Wnioskodawca, będący małżonkiem, wraz z żoną nabył niezabudowaną nieruchomość gruntową w celu powiększenia gospodarstwa rolnego. Z uwagi na potrzeby finansowe związane z rozwojem działalności rolniczej, planuje sukcesywną sprzedaż wydzielonych działek z tej nieruchomości. Organ podatkowy uznał, że sprzedaż udziałów w tych działkach nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ Wnioskodawca nie prowadzi aktywnej działalności w zakresie obrotu nieruchomościami, a jedynie zarządza swoim majątkiem prywatnym w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, w tym sfinansowania budowy własnego domu.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
13 października 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 13 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży udziału w niezabudowanej nieruchomości będącej we wspólności majątkowej małżeńskiej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 grudnia 2021 r. (wpływ 3 grudnia 2021 r.). Treść wniosku jest następująca:
Państwo (…) są małżeństwem od (…) czerwca 2009 roku. W tym czasie urodziło się im troje dzieci, dwie dziewczynki i chłopiec. (..) urodziła się (…) roku, (…) roku i (…) roku.
Od początku małżeństwa (to już 12 lat) Pani (…) mieszkają w domu rodzinnym Pana (…)wraz z jego Rodzicami.
Pan (…), bowiem pozostał, jako jedyny z dzieci (przy obowiązku spłaty pozostałego rodzeństwa) na gospodarstwie rolnym przejmując jednocześnie dożywotnią opiekę nad starymi i schorowanymi Rodzicami.
Rodzice Pana (…) utrzymują się z emerytury rolniczej, która wystarcza im na zakup podstawowych lekarstw i zapewnienie niezbędnych potrzeb życiowych. Oboje z Rodziców choruje na cukrzycę typu II, która jest bardzo niebezpieczna w powiązaniu z pozostałymi schorzeniami występującymi u osób w podeszłym wieku. Dodatkowo Mama Wnioskodawcy choruje na ciśnienie śródczaszkowe, jest po przebytej boreliozie, zapaleniu opon mózgowych, jak również po porażeniu mięśnia twarzowego. Towarzyszą jej również narastające problemy z kręgosłupem, a w konsekwencji problemy z poruszaniem się.
Wspólne mieszkanie jest jednak trudne dla obu Rodzin.
Z jednej strony seniorzy schorowani i osłabieni psychicznie potrzebują stabilności i codziennego wyciszenia, a młodsi członkowie Rodziny warunków do bezkolizyjnego wychowywania dzieci i swobodnego życia z możliwością m.in. przyjmowania gości, czy organizowania uroczystości rodzinnych bez obawy zakłócania spokoju Rodzicom Pana (…).
Dodatkowo należy wskazać, iż pierwsze lata wspólnego mieszkania z teściami były wyjątkowo trudne dla Pani (…)zwłaszcza, gdy w tym czasie doszło u Niej do kilku poronień, a wszystkie donoszone ciąże były zagrożone, co wymagało szczególnych warunków bytowych.
Niestety wspólne mieszkanie nie mogło tego w pełni zapewnić.
W tym czasie Pani (…) musiała również przerwać rozpoczęte studia magisterskie w (…) ze względu na zaistniałą sytuację rodzinną.
W tych okolicznościach Państwo (…) zaplanowali dołożyć wszelkich starań, aby iść na tzw. swoje, a więc wybudować się w pobliżu domu Rodziców, aby mieć jednocześnie możliwość kontynuowania opieki nad Nimi.
I właśnie w 2013 roku nadarzyła się okazja, aby zrealizować marzenia posiadania własnego domu (np. w formie siedliska), własnego gospodarstwa domowego i swobody codziennego funkcjonowania.
W dniu (…) listopada 2013 roku Wnioskodawca wraz z małżonką nabyli na mocy umowy sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej niezabudowaną nieruchomość stanowiącą działkę gruntu nr (…) (grunty orne w klasie V), położoną w (…), gmina (…), powiat (…), województwo (…), dla której Sąd Rejonowy w (…), IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…) powiększając w ten sposób swoje gospodarstwo rolne.
