0113-KDIPT1-2.4012.692.2021.2.AM

📋 Podsumowanie interpretacji

Interpretacja dotyczy sprzedaży nieruchomości, która obejmuje działkę gruntu zabudowaną budynkami, budowlami oraz urządzeniami budowlanymi. Organ podatkowy uznał, że planowana transakcja sprzedaży tej nieruchomości nie będzie traktowana jako sprzedaż przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, co oznacza, że nie będzie wyłączona z ustawy o podatku od towarów i usług. Dostawa budynków, budowli i urządzeń budowlanych znajdujących się na działce będzie korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, jednak strony będą miały możliwość rezygnacji z tego zwolnienia i wyboru opodatkowania tej dostawy. Opodatkowanie lub zwolnienie z VAT dostawy gruntu będzie zależało od statusu dostawy budynków i budowli posadowionych na nim. Kupujący będzie mógł odliczyć podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej sprzedaż nieruchomości, jeśli strony zdecydują się na opodatkowanie tej transakcji.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym zakładana transakcja sprzedaży Nieruchomości nie będzie stanowiła sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedawcy, a w konsekwencji nie będzie wyłączona spod ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 tej ustawy, co będzie oznaczać, iż czynność jest opodatkowana i w przypadku udokumentowania jej fakturą VAT przez Sprzedawcę Kupującemu będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT - w zakresie tych budynków i budowli wraz z przynależnym do nich gruntem, które nie są zwolnione z opodatkowania? 2. Czy prawidłowe jest stanowisko, że Sprzedający będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT z tytułu dostawy budynków i budowli wymienionych w punktach a, b, c, d, f, a Kupujący będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, gdyby Sprzedawca wykazał ten podatek na fakturze w tym zakresie, bowiem taka dostawa będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony będą miały prawo zrezygnować i to zrobią, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie miał zastosowania? 3. Czy prawidłowe jest stanowisko, że Sprzedający będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT z tytułu dostawy budowli w postaci murka oporowego, a Kupujący będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, gdyby Sprzedawca wykazał ten podatek na fakturze w tym zakresie, bowiem taka dostawa będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony będą miały prawo zrezygnować i to zrobią, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie miał zastosowania? 4. Czy prawidłowe jest stanowisko, że dostawa urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej nie będzie miała wpływu na opodatkowanie gruntu podatkiem VAT? 5. Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym Sprzedawca będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego w odniesieniu do prawa własności działki gruntu, który zostanie obliczony w ten sposób, że zasady opodatkowania dostawy działki gruntu będą uzależnione od zasad opodatkowania dostawy budynków lub budowli na tej działce zlokalizowanej, przy czym w przypadku gdy na jednej tej działce gruntu znajdują się zarówno budynki i budowle zwolnione z VAT, jak również opodatkowane podatkiem VAT, to zastosowanie zwolnienia lub opodatkowania do dostawy takiej działki należy ustalić proporcjonalnie do wartości rynkowej sprzedawanych budynków, lub budowli na niej wybudowanych i w tym zakresie Kupujący będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze Sprzedawcy i obliczonego w powyższy sposób, przy czym ze względu na opodatkowanie dostawy wszystkich budynków i budowli dostawa gruntu będzie również opodatkowana? 6. Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym zakładana transakcja sprzedaży Nieruchomości nie będzie stanowiła sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedawcy, a w konsekwencji nie będzie wyłączona spod Ustawy VAT na podstawie art. 6 pkt 1 tej ustawy, co będzie oznaczać, iż czynność jest zwolniona z podatku VAT? 7. Czy prawidłowe jest stanowisko, że Sprzedający nie będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT z tytułu dostawy budynków i budowli wymienionych w punktach a, b, c, d, f, a Kupujący nie będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, gdyby Sprzedawca wykazał ten podatek na fakturze w tym zakresie, bowiem taka dostawa będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony nie zrezygnują, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o ustawy o podatku od towarów i usług będzie miał zastosowanie? 8. Czy prawidłowe jest stanowisko, że Sprzedawca nie będzie zobowiązany do wykazania podatku VAT należnego, w związku z dokonaną dostawą murku oporowego, a gdyby Sprzedawca wykazał na fakturze podatek VAT z tytułu sprzedaży tej budowli, Kupujący nie będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, bowiem taka dostawa będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony nie zrezygnują, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o ustawy o podatku od towarów i usług będzie miał zastosowanie? 9. Czy prawidłowe jest stanowisko, że dostawa urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej nie będzie miała wpływu na opodatkowanie gruntu podatkiem VAT? 10. Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym Sprzedawca nie będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego w odniesieniu do prawa własności działki gruntu, który zostanie obliczony w ten sposób, że zasady opodatkowania dostawy działki gruntu będą uzależnione od zasad opodatkowania dostawy budynków lub budowli na tej działce zlokalizowanej, przy czym ze względu, iż dostawa wszystkich budynków i budowali będzie podlegać albo z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony nie zrezygnują, dostawa działki gruntu również będzie podlegać zwolnieniu z podatku VAT zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego gdyby Sprzedawca wykazał podatek VAT należny z tego tytułu na fakturze, Kupujący nie będzie miał prawa do odliczenia tego podatku, przy czym ze względu na zwolnienie dostawy wszystkich budynków i budowli dostawa gruntu będzie również zwolniona?

Stanowisko urzędu

brak

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 września 2021 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 13 września 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy :

- nieuznania dostawy Nieruchomości nr 1 za zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy o VAT (podatek od towarów i usług) oraz uznania ww. transakcji za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT,

- zwolnienia ww. dostawy z opodatkowania podatkiem VAT oraz możliwości rezygnacji z ww. zwolnienia,

- prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem Nieruchomości na podstawie faktury otrzymanej od Sprzedającego.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 listopada 2021 r. (wpływ 1 grudnia 2021 r.). Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

  1. Zainteresowany będący stroną postępowania: Pan `(...)`

  2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania: `(...)` Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania, …, zwany dalej również Sprzedawcą, zamierza sprzedać niżej wyspecyfikowaną nieruchomość na rzecz, Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania Spółki … Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w …, zwaną dalej Spółką albo Kupującym.

Stan prawny oraz cechy fizyczne nieruchomości, mające wpływ na obowiązki stron transakcji w zakresie opodatkowania jej sprzedaży podatkiem od towarów i usług (w tym uprawnienia Kupującego do rozliczenia naliczonego podatku od towarów i usług) są następujące.

Sprzedaży podlega Nieruchomość położona w … przy ulicy …, stanowiąca działkę gruntu o numerze 1 o powierzchni … metrów, zabudowana budynkami i budowlami oraz urządzeniami budowlanymi, które zostaną opisane szczegółowo z osobna poniżej. W dalszej części opisu zdarzenia przyszłego, opisana wyżej nieruchomość, będzie nazywana Nieruchomością z dużej litery.

Sprzedawca nabył Nieruchomość w następujący sposób.

Na podstawie umowy zawartej w dniu … 1995 r. z Syndykiem Masy Upadłości Przedsiębiorstwa … Sprzedawca nabył do majątku wspólnego wraz z małżonką 1/3 udziałów w Nieruchomości. Należy podkreślić, że przedmiotem nabycia były udziały w prawie użytkowania wieczystego gruntów oraz prawie własności budynków, budowli i urządzeń budowlanych, a na nieruchomość składały się w dniu nabycia dwie działki gruntu o numerach X i Y. Przy powyższym nabyciu nie przysługiwało sprzedającemu prawo do rozliczenia podatku naliczonego, a to ze względu na to, że od wybudowania budynków i budowli na terenie nieruchomości minęło 5 lat do momentu sprzedaży, a wyżej wymieniony sprzedawca nie ponosił na nie nakładów modernizacyjnych zwiększających wartość początkową przez ten czas. Natomiast grunt w świetle przepisów obowiązujących w dacie tej sprzedaży nie podlegał opodatkowaniu VAT, bowiem nie mieścił się w ówczesnej definicji towaru, zawartej w przepisie art. 4 punkt 1 obowiązującej wówczas ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym.

Na podstawie umowy zawartej w dniu … 1999 r. z jednym ze współwłaścicieli Nieruchomości Sprzedawca nabył do majątku wspólnego wraz z małżonką 1/6 udziałów w Nieruchomości, przez co wraz małżonką stali się współwłaścicielami w 1/2 udziałów w Nieruchomości. Przy powyższym nabyciu przysługiwało sprzedającemu prawo do rozliczenia podatku naliczonego od nabywanych udziałów w budynkach wzniesionych w latach 1996, 1997, zatem od wybudowania budynków i budowli na terenie nieruchomości nie minęło 5 lat do momentu sprzedaży, przez co nie spełniały one przesłanek definicji towarów używanych w rozumieniu przepisu art. 4 punkt 7 ustawy o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym i nie mieściły się w zwolnieniu z art. 7 ust. 1 punkt 5 tej obowiązującej wówczas ustawy. Nie przysługiwało natomiast prawo do rozliczenia podatku naliczonego od gruntów oraz innych budowli istniejących na Nieruchomości w szczególności prawo do rozliczenia podatku naliczonego od nabycia murku oporowego. Grunt w świetle przepisów obowiązujących w dacie tej sprzedaży nie podlegał opodatkowaniu VAT, bowiem nie mieścił się w ówczesnej definicji towaru (art. 4 punkt 1 obowiązującej wówczas ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym), natomiast od wzniesienia pozostałych budowli nie minęło 5 lat, przez co mieściły się one w definicji towarów używanych w rozumieniu przepisu art. 4 punkt 7 ustawy o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym i mieściły się w zwolnieniu z art. 7 ust. 1 punkt 5 tej obowiązującej wówczas ustawy.

Na podstawie umowy zawartej w dniu … 2004 r. ze swoją małżonką o częściowy podział majątku dorobkowego, Sprzedający nabył posiadane 1/2 udziałów w nieruchomości do majątku odrębnego z majątku wspólnego, umowa o podział majątku nie podlegała podatkowi VAT.

Na podstawie umowy zawartej w dniu … 2010 r. z pozostałym współwłaścicielem Sprzedający nabył do majątku odrębnego, pozostałą połowę udziałów we współwłasności Nieruchomości, stając się jedynym właścicielem Nieruchomości. Przy nabyciu opisanych w zdaniu poprzednim połowy udziałów w Nieruchomości Sprzedającemu nie przysługiwało prawo do rozliczenia podatku naliczonego od nabywanych udziałów. Wszystkie budynki lub budowle wzniesione wówczas na nieruchomości były wybudowane wcześniej niż 2 lata przed dniem … 2010 r. tj. dniem sprzedaży (a nawet wiele lat wcześniej), ani Sprzedawca nie ponosił na nie nakładów modernizacyjnych przekraczających 30% ich wartości początkowej i były od momentu ich nabycia lub wybudowania przez Sprzedającego, albo przez niego wynajmowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej albo wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej. Zatem sprzedaż budynków i budowli była zwolniona na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 punkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, a strony nie składały oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia w trybie przepisu art. 43 ust. 10 i 11 ustawy VAT. Natomiast dostawa gruntu w oparciu o wówczas obowiązujący przepis art. 29 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług była opodatkowana w ten sam sposób, jak dostawa wzniesionych na nim budynków.

Jak wskazano powyżej obecnie Nieruchomość składa się z jednej działki gruntu 1 o powierzchni … metrów. Z tej działki gruntu wydzielono działkę 2 o powierzchni … metrów, która to działka została wraz z wzniesioną na niej stacją trafo sprzedana … S.A., na mocy umowy z dnia … 2007 r., zatem stacja trafo nie jest posadowiona na Nieruchomości i nie będzie przedmiotem sprzedaży.

Zatem przy nabyciu Nieruchomości (budynków i budowli na nich wzniesionych), na podstawie wyżej opisanych transakcji, Sprzedającemu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, poza przypadkiem nabycia w dniu … 1999 r. 1/6 udziałów w Nieruchomości i dotyczyło to tylko budynków i budowli wzniesionych w latach 1996 i 1997, opisanych w punktach od a do d, opisanego niżej spisu budynków, budowli i urządzeń budowlanych wzniesionych na Nieruchomości.

Przy użyciu Nieruchomości Sprzedający prowadził działalność gospodarczą wykonując wyłącznie czynności opodatkowane VAT dostawy towarów i świadczenie usług, najpierw wspólnie ze współwłaścicielami Nieruchomości, a po jej nabyciu w całości, tj. wszystkich udziałów we współwłasności, samodzielnie. Sprzedający przede wszystkim prowadził działalność w zakresie handlu samochodami używanymi oraz częściami samochodowymi, działając pod firmą P.H.U. … jako osoba fizyczna, wpisana do CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej). Sprzedający wynajmował również poszczególne części nieruchomości, acz była to działalność poboczna.

Na działce gruntu znajdują się w chwili obecnej i będą posadowione w dniu sprzedaży Nieruchomości następujące budynki i budowle i urządzenia:

a) budynek niemieszkalny handlowo – usługowy murowany, parterowy o powierzchni … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1997 r.,

b) budynek niemieszkalny – garaż blaszany, parterowy, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r.,

c) budynek niemieszkalny handlowo – usługowy o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r.,

d) budynek niemieszkalny o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r.

Należy podkreślić, iż przy wzniesieniu tych budynków Sprzedającemu przysługiwało prawo do rozliczenia podatku naliczonego. Na żaden z powyższych budynków nie były ponoszone nakłady zwiększające ich wartość początkową któregokolwiek z nich o 30%. Przy czym ostatnie poczynione nakłady na te budynki miały miejsce ponad 5 lat temu tj. w 2016 r.

Wszystkie te budynki Sprzedający wykorzystywał do prowadzenia działalności gospodarczej czy to jako biura w działalności polegającej na obrocie samochodami używanymi, czy to jako magazyny części samochodowych, czy to jako garaż, czy to jako sklep z częściami do samochodów. Jeden z budynków był wynajmowany przez krótki okres. To wykorzystanie budynków w sposoby wyżej opisane było nieprzerwane od czasu ich wybudowania, acz sposób wykorzystania mógł się zmieniać np. największy z budynków był przez pewien czas wynajmowany.

e) kostka brukowa wokół budynku wskazanego w punkcie b. Przy jej położeniu Sprzedającemu przysługiwało prawo do rozliczenia podatku naliczonego. Kostka ta jako znajdująca się przy biurze była cały czas wykorzystywana w prowadzeniu działalności gospodarczej, jako dojście do biura.

f) utwardzenia – pozostałości podłóg i posadzek, a także fundamenty pozostałe po budynkach fabrycznych Przedsiębiorstwa …. Budynki te uległy spaleniu jeszcze na początku lat 90 –tych, przed zakupem pierwszych udziałów nieruchomości przez Sprzedającego. Po tych budynkach pozostały wyłącznie podłogi, posadzki i fundamenty. Sprzedający wykorzystywał te budowle jako naturalne utwardzenie, parkując na tych pozostałościach podłóg i posadzek samochody, czy to własne, czy pracowników, a przede wszystkim samochody używane przeznaczone do sprzedaży. Należy dodać, iż powierzchnia tych podłóg i posadzek jest całkowicie płaska a miejscami wręcz gładka.

g) ogrodzenie z siatki, przy jego nabyciu przysługiwało prawo do rozliczenia podatku VAT. Ogrodzenie to było wykorzystywane w celu zabezpieczenia samochodów przeznaczonych do sprzedaży.

h) murek oporowy na całej długości Nieruchomości od ulicy …. Bez tego murku groziłoby obsunięcie się nieruchomości. Zatem był on wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej Sprzedającego. Był on nabyty wraz z Nieruchomością, co oznacza przy jego nabyciu nie przysługiwało Sprzedającemu prawo do obniżenia podatku naliczonego. W zeszłym roku Sprzedający poniósł nakłady na ten murek oporowy. Nakłady te polegały wyłącznie na ponownym otynkowaniu tego murku oporowego i wypełnieniu dziur. Przez ponad 25 lat używania tego murku oporowego wykruszył się tynk, a w samym murku powstały dziury. Poprzez prace polegające na otynkowaniu murku i zalepieniu dziur przywrócono jego walory estetyczne, które uległy pogorszeniu. Sprzedającemu nie przysługiwało prawo do rozliczenia podatku naliczonego od tych nakładów, bowiem wykonawca usługi był podmiotowo zwolniony z VAT, zatem nie wykazał on podatku VAT w związku z wykonaniem usługi modernizacji murku oporowego. Sprzedający zapłacił za wykonanie tych prac … zł i nie ponosił innych nakładów. Murek oporowy nie był nigdy wpisany do ewidencji środków trwałych jako samodzielny środek trwały i był traktowany jako część gruntu.

W treści aktu notarialnego obejmującego umowę sprzedaży, ani na fakturze Sprzedawcy nie będą wyspecyfikowane jako przedmioty sprzedaży kostka brukowa wymieniona w punkcie e oraz ogrodzenie z siatki, wymieniona w punkcie g, a cena przyszłej sprzedaży Nieruchomości będzie obejmować te urządzenia budowlane.

Nieruchomość jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, który przewiduje dla obszaru objętego Nieruchomością wyłącznie możliwość zabudowy usługowej.

Żadna część Nieruchomości nie jest obecnie i nie będzie w dniu sprzedaży przedmiotem najmu lub dzierżawy lub odpłatnego udostępnienia w inny sposób.

Kupujący nie będzie kontynuował działalności Sprzedającego w zakresie sprzedaży samochodów używanych, ani tym bardziej najmu budynków opisanych w punktach a, b, c i d. Kupujący finalnie zamierza wyburzyć wszystkie budowle i budynki na terenie Nieruchomości i zrealizować na tej Nieruchomości projekt deweloperski polegający na budowie budynku lub budynków z lokalami użytkowymi – przeważnie biurowymi, i czerpać pożytki czy to z wynajmu tych lokali, czy też ich sprzedaży po ich prawnym wyodrębnieniu, czy to sprzedaży całej Nieruchomości po wybudowaniu budynku lub budynków z lokalami użytkowymi, czy też sprzedaży Nieruchomości w trakcie budowy tych budynków, czy też sprzedaży Nieruchomości po uzyskaniu pozwolenia na budowę po usunięciu wszystkich budynków i budowli na Nieruchomości. Czy to najem lokali użytkowych, czy to sprzedaż tych lokali, czy to sprzedaż Nieruchomości wraz z budynkami w budowie, czy to sprzedaż gruntu będą stanowić czynności opodatkowane VAT. Sprzedający nie zamierza budować budynków, w których byłyby budynki mieszkalne. Jest to zresztą niemożliwe ze względu na zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który obejmuje Nieruchomość, który przewiduje wyłącznie możliwość zabudowy usługowej.

Natomiast w związku z planowaną transakcją następujące składniki majątkowe nie zostaną zbyte na rzecz Kupującego jako nabywcy nieruchomości:

· umowy związane z funkcjonowaniem Nieruchomości;

· umowa rachunku bankowego oraz środki pieniężne należące do Sprzedającego;

· umowy z pracownikami;

· wierzytelności przysługujące Sprzedającemu;

· zobowiązania Sprzedającego;

· księgi rachunkowe, rejestry i inna dokumentacja rachunkowa Sprzedającego;

· firma Sprzedającego;

· inne prawa majątkowe Sprzedającego.

Należy podkreślić, że intencją Stron umowy jest objęcie planowaną transakcją składnika majątkowego Nieruchomości, nie zaś przedsiębiorstwa Sprzedającego, czy też zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedającego.

Należy także wskazać, że Sprzedawca oraz Kupujący zamierzają wybrać opcję opodatkowania sprzedaży Nieruchomości.

Spółka otrzyma fakturę Sprzedawcy w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym transakcja zostanie dokonana.

Opis zdarzenia przyszłego nr 2

Wszystkie elementy opisu zdarzenia przyszłego nr 2 są takie same jak opis zdarzenia przyszłego nr 1, z tą tylko różnicą, iż Sprzedawca oraz Kupujący nie wybiorą opcji opodatkowania sprzedaży Nieruchomości i nie zrezygnują ze zwolnienia.

W uzupełnieniu Zainteresowali wskazali, że:

Zarówno Zainteresowany, będący stroną postępowania, …, zwany dalej również Sprzedawcą jak i Kupujący Spółka … Sp. z o.o. są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku VAT.

Sprzedawca, w związku z zamiarem sprzedaży Nieruchomości nie tylko nie będzie kontynuował działalności objętej zakresem wniosku w postaci handlu samochodami używanymi, do której wykorzystywał Nieruchomość, ale już zaprzestał wykonywania tej działalności wyprzedając ostatnie samochody używane przeznaczone do sprzedaży. Należy jednak wyjaśnić, iż nie oznacza to, iż Sprzedawca nie prowadzi i nie będzie prowadził działalności gospodarczej, w tym wykonywał czynności opodatkowanych. Sprzedawca bowiem dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą w postaci wynajmu innej nieruchomości użytkowej. Jest to oczywiście inna nieruchomość niż objęta zakresem wniosku, będąca przedmiotem Sprzedaży Nieruchomość. Sprzedawca będzie nadal wynajmował tą inną nieruchomość.

Na działce 1 są wzniesione następujące obiekty:

a) budynek niemieszkalny handlowo - usługowy murowany, parterowy o powierzchni … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1997 r., jest to budynek w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związany z gruntem,

b) budynek niemieszkalny - garaż blaszany, parterowy, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r., jest to budynek w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związany z gruntem, jego przeniesienie w inne miejsce, pomimo użycia nazwy garaż blaszany nie jest możliwe,

c) budynek niemieszkalny handlowo - usługowy o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r., jest to budynek w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związany z gruntem,

d) budynek niemieszkalny o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r., jest to budynek w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związany z gruntem,

e) kostka brukowa wokół budynku wskazanego w punkcie b, jest to urządzenie budowlane w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związana z gruntem,

f) utwardzenia – pozostałości podłóg i posadzek, a także fundamenty pozostałe po budynkach fabrycznych Przedsiębiorstwa …. Budynki te uległy spaleniu jeszcze na początku lat 90 -tych, przed zakupem pierwszych udziałów nieruchomości przez Sprzedającego. Po tych budynkach pozostały wyłącznie podłogi, posadzki i fundamenty, które Sprzedający wykorzystywał te budowle jako naturalne utwardzenie, parkując na tych pozostałościach podłóg i posadzek samochody, czy to własne, czy pracowników, a przede wszystkim samochody używane przeznaczone do sprzedaży, jest to budowla w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związana z gruntem,

g) ogrodzenie z siatki, jest to urządzenie budowlane w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związane z gruntem,

h) murek oporowy na całej długości Nieruchomości od ulicy …, jest to budowla w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związana z gruntem,

Wobec wszystkich budynków i budowli, nastąpiło pierwsze zasiedlenie w rozumieniu przepisu art. 2 punkt 14 ustawy VAT. Przy czym to pierwsze zasiedlenie nastąpiło po ich wybudowaniu, poprzez ich wykorzystywanie do prowadzenie własnej działalności gospodarczej.

Od pierwszego zasiedlenia wszystkich budynków i budowli upłynęły 2 lata. A wskazując to odrębnie dla każdej budowli i każdego budynku przedstawia się to następująco:

a) budynek niemieszkalny handlowo - usługowy murowany, parterowy o powierzchni … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1997 r. – od pierwszego zasiedlenia upłynęły 2 lata,

b) budynek niemieszkalny - garaż blaszany, parterowy, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r. – od pierwszego zasiedlenia upłynęły 2 lata,

c) budynek niemieszkalny handlowo - usługowy o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r. – od pierwszego zasiedlenia upłynęły 2 lata,

d) budynek niemieszkalny o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r. – od pierwszego zasiedlenia upłynęły 2 lata,

e) utwardzenia - pozostałości podłóg i posadzek, a także fundamenty pozostałe po budynkach fabrycznych Przedsiębiorstwa …. Budynki te uległy spaleniu jeszcze na początku lat 90 -tych, przed zakupem pierwszych udziałów nieruchomości przez Sprzedającego. Po tych budynkach pozostały wyłącznie podłogi, posadzki i fundamenty – od pierwszego zasiedlenia upłynęły 2 lata,

f) murek oporowy na całej długości Nieruchomości od ulicy … – od pierwszego zasiedlenia upłynęły 2 lata

przy specyfikacji powyżej pominięte zostały urządzenia budowlane.

Na żaden budynek oraz na żadną budowlę na działce 1 nie były ponoszone nakłady na ulepszenie przekraczające 30% ich wartości początkowej. Ta specyfikacja w odniesieniu do poszczególnych obiektów przedstawia się następująco:

a) budynek niemieszkalny handlowo - usługowy murowany, parterowy o powierzchni … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1997 r., były ponoszone nakłady na ulepszenie, ale nie przekraczały one 30% wartości początkowej,

b) budynek niemieszkalny - garaż blaszany, parterowy, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r., były ponoszone nakłady na ulepszenie, ale nie przekraczały one 30% wartości początkowej,

c) budynek niemieszkalny handlowo - usługowy o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r., były ponoszone nakłady na ulepszenie, ale nie przekraczały one 30% wartości początkowej,

d) budynek niemieszkalny o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy … m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r., były ponoszone nakłady na ulepszenie, ale nie przekraczały one 30% wartości początkowej,

e) utwardzenia – pozostałości podłóg i posadzek, a także fundamenty pozostałe po budynkach fabrycznych Przedsiębiorstwa …. Budynki te uległy spaleniu jeszcze na początku lat 90 - tych, przed zakupem pierwszych udziałów nieruchomości przez Sprzedającego. Po tych budynkach pozostały wyłącznie podłogi, posadzki i fundamenty, nie były ponoszone żadne nakłady, w tym o charakterze modernizacyjnym,

f) murek oporowy na całej długości Nieruchomości od ulicy …, były ponoszone nakłady, jednak miały one charakter remontowy. Jak napisano we wniosku, murek nie był środkiem trwałym wpisanym do ewidencji, same nakłady, które miały miejsce latem 2020 r., miały charakter remontowy, przywracały walory estetyczne murka z czasów zakupu Nieruchomości, a ich wartość wynosiła … zł, a zatem mniej niż 10.000 zł.

Nakłady na budynki opisane w punktach od a do d miały charakter ulepszenia w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym i przysługiwało od nich prawo obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Nakłady na murek oporowy nie miały charakteru ulepszenia w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym i nie przysługiwało od nich prawo obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, bowiem wykonawca był podatnikiem podmiotowo zwolnionym z VAT.

Wobec żadnej z budowli i budynków nie nastąpiło ponowne pierwsze zasiedlenie na skutek ich ulepszenia. Nakłady na budynki nie przekraczały 30% ich wartości początkowej. Utwardzenie w postaci pozostałości po budynkach …, nie było nigdy ulepszane. A nakłady na murek oporowy nie miały charakteru ulepszenia w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Dla pełnego opisu należy tylko zauważyć, że ostatnie nakłady na budynki wskazane w punktach a, b, c, d miały miejsce w 2016 r. zatem upłynęły od nich 2 lata. Nakłady na murek oporowy (niebędące ulepszeniem w rozumieniu podatku dochodowego) miały miejsce w zeszłym roku 2020 r. a zatem nie upłyną 2 lata od ich poniesienia – oczywiście ponieważ te nakłady nie skutkowały ponownym pierwszym zasiedleniem, nie można mówić o upływie jakiegokolwiek okresu od pierwszego zasiedlenia.

Pytania

  1. [Klasyfikacja transakcji jako sprzedaży przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa w zdarzeniu przyszłym nr 1] Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym zakładana transakcja sprzedaży Nieruchomości nie będzie stanowiła sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedawcy, a w konsekwencji nie będzie wyłączona spod ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 tej ustawy, co będzie oznaczać, iż czynność jest opodatkowana i w przypadku udokumentowania jej fakturą VAT przez Sprzedawcę Kupującemu będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT – w zakresie tych budynków i budowli wraz z przynależnym do nich gruntem, które nie są zwolnione z opodatkowania?

  2. [Klasyfikacja dostawy budynków i budowli innych niż murek oporowy w zdarzeniu przyszłym nr 1] Czy prawidłowe jest stanowisko, że Sprzedający będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT z tytułu dostawy budynków i budowli wymienionych w punktach a, b, c, d, f, a Kupujący będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, gdyby Sprzedawca wykazał ten podatek na fakturze w tym zakresie, bowiem taka dostawa będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony będą miały prawo zrezygnować i to zrobią, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie miał zastosowania?

  3. [Klasyfikacja dostawy budowli murka oporowego w zdarzeniu przyszłym nr 1] Czy prawidłowe jest stanowisko, że Sprzedający będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT z tytułu dostawy budowli w postaci murka oporowego, a Kupujący będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, gdyby Sprzedawca wykazał ten podatek na fakturze w tym zakresie, bowiem taka dostawa będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony będą miały prawo zrezygnować i to zrobią, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie miał zastosowania?

  4. [Klasyfikacja dostawy urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej w zdarzeniu przyszłym nr 1] Czy prawidłowe jest stanowisko, że dostawa urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej nie będzie miała wpływu na opodatkowanie gruntu podatkiem VAT?

  5. [Zasady określania podstawy opodatkowania dla dostawy działki gruntu w zdarzeniu przyszłym nr 1] Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym Sprzedawca będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego w odniesieniu do prawa własności działki gruntu, który zostanie obliczony w ten sposób, że zasady opodatkowania dostawy działki gruntu będą uzależnione od zasad opodatkowania dostawy budynków lub budowli na tej działce zlokalizowanej, przy czym w przypadku gdy na jednej tej działce gruntu znajdują się zarówno budynki i budowle zwolnione z VAT, jak również opodatkowane podatkiem VAT, to zastosowanie zwolnienia lub opodatkowania do dostawy takiej działki należy ustalić proporcjonalnie do wartości rynkowej sprzedawanych budynków, lub budowli na niej wybudowanych i w tym zakresie Kupujący będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze Sprzedawcy i obliczonego w powyższy sposób, przy czym ze względu na opodatkowanie dostawy wszystkich budynków i budowli dostawa gruntu będzie również opodatkowana?

  6. [Klasyfikacja transakcji jako sprzedaży przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa w zdarzeniu przyszłym nr 2] Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym zakładana transakcja sprzedaży Nieruchomości nie będzie stanowiła sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedawcy, a w konsekwencji nie będzie wyłączona spod ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 tej ustawy, co będzie oznaczać, iż czynność jest opodatkowana i w przypadku udokumentowania jej fakturą VAT przez Sprzedawcę Kupującemu będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT – w zakresie tych budynków i budowli wraz z przynależnym do nim gruntem, które nie są zwolnione z opodatkowania?

  7. [Klasyfikacja dostawy budynków i budowli innych niż murek oporowy, w zdarzeniu przyszłym nr 2] Czy prawidłowe jest stanowisko, że Sprzedający nie będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT z tytułu dostawy budynków i budowli wymienionych w punktach a, b, c, d, f, a Kupujący nie będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, gdyby Sprzedawca wykazał ten podatek na fakturze w tym zakresie, bowiem taka dostawa będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony nie zrezygnują, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o ustawy o podatku od towarów i usług będzie miał zastosowanie?

  8. [Klasyfikacja dostawy budowli murka oporowego, w zdarzeniu przyszłym nr 2] Czy prawidłowe jest stanowisko, że Sprzedawca nie będzie zobowiązany do wykazania podatku VAT należnego, w związku z dokonaną dostawą murku oporowego, a gdyby Sprzedawca wykazał na fakturze podatek VAT z tytułu sprzedaży tej budowli, Kupujący nie będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, bowiem taka dostawa będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony nie zrezygnują, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o ustawy o podatku od towarów i usług będzie miał zastosowanie?

  9. [Klasyfikacja dostawy urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej, w zdarzeniu przyszłym nr 2] Czy prawidłowe jest stanowisko, że dostawa urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej nie będzie miała wpływu na opodatkowanie gruntu podatkiem VAT?

  10. [Zasady określania podstawy opodatkowania dla dostawy działki gruntu w zdarzeniu przyszłym nr 2] Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym Sprzedawca nie będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego w odniesieniu do prawa własności działki gruntu, który zostanie obliczony w ten sposób, że zasady opodatkowania dostawy działki gruntu będą uzależnione od zasad opodatkowania dostawy budynków lub budowli na tej działce zlokalizowanej, przy czym ze względu, iż dostawa wszystkich budynków i budowali będzie podlegać albo z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony nie zrezygnują, dostawa działki gruntu również będzie podlegać zwolnieniu z podatku VAT zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego gdyby Sprzedawca wykazał podatek VAT należny z tego tytułu na fakturze, Kupujący nie będzie miał prawa do odliczenia tego podatku, przy czym ze względu na zwolnienie dostawy wszystkich budynków i budowli dostawa gruntu będzie również zwolniona?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Stanowisko w zakresie pytania nr 1 (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

[Klasyfikacja transakcji jako sprzedaży przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa] Zakładana transakcja sprzedaży Nieruchomości nie będzie stanowiła sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedawcy, a w konsekwencji nie będzie wyłączona spod Ustawy VAT na podstawie art. 6 pkt 1 tej ustawy, co oznacza, iż czynność jest opodatkowana i w przypadku udokumentowania jej fakturą VAT przez Sprzedawcę Kupującemu będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT - w zakresie tych budynków i budowli wraz z przynależnym do nich gruntem które nie są zwolnione z opodatkowania.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 1

1. Wprowadzenie

Zgodnie z przepisem art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Należy zatem wykluczyć, iż sprzedaż opisanej nieruchomości nie będzie w ogóle podlegać podatkowi VAT na podstawie art. 6 pkt 1 tej ustawy o VAT, bowiem będzie stanowiła sprzedaż przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedawcy.

Zdaniem Zainteresowanych, zakładana transakcja sprzedaży Nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem VAT na zasadach przewidzianych dla dostawy towarów i nie będzie stanowiła sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Za powyższym podejściem przemawia przede wszystkim fakt, iż przedmiotem transakcji będzie prawo własności Nieruchomości. Transakcja nie obejmie natomiast innych istotnych składników majątkowych Sprzedawcy, w tym w szczególności środków pieniężnych na rachunkach Sprzedawcy, ksiąg rachunkowych Sprzedawcy, wierzytelności Sprzedawcy, pracowników zatrudnionych przez Sprzedawcę, czy też wierzytelności i zobowiązań Sprzedawcy, czy też innych niż objęte transakcją praw majątkowych Sprzedawcy, związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Co więcej Kupujący poprzez nabycie Nieruchomości nie wstąpi w żadną umowę, której stroną jest Sprzedawca w miejsce Sprzedawcy.

Przedmiotowa transakcja potencjalnie mogłaby nie podlegać przepisom ustawy VAT jedynie w sytuacji gdyby, zgodnie z art. 6 pkt 1 o podatku od towarów i usług zwanej dalej Ustawą VAT, jej przedmiotem było przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa. Zatem przedmiotem transakcji nie będzie jednak żadne z powyższych.

2. Pojęcie przedsiębiorstwa

Pojęcie „przedsiębiorstwa” nie zostało zdefiniowane w Ustawie VAT. Zgodnie z poglądem przyjętym powszechnie w orzecznictwie sądowym oraz interpretacjach organów podatkowych, w celu określenia zakresu tego pojęcia wykorzystać należy uregulowania art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.; dalej „Kodeks cywilny”). Zgodnie z tym uregulowaniem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

  5. koncesje, licencje i zezwolenia;

  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

  8. tajemnice przedsiębiorstwa;

  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

3. Pojęcie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”

Pojęcie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” (dalej: „ZCP”) zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem ZCP stanowi organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Jak wskazuje się w wydawanych interpretacjach przepisów prawa podatkowego (przykładowo: Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi o sygnaturach IPTPP1/443-97/11-2/MW oraz IPTPP2/443-774/11-4/JN) z definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa wynika, że:

· podstawowym wymogiem jest to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

· kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie.

Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

W świetle obu przytoczonych powyżej definicji legalnych stwierdzić należy, że za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część uznać można jedynie zespół składników niematerialnych i materialnych, powiązanych funkcjonalnie w taki sposób, by można w oparciu o nie prowadzić działalność gospodarczą.

4. Szczegółowe uzasadnienie stanowiska składających wniosek

Zdaniem Zainteresowanych, przedmiotem transakcji nie będzie ani przedsiębiorstwo Sprzedawcy, ani też zorganizowana część przedsiębiorstwa Sprzedawcy, bowiem sama Nieruchomość nie może być uznana za przedsiębiorstwo ani ZCP. Dla uznania jej za przedsiębiorstwo lub ZCP istotne jest bowiem, aby w jego skład wchodziły składniki wymienione w art. 551 Kodeksu cywilnego, a także stanowiły one zorganizowany zespół składników majątkowych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. W przedmiotowym przypadku przedmiotem transakcji będzie Nieruchomość wskazana w zdarzeniu przyszłym – nie będą nim natomiast pozostałe istotne składniki majątku Sprzedawcy wymienione w art. 551 Kodeksu cywilnego (w tym środki pieniężne, nazwa przedsiębiorstwa, księgi przedsiębiorstwa, tajemnice przedsiębiorstwa), konstytuujące przedsiębiorstwo.

Przedmiot transakcji nie będzie wykazywał również cech zorganizowania, gdyż w oparciu o samą Nieruchomość bez pozostałych składników majątku Sprzedawcy (np. pracownicy), nie może być prowadzona działalność gospodarcza i to zarówno przez Kupującego jak i Sprzedawcę. Jak wskazano w opisie planowanej transakcji, nie nastąpi przejęcie pracowników Sprzedawcy przez Kupującego, natomiast umowy zawarte z usługodawcami (np. umowa o dostawę mediów, wody itp.) zostaną rozwiązane przez Sprzedawcę. Na Kupującego nie zostanie więc przeniesione doświadczenie/know-how związany z prowadzeniem działalności w oparciu o Nieruchomość.

Zatem przedmiot analizowanej transakcji nie spełnia kryteriów samodzielności funkcjonowania, bowiem na Spółkę nie przejdzie minimum środków, bez których kontynuowanie przez Spółkę działalności gospodarczej związanej z tą Nieruchomością nie jest możliwe. Nabywane składniki majątkowe stanowią tylko potencjalną możliwość utworzenia na ich bazie nowego przedsiębiorstwa przez Kupującego i to po nabyciu lub wytworzeniu przez Kupującego innych elementów, które byłyby niezbędne do uruchomienia przedsiębiorstwa lub ZCP o profilu jaki prowadził Sprzedający. Dodatkowym argumentem przemawiającym za tym, iż przedmiotem sprzedaży nie będzie ani przedsiębiorstwo ani jego zorganizowana część jest to, że Kupujący nie będzie kontynuował działalności Sprzedawcy, w szczególności nie będzie wykorzystywał Nieruchomości do prowadzenia działalności jaką prowadził Sprzedawca tj. handlu samochodami używanymi. Kupujący zamierza zabudować Nieruchomość.

Powyższego twierdzenia nie zmienia okoliczność, iż Sprzedawca nie będzie dalej prowadzić działalności, którą dotychczas prowadził przy wykorzystaniu Nieruchomości, skoro w przytoczonym opisie zdarzenia przyszłego nie przejdą na Kupującego składniki pozwalające na uznanie kontynuację działalności Sprzedającego i statuujące Przedsiębiorstwo. Znaczenie, choć nieprzesądzające ma również to, że Sprzedający faktycznie wygasił już działalność w tym zakresie, kontynuując działalność w innym zakresie tj. wynajmu innej nieruchomości użytkowej. Sprzedający wyzbył się towarów handlowych w postaci samochodów do odsprzedaży, które gdyby Sprzedający kontynuował działalność i tak nie były przedmiotem sprzedaży. Istotne jest to, że przedmiotem transakcji nie będą elementy statuujące przedsiębiorstwo lub ZCP, pozwalające na bezpośrednie kontynuowanie działalności przez Kupującego.

W konsekwencji należy uznać, iż nie będą istniały podstawy do zastosowania przepisu art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o VAT i odmowy przyznania Kupującemu uprawnienia do rozliczenia podatku naliczonego z tego względu, iż opisana transakcja zostanie uznana za sprzedaż przedsiębiorstwa/ZPC, która nie podlegałaby opodatkowaniu.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2 (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

[Klasyfikacja dostawy budynków i budowli innych niż murek oporowy, w zdarzeniu przyszłym nr 1] Dostawa budynków i budowli innych niż murek oporowy, wymieniony w punkcie h zdarzenia przyszłego nr 1, wymienionych w punktach a, b, c, d, f, będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony będą miały prawo zrezygnować, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego Sprzedawca będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego, a Kupujący będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, jeśli strony złożą prawidłowo oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia i wyborze opodatkowania, a Sprzedawca wykaże ten podatek na fakturze a przepis art. 88 ust. 3 a punkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie miał zastosowania.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 2

Dostawa budynków i budowli innych niż murek oporowy, wymieniony w punkcie h zdarzenia przyszłego nr 1, wymienionych w punktach a, b, c, d, f, będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, jednak strony transakcji będą miały prawo do wyboru opcji opodatkowania.

Klasyfikacja opodatkowania VAT dostawy tych budynków oraz budowli, powinna rozpocząć się od analizy, czy budynki te były przedmiotem pierwszego zasiedlenia.

W art. 2 punkt 14 ustawy VAT została zawarta definicja legalna pojęcia pierwsze zasiedlenie. Zgodnie z treścią tego przepisu przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu,

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jak wynika z cytowanej definicji legalnej, dla pierwszego zasiedlenia budynku, budowli lub ich części, konieczne jest między innymi rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części lub oddanie ich do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, po tym jak zostały one wybudowane lub ulepszone, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Powyższe oznacza, że rozpoczęcie wykorzystywania tych budynków i budowli do prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na obrocie samochodami używanymi jeszcze w drugiej połowie lat 90-tych przez Sprzedawcę, doprowadziło do ich pierwszego zasiedlenia.

Nieponoszenia nakładów modernizacyjnych organy podatkowe się nie zgodziły, to ostatnie nakłady na budynki były czynione w 2016 r. Zatem jeśli w ogóle doszłoby do ponownego pierwszego zasiedlenia miałoby on miejsce 5 lat temu, czyli ponad 2 lata temu.

W konsekwencji do dostawy tej będzie miało zastosowanie zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT. Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy VAT strony transakcji będą uprawnione do wyboru opcji opodatkowania, pod warunkiem zawiadomienia o tym właściwego dla nabywcy naczelnika urzędu skarbowego. Bowiem dostawa nastąpi co najmniej dwa lata po pierwszym zasiedleniu.

Powyższe oznacza, iż jeśli strony złożą oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia, zgodnie z art. 43 ust. 10 Ustawy VAT, dostawa tych składników majątku będzie opodatkowana. Skoro przedmiotowa dostawa będzie opodatkowana, to stosując a contrario przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy VAT, Kupującemu będzie przysługiwać uprawnienie do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przez Sprzedawcę z tytułu dostawy tych składników jego majątku. Dodać przy tym należy, iż Kupujący będzie używał tych nabytych składników majątku do wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych. Spełniona zatem jest przesłanka zawarta w przepisie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz 86 ust. 2 punkt 1 litera a ustawy o VAT.

Stanowisko w zakresie pytania nr 3

[Klasyfikacja dostawy budowli murka oporowego, w zdarzeniu przyszłym nr 1]

Dostawa budowli w postaci murka oporowego, będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony będą miały prawo zrezygnować, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego Sprzedawca będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego, a Kupujący będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, jeśli strony złożą prawidłowo oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia i wyborze opodatkowania, a Sprzedawca wykaże ten podatek na fakturze, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie miał zastosowania.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 3

Dostawa budowli w postaci murka oporowego, wymienionego w punkcie g) zdarzenia przyszłego nr 1, (wraz z przynależnym do niej gruntem) będzie zwolnioną z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT, zaś strony transakcji będą miały możliwości wyboru opcji opodatkowania, co w konsekwencji oznacza, iż jeśli Sprzedawca naliczyłby na fakturze podatek VAT od dostawy tych składników majątku, Kupujący byłby uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek.

Ocena klasyfikacji dla celów VAT dostawy w postaci murka oporowego powinna się rozpocząć od odpowiedzi na pytanie czy murek oporowy jest budowlą. Bowiem to do opodatkowania budynków i budowli mają zastosowanie przepisy art. 2 punkt 14, art. 43 ust.1 punkt 10 i 10a oraz art. 43 ust. 10 i 11 ustawy VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji legalnej pojęcia budowli. Sięgnąć zatem należy do definicji tego pojęcia zawartej w prawie budowlanym. W art. 3 punkt 3 ustawy Prawo budowlane zawarto definicję tego pojęcia. Ma ona charakter zakresowo otwarty, której elementem jest przykładowe wyliczenie rodzajów obiektów będących budowlami oraz doprecyzowanie, iż budowlami są obiekty niebędące budynkami, a sama budowla powinna stanowić odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Wyliczenie to zawiera konstrukcje oporowe. Zatem murek oporowy jako zawarty w przykładowym wyliczeniu budowli i wykazujący odrębność pod względem technicznym jest budowlą na potrzeby kwalifikacji opodatkowania jego dostawy.

Następnie należy odpowiedzieć na pytanie kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie tej budowli oraz czy jej dostawa będzie następować w ramach pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 Ustawy o VAT, a w konsekwencji, czy do dostawy tej może mieć zastosowanie zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT. W przypadku uznania, że dostawa ta będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, a w konsekwencji, że nie może skorzystać ze zwolnienia na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, analizie należy poddać kwestię, czy dostawa ta może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a Ustawy o VAT.

Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie 2, w art. 2 punkt 14 ustawy VAT została zawarta definicja legalna pojęcia pierwsze zasiedlenie. Zgodnie z treścią tego przepisu przez pierwsze zasiedlenie rozumie oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu,

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jak wynika z cytowanej definicji legalnej, dla pierwszego zasiedlenia budynku, budowli lub ich części, konieczne jest między innymi rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części lub oddanie ich do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, po tym jak zostały one wybudowane lub ulepszone, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Powyższe oznacza, że rozpoczęcie wykorzystywania murka oporowego, warunkującego funkcjonalność Nieruchomości, do prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na obrocie samochodami używanymi na tej Nieruchomości, doprowadziło do jego pierwszego zasiedlenia jeszcze w drugiej połowie lat 90-tych.

Powstaje pytanie czy doszło do „odnowienia” i „ponownego” – pierwszego zasiedlenia murka oporowego na podstawie art. 2 pkt 14 litera b Ustawy o VAT w 2020 r.

Na to pytanie należy odpowiedzieć negatywnie. Do ponownego pierwszego zasiedlenia może dojść wyłącznie wtedy jeśli doszło do ulepszenia budowli, tj. jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej. Należy zwrócić uwagę, iż kryterium jest nie tylko określony procentowy poziom wydatków w stosunku do wartości początkowej, ale również a raczej przede wszystkim to czy te wydatki stanowią ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Sprzedający poniósł wydatki na przeprowadzenie prac budowlanych wobec tego murka oporowego, ale nie są to wydatki w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Modernizacja – inaczej ulepszenie – środka trwałego została uregulowana przez przepisy ustawy o podatku dochodowym (PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)). Występuje jedynie w przypadku spełnienia przez podatnika warunków określonych w art. 22g ust. 17 ustawy PIT, według którego:

a) nastąpiła przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja,

b) suma wydatków (poniesionych na przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję lub modernizację) przekracza kwotę 10 000 zł,

c) wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania.

Środek trwały może zostać uznany za ulepszony jedynie w przypadku wystąpienia wszystkich z powyższych przesłanek.

W szczegółowym wyjaśnieniu Minister Finansów (znak: PO 3/722-160/94/) określił, iż „do wydatków na ulepszenie środków trwałych zalicza się wydatki na ich:

  • przebudowę, czyli zmianę (poprawienie) istniejącego stanu środków trwałych na inny,
  • rozbudowę, tj. powiększenie (rozszerzenie) składników majątkowych, w szczególności zaś budynków i budowli, linii technologicznych, itp.,
  • rekonstrukcję, tj. odtworzenie (odbudowanie) zużytych całkowicie lub częściowo składników majątkowych,
  • adaptację, tj. przystosowanie (przerobienie) składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu niż było jego pierwotne przeznaczenie albo nadanie temu składnikowi nowych cech użytkowych,
  • modernizację, tj. unowocześnienie środków trwałych.”

Te warunki uznania wydatku za modernizacyjny nie zostały spełnione i to nie ze względu na to, iż Sprzedawca nie traktował murka oporowego jako odrębnego środka trwałego, mającego wartość początkową. Wydatki na murek oporowy nie spowodowały wzrostu jego wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia oddania murka do używania. Bowiem, nie zmieniono środka trwałego, nie nastąpiła jego zabudowa, nie nastąpiło odtworzenie zużytego środka trwałego, nie przystosowano murka oporowego do wykorzystania w innym celu niż jego pierwotne przeznaczenie (jest ono takie same), ani nie unowocześniono środka trwałego. Jedynie przywrócono walory estetyczne murka z czasów zakupu Nieruchomości. Ponadto a raczej przede wszystkim, aby wydatki miały w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym charakter modernizacyjny, ich wartość w ciągu roku musi być równa co najmniej 10.000 zł. Jednakże w zeszłym roku na prace modernizacyjne Sprzedający wydał tylko … zł. Nie ulega wątpliwości, iż wydatki na tynkowanie murka nie mają charakteru modernizacyjnego i nie powodują ponownego zasiedlenia.

Powyższe oznacza, że dostawa murka oporowego będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT. Zgodnie bowiem z tym przepisem dostawa budynków, budowli lub ich części, jest zwolniona z VAT z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Ponieważ jak ustalono, pierwsze zasiedlenie miało miejsce jeszcze przed nabyciem Nieruchomości i nie doszło do ponownego zasiedlenia, to dostawa tej budowli będzie objęta tym zwolnieniem, ponieważ pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynęły ponad dwa lata.

Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy VAT strony transakcji będą uprawnione do wyboru opcji opodatkowania, pod warunkiem zawiadomienia o tym właściwego dla nabywcy naczelnika urzędu skarbowego. Bowiem dostawa nastąpi co najmniej dwa lata po pierwszym zasiedleniu.

Powyższe oznacza, iż jeśli strony złożą oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia, zgodnie z art. 43 ust. 10 Ustawy VAT, dostawa tych składników majątku będzie opodatkowana. Skoro przedmiotowa dostawa będzie opodatkowana, to stosując a contrario przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy VAT, Kupującemu będzie przysługiwać uprawnienie do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przez Sprzedawcę z tytułu dostawy tych składników jego majątku. Dodać przy tym należy, iż Kupujący będzie używał tych nabytych składników majątku do wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych. Spełniona zatem jest przesłanka zawarta w przepisie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz 86 ust. 2 punkt 1 litera a ustawy o VAT.

Status murka oporowego jest taki sam jak pozostałych budynków i budowli. Zostało zadane odrębne pytanie wobec niego tylko ze względu na konieczność odrębnego omówienia braku wpływu na status vatowski przedmiotowego murka oporowego prac remontowych jakie miały miejsce w zeszłym roku.

Stanowisko w zakresie pytania nr 4

[Klasyfikacja dostawy urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej, w zdarzeniu przyszłym nr 1]

Dostawa urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej nie będzie miała wpływu na opodatkowanie gruntu podatkiem VAT.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 4

Niewątpliwie o tym czy dostawa zabudowanej nieruchomości, rozumianej jako grunt będący przedmiotem własności lub użytkowania wieczystego (w niniejszym zdarzeniu przyszłym, jak napisano powyżej, mamy do czynienia z własnością), na którym wzniesione są trwale z nim związane budynki lub budowle (i ewentualnie) związane z nimi urządzenia budowlane pełniące wobec nich rolę służebną oraz obiekty małej architektury, będzie decydować wyłącznie status budynków lub budowli jako przedmiotów dostawy towarów w rozumieniu przepisów VAT.

Przepisy regulujące zasady opodatkowania lub zwolnienia dostawy obiektów budowlanych wzniesionych na nieruchomości dotyczą wyłącznie z budynków i budowli. Wynika to wprost z przepisów art. 2 punkt 14 ustawy zawierającego definicję pierwszego zasiedlenia, przepisów art. 43 ust. 1 punkt 10, art. 43 ust. 10 i 11 ustawy VAT regulującego zasady fakultatywnego zwolnienia z podatku budynków i budowli, z którego strony mogą zrezygnować, wybierając opcje opodatkowania, oraz zasady rezygnacji z niego, a także z przepisów art. 43 ust. 1 punkt 10a ustawy VAT regulującego kwestię „przymusowego” zwolnienia z VAT dostawy budynków i budowli, z którego zrezygnować nie wolno. Przepisy te dotyczą wyłącznie zasad opodatkowania/zwolnienia budynków i budowli. Natomiast z przepisu art. 29a ust. 8 ustawy VAT wynika wniosek, iż o statusie dostawy zabudowanego gruntu, decyduje wyłącznie status dostawy trwale związanych z tym gruntem budynków i budowli. Nie decyduje status innych naniesień takich jak urządzenia budowlane czy obiekty małej architektury.

Należy zatem odpowiedzieć czy ogrodzenie z siatki oraz kostka brukowa należą do kategorii budowli. Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 3, Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji legalnej pojęcia budowli. Sięgnąć zatem należy do definicji tego pojęcia zawartej w prawie budowlanym. W art. 3 punkt 3 ustawy Prawo budowlane zawarto definicję tego pojęcia. Ma ona charakter zakresowo otwarty, której elementem jest przykładowe wyliczenie rodzajów obiektów będących budowlami oraz doprecyzowanie, iż budowlami są obiekty niebędące budynkami, a sama budowla powinna stanowić odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Zarówno ogrodzenia jak i utwardzenia terenu, w tym z kostki brukowej nie zostały wymienione w tym przykładowym wyliczeniu. Niewątpliwie nie są one budynkami w rozumieniu przepisu art. 3 punkt 2 ustawy prawo budowlane. Zatem należy ustalić czy stanowią one odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Bez wątpienia ani ogrodzenie z siatki ani utwardzenie z kostki brukowej nie jest odrębną technicznie częścią przedmiotu ani tym bardziej nie stanowi całości użytkowej. Pełnią one rolę wyłącznie służebną. Przy czym utwardzenie z kostki brukowej w pewnych sytuacjach mogłoby stanowić całość użytkową, gdyby samo w sobie służyło pewnemu jedynemu celowi i samo ten cel spełniało, przykładowo parking z kostki brukowej byłby już budowlą. Jednakże kostka brukowa położona przed budynkiem biurowym takiej roli nie spełnia. W tym wypadku zarówno kostka brukowa jak i ogrodzenia z siatki pełnią rolę służebną, co wyklucza ich uznanie za budowle, a raczej jako urządzenia budowlane w rozumieniu art. 3 punkt 9 ustawy Prawo budowlane.

Stanowisko w zakresie pytania nr 5

[Zasady określania podstawy opodatkowania dla dostawy działek gruntu, w zdarzeniu przyszłym nr 1]

Zasady opodatkowania dostawy prawa użytkowania wieczystego gruntu będą uzależnione od zasad opodatkowania dostawy budynków lub budowli na tym gruncie zlokalizowanych, przy czym w przypadku gdy na jednej działce gruntu znajdują się zarówno budynki i budowle zwolnione z VAT, jak również opodatkowane podatkiem VAT, to zastosowanie zwolnienia lub opodatkowania do dostawy takiej działki należy ustalić proporcjonalnie do wartości rynkowej sprzedawanych budynków, lub budowli na niej wybudowanych. Zatem jeśli Sprzedawca wyliczy podatek należny na fakturze dokumentującej sprzedaż prawa własności działki gruntu w powyższy sposób, to będzie przysługiwało Kupującemu uprawnienie do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w taki sposób. Przy czym ze względu na to, że wszystkie budynki i budowle znajdujące się na działce będą podlegać zwolnieniu z art. 43 ust. 1 punkt 10 ustawy VAT, z którego to zwolnienia Strony zrezygnują na podstawie przepisu art. 43 ust. 10 i 11 ustawy VAT, ta proporcja będzie wynosić 1 do 1.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 5

Zasady opodatkowania dostawy działki gruntu składającej się na Nieruchomość będą analogiczne do zasad opodatkowania dostawy budynków i budowli na tym gruncie zlokalizowanych, przy czym w przypadku gdy na tej działce gruntu znajdują się zarówno budynki i budowle zwolnione z VAT, jak również opodatkowane podatkiem VAT, to zastosowanie zwolnienia lub opodatkowania do dostawy takiej działki należy ustalić proporcjonalnie do wartości rynkowej sprzedawanych budynków, lub budowli na niej wybudowanych.

Zgodnie z art. 29a ust. 8 Ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Na podstawie powyższej regulacji przyjmuje się zasadę, że reżim opodatkowania działki gruntu jest zawsze zdeterminowany reżimem opodatkowania budowli lub budynków zlokalizowanych na tej działce. Jeżeli więc działka gruntu zabudowana jest budynkiem opodatkowanym podatkiem VAT, wówczas dostawa działki podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jeżeli działka gruntu jest zabudowana budynkiem zwolnionym z VAT, wówczas dostawa tej działki podlega zwolnieniu z podatku VAT.

Powyższe regulacje nie dają odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób ma zostać opodatkowana dostawa gruntu w sytuacji, gdy na tej samej działce znajduje się kilka budynków i budowli, z których część jest opodatkowania podatkiem VAT, natomiast część korzysta ze zwolnienia.

Zdaniem Zainteresowanych, w takim przypadku zasady opodatkowania dostawy poszczególnych budynków oraz budowli (prawa użytkowania wieczystego) lub ich części należy proporcjonalnie „przypisać” do dostawy działek gruntu, na których te budynki są zlokalizowane. W ocenie składających kluczem, który w sposób obiektywny umożliwi przyporządkowanie zasad opodatkowania budynków do reżimu opodatkowania gruntu, będzie klucz wartościowy.

W wydawanych interpretacjach organy podatkowe zgadzają się na zastosowanie takiego klucza alokacji, który w sposób bardziej prawidłowy odda stan faktyczny. Dla przykładu, w interpretacji z dnia 18 kwietnia 2014 r. o nr ILPP1/443-33/14-5/AWa Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że: „W tym miejscu należy zauważyć, że ani przepisy ustawy, ani przepisy wykonawcze do ustawy nie precyzują w jaki sposób należy ustalić podstawę opodatkowania w przypadku, gdy transakcja dostawy dotyczy częściowo nieruchomości opodatkowanej podatkiem VAT, a częściowo nieruchomości korzystającej ze zwolnienia od tego podatku. Zatem, w tej sytuacji można przyjąć różne rozwiązania, np. według klucza powierzchniowego, tj. podzielić powierzchnię gruntu proporcjonalnie do powierzchni zajmowanych przez poszczególne budynki lub według klucza wartościowego, tj. proporcjonalnie do wartości sprzedawanych budynków, budowli przypisać do nich odpowiednio udział w gruncie i zastosować właściwe stawki. Każda metoda, czy to oparta na kluczu powierzchniowym, czy też kluczu wartościowym, o ile odzwierciedla stan faktyczny, jest właściwa.”

W przedstawionym stanie faktycznym w ogóle nie będzie trzeba stosować proporcji, ponieważ wszystkie budynki i budowle znajdujące się na działce będą podlegać zwolnieniu z art. 43 ust. 1 punkt 10 ustawy VAT, z którego to zwolnienia Strony zrezygnują na podstawie przepisu art. 43 ust. 10 i 11 ustawy VAT. Zatem dostawa wszystkich budynków i budowli będzie opodatkowana w ten sam sposób, co czyni zbędnym ustalanie proporcji.

Jednakże gdyby status vatowski tych budynków i budowli był różny zastosowanie kryterium powierzchniowego nie byłoby adekwatne. Na działce znajdują się budynki i budowle. Trudno ustalić powierzchnię budowli, a o istotności budowli nie decyduje jej powierzchnia a funkcja jaką spełnia. Dlatego adekwatnym byłoby zastosowanie kryterium wartościowego przy czym, ponieważ nie wszystkie opisane budynki, budowle są przedmiotem amortyzacji i elementem ewidencji środków trwałych, bądź też zostały już w całości zamortyzowane czy to księgowo czy to podatkowo (ich używanie do prowadzenia działalności trwa blisko 25 lat), należy brać pod uwagę wyłącznie wartość rynkową a nie księgową czy podatkową.

Stanowisko w zakresie pytania nr 6 (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

[Klasyfikacja transakcji jako sprzedaży przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w zdarzeniu przyszłym nr 2]

Zakładana transakcja sprzedaży Nieruchomości nie będzie stanowiła sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedawcy, a w konsekwencji nie będzie wyłączona spod Ustawy VAT na podstawie art. 6 pkt 1 tej ustawy, co oznacza, iż czynność jest zwolniona z podatku VAT.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 6

1. Wprowadzenie

Zdaniem Zainteresowanych zakładana transakcja sprzedaży Nieruchomości będzie zwolniona z podatku VAT na zasadach przewidzianych dla dostawy towarów i nie będzie stanowiła sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a zatem nie będzie wyłączona z podatku VAT na podstawie art. 6 pkt 1 tej ustawy o VAT. Za powyższym podejściem przemawia przede wszystkim fakt, iż przedmiotem transakcji będzie prawo własności Nieruchomości. Transakcja nie obejmie natomiast innych istotnych składników majątkowych Sprzedawcy, w tym w szczególności środków pieniężnych na rachunkach Sprzedawcy, ksiąg rachunkowych Sprzedawcy, wierzytelności Sprzedawcy, pracowników zatrudnionych przez Sprzedawcę, czy też wierzytelności i zobowiązań Sprzedawcy, czy też innych niż objęte transakcją praw majątkowych Sprzedawcy, związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Co więcej Kupujący poprzez nabycie Nieruchomości nie wstąpi w żadną umowę, której stroną jest Sprzedawca w miejsce Sprzedawcy.

2. Pojęcie przedsiębiorstwa

Pojęcie „przedsiębiorstwa” nie zostało zdefiniowane w Ustawie VAT. Zgodnie z poglądem przyjętym powszechnie w orzecznictwie sądowym oraz interpretacjach organów podatkowych, w celu określenia zakresu tego pojęcia wykorzystać należy uregulowania art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.; dalej „Kodeks cywilny”). Zgodnie z tym uregulowaniem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

  5. koncesje, licencje i zezwolenia;

  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

  8. tajemnice przedsiębiorstwa;

  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

3. Pojęcie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”

Pojęcie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” (dalej: „ZCP”) zostało zdefiniowane w art. 2 pkt. 27e Ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem ZCP stanowi organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Jak wskazuje się w wydawanych interpretacjach przepisów prawa podatkowego (przykładowo: Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi o sygnaturach IPTPP1/443-97/11-2/MW oraz IPTPP2/443-774/11-4/JN) z definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa wynika, że:

· podstawowym wymogiem jest to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

· kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

W świetle obu przytoczonych powyżej definicji legalnych stwierdzić należy, że za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część uznać można jedynie zespół składników niematerialnych i materialnych, powiązanych funkcjonalnie w taki sposób, by można w oparciu o nie prowadzić działalność gospodarczą.

4. Szczegółowe uzasadnienie stanowiska składających wniosek

Zdaniem Zainteresowanych przedmiotem transakcji nie będzie ani przedsiębiorstwo Sprzedawcy, ani też zorganizowana część przedsiębiorstwa Sprzedawcy, bowiem sama Nieruchomość nie może być uznana za przedsiębiorstwo ani ZCP. Dla uznania jej za przedsiębiorstwo lub ZCP istotne jest bowiem, aby w jego skład wchodziły składniki wymienione w art. 551 Kodeksu cywilnego, a także stanowiły one zorganizowany zespół składników majątkowych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. W przedmiotowym przypadku przedmiotem transakcji będzie Nieruchomość wskazana w zdarzeniu przyszłym – nie będą nim natomiast pozostałe istotne składniki majątku Sprzedawcy wymienione w art. 551 Kodeksu cywilnego (w tym środki pieniężne, nazwa przedsiębiorstwa, księgi przedsiębiorstwa, tajemnice przedsiębiorstwa), konstytuujące przedsiębiorstwo.

Przedmiot transakcji nie będzie wykazywał również cech zorganizowania, gdyż w oparciu o samą Nieruchomość bez pozostałych składników majątku Sprzedawcy (np. pracownicy), nie może być prowadzona działalność gospodarcza i to zarówno przez Kupującego jak i Sprzedawcę. Jak wskazano w opisie planowanej transakcji nie nastąpi przejęcie pracowników Sprzedawcy przez Kupującego, natomiast umowy zawarte z usługodawcami (np. umowa o dostawę mediów, wody itp.) zostaną rozwiązane przez Sprzedawcę. Na Kupującego jako nabywcę nie zostanie więc przeniesione doświadczenie/know-how związany z prowadzeniem działalności w oparciu o Nieruchomość.

Zatem przedmiot analizowanej transakcji nie spełnia kryteriów samodzielności funkcjonowania, bowiem na Spółkę nie przejdzie minimum środków, bez których kontynuowanie przez Spółkę działalności gospodarczej związanej z tą Nieruchomością nie jest możliwe. Nabywane składniki majątkowe stanowią tylko potencjalną możliwość utworzenia na ich bazie nowego przedsiębiorstwa przez Kupującego i to po nabyciu lub wytworzeniu przez Kupującego innych elementów, które byłby niezbędne do uruchomienia przedsiębiorstwa lub ZCP o profilu jaki prowadził Sprzedający.

Dodatkowym argumentem przemawiającym za tym, iż przedmiotem sprzedaży nie będzie ani przedsiębiorstwo ani jego zorganizowana część jest to, że Kupujący nie będzie kontynuował działalności Sprzedawcy, w szczególności nie będzie wykorzystywał Nieruchomości do prowadzenia działalności jaką prowadził Sprzedawca tj. handlu samochodami używanymi. Kupujący zamierza zabudować Nieruchomość.

Powyższego twierdzenia nie zmienia okoliczność, iż Sprzedawca nie będzie dalej prowadzić działalności, którą dotychczas prowadził przy wykorzystaniu Nieruchomości, skoro w przytoczonym opisie zdarzenia przyszłego nie przejdą na Kupującego składniki pozwalające na uznanie kontynuację działalności Sprzedającego i statuujące Przedsiębiorstwo. Znaczenie, choć nieprzesądzające ma również to, że Sprzedający faktycznie wygasił już działalność w tym zakresie, kontynuując działalność w innym zakresie tj. wynajmu innej nieruchomości użytkowej. Sprzedający wyzbył się towarów handlowych w postaci samochodów do odsprzedaży, które gdyby Sprzedający kontynuował działalność i tak nie były przedmiotem sprzedaży. Istotne jest to, że przedmiotem transakcji nie będą elementy statuujące przedsiębiorstwo lub ZCP, pozwalające na bezpośrednie kontynuowanie działalności przez Kupującego.

Stanowisko w zakresie pytania nr 7 (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

[Klasyfikacja dostawy budynków i budowli innych niż murek oporowy, w zdarzeniu przyszłym nr 2] Dostawa budynków i budowli innych niż murek oporowy, wymieniony w punkcie h zdarzenia przyszłego nr 1, wymienionych w punktach a, b, c, d, f, będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony będą miały prawo zrezygnować, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego Sprzedawca będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego, a jeśli strony nie złożą oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia i wyborze opodatkowania, Kupujący nie będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek zgodnie z przepisem art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o ustawy o podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 7

Dostawa budynków i budowli innych niż murek oporowy, wymieniony w punkcie h opisu zdarzenia przyszłego nr 1, wymienionych w punktach a, b, c, d, f, będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, jednak strony transakcji będą miały prawo do wyboru opcji opodatkowania.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, iż budynki, opisane w punktach a, b, c, d, a utwardzenia opisane w punkcie f – pozostałości fundamentów i posadzek po budynkach … są budowlami w rozumieniu przepisu art. 3 ust. 1 punkt 2 i 3 ustawy Prawo budowlane.

Klasyfikacja opodatkowania VAT dostawy tych budynków oraz budowli, powinna rozpocząć się od analizy, czy budynki te były przedmiotem pierwszego zasiedlenia.

W art. 2 punkt 14 ustawy VAT została zawarta definicja legalna pojęcia pierwsze zasiedlenie. Zgodnie z treścią tego przepisu przez pierwsze zasiedlenie rozumie oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu,

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jak wynika z cytowanej definicji legalnej, dla pierwszego zasiedlenia budynku, budowli lub ich części, konieczne jest między innymi rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części lub oddanie ich do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, po tym jak zostały one wybudowane lub ulepszone, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej. Powyższe oznacza, że rozpoczęcie wykorzystywania tych budynków i budowli do prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na obrocie samochodami używanymi jeszcze w drugiej połowie lat 90-tych przez Sprzedawcę, doprowadziło do ich pierwszego zasiedlenia.

Jednocześnie, w związku z tym, że na te budynki i budowle nie zostały poniesione nakłady przekraczające 30% ich wartości początkowej, będące ulepszeniami w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, nie doszło do konieczności „odnowienia” pierwszego zasiedlenia na podstawie art. 2 pkt 14 litera b Ustawy o VAT. Co więcej, ostatnie nakłady na budynki (tylko budynki) były czynione w 2016 r. Zatem, nawet gdyby nakłady te przekraczały 30% wartości początkowej (a zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego nie przekraczają), w ogóle doszłoby do ponownego pierwszego zasiedlenia miałoby on miejsce 5 lat temu, czyli ponad 2 lata temu.

W konsekwencji do dostawy tej będzie miało zastosowanie zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT. Oczywiście, zgodnie z art. 43 ust. 10 Ustawy o VAT strony transakcji będą uprawnione do wyboru opcji opodatkowania, jednakże w opisanym zdarzeniu przyszłym strony rezygnują z tego uprawnienia.

Powyższe oznacza, iż jeśli strony nie złożą oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia, zgodnie z art. 43 ust. 10 Ustawy VAT, dostawa tych składników majątku będzie zwolniona. Skoro przedmiotowa dostawa będzie zwolniona, to stosując przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy VAT, Kupującemu nie będzie przysługiwać uprawnienie do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przez Sprzedawcę z tytułu dostawy tych składników jego majątku.

Stanowisko w zakresie pytania nr 8

[Klasyfikacja dostawy budowli murka oporowego, w zdarzeniu przyszłym nr 2]

Dostawa budowli w postaci murka oporowego, będzie stanowiła dostawę objętą zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego strony będą miały prawo zrezygnować, i nie będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, a ponieważ strony nie skorzystają z tego uprawnienia, Sprzedawca nie będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego, a Kupujący nie będzie uprawniony do obniżenia podatku należnego o ten podatek, a przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług będzie miał zastosowanie, bowiem korzystanie z takiego uprawnienia byłoby sprzeczne z normą zawartą w przepisie art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 8

Ocena klasyfikacji dla celów VAT dostawy w postaci murka oporowego powinna się rozpocząć od odpowiedzi na pytanie czy murek oporowy jest budowlą. Bowiem to do opodatkowania budynków i budowli mają zastosowanie przepisy art. 2 punkt 14, art. 43 ust.1 punkt 10 i 10a oraz art. 43 ust. 10 i 11 ustawy VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji legalnej pojęcia budowli.

Sięgnąć zatem należy do definicji tego pojęcia zawartej w prawie budowlanym. W art. 3 punkt 3 ustawy Prawo budowlane zawarto definicję tego pojęcia. Ma ona charakter zakresowo otwarty, której elementem jest przykładowe wyliczenie rodzajów obiektów będących budowlami oraz doprecyzowanie, iż budowlami są obiekty niebędące budynkami, a sama budowla powinna stanowić odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Wyliczenie to zawiera konstrukcje oporowe. Zatem murek oporowy jako zawarty w przykładowym wyliczeniu budowli i wykazujący odrębność pod względem technicznym jest budowlą na potrzeby kwalifikacji opodatkowania jego dostawy.

Następnie należy odpowiedzieć na pytanie kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie tej budowli oraz czy jej dostawa będzie następować w ramach pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 Ustawy o VAT, a w konsekwencji, czy do dostawy tej może mieć zastosowanie zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT. W przypadku uznania, że dostawa ta będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, a w konsekwencji, że nie może skorzystać ze zwolnienia na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, analizie należy poddać kwestię, czy dostawa ta może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a Ustawy o VAT.

Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie 2, w art. 2 punkt 14 ustawy VAT została zawarta definicja legalna pojęcia pierwsze zasiedlenie. Zgodnie z treścią tego przepisu przez pierwsze zasiedlenie rozumie oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu,

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jak wynika z cytowanej definicji legalnej, dla pierwszego zasiedlenia budynku, budowli lub ich części, konieczne jest między innymi rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części lub oddanie ich do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, po tym jak zostały one wybudowane lub ulepszone, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Powyższe oznacza, że rozpoczęcie wykorzystywania murka oporowego, warunkującego funkcjonalność Nieruchomości, do prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na obrocie samochodami używanymi na tej Nieruchomości, doprowadziło do jego pierwszego zasiedlenia jeszcze w drugiej połowie lat 90-tych.

Powstaje pytanie czy doszło do „odnowienia” i „ponownego” – pierwszego zasiedlenia murka oporowego na podstawie art. 2 pkt 14 litera b Ustawy o VAT w 2020 r.

Na to pytanie należy odpowiedzieć negatywnie. Do ponownego pierwszego zasiedlenia może dojść wyłącznie wtedy jeśli doszło do ulepszenia budowli, tj. jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Należy zwrócić uwagę, iż kryterium jest nie tylko określony procentowy poziom wydatków w stosunku do wartości początkowej, ale również a raczej przede wszystkim to czy te wydatki stanowią ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Sprzedający poniósł wydatki na przeprowadzenie prac budowlanych wobec tego murka oporowego, ale nie są to wydatki w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Modernizacja – inaczej ulepszenie – środka trwałego została uregulowana przez przepisy ustawy o podatku dochodowym (PIT). Występuje jedynie w przypadku spełnienia przez podatnika warunków określonych w art. 22g ust. 17 ustawy PIT, według którego:

a) nastąpiła przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja,

b) suma wydatków (poniesionych na przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję lub modernizację) przekracza kwotę 10 000 zł,

c) wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania.

Środek trwały może zostać uznany za ulepszony jedynie w przypadku wystąpienia wszystkich z powyższych przesłanek.

W szczegółowym wyjaśnieniu Minister Finansów (znak: PO 3/722-160/94/) określił, iż „do wydatków na ulepszenie środków trwałych zalicza się wydatki na ich:

· przebudowę, czyli zmianę (poprawienie) istniejącego stanu środków trwałych na inny,

· rozbudowę, tj. powiększenie (rozszerzenie) składników majątkowych, w szczególności zaś budynków i budowli, linii technologicznych, itp.,

· rekonstrukcję, tj. odtworzenie (odbudowanie) zużytych całkowicie lub częściowo składników majątkowych,

· adaptację, tj. przystosowanie (przerobienie) składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu niż było jego pierwotne przeznaczenie albo nadanie temu składnikowi nowych cech użytkowych,

· modernizację, tj. unowocześnienie środków trwałych.”

Te warunki uznania wydatku za modernizacyjny nie zostały spełnione i to nie ze względu na to, iż Sprzedawca nie traktował murka oporowego jako odrębnego środka trwałego, mającego wartość początkową. Wydatki na murek oporowy nie spowodowały wzrostu jego wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia oddania murka do używania. Bowiem, nie zmieniono środka trwałego, nie nastąpiła jego zabudowa, nie nastąpiło odtworzenie zużytego środka trwałego, nie przystosowano murka oporowego do wykorzystania w innym celu niż jego pierwotne przeznaczenie (jest ono takie same), ani nie unowocześniono środka trwałego. Jedynie przywrócono walory estetyczne murka z czasów zakupu Nieruchomości. Ponadto, a raczej przede wszystkim, aby wydatki miały w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym charakter modernizacyjny, ich wartość w ciągu roku musi być równa co najmniej 10 000 zł. Jednakże w zeszłym roku na prace modernizacyjne Sprzedający wydał tylko … zł. Nie ulega wątpliwości, iż wydatki na tynkowanie murka nie mają charakteru modernizacyjnego i nie powodują ponownego zasiedlenia.

Powyższe oznacza, że dostawa murka oporowego będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT. Zgodnie bowiem z tym przepisem dostawa budynków, budowli lub ich części, jest zwolniona z VAT z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Ponieważ jak ustalono, pierwsze zasiedlenie miało miejsce jeszcze przed nabyciem Nieruchomości i nie doszło do ponownego zasiedlenia, to dostawa tej budowli będzie objęta tym zwolnieniem, ponieważ pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynęły ponad dwa lata.

Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy VAT strony transakcji będą uprawnione do wyboru opcji opodatkowania, pod warunkiem zawiadomienia o tym właściwego dla nabywcy naczelnika urzędu skarbowego. Bowiem dostawa nastąpi co najmniej dwa lata po pierwszym zasiedleniu.

Jednakże strony nie złożą oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia, zgodnie z art. 43 ust. 10 Ustawy VAT, dostawa tych składników majątku nie będzie opodatkowana. Skoro przedmiotowa dostawa nie będzie opodatkowana, to stosując przepis art. 88 ust. 3a punkt 2 ustawy VAT, Kupującemu nie będzie przysługiwać uprawnienie do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przez Sprzedawcę z tytułu dostawy murka oporowego.

Status murka oporowego jest taki sam jak pozostałych budynków i budowli. Zostało zadane odrębne pytanie wobec niego tylko ze względu na konieczność odrębnego omówienia braku wpływu na status vatowski przedmiotowego murka oporowego prac remontowych jakie miały miejsce w zeszłym roku.

Stanowisko w zakresie pytania nr 9

[Klasyfikacja dostawy urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej, w zdarzeniu przyszłym nr 2]

Dostawa urządzeń budowlanych w postaci ogrodzenia z siatki oraz kostki brukowej nie będzie miała wpływu na opodatkowanie gruntu podatkiem VAT.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 9

Niewątpliwie o tym czy dostawa zabudowanej nieruchomości, rozumianej jako grunt będący przedmiotem własności lub użytkowania wieczystego (w niniejszym zdarzeniu przyszłym, jak napisano powyżej, mamy do czynienia z własnością), na którym wzniesione są trwale z nim związane budynki lub budowle (i ewentualnie) związane z nimi urządzenia budowlane pełniące wobec nich rolę służebną oraz obiekty małej architektury, będzie decydować wyłącznie status budynków lub budowli jako przedmiotów dostawy towarów w rozumieniu przepisów VAT. Przepisy regulujące zasady opodatkowania lub zwolnienia dostawy obiektów budowlanych wzniesionych na nieruchomości dotyczą wyłącznie z budynków i budowli. Wynika to wprost z przepisów art. 2 punkt 14 ustawy zawierającego definicję pierwszego zasiedlenia, przepisów art. 43 ust. 1 punkt 10, art. 43 ust. 10 i 11 ustawy VAT regulującego zasady fakultatywnego zwolnienia z podatku budynków i budowli, z którego strony mogą zrezygnować, wybierając opcje opodatkowania, oraz zasady rezygnacji z niego, a także z przepisów art. 43 ust. 1 punkt 10a ustawy VAT regulującego kwestię „przymusowego” zwolnienia z VAT dostawy budynków i budowli, z którego zrezygnować nie wolno. Przepisy te dotyczą wyłącznie zasad opodatkowania/zwolnienia budynków i budowli. Natomiast z przepisu art. 29a ust. 8 ustawy VAT wynika wniosek, iż o statusie dostawy zabudowanego gruntu, decyduje wyłącznie status dostawy trwale związanych z tym gruntem budynków i budowli. Nie decyduje status innych naniesień takich jak urządzenia budowlane czy obiekty małej architektury.

Należy zatem odpowiedzieć czy ogrodzenie z siatki oraz kostka brukowa należą do kategorii budowli. Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 3, Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji legalnej pojęcia budowli. Sięgnąć zatem należy do definicji tego pojęcia zawartej w prawie budowlanym. W art. 3 punkt 3 ustawy Prawo budowlane zawarto definicję tego pojęcia. Ma ona charakter zakresowo otwarty, której elementem jest przykładowe wyliczenie rodzajów obiektów będących budowlami oraz doprecyzowanie, iż budowlami są obiekty niebędące budynkami, a sama budowla powinna stanowić odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Zarówno ogrodzenia, jak i utwardzenia terenu, w tym z kostki brukowej nie zostały wymienione w tym przykładowym wyliczeniu. Niewątpliwie nie są one budynkami w rozumieniu przepisu art. 3 punkt 2 ustawy Prawo budowlane. Zatem należy ustalić czy stanowią one odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Bez wątpienia ani ogrodzenie z siatki ani utwardzenie z kostki brukowej nie jest odrębną technicznie częścią przedmiotu ani tym bardziej nie stanowi całości użytkowej. Pełnią one rolę wyłącznie służebną. Przy czym utwardzenie z kostki brukowej w pewnych sytuacjach mogłoby stanowić całość użytkową, gdyby samo w sobie służyło pewnemu jedynemu celowi i samo ten cel spełniało, przykładowo parking z kostki brukowej byłby już budowlą. Jednakże kostka brukowa położona przed budynkiem biurowym takiej roli nie spełnia. W tym wypadku zarówno kostka brukowa, jak i ogrodzenia z siatki pełnią rolę służebną co wyklucza ich uznanie za budowle, a raczej jako urządzenia budowlane w rozumieniu art. 3 punkt 9 ustawy Prawo budowlane.

Stanowisko w zakresie pytania nr 10

[Zasady określania podstawy opodatkowania dla dostawy działek gruntu, w zdarzeniu przyszłym nr 2]

Zasady opodatkowania dostawy prawa użytkowania wieczystego gruntu będą uzależnione od zasad opodatkowania dostawy budynków lub budowli na tym gruncie zlokalizowanych.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 10

Zasady opodatkowania dostawy działki gruntu składającej się na Nieruchomość będą analogiczne do zasad opodatkowania dostawy budynków i budowli na tym gruncie zlokalizowanych. Zgodnie bowiem z art. 29a ust. 8 Ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Na podstawie powyższej regulacji przyjmuje się zasadę, że reżim opodatkowania działki gruntu jest zawsze zdeterminowany reżimem opodatkowania budowli lub budynków zlokalizowanych na tej działce. Jeżeli więc działka gruntu zabudowana jest budynkiem opodatkowanym podatkiem VAT, wówczas dostawa działki podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jeżeli działka gruntu jest zabudowana budynkiem zwolnionym z VAT, wówczas dostawa tej działki podlega zwolnieniu z podatku VAT.

Ponieważ wszystkie budynki i budowle trwale związane z działką gruntu będą w razie ich dostawy podlegać zwolnieniu, na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 punkt 10 ustawy VAT, z którego strony mogą zrezygnować wybierając opodatkowanie, czego zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego nie zrobią dostawa gruntu powinna być również uznana jako zwolniona z opodatkowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r., poz. 685 z późn.zm.), zwanej dalej „ustawą”:

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary – na mocy art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy:

sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.), zwanej dalej „Kodeks cywilny”. Zgodnie z tym przepisem:

przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

  5. koncesje, licencje i zezwolenia;

  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

  8. tajemnice przedsiębiorstwa;

  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przy czym, zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego:

czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” – wyrok NSA z dnia 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).

Zatem, przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 2 ust. 27e ustawy, pod którym to pojęciem rozumie się:

organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług będziemy mieli do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

· istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

· zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

· składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

· zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika. Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do samodzielnej realizacji określonych zadań gospodarczych. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Prawidłowa klasyfikacja przedmiotu transakcji, tj. przedsiębiorstwo/zorganizowana część przedsiębiorstwa lub poszczególne składniki majątkowe, ma decydujące znaczenie dla prawidłowego ustalenia skutków podatkowych transakcji.

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, czy też zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

· zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

· faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji (wyrok TSUE z dnia 30 maja 2013 r. w sprawie C-651/11 X BV, pkt 34).

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub ZCP.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał” lub „TSUE”) w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Schriever „przekazanie całości lub części aktywów” należy interpretować w taki sposób, że obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą. Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyroki NSA: z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12 oraz z dnia 21 listopada 2016 r. sygn. akt I FSK 1316). Zgodnie natomiast z orzecznictwem TSUE (wyrok TSUE z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Christel Schriever, pkt 26) ocena, jakie dobra – ruchome lub nieruchome – są niezbędne do utworzenia przedsiębiorstwa lub ZCP, musi być dokonywana „(…) z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej”.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Przedmiotem transakcji w niniejszej sprawie będzie zabudowana działka nr 1. Jak wynika z opisu sprawy, przedmiotem sprzedaży jest wyłącznie nieruchomość wraz z budynkami, budowlami i urządzeniami budowlanymi. W związku z planowaną transakcją nie zostaną zbyte na rzecz Kupującego jako nabywcy nieruchomości takie składniki majątkowe: umowy związane z funkcjonowaniem Nieruchomości, umowa rachunku bankowego oraz środki pieniężne należące do Sprzedającego, umowy z pracownikami, wierzytelności przysługujące Sprzedającemu, zobowiązania Sprzedającego, księgi rachunkowe, rejestry i inna dokumentacja rachunkowa Sprzedającego, firma Sprzedającego, inne prawa majątkowe Sprzedającego. Opisana we wniosku transakcja sprzedaży zabudowanej nieruchomości nie spełnia wymogów zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Nie jest to bowiem wyodrębniony organizacyjnie, finansowo oraz funkcjonalnie zespół składników materialnych i niematerialnych. Jak Państwo wskazali, intencją Stron umowy jest objęcie planowaną transakcją składnika majątkowego Nieruchomości, nie zaś przedsiębiorstwa czy też zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ponadto Kupujący nie będzie kontynuował działalności Sprzedającego. Kupujący finalnie zamierza wyburzyć wszystkie budowle i budynki na terenie Nieruchomości i zrealizować na tej Nieruchomości projekt deweloperski polegający na budowie budynku lub budynków z lokalami użytkowymi.

W tym miejscu należy wskazać, że jak wynika z powołanego art. 552 Kodeksu cywilnego, strony – poza wyłączeniami wynikającymi z przepisów szczególnych – mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa określoną w art. 551 Kodeksu cywilnego. Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że przedmiot Transakcji sprzedaży nie będzie stanowił przedsiębiorstwa w rozumieniu powołanego art. 551 Kodeksu cywilnego, ponieważ zbyciu nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa Zbywcy.

Transakcja sprzedaży zabudowanej nieruchomości nr 1 nie będzie stanowiła zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. Z treści wniosku wynika, że przedmiot Transakcji nie będzie stanowił bowiem masy majątkowej wydzielonej finansowo, organizacyjnie i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Zbywcy, która umożliwiłaby funkcjonowanie jako oddzielne przedsiębiorstwo.

Zatem w analizowanej sprawie przepis art. 6 pkt 1 ustawy nie będzie miał zastosowania, w związku z czym Transakcja będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 6 należało uznać za prawidłowe.

Przechodząc do kwestii objętej zakresem pytań oznaczonych jako nr 2, 3, 4 i 5 oraz 7, 8, 9 i 10 należy wskazać, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Natomiast, zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy :

zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy przez pierwsze zasiedlenie rozumie się :

oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy :

zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy :

podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

  1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

  2. złożą:

a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub

b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów

- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Stosownie do art. 43 ust. 11 ustawy :

oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać :

  1. imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;

  2. planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części – w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;

  3. adres budynku, budowli lub ich części.

Tak więc ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Należy również zaznaczyć, że jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy :

zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

· towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

· brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest, wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Natomiast kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego :

w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków oraz budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

W myśl art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r., poz. 1333, z późn. zm.) :

ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym – należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ww. ustawy Prawo budowlane :

przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane :

pod pojęciem budowli należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową;

W świetle art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane :

przez urządzenie budowlane należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Odnosząc się do kwestii zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT dostawy Nieruchomości oraz możliwości rezygnacji z ww. zwolnienia wskazać należy, że w okolicznościach niniejszej sprawy przedmiotem dostawy będzie nieruchomość nr 1 zabudowana budynkami, budowlami oraz urządzeniami budowlanymi. Jak wynika z okoliczności wskazanych w opisie sprawy, na działce 1 są wzniesione następujące obiekty:

a) budynek niemieszkalny handlowo - usługowy murowany, parterowy o powierzchni `(...)` m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1997 r., jest to budynek w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związany z gruntem,

b) budynek niemieszkalny - garaż blaszany, parterowy, o powierzchni zabudowy `(...)` m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r., jest to budynek w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związany z gruntem, jego przeniesienie w inne miejsce, pomimo użycia nazwy garaż blaszany nie jest możliwe,

c) budynek niemieszkalny handlowo - usługowy o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy `(...)` m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r., jest to budynek w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związany z gruntem,

d) budynek niemieszkalny o konstrukcji stalowej, o powierzchni zabudowy `(...)` m2, wybudowany przez Sprzedającego wraz z pozostałymi współwłaścicielami w 1996 r., jest to budynek w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związany z gruntem,

e) kostka brukowa wokół budynku wskazanego w punkcie b, jest to urządzenie budowlane w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związana z gruntem,

f) utwardzenia – pozostałości podłóg i posadzek, a także fundamenty pozostałe po budynkach fabrycznych Przedsiębiorstwa `(...)`. Budynki te uległy spaleniu jeszcze na początku lat 90 -tych, przed zakupem pierwszych udziałów nieruchomości przez Sprzedającego. Po tych budynkach pozostały wyłącznie podłogi, posadzki i fundamenty, które Sprzedający wykorzystywał te budowle jako naturalne utwardzenie, parkując na tych pozostałościach podłóg i posadzek samochody, czy to własne, czy pracowników, a przede wszystkim samochody używane przeznaczone do sprzedaży, jest to budowla w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związana z gruntem,

g) ogrodzenie z siatki, jest to urządzenie budowlane w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związane z gruntem,

h) murek oporowy na całej długości Nieruchomości od ulicy `(...)`, jest to budowla w rozumieniu prawa budowlanego, trwale związana z gruntem.

Odnosząc się do planowanej sprzedaży własności ww. budynków i budowli znajdujących się na działce nr 1 należy zauważyć, że decydujące dla rozstrzygnięcia, czy w przedmiotowej sprawie dla opisanej dostawy zastosowanie znajdzie zwolnienie z opodatkowania jest rozstrzygnięcie kwestii czy i kiedy względem ww. budynków i budowli nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

W świetle przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy należy stwierdzić, że planowana sprzedaż własności ww. budynków i budowli nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, gdyż ww. budynki zostały już zasiedlone, a ich zajęcie (używanie) trwa dłużej niż 2 lata.

Zatem, z uwagi na fakt, że od pierwszego zasiedlenia do chwili planowanej sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata i jednocześnie nie ponoszono nakładów na ulepszenie przekraczających 30% wartości początkowej ww. budynków i budowli (w tym również murku oporowego), w odniesieniu do planowanej dostawy ww. budynków i budowli zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jak wskazano powyżej, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione. W związku z powyższym – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – również sprzedaż gruntu, na którym posadowione są ww. budynki i budowle, będzie zwolniona od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Zatem, transakcja sprzedaży prawa własności budynków i budowli znajdujących się na działce nr 1 będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, że urządzenia budowlane znajdujące się na działce nr 1 należy traktować jako elementy przynależne do ww. budynków i budowli. Tym samym ich planowana dostawa będzie korzystała ze zwolnienia właściwego dla ww. budynków oraz budowli i nie będzie miała wpływu na opodatkowanie gruntu podatkiem VAT.

Przy czym zaznaczyć należy, że na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Zatem, przy spełnieniu warunków wynikających z art. 43 ust. 10 i ust. 11 ustawy strony transakcji mają możliwość rezygnacji ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i wyboru opodatkowania planowanej dostawy.

Jak wynika z okoliczności sprawy, w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym nr 1, zamierzacie Państwo wybrać opcję opodatkowania sprzedaży Nieruchomości.

Tym samym, w sytuacji, gdy Państwo jako strony transakcji podejmiecie decyzję o rezygnacji ze zwolnienia od podatku i złożycie właściwemu dla nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub w akcie notarialnym oświadczenie, że rezygnujecie ze zwolnienia i wybieracie opodatkowanie ww. dostawy, to sprzedaż budynków, budowli oraz urządzeń budowlanych, znajdujących się na działce nr 1 wraz z gruntem (w związku z art. 29a ust. 8 ustawy), będzie podlegała opodatkowaniu według właściwej stawki podatku VAT.

Natomiast w przypadku gdy, jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nr 2, nie wybierzecie Państwo opcji opodatkowania sprzedaży Nieruchomości i nie zrezygnujecie ze zwolnienia od podatku, to transakcja sprzedaży prawa własności budynków, budowli i urządzeń budowlanych znajdujących się na działce nr 1 będzie korzystała wraz z gruntem ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.

Odnośnie natomiast kwestii prawa Nabywcy do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej sprzedaż Nieruchomości należy wskazać, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy :

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy :

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy :

w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy art. 87 ustawy, regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te statuują możliwość otrzymania przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym różnicy pomiędzy kwotą podatku naliczonego a kwotą podatku należnego. Wynika to z generalnej zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym :

nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W przedstawionym opisie jednoznacznie wskazaliście Państwo, że Nieruchomość będąca przedmiotem sprzedaży będzie wykorzystywana przez Nabywcę wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT (niepodlegających zwolnieniu z VAT). Ponadto Nabywca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem, odnosząc się do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego, wskazać należy w zakresie opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego nr 1, że skoro dostawa przedmiotowej Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu i nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT w sytuacji Państwa rezygnacji z tego zwolnienia, to Nabywcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej sprzedaż ww. Nieruchomości na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Zauważyć przy tym należy, że uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego Nabywca będzie mógł zrealizować, pod warunkiem niezaistnienia innych przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy.

Natomiast, w przypadku przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego nr 2, w sytuacji gdy nie zrezygnujecie Państwo ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i nie wybierzecie opodatkowania dostawy budynków, budowli, to sprzedaż przedmiotowej Nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT, a zatem Nabywca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku gdy Sprzedawca wykaże na fakturze podatek z tytułu ww. sprzedaży.

W konsekwencji, oceniając Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9 i 10, należało uznać je za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy :

- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan `(...)` (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili