0112-KDIL3.4012.396.2021.3.AW

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

===============================================================

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 października 2021 r. wpłynął Pani wniosek z 26 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania sprzedaży działek.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 grudnia 2021 r. (wpływ 13 grudnia 2021 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani jest osobą fizyczną, obywatelem RP i rezydentem podatkowym RP.

Na mocy aktu notarialnego z listopada 2003 r. Pani (w 1/4) wraz z siostrą (w 1/4) i rodzicami (w 1/2 udziału na zasadach wspólności ustawowej) nabyła nieruchomość gruntową składającą się administracyjnie z trzech działek o numerach 1, 2, 3 o łącznej powierzchni 1,25 ha (na moment nabycia nieruchomość rolna, zaś do aktu nabycia tej nieruchomości przedłożono zaświadczenie stwierdzające, że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy m.in. działka nr 3 przeznaczona jest w części pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w części pod tereny komunikacji, w części pod tereny zieleni ochronnej; działka 1 przeznaczona jest pod tereny wód otwartych i rowów; działka 2 przeznaczona jest w części pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w pozostałej części pod tereny zieleni ochronnej).

W 2006 roku zawarła Pani związek małżeński. Po zawarciu związku małżeńskiego, w roku 2007 doszło do rozszerzania małżeńskiej wspólności ustawowej, w rezultacie czego udział w 1/4 w ww. działkach został objęty małżeńską wspólnością Pani i męża.

Pani wraz z mężem w ramach wykonywania prawa własności zamierzają sprzedać przysługujący im w wysokości 1/4 udział we wskazanych wyżej działkach (dalej jako: „Nieruchomość²).

Nabywcą Nieruchomości będzie spółka prawa handlowego, w której będzie Pani wspólnikiem.

Nieruchomość nigdy nie była i nie jest wykorzystywana do prowadzenia jakiejkolwiek działalności.

Zgodnie z założeniami Pani (jak również innych współwłaścicieli Nieruchomości), Nieruchomość nie została nabyta w celach odsprzedaży, lecz spożytkowania w celach prywatnych. Planowane było by Pani wraz z innymi współwłaścicielami (siostrą i rodzicami) wybudowali w przyszłości dla siebie domy na Nieruchomości, tak by wszyscy współwłaściciele (rodzina) mieszkali blisko siebie. Na przestrzeni kilkunastu lat tych planów nie udało się zrealizować, a Nieruchomość od dnia nabycia nie była i nie jest w jakikolwiek sposób wykorzystywana.

Od dnia nabycia Nieruchomości nie czyniła Pani żadnych działań zmierzających do zbycia Nieruchomości. Nigdy Pani nie podejmowała jakichkolwiek działań marketingowych, które mogłyby być związane z potencjalną sprzedażą Nieruchomości.

Prowadzi Pani pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie działalności usługowej w zakresie szeroko rozumianego doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Jest Pani czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług). Jednocześnie należy zauważyć, że przedmiot Pani działalności nigdy nie był związany w jakikolwiek sposób z nieruchomościami, jak również, że Nieruchomość nigdy nie była związana w jakikolwiek sposób z prowadzoną przez Panią działalnością gospodarczą.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 13 grudnia 2021 r. wskazała Pani, że:

1. Nabycie Nieruchomości odbyło się na mocy aktu notarialnego z listopada 2003 r. Pani (w 1/4) wraz z siostrą (w 1/4) i rodzicami (w 1/2 udziału na zasadach wspólności ustawowej) nabyli nieruchomość gruntową składającą się administracyjnie z trzech działek o numerach 1, 2, 3 o łącznej powierzchni 1,25ha (na moment nabycia nieruchomość rolna, zaś do aktu nabycia tej nieruchomości przedłożono zaświadczenie stwierdzające, że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy m.in. działka nr 3 przeznaczona jest w części pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w części pod tereny komunikacji, w części pod tereny zieleni ochronnej; działka 1 przeznaczona jest pod tereny wód otwartych i rowów; działka 2 przeznaczona jest w części pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w pozostałej części pod tereny zieleni ochronnej).

Zakup był od osoby prywatnej, transakcja nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT (czynność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).

2. Przy nabyciu Nieruchomości mających być przedmiotem zbycia nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług (dla żadnej z trzech działek składających się na Nieruchomość).

3. Przy nabyciu Nieruchomości przedłożono zaświadczenie stwierdzające, że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy m.in. działka nr 3 przeznaczona jest w części pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w części pod tereny komunikacji, w części pod tereny zieleni ochronnej; działka 1 przeznaczona jest pod tereny wód otwartych i rowów; działka 2 przeznaczona jest w części pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w pozostałej części pod tereny zieleni ochronnej).

Nie ma Pani wiedzy, nie dowiadywał się czy do dnia sporządzania niniejszej odpowiedzi miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego uległ jakiejkolwiek zmianie względem powyższego.

Wedle najlepszej Pani wiedzy do dnia udzielenia niniejszej odpowiedzi nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jak również nie ma Pani wiedzy by został złożony jakikolwiek wniosek o wydanie takiej decyzji.

4. Tak, wedle Pani wiedzy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego wyznaczono linie rozgraniczające dla działek 1, 2, 3 (wedle dokumentacji przy zakupie Nieruchomości).

5. Nie były, nie są i nie będą udostępniane przez Panią/jej męża/innych współwłaścicieli osobom trzecim na podstawie jakichkolwiek umów.

6. Przed planowaną sprzedażą Pani nie podejmowała i nie zamierza podejmować czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości bądź atrakcyjności przedmiotowych działek.

7. Pani nie zawarła/jej mąż nie zawarł/żaden ze współwłaścicieli nie zawarł umowy przedwstępnej z nabywcą.

8. Nie została przez Panią/jej męża/żadnego innego ze współwłaścicieli zawarta jakakolwiek umowa dzierżawy przedmiotowych działek z przyszłym nabywcą.

9. Na moment sporządzania niniejszej odpowiedzi nie została zawarta jakakolwiek umowa przedwstępna dot. Nieruchomości. Przy zawieraniu w przyszłości takiej umowy może na ten moment Pani założyć/przyjąć, że przyszły nabywca nie będzie ponosić jakichkolwiek nakładów finansowych związanych z ww. nieruchomością od momentu podpisania umowy przedwstępnej do zawarcia umowy finalnej.

10. Pani nie posiada innych działek, które zamierza w przyszłości sprzedać.

11. W roku 2001 Pani nabyła na mocy aktu notarialnego lokal mieszkalny (mieszkanie w bloku) w ….

Lokal ten został nabyty w celach mieszkalnych i przez wiele lat Pani w nim mieszkała.

W 2006 roku Pani zawarła związek małżeński. Po zawarciu związku małżeńskiego, w roku 2007 doszło do rozszerzania małżeńskiej wspólności ustawowej, w rezultacie czego lokal ten został objęty małżeńską wspólnością Pani i męża.

Lokal mieszkalny został przez nich sprzedany w 2017 r. Pani wraz z mężem wybudowała dom mieszkalny, do którego się przeprowadziła.

Pani nigdy nie dokonywała sprzedaży działek.

12. Pani mąż prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie szeroko rozumianego doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, jak również pozostałych pozaszkolnych form edukacji, jak również jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT (data rozpoczęcia prowadzenia działalności … września 2003 r., rejestracji VAT … września 2003 r.).

Jednocześnie należy zauważyć, że przedmiot jego działalności nigdy nie był związany w jakikolwiek sposób z nieruchomościami, jak również, że Nieruchomość nigdy nie była związana w jakikolwiek sposób z prowadzoną przez mojego męża działalnością gospodarczą.

13. Tak, Pani mąż jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT (data rozpoczęcia prowadzenia działalności … września 2003 r., rejestracji VAT … września 2003 r.). Jednocześnie należy zauważyć, że przedmiot jego działalności nigdy nie był związany w jakikolwiek sposób z nieruchomościami, jak również, że Nieruchomość nigdy nie była związana w jakikolwiek sposób z prowadzoną przez mojego męża działalnością gospodarczą.

Pytanie

Czy przy sprzedaży opisanej w stanie faktycznym Nieruchomości Pani będzie działała jako podatnik VAT, a w konsekwencji czy przedmiotowa sprzedaż Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, przy sprzedaży opisanej w stanie faktycznym Nieruchomości nie będzie Pani działała jako podatnik VAT, a w konsekwencji przedmiotowa sprzedaż Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej jako „ustawa VAT”), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`). W myśl art. 2 pkt 6 ustawy VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy VAT, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy VAT. Należy podkreślić jednak, że nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Pojęcia „podatnik" i „działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy VAT.

Podatnikami – według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy VAT – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), „podatnikiem" jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza² obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. „Teren budowlany² to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/ WE). Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze. Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług określony w ustawie pokazuje więc, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego" nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny" to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy – przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynności odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym. Prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielne kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Ponadto, zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, o czym stanowi art. 198 Kodeksu cywilnego. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie o VAT zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Ponadto w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne znaczenie ma fakt, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, Pani w celu dokonania sprzedaży gruntu podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu, jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Natomiast okoliczność podjęcia m.in. takich czynności, jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, była przedmiotem orzeczenia z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z ww. orzeczenia wynika m.in., że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.

Ponadto Trybunał orzekł, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Zatem, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców.

Trybunał wyjaśnił, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Jak wynika z przywołanych przepisów dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, powinien być uznany za podatnika tego podatku. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym również nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem należy jeszcze raz powtórzyć, że w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest, czy w danej sprawie Pani w celu dokonania sprzedaży gruntów podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Przejawem takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że Pani jest osobą fizyczną, obywatelem RP i rezydentem podatkowym RP. Na mocy aktu notarialnego Pani (w 1/4) wraz z siostrą (w 1/4) i rodzicami (w 1/2 udziału na zasadach wspólności ustawowej) nabyli nieruchomość gruntową składającą się administracyjnie z trzech działek o numerach 1, 2, 3 o łącznej powierzchni 1,25 ha (na moment nabycia nieruchomość rolna, zaś do aktu nabycia tej nieruchomości przedłożono zaświadczenie stwierdzające, że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy m.in. działka nr 3 przeznaczona jest w części pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w części pod tereny komunikacji, w części pod tereny zieleni ochronnej; działka 1 przeznaczona jest pod tereny wód otwartych i rowów; działka 2 przeznaczona jest w części pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w pozostałej części pod tereny zieleni ochronnej).

W 2006 roku zawarła Pani związek małżeński. Po zawarciu związku małżeńskiego, w roku 2007 doszło do rozszerzania małżeńskiej wspólności ustawowej, w rezultacie czego udział w 1/4 w ww. działkach został objęty małżeńską wspólnością Pani i męża.

Pani wraz z mężem w ramach wykonywania prawa własności zamierzają sprzedać przysługujący im w wysokości 1/4 udział we wskazanych wyżej działkach (dalej jako: „Nieruchomość").

Nabywcą Nieruchomości będzie spółka prawa handlowego, w której będzie Pani wspólnikiem.

Nieruchomość nigdy nie była i nie jest wykorzystywana do prowadzenia jakiejkolwiek działalności.

Zgodnie z założeniami Pani (jak również innych współwłaścicieli Nieruchomości), Nieruchomość nie została nabyta w celach odsprzedaży, lecz spożytkowania w celach prywatnych. Planowane było by Pani wraz z innymi współwłaścicielami (siostrą i rodzicami) wybudowali w przyszłości dla siebie domy na Nieruchomości, tak by wszyscy współwłaściciele (rodzina) mieszkali blisko siebie. Na przestrzeni kilkunastu lat tych planów nie udało się zrealizować, a Nieruchomość od dnia nabycia nie była i nie jest w jakikolwiek sposób wykorzystywana.

Od dnia nabycia Nieruchomości nie czyniła Pani żadnych działań zmierzających do zbycia Nieruchomości. Nigdy Pani nie podejmowała jakichkolwiek działań marketingowych, które mogłyby być związane z potencjalną sprzedażą Nieruchomości.

Prowadzi Pani pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie działalności usługowej w zakresie szeroko rozumianego doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Jest Pani czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT. Jednocześnie należy zauważyć, że przedmiot Pani działalności nigdy nie był związany w jakikolwiek sposób z nieruchomościami, jak również, że Nieruchomość nigdy nie była związana w jakikolwiek sposób z prowadzoną przez Panią działalnością gospodarczą.

Zakup był od osoby prywatnej, transakcja nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT (czynność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług). Przy nabyciu Nieruchomości mających być przedmiotem zbycia nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług (dla żadnej z trzech działek składających się na Nieruchomość).

Działki nie były, nie są i nie będą udostępniane przez Panią/jej męża/innych współwłaścicieli osobom trzecim na podstawie jakichkolwiek umów. Przed planowaną sprzedażą Pani nie podejmowała i nie zamierza podejmować czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości bądź atrakcyjności przedmiotowych działek. Pani nie zawarła/jej mąż nie zawarł/żaden ze współwłaścicieli nie zawarł umowy przedwstępnej z nabywcą. Nie została przez Panią/jej męża/żadnego innego ze współwłaścicieli zawarta jakakolwiek umowa dzierżawy przedmiotowych działek z przyszłym nabywcą. Nie została zawarta jakakolwiek umowa przedwstępna dot. Nieruchomości. Pani nigdy nie dokonywała sprzedaży działek. Pani mąż jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT. Jednocześnie należy zauważyć, że przedmiot jego działalności nigdy nie był związany w jakikolwiek sposób z nieruchomościami, jak również, że Nieruchomość nigdy nie była związana w jakikolwiek sposób z prowadzoną przez mojego męża działalnością gospodarczą.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Pani dotyczą wskazania, czy sprzedaż udziału w działkach nr 1, 2, 3 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, aby wyjaśnić wątpliwości Pani należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy Pani działa w charakterze podatnika VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie

realizowana transakcja. Co do zasady bowiem, osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W niniejszej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie zbycia nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż udziału ww. działkach wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Pani nie podjęła takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez Panią należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Pani sprzedając udział w przedmiotowych działkach korzystać będzie z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

A zatem, dokonując sprzedaży udziału w przedmiotowych działkach będzie Pani korzystała z przysługującego jej prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Panią cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży udziału ww. działkach, a dostawę tych nieruchomości cech czynności podlegających opodatkowaniu, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, sprzedaż nieruchomości (tj. udziału w działach nr 1, 2, 3) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji/stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wniesienia wniosku.

Tut. Organ wskazuje, że w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).