Interpretacja dotyczy opodatkowania VAT sprzedaży 1/2 udziału w działce ewidencyjnej 1, która została podzielona umownie Quoad Usum, co oznacza podział do użytkowania, oraz opodatkowania sprzedaży całej działki ewidencyjnej 1. Organ podatkowy uznał, że sprzedaż całej działki 1 lub jej 1/2 przez wnioskodawców nie podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym, który nie ma cech działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
19 października 2021 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 19 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży 1/2 udziału w działce ewidencyjnej 1 (z umownym podziałem Quoad Usum – czyli podziałem do użytkowania wraz ze stosownymi zapisami umożliwiającymi nabywcy staranie się o zezwolenie na budowę oraz opodatkowania sprzedaży działki ewidencyjnej 1 w całości. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 grudnia 2021 r. (wpływ 9 grudnia 2021 r.), z 8 grudnia 2021 r. (data wpływu 9 grudnia 2021 r.). Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Pan A.S.
(`(...)`)
Pani M.S.
(`(...)`)
Całokształt działań związanych z nabyciem nieruchomości oraz z ich sprzedażą.
W 1990(`(...)`) M.S. otrzymała od swojej matki A.K. w darowiźnie działkę ewidencyjną 2 o powierzchni (`(...)`) mkw. w A przy ulicach: (`(...)`) i (`(...)`).
W 1993(`(...)`) M.S. z mężem A.S. na tej działce rozpoczęli budowę domu, w którym od roku 2001 mieszkają.
W 1996(`(...)`) niepodzielona wówczas działka ewidencyjna 2 (z domem) uzyskała numer porządkowy (`(...)`).
W 1994(`(...)`) M.S. daruje swojemu mężowi z majątku odrębnego na majątek objęty współwłasnością ustawową małżeńską działkę ewidencyjną 2.
W 2000(`(...)`) działka ewidencyjna 2 ulega podziałowi na działki ewidencyjne: 3 o powierzchni (`(...)`) mkw. i ( 4 o powierzchni (`(...)`) mkw., którą w 2003(`(...)`) wykupiła pod ulicę (`(...)`) Gmina A.
W 2001(`(...)`) działka ewidencyjna 3 zmienia numer na 5 i powierzchnię na (`(...)`) mkw. oraz ulega podziałowi geodezyjnemu na działki ewidencyjne: 6 o powierzchni (`(...)`) mkw. i 1 o powierzchni (`(...)`) mkw. Podział ten dokonano w oparciu o opinię Urzędu Miasta A jako zgodnie z obowiązującym miejscowym planem ogólnym zagospodarowania przestrzennego obszar M4-143.
Rozpoczęta budowa domu jest na działce ewidencyjnej 6, która w 2002(`(...)`) dzieli się geodezyjnie na działki ewidencyjne 7 o powierzchni (`(...)`) mkw. i (8 o powierzchni (`(...)`) mkw., którą nabywa z mocy ustawy na podstawie art. 73 Dz.U. Nr 133 poz. 872 Gmina A).
A.Z. urodzona w roku (`(...)`), ze względu na wiek i zły stan zdrowia przepisuje darowiznami działki.
W 1996(`(...)`) A.Z. dokonuje darowizny córce M. działkę ewidencyjną 9 o powierzchni (`(...)`) mkw. (którą w 1998(`(...)`) wykupiła Gmina A pod drogę) oraz działkę ewidencyjną 10 o powierzchni (`(...)`) mkw.
W 1996(`(...)`) A.Z. dokonuje darowizny działki ewidencyjnej nr 11 o powierzchni (`(...)`) mkw. na rzecz A.S. W 1998(`(...)`) działkę tą wykupiła Gmina A.
W 1997(`(...)`) A.K. umiera. Postanowieniem sądu o nabyciu spadku (`(...)`) z 1997(`(...)`) spadek na podstawie ustawy wprost nabyli córka M.S. i syn J.K. po 1/2 części. W skład spadku wchodzi działka 12 o powierzchni (`(...)`) mkw., zabudowana domem jednorodzinnym z roku 1954 oraz udział w działce nr 13, który to udział wykupiła Gmina A w 1998(`(...)`).
W 2000(`(...)`) działka ewidencyjna 12 dzieli się na działki ewidencyjne 14 o powierzchni (`(...)`)mkw. i 15 o powierzchni (`(...)`) mkw. W 2003(`(...)`) Gmina A. wykupiła pod ulicę (`(...)`) działki ewidencyjne: 15 i 4 – ul. (`(...)`) wówczas była nieskanalizowana oraz nieutwardzona, z wąskim, nielegalnym przejazdem między działkami 2 i 12. O połączenie ul. (`(...)`) z ul. (`(...)`) i przeprowadzenie kanalizacji oraz przebudowę drogi starali się mieszkańcy ul. (`(...)`). Aby zrealizować to zadanie potrzebne było prawo do dysponowania gruntem. Wszystkie wykupione pod drogi działki wykupiła Gmina A w ramach programu pozyskiwania terenów i wypłaty odszkodowania za wywłaszczone i przejęte na rzecz miasta nieruchomości w celu uregulowanie stanu prawnego dróg gminnych, tj. ulic: (`(...)`).
W 2001(`(...)`) Pani M.S. sprzedaje 1/2 udziału w działce ewidencyjnej 14 zabudowaną domem. Czynność tą dokonuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym a uzyskane środki finansowe zostaną przeznaczone w całości na dokończenie budowy domu na działce 15.
W 1976(`(...)`) Pan A.S. kupił w B działkę budowlaną. Od 1976 mieszkał tam i był zameldowany. W 1982-1989 pracował w (`(...)`), następnie w (`(...)`). W międzyczasie rozpoczął budowę domu. W 1989(`(...)`) zawarł związek małżeński z M.Z. i powrócił do A. Ponieważ w A rozpoczął budowę domu, zmuszony był sprzedać działkę z domem (stan surowy zamknięty) w B. Umowę przedwstępną zawarł w 1994(`(...)`) z obywatelką C i otrzymał od razu całą cenę. Notarialna umowa końcowa została zawarta 2001(`(...)`). Sprzedaż ta nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Wszystkie ww. sprzedaże dokonano w ramach zarządu majątkiem prywatnym przed 2004(`(...)`).
Nabycie nieruchomości oraz sprzedaże nieruchomości po 2004(`(...)`).
W 2005(`(...)`) Pani S.M. sprzedaje niezabudowaną działkę ewidencyjną 16 (otrzymaną w darowiźnie od swojej matki w 1996(`(...)`)) o powierzchni (`(...)`) mkw. Działka 16 była położona na terenie oznaczonym symbolem Ł - łąka według wypisu z rejestru gruntów Urzędu Miasta A, w tym czasie brak Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Agencja Nieruchomości Rolnych nie skorzystała z prawa pierwokupu. Działka ewidencyjna 16 miała przy długości (`(...)`) m, szerokość (`(...)`) m. Powyższa transakcja została dokonana w ramach zarządu majątku prywatnego. Matka Pana A.S. umarła w 2015(`(...)`). Pan wraz z bratem odziedziczyli (po 1/2 części) mieszkanie położone w A przy ul. (`(...)`), w którym wraz z rodzicami mieszkali od roku 1954 przez wiele lat. Było to mieszkanie komunalne, które zostało wykupione przez mamę Pana A.S. w roku 2006 od Gminy A. Odziedziczone mieszkanie było do remontu kapitalnego. Po rocznym opłacaniu wysokiego czynszu za mieszkanie, Pan A.S. i Pan J.S. zdecydowali się je sprzedać, co uczynili w 2016(`(...)`) i było to działanie nie wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym (podatek PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych) został zapłacony).
W 2016(`(...)`) postanowieniem uzupełniającym Sądu Rejonowego w A (`(...)`), który to uzupełnił postanowienie o nabyciu spadku po A.K. z 1997(`(...)`) (`(...)`), stwierdzono, że wchodzący w skład spadku udział co do % części w gospodarstwie rolnym przynależny spadkodawczyni dziedziczą córka Pani M.S. i syn K.J. po 1/2 części każde. W skład spadku weszły działki (w ówczesnym czasie o numerach: 17, 18, 19, 20) obr. (`(...)`) położone w C o powierzchni ok. (`(...)`) hektara. Według planów zagospodarowania przestrzennego D z 2006(`(...)`) i E z 2010(`(...)`), działki te leżą głównie w terenie zieleni urządzonej publicznie ZP(p), na terenach wód powierzchniowych WS, terenach zieleni urządzonej Sportu i Rekreacji tworzącej strukturę (`(...)`). Na terenie gospodarstwa jest obecnie zrujnowany, niezamieszkały od wielu lat dom (teren zalewowy) i częściowo zburzone zabudowania gospodarcze.
W 2017(`(...)`) zatwierdzono podział działki 18 (Podział działki 18 wszczęto z „Urzędu” w 2013(`(...)`)), na działki 21 i 22. Działka 21 o powierzchni (`(...)`) mkw. decyzją (`(...)`) została przyjęta (w związku z naturalną zmianą położenia koryta rzeki F) na mocy art. 10 Prawa Wodnego. Na działce 18 jeszcze w połowie XX wieku istniał młyn gospodarczy, toteż przez działkę płynęła odnoga F– G, do której przed młynem miał ujście potok bez nazwy płynący granicą działki 18. Z map wynika, że część G od rzeki F do tego potoku została zasypana.
Z działek 17 i 22 zostały wydzielone części działek zajęte przez wody płynące, i tak działka 17 uległa podziałowi na: 23, 24 ((`(...)`) mkw. zajęta przez potok i przejęta przez H) i 25. Z działki 22 także H wydzieliły część działki zajętej przez wody płynące (potok bez nazwy – działka 26 o powierzchni (`(...)`) mkw.) oraz powstały działki ewidencyjne: 27 i 28. Zgodnie z art. 216.1 Prawa wodnego, grunty pokryte śródlądowymi wodami płynącymi działka 26, wodami morza terytorialnego oraz morskimi wodami wewnętrznymi stanowią własność właściciela tych wód. Postępowanie w tej sprawie wszczęto na wniosek Prezydenta Miasta A.
Co do działki ewidencyjnej 20, która nie mogła być ujawniona w Księgach Wieczystych z powodu ewidentnego błędu „ciała obcego” – dla parcel 29 oraz 30 brak numeru ksiąg wieczystych, w Operacie Pomiarowym (`(...)`) z 1987(`(...)`), który jest Wykazem Synchronizacyjnym, wykonanym przez (`(...)`). Jedna ze współwłaścicieli (jest ich (`(...)`)) wystąpiła o uregulowanie tej sprawy do Sądu Rejonowego w A, sygn. akt (`(...)`). Na wniosek Sędzi (`(...)`) wyznaczono biegłego sądowego do sporządzenia opinii, w rezultacie której Sąd postanowieniem w 2019(`(...)`) (`(...)`) ustalił, że działka 20 ulega podziałowi na działki ewidencyjne: 31, 32 i 33. Postanowienie stało się prawomocne w 2019(`(...)`). W mailu z 2019(`(...)`) z Referatu Ds. (`(...)`) wynika, że prowadzone jest postępowanie wyjaśniające zmierzające do ustalenia prawidłowej kwoty należnego zobowiązania podatkowego za lata: 2018, 2019 (dotyczy Gospodarstwa rolnego w G).
W 2019(`(...)`) zawiadomieniem (`(...)`) Sprawa: (`(...)`) wprowadzone zostały zmiany "aktualizacja z urzędu”. Opis zmian: jr. (`(...)`)dz. 22, jr. (`(...)`) dz. 34 – usunięcie budynku o id. (`(...)`), jr (`(...)`) dz. 22 – usunięcie budynku o id. (`(...)`)zgodnie z operatem (`(...)`). Od 2018 do dnia dzisiejszego nie naliczono podatku od nieruchomości ww. gospodarstwa rolnego. To co jest podane w bazie EGiB nie odpowiada danym w KW (nie ma możliwości naliczania podatku od nieruchomości, tereny zajęte przez śródlądowe wody płynące już dawno przeszły na własność – art. 216.1. Grunty pokryte śródlądowymi wodami płynącymi, wodami morza terytorialnego oraz morskimi wodami wewnętrznymi stanowią własność właściciela tych wód). Także granice rzeki F, których procedura ustalenia linii brzegowych została wszczęta w roku 2013, w przypadku działki 20 (obecnie 31, 32, 33) z uwagi na brak uregulowań prawnych w Księgach Wieczystych oraz EGiB nie zostało zaktualizowane. Powyższe sprawy dotyczące regulowania spraw związanych ze stanem prawnym ujawnionym w Ewidencji Gruntów i Budynków oraz ujawnionym w Księgach Wieczystych jest zwykłym zarządzaniem majątkiem prywatnym.
Państwa pytanie będzie związane ze zbyciem działki ewidencyjnej 1, więc teraz szczegółowo opisują Państwo całokształt zdarzeń związanych wyłącznie z działką 1. Działka 1 leży na obszarze objętym MPZP „H" i znajduje w terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej MN-19.
W 1990(`(...)`) M.S. otrzymała od swojej matki A.K. w darowiźnie działkę ewidencyjną 2 obr. (`(...)`) o powierzchni pow. (`(...)`)mkw.
W 1993(`(...)`) M.S. z mężem A.S. na tej działce rozpoczęli budowę domu, w którym od roku 2001 mieszkają.
W 1994(`(...)`) Pani M.S. daruje swojemu mężowi z majątku odrębnego na majątek objęty współwłasnością ustawową małżeńską działkę 2. 1996(`(...)`) dla działki ewidencyjnej 2, na której jest dom, otrzymała numer porządkowy (`(...)`). W 1996(`(...)`) Decyzją (`(...)`) Państwo otrzymują odmowną odpowiedź w temacie wyłączenia z produkcji rolnej działki 2 (wystąpiliście Państwo o ww. procedurę zgodnie z wymogami prawa budowlanego). Dopiero „ z urzędu” Decyzją (`(...)`) z 2003(`(...)`) w miejscu użytku rolnego RV ujawniono użytek budowlany B – dot. działki ewidencyjnej 6 (ówczesne oznaczenie), działki 7 oraz 1. Działka po rozpoczęciu budowy została prowizorycznie ogrodzona od ulic: (`(...)`) w celu zabezpieczenia placu budowy. Zachodnia granica działki korzystała z ogrodzenia sąsiedniej ogrodzonej, zabudowanej posesji. Wykonane tymczasowe ogrodzenie to: zabetonowane w ziemi metalowe słupki i powieszona siata z drutu na części ogrodzenia. Nie wykonano murków, nie zamontowano furtki ani bramy wjazdowej. Po przebudowaniu ul. (`(...)`) (podbudowa, oraz nawierzchnia z kostki betonowej w postaci ciągu pieszo-jezdnego) w roku 1998 chciano ww. ulicę oświetlić. Zarząd Dróg nie wyraził zgody na lokalizację w ciągu pieszo-jezdnym słupów z oświetleniem. Zakład Energetyczny uzależnił wykonanie oświetlenia ulicy od zgody mieszkańców na nieodpłatne posadowienie słupów ((`(...)`)m przekrój poprzeczny) na działkach mieszkańców w granicy działki (przewody wiszą częściowo nad ogrodzeniem działki, częściowo nad ulicą i w związku z tym ich obsługa instalacyjno-remontowa jest i będzie prowadzona z ulicy). Wydał Pan stosowne zezwolenie, a 1 słup zlokalizowany obecnie jest na działce 7. O przebudowę ul. (`(...)`) nie starali się Państwo z prostej przyczyny; nie dysponowaliście finansami na budowę przyłączy do domu – (`(...)`).
Bardzo poważny błąd inwestora, jakim było rozpoczęcie budowy drogi bez zezwolenia, które było uzależnione od uregulowania stanu prawa własności terenu drogi, rozwiązał Pan ten problem (wykupiono od Państwa działki: 11, udział w 13 oraz 9). Obecnie z tych słupów korzystają także dostawcy Internetu, gdyż przed rokiem 2019 nie wyraził Pan zgody na udostępnienie (użyczenie) terenu obok granicy na działkach: 7 i (`(...)`) na przeprowadzenie w ziemi przewodów sieci internetowej.
W 2000(`(...)`) działka ewidencyjna 2 ulega podziałowi geodezyjnemu na działki ewidencyjne 3 o powierzchni (`(...)`) mkw. i 4 o powierzchni (`(...)`) mkw., którą w 2003(`(...)`) wykupiła pod drogę Gmina A – działki: 15 i 4, powstały w oparciu o decyzję z dnia (`(...)`)1999 r. (`(...)`) ustalającą (`(...)`) dla inwestycji przebudowa ul. (`(...)`) w A. Ul. (`(...)`) wówczas była nieskanalizowana oraz nieutwardzona, z wąskim, nielegalnym przejazdem między działkami ewidencyjnymi 2 i 12. O połączenie ul. (`(...)`) z ul. (`(...)`) i przeprowadzenie kanalizacji oraz przebudowę drogi starali się mieszkańcy ul. (`(...)`). Aby zrealizować to zadanie potrzebne było prawo do dysponowania gruntem, więc Gmina A wykupiła ten teren w programie pozyskiwania terenów i wypłaty odszkodowania za wywłaszczone i przejęte na rzecz miasta nieruchomości. Państwo wyrazili zgodę na sprzedaż, aby Gmina nie musiała stosować procedury wywłaszczenia.
Pan wraz z żoną planowaliście w roku 2001 budowę lepszego ogrodzenia działki. Wydział (`(...)`) Urzędu Miasta A w 2001(`(...)`) wydał opinie (`(...)`) dotyczącą przebiegu linii ogrodzenia. W 2002(`(...)`) po powtórnym złożeniu wniosku otrzymaliście kolejną analogiczną opinię (`(...)`). Ogrodzić można było zgodnie z załącznikami do wyżej wymienionych decyzji w granicy własności z niewielką korektą w narożniku ul. (`(...)`) i ul. (`(...)`). (Także w 2001(`(...)`) otrzymaliście nr sprawy (`(...)`) oświadczenie o warunkach przyłączenia działki do dróg lądowych).
Nieprawidłowa lokalizacja ogrodzenia, czyli wejście w cudze działki w przyszłości skutkować mogło przesuwaniem ogrodzenia. Z uwagi na brak pewności co do prawidłowości przebiegu granic działki, zlecili Państwo pracę geodezyjną. Geodeta stwierdził, że standardowa procedura polega na wznowieniu granic i jest kosztowna, oraz doradził, aby wydatek się opłacił, należy dołożyć niewielką kwotę i zrobić podział działki (podział działki zawsze poprzedza procedura wznowienia granic). Wystąpili Państwo o podział działki. Wznowione w 2001(`(...)`) granice wykazały zwiększoną powierzchnię z (`(...)`) mkw. do (`(...)`) mkw. – działka zmieniła nr na 5 (i wykazała zajęcie przez chodnik w ul. (`(...)`) części działki, którą później wydzielono geodezyjnie jako działkę ewidencyjną 8 o powierzchni (`(...)`) mkw.) i powstały działki ewidencyjne 6 oraz 1. Na podstawie 73 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 Dz.U. Nr 133 poz. 872 z działki ewidencyjnej 6 wydzielono w 2002(`(...)`) część zajętą pod chodnik w ul. (`(...)`) działkę ewidencyjną 8 o powierzchni (`(...)`) mkw. i przejęto przez Wojewodę (`(...)`), oraz wydzielona geodezyjnie działka ewidencyjna 7, na której stoi dom.
Ostatecznie w 2002(`(...)`) geodezyjnie wydzielone zostały działki ewidencyjne 1 i działka 7, na której stoi dom. W związku z tym przesunął Pan słupki ogrodzenia w ulicy (`(...)`). Ponieważ ogrodzenie było „tymczasowe”, wybudowane bez zezwolenia zostało wykonane z zabetonowanych słupków i zawieszonych na części z nich siatki, nie wykonano murków, nie zainstalowano furtki ani bramy wjazdowej. Wykonanie ogrodzenia miało doczekać „lepszych czasów”, na które czekamy do dnia dzisiejszego. Działka, na której budowali Państwo dom sąsiadowała z działką, na której stoi dom, w którym mieszkaliście do 2000(`(...)`). W tym domu dysponowali Państwo dużym garażem (dom jest podpiwniczony, z dwoma garażami). Do momentu sprzedaży przez żonę udziału w tym domu, garaż, którym dysponowaliście spełniał funkcję składowania materiałów budowlanych typu cement, wapno, deski, stal zbrojeniowa, narzędzia budowlane, np. betoniarka, czyli wszystko, co mogło zostać skradzione z placu Waszej budowy. Po sprzedaży przez żonę udziału w domu zostaliście pozbawieni dostępu do zabezpieczonego miejsca składowania materiałów i narzędzi do budowy domu, w związku z tym faktem został Pan zmuszony do budowy szopy. Ponieważ miał Pan blachę falistą, szyny w/t i drewno zrobił Pan (na długo przed sprzedażą udziału ww. domu przez żonę) szopę blaszaną na podmurówce z cienką wylewką jako zaplecze budowlane. Szopa służyła do przechowywania materiałów budowlanych. Dlaczego chciał Pan rozpocząć budowę dużego garażu. Dom, który budował Pan z żoną stoi na gruncie o wysokim poziomie wód gruntowych, w związku z tym podpiwniczenie domu nie miało sensu. Budował Pan dom parterowy z użytkowym poddaszem. Przeznaczając miejsce na garaż w obrębie domu, zrobił „salon dla samochodu”, pozbawiając się pokoju dla rodziny.
Szopa po pewnym czasie miała ulec rozbiórce. Ponieważ nie miał Pan garażu z tzn. prawdziwego zdarzenia, a miał Pan trochę materiałów budowlanych, kupił projekt typowy dużego garażu z pomieszczeniem gospodarczym i dał do tzn. adaptacji uprawnionemu architektowi. W 2001(`(...)`) uzyskał Pan pozwolenie na budowę (`(...)`) (na podstawie decyzji (`(...)`) o ustaleniu (`(...)`)). Prace budowlane na wówczas niewydzielonej jeszcze działce ewidencyjnej 1 rozpoczął Pan od wytyczenia garażu w terenie i zrobienia małej wylewki betonowej na podsypce z piasku o wymiarach (`(...)`)m. Wylewka miała później służyć jako część podłoża pod podłogę, a wcześniej jako utwardzone miejsce do składowania pustaków. W 2004(`(...)`) działka ewidencyjna 1 decyzją (`(...)`) otrzymała numer porządkowy (`(...)`). W październiku 2005 zlecił Pan wykonanie opinii geotechnicznej gruntu, która miała posłużyć do przeprojektowania planowanych fundamentów garażu, umożliwiających w odległej przyszłości nadbudowę części mieszkalnej (dla córki K.). Kryzys gospodarczy, bezrobocie, które Pana dotknęło i żonę także, brak poczucia bezpieczeństwa, spowodował, że plany wybudowania garażu zostały odłożone na nieokreśloną przyszłość. Zgodnie z art. 37 ustawy Prawo budowlane (w tamtych latach), decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, gdy budowa została przerwana na czas dłuższy niż 2 lata.
A.S. oraz żona M.S. nie wnioskowali o sporządzenie planu zagospodarowania przestrzennego J. Jest to zadanie Gminy A, a dawne plany obowiązujące na terenie J utraciły ważność 2003(`(...)`).
W 2011(`(...)`) Gmina A przystąpiła do opracowania MPZP I. W 2012(`(...)`) i 2013(`(...)`)złożył Pan w ramach procedury wnioski. Jest to prawo, z którego korzystanie nie jest działaniem wykraczającym poza zakres zwykłego zarządu majątkiem własnym. Złożone wraz z żoną wnioski dotyczyły działek ewidencyjnych 1 i 7.
Uwzględnione uwagi w projekcie planu to: wprowadzenie jednoznacznego zapisu dopuszczającego dachy płaskie (które są bardziej odporne na huragany) i przesunięcie nieprzekraczalnej linii zabudowy do ul. (`(...)`) z odległości około (`(...)`)m do (`(...)`)m (projektowany budynek będzie można odsunąć dalej od południowej granicy działki, a przybliżyć do ul. (`(...)`)). Składanie wniosków do sporządzanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, to zwykły zarząd majątkiem prywatnym. Ponieważ szopa blaszana, jako obiekt tymczasowy, stała się już dawno samowolą budowlaną (aby uniknąć procedur z nadzorem budowlanym) postanowił Pan ją rozebrać (prawie sam ją Pan budował) i także usunąć wylewkę. Wystąpił Pan do Wydziału (`(...)`) o stosowne zezwolenia na rozbiórki. I tak w 2019(`(...)`) otrzymał Pan pismo (`(...)`) dotyczące rozbiórki wylewki betonowej, że ww. praca nie wymaga zgłoszenia, ani pozwolenia. W 2019 (`(...)`) otrzymał Pan decyzję (`(...)`) zezwalające na rozbiórkę obiektu blaszanego na podmurówce z wylewką betonową, które stało się prawomocne 2019(`(...)`) (w punkcie obsługi klienta wymóg uzyskania zezwolenia wynikał z litery prawa). Wylewkę betonową rozbił Pan ręcznie młotem budowlanym 5kg (własnoręcznie) w 2019(`(...)`) do 2019(`(...)`) i ułożył uzyskany gruz do wykorzystania w przyszłości. Nie poniósł Pan z tą rozbiórką żadnych nakładów finansowych. W 2019 stojącego (`(...)`)mb od granicy zachodniej działki schnącego orzecha włoskiego (drzewo owocowe nie wymaga zezwolenia na usunięcie) rozgałęziającego się na wysokości (`(...)`)mb (dwojak) samodzielnie ręczną piłą uciął Pan konary. Pnia (`(...)`)mb wysokości nie ścinał Pan (a więc też nie "karczował pniaka”). Jeden z konarów (schnący) przechodził na sąsiednią posesję i zwisał nad garażem. Orzech od wielu lat sechł i nie owocował.
Rozbiórka blaszanej szopy: samodzielnie rozkruszył Pan wylewkę młotem (ręcznym 5kg) budowlanym 2019(`(...)`) do 2020(`(...)`). Od 2020(`(...)`) samodzielnie zdemontował pokrycie dachu, odkręcił blachy (ściany), zdemontował bramę, oraz więźbę. Na istniejących słupkach ogrodzeniowych powiesił Pan starą siatkę (odgrodzenie placu rozbiórki od drogi) i samodzielnie zdemontował szyny w/t stanowiące szkielet. Samodzielnie, ręcznie, najzwyklejszym ciężkim młotem 5kg rozkruszył Pan około (`(...)`)% podmurówki. Trwało to do 2020(`(...)`). Koszty jakie poniósł Pan w związku z rozbiórką szopy to: koszty związane z procedurą (wymóg prawa: budowlanego, oraz geodezyjnego) absolutnie niezależne od tego, czy ww. prace zaliczamy do zarządu majątkiem prywatnym, czy też działamy jak profesjonalista.
Wybrał Pan najtaniej: kierownik budowy, w tym przypadku – rozbiórki (`(...)`) PLN oraz geodeta – wykonanie aktualizacji EGiB w zakresie usunięcia budynku innego o nr (`(...)`) oraz innej budowli – wylewka na działce ewidencyjnej 1 to (`(...)`) PLN. Zatrudnienie kierownika rozbiórki oraz geodety wynika bezpośrednio z procedur: Prawo budowlane oraz Prawo geodezyjne i kartograficzne. Nakładem finansowym poniesionym z rozbiórką metalowej szopy to także (`(...)`)PLN + VAT (podatek od towarów i usług) ((`(...)`) PLN) związany z usługą minikoparką do rozkruszenia (z młotem udarowym) pozostałej (`(...)`)% nierozkruszonej podmurówki, uprzednio własnoręcznie podkopanej na całej jej długości oraz szerokości, co ewidentnie skróciło czas pracy minikoparki (2020(`(...)`)). Niemożliwe byłoby przypisać tak wykonaną samodzielnie rozbiórkę, przy tak niskich kosztach, że jest formą zbliżoną do profesjonalnego działania. Z racji związanej z Pana wiekiem – ponad 68 lat – raz z koniecznością usunięcia samowoli budowlanych, powyższa czynność nie stanowiła elementów związanych z planowaną sprzedażą, ale była związana z porządkowaniem Pana życia i wszystkich spraw przed śmiercią.
W interpretacji (`(...)`) z 2019(`(...)`) też o tym Pan pisał.
Działka ewidencyjna 1 graniczy z ulicami: (`(...)`) i (`(...)`). W ulicy (`(...)`) są media: kanalizacja, woda, gaz-wszystkie o dużych średnicach – wybudowane lub zmienione na nowe w latach 1998-2005. W ulicy (`(...)`) także zostały wymienione na nowe sieci: kanalizacyjna, wodna i gazowa. Przyłącze energetyczne wybudowane w roku 1998 znajduje się na działce 7 – zasila w prąd Pana dom. Działkę ewidencyjną 1 można zabudować w kierunkach: wschód-zachód albo północ-południe i dlatego zmuszony był Pan dowiedzieć się tylko o warunki przyłączenia do mediów – z której ulicy.
W wyroku NSA II FSK 1100/17 z 2019-04-04 zważył (między innymi) co następuję: z kolei możliwość przyłączenia do określonych mediów wpływa i decyduje bezpośrednio o wartości nieruchomości niezależnie od tego, czy znajduje się ona w posiadaniu przedsiębiorcy, czy osoby fizycznej nieprowadzącej działalność gospodarczej. Prąd ma Pan w skrzynce energetycznej przy domu ((`(...)`), działka 7). Ww. mediach są odpowiednio duże średnice, zaś zabudowa jednorodzinna. Starania o warunki przyłączenia do mediów wykonał Pan samodzielnie. Po wykupie w 2003(`(...)`) działek ewidencyjnych 15 i 4 powstała możliwość dojazdu do działki ewidencyjnej 1 z 2 ulic: (`(...)`) i (`(...)`), a w ulicy (`(...)`) wybudowano sieć kanalizacyjną. Od sprzedaży działek pod ul. (`(...)`) minęło prawie 18 lat, więc nie można tego zdarzenia traktować jako fazy przygotowawczej przed sprzedażą. Oprócz warunków przyłączeniowych do mediów, starał się Pan tylko i wyłącznie o koncepcję obsługi komunikacyjnej planowanej inwestycji na działce ewidencyjnej 1 (otrzymane w 2001(`(...)`) oświadczenie o warunkach przyłączenia do dróg lądowych straciło ważność). Ww. działka ewidencyjna graniczy bezpośrednio w 2 ulicami: (`(...)`) i (`(...)`). Pozyskanie koncepcji obsługi komunikacyjnej planowanej inwestycji na działce ewidencyjnej 1 nie miało na celu określenie, czy istnieje taka możliwość. Położenie działki przy 2 ulicach to gwarantuje, sprawdzał Pan tylko możliwość wyboru „z której ulicy”. Miał Pan Księgę Wieczystą z wpisanymi 2 działkami ewidencyjnymi: 1 oraz 7.
Z powodu: Jeżeli jest w niej kilka działek geodezyjnych ujętych w jednej księdze wieczystej, to ustanowiona hipoteka obciąża całą nieruchomość, tj. wszystkie działki. 2021(`(...)`) wystąpił Pan o odłączenie z KW działki ewidencyjnej 1 i założenie dla niej nowej KW. Powód prozaiczny: aby mieć możliwość ustanowienia hipoteki na nieruchomości, a jednocześnie nie obciążyć hipoteką przed sprzedażą działki 1 tak musiał Pan postąpić. Dokonana ww. czynność jest najzwyklejszym zarządem majątkiem osobistym. Działka 1 nigdy nie była dzierżawiona, najmowana, użyczana, za wyjątkiem zgody w roku 1998 na nieodpłatne posadowienie słupa oświetleniowego ((`(...)`) – obecnie teren działki 7). Nie prowadzono na niej działalności gospodarczej ani rolnej.
A.S. liczy ponad (`(...)`) lat i ma (`(...)`) zł netto emerytury. Żona M. ma ponad (`(...)`) lat życia, ma (`(...)`)zł netto emerytury. Mają Państwo jedną córkę K. (`(...)`). Dom, w którym Pan mieszka pierwotnie przeznaczony był dla 2 rodzin. Wykończony i zamieszkały jest tylko parter (`(...)`) mkw. Niewykończone poddasze z wysoką tzn. ścianą kolankową – planował Pan, że tam zamieszka później córka, po założeniu rodziny. Córka nie chce mieszkać razem z Państwem w tym domu i oczekuje słusznie, że rodzice pomogą jej finansowo: w zakupie mieszkania, albo na części działki ewidencyjnej 1 wybudują mały mieszkalny segment, „z wejściem z innej ulicy”. W związku z tym zmuszony jest Pan do podjęcia radykalnej zmiany planów życiowych”. Przed sprzedażą działki ewidencyjnej 1 albo 1/2 udziału w tej działce usunie Pan samodzielnie siatkę ogrodzeniową oraz słupki. W wyroku NSA z 2012-04-17 I FSK 918/11 jest wyrażone, że przy interpretacji pojęć użytych w ustawie o podatku od towarów i usług decydujące znaczenie ma walor i skutki ekonomiczne danej czynności opodatkowanej, że sprzedaż działki gruntu, ogrodzonej siatką na słupkach betonowych z oczywistych względów nie można traktować jako dostawy budowli w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT. Sensem ekonomicznym tej czynności jest przecież sprzedaż gruntu, a nie ogrodzenia. Siatka ogrodzeniowa, jak trafnie zauważył Sąd pierwszej instancji, nie pełni samodzielnych funkcji budowlanych. Jej celem jest wydzielenie granic działki i jej zabezpieczenie. Z powyższą argumentacją zgadza się również NSA w wyroku z 2015-01-08 I FSK 102/14. TSUE wielokrotne zwracał uwagę na ekonomiczny sens transakcji, wskazując, że kryteria ekonomiczne mają decydujące znaczenie dla określenia prawidłowych skutków w zakresie podatku VAT dla danego zdarzenia gospodarczego: sprawy C-185/01 oraz C-461/08). To dla tak zwanego "świętego spokoju" usunie Pan samodzielnie siatkę ogrodzeniową oraz słupki.
Słupki i siatka ogrodzeniowa będą usunięte z działki nr 1.
Rozważają Państwo następujące warianty zdarzeń przyszłych:
Sprzedaż 1/2 udziału w działce ewidencyjnej 1 (z umownym podziałem Quoad Usum – czyli podziałem do użytkowania wraz ze stosownymi zapisami umożliwiającymi nabywcy staranie się o zezwolenie na budowę);
Sprzedaż działki ewidencyjnej 1 w całości.
W 2019(`(...)`) otrzymał Pan interpretację indywidualną (`(...)`) (mógł się zmienić stan prawny, zmianie uległy zdarzenia).
Informował się Pan przez infolinię, czy może wystąpić ponownie o wydanie interpretacji i uzyskał odpowiedź, że tak.
Rozważają Państwo następujące warianty zdarzeń przyszłych:
1. Sprzedaż 1/2 udziału działki ewidencyjnej 1 z zapisem o umownym podziale Quoad Usum – podział do użytkowania.
2. Sprzedaż działki ewidencyjnej 1 w całości.
Sprzedaż w wariancie 1 oraz 2 nie powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług VAT, ponieważ będzie dokonywana w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht).
Działka 2, z której powstały działki 1 i 7 została otrzymana w roku 1990 w drodze darowizny w konkretnym celu wybudowania domu. Wybudowali Państwo dom, w którym mieszkają od roku 2001. Pan, ani żona ani, córka nigdy nie prowadziliście na działce 1 i 7 działalności gospodarczej, ani działalności rolniczej, działki nigdy nie były przedmiotem: dzierżawy, najmu, użyczania. Wyjątek – zgoda wydana w roku 1998 na bezpłatne posadowienie 1-go słupa oświetleniowego na działce 2 w granicy z ulicą (`(...)`) (obecnie działka 7) w celu budowy oświetlenia przebudowanej ul. (`(...)`) (przewody wiszą nad ogrodzeniem działki oraz ulicą).
Jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług – pismo z dnia 12 lutego 2021 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (`(...)`) VAT od sprzedaży nieruchomości przez osobę fizyczną.
Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). TSUE w sprawach C-180/10 i C-181/10 orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie, zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. W powołanym wyżej orzeczeniu TSUE wskazał, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L z dnia 11 grudnia 2006 r., Nr 347, str. 1, z późn. zm.).
Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Otrzymali Państwo działkę w drodze darowizny w konkretnym celu – budowa domu dla własnych potrzeb. Nie występowaliście nigdy: o opracowanie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, ani o budowę ul. (`(...)`), ani o przebudowę ul. (`(...)`), ani o remont ul. (`(...)`). Nie dokonali Państwo uzbrojenia działki 1 w media, tylko wystąpił Pan o warunki przyłączenia do mediów – konkretnie, z której ulicy będzie to możliwe. Działka 1 graniczy z ul. (`(...)`) i ul. (`(...)`). W ulicy (`(...)`) są media: kanalizacja, woda, gaz – o dużych średnicach, wybudowane lub zmienione na nowe. W ulicy (`(...)`) taż zostały wymienione na nowe: kanalizacyjna, wodna i gazowa. Przyłącze energetyczne wybudowane w roku 1998 znajduje się na działce 7 i zasila w prąd Pana dom ((`(...)`)). Różnica pomiędzy uzyskaniem warunków przyłączenia do mediów (tylko informacja), a konkretnym wybudowaniem przyłącza (zlecenie wykonania projektu, rozkopanie ulicy, wybudowanie przyłącza, naprawienie ulicy) jest ogromna w kwestii finansowej, jak też biurokratycznej. Nigdy nie dokonał Pan budowy wjazdu z drogi do działki 1, tylko wystąpił o koncepcję obsługi komunikacyjnej tej działki. Otrzymane w 2001(`(...)`) oświadczenie o warunkach przyłączenia działki do dróg (`(...)`) utraciło ważność. Różnice w nakładach finansowych (ogromne) występują w uzyskania koncepcji obsługi komunikacyjnej planowanej inwestycji, a konkretnym wybudowaniem wjazdu z drogi publicznej. Rozbiórki szopy oraz wylewki – większość prac wykonał Pan samodzielnie przy bardzo małych nakładach finansowych. Koszty w związku z rozbiórką szopy to koszty związane z procedurą (wymóg prawa budowlanego i geodezyjnego) absolutnie niezależne od tego, czy ww. prace wykona Pan w ramach zarządu majątkiem prywatnym, czy też działają Państwo jak profesjonalista. Kierownik budowy (`(...)`)PLN, geodeta – wykonanie aktualizacji EGiB w zakresie usunięcia budynku innego o nr (`(...)`) oraz innej budowli – wylewka to (`(...)`)PLN. Jedynym nakładem finansowym poniesionym z rozbiórką metalowej szopy niezwiązanym z procedurami) to (`(...)`) PLN + VAT (`(...)`) PLN – usługa minikoparką do rozkruszenia pozostałej (`(...)`)% nierozkruszonej podmurówki, uprzednio podkopanej na całej jej długości i szerokości, co ewidentnie skróciło czas pracy minikoparki (2020(`(...)`)). Działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, nigdy nie wykraczały poza zwykłe formy ogłoszenia. Były i będą zamieszczanie w Internecie – (`(...)`). Nie podejmował Pan kompleksu działań charakteryzujących profesjonalistę działającego na rynku obrotu nieruchomościami. Nie wybudowali Państwo stałego ogrodzenia, tylko prowizoryczne, tymczasowe w roku 1994.
Istniejące słupki ogrodzenia i częściowo zawieszona stara siatka zabezpieczały plac budowy na niepodzielonej wówczas działce 2. To prowizoryczne ogrodzenie nie posiada: furtki, bramy wjazdowej, murków. Przed sprzedażą sam rozbierze Pan to prowizoryczne ogrodzenie działki 1: pozostałości siatki oraz słupki. W roku 2019 stojącego (…)mb od granicy zachodniej działki schnącego orzecha – nie wymaga zezwolenia na usunięcie, rozgałęziającego się na wysokości (…)mb sam bez żadnych nakładów finansowych uciął Pan konary ręczną piłą. Pnia nie ścinał – jest to zarząd własnym majątkiem. 2021(…) wystąpił Pan o odłączenie z KW działki ewidencyjnej 1 i założenie dla niej nowej KW – aby mieć możliwość „w razie potrzeby” ustanowienia hipoteki na nieruchomości (działka 7), a jednocześnie nie obciążyć hipoteką przed sprzedażą działki 1. Dokonane ww. czynności są najzwyklejszym zarządem majątkiem osobistym.
Podjęte przez Pana działania były stosunkowo proste, nie wymagały nadzwyczajnej wiedzy, umiejętności w zakresie oceny ryzyka, nie angażowały większych środków finansowych (wyroki WSA z 2019-11-06 I SA/Łd 416/19, WSA z 2020-11-18 I SA/Gl 389/20). To, czy dany podmiot działa jako podatnik VAT wymaga bowiem oceny odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Każdorazowo należy zatem zbadać, jakie środki angażuje sprzedający w celu sprzedaży gruntu. Jeżeli środki te są podobne do tych, które wykorzystują handlowcy, wówczas strona sprzedając grunt, zachowuje się jak handlowiec (por. wyroki NSA z dnia: 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07; 22 października 2013 r., sygn. akt I FSK 1323/12; 16 kwietnia 2014 r., sygn. akt I FSK 781/13; 27 maja 2014 r. sygn. akt I FSK 774/13 i 8 lipca 2015 r., sygn. akt I FSK 729/14). W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego po wspomnianym wyżej wyroku TSUE przyjmuje się, że przy ocenie działalności osoby sprzedającej nieruchomości należy uwzględniać działania na poszczególnych etapach aktywności sprzedającego w ich całokształcie, a nie wyłącznie osobno. Należy przede wszystkim mieć na uwadze te elementy, które łączą się z nakładami inwestycyjnymi wykraczającymi poza standardowe działania zarządu majątkiem.
W związku z powyższymi zdarzeniami, uważa Pan, że:
sprzedaż 1/2 udziału w działce ewidencyjnej 1 (z zapisem o umownym podziale Quoad Usum – podział do użytkowania wraz ze zapisami umożliwiającymi nabywcy staranie się o zezwolenie na budowę) albo
sprzedaż działki ewidencyjnej 1 w całości,
nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ nie będzie wykraczała poza ramy zarządu majątkiem prywatnym, niemającym cech działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy o podatku VAT.
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
W świetle przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359), zwanej dalej Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Natomiast w myśl art. 36 § 3 Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej małżonek ten zarządza samodzielnie. W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
W akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości, wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów – w rozumieniu art. 7 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 1.12.2006 r. str. 1 ze. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 112:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Właściwym jest więc wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania planowanej sprzedaży działki lub udziału w niej istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży gruntów podjęli/podejmą Państwo aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Państwa za podmioty prowadzące działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatników podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112 (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.
W rozpatrywanej sprawie wątpliwości dotyczą kwestii obowiązku zapłaty podatku VAT od transakcji zbycia całej nieruchomości, tj. działki 1 lub zbycia udziału w 1/2 części tej nieruchomości przez Państwa.
W celu wyjaśnienia Państwa wątpliwości należy ustalić, czy w odniesieniu do opisanej sprzedaży działki 1 w całości lub udziału w 1/2 części tej działki, będą Państwo działali w charakterze podatników podatku od towarów i usług.
Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika taka Państwa aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie podjęli Państwo ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Na działce nr 1 nie prowadzono działalności gospodarczej, ani rolnej. Działka 1 nigdy nie była dzierżawiona, najmowana, użyczana, za wyjątkiem zgody w roku 1998 na nieodpłatne posadowienie słupa oświetleniowego ((`(...)`) – obecnie teren działki 7).
W niniejszej sprawie, brak jest zatem przesłanek świadczących o takiej Państwa aktywności w przedmiocie zbycia działki 1 w całości lub udziału w ½ części w tej działki, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzą, że sprzedaż działki lub udziału w działce wypełniać będzie przesłanki działalności gospodarczej. Nie będą podejmowali Państwo takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. W ww. przypadkach nie podejmowali Państwo żadnych czynności zmierzających do podniesienia wartości gruntu.
Wobec powyższego, należy stwierdzić, że Państwo dokonując sprzedaży działki 1 w całości lub udziału w 1/2 części w tej działce, będą korzystać z przysługującego prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Państwa cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży działki nr 1 bądź udziału w 1/2 części w tej działce, a jej dostawę, cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Sprzedaż działki 1 w całości lub udziału w 1/2 części w tej działce przez Państwa, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, w opisanej sytuacji w związku z transakcją sprzedaży działki 1 w całości lub udziału w 1/2 części w tej działce nie będą Państwo zobowiązani do zapłaty podatku VAT.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pan A.S. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili