Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe.

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 listopada 2021 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

- opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) przeniesienia prawa własności działek od nr 2 do nr 7 w związku z ich wywłaszczeniem,

- określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla ww. czynności,

- ustalenia podstawy opodatkowania dla ww. czynności,

- prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycia towarów i usług dotyczących realizacji Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej,

- braku opodatkowania nieodpłatnego przekazania przez Spółkę na rzecz Gminy nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej,

- ustalenia podstawy opodatkowania VAT w związku z przekazaniem Gminie nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 stycznia 2022 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego.

spółka z ograniczoną odpowiedzialnością `(...)` spółka jawna jest spółką prawa polskiego, posiadającą siedzibę działalności gospodarczej w Polsce, gdzie na podstawie art. 96 i 97 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r. poz. 685, dalej: „Ustawa o VAT”) jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny (dalej: „Spółka” lub "Wnioskodawca”). Spółka jest spółką celową prowadzącą działalność deweloperską w ramach Grupy Kapitałowej (dalej: „Grupa”) i specjalizuje się w realizacji projektów budownictwa mieszkaniowego i wielorodzinnego (budowa i sprzedaż lokali mieszkalnych oraz usługowych wykonywane w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, dalej: „VAT”).

Grupa specjalizuje się w budownictwie mieszkaniowym wielorodzinnym. Grupa jest zlokalizowana we `(...)` , a jej inwestycje realizowane są w wyselekcjonowanych lokalizacjach, które generują duży i stabilny popyt na produkt o wysokim potencjale rentowności i dużych walorach funkcjonalnych.

Lokalizacja każdej inwestycji spełnia również warunek dogodnego dostępu do komunikacji miejskiej, jak też zaplecza edukacyjnego, medycznego, kulturalnego czy handlowo-usługowego. Komfort życia i bezpieczeństwo mieszkańców to szczególne priorytety, które są realizowane poprzez przemyślane rozwiązania w zakresie dodatkowej infrastruktury.

W związku z realizacją inwestycji związanej z podstawową działalnością Spółki, jaką jest działalność deweloperska, Spółka, w maju 2019 roku zawarła dwie umowy nabycia prawa własności nieruchomości gruntowych: Nieruchomość 1 wraz z własnością położonych budynków, stanowiących odrębne od gruntu przedmioty własności o powierzchni 2,4482 ha oraz Nieruchomość 2, będącą niezabudowaną nieruchomością gruntową o powierzchni 0,4020 ha. Niniejszy wniosek dotyczy Nieruchomości 1 (dalej: „Nieruchomość”).

Nieruchomość została nabyta przez Spółkę od osoby fizycznej niebędącej podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) w rozumieniu art. 15 Ustawy o VAT. Zakup gruntu został opodatkowany podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a koszt poniesionego podatku zwiększył wartość nabywanego przez Spółkę gruntu.

Teren, na którym znajduje się grunt kupiony przez Spółkę objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Na terenie kupionej Nieruchomości Spółka prowadzi inwestycję, polegającą na budowie budynków mieszkalnych, w których lokale podlegać będą odsprzedaży. Prawidłowe funkcjonowanie inwestycji budowlanej jest ściśle uzależnione od powiązań komunikacyjnych z siecią dróg publicznych, która została ujęta w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zatem, dla realizacji inwestycji deweloperskiej polegającej na budowie budynków mieszkalnych z garażami podziemnymi (wbudowanymi) i naziemnymi miejscami postojowymi (dalej: „Inwestycja deweloperska”), w celu zapewnienia prawidłowego jej funkcjonowania, konieczne jest wybudowanie drogi publicznej (dalej: „Droga publiczna”) na części Nieruchomości, która jest własnością Spółki oraz na działkach sąsiadujących. Podkreślenia wymaga, że Droga publiczna będzie stanowić jedyny dojazd do Inwestycji deweloperskiej.

Spółka wskazuje również na praktykę lokalnych organów administracji opartą m.in. o art. 16 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, która uzależnia wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na użytkowanie dla Inwestycji deweloperskiej od spełnienia określonego świadczenia bądź wykonania konkretnej usługi na rzecz jednostki samorządu terytorialnego.

W związku z powyższym, w marcu 2020 roku Spółka zawarła umowę z Gminą statio municipi Zarządem Dróg i Utrzymania Miasta (dalej: „Gmina" oraz „ZDiUM”) dotyczącą określenia szczegółowych warunków realizacji inwestycji drogowej (dalej: „Umowa”) na Nieruchomości będącej własnością Spółki oraz na gruntach należących do Gminy. Zgodnie z treścią Umowy, Spółka zobowiązała się m.in. do:

· przebudowy na swój koszt układu drogowego - budowy jezdni (Drogi publicznej) wraz z jednostronnym chodnikiem i drogą dla rowerów wraz z budową rowu przydrożnego oraz budową niezbędnej infrastruktury (Etap I oraz Etap II), dalej „Inwestycja drogowa”,

· partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań w pobliżu Inwestycji deweloperskiej (część Etapu II),

· partycypowania w kosztach nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej (Etap III),

· opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej.

Spółka, zgodnie z Umową oraz aneksem do Umowy powinna zrealizować Etap I w terminie 180 dni kalendarzowych od dnia protokolarnego przekazania pasa drogowego przez ZDiUM, nie później jednak niż do dnia 31.12.2022 r. Etap II natomiast ma zostać zrealizowany w terminie 180 dni kalendarzowych od dnia protokolarnego przekazania pasa drogowego przez ZDiUM, nie później jednak niż do dnia 31.12.2023 r.

Tytułem partycypacji w kosztach przebudowy skrzyżowania Wnioskodawca zobowiązany jest wpłacić określoną kwotę do dnia 30.06.2022 r. (realizacja części Etapu II). Tytułem partycypacji w kosztach budowy nowych przystanków Spółka również zobowiązana jest do wpłaty określonej sumy do dnia 30.06.2023 r. (realizacja Etapu III).

Spółka, w terminie do dnia 31.12.2021 r., została zobowiązana również do:

· podziału geodezyjnego Nieruchomości,

· złożenia do właściwego Sądu wniosku o ujawnienie w księdze wieczystej podziału Nieruchomości i doprowadzenia do bezobciążeniowego wyłączenia działek wydzielonych pod pas drogowy i ich przekazania na własność Gminy, a następnie,

· wystąpienia do odpowiedniego wydziału Urzędu Miejskiego z przedmiotową informacją, co umożliwi Gminie wystąpienie z wnioskiem o ujawnienie w księdze wieczystej praw Gminy do nieobciążonej prawami osób trzecich, istniejących na dzień dokonania przekazania na własność Gminie działek wydzielonych pod Drogę publiczną.

W Umowie nie określono, w jaki sposób ma dojść do formalnego przekazania działek przeznaczonych pod Drogę publiczną na własność Gminy.

Wszelkie koszty związane z podziałem geodezyjnym działki poniosła Spółka.

W marcu 2021 roku, wydana została decyzja Dyrektora Zarządu Geodezji, Kartografii i Katastru Miejskiego (dalej: „Decyzja”), na mocy, której doszło m.in. do podziału geodezyjnego części Nieruchomości, które zostaną przeznaczone pod Drogę publiczną. Decyzja stała się ostateczna w dniu 14 kwietnia 2021 r. Nieruchomość uległa podziałowi na 7 działek:

· działka nr 1 - przeznaczona na realizację Inwestycji deweloperskiej (21 720 m2);

· działki od nr 2 do nr 7 - przeszły z mocy prawa na własność Gminy i są przeznaczone pod budowę Drogi publicznej (2 762 m2);

Na podstawie Decyzji zostały dokonane takie zmiany w strukturze własnościowej okolicznych gruntów, w tym Nieruchomości, jako gruntu niezbędnego do budowy Drogi publicznej w ramach realizacji Inwestycji drogowej, będącego początkowo własnością Spółki, na skutek czego, na podstawie art. 98 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. 2021 poz. 1899, dalej: „UGN”), zostały wydzielone pod Drogi publiczne i przeszły z mocy prawa na własność Gminy z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna, czyli 14 kwietnia 2021 roku. W związku z tym, że własność części Nieruchomości (działki od nr 2 do nr 7) przeszła na Gminę, Inwestycja drogowa, po jej zakończeniu, również stanowić będzie własność Gminy. Jednocześnie, również po zakończeniu Inwestycji drogowej, związane z jej realizacją nakłady pieniężne poniesione przez Spółkę, zostaną nieodpłatnie przekazane na rzecz Gminy.

Na dzień składania niniejszego wniosku doszło do podziału geodezyjnego Nieruchomości i złożenia do właściwego Sądu wniosku o ujawnienie w księdze wieczystej podziału Nieruchomości. Spółka nie przekazała jednak formalnie na rzecz Gminy działek wydzielonych pod Drogę publiczną.

Zgodnie z art. 98 ust. 3 UGN za działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem, a jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Spółka nie złożyła jeszcze wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przyznania odszkodowania za przejęte działki od nr 2 do nr 7, wobec czego na chwilę obecną nie jest możliwe określenie, kiedy otrzyma odszkodowanie.

W uzupełnieniu wskazali Państwo:

Nieruchomość 1 została nabyta przez Spółkę od osoby fizycznej niebędącej podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) w rozumieniu art. 15 Ustawy o VAT. Zakup gruntu został opodatkowany podatkiem od czynności cywilnoprawnych, notariusz, przed którym została zawarta umowa przeniesienia prawa własności nieruchomości pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych na podstawie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia Nieruchomości 1.

Spółka wskazuje, że Nieruchomość 1 nie była wykorzystywana przez Spółkę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

W momencie wywłaszczenia, działki od nr 2 do nr 7 przeznaczone pod drogę publiczną, będące przedmiotem wywłaszczenia były niezabudowane.

Spółka wskazuje, że w momencie wywłaszczenia, działki od nr 2 do nr 7 były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy.

W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy działki od nr 2 do nr 7 miały następujące przeznaczenie:

- działka 2 - ulica klasy zbiorczej,

- działka 3 - teren ulic zbiorczych,

- działka 4 - teren ulic lokalnych,

- działka 5 - ulica klasy zbiorczej,

- działki 6 i 7 - ulice dojazdowe.

Jak zostało wskazane przez Spółkę w odpowiedzi na pytanie nr 4 - działki od nr 2 do nr 7 były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy.

Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług dotyczących realizacji Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej będą wystawione na Spółkę spółka z ograniczoną odpowiedzialnością `(...)` spółka jawna.

Jak wskazano we wniosku o wydanie interpretacji, na terenie kupionej Nieruchomości Spółka prowadzi inwestycję, polegającą na budowie budynków mieszkalnych, w których lokale podlegać będą odsprzedaży, tj. czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Inwestycja deweloperska polega na budowie budynków mieszkalnych z garażami podziemnymi (wbudowanymi) i naziemnymi miejscami postojowymi. W celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania Inwestycji deweloperskiej, konieczne jest wybudowanie drogi publicznej (dalej: „Droga publiczna”) na części Nieruchomości, która była własnością Spółki oraz na działkach sąsiadujących. Droga publiczna będzie stanowić jedyny dojazd do Inwestycji deweloperskiej.

W związku z praktyką lokalnych organów administracji - która została opisana przez Spółkę we wniosku o wydanie interpretacji, a opartą m.in. o art. 16 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, która uzależnia wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na użytkowanie dla Inwestycji deweloperskiej od spełnienia określonego świadczenia bądź wykonania konkretnej usługi na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, Spółka zawarła umowę z Gminą statio municipi Zarządem Dróg i Utrzymania Miasta, na podstawie której Spółka zobowiązała się m.in. do:

• przebudowy na swój koszt układu drogowego - budowy jezdni (Drogi publicznej) wraz z jednostronnym chodnikiem i drogą dla rowerów wraz z budową rowu przydrożnego oraz budową niezbędnej infrastruktury (Etap I oraz Etap II), dalej „Inwestycja drogowa”,
• partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań w pobliżu Inwestycji deweloperskiej (część Etapu II),
• partycypowania w kosztach nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej (Etap III),
• opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej.

Mając na uwadze, że realizacja Inwestycji drogowej, opracowanie na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowanie w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej uzależniają możliwość uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz użytkowanie Inwestycji deweloperskiej, w której lokale będą podlegać odsprzedaży, efekty ww. świadczeń na rzecz gminy będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Jak wskazano we wniosku na terenie kupionej Nieruchomości Spółka prowadzi inwestycję, polegającą na budowie budynków mieszkalnych, w których lokale podlegać będą odsprzedaży, tj. czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Spółka wskazuje na praktykę lokalnych organów administracji opartą m.in. o art. 16 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, która uzależnia wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na użytkowanie dla Inwestycji deweloperskiej od spełnienia określonego świadczenia bądź wykonania konkretnej usługi na rzecz jednostki samorządu terytorialnego. Przebudowa jednego ze skrzyżowań w pobliżu Inwestycji deweloperskiej jest świadczeniem, którego spełnienie wpływa na wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na użytkowanie dla Inwestycji deweloperskiej. Bez wykonania tych prac Spółka nie otrzymałaby decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na użytkowanie dla Inwestycji deweloperskiej. Jest to zatem warunek do realizacji inwestycji.

Spółka spółka z ograniczoną odpowiedzialnością `(...)` spółka jawna zamierza złożyć wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie przyznania odszkodowania za przejęte działki od nr 2 do nr 7.

Pytania:

1. Czy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem, co do którego nie jest znany termin otrzymania (w związku z niezłożeniem jeszcze wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przyznania odszkodowania) stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT?

2. W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pyt. nr 1, czyli w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT czy Spółka ma rację twierdząc, że obowiązek podatkowy VAT powstaje w momencie otrzymania odszkodowania?

3. W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pyt. nr 1, czyli w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, czy prawidłowe jest podejście Spółki, że podstawę opodatkowania VAT w tej czynności należy określić w oparciu o wartość otrzymanego odszkodowania?

4. W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pyt. nr 1, czyli w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, kwota, która wskazana zostanie w decyzji wieńczącej postępowanie w sprawie ustalenia wysokości odszkodowania będzie powiększona o należny podatek od towarów i usług?

5. Czy Spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycia towarów i usług dotyczących realizacji Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej?

6. Czy nieodpłatne przekazanie przez Spółkę na rzecz Gminy nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej stanowi nieodpłatne świadczenie usług na cele związane z działalnością gospodarczą Spółki i tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT?

7. W jakiej wartości należy ustalić podstawę opodatkowania VAT w związku z przekazaniem Gminie nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej?

Państwa stanowisko w sprawie:

Ad. 1

Zdaniem Spółki, wywłaszczenie jej gruntów przez Gminę za odszkodowaniem, co do którego nie jest znany termin otrzymania (w związku z niezłożeniem jeszcze wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przyznania odszkodowania) stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Ad. 2

Zdaniem Spółki, w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, obowiązek podatkowy VAT powstaje w momencie otrzymania odszkodowania.

Ad. 3

Zdaniem Spółki, w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, podstawę opodatkowania VAT w tej czynności stanowi wartość otrzymanego odszkodowania.

Ad. 4

Zdaniem Spółki, w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pyt. nr 1, czyli w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, kwota, która wskazana zostanie w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania nie będzie dodatkowo powiększona o należny podatek od towarów i usług, gdyż najprawdopodobniej odpowiadać będzie kwocie zawartej w operacie szacunkowym i będzie całością należnego Spółce świadczenia w postaci odszkodowania.

Ad. 5

Zdaniem Spółki, ma ona prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycia towarów i usług dotyczących realizacji Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej.

Ad. 6

Zdaniem Spółki, nieodpłatne przekazanie przez Spółkę na rzecz Gminy nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej stanowi nieodpłatne świadczenie usług na cele związane z działalnością gospodarczą Spółki i tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Ad. 7

Zdaniem Spółki, brak jest konieczności ustalania wartości przekazanych Gminie nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, jaka podlegać będzie opodatkowaniu VAT w przypadku przekazania Gminie przez Spółkę nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej.

Uzasadnienie stanowiska Spółki

Ad. 1.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają - odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ww. Ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT wynika natomiast, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Jednocześnie definicja sprzedaży z art. 2 pkt 22 Ustawy o VAT obejmuje swoim zakresem również dostawę towarów. Stanowi bowiem, że przez sprzedaż rozumie odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl dyspozycji art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - w świetle art. 15 ust. 2 ww. Ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 tej samej Ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług. Warunkiem jednak jest realizacja tych transakcji przez podatników w rozumieniu Ustawy o VAT oraz w ramach działalności gospodarczej.

Kwestie wywłaszczenia nieruchomości reguluje UGN, zgodnie z art. 112 ust. 1 której przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do nieruchomości położonych, z zastrzeżeniem art. 122a, art. 124 ust. 1b, art. 124b, art. 125 i art. 126, na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo do nieruchomości, dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. W myśl ust. 2 tego samego artykułu, wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Stosownie do art. 128 ust. 1 UGN, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Z przywołanych przepisów wynika zatem, że istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz podmiotu wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Nie wymaga się tu współdziałania czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu prawa własności towarów, np. (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie - stosownie do art. 7 ust 1 pkt 1 Ustawy o VAT - jest objęte tym podatkiem. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

W konsekwencji, przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel gruntem w zamian za odszkodowanie, dokonane przez podatnika podatku od towarów i usług, stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Zdaniem Spółki, wywłaszczenie jej gruntów przez Gminę za odszkodowaniem, co do którego nie jest znany termin otrzymania (w związku z niezłożeniem jeszcze wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przyznania odszkodowania) stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Stanowisko Spółki zostało potwierdzone m.in. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 14 czerwca 2017 r. o sygnaturze I SA/Gd 212/17.

Ad. 2 (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

Spółka wskazuje, że jej zdaniem moment powstania obowiązku podatkowego VAT w analizowanym stanie faktycznym, powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b w związku z art. 19a ust. 6 Ustawy o VAT, czyli w momencie otrzymania odszkodowania. Powołane przepisy stanowią jedyne stanowisko Spółki w zakresie tego pytania. Tym samym Spółka skorygowała podstawę prawną wskazaną poprzednio we Wniosku.

Ad. 3.

Kolejne pytanie Spółki dotyczy ustalenia, jaka wartość stanowi podstawę opodatkowania VAT w czynności wywłaszczenia gruntów Spółki przez Gminę. Spółka stoi na stanowisku, że w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, podstawę opodatkowania VAT w tej czynności stanowi wartość otrzymanego odszkodowania.

W myśl cytowanego wyżej przepisu Ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Co do zasady, dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność, co wynika wprost ze wskazanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (w tym np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na odstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Należy przy tym podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega odszkodowanie samo w sobie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Wynagrodzenie zatem musi mieć konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu. Dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia czy kwota, która będzie stanowić odszkodowanie za przeniesienie prawa własności Nieruchomości będzie stanowić podstawę opodatkowania podatkiem VAT.

W myśl art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a- 30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie natomiast z treścią art. 29a ust. 6 tej samej Ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje również:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Powyżej wskazane przepisy określają ogólne zasady odnoszące się do podstawy opodatkowania. A zatem, w myśl tej zasad ogólnych, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.

Przenosząc zatem ogólne zasady na sytuację Spółki, podstawę opodatkowania stanowić będzie całość otrzymanego odszkodowania, którą Spółka otrzyma z tytułu wywłaszczenia Nieruchomości. Odszkodowanie, które Spółka otrzyma stanowić będzie „opłatę” za dostawę „towarów” w postaci Nieruchomości.

A zatem, w sytuacji, kiedy stanowisko Spółki odnośnie pyt. nr 1 zostanie uznane za prawidłowe, zdaniem Spółki, w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, podstawę opodatkowania VAT w tej czynności stanowi wartość otrzymanego odszkodowania.

Ad. 4.

W kolejnym pytaniu Wnioskodawca chciałby potwierdzić, czy w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, kwota, która wskazana zostanie w decyzji wieńczącej postępowanie w sprawie ustalenia wysokości odszkodowania będzie powiększona o należny podatek od towarów i usług.

Spółka wskazuje, że nie jest świadoma praktyk dotyczących wypłaty odszkodowań stosowanych przez Gminę, w szczególności dotyczących wypłaty odszkodowań należnych z tytułu wywłaszczenia. Wnioskodawca szacuje, że odszkodowanie ustalone zostanie na podstawie operatu szacunkowego, a wypłata nastąpi na podstawie wystawionej przez Spółkę faktury VAT. Pytanie nr 4 zatem jest częściowo pytaniem natury technicznej. Dodatkowo Spółka podkreśla, że na dzień składania wniosku Spółka nie złożyła jeszcze wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przyznania odszkodowania za wywłaszczone działki od nr 2 do nr 7, wobec czego na chwilę obecną nie jest możliwe określenie, kiedy otrzyma odszkodowanie.

W świetle przytoczonych dotychczas przepisów oraz argumentów co do stanowiska Wnioskodawcy - przede wszystkim art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, nie ulega wątpliwości, że wywłaszczenie części Nieruchomości przez Gminę na podstawie Decyzji w zamian za odszkodowanie powinno zostać potraktowane jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT. W sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku występują bowiem dwa elementy przesądzające o kwalifikacji transakcji jako dostawy towarów stanowiącej czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT tj. dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania gruntami jak właściciel ze Spółki na Gminę i przeniesienie to ma charakter odpłatny, a odpłatnością jest odszkodowanie należne Spółce zgodnie z przepisami UGN. A zatem, wywłaszczenie gruntów jako czynność podlegająca opodatkowaniu VAT powinno zostać odpowiednio rozpoznane i zaraportowane przez Spółkę w jej rozliczeniach VAT zgodnie z momentem powstania obowiązku podatkowego oraz w odpowiedniej wysokości - od odpowiednio skalkulowanej podstawy opodatkowania i z zastosowaniem prawidłowej stawki VAT.

Pytanie Spółki dotyczy sposobu, w jaki powinna ona ustalić podstawę opodatkowania dostawy towarów w postaci wywłaszczenia części jej Nieruchomości. Szczególną wątpliwość budzi fakt czy odszkodowanie w kwocie określonej w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania, którą Spółka otrzyma po wszczęciu postępowania odszkodowawczego należy potraktować dla celów rozliczenia VAT jako kwotę netto, od której powinien zostać skalkulowany podatek VAT tzw. metodą "od stu", czy jako kwotę brutto, która zawiera już w sobie podatek VAT skalkulowany tzw. metodą "w stu".

Na gruncie Ustawy o VAT sposób ustalenia podstawy opodatkowania określa art. 29a ust. 1, który stanowi, że podstawą opodatkowania jest co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Jednocześnie, jak już zostało wskazane wyżej, zgodnie z art. 29a ust. 6 Ustawy o VAT podstawa opodatkowania obejmuje również wszelkie należności związane z zapłatą - w tym podatki i inne opłaty.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, biorąc pod uwagę fakt, że prawdopodobnie odszkodowanie należne Spółce z tytułu wywłaszczenia określone będzie na podstawie operatu szacunkowego Nieruchomości oraz iż odszkodowanie to stanowić będzie całość rekompensaty Spółki z tytułu wywłaszczenia należy uznać, że jest to kwota należna z tytułu dostawy towaru w postaci gruntu. Będzie to zatem kwota obejmująca całość świadczenia należnego Spółce, którą dla ustalenia podstawy opodatkowania należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT. Innymi słowy, kwota odszkodowania ustalona w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania będzie kwotą brutto zawierającą należny podatek VAT obliczony tzw. metodą "w stu".

Reasumując, zdaniem Spółki, w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pyt. nr 1, czyli w sytuacji, kiedy wywłaszczenie gruntów Spółki przez Gminę za odszkodowaniem stanowi dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, kwota, która wskazana zostanie w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania nie będzie dodatkowo powiększona o należny podatek od towarów i usług, gdyż najprawdopodobniej odpowiadać będzie kwocie zawartej w operacie szacunkowym i będzie całością należnego Spółce świadczenia w postaci odszkodowania.

Ad. 5.

Kolejne pytanie Spółki dotyczy ustalenia, czy Spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycia towarów i usług dotyczących realizacji Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu w pobliżu Inwestycji deweloperskiej.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a tej samej Ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Powyższe przepisy regulują jedną z najważniejszych i najbardziej istotnych zarówno gospodarczo, jak i ekonomicznie zasad w podatku VAT, mianowicie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia uzależnione jest jednak co do zasady od wykorzystywania nabytych towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przepisy Ustawy o VAT nie precyzują charakteru związku pomiędzy nabytymi towarami (podatkiem naliczonym), a czynnościami opodatkowanymi (sprzedaż - podatek należny) na zasadzie analogicznej jak w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Zdaniem Spółki, w analizowanej sytuacji istnieje związek pomiędzy wydatkami na realizację Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej, a sprzedażą opodatkowaną będącą rezultatem realizacji Inwestycji deweloperskiej. Jak zostało wskazane w stanie faktycznym, na terenie działki nr 1 będącej częścią Nieruchomości Spółka prowadzi swoją działalność gospodarczą, a zatem wznosi budynki mieszkalne z garażami podziemnymi (wbudowanymi) i naziemnymi miejscami naziemnymi, które w przyszłości podlegać będą dalszej odsprzedaży.

Z perspektywy Spółki, jako podmiotu prowadzącego działalność deweloperską, dla prawidłowego funkcjonowania oraz zwiększenia atrakcyjności Inwestycji deweloperskiej konieczne jest posiadanie odpowiedniej komunikacji z drogami publicznymi, w szczególności, kiedy lokale będące efektem Inwestycji deweloperskiej będą miały charakter rodzinnych lokali mieszkalnych, a ponadto przynależeć będą do nich garaże podziemne i naziemne. Zdaniem Spółki, konieczność wybudowania Drogi publicznej jest oczywiste nie tylko przez wzgląd na zmotoryzowanie przyszłych mieszkańców Inwestycji deweloperskiej, ale również fakt, że Droga publiczna będzie stanowić jedyny dojazd do Inwestycji deweloperskiej. Inwestycje Spółki często bowiem znajdują się na niezagospodarowanych dotąd terenach z potencjałem na miejsce, w którym powstać może kilka budynków mieszkalnych, czy nawet całe osiedle. Bez wątpienia również przebudowa skrzyżowania czy budowa przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej ma wpływ na osiągnięcie przychodów ze sprzedaży mieszkań powstałych w ramach jej realizacji. Do przyszłych mieszkańców Inwestycji deweloperskiej będą zaliczać się nie tylko zmotoryzowani klienci Spółki, ale także Ci korzystający z komunikacji zbiorowej. Tym samym, zdaniem Spółki, infrastruktura drogowa jest niezbędna dla sukcesu Inwestycji Deweloperskiej. Mając na uwadze powyższe, w ocenie Spółki, brak Drogi publicznej - jedynej drogi dojazdowej do Inwestycji deweloperskiej, jak również brak poprawnie funkcjonującego skrzyżowania, czy również przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej wiązałby się z niską sprzedażą lokali mieszkalnych, co wpłynęłoby znacznie na rentowność Spółki i całej Grupy kapitałowej do której należy Spółka.

Jak już wcześniej zostało wspomniane, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w odniesieniu do nabytych towarów i usług, które wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Mając na uwadze art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, czyli fakt, że odpłatna dostawa towarów stanowi czynność opodatkowaną podatkiem VAT, zdaniem Spółki, brak jest podstaw do uznania, że nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycia towarów i usług dotyczących realizacji Inwestycji rogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej.

W ocenie Spółki istnieje bowiem związek pomiędzy wydatkami na realizację Inwestycji drogowej, opracowanie na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowanie w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej a czynnościami opodatkowanymi VAT, które Spółka zamierza wykonywać w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Dotyczy to w szczególności planowanego świadczenia sprzedaży lokali mieszkalnych, które powstaną w związku z realizacją Inwestycji deweloperskiej.

Niezależnie od powyższego, zdaniem Spółki nie ma wpływu na odliczenie podatku VAT nieodpłatne przekazanie, na rzecz Gminy poniesionych przez Spółkę nakładów w postaci transz na określone w Umowie kwoty. Mimo nieodpłatnego ich przekazania, realizacja Inwestycji drogowej, opracowanie dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowanie w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej doprowadzi do zwiększenia atrakcyjności rzeczonego przedsięwzięcia. Efektem realizacji Inwestycji drogowej oraz pozostałych założeń Umowy będzie wykorzystywanie ww. przedsięwzięć przez Spółkę do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej VAT.

Mając na uwadze wyżej przytoczone argumenty, Spółka stoi na stanowisku, że przysługuje jej pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycia towarów i usług dotyczących realizacji Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej.

Stanowisko Spółki zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego z dnia 19 kwietnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.85.2021.2.SR wydanej dla spółki będącej częścią Grupy: „W przedmiotowej sprawie zachodzi zatem związek przyczynowo-skutkowy między wydatkami poniesionymi na realizację Inwestycji drogowej przekazanej następnie na rzecz Gminy oraz czynnościami opodatkowanymi Wnioskodawcy w ramach działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży lokali. Daje to podstawę do dokonania odliczeń podatku naliczonego przy ponoszeniu wydatków na budowę infrastruktury drogowej.”

Ad. 6.

W pytaniu nr 6 Spółka chciałaby potwierdzić, czy nieodpłatne przekazanie przez nią na rzecz Gminy nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej stanowi nieodpłatne świadczenie usług na cele związane z działalnością gospodarczą Spółki i tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Stosownie do art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, „przez świadczenie usług o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.”

Stosownie do art. 8 ust. 2 tej samej Ustawy, „za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.”

Mając na uwadze powyżej zacytowane przepisy, należy wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatne świadczenie usług, w tym przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Ponadto, nieodpłatne świadczenie usług, czyli takie, w którym usługobiorca nie jest zobowiązany do udzielenia świadczenia ekwiwalentnego na rzecz podmiotu świadczącego usługę, może podlegać opodatkowaniu, jeżeli usługa świadczona jest dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zdaniem Spółki, okoliczności opisane przez nią w stanie faktycznym prowadzą do wniosku, że przekazanie na rzecz Gminy nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej na Nieruchomości, a zatem gruncie wywłaszczonym od Spółki przez Gminę, a więc nienależącym już do Spółki, nie powinno być rozpatrywane jako dostawa towarów.

Mając na uwadze fakt, że Nieruchomość, na której realizowana będzie Inwestycja drogowa została wywłaszczona przez Gminę od Spółki, Spółce nie przysługuje prawo do rozporządzania tą częścią gruntu jak właściciel na dzień realizowania Inwestycji drogowej oraz na dzień przekazania poniesionych na jej realizację nakładów Gminie. Ponadto, Spółka nie uzyskała wymiernego świadczenia ekwiwalentnego.

Dodatkowo, trudno nazwać dostawą towarów przeniesienia na Gminę poniesionych nakładów na dokumentację projektową, budowlaną i wykonawczą, czy też części wydatków poniesionych na przebudowę skrzyżowania oraz nowe przystanki, przede wszystkim ze względu na fakt, że samo przeniesienie dotyczy nakładów, a nie towarów w rozumieniu Ustawy o VAT. Podobnie jak Inwestycja drogowa, ww. poniesione wydatki dotyczą działań, które mają miejsce na terenach będących własnością Gminy i gdyby nie fakt, że realizacja Inwestycji drogowej czy też skrzyżowania i przystanków dotyczy okolicy Inwestycji Deweloperskiej, Spółka nie poniosłaby tych wydatków w ogóle. Powyższe wydatki nie były jednak związane z samą Nieruchomością i budową Drogi Publicznej w ramach Inwestycji drogowej, ale były niezbędne z perspektywy biznesowej.

Mając na uwadze wskazane wyżej argumenty, w ocenie Spółki, nieodpłatne przekazanie Gminie nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej nie można uznać za dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 Ustawy o VAT.

Zdaniem Spółki, czynności te należy jednak rozpatrywać jako świadczenie usług w rozumieniu powołanego art. 8 Ustawy o VAT. Z uwagi natomiast na fakt, że przekazanie nakładów nastąpi nieodpłatnie, kwestia uznania tej czynności za odpłatne świadczenie usług opodatkowane podatkiem od towarów i usług powinna być rozważana na podstawie art. 8 ust. 2 Ustawy o VAT. Zatem, aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, powinno być świadczeniem do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Jak zostało opisanie w stanie faktycznym, jednym z elementów niezbędnych do realizacji Inwestycji deweloperskiej jest wybudowanie Drogi publicznej, która jest jedyną drogą dojazdową do Inwestycji deweloperskiej. Ponadto, wydatki poniesione na dokumentację projektową, budowlaną i wykonawczą, czy też na przebudowę skrzyżowania oraz nowe przystanki w pobliżu Inwestycji deweloperskiej dotyczą inwestycji mającej wpływ na powodzenie Inwestycji deweloperskiej - ze względu na ułatwienie przemieszczania się transportem publicznym do Inwestycji deweloperskiej. Zdaniem Spółki, takie okoliczności powinny przesądzać o tym, że nieodpłatne świadczenie usług, polegające na nieodpłatnym przekazaniu na rzecz Gminy nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki. Realizując Inwestycję drogową Spółka dąży do zapewnienia sobie źródła przychodów z prowadzonej w ramach działalności gospodarczej Inwestycji deweloperskiej. Brak drogi dojazdowej do tej Inwestycji wiązałby się zatem z nieopłacalnością Inwestycji deweloperskiej mającej późniejsze odbicie w wyniku finansowym Spółki oraz całej Grupy. Pozytywny natomiast wpływ na wynik finansowy Spółki może mieć partycypacja w kosztach przebudowy skrzyżowania i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej - dobra dostępność komunikacji miejskiej zwiększa zainteresowanie klientów.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, przekazanie przez nią na rzecz Gminy nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej stanowi nieodpłatne świadczenie usług na cele związane z działalnością gospodarczą Spółki i tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Ad. 7.

Mając na uwadze argumentację przedstawioną przez Spółkę w uzasadnieniu stanowiska własnego do pytania nr 6, zdaniem Spółki, brak jest konieczności ustalania wartości przekazanych Gminie nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, jaka podlegać będzie opodatkowaniu VAT w przypadku przekazania Gminie przez Spółkę nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej.

W związku z faktem, że zdaniem Spółki, sama czynność przekazania przez Spółkę na rzecz Gminy poniesionych nakładów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezcelowe jest ustalanie podstawy opodatkowania tej czynności.

Jak już zostało przez Spółkę podkreślone, Zdaniem Spółki, poniesienie nakładów na realizację Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej jest ściśle związane z działalnością gospodarczą Spółki i tym samym powinno być traktowane jako nieodpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 Ustawy o VAT nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Realizując Inwestycję drogową, ponosząc koszty dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, a także partycypując w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowego przystanku w pobliżu Inwestycji Deweloperskiej, Spółka dąży do zapewnienia oraz zabezpieczenia źródła przychodów z prowadzonej w ramach działalności gospodarczej Inwestycji deweloperskiej polegającą na wznoszeniu budynków mieszkalnych, w których lokale wraz z garażami podziemnymi (wbudowanymi) i naziemnymi miejscami postojowymi podlegać będą dalszej odsprzedaży.

Niezależnie od powyższego, mając również na uwadze praktykę organów podatkowych, spełnienie określonych czynności przez Spółkę (w tym m.in. realizacja Inwestycji drogowej) jest ściśle związana z uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie budynków - konieczne jest bowiem posiadanie powiązań komunikacyjnych tych budynków z siecią dróg publicznych. Konieczność poniesienia określonych kosztów na realizację infrastruktury drogowej i przekazania jej na rzecz Gminy wynika z regulacji prawnych, a dokładniej z art. 16 ust. 1 cytowanej dotychczas ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych z której wynika, że to na Spółce leży obowiązek budowy lub przebudowy dróg publicznych w związku z prowadzoną inwestycją niedrogową (Inwestycja deweloperska), której celem jest uzyskanie przychodu ze sprzedaży lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych.

W związku z powyższym, w ocenie Spółki, brak jest konieczności ustalania wartości przekazanych Gminie nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, jaka podlegać będzie opodatkowaniu VAT w przypadku przekazania Gminie przez Spółkę nakładów poniesionych na realizację Inwestycji drogowej, opracowania na własny koszt dokumentacji projektowej, budowlanej i wykonawczej, partycypowania w kosztach przebudowy jednego ze skrzyżowań i nowych przystanków w pobliżu Inwestycji deweloperskiej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Państwa Spółka we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwa Spółka przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanej przez Państwa Spółkę interpretacji należy wskazać, że została ona wydana w indywidualnej sprawie, w której indywidualnie oceniano stan faktyczny/zdarzenie przyszłe i stanowisko wnioskodawcy. Powołana interpretacja nie stanowi źródła prawa i tutejszy organ nie jest nią związany.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540, z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: sytuacja Państwa Spółki będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i Państwa Spółka zastosuje się do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.