Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 grudnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 13 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

· podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) sprzedaży – w trybie postępowania egzekucyjnego – prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę gruntu nr 76/13 wraz z prawem własności zabudowań (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz

· zastosowania przepisu art. 43 ust. 21 ustawy do sprzedaży opisanej nieruchomości (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Komornik Sądowy (dalej „Komornik” lub „Wnioskodawca”) prowadzi na wniosek Wierzyciela przeciwko Dłużnikowi Sp. z o.o. (dalej jako „Dłużnik”) postępowanie egzekucyjne m.in. w sprawie o sygn. (…).

W ramach prowadzonego postępowania Wnioskodawca planuje zaspokojenie wierzytelności Wierzyciela poprzez sprzedaż praw przysługujących Dłużnikowi do nieruchomości.

Przedmiotem planowanej sprzedaży, w toku prowadzonego przez Komornika postępowania egzekucyjnego, ma być prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zabudowanej budynkami przemysłowymi (warsztaty i magazyny administracyjno-magazynowe, garażowe) o ogólnej powierzchni użytkowej (…)m2, położonej w (…), na działce o pow. (…) ha, KW nr (…) oraz prawo własności ww. budynków.

Według planu zagospodarowania przestrzennego, uchwalonego Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 5 listopada 2010 r. przedmiotowa działka położona jest w obszarze oznaczonym symbolem P – tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów.

Wnioskodawca, na podstawie art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.; dalej: „ustawa”), jest płatnikiem podatku VAT od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością Dłużnika.

Wnioskodawca wskazuje, że na podstawie art. 133 § 2 zn. 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1575 ze zm.), pisma procesowe lub orzeczenia dla przedsiębiorcy wpisanego do rejestru sądowego doręcza się na adres udostępniony w tym rejestrze, chyba że przedsiębiorca wskazał inny adres do doręczeń.

W chwili obecnej, w informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, brak jest wskazania odnośnie adresu Dłużnika.

Dłużnik, pomimo wezwań Wnioskodawcy, kierowanych w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego nie udzielał odpowiedzi na jakiekolwiek pisma, jak również nie odbierał korespondencji wysyłanej na adres, który widniał jako ostatni w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Pierwotna korespondencja była wysyłana do Dłużnika 27 marca 2020 r., a także w późniejszych datach (w różnych postępowaniach).

Wobec faktu, iż zgodnie z informacjami ujawnionymi w Krajowym Rejestrze Sądowym nie ma aktualnie żadnych osób reprezentujących Dłużnika, właściwy sąd ustanowił dla Dłużnika kuratora, który w myśl art. 42 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.) reprezentuje Dłużnika oraz prowadzi jego sprawy w granicach określonych w zaświadczeniu sądu, tj. w szczególności reprezentuje interesy Dłużnika w toku prowadzonego przez Wnioskodawcę postępowania egzekucyjnego z ww. nieruchomości.

18 sierpnia 2021 r. kuratorowi Dłużnika doręczone zostało wezwanie, wzywające do udzielenia w szczególności następujących informacji w odniesieniu do ww. nieruchomości położonej w (…):

1. Czy nieruchomość była wykorzystywana do celów prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej (w tym również była wynajmowana bądź wydzierżawiana podmiotom trzecim)? Do jakich celów była wykorzystywana nieruchomość przez Dłużnika?

2. Z jakim zamiarem i w jakim celu nieruchomość została nabyta przez Dłużnika?

3. Czy Dłużnik jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym?

4. Jeżeli Dłużnik nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, to czy wartość sprzedaży zrealizowanej przez Dłużnika przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwotę 200 000 zł (do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku)?

5. Czy Dłużnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej realizuje wyłącznie sprzedaż zwolnioną od podatku VAT?

6. Czy nieruchomość była wykorzystywana przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT? Jeżeli tak, do jakiej działalności i na jakiej podstawie zwolnionej z podatku VAT?

7. Czy Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości?

8. Czy Dłużnik dokonał obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości?

9. Kiedy Dłużnik nabył nieruchomość? Proszę o wskazanie daty.

10. Czy nieruchomość została uwzględniona przez Dłużnika w ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej?

11. Czy nieruchomość jest zabudowana?

12. Jeżeli nieruchomość nie jest zabudowana (nie znajdują się na niej budynki, budowle lub ich części, tj. stanowi grunt niezabudowany):

a. czy dla nieruchomości został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (dalej: MPZP)?

b. jeżeli dla nieruchomości został uchwalony MPZP, to czy zgodnie z zapisami MPZP nieruchomość przeznaczona jest pod zabudowę?

c. jeżeli dla nieruchomości nie został uchwalony MPZP, to czy dla nieruchomości została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu?

d. jeżeli dla nieruchomości została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, to czy zgodnie z decyzją nieruchomość przeznaczona jest pod zabudowę?

13. Jeżeli nieruchomość stanowi grunt zabudowany:

a. jaka zabudowa znajduje się na nieruchomości – budynki, budowle? Proszę wymienić wszystkie zabudowania znajdujące się na nieruchomości.

b. w odniesieniu do poszczególnych budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie – czy doszło do ich pierwszego zasiedlenia tj. oddania do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcia użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

· wybudowaniu lub

· ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (tj. przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja, modernizacja), stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej?

c. jeżeli doszło do pierwszego zasiedlenia budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie, proszę o wskazanie daty pierwszego zasiedlenia (miesiąc i rok).

d. czy Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na zabudowania znajdujące się na gruncie?

e. jeżeli Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na zabudowania znajdujące się na gruncie, czy Dłużnik dokonywał tego obniżenia?

f. czy na budynki, budowle lub ich części znajdujące się na gruncie, Dłużnik ponosił wydatki na ich ulepszenie (chodzi o przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację, modernizację)?

g. jeżeli Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie, to czy od tych wydatków Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego? Czy Dłużnik dokonał odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na ulepszenie budynków, budowli lub ich części?

h. czy wartość poniesionych przez Dłużnika wydatków na ulepszenie budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie przekroczyła 30% wartości początkowej tych obiektów?

W wezwaniu wyznaczono 7 dniowy termin na odpowiedź. Do dnia dzisiejszego nie uzyskano jakiejkolwiek, tzn. wpłynęła jedynie informacja od kuratora, iż nie posiada żadnych danych odnośnie przedstawionych pytań.

Wnioskodawca, ustalając status Dłużnika w zakresie podatku VAT za pośrednictwem wykazu podatników prowadzonego przez Ministerstwo Finansów, uzyskał informację, że Dłużnik nie figuruje obecnie w rejestrze podatników VAT.

W następstwie powyższego udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości oraz własności budynków na niej zlokalizowanych zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy, ani też do potwierdzenia spełnienia warunków skutkujących możliwością zastosowania do dostawy przedmiotowej nieruchomości zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy.

W związku z tak przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie naliczenia, pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego podatku VAT, jako płatnik podatku, z tytułu sprzedaży praw do nieruchomości opisanej we wniosku w toku sądowego postępowania egzekucyjnego.

Pytania

1. Czy planowana, w trybie postępowania egzekucyjnego, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę gruntu wraz z prawem własności zabudowań, leży w zakresie przedmiotowym i podmiotowym opodatkowania podatkiem VAT, a tym samym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

2. Czy do planowanej, w trybie postępowania egzekucyjnego, sprzedaży nieruchomości opisanej we wniosku, zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 ustawy, w związku z tym, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy praw do nieruchomości opisanej we wniosku zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy, a tym samym Wnioskodawca powinien przyjąć, że warunki zastosowania powyższych zwolnień od podatku nie zostały spełnione?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, planowana w trybie postępowania egzekucyjnego sprzedaż praw do nieruchomości opisanej we wniosku leży w zakresie przedmiotowym i podmiotowym opodatkowania podatkiem VAT, a tym samym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Wynika to z faktu, iż w przedmiotowej sprawie dostawa nieruchomości nie będzie miała charakteru transakcji pomocniczej, stąd też niezależnie od tego, czy wspomniana sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, czy też zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, Dłużnik występował będzie w charakterze podatnika VAT. Ponadto, na mocy art. 113 ust. 10a, w związku z brakiem możliwości uzyskania przez Wnioskodawcę niezbędnych informacji potwierdzających spełnienie warunków skutkujących możliwością zastosowania do dostawy przedmiotowej nieruchomości zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, należy przyjąć, iż warunki te nie zostaną spełnione.

