jest nieodzowny do realizacji określonej transakcji objętej zwolnieniem, nie pozwala uznać, że usługa odpowiadająca temu składnikowi objęta jest zwolnieniem”. Zauważył także: „(`(...)`) skoro usługi swift są usługami elektronicznego przesyłania wiadomości, których wyłącznym przedmiotem jest przekazywanie danych, nie spełniają one jako takie żadnej z funkcji którejkolwiek z transakcji finansowych, o których mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 szóstej dyrektywy, tj. nie skutkują przeniesieniem środków lub papierów wartościowych i nie posiadają zatem ich cech”.
Podobne stanowisko zostało przedstawione przez Trybunał w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services Ltd. W wyroku tym TSUE stwierdził, że „obrót papierami wartościowymi polega na działaniach zmieniających sytuację prawną i finansową między stronami i działania te są porównywalne do przypadków przeniesienia lub płatności. Dostawa zwykłej usługi technicznej lub administracyjnej, nie zmieniającej sytuacji prawnej lub finansowej nie wydaje się więc być objęta zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5 Szóstej dyrektywy (…) Wynika z tego więc, że usługi o charakterze administracyjnym nie zmieniające prawnej bądź finansowej pozycji stron nie są objęte zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5”.
Ponadto, w wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) dotyczącym zwolnień przedmiotowych na gruncie wspólnego systemu VAT, TSUE wskazał cechy charakterystyczne usługi finansowej w kontekście ustalenia warunków stosowania zwolnienia dla konkretnych podtypów usług finansowych wymienionych w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i lit. f Dyrektywy 2006/112/WE). W orzeczeniu tym, TSUE zaznaczył, że dla zastosowania zwolnienia istotne jest, aby usługa pomocnicza, z ogólnego punktu widzenia, stanowiła osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi finansowej. Trybunał orzekł, że ani sposób wykonywania usług, ani charakter prawny usługodawcy, ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą nie wykluczają zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta Banku postrzegane jako element otrzymanej usługi finansowej. Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny stosownie do orzecznictwa TSUE dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową (udzielanie kredytów/pożyczek).
Mając na uwadze wykładnię zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, konieczne jest również zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 112 nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej, wspieranej przy tym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., strona internetowa – www.sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie stwierdzić należy, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo. Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.
W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, TSUE stwierdził, że: „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.
Z kolei w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd, TSUE wskazał, że znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy. Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków dot. zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem”.
Zatem, zgodnie z orzecznictwem TSUE, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:
Z opisu sprawy wynika, że zakresem Pana faktycznych prac w związku ze świadczoną usługą jest:
1. Identyfikacja Inwestorów potencjalnie zainteresowanych Transakcją, zarówno w kraju jak i za granicą.
2. Przygotowanie na podstawie informacji przekazanych przez Klientów i Spółkę tzw. teasera informacyjnego w języku polskim i angielskim – tj. krótkiego dokumentu zawierającego podstawowe informacje nt. Spółki i planowanej Transakcji, mającego zachęcić potencjalnych Inwestorów do bliższego przyjrzenia się potencjalnej Transakcji i przystąpienia do ewentualnych negocjacji.
3. Dystrybucja teasera informacyjnego do wytypowanej grupy Inwestorów w kraju i za granicą.
4. Prowadzenie aktywnej komunikacji z potencjalnymi Inwestorami – zarówno drogą mailową, telefoniczną jak i w formie osobistych spotkań – mającą na celu zachęcenie potencjalnych Inwestorów do przystąpienia do Transakcji i potwierdzenie tego zainteresowania.
5. Przygotowanie memorandum/prezentacji informacyjnej w dwóch wersjach językowych - polskiej i angielskiej – w formie dokumentu marketingowego zawierającego informacje nt. sytuacji finansowej Spółki, aktywów Spółki (w tym informacje dotyczące będących własnością Spółki nieruchomości, linii produkcyjnych i pozostałego wyposażenia), portfela oferowanych produktów, prezentację wybranych zrealizowanych przez Spółkę projektów.
6. Przygotowanie i przedstawienie do podpisu wybranym potencjalnym Inwestorom tzw. NDA (non-disclosure agreement), tj. zobowiązania do zachowania poufności.
7. Przekazanie memorandum/prezentacji informacyjnej wybranym potencjalnym Inwestorom – tym, który wyrazili bliższe zainteresowanie Transakcją.
8. Przygotowanie propozycji wyceny Spółki.
9. Zaprojektowanie procesu Transakcji mające na celu maksymalizację korzyści Klientów.
10. Zarządzanie procesem Transakcji, w tym bieżące kontakty ze zidentyfikowanymi Inwestorami.
11. Uczestnictwo w spotkaniach, rozmowach i negocjacjach Klienta z potencjalnymi Inwestorami.
12. Prowadzenie aktywnych i bezpośrednich działań (również poza spotkaniami z udziałem Klientów) mających na celu przekonanie potencjalnego Inwestora/Inwestorów do przystąpienia do Transakcji z Klientami, na możliwie najkorzystniejszych dla Klientów warunkach - tzw. negocjacje „z dala od stołu”.
13. Wsparcie w analizie i weryfikacji dokumentów proponowanych przez Inwestorów (w szczególności ofert i projektów umów), przekazywanie Klientowi rekomendacji i sugestii co do sposobu odniesienia się do składanych przez Inwestorów propozycji, przekazywanie Inwestorom stanowiska Klientów.
14. Wsparcie w przygotowaniu, koordynowaniu i zarządzaniu procesem szczegółowego badania Spółki, tzw. Due Dilligence z udziałem Inwestorów oraz ich zewnętrznych doradców prawnych, podatkowych i finansowych.
15. Wsparcie w negocjacjach z Inwestorami, mającymi na celu doprowadzenie do Transakcji z wybranym Inwestorem lub Inwestorami. Umowy zakładają uczestnictwo Wnioskodawcy w spotkaniach lub rozmowach negocjacyjnych z Inwestorami oraz aktywne zarządzanie procesem pozyskania Inwestora.
Celem działania Pana jest doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy zbywcami (Klienci) i nabywcą (Inwestorem) akcji Spółki, skutkującej przeniesieniem własności akcji Spółki. Ponadto – jak wynika z okoliczności sprawy – wynagrodzenie Pana ma charakter tzw. success-fee, czyli wynagrodzenia od sukcesu, należnego tylko i wyłącznie w sytuacji, w której ostatecznie dochodzi do Transakcji sprzedaży akcji. Usługi pośrednictwa świadczone przez Pana, które są przedmiotem interpretacji, dotyczą transakcji, w ramach której przedmiotem transakcji jest 100% akcji Spółki. Usługi pośrednictwa świadczone przez Wnioskodawcę nie są usługami w zakresie przechowywania instrumentów finansowych bądź zarządzania nimi. Faktycznym beneficjentem usługi pośrednictwa świadczonej przez Pana są Pana Klienci, będący stroną transakcji finansowej, tj. podmioty, które dokonują transakcji sprzedaży akcji Spółki (będących w ich posiadaniu) oraz są zobowiązani ponieść ekonomiczny koszt wynagrodzenia z tego tytułu wobec Pana.
Należy zauważyć, że zakres czynności wykonywanych przez Pana w ramach umowy z Klientem wskazuje, że całokształt obowiązków Pana ukierunkowany jest na kojarzenie z inwestorami zainteresowanymi nabyciem akcji Spółki posiadanych przez Pana Klienta i doprowadzenie do transakcji nabycia przez Inwestora ww. akcji. Obowiązki wchodzące w zakres Pana działań mają na celu uczynienie wszystkiego co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę. Ponadto należy wskazać, że faktycznym beneficjentem usługi świadczonej przez Pana jest strona transakcji finansowej, tj. podmiot, który dokonał transakcji sprzedaży akcji Spółki (będących w jego posiadaniu) oraz jest zobowiązany ponieść ekonomiczny koszt wynagrodzenia z tego tytułu wobec Pana. Jak wynika z okoliczności sprawy w zakres usług świadczonych przez Pana wchodzi szereg czynności, które nie ograniczają się wyłącznie do czynności technicznych.
Z uwagi zatem na przedstawiony opis sprawy, powołane przepisy prawa oraz orzecznictwo TSUE należy stwierdzić, że opisane usługi wykonywane przez Pana prowadzące finalnie do zbycia akcji Spółki Klienta stanowią „usługi pośrednictwa”.
Z okoliczności sprawy wynika, że usługi pośrednictwa świadczone przez Pana nie są usługami, których przedmiotem są usługi przechowywania instrumentów finansowych i zarządzania nimi. Ponadto w sprawie nie znajdują zastosowania wyłączenia, o których mowa w art. 43 ust. 15 i 16 ustawy. Tym samym stwierdzić należy, że usługi pośrednictwa świadczone przez Pana mające na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy potencjalnym inwestorem a Pana Klientem dotyczące sprzedaży posiadanych przez Pana Klienta akcji Spółki spełniają przesłanki wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy. Wobec powyższego ww. usługi pośrednictwa świadczone przez Pana korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie ww. artykułu.
Podsumowując, czynności podejmowane przez Pana korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy jako usługi pośrednictwa.
Wobec powyższego, oceniając stanowisko Pana należało uznać je za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Pana. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach opisu sprawy przedstawionego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisu sprawy.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili