Komornik sądowy pełni rolę płatnika na podstawie art. 18 ustawy o VAT w przypadku dostawy towarów realizowanej w trybie egzekucji. Dłużnikiem, którego majątek jest przedmiotem egzekucji, jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, będąca podatnikiem VAT wykreślonym z rejestru czynnych podatników VAT. Wartość transakcji sprzedaży w ramach postępowania egzekucyjnego przekracza 200.000 zł. Komornik kieruje wezwania do dłużnika, aby ten wskazał oraz udokumentował okoliczności uzasadniające zwolnienie z VAT przy dostawie towarów w ramach licytacji, jednak dłużnik nie odpowiada na te wezwania. W tej sytuacji, zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy o VAT, uznaje się, że warunki do zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione. W konsekwencji, sprzedaż budynku mieszkalnego jednorodzinnego oraz dwóch budynków gospodarczych w drodze licytacji komorniczej podlega opodatkowaniu odpowiednią stawką VAT.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
20 września 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 10 września 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży w drodze licytacji egzekucyjnej zabudowanej nieruchomości. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie pismem z 29 listopada 2021 r. (wg daty wpływu) o doprecyzowanie opisu sprawy oraz o adres elektroniczny. Treść wniosku jest następująca:
Komornik sądowy działa jako płatnik na gruncie art. 18 ustawy o VAT (podatek od towarów i usług) przy dostawie towarów dokonywanej w trybie egzekucji. Dłużnikiem, którego majątek jest przedmiotem egzekucji (sprzedaży licytacyjnej nieruchomości prowadzonej przez komornika), jest osoba prawna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, podatnik VAT wykreślony z rejestru podatników VAT czynnych w oparciu o art. 96 ust. 9a pkt 2. Wartość transakcji sprzedaży w ramach postępowania egzekucyjnego przekracza kwotę 200.000 zł (mając na uwadze zwolnienie podmiotowe z art. 113 ustawy o VAT). Komornik wysyła listami poleconymi wezwania do dłużnika (zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy o VAT), aby ten wskazał i udokumentował okoliczności będące podstawą zwolnienia z VAT dostawy towarów w ramach licytacji komorniczej. Korespondencja ta jest doręczana skutecznie dłużnikowi. Dłużnik jednak nie odpowiada na ww. wezwania, które są ponawiane kilkukrotnie przez komornika. Czy w takim przypadku komornik powinien opodatkować właściwą stawką VAT towary sprzedawane w ramach sprzedaży licytacyjnej tego dłużnika?
Na pytania Organu:
Co składa się na nieruchomość będącą przedmiotem egzekucji (sprzedaży licytacyjnej) tj.: np. działka/działki, naniesienia?
Jeżeli przedmiotem egzekucji jest/są działka/działki to czy jest/są zabudowane/niezabudowane? (odpowiedzi należy udzielić odrębnie dla każdej działki)
Jeżeli przedmiotem egzekucji będą/będzie niezabudowana/niezabudowane działka/działki należy wskazać:
Czy dla niezabudowanych działek na dzień sprzedaży będzie obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, należy wskazać czy dla działki/działek zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy bądź też decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 lub pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r., poz. 741 z późn. zm.)?
W jaki sposób, do jakich celów, Dłużnik wykorzystywał oraz do dnia sprzedaży będzie wykorzystywał niezabudowaną działkę/działki?
Należy wskazać, czy ww. niezabudowane działka/działki były wykorzystywane przez Dłużnika w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.)?
Czy niezabudowane działka/działki wykorzystywane były przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były ww. działki, wykonywał Dłużnik – należy podać podstawę prawną zwolnienia?
Czy niezabudowane działka/działki były udostępniane osobom trzecim, np. na podstawie umów najmu, dzierżawy, użyczenia? Jeżeli tak, to należy wskazać, kiedy działka/działki lub ich części zostały oddane w najem/dzierżawę/użyczenie oraz czy udostępnianie to miało charakter odpłatny, czy nieodpłatny?
Czy nabycie przez Dłużnika niezabudowanych działki/działek, nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanych, zwolnionych czy niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i czy transakcje te zostały udokumentowane fakturą/fakturami z wykazaną kwotą podatku VAT?
Czy Dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu niezabudowanych działki/działek?
Jeżeli przedmiotem egzekucji będzie/będą zabudowana/zabudowane działka/działki należy wskazać:
Jakie są numery działek zabudowanych objętych zakresem pytania? Należy je wymienić.
Jakie obiekty (budynki/budowle/urządzenia budowlane) znajdują się na poszczególnych zabudowanych działce/działkach wymienionych w odpowiedzi na pytanie nr 1? (odpowiedzi należy udzielić odrębnie dla każdej zabudowanej działki)
Czy budynek/budynki są budynkami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z 2020r., poz. 1333, z późn. zm.)?
Jeżeli na działce/działkach znajdują się budowle, to czy są one budowlami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane?
Jaki jest symbol PKOB, nazwa grupowania oraz wyszczególnienie ww. budynków/budowli położonych na działce/działkach, wg Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.)?
Jeśli na działce/działkach znajdują się urządzenia budowlane, to należy wskazać, z jakim budynkiem/budowlą będą one powiązane?
Czy urządzenia budowlane stanowią urządzenia budowlane, o których mowa w art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r., poz. 1333, z późn. zm.)?
Czy ww. budynki, budowle, urządzenia budowlane położone na działce/działkach zostały nabyte, czy wybudowane przez Dłużnika? Należy wskazać datę nabycia lub wybudowania.
Czy ww. budynki/budowle są trwale związane z gruntem?
Czy z tytułu nabycia ww. budynków/budowli Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.
Czy z tytułu wytworzenia/wybudowania ww. budynków/budowli Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.
Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli lub ich części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to należy wskazać dokładną datę.
Jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części ww. budynków/budowli, to należy wskazać w jakiej w części?
Kiedy nastąpiło zajęcie do używania ww. budynków/budowli? Należy wskazać dokładną datę.
W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 22 należy wskazać w wyniku jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków/budowli lub ich części?
Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem przedmiotowych ww. budynków/budowli lub ich części a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
W przypadku wskazania, że budynki/budowle były nabyte przez Dłużnika, to należy wskazać czy budynki/budowle przed ich nabyciem przez Dłużnika były wykorzystywane przez poprzednich właścicieli?
Czy ww. budynki/budowle były/są przedmiotem najmu, dzierżawy, użyczenia, itp.? Jeżeli tak, to należy wskazać kiedy ww. budynki/budowle lub ich części zostały oddane w najem, dzierżawę, użyczenie oraz czy to udostępnienie miało charakter odpłatny czy nieodpłatny (należy wskazać dzień, miesiąc i rok)?
Czy ww. budynki/budowle były/są wykorzystywane przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były/są budynki/budowle, wykonywał Dłużnik – należy podać podstawę prawną zwolnienia?
Czy ww. budynki/budowle były wykorzystywane przez Dłużnika w działalności gospodarczej?
Czy Dłużnik ponosili nakłady na ulepszenie ww. budynków/budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
W jakim okresie Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie ww. budynków/budowli?
Jeżeli Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie, to czy wydatki te były wyższe niż 30% wartości początkowej ww. budynków/budowli?
Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 31 i 33 jest twierdząca, to należy wskazać:
a) Kiedy nastąpiło oddanie do użytkowania ww. budynków/budowli po ulepszeniu?
b) Czy ulepszenia stanowiły „przebudowę” rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania ww. budynków/budowli lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia?
c) Czy po ulepszeniu miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli?
d) Jeżeli miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli po ulepszeniu, to należy wskazać kiedy to nastąpiło (należy podać dzień, miesiąc i rok)?
e) Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynków/budowli po ulepszeniu, a sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
f) Czy ulepszone ww. budynki/budowle były wykorzystywane przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?
- czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana działań?
- czy działania te zostały udokumentowane?
- czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Dłużnika?
Odpowiedział Pan:
1), 2) przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość gruntowa - działka zabudowana budynkiem mieszkalnym w zabudowie wolnostojącej nr działki 1 o powierzchni 1100 m2, KW …;
Na działce znajduje się budynek mieszkalny jednorodzinny w zabudowie wolnostojącej, dwupiętrowy z poddaszem użytkowym, niepodpiwniczonym oraz dwa budynki gospodarcze;
tak, budynki są budynkami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ustawy prawo budowlane;
Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym …. w …., Kancelaria Komornicza nr … w … nie posiada informacji na pytania od pkt 15) do 34)
Działania w postaci kierowania do dłużnika korespondencji są udokumentowane w aktach sprawy.
Komornik sądowy działa jako płatnik na gruncie art. 18 ustawy o VAT przy dostawie towarów dokonywanej w trybie egzekucji. Dłużnikiem, którego majątek jest przedmiotem egzekucji (sprzedaży licytacyjnej nieruchomości prowadzonej przez komornika), jest osoba prawna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, podatnik VAT wykreślony z rejestru podatników VAT czynnych w oparciu o art. 96 ust. 9a pkt 2. Wartość transakcji sprzedaży w ramach postępowania egzekucyjnego przekracza kwotę 200.000 zł (mając na uwadze zwolnienie podmiotowe z art. 113 ustawy o VAT). Komornik wysyła listami poleconymi wezwania do dłużnika (zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy o VAT), aby ten wskazał i udokumentował okoliczności będące podstawą zwolnienia z VAT dostawy towarów w ramach licytacji komorniczej. Korespondencja ta jest doręczana skutecznie dłużnikowi. Dłużnik jednak nie odpowiada na ww. wezwania, które są ponawiane kilkukrotnie przez komornika.
Czy w takim przypadku komornik powinien opodatkować właściwą stawką VAT towary sprzedawane w ramach sprzedaży licytacyjnej tego dłużnika?
Komornik sądowy działa jako płatnik na gruncie art. 18 ustawy o VAT przy dostawie towarów dokonywanej w trybie egzekucji. Dłużnikiem, którego majątek jest przedmiotem egzekucji (sprzedaży licytacyjnej nieruchomości prowadzonej przez komornika), jest osoba prawna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, podatnik VAT wykreślony z rejestru podatników VAT czynnych w oparciu o art. 96 ust. 9a pkt 2. Wartość transakcji sprzedaży w ramach postępowania egzekucyjnego przekracza kwotę 200.000 zł (mając na uwadze zwolnienie podmiotowe z art. 113 ustawy o VAT). Komornik wysyła listami poleconymi wezwania do dłużnika (zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy o VAT), aby ten wskazał i udokumentował okoliczności będące podstawą zwolnienia z VAT dostawy towarów w ramach licytacji komorniczej. Korespondencja ta jest doręczana skutecznie dłużnikowi. Dłużnik jednak nie odpowiada na ww. wezwania, które są ponawiane kilkukrotnie przez komornika.
W takim przypadku komornik powinien opodatkować właściwą stawką VAT towary sprzedawane w ramach sprzedaży licytacyjnej. W ocenie komornika mamy u do czynienia z sytuacją z art. 43 ust. 21 ustawy o VAT i brakiem możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1540, z późn. zm.):
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.
W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.
Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.
Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy: Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy: Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle przytoczonych powyżej przepisów, zarówno grunt, jak i budynek spełniają definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy: Przez odpłatną dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan jako Komornik Sądowy prowadzi sprzedaż licytacyjną nieruchomości. Dłużnikiem, którego majątek jest przedmiotem egzekucji (sprzedaży licytacyjnej nieruchomości), jest osoba prawna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, podatnik VAT wykreślony z rejestru podatników VAT czynnych w oparciu o art. 96 ust. 9a pkt 2.
Mając na uwadze fakt, iż dłużnikiem jest Spółka, stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie dojdzie do sprzedaży majątku przedsiębiorstwa Dłużnika. Zatem przy dostawie ww. działki nr 272 zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym w zabudowie wolnostojącej oraz dwoma budynkami gospodarczymi spełnione będą przesłanki do uznania Dłużnika za podatnika podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem sprzedaż będzie dotyczyła składników majątku przedsiębiorstwa Dłużnika. W konsekwencji, dostawa przez Komornika ww. działki nr 272 wraz ze znajdującymi się na niej budynkami będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy: Stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 tej ustawy: W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%.
Jednakże, zarówno w treści ustawy o VAT, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy: Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku.
W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
- towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
- przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:
Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
W przedmiotowej sprawie przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż w drodze licytacji komorniczej budynku mieszkalnego jednorodzinnego w zabudowie wolnostojącej oraz dwóch budynków gospodarczych znajdujących się na działce nr 272 będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy. Ponadto, opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż przez Pana w drodze licytacji komorniczej ww. budynków będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Jak wskazał Pan we wniosku nie posiada Pan informacji na pytania od pkt 15) do 34). W sprawie kierowano wezwania do dłużnika (zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy o VAT), aby wskazał i udokumentował okoliczności będące podstawą zwolnienia z VAT dostawy towarów w ramach licytacji komorniczej. Korespondencja ta jest doręczana skutecznie dłużnikowi. Dłużnik jednak nie odpowiadał na ww. wezwania, które są ponawiane kilkukrotnie przez komornika lub wskazywał, iż nie jest w stanie odpowiedzieć na wezwanie. Działania w postaci kierowania do dłużnika korespondencji są udokumentowane w aktach sprawy.
W związku z powyższym, w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnienia nie będą spełnione, o ile podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów zwolnienia od podatku.
Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Komornika nie była przedmiotem interpretacji.
Tym samym, sprzedaż budynku mieszkalnego jednorodzinnego w zabudowie wolnostojącej oraz dwóch budynków gospodarczych w drodze licytacji komorniczej będzie podlegała opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT.
Jednocześnie dostawa gruntu, na którym znajdują się ww. budynki, na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy, również będzie opodatkowana właściwą stawką podatku VAT.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w `(...)`. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili