0112-KDIL1-1.4012.568.2017.10.IK

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca sprzedał nieruchomość wykorzystywaną w prowadzonej działalności gospodarczej. Z uwagi na wysoką wartość nieruchomości, przekraczającą 24 mln zł, uzgodnił z nabywcą, że płatność ceny nastąpi w ratach, za co będzie pobierał odsetki, traktowane jako usługa finansowa. Wnioskodawca zapytał, czy obrót z tytułu tej usługi powinien być uwzględniany przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Organ podatkowy, po ponownym rozpatrzeniu sprawy w kontekście wyroków sądów administracyjnych, uznał, że usługa finansowa związana z ratalną sprzedażą nieruchomości ma charakter pomocniczy w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy o VAT. W związku z tym obrót z tego tytułu nie powinien być uwzględniany przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Organ przeprowadził szczegółową analizę stanu faktycznego i stwierdził, że usługa finansowa nie stanowi bezpośredniego, stałego i koniecznego uzupełnienia działalności Wnioskodawcy, lecz jest jedynie pomocnicza w odniesieniu do sprzedaży nieruchomości.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy usługi finansowe związane z ratalną spłatą przez nabywcę ceny za sprzedaną nieruchomość (jako usługi zwolnione z VAT) nie są uwzględniane przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług, z uwagi na to, że usługi te zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług mają charakter pomocniczy?

Stanowisko urzędu

1. Organ podatkowy, po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokami sądów administracyjnych, stwierdził, że usługa finansowa związana z ratalną sprzedażą nieruchomości ma charakter pomocniczy w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy o VAT i dlatego obrót z tego tytułu nie powinien być uwzględniany przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Organ dokonał szczegółowej analizy stanu faktycznego i uznał, że usługa finansowa nie stanowi bezpośredniego, stałego i koniecznego uzupełnienia działalności Wnioskodawcy, a jest jedynie pomocnicza w stosunku do sprzedaży nieruchomości. Uwzględniając kryteria oceny transakcji pomocniczych, takie jak liczba transakcji, stopień zaangażowania zasobów Wnioskodawcy oraz stopień powiązania tych czynności z podstawową działalnością (opodatkowaną) Wnioskodawcy, organ uznał, że usługa finansowa ma charakter pomocniczy.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 20 czerwca 2018 r. sygn. akt I SA/Op 143/18 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 czerwca 2021 r. sygn. akt I FSK 2065/18, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 3 listopada 2017 r. (data wpływu 7 listopada 2017 r.), uzupełnionym pismem z 4 stycznia 2018 r. (data wpływu 9 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uwzględnienia usług finansowych związanych z ratalną spłatą przez nabywcę ceny za sprzedaną nieruchomość (usług zwolnionych od podatku VAT (podatek od towarów i usług)) przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług, z uwagi na treść art. 90 ust. 6 ustawy o podatku od towarów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 7 listopada 2017 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uwzględnienia usług finansowych związanych z ratalną spłatą przez nabywcę ceny za sprzedaną nieruchomość (usług zwolnionych od podatku VAT) przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług, z uwagi na treść art. 90 ust. 6 ustawy o podatku od towarów.

W dniu 22 lutego 2018 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał dla Wnioskodawcy interpretację indywidualną znak: 0112-KDIL1-1.4012.568.2017.2.MW w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, że opisana usługa finansowa związana z ratalną sprzedażą nieruchomości będzie miała charakter pomocniczy (incydentalny) w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy. Zatem obrót z tytułu jej świadczenia jest/będzie uwzględniany przy kalkulacji proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

Wnioskodawca na interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego z 22 lutego 2018 r. znak: 0112-KDIL1-1.4012.568.2017.2.MW złożył skargę z 22 marca 2018 r. (data wpływu 27 marca 2018 r.).

W odpowiedzi na skargę, Dyrektor Krajowej informacji Skarbowej, pismem z 25 kwietnia 2018 r. znak: 0112-KDIL1-1.4012.568.2017.4.MW, stwierdził brak podstaw do uchylenia ww. interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, wyrokiem z dnia 20 czerwca 2018 r. sygn. akt I SA/Op 143/18, uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 22 lutego 2018 r. znak: 0112-KDIL1-1.4012.569.2017.4.MW.

Powyższy wyrok został zaskarżony do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargą kasacyjną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 września 2018 r. Ponadto wyrok został zaskarżony do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargą kasacyjną pana T.S.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 18 czerwca 2021 r. sygn. akt I FSK 2065/18 oddalił obie skargi kasacyjne.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony wymaga ponownego rozpatrzenia przez Organ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawcy oraz jego małżonkowi przysługiwało prawo użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawo własności znajdujących się na tych nieruchomościach budynków, budowli i urządzeń (dalej „nieruchomość zbyta”). „Nieruchomość zbyta” w całości była wykorzystywana w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej (usługi wynajmu). Wnioskodawca w dniu zbycia nieruchomości był i pozostaje czynnym podatnikiem VAT.

W dniu 1 kwietnia 2017 r. Wnioskodawca zbył (dalej „zbycie” lub „sprzedaż”) „nieruchomość zbytą” na rzecz innego podatnika podatku od towarów i usług, który w dniu transakcji był i nadal jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT. Zbycie „nieruchomości zbytej” nastąpiło za zgodą drugiego małżonka.

Od sprzedaży „nieruchomości zbytej” został zapłacony podatek od towarów i usług. W związku ze sprzedażą „nieruchomości zbytej” strony w umowie sprzedaży przewidziały możliwość spłaty ceny w ratach, przy czym określiły one, że w przypadku zapłaty w ratach naliczane będą określone w umowie odsetki.

Nabywca dokonuje spłaty ceny w ratach w związku z tym naliczane są odsetki stanowiące wynagrodzenie za możliwość ratalnej spłaty ceny za „nieruchomość zbytą”.

W 2016 roku i latach poprzednich wartość obrotu z tytułu czynności zwolnionych nie przekraczała 2% całości obrotu. Wnioskodawca przewiduje, że może dojść do tego, że proporcja między obrotem z tytułu czynności opodatkowanych (w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego) do całości obrotu (zwolniony plus opodatkowany) wyniesie 98 lub mniej procent obrotu w skali roku, jeżeli w proporcji miałby uwzględnić obroty związane z przedmiotową transakcją (sprzedaży na raty).

Poszczególne raty za „nieruchomość zbytą” rozliczane są w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy, poprzez ich zaliczenie na należność główną i określone w umowie odsetki (zgodnie z zapisami umowy sprzedaży „nieruchomości zbytej”).

Usługi zwolnione wykonywane są w biurowcu Wnioskodawcy na innej nieruchomości niż „nieruchomość zbyta”. W związku z otrzymaniem poszczególnych rat (części ceny) na rachunek bankowy:

  1. na żądanie nabywcy Wnioskodawca wystawia fakturę,

  2. Wnioskodawca będzie księgować obrót i przychód z tytułu tej usługi i rozliczy go podatkowo (pdof i vat).

W ramach prowadzonego przedsiębiorstwa Wnioskodawca prowadzi przede wszystkim działalność pośrednictwa w sprzedaży i świadczy usługi wynajmu powierzchni pod działalność gospodarczą. Przedmiotowa transakcja sprzedaży „nieruchomości zbytej” ma charakter wyjątkowy w działalności Wnioskodawcy.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

Wnioskodawca jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i jest wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Wnioskodawca nie miał i nie ma wymienionej wśród PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) działalności gospodarczej związanej ze świadczeniem usług finansowych, w tym polegających na finansowaniu sprzedaży na raty za odpłatnością czy udzielaniu pożyczek. Wynika to z faktu, że w przypadku Wnioskodawcy sprzedaż na raty za odpłatnością ma charakter pomocniczy, a nie samodzielny w stosunku do przedmiotu sprzedaży.

W przypadku przedmiotowej transakcji Wnioskodawca dokonał zbycia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości i prawa własności budynków (nieruchomości) jako jednego ze składników majątku wykorzystywanego przez niego w prowadzonej działalności gospodarczej. Przed sprzedażą Wnioskodawca wykorzystywał tę nieruchomość do wykonywania przez siebie działalności gospodarczej (produkcyjnej), a następnie przez pewien okres (kilkanaście miesięcy) wynajmował tę nieruchomość innemu podmiotowi.

W dniu 1 kwietnia 2017 r. doszło do zbycia tej nieruchomości, jednak z uwagi na znaczną jej wartość, Wnioskodawca uzgodnił z nabywcą, że sprzedaż nastąpi poprzez płatność ceny w ratach nie niższych niż określone w umowie. Związana z tym jest konieczność zapłaty odsetek (usługa finansowa). Ta usługa zgodnie z umową może być świadczona do 31 grudnia 2032 r. Z uwagi na związek nieruchomości z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, jej zbycie jest również nierozerwalnie związane z tą działalnością. Usługa finansowa związana jest więc bezpośrednio i służy sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie może wykluczyć, że w przyszłości dokona sprzedaży innego składnika majątkowego na raty za dodatkową odpłatnością (odsetki), ale na razie nie ma takich planów.

Pełnomocnik Wnioskodawcy nie jest w stanie jednoznacznie zinterpretować pojęcia zasadniczej działalności gospodarczej, które nie jest pojęciem zdefiniowanym w ustawie o podatku od towarów i usług. Jeżeli należałoby to rozumieć poprzez główne źródła przychodu to odsetki od ceny za nieruchomość sprzedaną na raty nie stanowią zasadniczej działalności Wnioskodawcy, stąd nie zostały wymienione w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca posiada składniki majątkowe, które zakupił lub wytworzył we własnym zakresie, i wykorzystuje je w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jedną ze związanych z tą działalnością gospodarczą czynności jest zbywanie tych składników przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, tj. rzeczy (np. środków trwałych), w tym gruntów i budynków. Nabywanie tych rzeczy, wykorzystywanie w działalności gospodarczej i ich zbywanie stanowi element prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawcy, ale nie stanowi działalności zasadniczej (którą dla Wnioskodawcy jest m.in. działalność handlowa, usługi wynajmu, czy inne usługi nie będące usługami finansowymi). W przypadku zbycia tych rzeczy będzie to zawsze następowało w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy, tak jak np. samochód, który po zakupie i kilku latach korzystania z niego w działalności gospodarczej, zostanie sprzedany. Mimo iż zbycie składnika wykorzystywanego w działalności gospodarczej Wnioskodawcy (tutaj nieruchomości) stanowi immanentny element prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, to usługa finansowa związana z rozłożeniem ceny za tę nieruchomość na raty nie stanowi zasadniczej działalności Wnioskodawcy.

Wnioskodawca dysponuje kilkoma nieruchomościami, w których prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na wynajmie lub świadczeniu innych usług. Wnioskodawca w najbliższym czasie nie planuje dokonywania kolejnych sprzedaży nieruchomości na raty za opłatnością (odsetki), ale nie może wykluczyć takiej sytuacji w przyszłości. Natomiast jeżeli chodzi o odsetki od sprzedanej na raty nieruchomości, to jak wynika z umowy może je otrzymywać do 31 grudnia 2032 r. (oprocentowanie jest stałe).

Zdaniem Wnioskodawcy wobec powyższego świadczone przez niego usługi nie są świadczone regularnie, bowiem jest to jedna usługa świadczona przez długi okres, ale jak na razie jednorazowo, natomiast usługa ta ma związek z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.

Wnioskodawca ma świadomość, że przy zbywaniu rzeczy o wartości 24.229.900,00 zł będzie miał trudności z ich zbyciem, zwłaszcza bez rozkładania ceny na raty. Świadcząc usługi finansowe związane z rozłożeniem ceny na raty będzie je świadczyć regularnie, a obrót będzie powstawał przy zapłacie każdej raty ceny nieruchomości spłacanej przez nabywcę.

W wykonywanie usług związanych ze sprzedażą nieruchomości na raty zaangażowanych jest kilku pracowników Wnioskodawcy i wykorzystywane przez nich rzeczy, takie jak biura i sprzęt biurowy. Do czynności z tym związanych należy rozliczenie księgowe i podatkowe zobowiązań i wpłat nabywcy nieruchomości, sprawdzenie wpływu na rachunek bankowy kwot odpowiadających wysokości poszczególnych rat i odsetek. W przyszłości w przypadku ewentualnych opóźnień w zapłacie może pojawić się konieczność podjęcia windykacji należności, w tym prowadzenia sprawy sądowej.

Jeżeli przez zaangażowane środki Dyrektor KIS ma na myśli wartość nieruchomości lub wierzytelność z tytułu sprzedaży nieruchomości spłacaną w ratach, to na dzień zbycia nieruchomości niezamortyzowana wartość początkowa wynosiła 4.880.550,61 zł i m.in. ta kwota stała się kosztem uzyskania przychodu z tytułu zbycia nieruchomości. Przychód ze sprzedaży tej nieruchomości wyniósł 24.229.900,00 zł. Spłaty będą następowały w ratach miesięcznych nie niższych niż 100.000 zł. Raty te będą wzrastały do 2029 roku do 200.000 zł miesięcznie.

Pozostała wartość aktywów zaangażowanych w działalności gospodarczej Wnioskodawcy, po zbyciu przedmiotowej nieruchomości wynosi ok. 162.870.906,31 zł (na dzień 30 kwietnia 2017 r.), a ok. 165.035.691,71 zł (na dzień 30 listopada 2017 r.). Wnioskodawca dzięki zbyciu nieruchomości na raty nie ponosi kosztów i ryzyka związanego z wynajmem nieruchomości, a uzyskuje przychody z tytułu usługi związanej z rozłożeniem ceny na raty są wyższe niż na lokacie w banku. Jednocześnie należy podkreślić, że traktując wierzytelności z tytułu sprzedaży nieruchomości jako środki zaangażowane służące świadczeniu usługi związanej z zapłatą ceny w ratach, nie stanowią one towaru podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z wykonywaniem usługi finansowej związanej z rozłożeniem ceny za nieruchomość na raty związane jest wykorzystywanie następujących aktywów, m.in. biuro z wyposażeniem, komputery wraz z oprogramowaniem, czy telefony. W związku z tym, że świadczenie tej usługi nie wymaga szczególnego zaangażowania, czynności związane z tą usługą pomocniczą do sprzedaży nieruchomości wykonują dotychczasowi pracownicy (nie było w związku z tą usługą konieczności zatrudniania nowych pracowników, czy zakupu dodatkowego wyposażenia).

Dodatkowo należy zaznaczyć, że jeżeli przyjąć, że aktywem związanym z tą usługą jest wartość wierzytelności z tytułu ceny za nieruchomość, to nie stanowi ona towaru lub usługi podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a powstała w związku z czynnością już opodatkowaną (sprzedaż nieruchomości).

Otrzymywane w każdym miesiącu przez Wnioskodawcę odsetki wynoszą średnio w 2017 roku miesięcznie ok. 72.000 zł, a w 2018 roku będzie to ok. 70 tys. zł miesięcznie. Kwota z tytułu odsetek w kolejnych latach będzie ulegać zmniejszeniu.

Przychody Wnioskodawcy wynoszą za okres styczeń-listopad 2017 roku ok. 23.102.925,96 zł (bez uwzględnienia odsetek od przedmiotowej transakcji) plus dochód z tytułu sprzedaży nieruchomości ok. 12.000.000 zł. Należy przypuszczać, że z wyjątkiem przychodów z tytułu sprzedaży nieruchomości, przychody Wnioskodawcy będą z roku na rok zwiększać się. Z punktu widzenia prowadzonej działalności i wartości sprzedanej nieruchomości zdaniem Wnioskodawcy wynagrodzenie za usługę związaną ze spłatą w ratach ceną za nieruchomość nie stanowi uzupełnienia działalności gospodarczej Wnioskodawcy, które miałoby charakter bezpośredni, stały czy konieczny. Dlatego według Wnioskodawcy bez wątpienia jest to usługa pomocnicza związana ze sprzedażą nieruchomości na raty.

Pełnomocnik Wnioskodawcy końcowo podkreśla, że w jego ocenie przedmiotową usługę związaną ze sprzedażą nieruchomości na raty należy zakwalifikować jako mieszczącą się w zakresie usług wymienionych w art. 90 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Wynika to z faktu, że zasadniczym celem transakcji była sprzedaż nieruchomości (prawa użytkowania wieczystego nieruchomości i prawo własności budynków) wykorzystywanej w działalności gospodarczej, z którą związana była usługa polegają na rozłożeniu ceny nieruchomości na raty. Odsetki od spłaty ceny w ratach nie były więc celem tej transakcji, a jedynie sprzedaż nieruchomości. Wnioskodawca nie miałby więc możliwości sprzedaży nieruchomości i uzyskania dochodu z tytułu jej zbycia, stąd należy przyjąć, że bez wątpienia czynności te były pomocnicze w stosunku do sprzedaży nieruchomości. Należy też podkreślić, że Wnioskodawca nie zajmuje się udzielaniem kredytów lub pożyczek, ani nie zajmuje się obrotem nieruchomościami.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy usługi finansowe związane z ratalną spłatą przez nabywcę ceny za sprzedaną nieruchomość (jako usługi zwolnione z VAT) nie są uwzględniane przy obliczaniu proporcji, o której jest mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług, z uwagi na to, że usługi te zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług mają charakter pomocniczy?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Wnioskodawca dokonał on sprzedaży „nieruchomości zbytej” wykorzystywanej dotychczas w działalności gospodarczej. W związku z tą sprzedażą Wnioskodawca świadczy nabywcy usługę finansową polegającą na tym, że za odpłatnością (określone w umowie sprzedaży odsetki) nabywca „nieruchomości zbytej” może dokonywać spłaty ceny za nią w ratach. Ta usługa finansowa jest ściśle związana ze sprzedażą „nieruchomości zbytej”, wobec czego należy ją traktować jako pomocniczą w stosunku do dostawy „nieruchomości zbytej”.

Zdaniem Wnioskodawcy obrót z tytułu przedmiotowej usługi finansowej związanej z dostawą towarów („nieruchomości zbytej”) należy traktować jako pomocniczą transakcję finansową, która zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, i dlatego nie jest on zaliczany do obrotu, o którym jest mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

Powyższe stanowisko potwierdza również orzecznictwo NSA, m.in. wyrok NSA z dnia 26 kwietnia 2017 r., sygn. akt I FSK 1894/15: „(`(...)`) Skarżąca prowadzi działalność gospodarczą, polegającą na produkcji opakowań, zaś udzielenie pożyczek, choć przynosi wpływy w postaci oprocentowania, nie stanowi stałego i podstawowego źródła jej dochodu. Ponadto rozmiar i charakter dokonanych świadczeń wskazuje na ograniczony stopień wykorzystania innych niż finansowe aktywów Spółki. (`(...)`) Wreszcie wskazując na wyjątkowy kontekst transakcji należało stwierdzić, że również pod względem częstotliwości (w tym potencjalnej), były to czynności pomocnicze.”.

„Taka ocena wpisuje się w utrwaloną linię orzeczniczą Naczelnego Sądu Administracyjnego, który zajmował się wielokrotnie kwestią wliczania do mianownika proporcji obrotu uzyskanego z tytułu usług finansowych świadczonych sporadycznie na tle różnych stanów faktycznych związanych z usługami finansowymi (por. wyroki NSA z dnia 5 grudnia 2013 r., sygn. akt I FSK 1757/12, z dnia 22 czerwca 2011 r., sygn. akt I FSK 912/10, z dnia 14 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 571/12, dostępne na www.orzeczenia.nsa.gov.pl”.

Mając na uwadze ocenę prawną wyrażoną przez WSA w Opolu w ww. wyroku sygn. akt I SA/Op 143/18 i NSA w ww. wyroku sygn. akt I FSK 2065/18 oraz stan prawny mający w sprawie zastosowanie, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Generalna zasada określona w art. 86 ust. 1 ustawy stanowi, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku od towarów i usług w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Ustawa wyłącza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

W przypadku, kiedy podatnik dokonuje zakupów związanych zarówno z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, zastosowanie znajdują przepisy art. 90 ustawy. Przepisy te są wyrazem ścisłej zależności między uprawnionym odliczeniem podatku naliczonego a wykonywaniem czynności opodatkowanych, które w sposób technicznoprawny uzupełniają generalną zasadę wyrażoną w wyżej cyt. art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak stanowi art. 90 ust. 1 ustawy w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 (art. 90 ust. 2 ustawy).

W myśl art. 90 ust. 3 ustawy proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Przy ustalaniu ww. proporcji należy mieć na względzie art. 90 ust. 6 ustawy o VAT. Na podstawie tego przepisu do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:

  1. pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;

  2. usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Należy wskazać, że ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy o podatku od towarów i usług nie zdefiniował pojęcia charakter „pomocniczy”. W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, która jest podstawą komunikacji z adresatem normy. Dopiero kiedy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych wykładni. Według internetowego słownika synonimów (strona internetowa http://synonim.net/synonim/pomocniczy), synonimami do słowa „pomocniczy” są pojęcia: „pomocny, wspierający, poboczny, akcesoryjny, dodatkowy, dopływowy, posiłkowy, subsydialny, subsydiarny, uzupełniający, wspomagający”.

Należy zauważyć, że przepis art. 174 (1) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347/1, ze zm.) wskazuje, w jaki sposób na podstawie danych dotyczących struktury wszystkich transakcji podatnika należy obliczyć kwotę odliczeń przysługujących podatnikowi wykonującemu czynności wywierające różne skutki w zakresie prawa do odliczenia podatku. Natomiast zgodnie z przepisem art. 174 (2) Dyrektywy niektóre kategorie przychodów wyłączane są z obrotów uwzględnianych przy obliczeniu proporcji, o której mowa w ust. 1. Oznacza to, że dokonywanie niektórych transakcji zarówno opodatkowanych, jak i zwolnionych od podatku nie wpływa na wysokość podatku naliczonego podlegającego proporcjonalnemu rozliczeniu.

Na podstawie przepisu art. 174 (2) ww. Dyrektywy w drodze odstępstwa od ust. 1, przy obliczaniu proporcji podlegającej odliczeniu nie uwzględnia się następujących kwot:

a. wysokości obrotu uzyskanego z dostaw dóbr inwestycyjnych używanych przez podatnika do potrzeb jego przedsiębiorstwa;

b. wysokości obrotu uzyskanego z transakcji związanych z pomocniczymi transakcjami w zakresie nieruchomości i z pomocniczymi transakcjami finansowymi;

c. wysokości obrotu uzyskanego z transakcji, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. b)-g), jeżeli są to transakcje pomocnicze.

Przepisy unijnej Dyrektywy w zakresie podatku VAT posługują się określeniem „incidental transactions” w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako „transakcje incydentalne/uboczne”. Termin „incydentalny” według Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko”, natomiast termin „uboczny” oznacza „dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy”. Transakcje o charakterze „incydentalnym” oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie „incydentalności” odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika.

Przy interpretacji terminu transakcji pomocniczych warto odwołać się także do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 11 lipca 1996 r. w sprawie Regie Dauphinoise (C-306/94) TSUE dokonał interpretacji pojęcia incydentalności w kontekście wykonywania transakcji finansowych. We wspomnianym wyroku TSUE wskazał, że o sporadycznym charakterze transakcji nie decyduje ich relatywnie niewielki udział wartościowy w całokształcie prowadzonej przez podatnika działalności. W wyroku tym TSUE odniósł się również do charakteru i kontekstu wykonywanych czynności wskazując, że tworzenie na własny rachunek lokat przez firmę zarządzającą nieruchomościami, ze środków wpłacanych przez właścicieli lub najemców, nie może być traktowane jako incydentalne, gdyż otrzymanie odsetek z tych inwestycji jest bezpośrednią, stałą i konieczną konsekwencją działalności opodatkowanej firm zarządzających nieruchomościami. Tym samym, zgodnie z wnioskowaniem a contrario, TSUE określił transakcje uznawane za wykonywane w sposób incydentalny jako te, które nie stanowią bezpośredniej, stałej i koniecznej konsekwencji działalności opodatkowanej.

Na taką interpretację może również wskazywać orzeczenie z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie EDM (C-77/01). We wspomnianym orzeczeniu TSUE, za incydentalne (pomocnicze) uznał te transakcje finansowe, których realizacja angażuje niewielką ilość towarów lub usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (które to towary i usługi stanowią aktywa podatnika), a skala przychodów może być wskazówką, czy rzeczywiście transakcje mają charakter incydentalny (pomocniczy).

Należy zatem stwierdzić, że transakcje „pomocnicze” nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Jeżeli działalność finansowa stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze i incydentalne. Ani ilość udzielonych pożyczek ani też liczba kontrahentów, którym udzielono tych pożyczek, same w sobie nie świadczą o tym, czy można i należy traktować ww. czynności jako czynności pomocnicze w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy. Aby bowiem dojść do wniosku, że czynności te mają taki charakter, konieczne jest ich zestawienie według różnorakich kryteriów. Trzeba wziąć zatem pod uwagę wartość, ilość, częstotliwość czynności, stopień zaangażowania aktywów podatnika itp., na tle całokształtu jego działalności. Innymi słowy, aby ocenić, czy czynność jest pomocnicza (incydentalna) należy wziąć pod uwagę całokształt działalności podatnika.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii uwzględniania obrotu z tytułu usługi finansowej związanej z ratalną sprzedażą nieruchomości przy wyliczaniu wartości współczynnika sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy przede wszystkim przywołać stanowiska sądów administracyjnych przedstawione w zapadłych w tej sprawie wyrokach, które z mocy przywołanego już wcześniej art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, wiążą Organ w tej sprawie.

I tak, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w ww. wyroku z 20 czerwca 2018 r. sygn. akt I SA/Op 143/18, stwierdził, że cyt. „…Organ w sposób prawidłowy dokonał wykładni pojęcia pomocniczy, uwzględniając zarówno wykładnię językową, jak również zgodną z zaprezentowaną w przywołanych wyżej wyrokach wykładnię celowościową, którą Sąd orzekający w tej sprawie podziela i przyjmuje za własną. Wykładnia ta oparła się na brzmieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a wykorzystanie przepisów Dyrektywy (również w innych wersjach językowych), słowników językowych oraz orzecznictwa TSUE było uprawnione. Wbrew twierdzeniom skargi, organ nie nadał interpretowanemu terminowi "pomocniczy" znaczenia opartego na angielskiej wersji językowej Dyrektywy. Przywołanie jej, jak również odwołanie się do orzeczeń sądów administracyjnych i TSUE służyło m.in. analizie celu, dla którego wprowadzono zwolnienie przedmiotowe unormowane w polskiej ustawie podatkowej w art. 90 ust. 6 uptu.

(…) trafnie organ wskazał w wydanej interpretacji, że o uznaniu czynności za pomocnicze, incydentalne, nie decyduje ani ilość transakcji, ani też liczba kontrahentów. Do oceny czy czynności mają charakter pomocniczych w rozumieniu art. 90 ust. 6 uptu, konieczne jest ich zestawienie według różnorakich kryteriów. Trzeba wziąć zatem pod uwagę wartość, ilość, częstotliwość czynności, stopień zaangażowania aktywów podatnika itp., na tle całokształtu jego działalności, w tym czy są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności.

Zatem, organ stosownie do przedstawionej wykładni zobligowany był do przeprowadzenia szczegółowej analizy danych zawartych we wniosku pod kątem w/w kryteriów, bez zastępowania ich własnymi ocenami, uzupełnianiem czy zmianami w jakimkolwiek zakresie.

W związku z podniesionymi w skardze zarzutami naruszenia przepisów postępowania wskazanych w pkt 4 a-g zrzutów skargi wskazać należy, że zgodnie z art. 14c § 1 op, interpretacja indywidualna powinna zawierać wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie. Zgodnie z § 2 w/w przepisu, w razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna powinna zawierać wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym. Z treści tego ostatniego przepisu niewątpliwie wynika, że w przypadku negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy organ winien zawrzeć w wydanej interpretacji dwa obowiązkowe elementy, a mianowicie wskazanie przez organ prawidłowego stanowiska w zakresie interpretowanego przepisu oraz przedstawienie uzasadnienia prawnego takiego stanowiska w sprawie.

Co istotne i podkreślane w orzecznictwie sądów administracyjnych, interpretacja indywidualna nie stanowi abstrakcyjnego wyjaśnienia przepisów prawnych, lecz jest dokonaniem oceny prawnej stanowiska wnioskującego na tle zindywidualizowanego stanu faktycznego, który jest przedstawiony przez podatnika we wniosku o udzielenie interpretacji, a organ interpretacyjny, a następnie także i sąd administracyjny w ramach kontroli zaskarżonej interpretacji, są związani przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Specyfika postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej polega na tym, że organ wydający interpretację bierze pod uwagę tylko i wyłącznie elementy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawione przez stronę we wniosku. W konsekwencji ocena prawna powinna dotyczyć tylko tego co wynika z przedstawionego przez stronę stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Podkreślić przy tym należy, że uzasadnienie prawne stanowiska organu interpretacyjnego musi stanowić rzetelną informację dla wnioskodawcy, dlaczego w jego sprawie dane przepisy znajdują zastosowanie, a także dlaczego wyrażony przez niego pogląd nie zasługuje na uwzględnienie. Z tego też względu, stanowisko własne organu musi być wyczerpujące, tak aby wynikało z niego, że organ ocenił wszystkie istotne dla sprawy argumenty wnioskodawcy.

Aby jednakże było to możliwe, stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe musi być opisany w sposób wyczerpujący. Opisany stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe należy uznać za wyczerpujący, jeśli wskazane okoliczności są wystarczające do oceny stanowiska wnioskodawcy i wydania indywidualnej interpretacji.

Jeśli zatem we wniosku o wydanie interpretacji strona przedstawiła stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) w sposób uniemożliwiający dokonanie pełnej i rzetelnej oceny prawnej jej stanowiska, to organ podatkowy, winien wówczas w trybie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h op, wezwać stronę do uzupełnienia braków wniosku. Może tym samym żądać od wnioskodawcy uszczegółowienia opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) jeśli uzna, że jest to niezbędne do dokonania jego prawidłowej kwalifikacji prawnej, bowiem wydając interpretację indywidualną opiera się on tylko i wyłącznie, podobnie jak i Sąd w ramach rozpoznania niniejszej sprawy, na stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) przedstawionym przez samego wnioskodawcę.

Pełny i wyczerpujący opis stanu faktycznego (zdarzenie przyszłe), istotny jest również z uwagi na funkcję ochronną (gwarancyjną) interpretacji, skoro wywołuje ona skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile zaistniały stan faktyczny i projektowane zdarzenie przyszłe pokrywać się będą z opisem podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisanego zdarzenia przyszłego, wydana interpretacja straci swoją aktualność. Organ nie jest uprawniony do modyfikacji stanu faktycznego, czy też stosowania jakichkolwiek domniemań, co do jego elementów.

Opisując stan faktyczny w celu uzyskania interpretacji wnioskodawca bierze na siebie odpowiedzialność za jego kompletność i wszelkie nieścisłości, a od jego decyzji zależy, jakie informacje znajdą się w opisie stanu faktycznego (zob. wyrok NSA z dnia 21 stycznia 2016 r., sygn. akt I FSK 1915/14, LEX nr 1994997). Organ zaś, w postępowaniu zmierzającym do wydania interpretacji nie jest uprawniony do ingerowania (poprzez negację bądź uzupełnianie) w stan faktyczny zawarty we wniosku o jej udzielenie; nie może go własnymi ocenami podważać, ustalać, uzupełniać ani też zmieniać w jakimkolwiek zakresie, nawet wówczas, gdyby w oparciu o inne źródła, czy wiedzę znaną mu z urzędu, miał uzasadnione wątpliwości co do zgodności przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego z obiektywną rzeczywistością (zob. wyrok NSA z dnia 25 listopada 2015 r., sygn. akt II FSK 2334/13, LEX nr 1990249).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że organ, stosownie do przeprowadzonej i zaakceptowanej przez Sąd wykładni art. 90 ust. 6 uptu, oceniając czy usługa finansowa ma charakter pomocniczy, powinien wziąć pod uwagę różne kryteria, w tym takie jak wartość, ilość, częstotliwość czynności, stopień zaangażowania aktywów podatnika itp., na tle całokształtu jego działalności, w tym to czy usługa ta jest związana z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z tego tytułu są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności, powód dokonania danej czynności. Dokonując oceny organ powinien w sposób szczegółowy odnieść się do przedstawionych przez stronę poszczególnych elementów stanu faktycznego, bez dokonywania jakiejkolwiek jego modyfikacji czy uzupełnienia. Stanowisko organu musi być wyczerpujące i powinno zawierać ocenę wszystkich istotnych dla sprawy argumentów wnioskodawcy.(..)”.

Natomiast Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 18 czerwca 2021 r. sygn. akt I FSK 2065/18 stwierdził, że cyt. „… należy zgodzić się z Sądem pierwszej instancji, że w zaskarżonej interpretacji, na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego nie wyjaśniono dlaczego – opisana we wniosku o wydanie interpretacji usługa polegająca na rozłożeniu na raty ceny sprzedanej nieruchomości za wynagrodzeniem w postaci odsetek nie stanowiła towarzyszącej tej sprzedaży „pomocniczej transakcji finansowej”, skoro nie można było przypisać jej cech bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia działalności prowadzonej przez skarżącego. Co istotne, z treści wniosku nie wynikało, aby skarżący w związku ze świadczeniem tej usługi angażował towary i usługi, z tytułu nabycia których przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.”

Mając na uwadze powyższe należy zauważyć, że w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa Wnioskodawca prowadzi przede wszystkim działalność pośrednictwa w sprzedaży i świadczy usługi wynajmu powierzchni pod działalność gospodarczą. Przedmiotowa transakcja sprzedaży „nieruchomości zbytej” ma charakter wyjątkowy w działalności Wnioskodawcy. W przypadku przedmiotowej transakcji Wnioskodawca dokonał zbycia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości i prawa własności budynków (nieruchomości) jako jednego ze składników majątku wykorzystywanego przez niego w prowadzonej działalności gospodarczej. Przed sprzedażą Wnioskodawca wykorzystywał tę nieruchomość do wykonywania przez siebie działalności gospodarczej (produkcyjnej), a następnie przez pewien okres (kilkanaście miesięcy) wynajmował tę nieruchomość innemu podmiotowi.

W dniu 1 kwietnia 2017 r. doszło do zbycia tej nieruchomości, jednak z uwagi na znaczną jej wartość, Wnioskodawca uzgodnił z nabywcą, że sprzedaż nastąpi poprzez płatność ceny w ratach nie niższych niż określone w umowie. Związana z tym jest konieczność zapłaty odsetek (usługa finansowa). Ta usługa zgodnie z umową może być świadczona do 31 grudnia 2032 r. Z uwagi na związek nieruchomości z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, jej zbycie jest również nierozerwalnie związane z tą działalnością. Usługa finansowa związana jest więc bezpośrednio i służy sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie może wykluczyć, że w przyszłości dokona sprzedaży innego składnika majątkowego na raty za dodatkową odpłatnością (odsetki), ale na razie nie ma takich planów.

Wnioskodawca dysponuje kilkoma nieruchomościami, w których prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na wynajmie lub świadczeniu innych usług. Wnioskodawca w najbliższym czasie nie planuje dokonywania kolejnych sprzedaży nieruchomości na raty za opłatnością (odsetki), ale nie może wykluczyć takiej sytuacji w przyszłości. Natomiast jeżeli chodzi o odsetki od sprzedanej na raty nieruchomości, to jak wynika z umowy może je otrzymywać do 31 grudnia 2032 r. (oprocentowanie jest stałe).

Wnioskodawca ma świadomość, że przy zbywaniu rzeczy o wartości 24.229.900,00 zł będzie miał trudności z ich zbyciem, zwłaszcza bez rozkładania ceny na raty.

Otrzymywane w każdym miesiącu przez Wnioskodawcę odsetki wynoszą średnio w 2017 roku miesięcznie ok. 72.000 zł, a w 2018 roku będzie to ok. 70 tys. zł miesięcznie. Kwota z tytułu odsetek w kolejnych latach będzie ulegać zmniejszeniu.

Odnosząc się do powyższego należy jeszcze raz podkreślić, że w świetle orzecznictwa TSUE aby ocenić, czy dane czynności mogą być uznane za „pomocnicze” konieczne jest ich zestawienie według różnych kryteriów (wartości, ilości, częstotliwości, wielkości zaangażowanych środków itd.) z całokształtem działalności gospodarczej podatnika (Wnioskodawcy). Jak już wskazano przy bardzo nieostrych granicach wykładni pojęcia „incydentalnych” (pomocniczych) transakcji finansowych, nie powinien decydować jeden wskaźnik, czy też jedno kryterium, ale ich całokształt wyznaczający miejsce, znaczenie i zakres danych transakcji w całokształcie działalności gospodarczej podatnika (Wnioskodawcy).

Uwzględniając kryteria, które powinny być brane pod uwagę przy ocenie czy mamy do czynienia z transakcjami pomocniczymi (sporadycznymi), o których mowa w art. 90 ust. 6 ustawy o VAT należy uznać, że liczba transakcji, stopień powiązania tych czynności z podstawową działalnością (opodatkowaną) Wnioskodawcy przemawia za uznaniem tej czynności za pomocniczą (sporadyczną) w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu.

Przede wszystkim wskazać należy, że celem transakcji była sprzedaż nieruchomości (prawa użytkowania wieczystego nieruchomości i prawa własności budynków). Z uwagi na cenę tej nieruchomości (ponad 24 mln. zł) Wnioskodawca postanowił rozłożyć ją na raty. Ponadto Wnioskodawca nie planuje dokonywania kolejnych sprzedaży nieruchomości na raty za odpłatnością, ale nie może wykluczyć takiej sytuacji w przyszłości. Ponadto świadczenie usługi rozłożenia płatności nieruchomości na raty nie wymaga szczególnego zaangażowania, czynności te wykonują pracownicy w oparciu o dotychczasowy sprzęt.

Zatem zarówno liczba, stopień zaangażowania zasobów Wnioskodawcy, stopień powiązania tych czynności z podstawową działalnością (opodatkowaną) Wnioskodawcy przemawia za uznaniem tych czynności za pomocnicze (sporadyczne) w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu. Nie można przyjąć, by liczba świadczenia rozłożenia na raty (usługa finansowa) była znaczna (jedna umowa zawarta w 2017 r.). Z uwagi na fakt, że usługa finansowa świadczona przez Wnioskodawcy była związana z dostawą nieruchomości, w oparciu o którą prowadził działalność produkcyjną, a następnie przez pewien okres (kilkanaście miesięcy) wynajmował te nieruchomość innemu podmiotowi, to rozłożenie za opłatą ceny na raty nie wymagało zapewne dodatkowego zaangażowania kapitału pozyskanego od innych podmiotów.

Ponadto świadczenia usługi finansowej nie można powiązać z podstawową działalnością Wnioskodawcy, bowiem podstawowym zakresem działalności Wnioskodawcy jest przede wszystkim działalność pośrednictwa sprzedaży i świadczenie usługi wynajmu powierzchni pod działalność gospodarczą.

Działalność w zakresie świadczenia usługi finansowej nie została zaplanowana z góry i nie jest regularna, bowiem jak wyjaśniono we wniosku, rozłożenie płatności na raty przy cenie nieruchomości przekraczającej 24 mln zł. było konieczne. Bez rozłożenia ceny na raty sprzedaż nieruchomości, jak wskazał Wnioskodawca, byłaby utrudniona. Ponadto Wnioskodawca nie planuje dokonywania kolejnych sprzedaży nieruchomości na raty za odpłatnością, ale nie może wykluczyć takiej sytuacji w przyszłości.

Tym samym czynność usługi finansowej, o której mowa we wniosku, świadczonej przez Wnioskodawcę nie stanowi bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia działalności podatnika.

Oceniając charakter transakcji finansowej wykonywanej przez Wnioskodawcę należy uznać, że wyżej opisane okoliczności uzasadniają stanowisko co do pomocniczości (sporadyczności) wykonywanych usług finansowych przez Wnioskodawcę.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że świadczona przez Wnioskodawcę usługa finansowa (rozłożenia ceny nieruchomości na raty za odpłatnością), na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, spełnia kryteria uznania jej za transakcję pomocniczą, o których mowa w art. 90 ust. 6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co oznacza, że uzyskany obrót w postaci odsetek nie należy uwzględniać przy wyliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy:

- zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym,

- zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji uchylonej ww. wyrokiem WSA w Opolu sygn. akt I SA/Op 143/18 tj. w dniu 22 lutego 2018 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postepowaniu przed sądami administracyjnymi – (Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinie zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się do błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawą.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili