0114-KDIP4-2.4012.729.2021.2.KS
📋 Podsumowanie interpretacji
Zgodnie z interpretacją organu: 1. Planowana sprzedaż prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, wraz z pozostałościami po nieistniejących budynkach i budowlach, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i nie będzie wyłączona z opodatkowania jako zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. 2. Transakcja skorzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ponieważ nieruchomość jest zabudowana, a przesłanki do zastosowania tego zwolnienia będą spełnione. Strony mają jednak możliwość rezygnacji ze zwolnienia i wyboru opodatkowania transakcji VAT, zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT. 3. Po dokonaniu transakcji i otrzymaniu prawidłowo wystawionej faktury, Kupujący będzie miał prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego z tytułu transakcji oraz do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 w związku z art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z 1 października 2021 r. (data wpływu 5 października 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
- braku wyłączenia z opodatkowania Transakcji sprzedaży Nieruchomości – jest prawidłowe,
- zwolnienia od podatku Transakcji sprzedaży Nieruchomości – jest nieprawidłowe,
- prawa do odliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług) naliczonego/zwrotu podatku z tytułu Transakcji sprzedaży Nieruchomości – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
5 października 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku wyłączenia z opodatkowania Transakcji sprzedaży Nieruchomości, zwolnienia od podatku Transakcji sprzedaży Nieruchomości oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego/zwrotu podatku z tytułu Transakcji sprzedaży Nieruchomości.
We wniosku wspólnym złożonym przez:
- Zainteresowany będący stroną postępowania:
A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
- Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Kupujący jest zainteresowany nabyciem od Sprzedającego prawa użytkowania wieczystego do nieruchomości gruntowej położonej (`(...)`) (dalej: „Transakcja”) pod inwestycję polegającą na budowie centrum przetwarzania danych (ang. data center). Sprzedający oraz Kupujący nie są podmiotami powiązanymi.
Zgodnie z zamierzeniami Wnioskodawców, dokonanie Transakcji planowane jest na ostatni kwartał 2021 r. Dokładna data dokonania Transakcji jest jednak uzależniona od terminu uzyskania przez Strony określonych decyzji administracyjnych dotyczących przedmiotu Transakcji, w związku z czym do Transakcji faktycznie może dojść później niż zakłada się obecnie (w zależności od terminu wydania ww. decyzji). Ponadto na przesunięcie ostatecznego terminu dokonania Transakcji może mieć wpływ stan epidemii /zagrożenia epidemicznego.
Wnioskodawcy są zainteresowani pozyskaniem interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie klasyfikacji planowanej Transakcji na gruncie VAT, w tym prawa Kupującego do odliczenia VAT naliczonego, a także klasyfikacji zakładanej Transakcji na gruncie PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych).
Opis Nieruchomości i Przedmiotu Sprzedaży
Transakcja dotyczyć będzie nieruchomości zlokalizowanej (`(...)`), składającej się z działki gruntu (dalej: „Przedmiot Sprzedaży”), która zostanie wydzielona z nieruchomości oznaczonej numerem ewidencyjnym 1, obręb (`(...)`), jednostka ewidencyjna (`(...)`), na podstawie decyzji administracyjnej zatwierdzającej podział (dalej: „Nieruchomość”).
Sprzedający jest użytkownikiem wieczystym Nieruchomości. Na Nieruchomości znajdują się główne aktywa oraz infrastruktura wykorzystywane w działalności przemysłowej Sprzedającego, obejmujące m.in. budynki stalowni, walcowni, wykańczalni, biur, sieci infrastruktury przemysłowej, sieci dróg wewnętrznych oraz tory kolejowe.
Przedmiot Sprzedaży stanowiący część Nieruchomości nie jest aktualnie zabudowany żadnymi budynkami. W przeszłości na Przedmiocie Sprzedaży znajdowały się infrastruktura przemysłowa, instalacje, budowle, fundamenty oraz inne pozostałości po historycznych, nieistniejących już budynkach i budowlach (dalej: „Pozostałości”).
W ramach przygotowania do inwestycji, większość Pozostałości na Przedmiocie Sprzedaży została usunięta przez Kupującego na podstawie odpowiedniego umocowania udzielonego przez Sprzedającego. Z uwagi na uwarunkowania techniczne, obecnie w granicach Przedmiotu Sprzedaży znajdują się jeszcze następujące Pozostałości:
1. fragment ściany będący pozostałością po kanale odwadniającym - fragment ten nie mógł zostać usunięty, ponieważ grodziłoby to ryzykiem usunięcia drzew, obecnie fragment ściany został przysypany ziemią;
2. fragment drogi asfaltowej obudowanej krawężnikami i z fragmentem chodnika - droga przebiega przez granice Przedmiotu Sprzedaży, obecnie jest pomocniczo wykorzystywana w ramach realizacji inwestycji, niemniej docelowo ma zostać usunięta z Przedmiotu Sprzedaży, ponieważ będzie kolidowała z dalszymi etapami planowanej przez Kupującego inwestycji (choć nie podjęto jeszcze ostatecznej decyzji kiedy nastąpi jej usunięcie);
3. fragment kanału - nie jest wykorzystywany, niemniej nie może zostać usunięty, ponieważ grodziłoby to ryzykiem usunięcia drzew
powyższe elementy dalej jako „Nieusunięte Pozostałości”. Nieusunięte Pozostałości będą znajdowały się na Przedmiocie Sprzedaży w momencie dokonania Transakcji.
Wnioskodawcy wskazują, że ich zdaniem opisane powyżej Nieusunięte Pozostałości nie powinny decydować o zabudowaniu Przedmiotu Sprzedaży, ponieważ nie mają wartości ekonomicznej dla Kupującego i zostaną docelowo usunięte albo wbrew intencji Kupującego nie mogą zostać usunięte z uwagi na uwarunkowania techniczne (tym niemniej dla Kupującego i jego działalności gospodarczej nie pełnią one żadnej efektywnej roli).
Wnioskodawcy wskazują również, że oprócz Nieusuniętych Pozostałości na Przedmiocie Sprzedaży w ramach prac budowlanych odkryto fragment konstrukcji podziemnej, niemniej fragment ten zostanie usunięty z Przedmiotu Sprzedaży przed dokonaniem Transakcji, nie powinien więc wpływać na jej podatkową klasyfikację.
Sprzedający (działając pod poprzednią firmą (`(...)`) nabył tytuł prawny do Nieruchomości od spółki pod firmą C. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (`(...)`) na podstawie umowy przeniesienia prawa użytkowania wieczystego oraz własności budynków i budowli stanowiących odrębne nieruchomości w wykonaniu umowy leasingu z 24 sierpnia 2004 roku, zawartej przed notariuszem (`(...)`).
Nieusunięte Pozostałości nie były przedmiotem ulepszeń po ich nabyciu przez Sprzedającego.
Nieruchomość wykorzystywana jest przez Sprzedającego na cele prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Nieruchomość ani Przedmiot Sprzedaży opisany w niniejszym wniosku nie stanowią odrębnego działu, wydziału czy też oddziału wydzielonego w ramach działalności prowadzonej przez Sprzedającego. Sprzedający nie prowadzi również w stosunku do Nieruchomości ani Przedmiotu Sprzedaży odrębnych ksiąg rachunkowych. Sprzedający nie wykorzystywał Nieruchomości ani Przedmiotu Sprzedaży wyłącznie na cele działalności zwolnionej z VAT.
Poza prawem użytkowania wieczystego do Przedmiotu Sprzedaży oraz własności Nieusuniętych Pozostałości Strony nie planują przenoszenia własności innych aktywów. Należy jednak wyjaśnić, że na potrzeby przygotowania inwestycji na Przedmiocie Sprzedaży Strony wystąpiły z wnioskami o ustalenie warunków przyłączeniowych mediów, jak również o wydanie warunków zabudowy dla planowanej przez Kupującego inwestycji. Strony uzgodniły przeniesienie przez Sprzedającego na rzecz Kupującego ewentualnych uzgodnień warunków oraz decyzji administracyjnych, które mogą zostać uzyskane bezpośrednio w imieniu Sprzedającego, a dotyczyć będą inwestycji Kupującego.
Inne istotne okoliczności związane z Transakcją
Zgodnie z zamierzeniami Wnioskodawców, Sprzedający sprzeda Kupującemu, a Kupujący kupi od Sprzedającego prawo użytkowania wieczystego Przedmiotu Sprzedaży (po jego formalnym wydzieleniu z Nieruchomości). Uzyskanie przez Sprzedającego prawomocnej i ostatecznej decyzji podziałowej będącej podstawą wydzielenia Przedmiotu Sprzedaży z Nieruchomości jest jednym z warunków zawieszających zawarcia Transakcji.
W odniesieniu do Pozostałości, nie reprezentują one sobą żadnej wartości ekonomicznej dla Kupującego, a Kupujący nie zamierza wykorzystywać Pozostałości na potrzeby własnej działalności gospodarczej. W związku z tym, Kupujący rozpoczął proces usuwania Pozostałości z Przedmiotu Sprzedaży jeszcze przed zawarciem Transakcji, na podstawie odpowiednich zezwoleń udzielonych przez Sprzedającego. Niemniej, z uwagi na uwarunkowania techniczne, na moment Transakcji, na Przedmiocie Sprzedaży będą znajdowały się tylko wskazane Nieusunięte Pozostałości oraz prace budowlane w toku, związane z rozpoczęciem budowy przez Kupującego (o czym więcej poniżej).
Celem przyspieszenia procesu realizacji inwestycji Kupujący, jeszcze przed dokonaniem Transakcji, starał się o uzyskanie ostatecznych i prawomocnych decyzji o warunkach zabudowy pozwalających na realizację planowanej inwestycji na Przedmiocie Sprzedaży. Na ten moment została wydana decyzja o warunkach zabudowy pokrywająca jedynie część (około połowy powierzchni) Przedmiotu Sprzedaży, a także pozwolenie na budowę na ten sam teren.
Docelowo Kupujący planuje uzyskać takie decyzje pokrywające cały Przedmiot Sprzedaży, niemniej pozostałe decyzje nie zostaną wydane przed dokonaniem Transakcji (przewidywany termin wydania pozostałych decyzji przypada później niż przewidywany termin dokonania Transakcji). W efekcie, na moment dokonania Transakcji pozostała część Przedmiotu Sprzedaży (tj. część nieobjęta już wydaną decyzją o warunkach zabudowy) pozostanie niepokryta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego ani decyzją o warunkach zabudowy.
Ponadto, Strony ustaliły, że przed dniem dokonania Transakcji Kupującemu będzie przysługiwało prawo do dysponowania Przedmiotem Sprzedaży na cele budowlane. Intencją Kupującego jest możliwie szybkie rozpoczęcie inwestycji, w związku z tym, tak jak opisano powyżej, przed dokonaniem Transakcji rozpoczęto proces usuwania Pozostałości z Przedmiotu Sprzedaży, a także w tym celu Kupujący podjął starania celem przyłączenia Przedmiotu Sprzedaży do sieci elektroenergetycznej oraz wodnej i kanalizacji sanitarnej (które to przyłącza jednak pozostaną własnością ich wykonawców - podmiotów niezależnych od Kupującego).
Mając na uwadze powyższe, na moment dokonania Transakcji, na Przedmiocie Sprzedaży nie będzie żadnych składników majątkowych trwale związanych z gruntem oprócz Nieusuniętych Pozostałości, które jednak nie mają wartości ekonomicznej dla Kupującego i - w takim zakresie w jakim pozwalają na to uwarunkowania techniczne - zostaną ewentualnie usunięte.
Nieusunięte Pozostałości, które nie zostaną usunięte po Transakcji, nie będą wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej Kupującego.
Dodatkowo, Kupujący wskazuje, że na Przedmiocie Sprzedaży rozpoczął prace budowlane (w zakresie zgodnym z już uzyskaną decyzją o warunkach zabudowy), niemniej nie zostaną one zakończone przed dokonaniem Transakcji (zakończenie prac planowane jest na marzec 2022 r.).
Zamiarem Zainteresowanych jest opodatkowanie Transakcji VAT wg stawki 23%. Jeśli więc Transakcja miałaby podlegać zwolnieniu od VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, Sprzedający i Kupujący zrezygnują z tego zwolnienia od VAT i dokonają wyboru opodatkowania VAT Transakcji (jej części), zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT w zw. z art. 43 ust. 11 ustawy o VAT.
W celu przedstawienia pełnego obrazu zdarzenia przyszłego Kupujący pragnie wskazać, że w celu realizacji inwestycji planuje nabycie również innej nieruchomości gruntowej od Sprzedającego w terminie późniejszym niż nabycie Przedmiotu Sprzedaży, niemniej przyszłe uzgodnienia nie będą miały wpływu na klasyfikację podatkową opisanej Transakcji.
Charakterystyka Kupującego i Sprzedającego
Kupujący jest spółką należącą do międzynarodowej grupy kapitałowej zajmującej się m.in. świadczeniem usług w zakresie przetwarzania danych z wykorzystaniem centrów przetwarzania danych zlokalizowanych w różnych krajach. Kupujący jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT (i pozostanie zarejestrowany także na dzień Transakcji).
Przedmiot Sprzedaży zostanie wykorzystany przez Kupującego do realizacji inwestycji polegającej na wzniesieniu centrum przetwarzania danych na nabytym gruncie.
Sprzedający jest spółką należącą do międzynarodowej grupy kapitałowej zajmującej się m. in. produkcją stali i koksu. Sprzedający w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą jest zarejestrowany w Polsce jako podatnik VAT czynny (i pozostanie zarejestrowany także na dzień Transakcji).
W skład majątku Sprzedającego wchodzą również inne nieruchomości niż opisana w niniejszym wniosku Nieruchomość. Innymi słowy, Nieruchomość jest tylko jednym z elementów majątku Sprzedającego i jedną z nieruchomości posiadanych przez Sprzedającego w Polsce.
Końcowo, Wnioskodawcy wskazują, że występowali z wnioskiem wspólnym o wydanie interpretacji indywidualnej. W tym zakresie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej pismem z dnia 26 kwietnia 2021 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.28.2021.4.AKA oraz 0111-KDIB2-3.4014.18.2021.5.JS) odmówił wszczęcia postępowania z uwagi na wielowariantowość opisu sprawy. Z uwagi na skonkretyzowanie się przedmiotu wniosku, Wnioskodawcy występują ponownie o potwierdzenie ich stanowiska w zakresie zadanych poniżej pytań.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
1. Czy planowana Transakcja będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT niewyłączoną z opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?
2. Czy Transakcja będzie podlegała opodatkowaniu VAT i nie będzie objęta zwolnieniem z VAT?
3. Czy po dokonaniu planowanej Transakcji oraz otrzymaniu prawidłowo wystawionej faktury potwierdzającej jej faktyczne dokonanie, Kupujący będzie uprawniony do:
a. obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego z tytułu Transakcji (zgodnie z art. 86 ust. 1, ust. 8 pkt 1, ust. 10, ust. 10b pkt 1 i ust. 11 ustawy o VAT) oraz
b. zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad VAT należnym (zgodnie z art. 87 ustawy o VAT)?
Zdaniem Wnioskodawcy:
Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania 1.
Stanowisko w zakresie pytania nr 1
Zdaniem Zainteresowanych, planowana Transakcja będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, niewyłączoną z opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Stanowisko w zakresie pytania nr 2
Zdaniem Zainteresowanych Transakcja będzie podlegała opodatkowaniu VAT jako dostawa terenów budowlanych i nie będzie objęta zwolnieniem z VAT.
Stanowisko w zakresie pytania nr 3
Zdaniem Zainteresowanych, po dokonaniu planowanej Transakcji oraz otrzymaniu prawidłowo wystawionej faktury potwierdzającej jej faktyczne dokonanie, Kupujący będzie uprawniony do:
a) obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego z tytułu Transakcji (zgodnie z art. 86 ust. 1, ust. 8 pkt 1, ust. 10, ust. 10b pkt 1 i ust. 11 ustawy o VAT) oraz zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad VAT należnym (zgodnie z art. 87 ustawy o VAT).
Uzasadnienie stanowiska Zdaniem Zainteresowanych
Uzasadnienie w zakresie pytania nr 1
Uwagi wstępne
W celu rozstrzygnięcia czy nabycie Przedmiotu Sprzedaży w ramach Transakcji będzie opodatkowane VAT, w pierwszej kolejności konieczne jest ustalenie, czy przedmiotowa Transakcja mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, zawartym w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT oraz czy żadne z wyłączeń z opodatkowania VAT, wskazanych w art. 6 ustawy o VAT, nie znajdzie zastosowania.
Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, dostawa nieruchomości stanowi dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Dopiero w przypadku uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: również jako „ZCP”) możliwe jest wyłączenie takiej transakcji z zakresu opodatkowania VAT. Sytuacja taka stanowi jednak wyjątek od ogólnej zasady powszechności opodatkowania. Mając na uwadze, że wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania mają charakter wyjątkowy, powinny podlegać ścisłej, literalnej wykładni. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone przez Ministerstwo Finansów w Objaśnieniach podatkowych z 11 grudnia 2018 r. „Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych” (dalej: „Objaśnienia”).
W celu dokonania prawidłowej oceny, czy dana transakcja podlega VAT konieczne jest ustalenie, czy jej przedmiot będzie stanowił przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zdaniem Zainteresowanych, wykładnia terminów użytych w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT - przedsiębiorstwo oraz jego zorganizowana część - ma kluczowe znaczenie dla oceny ich sytuacji podatkowej, gdyż rozstrzyga o tym, że planowana Transakcja nie będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. W związku z tym, zdaniem Zainteresowanych, organ wydający interpretację powinien dokonać wykładni terminów „przedsiębiorstwo” i „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”, użytych w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT i, tym samym, dokonać oceny, czy przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego Transakcja nie będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Brak możliwości uznania Przedmiotu Transakcji za przedsiębiorstwo
Ustawa o VAT nie zawiera definicji legalnej przedsiębiorstwa. Powszechnie przyjmuje się, że w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT mowa jest o przedsiębiorstwie w znaczeniu przedmiotowym, w związku z czym pojęcie to należy rozumieć zgodnie z definicją przedsiębiorstwa wskazaną w art. 551 Kodeksu cywilnego.
Kodeks cywilny definiuje przedsiębiorstwo jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
- oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
- własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
- prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
- koncesje, licencje i zezwolenia;
- patenty i inne prawa własności przemysłowej;
- majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
- tajemnice przedsiębiorstwa
- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Należy też wskazać na art. 552 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w jego skład, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej lub z przepisów szczególnych. Oznacza to, że w przypadku np. sprzedaży przedsiębiorstwa, jeśli strony chcą wyłączyć z zakresu transakcji niektóre składniki majątkowe, konieczne jest enumeratywne wyliczenie tych pozycji (w przeciwnym razie zostaną one przeniesione na nabywcę).
Co do zasady, kwalifikacja czynności prawnej jako transakcji zbycia przedsiębiorstwa wymaga przeniesienia na nabywcę wszystkich elementów wskazanych w art. 551 Kodeksu cywilnego, o ile występują w danym stanie faktycznym. Kwalifikacja ta może być jednak zachowana w przypadku umownego wyłączenia z zakresu transakcji pewnych elementów, ale tylko wówczas, gdy nie mają one istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 listopada 2018 r. o sygn. 0114-KDIP4.4012.538.2018.2.IT).
Kluczowym jest, aby przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia stanowiło całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Zbywany majątek powinien stanowić na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisanych przedsiębiorstwu. Nawet w przypadku wyłączenia z zakresu transakcji zbycia przedsiębiorstwa niektórych elementów, pomiędzy pozostałymi zbywanymi składnikami majątkowymi muszą zostać zachowane związki funkcjonalne w taki sposób, aby przekazany majątek mógł posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 stycznia 2019 r. o sygn. 0114-KDIP1-3.4012.657.2018.2.SM).
W kontekście powyższych uwag należy wskazać, że Transakcja będzie ograniczona do zbycia prawa użytkowania wieczystego do Przedmiotu Sprzedaży oraz własności Nieusuniętych Pozostałości. W ramach Transakcji przejdą na Kupującego nakłady na Przedmiot Sprzedaży będące efektem prac budowlanych Kupującego - ekonomicznie więc, nakłady aktualnie ponoszone przez Kupującego (przed Transakcją), a ulokowane na Przedmiocie Sprzedaży, pozostaną własnością Kupującego po Transakcji. Potencjalnie pomiędzy Stronami może również dojść do przeniesienia ewentualnych uzgodnień warunków oraz decyzji administracyjnych, które mogą zostać uzyskane bezpośrednio w imieniu Sprzedającego, a dotyczyć będą inwestycji Kupującego.
Poza zakresem Transakcji pozostanie jednak cały szereg składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Sprzedającego i objętych definicją wynikającą z art. 55 Kodeksu cywilnego, kluczowych dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. W szczególności składniki niepodlegające sprzedaży obejmują inne nieruchomości, których właścicielem lub użytkownikiem wieczystym jest Sprzedający, ruchomości sprzedającego a także księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności przez Sprzedającego. W efekcie, nabywana przez Kupującego masa majątkowa nie będzie miała cech pozwalających na uznanie jej za zespół powiązanych funkcjonalnie i organizacyjnie składników majątkowych, umożliwiający realizację zadań przypisanych przedsiębiorstwu Sprzedającego.
Z przytoczonych w opisie zdarzenia przyszłego okoliczności wynika, że podjęcie przez Kupującego działalności w oparciu o nabywane składniki majątkowe wymaga przedsięwzięcia przez niego szeregu czynności związanych z inwestycją polegającą na budowie budynku data center, w tym przygotowania gruntu pod użytkowanie, zawarcie umów z dostawcami mediów i innych. Bez tych działań, w oparciu wyłącznie o nabywane w ramach Transakcji składniki majątkowe, Kupujący nie będzie w stanie prowadzić działalności gospodarczej związanej z planowaną inwestycją.
W konsekwencji, w ocenie Zainteresowanych, nie ma możliwości uznania Przedmiotu Transakcji za zbycie przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Brak możliwości uznania Przedmiotu Transakcji za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Art. 6 pkt 1 ustawy o VAT wyłącza również stosowanie przepisów ustawy w odniesieniu do transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
W świetle powyższej definicji, wyróżnia się następujące przesłanki warunkujące możliwość uznania przedmiotu transakcji za zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa:
- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
- składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Przede wszystkim, powinien istnieć zespół składników materialnych i niematerialnych (przy czym ustawodawca wymienia w tym kontekście również zobowiązania), który jest wydzielony w istniejącym przedsiębiorstwie.
W licznych interpretacjach organów podatkowych dotyczących zakresu pojęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa podkreśla się, że wydzielenie to powinno zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych; interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 stycznia 2019 r. o sygn. 0112-KDIL1-3.4012.639.2018.3.AP, interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 stycznia 2019 r. o sygn. 0111-KDIB2-1.4010.411.2018.4.MJ, interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 stycznia 2019 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.515.2018.1.BG).
Przesłanka dotycząca wyodrębnienia organizacyjnego rozumiana jest w ten sposób, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako: dział, wydział, oddział itp. Podkreśla się, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.
Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
W kontekście wyodrębnienia funkcjonalnego wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Dlatego przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Zakwalifikowanie danego zespołu składników majątkowych jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e i art. 6 pkt 1 ustawy o VAT uzależnione jest zatem nie od jakiegokolwiek zorganizowania masy majątkowej - musi się ona odznaczać bowiem pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Kluczowa z perspektywy definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa zbywcy (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Analizując powyższe przesłanki w kontekście opisanego zdarzenia przyszłego należy dojść do wniosku, że Przedmiot Sprzedaży nie może zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Po pierwsze, nie jest spełniona przesłanka dotycząca wyodrębnienia organizacyjnego w przedsiębiorstwie Sprzedającego. Przedmiot Sprzedaży nie jest w żaden sposób wyodrębniony w strukturze organizacyjnej i dokumentacji wewnętrznej Sprzedającego, w szczególności w dotychczasowym przedsiębiorstwie Sprzedającego nie została utworzona odrębna komórka organizacyjna (dział, wydział, oddział) odpowiedzialna za prowadzenie działalności gospodarczej w oparciu o Przedmiot Sprzedaży. Nie istnieją odrębne zapisy statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze, które przypisane byłyby wyłącznie do tych aktywów.
Po drugie, nie jest spełniona przesłanka dotycząca wyodrębnienia finansowego.
Dla Przedmiotu Sprzedaży w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego nie są prowadzone osobne księgi. W ramach Transakcji nie dojdzie również do przeniesienia żadnego rachunku bankowego, ani środków pieniężnych, które mogłyby służyć Kupującemu po przeprowadzeniu Transakcji do regulowania zobowiązań związanych z prowadzeniem własnej działalności.
Po trzecie, nie jest spełniona przesłanka dotycząca wyodrębnienia funkcjonalnego. Zbywane składniki majątkowe nie są wystarczające do prowadzenia działalności w zakresie planowanym przez Kupującego, bowiem Kupujący nabywa Przedmiot Sprzedaży celem postawienia budynku data center, co wymaga przeprowadzenia nowej inwestycji nieruchomościowej.
Z uwagi na powyższe okoliczności, zdaniem Zainteresowanych, zespół składników majątkowych, które będą przedmiotem Transakcji, nie posiada zdolności do prowadzenia samodzielnej działalności bez uzupełniania go o dodatkowe elementy zapewniające realizację planowanej inwestycji nieruchomościowej (np. przygotowanie gruntu pod inwestycję, zawarcie umów z dostawcami mediów itd.).
Innymi słowy, zespół składników majątkowych będący przedmiotem planowanej Transakcji, nie ma obecnie w przedsiębiorstwie Sprzedającego zdolności do niezależnego funkcjonowania jak samodzielny podmiot gospodarczy, z uwagi na fakt, że bez przeprowadzenia gruntownych prac, Przedmiot Sprzedaży w obecnym kształcie nie jest w żaden sposób zdolny do prowadzenia działalności gospodarczej. Potwierdza to również fakt, że Kupujący nabywa nieruchomość z intencją przeprowadzenia własnej inwestycji nieruchomościowej.
Należy również zwrócić uwagę, że Kupujący zamierza prowadzić działalność w innym zakresie niż Sprzedający, przez co składnik majątku będący przedmiotem Transakcji (tj. Przedmiot Sprzedaży, Nieusunięte Pozostałości oraz ewentualne decyzje), po jej dokonaniu, nie będzie wykorzystywany do tych samych funkcji, do których wykorzystywał go Sprzedający.
Konkluzja
Biorąc powyższe pod uwagę, przedmiot Transakcji nie będzie stanowić przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
W związku z powyższym, planowana Transakcja będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oraz nie będzie wyłączona z zakresu opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Zainteresowani pragną wskazać, że powyższa konkluzja jest zbieżna z wnioskami, jakie można wyciągnąć z Objaśnień, gdzie wskazano, że „przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za (i) przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT czy też (ii) zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT uwzględnić należy następujące okoliczności:
- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Jak wskazano w Objaśnieniach:
- Co do zasady, dostawa nieruchomości komercyjnych stanowi dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu VAT. W tym zakresie, za standardowe elementy typowe dla transakcji nieruchomościowych opodatkowanych VAT Minister wskazał takie elementy jak: grunt, budynek (budynki), budowle, infrastruktura techniczna oraz przynależności, także prawa i obowiązki z umów najmu, które przechodzą na kupującego z mocy prawa, jak również prawa i obowiązki z umów najmu (odpowiednio dzierżawy), na podstawie których wynajmowane powierzchnie nie zostały (i nie zostaną do dnia transakcji) przekazane najemcom;
- W wyjątkowych okolicznościach dostawa nieruchomości komercyjnych może zostać uznana za czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT (pozostającą poza zakresem zastosowania ustawy o VAT). Takie wyjątkowe okoliczności zachodzą - w świetle Objaśnień - wówczas, gdy po pierwsze, istnieje zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz, po drugie, istnieje faktyczna możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji;
- Przy czym, co istotne, Minister Finansów doprecyzował, że w celu ustalenia czy przenoszony na nabywcę zespół składników umożliwia kontynuację działalności prowadzonej przez zbywcę należy ustalić czy oprócz przeniesienia standardowych elementów typowych dla transakcji nieruchomościowych opodatkowanych VAT (opisanych powyżej) na nabywcę są przeniesione wszystkie poniżej wskazane elementy: (i) prawa i obowiązki z umów, na podstawie których udzielono zbywcy finansowania dłużnego na realizację, nabycie, modernizację, adaptację lub przebudowę przenoszonej nieruchomości, o ile zbywca korzystał z takiego finasowania i jest stroną takich umów; (ii) umowy o zarządzanie nieruchomością; (iii) umowy zarządzania aktywami; (iv) należności o charakterze pieniężnym związane z przenoszonym majątkiem;
- Dodatkowo Minister Finansów wskazał, że w sytuacji, w której konieczne jest podejmowanie przez nabywcę dodatkowych działań faktycznych lub prawnych(np. zawarcia umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki, wykluczona jest możliwość stwierdzenia, że przenoszony na nabywcę zespół składników umożliwia kontynuację działalności prowadzonej przez zbywcę.
Za okoliczność wykluczającą możliwość stwierdzenia, że przenoszony na nabywcę zespół składników umożliwia kontynuację działalności prowadzonej przez zbywcę, należy uznać sytuację, w której konieczne jest podejmowanie dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np. zawarcia umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki. Sytuacja taka ma miejsce w przypadku, w którym nabywca sam zawarł lub zawiera umowy o zarządzanie nieruchomością i zarządzanie aktywami, nawet z tymi samymi podmiotami, które świadczyły ww. usługi zarządzania na rzecz zbywcy. W takim przypadku bowiem nabywca podejmuje dodatkowe działania w celu kontynuowania działalności gospodarczej zbywcy.
W świetle powyższych Objaśnień, należy przypomnieć istotne, wskazane przez Zainteresowanych, elementy Transakcji. I tak, przedmiotem Transakcji będzie Przedmiot Sprzedaży i znajdujące się na nim Nieusunięte Pozostałości oraz - celem dochowania wymogów prawnych przeniesienia własności - nakłady poniesione przez Kupującego na Przedmiot Sprzedaży będące efektem rozpoczętych prac budowlanych Kupującego.
Natomiast przedmiotem Transakcji nie będą objęte (a) pozostałe posiadane przez Zbywcę w Polsce nieruchomości wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów zawartych w związku z ich funkcjonowaniem, (b) jakiekolwiek źródła finansowania działalności Sprzedającego, ani (c) należności związane z przenoszonym majątkiem.
W konsekwencji, zdaniem Zainteresowanych, planowana Transakcja będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, niewyłączoną.
Zainteresowani pragną wskazać, że spośród elementów, których przeniesienie warunkuje możliwość uznania przenoszonego zespołu składników za umożliwiający kontynuowanie działalności prowadzonej przez zbywcę, Transakcja zawiera wyłącznie nieruchomość gruntową (Przedmiot Sprzedaży) oraz ewentualne niezbędne decyzje administracyjne, a także nakłady na Przedmiot Sprzedaży w związku z rozpoczętymi pracami budowlanymi Kupującego. W ramach Transakcji nie dojdzie do przeniesienia innych dodatkowych elementów wskazanych przez Ministra Finansów, co zdaniem Zainteresowanych, jednoznacznie wskazuje na to, że Przedmiot Transakcji nie stanowi przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części.
Jednocześnie, zdaniem Zainteresowanych, Kupujący nie ma również zamiaru (ani możliwości) kontynuowania działalności Sprzedającego. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, działalność gospodarcza Kupującego (budowa data center) jest istotnie różna od działalności Sprzedającego (produkcja stali).
W konsekwencji, należy uznać, że planowana Transakcja będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oraz nie będzie stanowiła dostawy przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedającego, a w konsekwencji nie będzie podlegała wyłączeniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Uzasadnienie w zakresie pytania nr 2
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Jednocześnie, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez „towary” rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 2 pkt 22 ustawy o VAT przez sprzedaż rozumie się m.in. odpłatną dostawę towarów.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT, bowiem, aby była objęta tym podatkiem, musi być wykonana przez podatnika.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje, w szczególności, czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W ramach przedmiotowej transakcji Zainteresowani posiadają status czynnych podatników VAT w myśl powołanych powyżej przepisów ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalnia się z VAT dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Natomiast, zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy o VAT przez pojęcie „tereny budowlane” rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zdaniem Zainteresowanych, Transakcję polegającą na dostawie Przedmiotu Sprzedaży należy potraktować tak, jak dostawę terenów niezabudowanych.
Na taką klasyfikację nie będzie miał wpływu fakt, że w obrębie działki ewidencyjnej, która będzie składała się na Przedmiot Sprzedaży, będą znajdować się Nieusunięte Pozostałości, ponieważ nie mają one wartości ekonomicznej dla Kupującego (tj. Nieusunięte Pozostałości są stare, w złym stanie technicznym, generują efektywnie dodatkowy wysiłek/koszty podczas realizacji inwestycji, podczas gdy intencją Kupującego jest nabycie niezabudowanej nieruchomości w celu sprawnego przeprowadzenia inwestycji). Przede wszystkim jednak,- część Nieusuniętych Pozostałości zostanie usunięta z Przedmiotu Sprzedaży po Transakcji (w takim zakresie w jakim pozwalają na to obiektywne warunki techniczne).
Na fakt, że dla kwalifikacji transakcji kluczowy jest cel gospodarczy stron wskazuje się w orzecznictwie. W wyroku z 19 listopada 2009 r., Don Bosco Onroerend Goed, C-461/08, Trybunał stwierdził, że dostawa terenu ze znajdującymi się naniesieniami, nieprzydatnymi dla kupującego stanowi dostawę terenu niezabudowanego, skoro „Od początku bowiem przewidziana była jego rozbiórka a więc dostawa działki w celu wybudowania na niej nowego budynku”. Dla TSUE - co jest zgodne z zasadami statuującymi unijny system VAT - cel gospodarczy, do którego dążyli sprzedawca oraz kupujący nieruchomość, polegał na dostawie terenu pod przyszłą zabudowę, a prace rozbiórkowe - realizowane zgodnie z uzgodnieniami i możliwościami obu stron transakcji stanowiły dopełnienie tego celu.
Podobnie Naczelny Sąd Administracyjny w swoich orzeczeniach podkreśla rolę efektywnego celu transakcji przyświecającego jej stronom (szczególnie kupującemu) - por. wyrok z 31 stycznia 2019 r., sygn. I FSK 1879/16.
Z orzecznictwa Trybunału wynika, że wśród obiektywnych okoliczności, które należy wziąć pod uwagę przy dokonywaniu kwalifikacji danej transakcji z punktu widzenia VAT, znajdują się ponadto stan zaawansowania, w dniu dostawy nieruchomości składającej się z terenu i budynku, robót rozbiórkowych, wykorzystywanie tej nieruchomości w tym samym dniu oraz zobowiązanie do realizacji prac rozbiórkowych w celu umożliwienia przyszłej budowy (por. wyroki: z 12 lipca 2012 r., J.J. Komen en Zonen Beheer Heerhugowaard, C-326/11;z 17 stycznia 2013 r., Woningstichting Maasdriel, C-543/11). Jak wskazywali Zainteresowani - prace te częściowo zostały wykonane, a częściowo - wykonane zostaną przez Kupującego po Transakcji (o ile warunki techniczne to umożliwią).
Stanowisko Zainteresowanych potwierdza również opinia Rzecznika Generalnego Michala Bobeka przedstawiona w 19 marca 2019 r. w sprawie KPC Herning, C-71/18, w której to z jednej strony podkreślano istotne znaczenie „zamiaru” stron w analizie zasad opodatkowania VAT, przy jednoczesnym uwypukleniu konieczności podejmowania przez strony transakcji działań zbieżnych z tym celem (aby nie był on tylko teoretycznym zamiarem): „transakcję gospodarczą należy przede wszystkim analizować w świetle jej obiektywnych cech. Zamiar stron w odniesieniu do dostarczanego produktu również może być istotnym elementem w tym kontekście, ponieważ może rzucać więcej światła na uzasadnienie transakcji. Ma to jednak miejsce wyłącznie w zakresie, w jakim zamiar stron jest odzwierciedlony lub podkreślony we właściwościach transakcji jako takiej. Same oświadczenia stron, niepoparte żadnymi konkretnymi dowodami, nie mogą odgrywać żadnej roli. Co ważniejsze, zamiar stron jest istotny tylko wtedy, kiedy dotyczy celu, jaki realizują one poprzez daną transakcję. (`(...)`) zamiar i plany stron mogą wypaczać lub potwierdzać określoną interpretację rzeczywistości. Niemniej jednak zamiar stron nie może być nadrzędny wobec rzeczywistości.”
W świetle powyższych wyroków, Zainteresowani zwracają uwagę, że większość Pozostałości została już faktycznie usunięta z Przedmiotu Sprzedaży, za wyjątkiem Nieusuniętych Pozostałości, które (w takim zakresie w jakim pozwalają na to obiektywne warunki techniczne) zostaną docelowo usunięte przez Kupującego, ponieważ kolidują z przyszłymi etapami projektowanej przez Kupującego inwestycji, nie mają one również dla Kupującego żadnej wartości materialnej czy biznesowej, nie wpływają również wpływu na cenę Transakcji.
Na konkluzję co do statusu gruntu - jako niezabudowanego aktualnie terenu budowlanego - nie powinien również wpływać fakt, że Kupujący rozpoczął prace budowlane na Przedmiocie Sprzedaży przed dokonaniem Transakcji, ponieważ na moment Transakcji, w efekcie realizowanych przez Kupującego prac, nie powstaną (nie zostaną ukończone) żadne budynki i budowle (ewentualna konstrukcja będzie nadal we wczesnych fazach). W efekcie, poczynione nakłady nie powinny stanowić o „zabudowaniu” Przedmiotu Sprzedaży.
Potwierdzają takie podejście również organy podatkowe, m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 28 maja 2020 r., nr 0112-KDIL3.4012.191.2020.2.LS: „dostawę działki z nieukończonym budynkiem należy, jak dowiedziono wyżej, traktować jako sprzedaż terenu budowlanego. Bowiem w odniesieniu do obiektu znajdującego się na gruncie na dzień sprzedaży, przedmiotem dostawy będzie niedokończona inwestycja budowlana, która w myśl przepisów prawa budowlanego nie wypełnia definicji budynku, gdyż nie jest zadaszona, oraz nie nosi cech budowli. Zatem dla potrzeb klasyfikacji prawnopodatkowej przedmiotem sprzedaży jest grunt niezabudowany”.
Mając na uwadze, że Przedmiot Sprzedaży nie jest objęty miejscowym planem Zagospodarowania przestrzennego, dla oceny czy Przedmiot Sprzedaży obejmuje teren budowlany (oraz zatem Transakcja potencjalnie stanowi dostawę niezabudowanych terenów budowlanych), zdaniem Wnioskodawców, uzasadnione jest odwołanie się do decyzji o warunkach zabudowy, już otrzymanej dla części Przedmiotu Sprzedaży.
Zdaniem Zainteresowanych, ponieważ dla Przedmiotu Sprzedaży wydana decyzja o warunkach zabudowy (obejmująca ok. połowę powierzchni Przedmiotu Sprzedaży), to Przedmiot Sprzedaży już aktualnie należy uznać za „tereny budowlane” w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. Zdaniem Zainteresowanych, takiej klasyfikacji nie powinien zmieniać fakt, że decyzja o warunkach zabudowy pokrywa aktualnie tylko część powierzchni Przedmiotu Sprzedaży.
Przepisy ustawy o VAT wprost nie odnoszą się do sytuacji, w której tylko część powierzchni nieruchomości została pokryta decyzją o warunkach zabudowy. Należy jednak zauważyć, że zgodnie z § 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2019 r. poz. 393), działka ewidencyjna jest najmniejszą jednostką powierzchniową podziału kraju dla celów ewidencji.
Ponadto, żadne przepisy ustawy o VAT nie dają podstawy do podziału działki ewidencyjnej będącej przedmiotem dostawy w oparciu o czynniki takie jak decyzja o warunkach zabudowy dotycząca tylko części obszaru działki. Zdaniem Zainteresowanych świadczy to o tym, że działka ewidencyjna powinna być traktowana jako jeden przedmiot dostawy w świetle ustawy o VAT.
Mając na uwadze, że na Przedmiot Sprzedaży (po wydzieleniu z Nieruchomości) składać się będzie jedna działka ewidencyjna, to zdaniem Zainteresowanych powinien on być traktowany jako jeden przedmiot dostawy w świetle ustawy o VAT. Tym samym, mimo okoliczności, że dla Przedmiotu Sprzedaży została wydana decyzja o warunkach zabudowy obejmująca tylko część jego powierzchni, cała działka ewidencyjna składająca się na Przedmiot Sprzedaży powinna być traktowana jako „tereny budowlane” w świetle ustawy o VAT. Szczególnie, że cała działka będzie objęta inwestycją, a aktualnie decyzja o warunkach zabudowy dla pozostałej części Przedmiotu Sprzedaży jest procedowana (i - wedle oczekiwań Sprzedającego i Kupującego - powinna być zgodna z już otrzymaną decyzją dla pierwszej części działki).
Podsumowując, zdaniem Zainteresowanych, Przedmiot Sprzedaży powinien być w całości potraktowany jako „tereny budowlane” dla celów VAT, a w efekcie nie będzie korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. W konsekwencji, transakcja polegająca na dostawie Przedmiotu Sprzedaży będzie podlegała opodatkowaniu VAT w odpowiedniej stawce.
Gdyby jednak uznać (choć nie jest to zdanie Zainteresowanych), że z uwagi na Nieusunięte Pozostałości Przedmiot Sprzedaży powinien zostać uznany za teren zabudowany, to w ocenie Wnioskodawców taka transakcja również nie będzie korzystać ze zwolnienia z VAT.
Co do zasady, zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Z kolei, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata;
a także, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a) ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT pod pojęciem „pierwsze zasiedlenie" należy rozumieć oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a. wybudowaniu lub
b. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej;
Co prawda, ustawa o VAT nie zawiera definicji budowli ani budynku, jednakże zostały one zdefiniowane w Prawie budowlanym. Stosownie do treści art. 3 pkt 2 Prawa budowlanego przez „budynek” należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Zgodnie z art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego pojęcie „budowli” należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak w szczególności: obiekty liniowe, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, budowle ziemne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, sieci uzbrojenia terenu, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Zdaniem Zainteresowanych, gdyby uznać, że Nieusunięte Pozostałości, o których mowa w opisie zdarzenia przyszłego, powinny przesądzać o uznaniu Przedmiotu Sprzedaży za teren zabudowany, to w przypadku dostawy Nieusuniętych Pozostałości w ramach Przedmiotu Sprzedaży, z podstawy opodatkowania VAT nie należy wyodrębniać wartości gruntu, zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, a Transakcja będzie podlegała opodatkowaniu zgodnie z zasadami opodatkowania VAT dostawy budynków i budowli.
Zaineresowani wskazują również, że tytuł prawny do Nieruchomości (z której wydzielony zostanie Przedmiot Sprzedaży) wraz ze znajdującymi się tam ówcześnie składnikami majątkowymi (w tym Nieusuniętymi Pozostałościami) zostały nabyte przez Sprzedającego w 2004 r., czyli na ponad 2 lata przed planowanym dniem Transakcji. Ponadto, Nieruchomość była wykorzystywana przez Sprzedającego w ramach jego działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT i nie była wykorzystywana w całości do działalności zwolnionej z VAT.
Tym samym, zdaniem Zainteresowanego, w zakresie Nieusuniętych Pozostałości na Przedmiocie Sprzedaży doszło do pierwszego zasiedlenia na gruncie przepisów ustawy o VAT. Ponadto, Nieusunięte Pozostałości nie były przedmiotem ulepszeń.
W związku z powyższym zdaniem Zainteresowanych w stosunku do planowanej Transakcji mogliby oni zastosować zwolnienie od opodatkowania VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.
Niemniej, zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
a. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
b. złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części,
- tzw. „opcja VAT”.
Z kolei zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy o VAT przedmiotowe oświadczenie o skorzystaniu z opcji VAT (tj. wyboru opodatkowania VAT), o którym mowa w art. 43 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT, musi również zawierać:
a. imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz NIP dokonującego dostawy oraz nabywcy;
b. planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;
c. adres budynku, budowli lub ich części.
W konsekwencji, w ocenie Zainteresowanych w stosunku do planowanej Transakcji możliwe jest zastosowanie tzw. opcji VAT, wynikającej z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT i opodatkowanie Transakcji VAT.
W tym zakresie, gdyby uznano Transakcję, wbrew stanowisku Zainteresowanych, jako sprzedaż terenu zabudowanego, Zainteresowani złożą w odpowiednim terminie oświadczenie o skorzystaniu z opcji VAT spełniające wymogi wskazane w art. 43 ust. 10 w zw. z art. 43 ust. 11 ustawy o VAT.
Zdaniem Zainteresowanych, w odniesieniu do Transakcji nie będą mieć zastosowania inne zwolnienia wskazane w ustawie o VAT, w szczególności zwolnienie z VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Aby sprzedaż towaru była objęta zwolnieniem z VAT na podstawie tej regulacji, muszą bowiem zostać spełnione łącznie dwa warunki:
a) towar musiał być wykorzystywany wyłącznie na cele działalności zwolnionej z VAT,
b) dokonującemu dostawy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego z tytułu jego nabycia (importu lub wytworzenia).
Mając na uwadze, że jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Sprzedający nie wykorzystywał przedmiotu Transakcji wyłącznie na cele działalności zwolnionej z VAT, nie zostanie spełniona jedna z łącznych przesłanek do zastosowania zwolnienia z VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
Mając na uwadze powyższe, intencją Stron (czynnych podatników VAT) jest opodatkowanie VAT planowanej dostawy Przedmiotu Sprzedaży. Planowana Transakcja będzie zatem podlegała w całości opodatkowaniu VAT oraz nie będzie podlegała zwolnieniu z VAT.
Uzasadnienie w zakresie pytania nr 3
Jak wynika z treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania przez podatnika czynności opodatkowanych VAT. Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego , jeżeli nabyte towary i usługi dotyczą świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
Jeżeli zatem dane towary lub usługi są wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności dających prawo do odliczenia VAT, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości VAT naliczonego przy ich nabyciu, przy założeniu, że pozostałe ograniczenia nie mają zastosowania (w szczególności, ograniczenia wynikające z art. 88 ustawy o VAT, dotyczące m.in. braku prawa odliczenia w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu VAT bądź podlega zwolnieniu od VAT).
Zatem, zdaniem Zainteresowanych, aby rozstrzygnąć o uprawnieniu Kupującego do obniżenia kwoty VAT należnego o VAT naliczony na nabyciu Przedmiotu Sprzedaży, w myśl art. 86 ust. 10 oraz 10b pkt 1 ustawy o VAT, niezbędne jest ustalenie, czy (i) Przedmiot Sprzedaży będący przedmiotem planowanego nabycia będzie wykorzystywany przez Kupującego do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT oraz czy (ii) jej nabycie będzie podlegało VAT według odpowiedniej stawki VAT.
Na dzień Transakcji, zarówno Sprzedający jak i Kupujący będą zarejestrowani w Polsce jako podatnicy VAT czynni. Kupujący dokona Transakcji na cele prowadzenia swojej działalności gospodarczej skierowanej do podmiotów krajowych i zagranicznych, dającej prawo do odliczenia VAT, a więc w szczególności nieobjętej zwolnieniem z VAT (realizacja inwestycji polegającej na budowie data center a następnie jego wykorzystanie w ramach działalności gospodarczej). W konsekwencji należy uznać, że Przedmiot Sprzedaży będzie wykorzystywany przez Kupującego, będącego podatnikiem VAT, do wykonywania czynności dających prawo do odliczenia VAT (opodatkowanych VAT gdy miejsce świadczenia będzie stanowić Polska, stanowiących tzw. sprzedaż poza krajem, gdy miejsce świadczenia usług stanowiłby inny kraj).
Jak wykazano powyżej, zdaniem Zainteresowanych, planowana Transakcja:
- nie będzie stanowiła zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w związku z tym będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie przepisów ustawy o VAT, niewyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT;
a ponadto, mając na uwadze, że dla (części) Przedmiotu Sprzedaży została wydana decyzja o warunkach zabudowy Transakcja:
- nie będzie podlegała zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, a w konsekwencji planowana Transakcja (dostawa Przedmiotu Sprzedaży) będzie podlegała w całości opodatkowaniu według odpowiedniej stawki VAT.
A zatem, okoliczności wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, w myśl którego podatnik nie jest uprawniony do obniżenia kwoty VAT należnego o VAT naliczony w sytuacji, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie jest opodatkowana VAT lub jest zwolniona z VAT, nie będą miały miejsca.
W świetle powyższego, po dokonaniu przedmiotowej Transakcji i otrzymaniu prawidłowo wystawionej faktury potwierdzającej jej faktyczne dokonanie, Kupującemu będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o VAT naliczony z tytułu Transakcji, gdyż spełniony będzie warunek niezbędny do dokonania takiego obniżenia, określony w art. 86 ust. 1 i ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT. W myśl art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 oraz ust. 11 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstanie w rozliczeniu za okres, w którym powstanie obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabywanych towarów i usług, jednak nie wcześniej niż w okresie rozliczeniowym, w którym Kupujący otrzyma od Sprzedającego fakturę dokumentującą faktyczne dokonanie przedmiotowej Transakcji. Jednocześnie, nadwyżka podatku naliczonego nad podatkiem należnym podlegać będzie zwrotowi na zasadach określonych w art. 87 ustawy o VAT.
Podsumowując, z uwagi na fakt, że przedmiot planowanej Transakcji będzie wykorzystywany przez Kupującego do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, Kupujący będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony z tytułu Transakcji oraz do otrzymania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym na rachunek bankowy Kupującego.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:
- braku wyłączenia z opodatkowania Transakcji sprzedaży Nieruchomości – jest prawidłowe,
- zwolnienia od podatku Transakcji sprzedaży Nieruchomości – jest nieprawidłowe,
- prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego/zwrotu podatku z tytułu Transakcji sprzedaży Nieruchomości – jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez towary, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste oraz zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem – przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
- oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
- własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
- prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
- koncesje, licencje i zezwolenia;
- patenty i inne prawa własności przemysłowej;
- majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
- tajemnice przedsiębiorstwa;
- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
Przy czym, zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Przedsiębiorstwo, w rozumieniu powyższego przepisu, powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące ze sobą przedsiębiorstwo w przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia. Ponadto, przepis art. 551 Kodeksu cywilnego wskazuje, że przedsiębiorstwo jest „zespołem składników”. Pojęcie zespół (a nie zbiór) zakłada istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa.
Natomiast w myśl art. 2 pkt 27e ustawy, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Zatem, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,
- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
- składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, czy zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić ponadto należy następujące okoliczności:
- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji.
Jak podkreśla się w orzecznictwie sądów administracyjnych wystarczające jest przeniesienie na nabywcę minimum środków pozwalających na kontynuowanie realizowanej uprzednio w tym przedsiębiorstwie działalności gospodarczej.
W ocenie Organu wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy powinien być interpretowany również z uwzględnieniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości WE w sprawie C-497/01 odnoszącego się do treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.).
Należy zauważyć, że prawodawca unijny stanowiąc regulację ww. art. 19 Dyrektywy 112 nie zdefiniował jednak użytego w niej pojęcia prawnego „całości lub części majątku”.
W wyroku C-497/01 w sprawie Zita Modes przeciwko Administration de lenregistrement et des domaines Trybunał zwracając uwagę, że niezgodne z przepisami Dyrektywy jest wprowadzanie przez państwo członkowskie jakichkolwiek ograniczeń – innych niż te, o których mowa w Dyrektywie, podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz – w zależności od konkretnego przypadku – składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że w świetle tej normy dyrektywy – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.
O tym, czy nastąpi zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności. Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część przedsiębiorstwa jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
Wątpliwości Zainteresowanych dotyczą kwestii, czy planowana Transakcja będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Przedstawiona we wniosku planowana Transakcja sprzedaży może być wyłączona z opodatkowania tylko w przypadku, gdy będzie stanowić sprzedaż przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
W ramach planowanej Transakcji sprzedaży składników majątkowych nie dojdzie do przeniesienia wielu składników przedsiębiorstwa Sprzedającego, które są niezbędne do prowadzenia działalności w zakresie w jakim prowadzi ją obecnie Sprzedający.
Jak wynika z opisu sprawy Nieruchomość nie stanowi odrębnego działu, wydziału czy też oddziału wydzielonego w ramach działalności prowadzonej przez Sprzedającego. Sprzedający nie prowadzi również w stosunku do Nieruchomości ani Przedmiotu Sprzedaży odrębnych ksiąg rachunkowych. Poza prawem użytkowania wieczystego do Przedmiotu Sprzedaży oraz własności Nieusuniętych Pozostałości Strony nie planują przenoszenia własności innych aktywów. Na moment dokonania Transakcji, na Przedmiocie Sprzedaży nie będzie żadnych składników majątkowych trwale związanych z gruntem oprócz Nieusuniętych Pozostałości. Nieusunięte Pozostałości, które nie zostaną usunięte po Transakcji, nie będą wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej Kupującego. Kupujący zajmuje się m.in. świadczeniem usług w zakresie przetwarzania danych z wykorzystaniem centrów przetwarzania danych zlokalizowanych w różnych krajach. Przedmiot Sprzedaży zostanie wykorzystany przez Kupującego do realizacji inwestycji polegającej na wzniesieniu centrum przetwarzania danych na nabytym gruncie. Sprzedający jest spółką należącą do międzynarodowej grupy kapitałowej zajmującej się m. in. produkcją stali i koksu.
Zatem opisanego przedmiotu Transakcji nie można uznać za przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Jak wyjaśniono powyżej, dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.
Opisany we wniosku przedmiot planowanej Transakcji sprzedaży nie stanowi w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. Przedmiot Transakcji nie stanowi składników majątkowych wydzielonych organizacyjnie i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego, które umożliwiałyby prowadzenie niezależnego przedsiębiorstwa. Zatem, przedmiot Transakcji nie może funkcjonować jako samodzielny podmiot gospodarczy. Tym samym, będące przedmiotem sprzedaży składniki majątkowe nie są na tyle zorganizowane aby umożliwiały prowadzenie na nich działalności bez dodatkowych nakładów Nabywcy.
Zatem, w rozpatrywanej sprawie przeznaczone do sprzedaży składniki majątkowe, które nabędzie Nabywca w wyniku planowanej Transakcji nie będą stanowiły przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, której definicję zawiera art. 2 pkt 27e ustawy.
W konsekwencji, do planowanej Transakcji nie będzie miał zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Transakcja ta nie będzie więc wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT.
Planowana transakcja zbycia składników majątkowych u Sprzedającego będzie stanowić w myśl art. 7 ust. 1 ustawy dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym, stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.
Wątpliwości Zainteresowanych dotyczą również kwestii, czy planowana Transakcja będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i czy będzie objęta zwolnieniem od podatku.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.
Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.
Przez pierwsze zasiedlenie – według art. 2 pkt 14 ustawy – rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Jednocześnie należy wskazać, że zwolnienie uregulowane w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy ma charakter zwolnienia fakultatywnego, gdyż w myśl art. 43 ust. 10 ustawy podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
-
są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
-
złożą:
a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub
b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów
- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
Stosownie do art. 43 ust. 11 ustawy oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
1. imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2. planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części -w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;
3. adres budynku, budowli lub ich części.
Tak więc ustawodawca zapewnia podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części – po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i opodatkowania podatkiem VAT transakcję sprzedaży.
W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
- w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
- dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Mając powyższe na uwadze należy zauważyć, że aby dostawa budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, muszą być spełnione łącznie dwa warunki występujące w tym artykule.
W tym miejscu należy nadmienić, że dla dostawy nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W konsekwencji, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
a) towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej,
b) przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”, czy „budowli”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333 ze zm.), zwanej dalej ustawą Prawo budowlane.
W myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.
Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
W świetle art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, przez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
W myśl art. 3 pkt 3a) ustawy Prawo budowlane przez obiekt liniowy – należy rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane oraz kable zainstalowane w kanale technologicznym nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego.
Z treści art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane wyraźnie wynika, że przez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak obiekty liniowe. Z kolei z art. 3 pkt 3a) ww. ustawy stanowi, że obiektem liniowym jest w szczególności droga wraz ze zjazdami, kanał.
Należy również mieć na uwadze art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Z powyższego jednoznacznie wynika, że co do zasady grunt będący przedmiotem sprzedaży jest opodatkowany podatkiem od towarów i usług, jak opodatkowane są budynki lub budowle na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu lub zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu będą korzystały ze zwolnienia od podatku.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Przedmiot Sprzedaży stanowiący część Nieruchomości nie jest aktualnie zabudowany żadnymi budynkami. W przeszłości na Przedmiocie Sprzedaży znajdowały się infrastruktura przemysłowa, instalacje, budowle, fundamenty oraz inne pozostałości po historycznych, nieistniejących już budynkach i budowlach (dalej: „Pozostałości”). Z uwagi na uwarunkowania techniczne, obecnie w granicach Przedmiotu Sprzedaży znajdują się jeszcze następujące Pozostałości:
- fragment ściany będący pozostałością po kanale odwadniającym - fragment ten nie mógł zostać usunięty, ponieważ grodziłoby to ryzykiem usunięcia drzew, obecnie fragment ściany został przysypany ziemią;
- fragment drogi asfaltowej obudowanej krawężnikami i z fragmentem chodnika - droga przebiega przez granice Przedmiotu Sprzedaży, obecnie jest pomocniczo wykorzystywana w ramach realizacji inwestycji, niemniej docelowo ma zostać usunięta z Przedmiotu Sprzedaży, ponieważ będzie kolidowała z dalszymi etapami planowanej przez Kupującego inwestycji (choć nie podjęto jeszcze ostatecznej decyzji kiedy nastąpi jej usunięcie);
- fragment kanału - nie jest wykorzystywany, niemniej nie może zostać usunięty, ponieważ grodziłoby to ryzykiem usunięcia drzew
powyższe elementy dalej jako „Nieusunięte Pozostałości”. Nieusunięte Pozostałości będą znajdowały się na Przedmiocie Sprzedaży w momencie dokonania Transakcji.
Sprzedający nabył tytuł prawny do Nieruchomości od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie umowy przeniesienia prawa użytkowania wieczystego oraz własności budynków i budowli stanowiących odrębne nieruchomości w wykonaniu umowy leasingu z 24 sierpnia 2004 r. Nieusunięte Pozostałości nie były przedmiotem ulepszeń po ich nabyciu przez Sprzedającego. Nieruchomość wykorzystywana jest przez Sprzedającego na cele prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Sprzedający nie wykorzystywał Nieruchomości ani Przedmiotu Sprzedaży wyłącznie na cele działalności zwolnionej z VAT. Kupujący rozpoczął proces usuwania Pozostałości z Przedmiotu Sprzedaży jeszcze przed zawarciem Transakcji, na podstawie odpowiednich zezwoleń udzielonych przez Sprzedającego. Na moment Transakcji, na Przedmiocie Sprzedaży będą znajdowały się tylko wskazane Nieusunięte Pozostałości oraz prace budowlane w toku, związane z rozpoczęciem budowy przez Kupującego. Kupujący wskazuje, że na Przedmiocie Sprzedaży rozpoczął prace budowlane, niemniej nie zostaną one zakończone przed dokonaniem Transakcji (zakończenie prac planowane jest na marzec 2022 r.).
Zatem, z okoliczności sprawy wynika, że na gruncie na dzień planowanej Transakcji znajdować będą się naniesienia w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, w związku z czym przedmiotem dostawy będzie grunt zabudowany. Tym samym nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że przedmiotem dostawy będzie grunt niezabudowany. Na taką klasyfikację Nieruchomości nie ma wpływu fakt, że naniesienia na gruncie nie mają dla nabywającego wartości ekonomicznej ani też, że intencją Kupującego jest nabycie niezabudowanej nieruchomości w celu sprawnego przeprowadzenia inwestycji.
Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że skoro ww. obiekty budowlane posadowione na Nieruchomości – prawie wieczystego użytkowania gruntu stanowią części budowli w rozumieniu ustawy Prawo budowlane, Sprzedający ww. obiekty nabył w wykonaniu umowy leasingu z 2004 r. oraz ww. obiekty budowlane nie były przedmiotem ulepszeń przez Sprzedającego po ich nabyciu – to w stosunku do tych budowli doszło do pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy i jednocześnie od pierwszego ich zasiedlenia do ich sprzedaży upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Tym samym, w odniesieniu do dostawy części tych naniesień spełnione zostaną przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy – także dostawa prawa wieczystego użytkowania gruntu na którym znajdują się części ww. naniesień będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Ponadto zauważyć należy, że w sytuacji gdy dostawa nieruchomości korzysta ze zwolnienia wskazanego w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to analiza zwolnienia tej dostawy na podstawie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a i art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy jest bezprzedmiotowa.
W konsekwencji, planowana Transakcja będzie stanowiła zbycie Nieruchomości zabudowanej i będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jak wskazano powyżej – na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Tym samym, przy spełnieniu warunków wynikających z art. 43 ust. 10 i ust. 11 ustawy Sprzedający mają możliwość rezygnacji z niniejszego zwolnienia od podatku i wyboru opodatkowania planowanej dostawy ww. budowli (ich części). Tym samym, gdy Strony transakcji spełnią warunki z art. 43 ust. 10 i ust. 11 ustawy dla zwolnienia od podatku – dostawa budowli (ich części), wraz z gruntem, na którym są one posadowione (w związku z art. 29a ust. 8 ustawy), będzie opodatkowana podatkiem VAT.
Podsumowując, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego zabudowanej Nieruchomości, będącej przedmiotem planowanej Transakcji, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Sprzedający będzie miał możliwość wyboru opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży, pod warunkiem spełnienia przez Strony Transakcji przesłanek wynikających z art. 43 ust. 10 i ust. 11 ustawy.
Zatem skoro ww. Nieruchomość mająca być przedmiotem sprzedaży jest zabudowana częściami budowli w rozumieniu ustawy Prawo budowlane w analizowanym przypadku nie znajdzie zastosowania zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż dotyczy ono dostawy terenów niezabudowanych.
W świetle powyższego stanowisko Zainteresowanych w zakresie zwolnienia od podatku planowanej Transakcji sprzedaży Nieruchomości należało uznać za nieprawidłowe.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii, czy po dokonaniu planowanej Transakcji oraz otrzymaniu prawidłowo wystawionej faktury potwierdzającej jej faktyczne dokonanie, Kupujący będzie uprawniony do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego z tytułu Transakcji oraz zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad VAT należnym.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy).
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w pkt 1ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny (art. 86b pkt 1 ustawy).
Zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Jak wynika z powołanych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy, transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Odnosząc się do wątpliwości Zainteresowanych, mając również na względzie powołane wyżej przepisy, uznać należy że Nabywcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego. Jak bowiem wynika z wniosku, Przedmiot Sprzedaży zostanie wykorzystany do realizacji inwestycji polegającej na wzniesieniu centrum przetwarzania danych na nabytym gruncie. Ponadto zamiarem Zainteresowanych jest opodatkowanie planowanej Transakcji podatkiem VAT. Sprzedający i Kupujący zrezygnują z zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT i dokonają wyboru opodatkowania VAT Transakcji (jej części), zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT w zw. z art. 43 ust. 11 ustawy o VAT.
Mając na uwadze powołane powyżej regulacje oraz przedstawiony opis sprawy wskazać należy, że prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towaru wykorzystywanego do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy) kształtuje się w danym okresie rozliczeniowym. Zdarzeniem uprawniającym do obniżenia podatku należnego – co wprost wynika z art. 86 ust. 10 ustawy w związku z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy – jest otrzymanie faktury lub dokumentu celnego, a ewentualne późniejsze rozliczenie podatku jest konsekwencją już nabytego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. Prawo do obniżenia podatku należnego powstaje u wszystkich podatników, o ile wykażą, że zakupy były związane z bieżącą lub przyszłą działalnością opodatkowaną.
W świetle powyższego Nabywcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej ww. Transakcję na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Tym samym, Nabywca będzie miał również prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym bądź obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy.
Przy czym przedstawione okoliczności sprawy wskazują, że w analizowanym przypadku przepis art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, nie znajdzie zastosowania, gdyż Kupujący nie nabywa towarów i usług dających prawo do odliczenia podatku VAT na podstawie tej regulacji prawnej.
W konsekwencji stanowisko Zainteresowanych w zakresie prawa Nabywcy Nieruchomości do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego oraz zwrotu nadwyżki podatku VAT jest prawidłowe.
Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od towarów i usług. Natomiast w części dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.).
Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili