Interpretacja dotyczy oceny skutków podatkowych w zakresie podatku od towarów i usług (VAT) związanych z czynnościami realizowanymi w ramach umowy cash poolingu przez grupę powiązanych podmiotów. Organ podatkowy uznał, że czynności uczestników cash poolingu nie będą podlegać opodatkowaniu VAT, ponieważ nie świadczą oni usług w rozumieniu ustawy o VAT, a jedynie korzystają z usług banku. Z kolei refakturowanie przez spółkę-agenta kosztów związanych z udostępnieniem limitu kredytowego innym uczestnikom cash poolingu będzie korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
7 października 2021 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania czynności wykonywanych w ramach Umowy Cash Poolingu przez Zainteresowanych za niepodlegające opodatkowaniu VAT (podatek od towarów i usług) oraz zwolnienia z podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, czynności przeniesienia przez Spółkę na rzecz pozostałych Zainteresowanych odpowiedniej części kosztów korzystania z Limitu Overdraft. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 stycznia 2022 r. (data wpływu).
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
· A S.A.
· B Sp. z o.o.
· C Sp. z o.o.
· D Sp. z o.o.
· E Sp. z o.o.
Wnioskodawca wraz z Zainteresowanymi należą do jednej grupy kapitałowej, której głównym przedmiotem działalności jest świadczenie usług ochrony osób i mienia, w szczególności usług ochrony fizycznej oraz monitoringu. Wszyscy Zainteresowani są czynnymi podatnikami podatku VAT.
Zainteresowani (dalej: „Uczestnicy”) w celu zwiększenia efektywności zarządzania ich środkami pieniężnymi oraz poprawy płynności finansowej zamierzają przystąpić do umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową (dalej: „Umowa Cash Pooling”), której stroną będzie bank posiadający siedzibę w Polsce (dalej: „Bank”).
W ramach Umowy Cash Poolingu Bank będzie pełnił rolę podmiotu zarządzającego saldami na poszczególnych rachunkach wchodzących w skład struktury systemu zarządzania płynnością finansową Zainteresowanych, dokonując przelewów środków oraz księgując oraz naliczając odsetki.
Spółka w ramach planowanej struktury cash poolingu będzie pełniła rolę koordynacyjną (Agenta), natomiast faktyczne czynności związane z prowadzeniem systemu będzie wykonywał Bank. Jednocześnie z uwagi na strukturę systemu, a także poręczenia udzielane w ramach Umowy Cash Poolingu, Spółka nie będzie ponosiła ryzyka kredytowego w zakresie większym niż pozostali uczestnicy. W takich okolicznościach zgodnie z Wytycznymi FIN OECD (Transfer Pricing Guidance on Financial Transactions - Inclusive Framework on BEPS: Actions 4, 8-10, February 2020), Spółka będzie wynagradzana (z tytułu sald dodatnich oraz będzie ponosić koszty z tytułu sald ujemnych) na warunkach identycznych jak pozostali uczestnicy.
Umowa Cash Poolingu wykorzystuje konstrukcję tzw. cash poolingu rzeczywistego, co oznacza, że system oparty będzie o rzeczywiste przepływy środków pieniężnych pomiędzy rachunkami Uczestników i Agenta. Elementem konstrukcyjnym przedmiotowej Umowy Cash Poolingu będzie również tzw. zero-balancing, a tym samym na koniec każdego dnia roboczego dochodzić będzie do rzeczywistego pokrywania sald ujemnych rachunków Uczestników oraz przenoszenia sald dodatnich Uczestników na rachunek agenta na koniec przyjętego okresu.
W celu realizacji powyższych założeń:
- każdy z Uczestników otworzy w Banku rachunek bieżący (dalej: „Rachunki Bieżące”) oraz funkcjonalnie powiązane z rachunkiem bieżącym rachunki pomocnicze (dalej: „Rachunki Pomocnicze”),
- Bank otworzy specjalny rachunek rozliczeniowy dla Spółki (dalej: „Rachunek Agenta”), która będzie pełniła funkcję Pool Leadera,
- na podstawie odrębnej umowy kredytowej Spółka będzie stroną umowy o kredyt w rachunku bieżącym (dalej: „Limit Overdraft”), który zostanie w ramach cash poolingu udostępniony Uczestnikom w ich Rachunkach Pomocniczych lub Rachunkach Bieżących.
Zero-balancing rachunków pomocniczych
Uczestnicy dokonywać będą operacji płatniczych w ciężar sumy sald netto rachunków objętych cash poolingiem, lub do określonego limitu transakcyjnego (dalej: „Limit Transakcyjny”) lub Limitu Overdraft. Operacje płatnicze będą wykonywane przez Uczestników z wykorzystaniem Rachunków Pomocniczych. Na koniec każdego dnia roboczego, w przypadku sald ujemnych Rachunków Pomocniczych, Uczestnicy będą mieć obowiązek spłaty tych sald wobec Banku ze swoich Rachunków Bieżących. W przypadku jeśli Rachunki Pomocnicze będą wykazywać salda dodatnie, na koniec każdego dnia roboczego będą przenoszone na Rachunki Bieżące Uczestników.
Zero-balancing rachunków bieżących
W następnej kolejności, na koniec tego samego dnia roboczego salda ujemne Rachunków Bieżących Uczestników zostaną spłacone wobec Banku z dostępnych środków pochodzących z sald dodatnich Rachunków Bieżących pozostałych Uczestników. W ten sposób, na podstawie cywilnoprawnej instytucji subrogacji, o której mowa w przepisie art. 518 § 1 pkt 3) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm., dalej: „Kodeks cywilny”) Uczestnicy udostępniający swoje nadwyżki finansowe wstąpią w prawa wierzycieli wobec Uczestników, których salda ujemne zostaną pokryte. Ten etap cash poolingu odbywać się będzie z pośrednictwem Rachunku Agenta.
Z tytułu udostępnionych nadwyżek finansowych, Uczestnikom udostępniającym finansowanie (o saldach dodatnich w Rachunkach Bieżących) przysługiwać będzie wynagrodzenie w postaci odsetek, zaś Uczestnicy korzystający z finansowania (o saldach ujemnych w Rachunkach Bieżących) zobowiązani będą po poniesienia ciężaru ww. odsetek.
Konsolidacja sald na Rachunku Agenta
Finalnie, po uprzednim wyzerowaniu sald Rachunków Pomocniczych, oraz spłaty sald ujemnych Rachunków Bieżących Uczestników, na koniec tego samego dnia roboczego, salda z Rachunków Bieżących Uczestników będą przenoszone przez Bank na Rachunek Agenta, stanowiąc z perspektywy Banku zobowiązanie (salda dodatnie) lub wierzytelność (salda ujemne) wobec Uczestników.
Również ten etap cash poolingu opierać się będzie o cywilnoprawną instytucję subrogacji. Jeśli na Rachunku Bieżącym Uczestnika wystąpi na koniec dnia roboczego saldo ujemne, zostanie ono przeksięgowane na Rachunek Agenta. Jednocześnie, na warunkach określonych w Umowie, Agent przejmie od Banku jego zobowiązanie wobec każdego z Uczestników, których Rachunek Bieżący wykazywać będzie saldo dodatnie.
Rozliczenia odsetkowe
Na określony dzień kolejnego miesiąca, po miesiącu za który dokonywane będzie rozliczenie, Bank w oparciu o następującą sekwencję:
- \Bank uzna Rachunek Agenta odsetkami naliczonymi od sald dodatnich tego rachunku, lub odpowiednio obciąży Rachunek Agenta odsetkami naliczonymi od sald ujemnych tego rachunku,
- Bank uzna Rachunki Bieżące Uczestników odsetkami naliczonymi od sald dodatnich, obciążając Rachunek Agenta, lub odpowiednio obciąży Rachunki Bieżące Uczestników odsetkami naliczonymi od sald ujemnych,
- Bank uzna Rachunki Bieżące Uczestników odsetkami naliczonymi od sald dodatnich, które posłużyły do pokrycia sald ujemnych Rachunków Bieżących pozostałych Uczestników z tytułu spłaty, i odpowiednio Bank obciąży Rachunki Bieżące Uczestników odsetkami naliczonymi od ich sald ujemnych, które zostały pokryte z sald dodatnich pozostałych Rachunków Bieżących Uczestników.
Mając na uwadze powyższe, Bank w ramach Umowy Cash Poolingu będzie świadczył usługi na rzecz Zainteresowanych tj.:
- umożliwienie realizowania zleceń płatniczych do łącznej, maksymalnej wysokości Limitu Transakcyjnego lub Limitu Overdraft;
- przenoszenie środków wynikających z sald dodatnich lub sald ujemnych na Rachunkach Pomocniczych z/na Rachunki Bieżące;
- naliczanie i księgowanie odsetek.
Koszty cash poolingu
Bank za swoje usługi będzie pobierał wynagrodzenie od Uczestników w postaci odsetek i opłaty miesięcznej. Osobno, Agent będzie obciążany odsetkami oraz opłatą administracyjną za Limit Overdraft.
Agent będzie refakturować odpowiednią część wynagrodzenia Banku związaną z Limitem Overdraft na poszczególnych Uczestników.
Wnioskodawca pragnie podkreślić, że w odniesieniu do podobnego systemu cash poolingu wykonywanego równolegle przez inny bank, wystąpił wraz z Zainteresowanymi ze wspólnym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego. Skutkiem tego wniosku Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał następujące interpretacje indywidualne prawa podatkowego:
- w zakresie opodatkowania PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych) - interpretacja indywidualna z 5 sierpnia 2020 r. znak 0111-KDIB2-2.4014.119.2020.3.MM,
- w zakresie opodatkowania VAT - interpretacja indywidualna z 10 września 2020 r. znak 0114-KDIP4-3.4012.273.2020.3.DM.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Agent w ramach planowanej struktury cash poolingu będzie pełnił rolę koordynacyjną. Oznacza to, że Agent świadczyć będzie jedynie czynności pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Faktyczne czynności związane z wykonywaniem cash poolingu, w tym prowadzenie rachunków oraz konsolidacja sald i rozliczenia odsetkowe, będzie wykonywał Bank.
Bank w ramach Umowy Cash Poolingu będzie świadczył usługi na rzecz wszystkich uczestników tj.:
. umożliwienie realizowania zleceń płatniczych do łącznej, maksymalnej wysokości limitu cash poolingu;
. przenoszenie środków wynikających z sald dodatnich lub sald ujemnych na Rachunkach Pomocniczych z/na Rachunkami Bieżące;
. przenoszenie środków wynikających z sald dodatnich lub sald ujemnych na Rachunkach Bieżących z/na Rachunek Rozliczeniowy i ich zwrot z/na Rachunki Bieżące;
. obliczanie i księgowanie odsetek.
Spółka podkreśla, że Bank będzie również wykonywał czynności polegające na zapewnieniu prawidłowego funkcjonowania systemu, tj. m.in. obsługę techniczną systemu, zapewnianie niezbędnej infrastruktury informatycznej oraz dokonywanie transferów między uczestnikami. Tym samym, Agent na podstawie Umowy Cash Poolingu pełni ograniczone funkcje w stosunku do Banku, na którym to spoczywa główny ciężar realizacji postanowień umowy na rzecz uczestników. W rezultacie, Bank za swoje usługi będzie pobierał wynagrodzenie.
Natomiast, ściśle na podstawie Umowy Cash Poolingu Agent nie będzie świadczył na rzecz uczestników usług, poza udostępnianiem środków finansowych oraz wzajemnym poręczeniem jako uczestnik cash poolingu. W konsekwencji, nie będzie otrzymywał wynagrodzenia z tytułu cash poolingu, innego niż odsetki od udostępnionych środków finansowych. Wyjątkiem jest wynagrodzenie z tytułu udostępnienia Limitu Overdraft, tj. kredytu udzielonego Spółce w jej rachunku bieżącym w ramach Umowy Cash Poolingu.
Limit Overdraft będzie udostępniony pozostałym Uczestnikom w ich Rachunkach Bieżących i Rachunkach Pomocniczych. Z tytułu Limitu Overdraft Spółka ponosić będzie ciężar wynagrodzenia Banku w postaci opłaty administracyjnej i odsetek od kwoty wykorzystanego Limitu Overdraft. Koszty te Spółka planuje refakturować odpowiednio na Uczestników. Świadczenia pozostałych Uczestników cash poolingu będą ograniczone do udostępniania swoich nadwyżek finansowych, wzajemnego poręczenia oraz spłaty zaciągniętych zobowiązań (otrzymanego finansowania) wraz z odsetkami. Obok Umowy Cash Poolingu, której stroną będzie Spółka oraz pozostali Uczestnicy, Spółka zawrze umowę z Bankiem w przedmiocie uzyskania Limitu Overdraft. Osobno, Spółka z tytułu udostępnionego Limitu Overdraft będzie rozliczać jego koszty z Uczestnikami na zasadzie refaktury odpowiedniej części opłaty administracyjnej i odsetek.
Spółka oraz pozostali Uczestnicy są stroną licznych, innych umów związanych z działalnością grupy kapitałowej, do której należą. Jednakże umowy te nie są relewantne w odniesieniu do wykonywania Umowy Cash Poolingu. Całość praw i obowiązków związanych z wykonywaniem cash poolingu regulować ma Umowa Cash Poolingu, z uwzględnieniem umowy o Limit Overdraft oraz rozliczaniem kosztów Limitu Overdraft.
2. Czy refakturowanie przez Spółkę na rzecz pozostałych Zainteresowanych odpowiedniej części kosztów korzystania z Limitu Overdraft podlega zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT (pytanie nr 3 z wniosku)?
Uzasadnienie Państwa stanowiska
Ad 1.
Stoją Państwo na stanowisku, że zawarcie Umowy Cash Poolingu oraz czynności realizowane w ramach ww. umowy przez Uczestników nie będą stanowić świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji, czynności te powinny pozostać poza zakresem opodatkowania VAT. W szczególności, Uczestnicy nie będą świadczyć usług ani nabywać usług od pozostałych Uczestników w ramach struktury cash poolingu.
Usługa zarządzania płynnością finansową stanowi usługę finansową oferowaną przez banki. To bank, jako usługodawca, a więc podmiot organizujący operację konsolidacji środków pieniężnych podmiotów uczestniczących w strukturze cash poolingu świadczy usługę na rzecz uczestników struktury.
Natomiast rola Uczestników ma charakter pasywny, polegający na udostępnieniu środków pieniężnych. Działanie to nie ma także charakteru świadczenia na cele osobiste i nie będzie służyć do celów innych niż działalność gospodarcza.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez odpłatne świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi odpłatnej dostawy towarów (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).
Pomiędzy Uczestnikami w strukturze cash poolingu nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane byłyby świadczenia wzajemne powiązane z płatnościami w strukturze cash pooling. Obciążenie rachunków następuje automatycznie, bez konieczności zawierania odrębnych umów między podmiotami, które przystąpiły do struktury cash poolingu.
Biorąc pod uwagę powyższe, czynności Uczestników, którzy będą zaangażowani w strukturę cash poolingu, nie będą stanowić usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Uczestnicy struktury cash poolingu nie świadczą bowiem żadnych usług i nie przejawiają żadnej aktywności w związku z uczestnictwem w strukturze, a jedynie są odbiorcami tych usług. W konsekwencji, czynności wykonywane przez Uczestników nie stanowią odrębnego (odpłatnego) świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wykonywania Umowy Cash Poolingu.
Taki pogląd znajduje swoje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych. Przykład stanowi interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 15 marca 2021 r. o sygn. 0114‑KDIP4‑3.4012.682.2020.3.RK, w której organ zajął następujące stanowisko:
„Mając na uwadze powyższe oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Zainteresowanych - Posiadaczy Rachunków jako uczestników systemu cash poolingu, polegające jedynie na udostępnianiu własnych środków pieniężnych (umożliwiających dokonywanie transferów w ramach Systemu), nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez inny podmiot usługi cash poolingu. Posiadaczom Rachunków nie przysługuje wynagrodzenie za wykonywanie czynności w ramach Systemu, zatem z tytułu wykonywania ww. czynności, nie działają w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Również czynności wykonywane przez Agenta w ramach Systemu nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy. Jak wskazano w opisie sprawy zadania Agenta mają charakter pomocniczy/koordynujący i konieczny dla efektywnego wyświadczenia przez Bank Usługi cash poolingu za które to czynności nie przysługuje mu jakiekolwiek odrębne przysporzenie. Zatem z tytułu wykonywania ww. czynności Agent nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Tym samym czynności wykonywane w ramach Systemu cash poolingu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Poza czynnościami właściwymi dla struktury cash poolingu, system ten nie wymaga żadnego dodatkowego zaangażowania Zainteresowanych.
Podsumowując, w przedstawionym opisie sprawy Agent oraz pozostali Uczestnicy Systemu cash poolingu - Posiadacze rachunków, nie wykonują czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W niniejszej sprawie w roli usługodawcy występuje jedynie Bank, który będzie obsługiwał Umowę cash poolingu.”
Innym przykładem powyższego poglądu jest interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 14 listopada 2018 r. o sygn. 0115-KDIT1-1.4012.682.2018.3.KM, w której organ wyraził podobne stanowisko:
„Z uwagi na charakterystyczne cechy przedstawionego systemu należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie podmiotem świadczącym usługi będzie jedynie Bank, który będzie wykonywał czynności polegające na zapewnieniu funkcjonowania systemu, tj. obsłudze technicznej systemu, zapewnieniu infrastruktury informatycznej niezbędnej do jego funkcjonowania oraz dokonywaniu transferów pomiędzy Uczestnikami systemu, za które to czynności będzie otrzymywać wynagrodzenie (opłaty), natomiast Uczestnicy systemu będą beneficjentami usług świadczonych przez Bank.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Uczestników Systemu, nie będą stanowiły odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, lecz jedynie czynności pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową’”.
Skoro zatem celem udziału każdego z Zainteresowanych zaangażowanego w struktury cash poolingu będzie zoptymalizowanie własnych rozliczeń finansowych, a więc czynności te nie będą dokonywane w celu świadczenia usługi na rzecz innego/konkretnego podmiotu uczestniczącego w ramach grupy, to nie można mówić o jakiejkolwiek formie świadczenia.
Podobne stanowisko wyrażono w interpretacji indywidualnej z 30 sierpnia 2018 r. (0114‑KDIP4.4012.427.2018.2.BS), w której Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej stwierdził, m.in. że:
„Biorąc po uwagę powyższe należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Uczestników Systemu, w tym również czynności wykonywane przez Koordynatora, nie będą stanowiły odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, lecz jedynie czynności pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową. W opisanej sytuacji, podejmowane przez Koordynatora czynności nie będą również stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, ponieważ z okoliczności sprawy nie wynika, by miały one służyć do celów innych niż ich działalność gospodarcza.
W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że Spółki nie będą świadczyły w ramach Umowy jakichkolwiek usług, o których mowa w art. 8 ustawy, na rzecz innych Uczestników systemu oraz nie będą dokonywały nabycia usług, o których mowa w art. 8 ustawy, od innych Uczestników systemu w ramach Umowy.”
Podobnie, we wcześniejszej interpretacji z dnia 17 stycznia 2017 r. sygn. 1462-IPPP1.4512.981.2016.1, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że:
„(`(...)`) czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako uczestnika przedmiotowej usługi, nie będą stanowić odpłatnego świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez Bank usługi cash poolingu. W związku z tym, nie będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Opodatkowaniu nie będą również podlegały odsetki otrzymywane przez Spółkę od przelanych z jej indywidualnego Rachunku Źródłowego sald dodatnich. Tym samym, Wnioskodawca z tego tytułu nie będzie działał w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Zatem Wnioskodawca uczestnicząc w organizowanych przez Bank systemach cash poolingu (prowadzonego zarówno w PLN jak i w EUR), nie będzie świadczył usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a będzie jedynie usługobiorcą usługi świadczonej przez Bank”.
Tożsame stanowisko zostało wyrażone w następujących interpretacjach indywidualnych:
- w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.82.2019.3.MP z 21 lutego 2020 r.;
- w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora KIS o sygn. 0114‑KDIP1‑3.4012.74.2018.4.JF z 31 kwietnia 2020 r.
W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że Zainteresowani nie będą świadczyli w ramach Umowy Cash Poolingu jakichkolwiek usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, na rzecz innych uczestników systemu oraz nie będą dokonywali nabycia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, od innych uczestników systemu w ramach Umowy Cash Poolingu.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, czynności wykonywane w ramach Umowy Cash Poolingu przez Zainteresowanych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ad 2.
W świetle art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwolnieniu z opodatkowania podlegają usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
Natomiast w myśl art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 ustawy o VAT, nie mają zastosowania do:
- czynności ściągania długów, w tym factoringu;
- usług doradztwa;
- usług w zakresie leasingu.
W myśl objętego wnioskiem opisu zdarzenia przyszłego, opłata administracyjna oraz koszty odsetek, które będą przenoszone (refakturowane) przez Spółkę na rzecz pozostałych Zainteresowanych, będą pierwotnie nakładane na Spółkę przez Bank w związku z otwartą linią kredytową (Limitem Overdraft). Usługi administracji świadczone przez Bank mają związek z otwartą linią kredytową i nie mają autonomicznego i samodzielnego charakteru. W analizowanym przypadku usługi Banku nie byłyby świadczone gdyby nie fakt posiadania otwartej linii kredytowej przez Spółkę w Banku. Tym samym należy uznać, że usługi administracji mają charakter pomocniczy względem usługi pierwotnej w postaci udzielenia przez Bank kredytu Spółce.
Spółka będzie świadczyć usługi na rzecz pozostałych uczestników struktury. Bank otworzy linię kredytową, a opłatą administracyjną od tej linii obciąży Spółkę. Spółka z kolei przeniesie koszty tej opłaty - proporcjonalnie do uzyskiwanych korzyści - na uczestników cash poolingu. W rezultacie Uczestnicy zapłacą Spółce za korzyść w postaci posiadania dostępu do linii kredytowej. Tym samym, czynności wykonywane przez Spółkę będą stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.
Należy podkreślić, że zgodnie z regułami wykładni prawa pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy o VAT należy interpretować ściśle, ponieważ zwolnienia stanowią odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.
W konsekwencji powyższego, mając na uwadze charakter usług Wnioskodawcy w kontekście przenoszenia odpowiedniej części opłat za udostępnienie linii kredytowej pozostałym Zainteresowanym, a także okoliczność, że przedmiotowe usługi nie stanowią czynności enumeratywnie określonych przepisami art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, należy przyjąć, że czynności te korzystać będą ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Tym samym, opłaty w odpowiedniej części przenoszone przez Wnioskodawcę na Uczestników za udostępnienie linii kredytowej będą zwolnione z opodatkowania VAT.
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”,
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 i w art. 8 ww. ustawy.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy,
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Przy czym w myśl art. 2 pkt 6 ustawy,
towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy,
przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
· w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
· świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.
Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:
· istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
· wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
· istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
· odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
· istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.
W myśl art. 8 ust. 2 ustawy,
za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:
· w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),
· w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.
Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy,
podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy,
działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przedstawili Państwo informacje, z których wynika że należą Państwo wraz z Zainteresowanymi do jednej grupy kapitałowej i są czynnymi podatnikami podatku VAT. W celu zwiększenia efektywności zarządzania środkami pieniężnymi oraz poprawy płynności finansowej Uczestnicy zamierzają przystąpić do umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową („Umowa Cash Pooling”), której stroną będzie Bank posiadający siedzibę w Polsce. W ramach Umowy Cash Poolingu Bank będzie pełnił rolę podmiotu zarządzającego saldami na poszczególnych rachunkach wchodzących w skład struktury systemu zarządzania płynnością finansową Zainteresowanych, dokonując przelewów środków oraz księgując oraz naliczając odsetki.
W ramach planowanej struktury cash poolingu będą Państwo pełnić rolę koordynacyjną (Agenta), natomiast faktyczne czynności związane z prowadzeniem systemu będzie wykonywał Bank. Z uwagi na strukturę systemu, a także poręczenia udzielane w ramach Umowy Cash Poolingu, nie będą Państwo ponosili ryzyka kredytowego w zakresie większym niż pozostali uczestnicy, będą Państwo wynagradzani (z tytułu sald dodatnich) oraz będą Państwo ponosić koszty (z tytułu sald ujemnych) na warunkach identycznych jak pozostali uczestnicy.
Umowa Cash Poolingu wykorzystuje konstrukcję tzw. cash poolingu rzeczywistego, co oznacza, że system oparty będzie o rzeczywiste przepływy środków pieniężnych pomiędzy rachunkami Uczestników i Agenta. Elementem konstrukcyjnym przedmiotowej Umowy Cash Poolingu będzie również tzw. zero-balancing, a tym samym na koniec każdego dnia roboczego dochodzić będzie do rzeczywistego pokrywania sald ujemnych rachunków Uczestników oraz przenoszenia sald dodatnich Uczestników na rachunek agenta na koniec przyjętego okresu.
W celu realizacji powyższych założeń:
- każdy z Uczestników otworzy w Banku rachunek bieżący oraz funkcjonalnie powiązane z rachunkiem bieżącym rachunki pomocnicze,
- Bank otworzy specjalny rachunek rozliczeniowy dla Spółki, która będzie pełniła funkcję Pool Leadera,
- na podstawie odrębnej umowy kredytowej Spółka będzie stroną umowy o kredyt w rachunku bieżącym („Limit Overdraft”), który zostanie w ramach cash poolingu udostępniony Uczestnikom w ich Rachunkach Pomocniczych lub Rachunkach Bieżących.
Uczestnicy dokonywać będą operacji płatniczych w ciężar sumy sald netto rachunków objętych cash poolingiem, lub do określonego Limitu Transakcyjnego lub Limitu Overdraft. Operacje płatnicze będą wykonywane przez Uczestników z wykorzystaniem Rachunków Pomocniczych. Na koniec każdego dnia roboczego, w przypadku sald ujemnych Rachunków Pomocniczych, Uczestnicy będą mieć obowiązek spłaty tych sald wobec Banku ze swoich Rachunków Bieżących. W przypadku jeśli Rachunki Pomocnicze będą wykazywać salda dodatnie, na koniec każdego dnia roboczego będą przenoszone na Rachunki Bieżące Uczestników.
W następnej kolejności, na koniec tego samego dnia roboczego salda ujemne Rachunków Bieżących Uczestników zostaną spłacone wobec Banku z dostępnych środków pochodzących z sald dodatnich Rachunków Bieżących pozostałych Uczestników. W ten sposób, na podstawie cywilnoprawnej instytucji subrogacji, o której mowa w przepisie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego, Uczestnicy udostępniający swoje nadwyżki finansowe wstąpią w prawa wierzycieli wobec Uczestników, których salda ujemne zostaną pokryte. Ten etap cash poolingu odbywać się będzie z pośrednictwem Rachunku Agenta.
Z tytułu udostępnionych nadwyżek finansowych, Uczestnikom udostępniającym finansowanie (o saldach dodatnich w Rachunkach Bieżących) przysługiwać będzie wynagrodzenie w postaci odsetek, zaś Uczestnicy korzystający z finansowania (o saldach ujemnych w Rachunkach Bieżących) zobowiązani będą po poniesienia ciężaru ww. odsetek.
Finalnie, po uprzednim wyzerowaniu sald Rachunków Pomocniczych, oraz spłaty sald ujemnych Rachunków Bieżących Uczestników, na koniec tego samego dnia roboczego, salda z Rachunków Bieżących Uczestników będą przenoszone przez Bank na Rachunek Agenta, stanowiąc z perspektywy Banku zobowiązanie (salda dodatnie) lub wierzytelność (salda ujemne) wobec Uczestników.
Jeśli na Rachunku Bieżącym Uczestnika wystąpi na koniec dnia roboczego saldo ujemne, zostanie ono przeksięgowane na Rachunek Agenta. Jednocześnie, na warunkach określonych w Umowie, Agent przejmie od Banku jego zobowiązanie wobec każdego z Uczestników, których Rachunek Bieżący wykazywać będzie saldo dodatnie.
W ramach Umowy Cash Poolingu Bank będzie świadczył usługi na rzecz Zainteresowanych, tj.:
- umożliwienie realizowania zleceń płatniczych do łącznej, maksymalnej wysokości Limitu Transakcyjnego lub Limitu Overdraft;
- przenoszenie środków wynikających z sald dodatnich lub sald ujemnych na Rachunkach Pomocniczych z/na Rachunki Bieżące;
- naliczanie i księgowanie odsetek.
Bank za swoje usługi będzie pobierał wynagrodzenie od Uczestników w postaci odsetek i opłaty miesięcznej. Osobno, Agent będzie obciążany odsetkami oraz opłatą administracyjną za Limit Overdraft. Agent będzie refakturować odpowiednią część wynagrodzenia Banku związaną z Limitem Overdraft na poszczególnych Uczestników.
Agent w ramach planowanej struktury cash poolingu będzie pełnił rolę koordynacyjną, świadczyć będzie jedynie czynności pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Faktyczne czynności związane z wykonywaniem cash poolingu, w tym prowadzenie rachunków oraz konsolidacja sald i rozliczenia odsetkowe, będzie wykonywał Bank. Bank będzie wykonywał czynności polegające na zapewnieniu prawidłowego funkcjonowania systemu, tj. m.in. obsługę techniczną systemu, zapewnianie niezbędnej infrastruktury informatycznej oraz dokonywanie transferów między uczestnikami. Agent na podstawie Umowy Cash Poolingu pełni ograniczone funkcje w stosunku do Banku, na którym to spoczywa główny ciężar realizacji postanowień umowy na rzecz uczestników. W rezultacie, Bank za swoje usługi będzie pobierał wynagrodzenie.
Natomiast, ściśle na podstawie Umowy Cash Poolingu Agent nie będzie świadczył na rzecz uczestników usług, poza udostępnianiem środków finansowych oraz wzajemnym poręczeniem jako uczestnik cash poolingu. W konsekwencji, nie będzie otrzymywał wynagrodzenia z tytułu cash poolingu, innego niż odsetki od udostępnionych środków finansowych. Wyjątkiem jest wynagrodzenie z tytułu udostępnienia Limitu Overdraft, tj. kredytu udzielonego Spółce w jej rachunku bieżącym w ramach Umowy Cash Poolingu. Limit Overdraft będzie udostępniony pozostałym Uczestnikom w ich Rachunkach Bieżących i Rachunkach Pomocniczych. Z tytułu Limitu Overdraft Spółka ponosić będzie ciężar wynagrodzenia Banku w postaci opłaty administracyjnej i odsetek od kwoty wykorzystanego Limitu Overdraft. Koszty te Spółka planuje refakturować odpowiednio na Uczestników. Świadczenia pozostałych Uczestników cash poolingu będą ograniczone do udostępniania swoich nadwyżek finansowych, wzajemnego poręczenia oraz spłaty zaciągniętych zobowiązań (otrzymanego finansowania) wraz z odsetkami. Obok Umowy Cash Poolingu, której stroną będzie Spółka oraz pozostali Uczestnicy, Spółka zawrze umowę z Bankiem w przedmiocie uzyskania Limitu Overdraft. Osobno, Spółka z tytułu udostępnionego Limitu Overdraft będzie rozliczać jego koszty z Uczestnikami na zasadzie refaktury odpowiedniej części opłaty administracyjnej i odsetek.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy czynności wykonywane w ramach Umowy Cash Poolingu przez ogół Zainteresowanych będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana – umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.
Umowa „cash-poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.
Usługa cash poolingu jest zatem usługą zazwyczaj wykonywaną przez bank. Natomiast uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie jest żadnym świadczeniem. Należy pamiętać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów/świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi bowiem być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku VAT.
Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne systemu Cash Poolingu należy zauważyć, że w analizowanej sprawie, to Bank będzie pełnił rolę podmiotu zarządzającego saldami na poszczególnych rachunkach wchodzących w skład struktury systemu zarządzania płynnością finansową Zainteresowanych, dokonując przelewów środków oraz księgując oraz naliczając odsetki. Bank w ramach Umowy Cash Poolingu będzie świadczył usługi na rzecz wszystkich uczestników tj.: umożliwienie realizowania zleceń płatniczych do łącznej, maksymalnej wysokości limitu cash poolingu; przenoszenie środków wynikających z sald dodatnich lub sald ujemnych na Rachunkach Pomocniczych z/na Rachunki Bieżące; przenoszenie środków wynikających z sald dodatnich lub sald ujemnych na Rachunkach Bieżących z/na Rachunek Rozliczeniowy i ich zwrot z/na Rachunki Bieżące; obliczanie i księgowanie odsetek. Bank będzie również wykonywał czynności polegające na zapewnieniu prawidłowego funkcjonowania systemu, tj. m. in. obsługę techniczną systemu, zapewnianie niezbędnej infrastruktury informatycznej oraz dokonywanie transferów między uczestnikami. Natomiast Spółka w ramach planowanej struktury cash poolingu, będzie pełniła rolę koordynacyjną (Agenta). Agent świadczyć będzie jedynie czynności pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Faktyczne czynności związane z wykonywaniem cash poolingu, w tym prowadzenie rachunków oraz konsolidacja sald i rozliczenia odsetkowe, będzie wykonywał Bank. Agent nie będzie świadczył na rzecz uczestników usług, poza udostępnianiem środków finansowych oraz wzajemnym poręczeniem jako uczestnik cash poolingu. W konsekwencji, nie będzie otrzymywał wynagrodzenia z tytułu cash poolingu, innego niż odsetki od udostępnionych środków finansowych.
Uczestnicy udostępniający swoje nadwyżki finansowe wstąpią w prawa wierzycieli wobec Uczestników, których salda ujemne zostaną pokryte. Z tytułu udostępnionych nadwyżek finansowych, Uczestnikom udostępniającym finansowanie (o saldach dodatnich w Rachunkach Bieżących) przysługiwać będzie wynagrodzenie w postaci odsetek, zaś Uczestnicy korzystający z finansowania (o saldach ujemnych w Rachunkach Bieżących) zobowiązani będą po poniesienia ciężaru ww. odsetek.
Jak więc wynika z okoliczności sprawy, Uczestnicy struktury Cash Poolingu będą wyłącznie beneficjentami usług świadczonych przez Bank. Nie będą Oni wykonywać żadnych czynności i nie będą w konsekwencji uzyskiwać wynagrodzenia z tego tytułu. Świadczenia Uczestników cash poolingu będą ograniczone do udostępniania swoich nadwyżek finansowych, wzajemnego poręczenia oraz spłaty zaciągniętych zobowiązań (otrzymanego finansowania) wraz z odsetkami. W związku z powyższym Uczestnicy systemu Cash Poolingu nie będą świadczyć usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Zatem z tytułu wykonywania ww. czynności, Uczestnicy nie będą działać w charakterze podatników podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Podejmowane przez Zainteresowanych czynności w ramach opisanej umowy nie będą również stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z opłatnym świadczeniem usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, gdyż treść wniosku nie wskazuje, by miały one służyć do celów innych niż działalność gospodarcza Zainteresowanych.
Podsumowując należy stwierdzić, że w świetle art. 5 ust. 1 ustawy, czynności wykonywane w ramach Umowy Cash Poolingu przez ogół Zainteresowanych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 1 (oznaczonym we wniosku nr 2) jest prawidłowe.
Mają Państwo również wątpliwości, czy przeniesienie odpowiedniej części kosztów korzystania z Limitu Overdraft na rzecz pozostałych Zainteresowanych podlega zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.
Według wskazanych przez Państwa informacji, obok Umowy Cash Poolingu, na podstawie odrębnej umowy kredytowej Spółka będzie stroną umowy o kredyt w rachunku bieżącym (Limit Overdraft), który będzie udostępniony pozostałym Uczestnikom w ich Rachunkach Bieżących i Rachunkach Pomocniczych. Z tytułu Limitu Overdraft Spółka ponosić będzie ciężar wynagrodzenia Banku w postaci opłaty administracyjnej i odsetek od kwoty wykorzystanego Limitu Overdraft. Spółka z tytułu udostępnionego Limitu Overdraft będzie rozliczać jego koszty z Uczestnikami na zasadzie refaktury odpowiedniej części opłaty administracyjnej i odsetek.
Tym samym, czynności wykonywane przez Spółkę, jako Agenta, w ramach umowy o udostępnienie Limitu Overdraft stanowić będą odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Bank udzieli Spółce kredytu, a opłatą administracyjną i odsetkami od kwoty wykorzystanego limitu obciąży Spółkę. Spółka z kolei przeniesie koszty na Uczestników, którzy tym samym zapłacą Spółce za korzyść w postaci posiadania dostępu do Limitu Overdraft.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy zwolnieniu podlegają,
usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
Z kolei w świetle regulacji art. 43 ust. 15 cyt. ustawy,
zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.
Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.
Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że usługi wykonywane przez Spółkę – jako Agenta w związku z Limitem Overdraft, nie stanowią czynności wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy, jako czynności wyłączonych ze zwolnienia od podatku. Z uwagi natomiast na charakter wykonywanych czynności w ramach udostępniania pozostałym Uczestnikom struktury Cash Poolingu Limitu Overdraft, należy stwierdzić, że do ww. czynności świadczonych przez Agenta, zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
Podsumowując, przeniesienie odpowiedniej części kosztów korzystania z Limitu Overdraft na rzecz pozostałych Zainteresowanych będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT podlegające zwolnieniu od tego podatku, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.
Tym samym Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 2 (oznaczonym we wniosku nr 3) należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
A S.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili