Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 września 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 września 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy dokumentowania udzielanego rabatu pośredniego notą księgową, prawa i terminu obniżenia podatku należnego oraz podstawy opodatkowania.

Wniosek został uzupełniony pismem z 3 grudnia 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz przedstawienie własnego stanowisko odnośnie pytania nr 3.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji i dystrybucji konserw rybnych. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług). Spółka sprzedaje swoje produkty bezpośrednio do Dystrybutorów, którzy to Dystrybutorzy stanowią pośrednie ogniwo obrotu produktami Spółki. Dystrybutorzy odsprzedają dalej produkty Spółki do Klientów Pośrednich.

W większości przypadków odsprzedaż produktów Spółki następuje do mniejszych punktów handlowych. Spółka pragnie promować i wspierać sprzedaż swoich produktów do Klientów Pośrednich. W tym celu Spółka planuje wdrożyć system bonusowy kierowany do Klientów Pośrednich. W przyszłości na podstawie zawartych pisemnych porozumień (dalej: Porozumienie) - na zasadach określonych w Porozumieniu - Spółka przyzna Klientowi Pośredniemu świadczenie pieniężne (dalej: Bonus) w postaci określonej części ceny brutto zapłaconej przez Klienta Pośredniego w transakcji nabycia przez niego towarów od wskazanych Dystrybutorów.

Bonus, który będzie mógł uzyskać Klient Pośredni będzie zależny od ilości i wartości produktów Spółki, które nabędzie ten Klient Pośredni. Na podstawie zawartego Porozumienia po spełnieniu zadanych przez Spółkę warunków, Klienci Pośredni będą uprawnieni do uzyskania rabatu od Spółki za dany okres rozliczeniowy. Spółka będzie posiadała wiarygodną informację odnośnie wypełnienia przez danego Klienta Pośredniego warunków uprawniających go do uzyskania bonusu z tytułu zakupu jej produktów. Bonus przyznawany będzie w formie pieniężnej. Celem bonusu jest zachęcenie Klienta Pośredniego do dalszego zakupu produktów i będzie oznaczało zmniejszenie wydatku Klienta Pośredniego na zakup produktów Spółki w danym okresie rozliczeniowym. W zamian za uzyskany rabat Klient Pośredni nie będzie wykonywał na rzecz Spółki żadnej usługi, ponieważ Spółka nie zbywa produktów bezpośrednio na rzecz Klientów Pośrednich, nie będzie ona wystawiać dla tych podmiotów faktur VAT, ani też faktur VAT korygujących. Spółka będzie natomiast dokumentowała należne Klientom Pośrednim rabaty poprzez wystawienie noty księgowej, na której będą wskazywane m. in. kwota przyznanego rabatu pośredniego brutto, kwot netto oraz kwot podatku VAT. Wystawiona nota księgowa będzie dla Klienta Pośredniego informacją co do faktycznej wartości kwoty rabatu oraz kwoty VAT.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, iż:

Ad. 1. Umowa będzie zawierana bezpośrednio z Klientem Pośrednim, tj. z siecią sklepów, a nie z Dystrybutorem.

Ad. 2. Wiarygodnym źródłem Spółki będzie weryfikacja danych na temat zakupionych produktów w danym okresie otrzymanych od Klienta Pośredniego ale i również danych otrzymanych za ten sam okres od Dystrybutora, który to będzie dostarczał produkty Spółki do wskazanego klienta pośredniego.

Ad. 3. Udzielenie bonusów Klientom Pośrednim nie będzie miało bezpośredniego wpływu na cenę oferowaną Dystrybutorom, ponieważ Dystrybutor oferuje zakupione produkty od producenta różnym klientom (odbiorcom).

Ad. 4. Ani w przypadku Dystrybutora, jak również w przypadku Klienta Pośredniego nie zachodzi sytuacja, w której Spółka miałaby zwracać część ceny zapłaconej wcześniej za towar.

Ad. 5. Bonus będzie wypłacany za okres kwartalny.

Pytania

1. Czy w związku z udzieleniem Klientom Pośrednim rabatu w opisanych wyżej warunkach, Spółka jest uprawniona do udokumentowania rabatu notą księgową?

2. Czy na podstawie takiej noty Spółka jest zobligowana do obniżenia VAT należnego (i podstawy opodatkowania VAT) deklarowanych z tytułu sprzedaży Produktów?

3. O ile odpowiedź na pytanie wcześniejsze potwierdzi, że Spółka winna obniżyć VAT należny i podstawę opodatkowania VAT wykazywane z tytułu dostaw Produktów, to w jakim momencie Spółka musi dokonać takiego obniżenia?

Państwa stanowisko w sprawie (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku):

Ad. 1

Spółka jest uprawniona do udokumentowania rabatu pośredniego notą księgową. Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z kolei zgodnie art. 29a ust. 10 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania obniża się o:

· kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

· wartość zwróconych towarów i opakowań;

· zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

· wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnych charakterze.

Obrotem (podstawą opodatkowania) jest kwota należna z tytułu sprzedaży (pomniejszona o kwotę należnego podatku), która obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy, a zarazem podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty rabatów (udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat.

W ustawie o VAT nie zawarto definicji pojęcia bonifikata, ani rabat, w związku z powyższym pojęcie to należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową. Przyjmując za internetowym Słownikiem Języka Polskiego bonifikata to:

1. zmniejszenie ustalonej ceny towaru lub usługi,

2. w niektórych konkurencjach sportowych: odliczenie czasu lub dodanie punktów.

W stanie faktycznym mamy do czynienia z pomniejszeniem, czyli z odstępstwem od ustalonej ceny towarów przez Spółkę, która co prawda nie sprzedaje bezpośrednio towarów na rzecz Klienta Pośredniego, ale na podstawie odpowiednich umów udziela im rabatów, co powoduje w istocie zwrot części ceny Produktów. Przepisy ustawy o VAT nie przewidują szczególnej procedury dokumentowania takiego rabatu. Prawidłowym będzie więc posłużenie się sposobem dokumentowania określonym w odrębnych przepisach, a zwłaszcza w przepisach o rachunkowości. Jednym z nich jest wystawienie noty księgowej, spełniającej wymogi zawarte w ustawie o rachunkowości. W treści tej noty powinny znaleźć się dane identyfikujące podatnika i podmiot otrzymujący rabat, określenie transakcji, do której odnosi się rabat oraz jego wartość rozumianą jako wartość brutto (i dodatkowo ew. kwota podatku VAT), o którą pomniejszony zostanie podatek należny

Pogląd ten jest od dawna obecny w interpretacjach indywidualnych, m.in. w interpretacji z dnia 16 stycznia 2018 r. przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL1-3.4012.594.2017.1.KM.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy w związku z udzieleniem Klientom Pośrednim rabatu w opisanych wyżej warunkach, Spółka winna obniżyć obrót wykazywany do celów VAT na podstawie wystawionej noty księgowej. Zgodnie z art. 29a ust. 13 ustawy o VAT, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie uzyskano. Spółka jednak nie może wystawić faktury korygującej. Zatem do obniżenia podstawy opodatkowania VAT nie znajdzie zastosowania art. 29a ust. 13 ustawy o VAT, gdyż odnosi się on wyłącznie do przypadków, w których wystawiono fakturę korygującą (przepis ten przewiduje specyficzny tryb korekty).

Niemniej jednak treść art. 29a ust. 10 ustawy o VAT wyraźnie wskazuje, że podstawa opodatkowania jest pomniejszana o:

· kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży upustów i obniżek cen,

· wartości zwróconych towarów i opakowań,

· zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło,

· wartości zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.

Nieobniżenie podstawy opodatkowania VAT o kwotę udzielonego przez Spółkę Klientom Pośrednim rabatu byłoby zatem błędem. Korekta ta nastąpi na podstawie art. 29a ust. 10 ustawy o VAT (ogólnie wskazującym na obowiązek zmniejszenia podstawy opodatkowania w przypadku udzielenia rabatów).

Spółka powinna zatem obniżyć własny obrót w VAT z uwagi na udzielenie Klientom Pośrednim rabatu. Wystawiona przez Spółkę nota księgowa będzie dokumentowała prawnie dopuszczalny rabat. Dokumentacja będzie pozwalała Spółce na zidentyfikowanie kwoty VAT należnego, który winien podlegać obniżeniu. Zatem Spółka będzie zobligowana do obniżenia kwoty VAT należnego i podstawy opodatkowania VAT z tytułu udzielonego rabatu.

Ad 3

Spółka uważa, że w przypadku udzielenia rabatu powinna dokonać zmniejszenia obrotu w rozliczeniu za miesiąc, w którym dokonano wypłaty rabatu danemu Klientowi Pośredniemu. Z uwagi na art. 29a ust. 1 ustawy o VAT musi nastąpić wypłata środków z tytułu udzielenia rabatu, bowiem wtedy w sensie ekonomicznym Spółka pomniejsza swój przychód z tytułu dostawy. W konsekwencji, dopiero z momentem uiszczenia płatności na podstawie posiadanej już noty Spółki powinna dokonać zmniejszenia własnego obrotu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:

Towarami są rzeczy oraz ich części a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z cytowanych powyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Jednocześnie pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) – zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Wskazać należy, że podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy ich przyznanie uwarunkowane jest wykonaniem dodatkowych czynności, czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie, itp.

W praktyce występują również sytuacje, w których w zamian za udzielenie premii ma miejsce świadczenie innych usług, w tym usług o charakterze promocyjnym, marketingowym, reklamowym, bądź zobowiązanie się do dokonywania zakupów wyłącznie u wypłacającego premie, czy zobowiązanie się do posiadania pełnego asortymentu towarów kontrahenta, itp. W takiej sytuacji należy uznać, że wypłacona premia pieniężna związana jest z określonymi zachowaniami nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez nabywcę otrzymującego taką premię, które to usługi podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach.

Zgodnie z treścią art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Stosownie do 29a ust. 7 ustawy:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Przepis art. 29a ust. 10 ustawy stanowi, że:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

W świetle art. 29a ust. 13 ustawy:

W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika przede wszystkim, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Przepisy ustawy nie definiują pojęć „bonifikata”, ani „rabat”, w związku z powyższym pojęcia te należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową.

Przyjmując za „Uniwersalnym słownikiem języka polskiego” pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003, tom 1, str. 303) „bonifikata” – to „zniżka, odstępstwo od ustalonej ceny towaru, zwłaszcza jako forma odszkodowania za poniesioną stratę albo w celach reklamowych: opust, rabat”. Przez bonifikatę należy więc rozumieć pomniejszenie ustalonej uprzednio ceny towaru.

Natomiast zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, str. 825), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów”. Zatem rabat polega na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru. Rozróżnia się przy tym rabaty na te przyznane przed ustaleniem ceny oraz udzielane po jej ustaleniu.

Rabat udzielony w momencie wystawienia faktury (rabat transakcyjny) nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Natomiast, jeżeli udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia podstawy opodatkowania (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów, zgodnie z art. 106j ustawy. Jednakże możliwe jest wystawienie faktury korygującej wyłącznie w sytuacji udzielenia rabatu bezpośredniemu nabywcy towarów i usług.

W tym miejscu wskazać należy, że w świetle art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2. wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

W art. 106e ustawy wskazano natomiast, co faktura powinna zawierać.

Na mocy art. 106j ust.1 ustawy:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,

2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,

3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

Stosownie do art. 106j ust. 2 ustawy:

Faktura korygująca powinna zawierać:

1. wyrazy "FAKTURA KORYGUJĄCA" albo wyraz "KOREKTA";

2. numer kolejny oraz datę jej wystawienia;

3. dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a) określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6,

b) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;

4. przyczynę korekty;

5. jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;

6. w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 - prawidłową treść korygowanych pozycji.

Na podstawie art. 106j ust. 3 ustawy:

W przypadku gdy podatnik udziela opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych lub świadczonych na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie, faktura korygująca, o której mowa w ust. 2:

1. powinna zawierać dodatkowo wskazanie okresu, do którego odnosi się udzielany opust lub obniżka;

2. może nie zawierać danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 5 i 6 oraz nazwy (rodzaju) towaru lub usługi objętych korektą.

Zatem wystawienie faktury korygującej w sytuacji udzielenia opustu/obniżki ceny może dotyczyć tylko kontrahentów bezpośrednio uczestniczących w rzeczywistej transakcji potwierdzonej wystawieniem faktury. Nie można wystawić faktury korygującej w sytuacji, kiedy między kontrahentami nie miała miejsca dostawa lub świadczenie usług i w konsekwencji nie było wystawionej faktury.

Uregulowania krajowej ustawy o podatku od towarów i usług mają swoje odzwierciedlenie w przepisach wspólnotowych i są konsekwencją przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. I tak, art. 29a ustawy stanowi odniesienie do przepisu art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE.

Zgodnie z ww. art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje następujących elementów:

a) obniżek cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

b) opustów i obniżek cen udzielonych nabywcy lub usługobiorcy i uwzględnionych w momencie transakcji;

c) kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym.

Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Dyrektywa 2006/112/WE w art. 73 oraz art. 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, przewidując uprawnienia do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Zgodnie z Dyrektywą 2006/112/WE, przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób. Mając to na uwadze wydaje się, że zarówno wystawienie faktury korygującej, jak również noty stanowi prawidłowy sposób udokumentowania udzielonego rabatu. Przepis ustawy przewiduje jednakże, że kwoty rabatów mają być udokumentowane, prawnie dopuszczone i obowiązkowe.

Konstrukcja podstawy opodatkowania oparta jest bowiem na założeniu proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług. W efekcie, każda transakcja podlega podatkowi VAT obliczonemu od rzeczywistej ceny towarów lub usług według stawki, jaka ma zastosowanie do takich towarów i usług. Przepisy Dyrektywy wskazują, że zasada proporcjonalności obowiązuje również w przypadku obniżenia podstawy opodatkowania w przypadku rabatów, opustów lub obniżek cen. Ponadto, powyższe dotyczy anulowania, wypowiedzenia, rozwiązania, całkowitego lub częściowego niewywiązania się z płatności lub też w przypadku obniżenia ceny po dokonaniu dostawy. Oznacza to, że podatek VAT należny powinien być, co do zasady, proporcjonalny do ceny faktycznej pobranej przez dany podmiot.

Ponadto, należy mieć na uwadze, że konstrukcja podstawy opodatkowania jest wyrazem zasady neutralności podatku VAT. Oznacza ona, że ekonomicznego ciężaru podatku VAT nie powinny ponosić podmioty niebędące ostatecznymi odbiorcami towarów lub usług. W konsekwencji, po obniżeniu ceny transakcyjnej powinno następować proporcjonalne obniżenie podstawy opodatkowania. W innym przypadku, tj. gdyby podstawa opodatkowania przewyższała kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, podatnik ponosiłby ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby wskazaną wyżej zasadę neutralności.

Zasada neutralności była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako: TSUE). Na szczególną uwagę zasługuje wyrok w sprawie C-317/94 pomiędzy Elida Gibbs Ltd a Commissioners of Customs and Excise, w którym TSUE stwierdził, że: „(`(...)`) producent, który zrefundował wartość kuponu zniżkowego detaliście lub wartość kuponu uprawniającego do zwrotu gotówki klientowi końcowemu, otrzymuje, po zakończeniu transakcji, kwotę odpowiadającą cenie sprzedaży zapłaconej przez hurtowników lub detalistów za jego towary, pomniejszoną o wartość przedmiotowych kuponów. Nie byłoby zatem zgodne z dyrektywą, gdyby podstawa opodatkowania użyta do obliczenia podatku należnego od producenta jako podatnika, przekraczała kwotę ostatecznie przez niego otrzymaną. Gdyby bowiem tak było, zasada neutralności VAT w stosunku do podatników, do których należy przecież także producent, nie byłaby spełniona” (pkt 28).

Z kolei, TSUE wskazuje, że: „(`(...)`) w celu zapewnienia realizacji zasady neutralności należy, obliczając podstawę opodatkowania dla celów VAT, uwzględnić sytuacje, w których podatnik, nie pozostając w stosunkach umownych z konsumentem końcowym, ale będąc pierwszym ogniwem łańcucha transakcji kończącego się na tym konsumencie, udziela takiemu konsumentowi zniżki za pośrednictwem detalistów lub poprzez bezpośredni zwrot wartości kuponów. W przeciwnym razie, organy podatkowe otrzymałyby z tytułu VAT kwotę większą niż rzeczywiście zapłacona przez konsumenta ostatecznego, kosztem podatnika” (pkt 31).

Powyższy wyrok potwierdza zatem jednoznacznie, że w przypadku udzielania zniżki podmiotowi niebędącemu bezpośrednim nabywcą towarów, sprzedawca powinien obniżyć obrót z tytułu sprzedaży.

Przechodząc do kwestii objętych zakresem zadanych pytań w pierwszej kolejności wskazać należy, że rzeczywisty obrót gospodarczy winien mieć odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji. Do obowiązków uczestników obrotu gospodarczego należy uwiarygodnienie dokonanych transakcji. Podmiot udzielający rabatu powinien posiadać dla celów dowodowych dokumenty świadczące o udzielonym rabacie na rzecz finalnego. Posiadanie takich dokumentów jest warunkiem potwierdzającym prawo do obniżenia podatku należnego po stronie udzielającego rabat.

Jeżeli rabat został przyznany ostatecznemu odbiorcy przez podatnika stojącego na początku łańcucha dostaw, nie zaś przez podmioty transakcji pośrednich lub też tym podmiotom, to podmioty te nie będą mogły wystawiać lub przyjmować faktur korygujących, ponieważ w transakcjach przez nie wykonywanych nie dojdzie do zmiany ceny. Nie będzie również możliwe wystawienie faktury korygującej ostatecznemu odbiorcy, ponieważ między pierwszym sprzedawcą a tym odbiorcą nie doszło do żadnej dostawy.

Jak wynika z opisu sprawy, będziecie Państwo przyznawali rabat Klientowi Pośredniemu w formie pieniężnej z tytułu zakupu Państwa produktów w danym okresie rozliczeniowym u Dystrybutora. Rabat ten będzie zależny od ilości i wartości Państwa produktów, które nabędzie Klient Pośredni. W zamian za uzyskany rabat Klient Pośredni nie będzie wykonywał na Państwa rzecz żadnej usługi.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której między Państwem, a Klientem Pośrednim nie będzie miała miejsca dostawa towarów lub świadczenie usług. Tym samym przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak żadne przepisy nie wskazują, że nie może nim być np. nota księgowa, rabatowa, uznaniowa, obciążeniowa (czy to wystawiona samodzielnie przez udzielającego rabatu czy też sporządzona przez otrzymującego rabat).

W związku z powyższym nie będziecie Państwo zobowiązani do wystawiania faktury korygującej na rzecz Klienta Pośredniego. Udzielony rabat pośredni będziecie Państwo mogli udokumentować poprzez notę księgową, która będzie stanowiła dokument potwierdzający rzeczywistą wartość i zawierała odpowiednie elementy dokumentu księgowego, w myśl ustawy z dnia 22 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217, z późn. zm.). Jednocześnie należy wskazać, że noty stanowią dokument księgowy na podstawie ustawy o rachunkowości, a nie przepisów dotyczących podatku VAT.

Tym samym w związku z udzieleniem Klientom Pośrednim rabatu w opisanych wyżej warunkach, będziecie Państwo uprawnieni do udokumentowania rabatu notą księgową (czy to wystawioną samodzielnie albo otrzymaną od Klienta Pośredniego).

Zatem, stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Odnosząc się do kwestii objętych zakresem zadanych pytań nr 2 wskazać należy, iż w świetle powołanych wyżej definicji „rabatu” uznać należy, że w przedmiotowej sprawie będziemy mieli do czynienia z pomniejszeniem, czyli odstępstwem od ustalonej ceny produktów przez Państwa, którzy co prawda nie będziecie sprzedawali bezpośrednio produktów na rzecz Klientów Pośrednich, ale na podstawie odpowiednich umów będziecie udzielali im rabatów, co spowoduje w istocie zwrot części ceny produktów.

W przypadku, kiedy Klient Pośredni, z którym Państwo uzgodnicie udzielenie rabatu pośredniego, otrzyma zwrot części ceny zakupionych produktów, wówczas dla Państwa i dla Klienta Pośredniego nastąpi rzeczywiste obniżenie ceny produktów. Takie obniżenie ceny nie będzie dotyczyło Państwa klientów bezpośrednich - Dystrybutorów, którzy zapłacą Państwu i otrzymają od klienta (Klienta Pośredniego) cenę należną w pełnej wysokości.

W tej sytuacji podmiotem uprawnionym do obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego staną się Państwo, którzy dokonacie sprzedaży ostatecznie po obniżonej cenie, tj. udzieli rabatu. Zatem u Państwa nastąpi obniżenie wartości podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego. W okolicznościach niniejszej sprawy udzielany rabat pośredni stanie się de facto rabatem, o którym mowa w art. 29a ust. 10 ustawy.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że Państwo na podstawie noty księgowej będziecie zobligowani do obniżenia podatku należnego i podstawy opodatkowania deklarowanych z tytułu sprzedaży produktów.

Tym samym, stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

W odniesieniu do kwestii objętych zakresem zadanego pytania nr 3 uznać należy, że Państwo nabędziecie prawo do obniżenia podstawy opodatkowania i podatku należnego w momencie udzielenia rabatu danemu Klientowi Pośredniemu, udokumentowanego wystawioną notą księgową. Zatem przedmiotowego obniżenia możecie Państwo dokonać za okres rozliczeniowy, w którym dokonacie wypłaty rabatu na rzecz Klienta Pośredniego.

W przypadku, gdyby wystawienie noty dokumentującej udzielenie rabatu pośredniego nastąpiło w innym okresie rozliczeniowym, niż wypłata wynikającej z tej noty kwoty, będziecie Państwo mieli prawo obniżyć podstawę opodatkowania (i w konsekwencji podatek należny) za okres, w którym rabat zostanie faktycznie udzielony. Innymi słowy, zasadnicze znaczenie dla rozliczenia przyznanego rabatu pośredniego dla celów podatku VAT ma moment faktycznej wypłaty udzielonego rabatu. W przedmiotowej sprawie nie będą miały natomiast zastosowania wymogi określone w regulacji art. 29a ust. 13 ustawy.

Wystawienie noty księgowej dokumentującej udzielenie rabatu pośredniego nie jest bowiem warunkiem koniecznym dla celu uzyskania prawa do obniżenia podatku należnego w związku z udzieleniem rabatu. Moment wystawienia noty nie może być więc decydujący dla momentu rozliczenia rabatu dla celów podatku VAT przez Państwa. Istotny jest sam fakt fizycznego udzielenia rabatu, czyli dokonania płatności na rzecz Klienta Pośredniego.

Mając powyższe na względzie będziecie Państwo uprawnieni do obniżenia podatku należnego i podstawy opodatkowania z tytułu dostaw produktów w rozliczeniu za okres, w którym nastąpiła wypłata rabatu na rzecz Klienta Pośredniego.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).