Na wstępie Wnioskodawca zauważa, iż na mocy art. 18 ustawy ustawodawca ustanowił komornika płatnikiem podatku VAT od dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów będących własnością Dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zatem komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – Dłużnika. Prowadzone przez komornika postępowanie egzekucyjne z nieruchomości Dłużnika, zmierzające do sprzedaży nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym Dłużnika będzie leżało w zakresie przedmiotowym i podmiotowym ustawy, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany Dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem (nie leżałaby w zakresie podmiotowym lub przedmiotowym ustawy) bądź byłaby z niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zgodnie z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego, przedmiotem planowanej dostawy jest prawo użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawo własności budynków zlokalizowanych na tej nieruchomości.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste. Ponadto zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy, przez dostawę towarów uważa się również zbycie prawa użytkowania wieczystego.

Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W odniesieniu do powyższego, Wnioskodawca wskazuje, że ze względu na brak odpowiedzi Dłużnika na wezwania do niego kierowane, Wnioskodawca nie posiada uzyskanego od Dłużnika potwierdzenia, iż opisana we wniosku nieruchomość służyła do celów prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych (art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy).

W odniesieniu do powyższych przepisów ustawy, zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT jest sprzedaż dokonywana przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Jednak, do kwoty 200 000 zł nie wlicza się transakcji związanych z nieruchomościami (chyba, że będą miały charakter transakcji pomocniczych), nawet gdy dostawa ta będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy.

W przedmiotowej sprawie, sprzedaż nieruchomości nie będzie miała charakteru transakcji pomocniczej, zatem niezależnie od tego, czy dostawa przedmiotowych nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, czy też zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, Dłużnik występował będzie jako podatnik VAT.

Ponadto, zgodnie z art. 113 ust. 10a ustawy, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

W odniesieniu do powyższego przepisu, w sytuacji gdy Komornik prowadzący postępowanie egzekucyjne nie ma możliwości uzyskania od Dłużnika informacji niezbędnych do potwierdzenia spełnienia przez Dłużnika warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnienia o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9, przyjmuje się, że warunki te nie są spełnione.

Jak zostało już wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, Dłużnik nie podejmował jakiejkolwiek korespondencji, a także nie reagował na wezwania Komornika. Również ustanowiony przez Sąd kurator Dłużnika nie dysponuje informacjami, na podstawie których Wnioskodawca mógłby potwierdzić spełnienie przez Dłużnika warunków zastosowania do planowanej dostawy nieruchomości zwolnienia z art. 113 ust. 1 ustawy. Stąd też, w ocenie Wnioskodawcy, pomimo udokumentowanych działań zmierzających do poczynienia odpowiednich ustaleń w przedmiocie możliwości zastosowania ww. zwolnienia z opodatkowania planowanej dostawy, nie jest on w stanie potwierdzić spełnienia tego warunku przez Dłużnika.

Wnioskodawca stoi zatem na stanowisku, iż z uwagi na dokonane wyżej wyjaśnienia, należy przyjąć, iż warunek o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy nie został spełniony, a tym samym Dłużnik nie będzie korzystał ze wspomnianego zwolnienia od podatku VAT. Stąd też, w ocenie Wnioskodawcy w związku z planowaną sprzedażą prawa użytkowania wieczystego nieruchomości zabudowanej w toku prowadzonego przez Komornika postępowania egzekucyjnego, Dłużnik występował będzie jako podatnik VAT czynny, a tym samym, planowana sprzedaż prawa użytkowania wieczystego podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, do planowanej, w trybie postępowania egzekucyjnego, sprzedaży praw do opisanej we wniosku nieruchomości, zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 ustawy, w związku z tym, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy, a tym samym Wnioskodawca powinien przyjąć, że warunki zastosowania powyższych zwolnień od podatku nie są spełnione.

Co do zasady, stawka podatku zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie zaś do treści art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, przedmiotem planowanej sprzedaży jest działka zabudowana, zatem należy dokonać oceny, czy planowana dostawa będzie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT określonego w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

W myśl art. 2 pkt 14 ustawy, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich nastąpiło pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Należy ponadto wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków lub budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jeżeli zatem dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia tego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

W przedmiotowej sprawie należałoby więc ustalić moment pierwszego zasiedlenia budowli będących przedmiotem dostawy w toku egzekucji komorniczej.

Jednakże, Dłużnik w toku prowadzonego przez Wnioskodawcę postępowania egzekucyjnego nie złożył stosownych oświadczeń umożliwiających dokonanie oceny, czy planowana sprzedaż prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej będzie mogła korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Wnioskodawca nie jest i nie będzie w posiadaniu informacji o tym, czy Dłużnik dokonał pierwszego zasiedlenia nieruchomości oraz kiedy ewentualne pierwsze zasiedlenie miało miejsce. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy nie można uznać, że spełnione zostały warunki do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, w odniesieniu do planowanej dostawy prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego wniosku, Wnioskodawca wskazał, że nie posiada informacji w zakresie tego, czy Dłużnikowi w stosunku do planowanej sprzedaży przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego oraz czy Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego.

W związku z powyższym, Wnioskodawca nie jest i nie będzie w stanie stwierdzić, czy w przypadku planowanej sprzedaży prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej, spełnione zostały warunki pozwalające na zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, a zatem, w ocenie Wnioskodawcy, planowana dostawa przedmiotowego prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej nie będzie korzystała z powyższego zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Ustawa w art. 43 ust. 1 pkt 2 przewiduje również zwolnienie z opodatkowania towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Powyższe zwolnienie, zdaniem Wnioskodawcy, również nie znajdzie zastosowania dla planowanej dostawy nieruchomości, gdyż Wnioskodawca nie posiada informacji w zakresie tego, czy nieruchomość objęta użytkowaniem wieczystym była bądź miała być wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione.

W niniejszej sprawie, pomimo działań Wnioskodawcy, zmierzających do określenia istotnych dla sprawy faktów, działania te nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do planowanej dostawy nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, przyjąć należy, iż w stosunku do planowanej sprzedaży praw do nieruchomości opisanej we wniosku zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 ustawy, w związku z tym, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy. Tym samym Wnioskodawca powinien przyjąć, że warunki zastosowania powyższych zwolnień od podatku nie są spełnione.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie:

· podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży – w trybie postępowania egzekucyjnego – prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę gruntu wraz z prawem własności zabudowań (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz

· zastosowania przepisu art. 43 ust. 21 ustawy do sprzedaży opisanej nieruchomości (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), zgodnie z którym:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność jest opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.):

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Uwzględniając powyższe przepisy stwierdzić należy, że opodatkowanie danej czynności podatkiem od towarów i usług uwarunkowane jest łącznym spełnieniem dwóch przesłanek. Po pierwsze więc, konkretna czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, po wtóre – musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku: dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Na podstawie art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: pierwszym zasiedleniu – rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku: dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku: dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

· towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

· przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, według którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków i budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Należy zauważyć, że z dniem 1 września 2019 r. – na podstawie art. 1 pkt 10 lit. c ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r., poz. 1520), zwanej dalej ustawą zmieniającą – do ustawy został dodany art. 43 ust. 21 ustawy, w świetle którego:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Ponadto, na mocy art. 13 ustawy zmieniającej:

Przepisów art. 43 ust. 21, art. 82a i art. 113 ust. 10a ustawy zmienianej w art. 1 nie stosuje się do dostaw, o których mowa w art. 18 tej ustawy, dokonanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Wobec powyższego, dokonane po 1 września 2019 r. w takich przypadkach w trybie egzekucji dostawy towarów, będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

Jak wynika z art. 113 ust. 1 ustawy:

Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Natomiast, zgodnie z art. 113 ust. 2 ustawy:

Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;

1a) sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;

2. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:

a) transakcji związanych z nieruchomościami,

b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,

c) usług ubezpieczeniowych

– jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

3. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Stosownie do art. 113 ust. 4 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem zawiadomienia na piśmie o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności – przed dniem wykonania tej czynności.

Na podstawie art. 113 ust. 5 ustawy:

Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Ponadto, w myśl art. 113 ust. 10 ustawy:

Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Jak stanowi art. 113 ust. 10a ustawy:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Według art. 113 ust. 11 ustawy:

Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

Powyższe oznacza, że podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może na podstawie powołanego przepisu art. 113 ust. 11 ustawy, ponownie skorzystać z tego zwolnienia, jeżeli upłynął rok, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, przy czym podatnik ma prawo do powrotu do zwolnienia od początku dowolnego miesiąca w trakcie roku podatkowego.

W świetle art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. c i d ustawy:

Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników: dokonujących dostaw:

· budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

· terenów budowlanych.

Jak wynika z powołanych przepisów prawa podatnik może korzystać ze zwolnienia od podatku na mocy art. 113 ust. 1 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży dokonywanej przez tego podatnika, nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł.

Jednocześnie powołany przepis art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ww. ustawy wyklucza możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego przez podatników dokonujących dostaw terenów budowlanych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi przeciwko Dłużnikowi postępowanie egzekucyjne. W ramach prowadzonego postępowania Wnioskodawca planuje sprzedaż praw przysługujących Dłużnikowi do nieruchomości. Przedmiotem planowanej sprzedaży, w toku prowadzonego przez Komornika postępowania egzekucyjnego, ma być prawo użytkowania wieczystego działki zabudowanej budynkami przemysłowymi (warsztaty i magazyny administracyjno-magazynowe, garażowe) oraz prawo własności ww. budynków. Według planu zagospodarowania przestrzennego przedmiotowa działka położona jest w obszarze oznaczonym symbolem P – tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów. Wnioskodawca, na podstawie art. 18 ustawy jest płatnikiem podatku VAT od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością Dłużnika. Udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości oraz własności budynków na niej zlokalizowanych zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy, ani też do potwierdzenia spełnienia warunków skutkujących możliwością zastosowania do dostawy przedmiotowej nieruchomości zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą w pierwszej kolejności ustalenia, czy planowana, w trybie postępowania egzekucyjnego, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę gruntu wraz z prawem własności zabudowań, leży w zakresie przedmiotowym i podmiotowym opodatkowania podatkiem VAT, a tym samym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

W nawiązaniu do regulacji zawartych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy oraz do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel danej nieruchomości – jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Zaznacza się, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie, sprzedaż przez komornika praw do nieruchomości przysługujących Dłużnikowi, tj. ww. prawa użytkowania wieczystego działki gruntu wraz z prawem własności budynków przemysłowych (warsztaty i magazyny administracyjno-magazynowe, garażowe), stanowić będzie odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji komornik sądowy – Wnioskodawca – dokonujący sprzedaży powyższej nieruchomości będzie płatnikiem podatku VAT zobowiązanym do rozliczenia podatku z tytułu dostawy ww. nieruchomości.

Odnosząc się do kwestii zastosowania zwolnień na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, jak już wcześniej wskazano, zwolnień tych, nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw:

· budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

· terenów budowlanych.

Na mocy art. 2 pkt 33 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: terenach budowlanych – rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r. poz. 741 ze zm.) reguluje zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej.

W oparciu o art. 3 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak wynika z art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

Stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”.

Tym samym również w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Zatem o charakterze danego gruntu powinien rozstrzygać odpowiedni zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który jako dokument prawa miejscowego, decyduje o kwalifikacji gruntu. W sytuacji, gdy dla danego terenu, nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego ani decyzja o warunkach zabudowy, należy posłużyć się inną istniejącą na dzień zawarcia transakcji dokumentacją sporządzoną na podstawie ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W analizowanym przypadku według planu zagospodarowania przestrzennego przedmiotowa działka położona jest w obszarze oznaczonym symbolem P – tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów.

Tym samym ww. działka będzie stanowiła teren budowlany zdefiniowany w art. 2 pkt 33 ustawy. W opisanej sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy, ponieważ zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy, do podatników dokonujących dostawy terenów budowlanych zwolnienie to nie ma zastosowania.

Ponadto zgodnie z art. 113 ust. 10a, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Podsumowując, planowana, w trybie postępowania egzekucyjnego, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę gruntu wraz z prawem własności zabudowań będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również ustalenia, czy do planowanej, w trybie postępowania egzekucyjnego, sprzedaży nieruchomości opisanej we wniosku, zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 ustawy, a tym samym Wnioskodawca powinien przyjąć, że warunki zastosowania zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a nie zostały spełnione (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

W przedmiotowej sprawie przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż w trybie postepowania egzekucyjnego prawa użytkowania wieczystego działki gruntu wraz z prawem własności budynków będzie korzystać ze zwolnień od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest wszystkich niezbędnych informacji do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia m.in. spełnienia warunków zastosowania do dostawy prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości oraz własności budynków na niej zlokalizowanych zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy.

W powyższej sytuacji zastosowanie znajdzie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. w przedmiotowej sprawie należy przyjąć, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie zostaną spełnione.

Podsumowując, do planowanej, w trybie postępowania egzekucyjnego, sprzedaży nieruchomości opisanej we wniosku, zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 ustawy – w związku z tym, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy praw do nieruchomości opisanej we wniosku zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy – a tym samym Wnioskodawca powinien przyjąć, że warunki zastosowania powyższych zwolnień od podatku nie zostaną spełnione.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego,który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytań) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).