Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe.

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

10 listopada 2021 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 26 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania Pana P. W. za podatnika podatku od towarów i usług w związku z dostawą nieruchomości stanowiącej współwłasność małżeńską. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 stycznia 2022 r. (wpływ 24 stycznia 2022 r.) oraz pismem z dnia 25 stycznia 2022 r. (wpływ 25 stycznia 2022 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

X

2. Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

Y

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Pani B. W. i Pan P. W. (dalej: Zainteresowani) od dnia 27 sierpnia 2005 r. pozostają w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej (wspólność ustawowa). Pani B. W. jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce. Pani B. W. nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej (nie jest przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej)). Pani B. W. nie jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT (podatek od towarów i usług)), tj. nie znajduje się w rejestrze podatników VAT czynnych i zwolnionych.

Pan P. W. jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce. Pan P. W. jest przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG i od dnia … lipca 2010 r. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą X Pan P. W. Pan P. W. jest zarejestrowany na potrzeby podatku VAT, tj. znajduje się w rejestrze podatników VAT czynnych. Przeważająca działalność gospodarcza X Pan P. W. jest prowadzona w następującym zakresie: Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) 41.20.Z).

Pani B. W., gdy była stanu wolnego, nabyła od osób fizycznych do swojego majątku osobistego na podstawie aktu notarialnego – umowy darowizny – z dnia 23 września 1996 r. nieruchomości położone w … oznaczonej numerami działek 1/12, 1/13, 2/7, 2/8 połączonym obszarze 0,7082 ha, dla której Sąd Rejonowy – VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadził księgę wieczystą pod oznaczeniem `(...)`

W dniu `(...)` maja 2019 r. zawarta została w formie aktu notarialnego umowa darowizny, na podstawie której Pani B. W. darowała ze swojego majątku osobistego B. i P. małżonkom W. nieruchomość położoną w … oznaczoną numerami działek 1/12, 2/8 postanawiając, że działki te wejdą w skład ich majątku wspólnego. Na potrzeby powyższej umowy identyfikatorem podatkowym Pani B. W. był numer PESEL, a Pana P. W. NIP. Nieruchomość oznaczona numerami działek 1/12, 2/8 została na mocy ostatecznej decyzji Wójta Gminy z dnia … maja 2021 roku podzielona na następujące działki:

- działka numer 1 o powierzchni 0,0930 ha,

- działka numer 2 o powierzchni 0,0935 ha,

- działka numer 3 o powierzchni 0,2792 ha.

Pan P. W. w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej wybudował na działce o numerze 1 nieruchomości, tj. trzy budynki mieszkalne jednorodzinne dwulokalowe w zabudowie szeregowej. Ponieważ Pani B. i Pan P. W. są objęci wspólnością majątkową małżeńską, to środki na budowę tych obiektów pochodziły z majątku wspólnego Pani B. i Pana P. W. wypracowanego między innymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Pana P. W.

Obiekty te zostały zrealizowane na podstawie decyzji pozwolenia na budowę z dnia … stycznia 2019 r. Budowa budynków rozpoczęła się jeszcze przed dniem `(...)` maja 2019 r. tj. dniem podpisania umowy darowizny przenoszącej nieruchomość położoną w … oznaczoną numerami działek 1/12, 2/8 do majątku wspólnego Pani B. i Pana P. W.

Powyższe budynki otrzymały następujące adresy administracyjne:

(…)

Z uwagi, iż działka o numerze 1 wraz z posadowionymi na niej budynkami była przeznaczona do sprzedaży to nie została wprowadzona do ewidencji środków trwałych pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez Pana P. W.

W dniu … czerwca 2021 r. w ramach prowadzonej przez Pana P. W. działalności gospodarczej Pani B. i Pan P. W. na podstawie umowy w postaci aktu notarialnego (dalej: Umowa 1) zawartej z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej:

1. ustanowili odrębną własność lokalu mieszkalnego numer 1 w położonego na parterze budynku mieszkalnego znajdującego się na działce o numerze 1 i adresie administracyjnym (…),

2. sprzedali własność opisanego wyżej lokalu w stanie deweloperskim wraz ze związanym z lokalem udziałem w nieruchomości wspólnej (w prawie własności nieruchomości i części wspólnych budynków i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali) określonym ustawą z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali wynoszącym … części.

Natomiast w dniu … lipca 2021 r. w ramach prowadzonej przez Pana P. W. działalności gospodarczej Pani B. i Pan P. W. na podstawie umowy w postaci aktu notarialnego (dalej: Umowa 2) zawartej z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej:

1. ustanowili odrębną własność lokalu mieszkalnego numer 1 w położonego na parterze budynku mieszkalnego znajdującego się na działce o numerze 1 i adresie administracyjnym (…),

2. sprzedali własność opisanego wyżej lokalu w stanie deweloperskim wraz ze związanym z lokalem udziałem w nieruchomości wspólnej (w prawie własności nieruchomości i części wspólnych budynków i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali) określonym ustawą z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali wynoszącym … części.

Powyżej opisana sprzedaż lokali wraz ze związanymi z lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych na podstawie Umowy 1 i Umowy 2 została opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

W ramach Umowy 1 oraz Umowy 2 Pani B. i Pan P. W. zapewnili, iż:

- Pan P. W. jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz

- od sprzedaży lokali wraz ze związanymi z lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych występuje obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług,

- z tytułu sprzedaży wystawiona zostanie faktura VAT oraz wypełnione zostaną deklaracje podatkowe. W Umowie 1 oraz Umowie 2 została wskazana łączna cena brutto sprzedawanych lokali wraz ze związanymi udziałami w nieruchomości wspólnej. Dodatkowo umowy te określają cenę brutto udziału w gruncie jaka wchodzi w skład łącznej ceny sprzedawanych lokali wraz ze związanymi udziałami w nieruchomości wspólnej.

Należy wskazać, iż Pani B. i Pan P. W. w ramach prowadzonej przez Pana P. W. działalności gospodarczej planują zawrzeć umowy w formie aktu notarialnego z nabywcami (dalej: Przyszłe umowy):

1. ustanowić odrębną własność lokali mieszkalnych położonych w budynkach mieszkalnych znajdujących się na działce o numerze 1 i adresach administracyjnych (…),

2. dokonać sprzedaży własności opisanych powyżej lokali wraz ze związanymi z tymi lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 24 stycznia 2021 r. w odpowiedzi na pytania:

1. Czy Pani B. W. wykorzystywała przedmiotową działkę, na której Pan P. W. wybudował lokale w działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy?

2. Czy Pani B. W. jest rolnikiem ryczałtowym, o którym mowa w art. 2 pkt 19 ustawy, korzystającym za zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy oraz czy dokonywał sprzedaży ewentualnych produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej prowadzonej na tym gruncie (ww. działce)? Jeśli tak to jakich, kiedy i czy sprzedaż była opodatkowana podatkiem VAT?

3. Na czyj wniosek został dokonany podział działki nr 1/12, 2/8, z której m.in. wydzielono geodezyjnie przedmiotową działkę nr 1? Należy również wskazać jaki był cel podziału.

4. Czy w wyniku ww. podziału zostały wydzielone drogi wewnętrzne? Jeśli tak, należy wskazać z czyjej inicjatywy lub w czyim imieniu.

5. Kto wystąpił o pozwolenie na budowę?

6. Jaki był cel budowy przez Pana P. W. trzech budynków na wydzielonej działce nr 1?

7. Czy Pan P. W. i/lub Pani B. W. udostępniali działkę, na której Pan P. W. wybudował lokale będącą przedmiotem sprzedaży osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych (np. najem, dzierżawa)? Jeśli tak, to w jakim czasie i czy były to umowy odpłatne?

8. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 7 jest pozytywna, należy wskazać:

a) czy stroną ww. umowy cywilnoprawnej byli/są oboje małżonkowie? Jeśli nie, należy wskazać, który z Małżonków był/jest stroną umowy?

b) czy czynsz z tytułu umowy dzierżawy był/jest dokumentowany fakturami wystawianymi przez Pana P. W. i Panią B. W., czy tylko przez jednego z Małżonków, jeżeli tak – to którego?

c) który z Małżonków dokonywał/dokonuje rozliczenia podatku należnego z tytułu umowy dzierżawy działki objętej zakresem pytania? W przypadku, gdy podatek należny z tytułu umowy dzierżawy przedmiotowej działki nie był/nie jest rozliczany, należy wskazać z jakiego powodu?

9. Czy Pan P. W. i/lub Pani B. W. prowadzi/prowadzą działalność gospodarczą w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze?

– wskazali Państwo, że:

1. Nie.

2. Nie.

3. Na wniosek Pani B. W. w celu wyodrębnienia gruntów pod dane budynki aby wyodrębnić odrębne wspólnoty mieszkaniowe.

4. Nie.

5. Pan P. W.

6. Wybudowanie i sprzedaż.

7. Nie.

8. Nie dotyczy.

9. Tak prowadzi Pan P. W. działalność gospodarcza (…).

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku z dnia 25 stycznia 2022 r.)

Czy przy sprzedaży lokali, wraz ze związanymi z tymi lokalami udziałami w nieruchomości wspólnych na podstawie zawartych już umów 1-2 oraz przyszłych umów, nieruchomość która wcześniej została nabyta do majątku wspólnego małżonków, ale była wykorzystywana do działalności gospodarczej przez jednego z nich – tj. Pana P. W. w ramach działalności gospodarczej, podatnikiem podatku VAT z tego tytułu będzie wyłącznie Pan P. W.? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)

Państwa stanowisko w sprawie (stanowisko doprecyzowane w uzupełnieniu do wniosku z dnia 25 stycznia 2022 r.)

Podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu całości ceny uzyskanej ze sprzedaży lokali wraz ze związanymi z tymi lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych na podstawie zawartych już Umów 1-2 oraz Przyszłych umów może być wyłącznie Pan P. W.

Uzasadnienie stanowiska Strony postępowania:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy VAT).

Zgodnie z powyższą definicją towarem są również lokale mieszkalne wyodrębnione z budynku oraz grunty.

Wobec powyższego jeżeli przedmiotem odpłatnej sprzedaży są towary i czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, występuje w takim przypadku dostawa w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy VAT.

Należy jednak zaznaczyć, iż nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem VAT jest wykonanie jej przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy VAT).

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) Pan P. W. jest przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG i od dnia … lipca 2010 r. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą X Pan P. W. Pan P. W. jest zarejestrowany na potrzeby podatku VAT, tj. znajduje się w rejestrze podatników VAT czynnych.

Ponadto jak wynika z Umów 1-2 oraz z zapisów Przyszłych umów sprzedaż nieruchomości była/będzie dokonywana w ramach prowadzonej przez Pana P. W. działalności gospodarczej.

Wobec powyższego należy uznać, iż na potrzeby analizowanej transakcji Pan P. W. jest podatnikiem podatku VAT.

Jednocześnie należy wskazać, iż zgodnie z art. 43 ust. 8 ustawy VAT w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W konsekwencji zbycie za wynagrodzeniem nieruchomości (lokali wraz ze związanymi z tymi lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych) na podstawie zawartych już Umów 1-2 oraz Przyszłych umów będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT jako odpłatna dostawa towarów.

Jednocześnie podatnikiem z tytułu tej sprzedaży jest Pan P. W.

W konsekwencji sprzedaży za wynagrodzeniem nieruchomości, tj. lokali wraz ze związanymi z tymi lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych, na podstawie zawartych już umów 1-2 oraz przyszłych umów sprzedaży zawartych przez Pana P. W. prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą oraz będącego czynnym podatnikiem podatku VAT od towarów i usług, Pan P. W. jest i będzie wyłącznie osobą podlegającą podatkowi od towarów i usług VAT jak osoba prowadząca JDG. Żona Pana P. W., Pani B. W. będąc współwłaścicielem nieruchomości na której zostały wybudowane powyższe lokale i należne do tych lokali nieruchomości wspólne nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie jest płatnikiem podatku od towarów i usług VAT przez co Pana stanowiskiem jest, że Pan P. jestem wyłącznie płatnikiem podatku od towarów i usług VAT od całości ceny uzyskanej od sprzedaży lokali wraz ze związanymi z tymi lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych na podstawie zawartych już umów 1-2 oraz przyszłych umów sprzedaży.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zatem, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z powyższego przepisu, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 ww. Kodeksu, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 cyt. Kodeksu, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zauważyć należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Jeżeli zatem, przedmiotem dostawy jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik VAT.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Tut. Organ nadmienia, iż definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług jest znacznie szersza niż definicja działalności gospodarczej uregulowana w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128, ze zm.). W konsekwencji ocena określonych stanów na gruncie powołanych aktów prawnych może być odmienna.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego przez osobę fizyczną stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Zatem, podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej.

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, str. 1, ze. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Z opisu sprawy wynika, że Pani B. W. i Pan P. W. (dalej: Zainteresowani) od dnia 27 sierpnia 2005 r. pozostają w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej (wspólność ustawowa). Pani B. W. jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce. Pani B. W. nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej (nie jest przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG). Pani B. W. nie jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT), tj. nie znajduje się w rejestrze podatników VAT czynnych i zwolnionych.

Pan P. W. jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce. Pan P. W. jest przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG i od dnia … lipca 2010 r. prowadzi działalność gospodarczą. Pan P. W. jest zarejestrowany na potrzeby podatku VAT, tj. znajduje się w rejestrze podatników VAT czynnych. Przeważająca działalność gospodarcza jest prowadzona w następującym zakresie: Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (PKD 41.20.Z).

Pani B. W., gdy była stanu wolnego, nabyła od osób fizycznych do swojego majątku osobistego na podstawie aktu notarialnego – umowy darowizny – nieruchomości oznaczonej numerami działek 1/12, 1/13, 2/7, 2/8 połączonym obszarze 0,7082 ha, dla której Sąd Rejonowy – VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadził księgę wieczystą.

W dniu `(...)` maja 2019 r. zawarta została w formie aktu notarialnego umowa darowizny, na podstawie której Pani B. W. darowała ze swojego majątku osobistego B. i P. małżonkom W. nieruchomość oznaczoną numerami działek 1/12, 2/8 postanawiając, że działki te wejdą w skład ich majątku wspólnego. Na potrzeby powyższej umowy identyfikatorem podatkowym Pani B. W. był numer PESEL, a Pana P. W. NIP. Nieruchomość oznaczona numerami działek 1/12, 2/8 została na mocy ostatecznej decyzji Wójta Gminy podzielona na następujące działki:

- działka numer 1 o powierzchni 0,0930 ha,

- działka numer 2 o powierzchni 0,0935 ha,

- działka numer 3 o powierzchni 0,2792 ha.

Pan P. W. w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej wybudował na działce o numerze 1 nieruchomości, tj. trzy budynki mieszkalne jednorodzinne dwulokalowe w zabudowie szeregowej. Ponieważ Pani B. i Pan P. W. są objęci wspólnością majątkową małżeńską, to środki na budowę tych obiektów pochodziły z majątku wspólnego Pani B. i Pana P. W. wypracowanego między innymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Pana P. W.

Obiekty te zostały zrealizowane na podstawie decyzji pozwolenia na budowę z dnia … stycznia 2019 r. Budowa budynków rozpoczęła się jeszcze przed dniem `(...)` maja 2019 r. tj. dniem podpisania umowy darowizny przenoszącej nieruchomość oznaczoną numerami działek 1/12, 2/8 do majątku wspólnego Pani B. i Pana P. W.

Z uwagi, iż działka o numerze 1 wraz z posadowionymi na niej budynkami była przeznaczona do sprzedaży to nie została wprowadzona do ewidencji środków trwałych pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez Pana P. W..

W dniu … czerwca 2021 r. w ramach prowadzonej przez Pana P. W. działalności gospodarczej Pani B. i Pan P. W. na podstawie umowy w postaci aktu notarialnego (dalej: Umowa 1) zawartej z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej:

1. ustanowili odrębną własność lokalu mieszkalnego numer 1 w położonego na parterze budynku mieszkalnego znajdującego się na działce o numerze 1 i adresie administracyjnym (…),

2. sprzedali własność opisanego wyżej lokalu w stanie deweloperskim wraz ze związanym z lokalem udziałem w nieruchomości wspólnej (w prawie własności nieruchomości i części wspólnych budynków i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali) określonym ustawą z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali wynoszącym …

Natomiast w dniu … lipca 2021 r. w ramach prowadzonej przez Pana P. W. działalności gospodarczej Pani B. i Pan P. W. na podstawie umowy w postaci aktu notarialnego (dalej: Umowa 2) zawartej z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej:

