0113-KDIPT1-3.4012.775.2021.2.KK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z 30 września 2021 r. (data wpływu), uzupełnionym o pełnomocnictwa (data wpływu 5 października 2021 r. i 6 października 2021 r.) oraz pismem z 29 listopada 2021 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) sprzedaży działek, wydzielonych z działki nr …, będących we współwłasności małżeńskiej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

30 września 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek, wydzielonych z działki nr …, będących we współwłasności małżeńskiej.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono o pełnomocnictwa (data wpływu 5 października 2021 r. i 6 października 2021 r.) oraz pismem z 29 listopada 2021 r. (data wpływu) w zakresie doprecyzowania opisu sprawy oraz brakującej opłaty.

We wniosku złożonym przez:

- Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

Pana …

ul. …

…-… …

Reprezentowanego przez pełnomocnika

doradcę podatkowego

Panią … …

ul. …

…-… …

Adres elektroniczny ePUAP:

/…/…

- Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania:

Panią …

ul. …

Reprezentowaną przez pełnomocnika

doradcę podatkowego

Panią … …

ul. …

…-… …

Adres elektroniczny ePUAP:

/…/…

przedstawiono następujący stan faktyczny

(ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu wniosku).

Państwo …. i … … - małżeństwo (dalej: Wnioskodawcy) 17 listopada 1989 r. nabyli nieruchomość ujawnioną w księdze wieczystej pod nr …, stanowiącą działkę nr … o powierzchni … ha, z obrębu ewidencyjnego nr …, położoną w …. Na mocy decyzji Prezydenta Miasta … z dnia … … 2020 r. na podstawie art. 93 ust. 3, art. 94 ust. 1 pkt 2, art. 96 ust. 1 i 4, art. 97 ust. 1, 1a i art. 99 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz na mocy § 5, 10 i 13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziału nieruchomości, działka nr … podległa podziałowi na 18 działek.

Przedmiotowy podział działki … nastąpił na wniosek Wnioskodawców, w ten sposób, że: jedna działka została wydzielona na drogę wewnętrzną, 16 działek zostało wydzielonych z przeznaczeniem pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, a jedna działka pozostała użytkowana zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem jako „użytek rolny”.

Podzielona działka nigdy nie stanowiła przedmiotu działalności gospodarczej Wnioskodawców. Nie była także wynajmowana, dzierżawiona ani oddawana do użytkowania w inny sposób osobom trzecim. Wnioskodawcy nigdy nie czerpali z tego tytułu korzyści majątkowych. Do momentu podziału działki, Wnioskodawcy nie podejmowali czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości tych działek. Opłacili jedynie opłatę adiacencką od geodezyjnego podziału nieruchomości i wzrostu jej wartości.

Wnioskodawcy są osobami fizycznymi, nieczynnymi zawodowo, niemającymi prawa do emerytury lub rent z KRUS, bowiem na mocy decyzji z dnia 21 czerwca 2016 r. Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego małżonkowie … i … … od dnia 1 stycznia 2010 r. nie spełniali warunków do bycia objętymi ubezpieczeniem społecznym rolników (chociaż do dnia decyzji czyli ponad 6 lat żyli w takim przeświadczeniu i myśleli, że nabędą prawo do emerytury z KRUS).

Obecnie podzielona działka stanowi jedyny majątek małżonków i zabezpieczenie ich przyszłości na starość. W związku z tym planują dokonać sprzedaży podzielonych działek.

Jedynymi nakładami jakie ponieśli w związku z zamiarem zbycia nieruchomości jest planowana inwestycja przyłączenia sieci wodociągowej do wydzielonych działek. Procedura projektowa ma się jednak dopiero rozpocząć. A z uwagi na szacowany koszt (około 34 tys. zł.) nie podjęto jednak w tej sprawie wiążącej decyzji do dnia złożenia wniosku.

Wnioskodawcy wskazują, że planowane zbycie działek ma nastąpić w ramach zwykłego zarządu majątkiem własnym, posiadanym od ponad 30 lat. Nie planują zająć się zbywaniem nieruchomościami jako podmiot profesjonalny w ramach działalności gospodarczej. Nie wykluczają jednak możliwość skorzystania z pomocy pośrednika w obrocie nieruchomościami w celu usprawnienia całego procesu i zabezpieczenia transakcji.

Środki uzyskane ze zbycie Wnioskodawcy planują przeznaczyć na dalsze życie.

W uzupełnieniu wniosku, Zainteresowany będący stroną postępowania**,** udzielił odpowiedzi na postawione w wezwaniu pytania:

1. Jakie czynności już podjęto i jakie zostaną podjęte przed sprzedażą działek w związku z ich uzbrojeniem?

Wnioskodawca wskazuje, że działek jeszcze nie uzbrojono, jest w planach.

Na dzień składania niniejszego uzupełnienia wniosku planowane jest podciągniecie do działek wodociągów, jednak żeby to zrobić potrzebne są liczne zgody administracyjne na wydanie których Wnioskodawca czeka. Po otrzymaniu zgód na zrobienie ww. wodociągów przygotowywać będą projekt. Powyższe jest jednak w fazie organizacyjnej — Wnioskodawca czeka na zgody.

2. Czy zawarł Pan umowę przedwstępną sprzedaży przedmiotowych działek (inną umowę) z potencjalnym nabywcą/nabywcami? Jeśli tak, to jakie są konkretne postanowienia umowy przedwstępnej sprzedaży poszczególnych działek, zawartych między Panem a potencjalnym nabywcą/nabywcami? Należy precyzyjnie i jednoznacznie opisać, czy w umowie przedwstępnej zostały określone warunki, które muszą zostać spełnione, aby doszło do zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży działki (np. uzyskanie zgód, pozwoleń, opinii, decyzji itp.), należy precyzyjnie, w sposób niebudzący wątpliwości, wskazać od spełnienia jakich warunków, uzależnione jest zawarcie ostatecznej umowy sprzedaży działki, w tym od uzyskania jakich zgód i pozwoleń.

Sprzedana została jedna działka. W umowie nie zawarto żadnych specjalnych ustaleń ani warunków (jak uzyskanie zgód, pozwoleń, opinii, decyzji). Nie uzależniono zbycia działki od żadnego pozwolenia ani zgody.

3. Czy udzielił Pan potencjalnemu nabywcy/nabywcom przedmiotowych działek (lub innemu podmiotowi) pełnomocnictwa do działania w Pana imieniu, przy czynnościach związanych ze sprzedażą przedmiotowych działek, będących przedmiotem wniosku? Jeśli tak, to należy wskazać zakres tego pełnomocnictwa (zakres czynności wykonywanych na Pana rzecz przez pełnomocnika).

Wnioskodawca nie udzielił nikomu pełnomocnictwa.

4. Czy dokonywał Pan kiedykolwiek wcześniej sprzedaży działek, tj. przed planowaną sprzedażą działek objętych zakresem wniosku? Jeśli tak, to kiedy i jakie było przeznaczenie tych działek (działki budowlane, rolne, leśne) lub czy były to działki zabudowane.

Tak, zarządu zwykłego majątkiem własnym działki rolnej (około 10 lat temu).

5. Czy posiada Pan inne działki, oprócz działek objętych zakresem wniosku, które w przyszłości zamierza Pan sprzedać?

Nie.

6. Czy prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze?

Wnioskodawca nie prowadził działalności w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż kilkunastu działek budowlanych, powstałych w wyniku podziału nieruchomości, nabytej w 1989 r. do majątku wspólnego małżonków jako działka rolna, a następnie przekształconej w działki budowlane, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dale: u.p.t.u)?

Zdaniem Zainteresowanych, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: podatek VAT) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, zaś towarami - w świetle art. 2 pkt 6 tej ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak wynika z art. 2 pkt 22 u.p.t.u., przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Z kolei art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`). Z powyższych przepisów wynika, że nieruchomość gruntowa w postaci działek spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 u.p.t.u., a jej sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju. Zaintonować należy jednak, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 u.p.t.u., podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch wskazanych poniżej przesłanek:

1. Czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, oraz

2. Czynność musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Jak już wcześniej wskazano sprzedaż nieruchomości, mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ jej sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju. Nie zachodzi jednak przesłanka wskazana w pkt 2 - czyli sprzedaż nie jest zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku VAT.

Dla porządku - podatnikiem podatku VAT, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT jest osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 2 u.p.t.u. działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W celu jednoznacznego stwierdzenia, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku VAT, każdorazowo musimy dokonać indywidualnej oceny odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej (badanej) sprawy.

W związku z powyższym, na bazie opisanego zdarzenia przyszłego ważne będzie zinterpretowanie, czy planowana aktywność Wnioskodawców, polegająca na - w pierwszej kolejności na podziale nieruchomości rolnej posiadanej przez ponad 30 lat, a następnie - sprzedaży jako osobne działki, będzie mieścić się w obszarze pojęć związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nieruchomości, czy też będzie nosić znamiona wykonywania działalności gospodarczej z art. 15 ust. 2, a więc będzie cechować się ciągłością, powtarzalnością, profesjonalizmem oraz zamiarem wykorzystania majątku osobistego (w tym wypadku - majątku wspólnego małżonków) w sposób ciągły do celów zarobkowych.

W podobnej do analizowanej sprawie wypowiedział się także Trybunału Sprawiedliwości w orzeczeniu z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/101 i C-181/10, gdzie orzekł, iż: „(`(...)`) Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach sprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach prywatnych. Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami wykonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą (`(...)`)”.

W opisanym zdarzeniu przyszłym nie możliwym jest mówić o profesjonalnym i zawodowym charakterze zamierzonej czynności. W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż majątek został nabyty przez Wnioskodawców ponad 30 lat temu. Nie mogli Oni wówczas wiedzieć, jak potoczy się ich życie i że działka i przychód uzyskany z jej zbycia stanowić będzie ich zabezpieczenie na starość i życie. Tak naprawdę dopiero zmiany planów życiowych, takich jak utrata prawa do emerytur z KRUS i brak innych źródeł finansowania życia (poza wsparciem syna) spowodowały podjęcie decyzji o sprzedaży nieruchomości. Podział działek na mniejsze ma umożliwić ich zbycie i osiągnięcie wyższej ceny, a nie działanie jako podmiot profesjonalny.

Należy także zaznaczyć, iż Wnioskodawcy nie czynili żadnych dodatkowych nakładów inwestycyjnych w celu zwiększenia atrakcyjności przedmiotowej nieruchomości (nie ogradzał terenu, nie budował drogi, nie prowadził działań marketingowych mających na celu promowanie terenu).

Teren ten nie był także wykorzystywany w celach komercyjnych (ziemia nie była uprawiana, wynajmowana, dzierżawiona). Dodatkowo Wnioskodawcy nie podejmują także żadnych działań, które mogłyby świadczyć o tym, iż wykazują aktywność w zakresie profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Jedynym ich planem (co zaś biorąc pod uwagę powyższe, a także zaprezentowane orzeczenia, przyszła transakcja w ocenie Wnioskodawców nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe**.**

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 112”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1. określone udziały w nieruchomości,
2. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
3. udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego).

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu cywilnego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek, udziałów w działkach), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych – art. 15 ust. 2 ustawy.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych.

„Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów

(C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z ww. orzeczeń C-180/10 i C-181/10 wynika również, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Wskazać należy, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z opisu sprawy wynika, że 17 listopada 1989 r. Zainteresowany, będący stroną postępowania wraz z żoną (Zainteresowana niebędąca stroną postępowania) nabyli działkę nr …, która na wniosek Zainteresowanych uległa podziałowi na 18 działek: jedna działka została wydzielona na drogę wewnętrzną, 16 działek zostało wydzielonych z przeznaczeniem pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, a jedna działka pozostała użytkowana jako „użytek rolny”.

Zainteresowani są osobami fizycznymi, nieczynnymi zawodowo, niemającymi prawa do emerytury lub rent z KRUS.

Obecnie podzielona działka stanowi jedyny majątek małżonków i zabezpieczenie ich przyszłości na starość. W związku z tym planują dokonać sprzedaży wydzielonych działek.

Podzielona działka nigdy nie stanowiła przedmiotu działalności gospodarczej Zainteresowanych. Nie była także wynajmowana, dzierżawiona ani oddawana do użytkowania w inny sposób osobom trzecim. Zainteresowani nigdy nie czerpali z tego tytułu korzyści majątkowych. Do momentu podziału działki, nie podejmowali czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości tych działek. Opłacili jedynie opłatę adiacencką od geodezyjnego podziału nieruchomości i wzrostu jej wartości.

Przedmiotowych działek jeszcze nie uzbrojono – planowana jest inwestycja przyłączenia sieci wodociągowej do wydzielonych działek - po otrzymaniu stosownych zgód zostanie przygotowany projekt. Poza wskazanym, planowanym wykonaniem sieci wodociągowej Zainteresowani nie podjęli żadnych innych czynności, mających na celu doprowadzenie do przedmiotowych działek innych mediów.

Jak wskazano w uzupełnieniu wniosku – dotychczas została sprzedana jedna działka. W umowie nie zawarto żadnych specjalnych ustaleń ani warunków (jak uzyskanie zgód, pozwoleń, opinii, decyzji); nie uzależniono zbycia działki od żadnego pozwolenia ani zgody.

Zainteresowany, będący stroną w postępowaniu, nie udzielił nikomu pełnomocnictwa w zakresie działania w Jego imieniu, przy czynnościach związanych ze sprzedażą przedmiotowych działek. Ponadto nie posiada On innych działek, oprócz działek objętych zakresem wniosku, które w przyszłości zamierzałby sprzedać oraz nie prowadził działalności w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

W świetle powyższego, w pierwszej kolejności należy ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy Zainteresowani będą działali w charakterze podatnika VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że w rozpatrywanej sprawie brak jest podstaw do uznania Zainteresowanych – w związku ze sprzedażą działek, wydzielonych z działki nr … – za podatników podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy nie wynika bowiem taka aktywność Zainteresowanych, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Wobec powyższego należy uznać, że w okolicznościach wskazanych w opisie sprawy sprzedaż działek, wydzielonych z działki nr … nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Zainteresowanych w przedmiocie zbycia tych nieruchomości, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności).

Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że ww. sprzedaż wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Zainteresowani nie podjęli takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

W świetle przedstawionych we wniosku okoliczności, w przedmiotowej sprawie można mówić tylko o pojedynczych czynnościach, o których mowa w wyroku TSUE C-180/10 i C-181/10, polegających na podziale działki nr `(...)` na mniejsze działki i planowanej inwestycji przyłączenia sieci wodociągowej do wydzielonych działek; nie mamy natomiast do czynienia z ciągiem przytoczonych w tym orzeczeniu okoliczności, które mogłyby przemawiać za uznaniem Zainteresowanych za podatników podatku od towarów i usług z tytułu tej sprzedaży.

Okoliczności przedstawione w opisie sprawy nie pozwalają uznać, że dokonując sprzedaży działek, wydzielonych z działki nr … Zainteresowani występują w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

W związku z powyższym, Zainteresowani korzystają z przysługującego im prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że sprzedaż działek, wydzielonych z działki nr …, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz powołane regulacje ustawy o podatku od towarów i usług stwierdzić należy, że sprzedaż działek, wydzielonych z działki nr …, będących we współwłasności małżeńskiej, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy, z uwagi na fakt, że Zainteresowani z tytułu ww. transakcji nie działają w charakterze – zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy – podatnika podatku VAT, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Tym samym, stanowisko Zainteresowanych należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanych. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na opisie sprawy, w którym jednoznacznie wskazano, iż poza wskazanym, planowanym wykonaniem sieci wodociągowej Zainteresowani nie podjęli żadnych innych czynności, mających na celu doprowadzenie do przedmiotowych działek innych mediów. Powyższe zostało przyjęte jako element przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu sprawy i nie było przedmiotem oceny. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy):

- na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub

- drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy),

w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.