Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 listopada 2021 r. wpłynął Pani wniosek z 10 listopada 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek nr 1 i 2.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 grudnia 2021 r. (wpływ 3 stycznia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

19 czerwca 2008 r. postanowieniem Sądu (`(...)`) odziedziczyła Pani w spadku po rodzicach – (`(...)`) nieruchomość położoną w miejscowości (`(...)`) oznaczoną nr ewidencyjnym (`(...)`). Działkę tę odziedziczyła Pani we współwłasności z siostrą – (`(...)`) w udziale po ½ każda.

Dostęp do działki z drogi publicznej stanowiła droga o szerokości 4 m. Po przyjęciu przez Gminę (`(...)`) planu zagospodarowania okazało się, że 4-metrowa droga nie spełnia warunków drogi wewnętrznej, gdyż plan gminny przewidywał drogi min. 6-metrowe.

Wspólnie z siostrą planowała Pani sprzedaż działki, zaś pieniądze uzyskane ze sprzedaży przeznaczyć na remont domu, w którym mieszka wraz z mężem. Oboje z mężem jesteście nauczycielami i remont domu z waszych pensji bez wsparcia się spadkiem byłby nierealny.

Nadmienia Pani, że mieszka w odległości ok. 500 km od (`(...)`).

W 2016 r. udało się porozumieć z właścicielką sąsiedniej działki w celu spełnienia wymogów Gminy (`(...)`) i ustanowienia wspólnej drogi wewnętrznej o szerokości 6 m, co zostało sfinalizowane dopiero 5 sierpnia 2021 r. przed notariuszem. Ustanowienie wspólnej drogi odbyło się bezkosztowo.

12 sierpnia 2012 r. Rada Gminy (`(...)`) zatwierdziła plan zagospodarowania przestrzennego, skutkiem czego część działki znalazła się na obszarze przeznaczonym pod budownictwo mieszkaniowe i usługowe. W ten sposób bez waszego udziału zwiększyła się atrakcyjność działki.

Przez kilka lat właścicielki próbowały sprzedać działkę w całości, niestety potencjalni kupcy byli zainteresowani jedynie małymi działkami budowlanymi. Ponieważ przez wszystkie lata ponosiły jedynie koszty utrzymania działek (podatek gminny), postanowiły dokonać podziału na pięć mniejszych, które otrzymały nr ew.: 3, 4, 5, 6 i 7 oraz na wydzieloną działkę drogową. Podział został zatwierdzony przez Wójta Gminy (`(...)`) 30 września 2019 r.

6 sierpnia 2021 r. właścicielki podpisały umowę sprzedaży działek o nr 3 i 4 z udziałem w drodze wewnętrznej.

- Nigdy nie była Pani płatnikiem podatku VAT (podatek od towarów i usług), więc nie była nim również w chwili sprzedaży działek 3 i 4.

- Nigdy nie wykorzystywała Pani gruntu, na którym znajdują się działki 3 i 4.

- Grunt obejmujący działki 3 i 4 nie był wykorzystywany przez Panią w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

- Działki 3 i 4 nie były wykorzystywane przez Panią na cele działalności rolniczej w świetle art. 2 pkt 15 ustawy.

- Z ww. działek nie były dokonywane zbiory i dostawy produktów rolnych.

- Grunt obejmujący działki 3 i 4 nie był udostępniany osobom trzecim na podstawie umowy cywilno-prawnej.

- Dla działek 3 i 4 będących przedmiotem zbycia nie był uchwalony miejscowy plan zagospodarowania, inny niż uchwalony przez Gminę w 2012 r.

- Na moment sprzedaży dla działek 3 i 4 nie była wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

- Przed zbyciem działek 3 i 4 nie ponosiła Pani żadnych nakładów związanych z przygotowaniem ich do sprzedaży oraz działań zmierzających do zwiększenia ich atrakcyjności, tzn. działki nie zostały „uzbrojone”.

- Nie udzieliła Pani pełnomocnictwa ani jakiegokolwiek innego umocowania prawnego osobie trzeciej do działania w swoim imieniu w związku ze sprzedażą działek.

- Nie posiada Pani innych nieruchomości przeznaczonych w bliżej określonej przyszłości do sprzedaży.

- Nigdy wcześniej nie sprzedała Pani żadnej nieruchomości.

- Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej, w tym działalności w zakresie usług deweloperskich.

Pytanie

Czy wobec powyższych faktów jest Pani zobowiązana do odprowadzenia podatku od towarów i usług od sprzedanych działek?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, nie jest Pani zobowiązana do zapłacenia podatku od towarów i usług od sprzedanych działek nr 3 i 4.

Pani zdanie wynika z faktu, że:

- Nie prowadzi i nigdy nie prowadziła Pani działalności gospodarczej, a opisana sprzedaż nie wykraczała poza zwykły, racjonalny sposób zarządzania majątkiem prywatnym.

- W momencie sprzedaży działek nr 3 i 4 nie była Pani czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

- Grunt będący przedmiotem sprzedaży od momentu nabycia do momentu sprzedaży nie był przez Panią w żaden sposób wykorzystywany.

- Grunt obejmujący działki nr 3 i 4 nie był wykorzystywany przez Panią w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

- Wyżej wymienione działki nie były wykorzystywane przez Panią na cele działalności rolniczej w świetle art. 2 pkt 15 ustawy.

- Z wyżej wymienionych działek nie były dokonywane zbiory i dostawy produktów rolnych.

- Wyżej wymieniony grunt nie był udostępniony osobom trzecim na podstawie umowy cywilno-prawnej.

- Dla działek nr 3 i 4 – będących przedmiotem zbycia – nie był uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – inny niż uchwalony przez Radę Gminy w 2012 r.

- Na moment sprzedaży dla działek będących przedmiotem sprzedaży nie była wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

- Przed zbyciem działek nr 3 i 4 nie poniosła Pani żadnych nakładów związanych z przygotowaniem ich do sprzedaży oraz działań zmierzających do zwiększenia ich atrakcyjności.

- Nie udzieliła Pani pełnomocnictwa ani jakiegokolwiek innego umocowania prawnego osobie trzeciej do działania w swoim imieniu w związku ze sprzedażą działek.

- Nie posiada Pani innych nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

- Nie dokonywała Pani wcześniej sprzedaży nieruchomości.

- Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej w tym działalności w zakresie usług deweloperskich.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.) – zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1. określone udziały w nieruchomości,

2. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

3. udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

Prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, o czym stanowi art. 198 Kodeksu cywilnego. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

W myśl art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż pięć lat. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze pięć lat; przedłużenie można ponowić.

Z regulacji art. 211 Kodeksu cywilnego wynika, że:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać, aby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy, albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

W myśl art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Należy zauważyć, że dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

„Teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady).

Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania VAT sprzedaży działek istotne jest, czy sprzedająca w celu dokonania sprzedaży gruntów podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania zbywcy nieruchomości za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

Z opisu sprawy wynika, że postanowieniem Sądu (…) odziedziczyła Pani wraz z siostrą (w udziale po ½ każda) w spadku po rodzicach nieruchomość oznaczoną nr ewidencyjnym (…). Dostęp do działki z drogi publicznej stanowiła droga o szerokości 4 m. Po przyjęciu przez Gminę (`(...)`) planu zagospodarowania okazało się, że 4-metrowa droga nie spełnia warunków drogi wewnętrznej, gdyż plan gminny przewidywał drogi min. 6-metrowe. Wspólnie z siostrą planowała Pani sprzedaż działki, zaś pieniądze uzyskane ze sprzedaży chciała Pani przeznaczyć na remont domu, w którym mieszka wraz z mężem. Oboje z mężem jesteście nauczycielami i remont domu z waszych pensji bez wsparcia się spadkiem byłby nierealny. Nadmieniła Pani, że mieszka w odległości ok. 500 km od (`(...)`). W 2016 r. udało się porozumieć z właścicielką sąsiedniej działki w celu spełnienia wymogów Gminy (`(...)`) i ustanowienia wspólnej drogi wewnętrznej o szerokości 6 m, co zostało sfinalizowane dopiero 5 sierpnia 2021 r. przed notariuszem. Ustanowienie wspólnej drogi odbyło się bezkosztowo. 12 sierpnia 2012 r. Rada Gminy (`(...)`) zatwierdziła plan zagospodarowania przestrzennego, skutkiem czego część działki znalazła się na obszarze przeznaczonym pod budownictwo mieszkaniowe i usługowe. W ten sposób bez waszego udziału zwiększyła się atrakcyjność działki. Przez kilka lat właścicielki próbowały sprzedać działkę w całości, niestety potencjalni kupcy byli zainteresowani jedynie małymi działkami budowlanymi. Ponieważ przez wszystkie lata ponosiły jedynie koszty utrzymania działek (podatek gminny), postanowiły dokonać podziału na pięć mniejszych, które otrzymały nr ew.: 3, 4, 5, 6 i 7 oraz na wydzieloną działkę drogową. Podział został zatwierdzony przez Wójta Gminy (`(...)`) 30 września 2019 r. 6 sierpnia 2021 r. właścicielki podpisały umowę sprzedaży działek o nr 3 i 4 z udziałem w drodze wewnętrznej.

Nigdy nie była Pani płatnikiem podatku VAT, więc nie była nim również w chwili sprzedaży działek 3 i 4. Nigdy nie wykorzystywała Pani gruntu, na którym znajdują się działki 3 i 4. Grunt obejmujący działki 3 i 4 nie był wykorzystywany przez Panią w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Działki 3 i 4 nie były wykorzystywane przez Panią na cele działalności rolniczej w świetle art. 2 pkt 15 ustawy. Z ww. działek nie były dokonywane zbiory i dostawy produktów rolnych. Grunt obejmujący działki 3 i 4 nie był udostępniany osobom trzecim na podstawie umowy cywilno-prawnej. Dla działek 3 i 4 będących przedmiotem zbycia nie był uchwalony miejscowy plan zagospodarowania, inny niż uchwalony przez Gminę w 2012 r. Na moment sprzedaży dla działek 3 i 4 nie była wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Przed zbyciem działek 3 i 4 nie ponosiła Pani żadnych nakładów związanych z przygotowaniem ich do sprzedaży oraz działań zmierzających do zwiększenia ich atrakcyjności, tzn. działki nie zostały „uzbrojone”. Nie udzieliła Pani pełnomocnictwa ani jakiegokolwiek innego umocowania prawnego osobie trzeciej do działania w swoim imieniu w związku ze sprzedażą działek. Nie posiada Pani innych nieruchomości przeznaczonych w bliżej określonej przyszłości do sprzedaży. Nigdy wcześniej nie sprzedała Pani żadnej nieruchomości. Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej, w tym działalności w zakresie usług deweloperskich.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Pani wątpliwości dotyczą ustalenia, czy jest Pani zobowiązana do odprowadzenia podatku od towarów i usług od sprzedanych działek nr 3 i 4.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. gruntów) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zatem ustalić, czy w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży nieruchomości, będzie Pani spełniać przesłanki do uznania jej za podatnika podatku od towarów i usług.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Biorąc pod uwagę ww. opis sprawy oraz analizę przytoczonych przepisów należy stwierdzić, że w odniesieniu do sprzedaży ww. działek nie wynika taka Pani aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie podjęła Pani ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

W przedmiotowej sprawie nie działała Pani jak handlowiec, a podjęte przez Panią czynności stanowiły jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego majątku prywatnego.

W niniejszej sprawie, brak jest przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie sprzedaży ww. działek, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wskazanych we wniosku działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjęła Pani takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Sprzedając przedmiotowe działki korzystała Pani z przysługującego Jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Dokonując sprzedaży ww. działek (udziału w działce) korzystała Pani z przysługującego Jej prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawił Panią cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży działek, a dostawę tych działek cech czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W związku z powyższym, sprzedaż ww. działek (udziału w działce), należy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, gdyż okoliczności sprawy nie wskazują na wykorzystywanie ww. działek dla celów zarobkowych.

Podsumowując, sprzedaż przez Panią działek nr 3 i 4 oraz udziału w działce stanowiącej drogę w okolicznościach opisanych we wniosku, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, nie jest Pani zobowiązana do odprowadzenia podatku od towarów i usług od sprzedanych działek.

Tym samym Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze fakt, że jest Pani stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, zaznacza się, że niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla Pani siostry.

Należy ponadto zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).