1. ustanowili odrębną własność lokalu mieszkalnego numer 1 w położonego na parterze budynku mieszkalnego znajdującego się na działce o numerze 1 i adresie administracyjnym …,

2. sprzedali własność opisanego wyżej lokalu w stanie deweloperskim wraz ze związanym z lokalem udziałem w nieruchomości wspólnej (w prawie własności nieruchomości i części wspólnych budynków i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali) określonym ustawą z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali wynoszącym … części.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą kwestii uznania Pana P. W. za podatnika podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą lokali, wraz ze związanymi z tymi lokalami udziałami w nieruchomości wspólnych na podstawie zawartych już umów 1-2 oraz przyszłych umów.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Zatem, nie każda czynność, która wywołuje skutki na gruncie prawa cywilnego, będzie takie skutki wywoływała na gruncie prawa podatkowego.

W rozpatrywanej sprawie pomimo, że małżonkowie są właścicielami przedmiotowej nieruchomości w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej, to jednak Pan P. W. w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej wybudował na działce o numerze 1 nieruchomości, tj. trzy budynki mieszkalne jednorodzinne dwulokalowe w zabudowie szeregowej, budynki te wybudował z zamiarem sprzedaży. Ponadto, Pan P. W. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Z wniosku wynika również, że sprzedaż lokali wraz ze związanymi z lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych na podstawie Umowy 1 i Umowy 2 została opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

W ramach Umowy 1 oraz Umowy 2 Pani B. i Pan P. W. zapewnili, iż:

- Pan P. W. jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz

- od sprzedaży lokali wraz ze związanymi z lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych występuje obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług,

- z tytułu sprzedaży wystawiona zostanie faktura VAT oraz wypełnione zostaną deklaracje podatkowe. W Umowie 1 oraz Umowie 2 została wskazana łączna cena brutto sprzedawanych lokali wraz ze związanymi udziałami w nieruchomości wspólnej. Dodatkowo umowy te określają cenę brutto udziału w gruncie jaka wchodzi w skład łącznej ceny sprzedawanych lokali wraz ze związanymi udziałami w nieruchomości wspólnej.

Ponadto, Pani B. i Pan P. W. w ramach prowadzonej przez Pana P. W. działalności gospodarczej planują zawrzeć umowy w formie aktu notarialnego z nabywcami (dalej: Przyszłe umowy):

1. ustanowić odrębną własność lokali mieszkalnych położonych w budynkach mieszkalnych znajdujących się na działce o numerze 1 i adresach administracyjnych (…),

2. dokonać sprzedaży własności opisanych powyżej lokali wraz ze związanymi z tymi lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych.

Z powyższego opisu wynika zatem, że nieruchomość ta była wykorzystywana przez Pana do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Czyli prowadząc działalność gospodarczą w oparciu o składniki majątku wspólnego miał Pan nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną.

Skoro więc nieruchomość – będącą przedmiotem planowanej sprzedaży – wykorzystywał Pan do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy, to jest Pan w sensie ekonomicznym właścicielem tej nieruchomości i to Pan dokona w efekcie dostawy nieruchomości – przeniesienia prawa do rozporządzania nią jak właściciel.

Biorąc pod uwagę treść przytoczonych przepisów oraz zawarty we wniosku opis sprawy wskazać należy, że w przypadku sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, stanowiącej współwłasność małżeńską, za zbywcę (stronę transakcji sprzedaży) należy uznać wyłącznie Pana. Nie będzie Pan zbywał majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. Dokonując dostawy przedmiotowej nieruchomości, uprzednio wykorzystywanej w prowadzonej działalności gospodarczej, wypełni Pan przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy dla całej transakcji sprzedaży nieruchomości. W konsekwencji, dostawa tej nieruchomości w całości będzie podlegała po Pana stronie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Przedmiotowa transakcja dotyczy bowiem towaru w rozumieniu ustawy, tj. nieruchomości, stanowiącej składnik majątkowy Pana przedsiębiorstwa oraz dokonana jest przez podatnika podatku od towarów i usług w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Podsumowując, w związku z planowaną sprzedażą lokali wraz ze związanymi z tymi lokalami udziałami w nieruchomościach wspólnych na podstawie zawartych już Umów 1-2 oraz Przyszłych umów wyłącznie Pan P. W. wystąpi w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia

- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).