Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 listopada 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

‒ opodatkowania właściwą stawką podatku od towarów i usług dostawy, przeniesienia prawa własności niezabudowanych nieruchomości z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie, nieruchomości o nr ewidencyjnych 1, 2, 3, 4, 5, 6 przeznaczonych pod zabudowę (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);

‒ zwolnienia od podatku do dostawy, przeniesienia prawa własności zabudowanych nieruchomości z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie, nieruchomości o nr ewidencyjnych 7, 8 (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Opis stanów faktycznych

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Gmina wykonuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których została powołana. Większość z nich realizowana jest przez Gminę w ramach reżimu publicznoprawnego.

Poza tym, Gmina dokonuje czynności na podstawie zawieranych umów cywilnoprawnych i traktuje je jako podlegające ustawie o VAT (podatek od towarów i usług).

Zgodnie z art. 43 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1372), mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw.

Składnikami mienia gminy są między innymi nieruchomości: stanowiące własność gminy, będące przedmiotem użytkowania wieczystego, trwałego zarządu, pozostające w zasobie oraz oddane w dzierżawę lub użyczenie.

Na mocy przepisów ustawy z 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym „(Dz. U. z 2020 r. poz. 1043 z późn. zm.) dalej: „ustawa o transporcie kolejowym", art. 9s ust. 3 pkt 1 stanowi, że nieruchomość staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa - w przypadku wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej złożonego przez … S.A z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej stała się ostateczna. Stosownie do art. 9y ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym, za nieruchomości oraz ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, o których mowa w art. 9s ust. 3 i 3a oraz art. 9x ust. 4, od podmiotu, na rzecz którego wydawana jest decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej, przysługuje odszkodowanie dotychczasowym właścicielom lub użytkownikom wieczystym nieruchomości, a także osobom, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości”.

Nieruchomości stanowiące własność Gminy, oznaczone jako działki nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, zostały objęte decyzją Wojewody … nr … z … stycznia 2018 r., znak … o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej dla przedsięwzięcia, pn.: … w ramach projektu pn.: „…”, której nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

… kwietnia 2019 r. przedmiotowe nieruchomości stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa, a … S.A. nabyły z mocy prawa prawo użytkowania wieczystego do tych nieruchomości.

Gmina otrzymała od … S.A odszkodowania tytułem wywłaszczenia za działki wymienione powyżej, zgodnie z poniższym zestawieniem i opisem tych nieruchomości w punktach od 1 do 7.

1. Działka nr 1 o pow. x ha, położona jest w obrębie … i powstała

z podziału działki nr 1/1. Gmina nabyła z mocy prawa nieodpłatnie przedmiotową działkę w drodze decyzji komunalizacyjnej. Przy nabyciu działki Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Decyzją z … sierpnia 2021 r. znak … Wojewoda … ustalił odszkodowanie za działkę nr 1/2 w wysokości x zł (wartość prawa własności gruntu: x zł oraz wartość składnika roślinnego: x). Gmina otrzymała odszkodowanie … września 2021 r. w wysokości x zł oraz … września 2021 r. w wysokości x zł.

Operat szacunkowy został sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego według stanu nieruchomości z … stycznia 2018 r. tj. z dnia wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Z operatu szacunkowego wynika, że nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę nr 1/2 jest niezabudowana o niewielkim zróżnicowaniu ukształtowania i kształcie. Nieruchomość stanowi zieleń pomiędzy linią kolejową a oczyszczalnią ścieków.

W bezpośrednim otoczeniu wycenianej nieruchomości znajdują się tereny kolejowe, tereny zielone oraz teren oczyszczalni ścieków.

Część składową nieruchomości stanowią drzewa.

Na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej przedmiotowa nieruchomość objęta była miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w … nr … z … lipca 2013 r., zgodnie

z którym znajdowała się w terenach zieleni urządzonej o charakterze izolacyjnym, oznaczonym symbolem ZI16.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, w terenach ustala się:

1. utrzymanie i realizację zieleni urządzonej niskiej i wysokiej w strefach między zabudową mieszkaniową a trasami komunikacyjnymi, obiektami produkcyjno-usługowymi i usługowymi oraz w otoczeniu czynnych cmentarzy i oczyszczalni ścieków

2. możliwość dotychczasowego użytkowania rolniczego i ogrodniczego ze wskazaniem urządzenia zespołów drzew i krzewów ozdobnych lub sadów;

3. utrzymanie i możliwość realizacji niezbędnych urządzeń i sieci infrastruktury technicznej oraz komunikacji drogowej, w tym parkingów.

Przedmiotowa działka nie była wykorzystywana przez Gminę do działalności opodatkowanej oraz nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej od podatku VAT.

2. Działka nr 2 o pow. x ha - powstała z podziału działki x oraz działka nr 3 o pow. x ha, położone są w obrębie …. Gmina nabyła z mocy prawa nieodpłatnie przedmiotowe działki w drodze decyzji komunalizacyjnej. Przy nabyciu działek gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Decyzją z . sierpnia 2021 r. znak … Wojewoda … ustalił odszkodowanie za działek: nr 2, nr 3 w łącznej wysokości x zł (wartość prawa własności nieruchomości). Gmina otrzymała odszkodowanie … września 2021 r.

w wysokości x zł oraz … września 2021 r. w wysokości x zł.

Operat szacunkowy został sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego według stanu nieruchomości z … stycznia 2018 r. tj. z dnia wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Z operatu szacunkowego wynika, że nieruchomość gruntowa stanowiąca działki nr 2, nr 3 jest niezabudowana o niewielkim zróżnicowaniu ukształtowania i kształcie.

Działka nr 2 stanowi drogę dojazdową do posesji - gruntową, utwardzoną. Przez działkę przebiega sieć elektroenergetyczna.

Działka nr 3 obejmuje część skarpy przydrożnej przy drodze asfaltowej, porośnięta trawą, drzewo nie przedstawia wartości gospodarczej. Przez działkę przebiega sieć telekomunikacyjna.

W bezpośrednim otoczeniu wycenianej nieruchomości znajdują się tereny kolejowe, zabudowa mieszkaniowa oraz usługowa.

Droga dojazdowa o nawierzchni gruntowej na działce nr 2 nie stanowi budowli w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego.

Sieć elektroenergetyczna przebiegająca przez działkę nr 2 oraz sieć telekomunikacyjna przebiegająca przez działkę nr 3 nie są częścią składową nieruchomości gruntowych objętych wywłaszczeniem i nie należą do gminy. Gmina nie sprawowała władztwa ekonomicznego nad siecią elektroenergetyczną i telekomunikacyjną i w rezultacie wywłaszczeniem objęto nieruchomość bez części składowych.

Przebiegające przez działki sieć elektroenergetyczna oraz sieć telekomunikacyjna są budowlami w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego.

Na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej przedmiotowe nieruchomości objęte były miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w … nr … z ….lipca 2013 r., zgodnie

z którym działka nr … znajdowała się w terenach zieleni urządzonej o charakterze izolacyjnym, oznaczonym symbolem ZI17, natomiast działka nr 3 znajdowała się

w terenach rolnych, oznaczonych symbolem R8.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego:

‒ w terenach oznaczonych symbolem ZI17, ustala się:

1. utrzymanie i realizację zieleni urządzonej niskiej i wysokiej w strefach między zabudową mieszkaniową a trasami komunikacyjnymi, obiektami produkcyjno-usługowymi i usługowymi oraz w otoczeniu czynnych cmentarzy i oczyszczalni ścieków;

2. możliwość dotychczasowego użytkowania rolniczego i ogrodniczego ze wskazaniem urządzenia zespołów drzew i krzewów ozdobnych lub sadów;

3. utrzymanie i możliwość realizacji niezbędnych urządzeń i sieci infrastruktury technicznej oraz komunikacji drogowej, w tym parkingów,

‒ w terenach oznaczonych symbolem R8, ustala się:

1. utrzymanie upraw polowych, ogrodniczych i sadownictwa;

2. utrzymanie ciągłości i ochronę istniejących cieków wraz z zielenią przybrzeżną niską i wysoką, stanowiącą ich otulinę biologiczną;

3. utrzymanie istniejących budynków z możliwością wykonywania robót budowlanych;

4. możliwość wymiany substancji mieszkaniowej i gospodarczej, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze;

5. możliwość realizacji drugiego budynku mieszkalnego, budynków gospodarczych, inwentarskich i garaży wyłącznie w granicach zabudowanych działek, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze;

6. możliwość budowy obiektów zabudowy zagrodowej dla rolników będących właścicielami gospodarstw rolnych;

7. dopuszczenie prac zabezpieczających i regulacyjnych cieków związanych z ochroną przeciwpowodziową, pod warunkiem zapewnienia możliwości migracji organizmów wodnych żyjących w tych ciekach;

8. możliwość przebudowy i zmiany sposobu użytkowania istniejącej zabudowy na cele agroturystyki;

9. utrzymanie i budowę obiektów, urządzeń i sieci infrastruktury technicznej;

10. utrzymanie oraz możliwość wytyczenia i realizacji szlaków turystycznych, pieszych i rowerowych oraz tras konnych;

11. możliwość lokalizacji stacji bazowych telefonii komórkowej, wraz z urządzeniami infrastruktury technicznej po spełnieniu warunków określonych w przepisach dotyczących ochrony środowiska i ochrony przyrody.

‒ terenach oznaczonych symbolem planu R8 zakazuje się:

1. lokalizacji obiektów budowlanych za wyjątkiem wymienionych powyżej;

2. niszczenia zadrzewień śródpolnych;

3. naruszania ciągłości lokalnych cieków i urządzeń melioracyjnych;

4. lokalizacji ferm hodowlanych z systemem bezściółkowym;

5. odprowadzania ścieków rolniczych do kanalizacji sanitarnej.

Przedmiotowe działki nie były wykorzystywane przez Gminę do działalności opodatkowanej oraz nie były wykorzystywane do działalności zwolnionej od podatku VAT.

3.Działka nr 4 o pow. x ha, powstała z podziału działki nr 4/1, położona jest w obrębie …. Gmina nabyła z mocy prawa nieodpłatnie przedmiotową działkę w drodze decyzji komunalizacyjnej. Przy nabyciu działki Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Decyzją z … sierpnia 2021 r. znak … Wojewoda … ustalił odszkodowanie za działkę nr 4 w wysokości x zł (wartość prawa własności nieruchomości). Gmina otrzymała odszkodowanie … września 2021 r. w wysokości x zł oraz … września 2021 r. w wysokości x zł.

Operat szacunkowy został sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego według stanu nieruchomości z … stycznia 2018 r. tj. z dnia wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Z operatu szacunkowego wynika, że nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę nr 4 jest niezabudowana o niewielkim zróżnicowaniu ukształtowania i kształcie. Działka obejmuje część skarpy przydrożnej porośniętą trawą. W bezpośrednim otoczeniu wycenianej nieruchomości znajdują się tereny kolejowe oraz tereny zielone. Przez parcelę przebiega sieć elektroenergetyczna, która nie stanowi części składowej nieruchomości gruntowej objętej wywłaszczeniem, lecz należy do przedsiębiorstwa przesyłowego. Gmina nie sprawowała władztwa ekonomicznego nad siecią elektroenergetyczną i w rezultacie wywłaszczeniem objęto nieruchomość bez części składowych.

Przebiegająca przez działkę sieć elektroenergetyczna stanowi budowlę w rozumieniu

art. 3 pkt 3 prawa budowlanego.

Na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej przedmiotowa nieruchomość objęta była miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w … nr … z … lipca 2013 r., zgodnie z którym działka znajdowała się w terenach zieleni nieurządzonej o znaczeniu ekologicznym, oznaczonym symbolem ZE19.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego,

‒ w terenach ustala się.

1. możliwość wymiany substancji mieszkaniowej i gospodarczej, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze;

2. utrzymanie istniejących budynków z możliwością wykonywania remontów, przebudowy i rozbudowy;

3. utrzymanie ciągłości i ochronę istniejących w terenach cieków i urządzeń wodnych wraz z zielenią przybrzeżną niską i wysoką, stanowiącą ich otulinę biologiczną;

4. możliwość urządzenia stawów hodowlanych i oczek wodnych oraz zagospodarowania części terenów jako użytki rolne;

5. dopuszczenie prac zabezpieczających i regulacyjnych istniejących cieków związanych z ochroną przeciwpowodziową;

6. możliwość realizacji zieleni urządzonej i urządzeń dla turystyki, sportu i rekreacji przywodnej;

7. utrzymanie oraz możliwość lokalizacji niezbędnych obiektów i sieci infrastruktury technicznej, szlaków turystycznych i rowerowych;

8. realizację ustaleń zawartych w § 11 pkt 2 uchwały;

9. zakaz realizacji wszelkich obiektów budowlanych w terenie oznaczonym symbolem „ZE31/SP” rezerwowanym dla realizacji suchego polderu przeciwpowodziowego.

‒ w terenach zakazuje się:

1. lokalizacji nowych obiektów kubaturowych, za wyjątkiem wymienionych powyżej w pkt 1, 2 i 7;

2. odprowadzania nieoczyszczonych ścieków;

3. niszczenia urządzeń melioracyjnych i innych urządzeń regulujących stosunki wodne.

Przedmiotowa działka nie była wykorzystywana przez Gminę do działalności opodatkowanej oraz nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej od podatku VAT.

4.Działka nr 5 o pow. x ha, powstała z podziału działki nr 5/1, położona jest w obrębie …. Gmina nabyła z mocy prawa nieodpłatnie przedmiotową działkę w drodze decyzji komunalizacyjnej. Przy nabyciu ww. działki gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Decyzją z … sierpnia 2021 r. znak … Wojewoda … ustalił odszkodowanie za działkę nr 5 w wysokości x zł (wartość prawa własności nieruchomości). Gmina otrzymała odszkodowanie … września 2021 r. w wysokości x zł oraz … września 2021 r w wysokości x zł.

Operat szacunkowy został sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego według stanu nieruchomości z … stycznia 2018 r. tj. z dnia wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Z operatu szacunkowego wynika, że nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę nr 5 jest niezabudowana o niewielkim zróżnicowaniu ukształtowania i kształcie. Działka użytkowana rolnicza.

W bezpośrednim otoczeniu wycenianej nieruchomości znajdują się tereny kolejowe oraz tereny zielone. Przez parcelę przebiega sieć wodociągowa, należąca do przedsiębiorstwa przesyłowego.

Gmina nie sprawowała władztwa ekonomicznego nad siecią wodociągową i w rezultacie wywłaszczeniem objęto nieruchomość bez części składowych.

Przebiegająca przez działkę sieć wodociągowa stanowi budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego.

Na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej przedmiotowa nieruchomość objęta była miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w … nr … z … lipca 2013 r., zgodnie z którym działka znajdowała się w terenach zieleni nieurządzonej o znaczeniu ekologicznym, oznaczonym symbolem ZE33.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego,

‒ w terenach ustala się:

1. możliwość wymiany substancji mieszkaniowej i gospodarczej, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze;

2. utrzymanie istniejących budynków z możliwością wykonywania remontów, przebudowy i rozbudowy;

3. utrzymanie ciągłości i ochronę istniejących w terenach cieków i urządzeń wodnych wraz z zielenią przybrzeżną niską i wysoką, stanowiącą ich otulinę biologiczną;

4. możliwość urządzenia stawów hodowlanych i oczek wodnych oraz zagospodarowania części terenów jako użytki rolne;

5. dopuszczenie prac zabezpieczających i regulacyjnych istniejących cieków związanych z ochroną przeciwpowodziową;

6. możliwość realizacji zieleni urządzonej i urządzeń dla turystyki, sportu i rekreacji przywodnej;

7. utrzymanie oraz możliwość lokalizacji niezbędnych obiektów i sieci infrastruktury technicznej, szlaków turystycznych i rowerowych;

8. realizację ustaleń zawartych w § 11 pkt 2 uchwały;

9. zakaz realizacji wszelkich obiektów budowlanych w terenie oznaczonym symbolem „ZE31/SP” rezerwowanym dla realizacji suchego polderu przeciwpowodziowego.

‒ w terenach zakazuje się:

1. lokalizacji nowych obiektów kubaturowych, za wyjątkiem wymienionych powyżej w pkt 1, 2 i 7;

2. odprowadzania nieoczyszczonych ścieków;

3. niszczenia urządzeń melioracyjnych i innych urządzeń regulujących stosunki wodne

Przedmiotowa działka nie była wykorzystywana przez Gminę do działalności opodatkowanej oraz nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej od podatku VAT.

5.Działka nr 6 o pow. x ha, powstała z podziału działki nr 6/1, położona jest

w obrębie …. Gmina nabyła z mocy prawa nieodpłatnie przedmiotową działkę

w drodze decyzji komunalizacyjnej. Przy nabyciu ww. działki gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Decyzją z … sierpnia 2021 r. znak … Wojewoda … ustalił odszkodowanie za działkę nr 6 w wysokości x zł (wartość prawa własności nieruchomości). Gmina otrzymała odszkodowanie … września 2021 r. w wysokości x zł oraz … września 2021 r. w wysokości x zł.

Operat szacunkowy został sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego według stanu nieruchomości z … stycznia 2018 r. tj. z dnia wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Z operatu szacunkowego wynika, że nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę nr 6 jest niezabudowana o niewielkim zróżnicowaniu ukształtowania i kształcie. Działka porośnięta trawą.

W bezpośrednim otoczeniu wycenianej nieruchomości znajdują się tereny kolejowe, tereny zabudowy mieszkaniowej oraz tereny rolne. Przez parcelę nie przebiega infrastruktura techniczna. Nieruchomość bez części składowych.

Na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej przedmiotowa nieruchomość objęta była miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w … nr … z … lipca 2013 r., zgodnie z którym działka znajdowała się w terenach rolnych, oznaczonym symbolem R7.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego,

‒ w terenach ustala się:

1. utrzymanie upraw polowych, ogrodniczych i sadownictwa;

2. utrzymanie ciągłości i ochronę istniejących cieków wraz z zielenią przybrzeżną niską i wysoką, stanowiącą ich otulinę biologiczną;

3. utrzymanie istniejących budynków z możliwością wykonywania robót budowlanych;

4. możliwość wymiany substancji mieszkaniowej i gospodarczej, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze;

5. możliwość realizacji drugiego budynku mieszkalnego, budynków gospodarczych, inwentarskich i garaży wyłącznie w granicach zabudowanych działek, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze;

6. możliwość budowy obiektów zabudowy zagrodowej dla rolników będących właścicielami gospodarstw rolnych;

7. dopuszczenie prac zabezpieczających i regulacyjnych cieków związanych z ochroną przeciwpowodziową, pod warunkiem zapewnienia możliwości migracji organizmów wodnych żyjących w tych ciekach;

8. możliwość przebudowy i zmiany sposobu użytkowania istniejącej zabudowy na cele agroturystyki;

9. utrzymanie i budowę obiektów, urządzeń i sieci infrastruktury technicznej;

10. utrzymanie oraz możliwość wytyczenia i realizacji szlaków turystycznych, pieszych i rowerowych oraz tras konnych;

11. możliwość lokalizacji stacji bazowych telefonii komórkowej, wraz z urządzeniami infrastruktury technicznej po spełnieniu warunków określonych w przepisach dotyczących ochrony środowiska i ochrony przyrody.

‒ w terenach zakazuje się:

1. lokalizacji obiektów budowlanych za wyjątkiem wymienionych powyżej;

2. niszczenia zadrzewień śródpolnych;

3. naruszania ciągłości lokalnych cieków i urządzeń melioracyjnych;

4. lokalizacji ferm hodowlanych z systemem bezściółkowym;

5. odprowadzania ścieków rolniczych do kanalizacji sanitarnej

Przedmiotowa działka nie była wykorzystywana przez Gminę do działalności opodatkowanej oraz nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej od podatku VAT.

6.Działka nr 7 o pow. x ha, powstała z podziału działki nr 7/1, położona jest

w obrębie …. Gmina nabyła z mocy prawa nieodpłatnie przedmiotową działkę

w drodze decyzji komunalizacyjnej. Przy nabyciu ww. działki gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Decyzją z … sierpnia 2021 r. znak … Wojewoda … ustalił odszkodowanie za działkę nr 7 w wysokości x zł (wartość prawa własności gruntu x zł, wartość składnika budowlanego x zł). Gmina otrzymała odszkodowanie … września 2021 r. w wysokości x zł.

Operat szacunkowy został sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego według stanu nieruchomości z … stycznia 2018 r. tj. z dnia wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Z operatu szacunkowego wynika, że nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę nr 7 jest niezabudowana o niewielkim zróżnicowaniu ukształtowania i kształcie. Działka obejmuje część jezdni asfaltowej w ciągu ul. Zielonej, skarpa utwardzona kamieniami, na działce słup oświetleniowy betonowy sieci niskiego napięcia. W bezpośrednim otoczeniu wycenianej nieruchomości znajdują się tereny kolejowe oraz zbiornik wodny. Przez parcelę przebiega sieć kanalizacji sanitarnej (dwie sieci), sieć teletechniczna, sieć elektroenergetyczna. Część składową nieruchomości stanowi droga asfaltowa wraz z infrastrukturą towarzyszącą.

Przebiegające przez działkę dwie sieci kanalizacji sanitarnej, sieć teletechniczna, sieć elektroenergetyczna oraz znajdujący się na działce słup oświetleniowy, stanowią budowle w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego. Gmina nie sprawuje władztwa ekonomicznego nad siecią teletechniczną, siecią elektroenergetyczną, słupem oświetleniowym oraz nad jedną siecią kanalizacji sanitarnej. Przebiegająca przez działkę druga sieć kanalizacji sanitarnej stanowi środek trwały gminy, który na podstawie odpłatnej umowy został oddany w dzierżawę … Sp. z o.o. w …. W rezultacie wywłaszczeniem objęto nieruchomość bez tych części składowych.

Droga asfaltowa wraz z infrastrukturą towarzyszącą przebiegająca przez działkę nr 7 stanowi budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego.

W latach 2016-2017 Gmina … realizowała zadanie inwestycyjne, które swoim zasięgiem terytorialnym objęło między innymi przedmiotową działkę i istniejącą wówczas na niej drogę gminną (ul. …), stanowiącą środek trwały. W wyniku realizacji zadania inwestycyjnego pn. „…”, nastąpiło zwiększenie wartości środka trwałego - istniejącej drogi gminnej ul… w …. Z ewidencji środków trwałych Gminy wynika, że zwiększenie wartości początkowej środka trwałego zostało ujęte na podstawie dowodu … nr … sporządzonego … października 2018 r., którego wartość z rozliczenia nakładów stanowiła kwotę x zł Poniesione wydatki na ulepszenie środka trwałego przekroczyły 30% jego wartości w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym. Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących poniesione wydatki na realizację zadania inwestycyjnego.

Od dnia przyjęcia do użytkowania budowli (drogi gminnej ul. …) po jej ulepszeniu - .. października 2018 r. do … kwietnia 2019 r., w którym nieruchomość stanowiąca działkę nr 7 wraz ze składnikiem budowlanym w postaci drogi asfaltowej o długości 11 m wraz z infrastrukturą towarzyszącą stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa, nie upłynęły 2 lata.

Na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej przedmiotowa nieruchomość objęta była miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w …nr … z … maja 2018 r., zgodnie z którym działka znajdowała się w terenie oznaczonym symbolem 1KDD. opisanym jako droga klasy dojazdowej. Gmina nie używała budowli (drogi asfaltowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą) znajdującej się na działce nr x na potrzeby działalności gospodarczej (opodatkowanej oraz zwolnionej).

7.Działka nr 8 o pow. x ha, powstała z podziału działki nr 8/1, położona jest w obrębie …, przy ulicy bocznej … w południowo-wschodniej części miejscowości … w bezpośrednim sąsiedztwie trakcji kolejowej, terenów mieszkaniowych. Gmina nabyła nieodpłatnie przedmiotową działkę na podstawie umowy darowizny.

Decyzją z … lutego 2021 r. znak … Wojewoda … ustalił odszkodowanie w udziale wynoszącym x części w prawie własności nieruchomości obejmującej działkę nr 8 w wysokości x zł (wartość udziału w prawie własności gruntu wraz ze składnikiem budowlanym). Gmina otrzymała odszkodowanie … kwietnia 2021 r. w wysokości x zł.

Operat szacunkowy został sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego według stanu nieruchomości z … stycznia 2018 r. tj. z dnia wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Z operatu szacunkowego wynika, że nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę nr 8, jest niezabudowana, wykorzystywana faktycznie jako fragment pasa drogowego - drogi wewnętrznej. Ukształtowanie terenu - płaskie. Działka z dostępem do drogi publicznej o nawierzchni asfaltowej.

Na działce składnik budowlany podlegający wycenie tj. nawierzchnia asfaltowa o pow. x m2 w wieku ok. 10 lat. Brak składnika roślinnego. Przez działkę nie przebiegają żadne sieci infrastruktury technicznej.

Nawierzchnia asfaltowa przebiegająca przez działkę nr 8 stanowi budowlę

w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego.

W 2008 r. Gmina … realizowała zadanie inwestycyjne, pn. „…", które zostało zakończone … lipca 2008 r. i odebrane protokołem odbioru końcowego oraz przekazane do eksploatacji. Wartość zadania stanowiła kwota x zł, w wyniku której powstał środek trwały w postaci nawierzchni jezdni z asfaltobetonu o powierzchni x m2 na długości x mb.

Na podstawie dowodu … nr … z … lipca 2008 r. nastąpiło przyjęcie środka trwałego na majątek gminy.

Od dnia przyjęcia do użytkowania budowli tj. od … lipca 2008 r. do dnia, w którym nieruchomość stanowiąca działkę nr 8 wraz ze składnikiem budowlanym stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa tj. … kwietnia 2019 r., upłynęły 2 lata.

Na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej przedmiotowa nieruchomość objęta była miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w … nr … z … lipca 2013 r., zgodnie z którym znajdowała się na terenach zieleni urządzonej o charakterze izolacyjnym, oznaczonych symbolem ZI6 oraz terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oznaczonych symbolem D/MN40.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego na terenach oznaczonych symbolem planu ZI6 ustala się:

‒ utrzymanie i realizację zieleni urządzonej niskiej i wysokiej w strefach między zabudową mieszkaniową a trasami komunikacyjnymi, obiektami produkcyjno-usługowymi i usługowymi oraz w otoczeniu czynnych cmentarzy i oczyszczalni ścieków;

‒ możliwość dotychczasowego użytkowania rolniczego i ogrodniczego ze wskazaniem urządzenia zespołów drzew i krzewów ozdobnych lub sadów;

‒ utrzymanie i możliwość realizacji niezbędnych urządzeń i sieci infrastruktury technicznej oraz komunikacji drogowej, w tym parkingów.

Gmina nie używała budowli (drogi asfaltowej) znajdującej się na działce nr 8 na potrzeby działalności gospodarczej (opodatkowanej oraz zwolnionej).

Pytania

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym, przeniesienie prawa własności niezabudowanych nieruchomości tj. działek o nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie, podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług dla gruntu przeznaczonego pod zabudowę?

2. Czy w przedstawionym stanie faktycznym, przeniesienie prawa własności zabudowanych nieruchomości tj. zabudowanych działek o nr 7, 8 z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.), dalej: „ustawa o VAT”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Ad. 1)

Dostawy wywłaszczonych nieruchomości - terenów niezabudowanych - mogą:

1. korzystać ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT - jeżeli są to tereny niezabudowane inne niż tereny budowlane, lub

2. opodatkowane podatkiem VAT.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu

i zagospodarowaniu przestrzennym.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r. poz. 741 z późn. zm.) kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - w myśl zapisów ust. 2, określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje

w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

Z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy ocenić wyłączenie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

‒ Działka nr 1 zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego znajdowała się na terenach o przeznaczeniu oznaczonym symbolem planu ZI16 - tereny zieleni urządzonej o charakterze izolacyjnym.

Uwzględniając zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który wskazuje, że w terenach ustala się: utrzymanie i realizację zieleni urządzonej niskiej i wysokiej w strefach między zabudową mieszkaniową a trasami komunikacyjnymi, obiektami produkcyjno-usługowymi i usługowymi oraz w otoczeniu czynnych cmentarzy i oczyszczalni ścieków; możliwość dotychczasowego użytkowania rolniczego i ogrodniczego ze wskazaniem urządzenia zespołów drzew i krzewów ozdobnych lub sadów; utrzymanie i możliwość realizacji niezbędnych urządzeń i sieci infrastruktury technicznej oraz komunikacji drogowej, w tym parkingów, działka nr 1 stanowi teren budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT.

Przeniesienie prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę nr 1 w zamian za odszkodowanie, podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług dla gruntu przeznaczonego pod zabudowę.

‒ Działka nr 2 zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego znajdowała się na terenach o przeznaczeniu oznaczonym symbolem planu ZI17 - tereny zieleni urządzonej o charakterze izolacyjnym.

Uwzględniając zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który wskazuje, że w terenach ustala się: utrzymanie i realizację zieleni urządzonej niskiej i wysokiej w strefach między, zabudową mieszkaniową a trasami komunikacyjnymi, obiektami produkcyjno-usługowymi i usługowymi oraz w otoczeniu czynnych cmentarzy i oczyszczalni ścieków, możliwość dotychczasowego użytkowania rolniczego i ogrodniczego ze wskazaniem urządzenia zespołów drzew i krzewów ozdobnych lub sadów; utrzymanie i możliwość realizacji niezbędnych urządzeń i sieci infrastruktury technicznej oraz komunikacji drogowej, w tym parkingów, działka nr 2 stanowi teren budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. Przebiegająca przez działkę nr 2 sieć elektroenergetyczna stanowi budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego i nie stanowi własności Gminy Wywłaszczeniem objęto nieruchomość bez części składowych.

Przeniesienie prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę nr 2 w zamian za odszkodowanie, podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług dla gruntu przeznaczonego pod zabudowę.

‒ Działka nr 3 zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego znajdowała się na terenach o przeznaczeniu oznaczonym symbolem planu R8 - tereny rolne.

Uwzględniając zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który wskazuje, że w terenach ustala się: utrzymanie upraw polowych, ogrodniczych i sadownictwa; utrzymanie ciągłości i ochronę istniejących cieków wraz z zielenią przybrzeżną niską i wysoką, stanowiącą ich otulinę biologiczną; utrzymanie istniejących budynków z możliwością wykonywania robót budowlanych; możliwość wymiany substancji mieszkaniowej i gospodarczej, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze; możliwość realizacji drugiego budynku mieszkalnego, budynków gospodarczych, inwentarskich i garaży wyłącznie w granicach zabudowanych działek, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze; możliwość budowy obiektów zabudowy zagrodowej dla rolników będących właścicielami gospodarstw rolnych; dopuszczenie prac zabezpieczających i regulacyjnych cieków związanych z ochroną przeciwpowodziową, pod warunkiem zapewnienia możliwości migracji organizmów wodnych żyjących w tych ciekach; możliwość przebudowy i zmiany sposobu użytkowania istniejącej zabudowy na cele agroturystyki; utrzymanie i budowę obiektów, urządzeń i sieci infrastruktury technicznej; utrzymanie oraz możliwość wytyczenia i realizacji szlaków turystycznych, pieszych i rowerowych oraz tras konnych; możliwość lokalizacji stacji bazowych telefonii komórkowej, wraz z urządzeniami infrastruktury technicznej po spełnieniu warunków określonych w przepisach dotyczących ochrony środowiska i ochrony przyrody, działka nr 3 stanowi teren budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. Przebiegająca przez działkę nr 3 sieć telekomunikacyjna stanowi budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego i nie stanowi własności Gminy.

Wywłaszczeniem objęto nieruchomość bez części składowych. Przeniesienie prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę nr 3 w zamian za odszkodowanie, podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług dla gruntu przeznaczonego pod zabudowę.

‒ Działka nr 4 zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego znajdowała się na terenach o przeznaczeniu oznaczonym symbolem planu ZE19 - tereny zieleni nieurządzonej o znaczeniu ekologicznym.

Uwzględniając zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który wskazuje, że w terenach ustala się: możliwość wymiany substancji mieszkaniowej i gospodarczej, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze; utrzymanie istniejących budynków z możliwością wykonywania remontów, przebudowy i rozbudowy; utrzymanie ciągłości i ochronę istniejących w terenach cieków i urządzeń wodnych wraz z zielenią przybrzeżną v niską i wysoką, stanowiącą ich otulinę biologiczną; możliwość urządzenia stawów hodowlanych i oczek wodnych oraz zagospodarowania części terenów jako użytki rolne; dopuszczenie prac zabezpieczających i regulacyjnych istniejących cieków związanych z ochroną przeciwpowodziową; możliwość realizacji zieleni urządzonej i urządzeń dla turystyki, sportu i rekreacji przywodnej; utrzymanie oraz możliwość lokalizacji niezbędnych obiektów i sieci infrastruktury technicznej, szlaków turystycznych i rowerowych; realizację ustaleń zawartych w § 11 pkt 2 uchwały; zakaz realizacji wszelkich obiektów budowlanych w terenie oznaczonym symbolem „ZE31/SP" rezerwowanym dla realizacji suchego polderu przeciwpowodziowego, działka nr 4 stanowi teren budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. Przebiegająca przez działkę nr 4 sieć elektroenergetyczna stanowi budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego i nie stanowi własności Gminy.

Wywłaszczeniem objęto nieruchomość bez części składowych. Przeniesienie prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę nr 4 w zamian za odszkodowanie, podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług dla gruntu przeznaczonego pod zabudowę.

‒ Działka nr 5 zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego znajdowała się na terenach o przeznaczeniu oznaczonym symbolem planu ZE33 - tereny zieleni nieurządzonej o znaczeniu ekologicznym.

Uwzględniając zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który wskazuje, że w terenach ustala się: możliwość wymiany substancji mieszkaniowej i gospodarczej, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze; utrzymanie istniejących budynków z możliwością wykonywania remontów, przebudowy i rozbudowy; utrzymanie ciągłości i ochronę istniejących w terenach cieków i urządzeń wodnych wraz z zielenią przybrzeżną niską i wysoką, stanowiącą ich otulinę biologiczną; możliwość urządzenia stawów hodowlanych i oczek wodnych oraz zagospodarowania części terenów jako użytki rolne; dopuszczenie prac zabezpieczających i regulacyjnych istniejących cieków związanych z ochroną przeciwpowodziową; możliwość realizacji zieleni urządzonej i urządzeń dla turystyki, sportu i rekreacji przywodnej; utrzymanie oraz możliwość lokalizacji niezbędnych obiektów i sieci infrastruktury technicznej, szlaków turystycznych i rowerowych; realizację ustaleń zawartych w § 11 pkt 2 uchwały; zakaz realizacji wszelkich obiektów budowlanych w terenie oznaczonym symbolem „ZE31/SP" rezerwowanym dla realizacji suchego polderu przeciwpowodziowego, działka nr 5 stanowi teren budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. Przebiegająca przez działkę nr 5 sieć wodociągowa stanowi budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 prawa budowlanego i nie stanowi własności Gminy.

Wywłaszczeniem objęto nieruchomość bez części składowych. Przeniesienie prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę nr 5 w zamian za odszkodowanie, podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług dla gruntu przeznaczonego pod zabudowę.

‒ Działka nr 6 zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego znajdowała się na terenach o przeznaczeniu oznaczonym symbolem planu R7 - tereny rolne.

Uwzględniając zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który wskazuje, że w terenach ustala się: utrzymanie upraw polowych, ogrodniczych i sadownictwa; utrzymanie ciągłości i ochronę istniejących cieków wraz z zielenią przybrzeżną niską i wysoką, stanowiącą ich otulinę biologiczną; utrzymanie istniejących budynków z możliwością wykonywania robót budowlanych; możliwość wymiany substancji mieszkaniowej i gospodarczej, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze; możliwość realizacji drugiego budynku mieszkalnego, budynków gospodarczych, inwentarskich i garaży wyłącznie w granicach zabudowanych działek, w przypadku gdy nie jest wymagana zgoda na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze; możliwość budowy obiektów zabudowy zagrodowej dla rolników będących właścicielami gospodarstw rolnych; dopuszczenie prac zabezpieczających i regulacyjnych cieków związanych z ochroną przeciwpowodziową, pod warunkiem zapewnienia możliwości migracji organizmów wodnych żyjących w tych ciekach; możliwość przebudowy i zmiany sposobu użytkowania istniejącej zabudowy na cele agroturystyki; utrzymanie i budowę obiektów, urządzeń i sieci infrastruktury technicznej; utrzymanie oraz możliwość wytyczenia i realizacji szlaków turystycznych, pieszych i rowerowych oraz tras konnych; możliwość lokalizacji stacji bazowych telefonii komórkowej, wraz z urządzeniami infrastruktury technicznej po spełnieniu warunków określonych w przepisach dotyczących ochrony środowiska i ochrony przyrody, działka nr 6 stanowi teren budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT.

Przeniesienie prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę nr 6 w zamian za odszkodowanie, podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług dla gruntu przeznaczonego pod zabudowę.

Ad. 2)

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy o VAT, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Przez pierwsze zasiedlenie - zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W przypadku budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystania ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu

Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Przeniesienie prawa własności działki nr 7 wraz ze składnikiem budowlanym w postaci drogi asfaltowej o długości 11 m wraz z infrastrukturą towarzyszącą, w zamian za odszkodowanie, będzie następować w ramach pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

Składnik budowlany w postaci drogi oddany został przez Gminę do używania 17 października 2018 r. tj. po jego ulepszeniu, a wydatki poniesione na ulepszenie środka trwałego w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym przekroczyły 30% wartości początkowej środka trwałego. Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Nieruchomość stanowiąca działkę nr 7 wraz ze składnikiem budowlanym stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa … kwietnia 2019 r., zatem droga była wykorzystywana przez Gminę przez okres krótszy niż 2 lata po jej ulepszeniu.

W związku z powyższym przeniesienie prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę nr 7 zabudowanej drogą asfaltową wraz z infrastrukturą towarzyszącą korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług.

Przeniesienie udziału wynoszącego 57/84 części w prawie własności nieruchomości obejmującej działkę nr 8 wraz ze składnikiem budowlanym w postaci nawierzchni jezdni z asfaltobetonu o powierzchni 1000 m2 na długości 250 mb, nie będzie następować w ramach pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

Składnik budowlany w postaci drogi powstał w wyniku realizacji zadania inwestycyjnego i oddany został przez Gminę do używania … lipca 2008 r. Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Spełniony został również drugi warunek umożliwiający zwolnienie składnika budowlanego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, gdyż pomiędzy pierwszym zasiedleniem a przeniesieniem części udziału w prawie własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa minął okres dłuższy niż 2 lata.

W związku z powyższym przeniesienie udziału wynoszącego 57/84 części w prawie własności nieruchomości obejmującej działkę nr 8 zabudowanej drogą - jezdnia z asfaltobetonu, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z powołanymi przepisami, nieruchomości w tym grunty, spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy podkreślić, że co do zasady dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika wprost z powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (w tym nieruchomości) w zamian za odszkodowanie – na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy przy tym zaznaczyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Wynagrodzenie musi mieć zatem konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu. Dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1899):

nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

W myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Z powołanych przepisów wynika zatem, że istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa do nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który np. wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Należy podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności towarów w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Wskazać należy, że zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii zasad opodatkowania dostawy, przeniesienia prawa własności zabudowanych nieruchomości z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie, działek o nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8.

Należy zaznaczyć, że dokonując przeniesienia prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel, Wnioskodawca występuje w opisanej sytuacji w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Oznacza to, że dostawa taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dochodzi bowiem do przeniesienia na inny podmiot – nabywcę – prawa do dysponowania towarem (tu gruntem) jak właściciel. Ponadto w przedmiotowej sprawie ma miejsce odpłatna dostawa towarów, przy czym odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za przeniesienie własności gruntów.

Podsumowując powyższe – zgodnie z powołanymi wyżej przepisami zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren przeznaczony pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

W związku z powyższym wywłaszczoną nieruchomość należy opodatkować

z uwzględnieniem jej przeznaczenia sprzed wywłaszczenia.

Przeniesienie z mocy prawa prawa własności gruntu w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, natomiast opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności w zamian za wynagrodzenie pełniące funkcję odszkodowania.

Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Jednakże, zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku bądź zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym itp.

Stosownie do treści art. 2 pkt 33 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, jako akt prawa miejscowego, wiąże zarówno organy administracji, osoby fizyczne, osoby prawne, jak i inne jednostki organizacyjne. Zatem w sytuacji, gdy na danym terenie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, to właśnie zapisom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy nadać decydujące znaczenie dla oceny przeznaczenia danego terenu, w tym również dla potrzeb art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę). Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dna 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r. poz. 741 ze zm.):

kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W myśl art. 4 ust. 2 ww. ustawy:

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Tym samym również w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy o VAT art. 2 pkt 33 w zgodny sposób odpowiada zatem także treści orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

Rozpatrując pojęcie "grunty przeznaczone pod zabudowę" należy odwołać się do definicji zawartych w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 1333 ze zm.).

Zgodnie z zapisem art. 3 pkt 1 ww. ustawy:

przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane:

przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

W myśl art. 3 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane:

pod pojęciem budowli należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Zgodnie z art. 3 pkt 3a ustawy - Prawo budowlane:

obiektem liniowym jest obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego.

Stosownie do treści art. 3 pkt 4 ustawy - Prawo budowlane:

przez obiekty małej architektury należy rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności: kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury, posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej, użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki.

W myśl art. 3 pkt 9 ustawy - Prawo budowlane:

przez urządzenie budowlane należy rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

‒ towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

‒ przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy zauważyć należy, że działki o nr ewidencyjnych 1, 3, 6, na moment sprzed wywłaszczenia zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego stanowiły grunty przeznaczone pod zabudowę.

Zatem wypełniają one definicję terenu budowlanego w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy, co wyklucza zastosowanie do ich dostawy zwolnienia do podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że przez działki o nr ewidencyjnych 2, 4, 5 przechodzą sieci przesyłowe nie będące własnością Gminy, lecz podmiotów trzecich, tj. przez działkę o nr:

- 2 przebiega sieć elektroenergetyczna i sieć telekomunikacyjna,

- 4 przebiega sieć elektroenergetyczna,

- 5 sieć wodociągowa.

Nie sprawowali Państwo władztwa ekonomicznego nad wymienionymi sieciami i w rezultacie wywłaszczeniem objęto nieruchomości bez części składowych.

W związku z powyższym opisem powstała wątpliwość, czy dostawa nieruchomości gruntowych (przeniesienie prawa własności tych nieruchomości z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie), na których to nieruchomościach posadowione są sieci przesyłowe spełniające definicję budowli w świetle przepisów ustawy prawo budowlane, będące własnością podmiotu trzeciego, stanowi dostawę terenu niezabudowanego.

W celu wyjaśnienia wątpliwości w pierwszej kolejności należy przywołać przepis art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740), zwanej dalej k.c.:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Z powyższej definicji wynika, że na gruncie polskiego prawa można wyodrębnić trzy rodzaje nieruchomości w sensie prawnym:

‒ grunty (stanowiące część powierzchni ziemskiej),

‒ budynki trwale z gruntem związane (tzw. nieruchomości budynkowe),

‒ części tych budynków (tzw. nieruchomości lokalowe).

Stosownie natomiast do treści art. 47 § 1 k.c.:

część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Zgodnie z § 2 cyt. przepisu:

częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

W myśl § 3 powołanej normy, przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

Jak stanowi art. 48 k.c.:

z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej. Zgodnie zatem z zasadą „superficies solo cedit”, gdy władający gruntem poniósł nakłady na tę nieruchomość, stają się one własnością właściciela gruntu.

Jednak stosownie do art. 49 § 1 k.c.:

urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Z powyższego przepisu wynika, że jeśli znajdujące się na działce części infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, ciepłowniczej, telekomunikacyjnej i elektrycznej są przyłączone do przedsiębiorstw świadczących usługi wodociągowe, telekomunikacyjne oraz elektroenergetyczne, to stanowią one własność tych przedsiębiorstw.

W tym miejscu wskazać należy, że wyrażenia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” zawartego w przytoczonym wyżej art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie „dostawa towarów” akcentuje „własność ekonomiczną” funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności. W orzeczeniu C-320/88 Staatssecretaris van Financiën v. Shipping and Forwarding Safe B.V. z 8 lutego 1990 r. TSUE wyraził pogląd, że „wyrażenie „dostawa towarów” w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym” (pkt 1), jednak jednocześnie zastrzegł, że „zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy, miało miejsce” (pkt 2).

Uwzględniając przywołane regulacje prawne należy stwierdzić, że w sytuacji gdy przedmiotem dostawy jest grunt, na którym posadowiony jest budynek/budowla, niestanowiący własności zbywcy, to mimo, iż ten obiekt budowlany stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości – w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tym obiektem jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt (jako grunt zabudowany).

Wobec tak przedstawionego opisu oraz obowiązujących przepisów prawa należy stwierdzić, że skoro znajdujące się na nieruchomościach gruntowych naniesienia w postaci sieci przesyłowych są własnością podmiotów trzecich, nie sposób przyjąć, że Państwo dokonali dostawy gruntu wraz ze znajdującymi się na nim naniesieniami. Tak więc, w przypadku dostawy nieruchomości gruntowych o nr ewidencyjnych 2, 4, 5 (przeniesienia prawa własności nieruchomości z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie) przedmiotem dostawy był wyłącznie grunt, który jednak nie można uznać za teren niezabudowany, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że na gruncie tym posadowione są budowle będące własnością podmiotów trzecich, a więc budowa ich wymagała pozyskania przez inwestorów odpowiednich dokumentów (pozwoleń/decyzji). Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że dostawa działek o nr 2, 4, 5 nie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a w przedstawionej sytuacji grunty te są zabudowane sieciami przesyłowymi.

Z uwagi na fakt, że działki o nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, jak wskazali Państwo, nie były wykorzystywane do działalności zwolnionej od podatku VAT, ich dostawa nie mogła korzystać również ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Przeniesienie prawa własności nieruchomości stanowiących działki o nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 w zamian za odszkodowanie, podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług dla gruntu przeznaczonego pod zabudowę.

Tym samym stanowisko Państwa, że przeniesienie prawa własności nieruchomości o nr ewidencyjnych 1, 2, 3, 4, 5, 6 w zamian za odszkodowanie podlegało opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług jest prawidłowe

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.

Stosownie natomiast do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa dokonywana jest w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;

b) między pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku, budowli lub ich części do używania. Zatem aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, budowli lub ich części, ich używania, w tym na potrzeby własne. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynek, budowlę lub ich części oddano w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika czy też potrzeby własne osoby fizycznej – bowiem w obydwu przypadkach dochodzi do korzystania z budynku, budowli lub ich części.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy,

zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Natomiast kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków oraz budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że działka o nr ewidencyjnym 8 jest zabudowana drogą (nawierzchnia jezdna z asfaltobetonu). Droga ta powstała w wyniku realizacji zadania inwestycyjnego i została oddana do używania … lipca 2008 r. Dodatkowo, nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zatem, przeniesienia prawa własności nieruchomości zabudowanej drogą nie nastąpiło w ramach pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Spełniony został również drugi warunek umożliwiający zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, gdyż pomiędzy pierwszym zasiedleniem a przeniesieniem części udziału w prawie własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa minął okres dłuższy niż 2 lata.

W konsekwencji dostawa ww. budowli będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy zauważyć należy, że działka o nr ewidencyjnym 7 również zabudowana jest drogą. Drogą asfaltową o długości 11 m która została oddana do używania … października 2018 r. tj. po ulepszeniu, a wydatki poniesione na ulepszenie środka trwałego w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym przekroczyły 30% wartości początkowej środka trwałego. Nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Nieruchomość stanowiąca działkę nr 7 wraz ze składnikiem budowlanym stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa … kwietnia 2019 r., zatem droga była wykorzystywana przez okres krótszy niż 2 lata po jej ulepszeniu. W związku z powyższym przeniesienie prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę nr 7 zabudowanej drogą asfaltową korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

‒ Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego).

‒ Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

‒ Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

‒ Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒ Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).