Należy jednak wskazać, iż ze względu na potrzeby finansowe związane z rozwojem własnej działalności rolniczej rozpoczęcie budowy własnego domu zostało odłożone w czasie.
Wnioskodawca, ani jego małżonka nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej - są, bowiem rolnikami. W związku z powyższym przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była przez Wnioskodawcę, ani jego małżonkę wykorzystywana dla potrzeb działalności gospodarczej.
Od początku trwania małżeństwa Państwo (…) cały dochód uzyskiwany z prowadzenia gospodarstwa rolnego przeznaczali na jego rozwój i powiększenie, aby móc prowadzić je w dogodnych warunkach i spełniać podstawowe potrzeby życiowe oraz rodzinne Wnioskodawcy.
W związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego i jego rozwoju, Wnioskodawca zaciągnął liczne kredyty bankowe, które nadal spłaca.
W niedalekiej przyszłości Wnioskodawca planuje również niezbędną budowę magazynu w celu przechowywania słomy, co jest konieczne w prowadzeniu produkcji zwierzęcej, jaką jest trzoda chlewna.
Dopiero w 2019 roku, gdy dzieci stały się już na tyle duże i coraz bardziej samodzielne, a tym samym potrzebujące większej przestrzeni do nauki oraz rozwijania własnych zainteresowań, a więc lepszych warunków mieszkaniowych Wnioskodawca wraz z małżonką zdecydowali się podjąć pierwsze kroki formalno-prawne w celu budowy własnego domu (poprowadzenia samodzielnego gospodarstwa rodzinnego).
Trzeba, bowiem zaznaczyć, iż starsza córka posiada instrument klawiszowy, dzięki któremu rozwija swoje pasje, a dotychczas mieści się on w sypialni rodziców, gdyż wszystkie dzieci posiadają tylko jeden wspólny pokój na poddaszu. Młodsza córka uczęszcza na lekcje baletu i gimnastyki (konieczne systematyczne ćwiczenia w domu), więc dosyć trudno jest pogodzić rozwój pasji dzieci, a tym samym zapewnić spokój i odpoczynek pozostałym domownikom. Dodatkowo należy wspomnieć, iż Państwo (…) planują również powiększyć swoją Rodzinę w najbliższym czasie.
Aby przyspieszyć realizację swoich planów, a w szczególności, aby zapewnić sobie wystarczające finanse na budowę własnego domu Wnioskodawca uzyskał na przedmiotową nieruchomość stanowiącą działkę nr (…), decyzję o warunkach zabudowy (vide: Decyzja Wójta Gminy (…) z dnia (…)) oraz podzielił przedmiotową nieruchomość na mniejsze działki (…).
Wnioskodawca nie ulepszał przedmiotowej nieruchomości, nie grodził jej, nie zmieniał jej ukształtowania gruntu.
Wnioskodawca nie zamieszczał żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie, bądź innych środków masowego przekazu - jedynie poinformował o zamiarze sprzedaży sąsiadów oraz znajomych.
Celem takiego działania było wybudowanie własnego domu oraz zostawienie pozostałych działek na przyszłe potrzeby dla dzieci, ewentualnie w razie potrzeby spieniężenie na bieżące finansowanie potrzeb rodzinnych.
W 2020 roku (między innymi z powodów pandemicznych - stały pobyt dzieci w domu) Państwo (…) postanowili sprzedać jedną z tych działek i za uzyskane fundusze rozpocząć przygotowania do budowy własnego domu – (…)
Sprzedaż ta dotyczyła działki gruntu nr (…) o pow. 0,1334 ha niezabudowanej i nieuzbrojonej, stanowiącej grunty orne w klasie V, położonej na terenach powstałych z podziału działki gruntu nr (…) przeznaczonych na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej - budowy na wydzielonej działce gruntu, jednego jednorodzinnego, wolnostojącego budynku mieszkalnego, z poddaszem użytkowym, z możliwością podpiwniczenia, z garażem wbudowanym lub dobudowanym, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego tracił moc obowiązującą.
Budowa i posiadanie własnego domu przez Wnioskodawcę, w niedalekiej odległości od domu Rodziców pozwoli Wnioskodawcy w dalszym ciągu pomagać Rodzicom w zaspokojeniu ich potrzeb oraz zagwarantuje spokój, co także będzie miało pozytywny wpływ na ich obecny stan zdrowia.
Wnioskodawca jest zobowiązany, bowiem do zapewnienia Rodzicom stałej pomocy przy podstawowych czynnościach życiowych, takich jak przygotowywanie posiłków, sprzątanie, dowożenie na rehabilitację, wizyty u lekarzy specjalistów.
Jednocześnie odrębne mieszkanie zwiększy możliwości edukacyjne dzieci poprzez rozwijanie ich pasji, jakimi są śpiew, taniec, nauka gry na instrumentach oraz akrobatyka.
Państwo (…) planują, zatem, jeżeli zaistnieje taka konieczność (np. w sytuacji, gdy znacznie zwiększą się ceny w tym ceny materiałów budowlanych oraz wszelkich usług – co już dzisiaj niestety ma miejsce) wykorzystać posiadany majątek w postaci ziemi na;
- sukcesywne finansowanie budowy i wyposażenia własnego już domu,
- pomoc materialną dla starych rodziców,
- finansowanie edukacji dzieci oraz zapewnienie im startu w dorosłe życie,
- konieczne spłaty zadłużenia z tytułu zaciągniętych kredytów bankowych (zadłużenie to wynosi obecnie wraz z odsetkami: (…)zł.) - vide: Zaświadczenie Banku Spółdzielczego w (…) z dnia (…).
Państwo (…) traktują, bowiem posiadaną ziemię jako kapitał zgromadzony na przyszłość, który docelowo będzie mógł zaspokoić najważniejsze bytowe potrzeby całej Rodziny i przyszłych pokoleń.
Ponieważ stosownie do treści postanowień art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r., poz. 162) przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była przez Wnioskodawcę, ani jego małżonkę wykorzystywana dla potrzeb działalności gospodarczej Wnioskodawca pozostaje, zatem poza zakresem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie, bowiem z przepisami art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r., poz. 1426 z późniejszymi zmianami), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej. Wnioskodawca nie prowadzi działów specjalnych produkcji rolnej.
Wnioskodawca wraz z małżonką zamierzają dokonywać sukcesywnego zbycia działek powstałych z przedmiotowej nieruchomości w ramach wyzbywania się własnego majątku.
Po ewentualnym dokonaniu zbycia nie zwiększy się wielkość majątku posiadanego przez Wnioskodawcę i jego małżonkę. Zmieniona zostanie jedynie forma jego posiadania, po to aby zrealizować cel budowy własnego domu mieszkalnego oraz spłatę zaciągniętych kredytów bankowych.
Dodatkowo należy podkreślić, iż Wnioskodawca w przeszłości nie dokonywał zbycia żadnych innych nieruchomości.
Wnioskodawca jest przekonany, że Jego plany rodzinne wpisują się w propagowany przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej Polski Ład dla rodzin, albowiem w celach tej wielkiej reformy społeczno- gospodarczej, znalazły się prorodzinne rozwiązania z wielu obszarów, w tym polityka mieszkaniowa, podatkowa, a także duży nacisk na rozwój edukacyjny młodego pokolenia oraz opiekę nad seniorami - vide: wypowiedź minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg w dniu 15 maja 2021 roku.
W odpowiedzi na wezwanie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 listopada 2021 roku (znak: 0111-KDIB3-1.4012.893.2021.1.ABU, UNP: 1500204) doręczone pełnomocnikowi Strony doradcy podatkowemu (…) e puapem w dniu 26 listopada 2021 roku niniejszym odpowiadam w imieniu mojego Klienta na zadane w tym Wezwaniu pytania. Odpowiedzi te zostały sformułowane w oparciu o informacje przekazane mi przez Pana (…).
Przedmiotem planowanej sprzedaży, zgodnie z założeniami Państwa (…):
będą działki o numerach: (…) o nawierzchni 0,1360 ha: (…) o nawierzchni 0,1125 ha: (…) o nawierzchni 0,1125 ha: (…) o nawierzchni 0,1125 ha: (…) o powierzchni 0,1112 ha; (…) o powierzchni 0,1500 ha; (…) o powierzchni 0,1344 ha; (…) o powierzchni 0,1321 ha oraz działki (…) o powierzchni ha z czego 0,5 ha stanowią łąki, albowiem należy podkreślić, iż:
Państwo (…) planują, jeżeli zaistnieje taka konieczność (np. w sytuacji, gdy znacznie zwiększą się ceny w tym ceny materiałów budowlanych oraz wszelkich usług - co już dzisiaj niestety ma miejsce) wykorzystać posiadany majątek w postaci ziemi na;
- sukcesywne finansowanie budowy i wyposażenia własnego już domu,
- pomoc materialną dla starych rodziców,
- finansowanie edukacji dzieci oraz zapewnienie im startu w dorosłe życie,
- konieczne spłaty zadłużenia z tytułu zaciągniętych kredytów bankowych (zadłużenie to wynosi obecnie wraz z odsetkami: (…) zł.) - vide: Zaświadczenie Banku Spółdzielczego (…).
Państwo (…) traktują, bowiem posiadaną ziemię, jako kapitał zgromadzony na przyszłość, który docelowo będzie mógł zaspokoić najważniejsze bytowe potrzeby całej Rodziny i przyszłych pokoleń.
Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług od 2006 roku w związku z prowadzoną przez siebie hodowlą oraz chowem trzody chlewnej w ramach własnego gospodarstwa rolnego - produkcja zwierzęca w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) w ramach gospodarstwa rolnego.
Z wyżej wymienionych uprawianych przez Wnioskodawcę gruntów zakupionych w celu powiększenia w ten sposób swojego gospodarstwa rolnego w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej przez (…) w dniu (…) tj. niezabudowanych nieruchomości stanowiących działkę gruntu nr (…) (grunty orne w klasie V), położoną w (…) , gmina (…), powiat (…), województwo (…), dla której Sąd Rejonowy w (…), IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…) nie była dokonywana i nie jest nadal dokonywana sprzedaż płodów rolnych. Płody te były i są wykorzystywane wyłącznie na potrzeby rodziny Wnioskującego.
Aby przyspieszyć realizację swoich planów - siedlisko -, a w szczególności, aby zapewnić sobie wystarczające finanse na budowę własnego domu Wnioskodawca uzyskał na przedmiotową nieruchomość stanowiącą działkę nr (…), decyzję o warunkach zabudowy ((…)) oraz podzielił przedmiotową nieruchomość na mniejsze działki ((…)).
Zatem, celem wystąpienia Pan (…) o uzyskanie warunków zabudowy dla działki o nr (…) było wybudowanie własnego domu oraz zostawienie pozostałych (wyodrębnionych z tej działki działek) w celu ich spieniężenia w przyszłości, jeżeli zaistnieje taka konieczność związana z potrzebą pokrycie bieżących wydatków na budowę domu lub na finansowanie niezbędnych potrzeb rodzinnych, albowiem, dopiero w 2019 roku, gdy dzieci stały się już na tyle duże i coraz bardziej samodzielne, a tym samym potrzebujące większej przestrzeni do nauki oraz rozwijania własnych zainteresowań, a więc lepszych warunków mieszkaniowych Wnioskodawca wraz z małżonką zdecydowali się podjąć pierwsze kroki formalno-prawne w celu budowy własnego domu (poprowadzenia samodzielnego gospodarstwa rodzinnego)
Celem Wnioskodawcy i Jego żony była, zatem budowa i posiadanie własnego domu w niedalekiej odległości od domu Rodziców, co pozwoli Wnioskodawcy w dalszym ciągu pomagać Rodzicom w zaspokojeniu ich potrzeb oraz zagwarantuje spokój, co także będzie miało pozytywny wpływ na ich obecny stan zdrowia. Wnioskodawca jest zobowiązany, bowiem do zapewnienia Rodzicom stałej pomocy przy podstawowych czynnościach życiowych, takich jak przygotowywanie posiłków, sprzątanie, dowożenie na rehabilitację, wizyty u lekarzy specjalistów.
Realizując ten cel w 2020 roku (między innymi z powodów pandemicznych - stały pobyt dzieci w domu) Państwo (…) postanowili sprzedać jedną z tych działek i za uzyskane fundusze rozpocząć przygotowania do budowy własnego domu - (…), a więc w ten sposób zarządzić majątkiem osobistym.
Wnioskodawca wraz z małżonką zamierzają dokonywać sukcesywnego zbycia działek powstałych z przedmiotowej nieruchomości w ramach wyzbywania się własnego majątku.
Po ewentualnym dokonaniu zbycia nie zwiększy się wielkość majątku posiadanego przez Wnioskodawcę i jego małżonkę. Zmieniona zostanie jedynie forma jego posiadania, po to aby zrealizować cel budowy własnego domu mieszkalnego oraz m.in. spłatę zaciągniętych kredytów bankowych. Dodatkowo należy podkreślić, iż Wnioskodawca w przeszłości nie dokonywał zbycia żadnych innych nieruchomości.
Wnioskodawca jest przekonany, że Jego plany rodzinne wpisują się w propagowany przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej Polski Ład dla rodzin, albowiem w celach tej wielkiej reformy społecznogospodarczej, znalazły się prorodzinne rozwiązania z wielu obszarów, w tym polityka mieszkaniowa, podatkowa, a także duży nacisk na rozwój edukacyjny młodego pokolenia oraz opiekę nad seniorami - vide: wypowiedź minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg w dniu 15 maja 2021 roku.
Wnioskodawca nie występował i nie planuje wystąpienia o uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla działki o nr (…).
Grunty orne będące przedmiotem Wniosku były, są i będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie na uprawy roślinne.
Wnioskodawca nie zwiększał wartości działek w celu ich uatrakcyjnienia. Wnioskodawca nie ulepszał przedmiotowej nieruchomości, nie grodził jej, nie zmieniał jej ukształtowania gruntu. Wnioskodawca nie zamieszczał żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie, bądź innych środków masowego przekazu - jedynie poinformował o zamiarze sprzedaży sąsiadów oraz znajomych.
Wnioskodawca przekazał jedynie część nieruchomości właściwemu organowi gminy celem wyznaczenia drogi dojazdowej do działek. Powyższy obowiązek wynika z przepisów dotyczących planowania i zagospodarowania przestrzennego - wymogi związane z podziałem geodezyjnym.
W analizowanej sprawie, jak wskazano w opisywanym stanie faktycznym. Wnioskodawca nie podejmował i nie zamierza podejmować profesjonalnych czynności marketingowych oraz sam nie będzie działać tak Jak profesjonalni (zawodowi) pośrednicy obrotu nieruchomościami
Wnioskodawca nie zawierał oraz nie zamierza zawierać z przyszłymi nabywcami działek przedwstępnej umowy sprzedaż, należy, bowiem ponownie podkreślić, iż planowana sprzedaż działek jest uzależniona od sytuacji majątkowej Wnioskodawcy i Jego Rodziny i związanych z tym ewentualnych bieżących potrzeb finansowych.
- Do uzyskania jakich konkretnie decyzji i pozwoleń, które umożliwiają zrealizowanie planowanej przez nabywcę inwestycji, udzielił/udzieli Pan pełnomocnictw?
- Czy Pana pełnomocnicy przed dokonaniem sprzedaży składali/będą składali w Pana imieniu jakiekolwiek wnioski. Jeżeli tak to proszę jednoznacznie wskazać jakie i czego dotyczyły/będą dotyczyć.
- Czy pełnomocnicy będą występowali w decyzje/pozwolenia lub inne pisma dotyczące sprzedawanego gruntu? Jeżeli tak to proszę jednoznacznie wskazać jakie i czego dotyczyły/będą dotyczyć.
Wnioskodawca nie udzielał dotychczas, jak i również nie zamierza udzielać pełnomocnictw kupującym w celu występowania w jego imieniu w sprawach dotyczących nieruchomości.
Działki będące przedmiotem zapytania nie były i nie są przedmiotem dzierżawy, jak również nie były i nie są przedmiotem Innej umowy o podobnym charakterze.
Poza sprzedażą działki o nr (…) w ramach wyprzedaży własnego majątku na pokrycie kosztów rozpoczęcia budowy domu (siedliska) dla własnej rodziny Wnioskodawca nie dokonywał zbycia jakichkolwiek innych nieruchomości.
Oprócz działek będących przedmiotem zapytania Wnioskodawca posiada gospodarstwo rolne, którego nie zamierza sprzedawać.
Pytanie
Czy zbycie nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr (…) (poprzez sukcesywną sprzedaż wydzielonych działek w miarę potrzeb finansowych Rodziny) położoną w (…), gmina (…), powiat bytowski, województwo (…), dla której Sąd Rejonowy w (…), IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…), będzie stanowić, transakcję opodatkowaną podatkiem od towarów i usług?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy przedmiotowa transakcja nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, albowiem będzie to zarząd własnym majątkiem (a konkretniej wyzbywanie się części własnego majątku), który nie będzie mieścił się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w przepisach art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług. Powyższa transakcja pozostawać będzie poza systemem podatku od towarów i usług.
Stosownie, bowiem do treści postanowień art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późniejszymi zmianami), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`). Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu. Ażeby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (vide: art. 15 ust. 2 powoływanej ustawy o podatku od towarów i usług).
Artykuł 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług stanowi implementację postanowień przepisu art. 4 ust. 2 Szóstej dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L z 1977 r. nr 145/1), zgodnie z którym, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów.
Przepisy art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy VAT aktualnie zawarte są w postanowieniach art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2007 r., Nr 347 str. 1, z późn. zm.).
Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta zarówno w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w obecnie obowiązujących przepisach art. 9 ust. 1 ww. Dyrektywy 2006/112/WE ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnika” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 cyt. Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą również uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie zawiera transakcje związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu ww. art. 9 ust. 1, w szczególności (`(...)`) dostawy działek budowlanych. Przez działkę budowlaną rozumie się każdą działkę nieuzbrojoną lub uzbrojoną, uznaną za budowlaną przez państwa członkowskie.
Wskazać należy, że ustawodawca nie określił wymogów formalnych, którym odpowiadać ma podatnik, aby mógł być uznany za producenta, usługodawcę lub handlowca.
Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 15 września 2011 roku w sprawach połączonych J. S. (sygn. akt C-180/10) i E. K., H. J.-K. (sygn. akt C-181/10), cyt.:
„Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.
Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE, należy uznać ją za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.”
W analizowanej sprawie, jak wskazano w opisywanym stanie faktycznym, Wnioskodawca nie będzie podejmować profesjonalnych czynności marketingowych oraz sam nie będzie działać tak jak profesjonalni (zawodowi) pośrednicy obrotu nieruchomościami.
Nie będzie podejmować „aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE”, o których mowa w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 roku w sprawach połączonych J. S. (sygn. akt C-180/10) i E. K., H. J.-K. (sygn. akt C -181/10).
W myśl, zatem przytaczanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Wnioskodawca nie może być uznany za podatnika podatku od wartości dodanej (podatnika podatku od towarów i usług), albowiem czynność ta dokonywana jest w ramach zarządu własnym majątkiem prywatnym.
W tym miejscu wskazać również należy, iż powyższe zostało potwierdzone poprzez bogatą linie orzeczniczą sądów administracyjnych.
W powyższej kwestii, vide chociażby:
- wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 września 2017 roku (sygn. akt I SA/Po 773/17),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 marca 2017 roku (sygn. akt I FSK 1643/15),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 2015 roku
(sygn. akt I FSK 1455/14),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 listopada 2015 roku
(sygn. akt I FSK 1077/14),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 maja 2014 roku
(sygn. akt I FSK 811/13),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 września 2015 roku
(sygn. akt I FSK 931/14),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2011 roku
(sygn. akt I FSK 1536/10),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2011 roku
(sygn. akt I FSK 1658/11),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2011 roku
(sygn. akt. I FSK 1656/11),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 marca 2015 roku
(sygn. akt I FSK 1859/13),
- wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 14 grudnia 2011 roku (sygn. akt I SA/Po 730/11).
Z powyższych orzeczeń jednoznacznie wynika, że nie można uznać za opodatkowaną podatkiem od towarów i usług transakcji, w sytuacji, w której osoba fizyczna dokonuje sprzedaży gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby fizycznej. Sądy jednoznacznie podkreślają, iż fakt pojedynczych, czy niepowiązanych zachowań nie przesądza o aktywności handlowca, zaś zarówno podział nieruchomości, jak i ogłoszenia o sprzedaży mogą odnosić się do zarządu majątkiem prywatnym. Dopiero działanie tak jak podmiot profesjonalny (handlowiec) przesądza, iż czynność opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług.
Powyższe stanowisko potwierdzone zostało również w licznych Interpretacjach Indywidualnych przepisów prawa podatkowego
Ministra Finansów, spośród których wskazać należy:
- Interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 grudnia 2017 roku (znak: IPPP1/4512-966/15-4/17/S/KC),
- Interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 listopada 2017 roku (znak: 0114-KDIP1-3.4012.397.2017.1.ISK),
- Interpretację Indywidualną Ministra Finansów z dnia 2 lutego 2016 roku (znak: ITPP2/4512-1158/15/AJ).
Czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności przez Wnioskodawcę nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Jedynie w sytuacji, kiedy podmiot podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców, można mówić o prowadzeniu działalności gospodarczej.
W tym miejscu wskazać należy, iż Wnioskodawcy w tym samym stanie faktycznym została wydana Interpretacja indywidualna z dnia 10 września 2021 roku (znak: 0115-KDIT3.4011.606.2021.1.MJ, UNP: 1438306), w której uznano, w zakresie skutków na płaszczyźnie podatku dochodowego od osób fizycznych, stanowisko podatnika za prawidłowe, tj. organ interpretacyjny uznał, iż zbycie nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr (…) (poprzez sukcesywną sprzedaż wydzielonych działek w miarę potrzeb finansowych Rodziny) położoną w (…), gmina (…), powiat (…), województwo (…), dla której Sąd Rejonowy w (…), IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…), nie będzie stanowić, przychodu o którym mowa w przepisach art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W powoływanej Interpretacji indywidualnej z dnia 10 września 2021 roku (znak: 0115-KDIT3.4011.606.2021.1.MJ, UNP: 1438306) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż cyt.:
„W 2019 r. Wnioskodawca wraz z małżonką zdecydowali się podjąć pierwsze kroki formalnoprawne w celu budowy własnego domu w celu poprawy swoich warunków mieszkaniowych.
Aby przyspieszyć realizację swoich planów, a w szczególności, aby zapewnić sobie wystarczające finanse na budowę własnego domu Wnioskodawca uzyskał na przedmiotową nieruchomość stanowiącą działkę nr (…), decyzję o warunkach zabudowy oraz podzielił przedmiotową nieruchomość na mniejsze działki.
Wnioskodawca nie ulepszał przedmiotowej nieruchomości, nie grodził jej, nie zmieniał jej ukształtowania gruntu.
Wnioskodawca nie zamieszczał żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie, bądź innych środków masowego przekazu - jedynie poinformował o zamiarze sprzedaży sąsiadów oraz znajomych.
Celem takiego działania było wybudowanie własnego domu oraz zostawienie pozostałych działek na przyszłe potrzeby dla dzieci, ewentualnie w razie potrzeby spieniężenie na bieżące finansowanie potrzeb rodzinnych.
W 2020 r. (między innymi z powodów pandemicznych - stały pobyt dzieci w domu) Wnioskodawca wraz z żoną postanowili sprzedaż jedną z tych działek i za uzyskane fundusze rozpocząć przygotowania do budowy własnego domu.
Sprzedaż ta dotyczyła działki gruntu nr (…)o pow. 0,1334 ha niezabudowanej i nieuzbrojonej, stanowiącej grunty orne w klasie V, położonej na terenach powstałych z podziału działki gruntu nr (…) przeznaczonych na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Budowa i posiadanie własnego domu przez Wnioskodawcę, w niedalekiej odległości od domu rodziców pozwoli Wnioskodawcy w dalszym ciągu pomagać rodzicom w zaspokojeniu ich potrzeb oraz zagwarantuje spokój, co także będzie miało pozytywny wpływ na ich obecny stan zdrowia.
Wnioskodawca wraz z żoną planują, jeżeli zaistnieje taka konieczność, (np. w sytuacji, gdy znacznie zwiększą się ceny, w tym ceny materiałów budowlanych oraz wszelkich usług - co już dzisiaj ma miejsce) wykorzystać posiadany majątek w postaci ziemi na;
- sukcesywne finansowanie budowy i wyposażenia własnego już domu,
- pomoc materialną dla starych rodziców,
- finansowanie edukacji dzieci oraz zapewnienie im startu w dorosłe życie,
- konieczne spłaty zadłużenia z tytułu zaciągniętych kredytów bankowych (zadłużenie to wynosi obecnie wraz z odsetkami: (…) zł.).
Wnioskodawca i jego żona traktują bowiem posiadaną ziemię jako kapitał zgromadzony na przyszłość, który docelowo będzie mógł zaspokoić najważniejsze bytowe potrzeby całej rodziny i przyszłych pokoleń. Dodatkowo Wnioskodawca podkreślił, że w przeszłości nie dokonywał zbycia żadnych innych nieruchomości. Z przedstawionych powyżej okoliczności sprawy nie wynika, aby aktywność Wnioskodawcy wykraczała poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawca nie podjął ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami, (takich jak np. nabycie z zamiarem odsprzedaży, zamieszczanie ogłoszeń). Działkę nabyto w celu powiększenia gospodarstwa rolnego (Wnioskodawca jest rolnikiem). Wnioskodawca nie ulepszał przedmiotowej nieruchomości, nie grodził jej, nie zmieniał ukształtowania gruntu. W konsekwencji, skutki podatkowe odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości należy rozpatrywać w kontekście przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości.
W przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia. Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca przedmiotową działkę nr (…) nabył w 2013 r. do majątku wspólnego z małżonką.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że planowane zbycie przez Wnioskodawcę jako współwłaściciela działek powstałych z podziału działki nr (…), nabytej przez Wnioskodawcę wraz z żoną w 2013 r. do majątku wspólnego, nie będzie stanowić przychodu ze źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z upływem okresu pięciu lat, liczonego od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości, i tym samym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu, gdyż w wyniku sprzedaży przedmiotowych działek, jak to wykazano powyżej, u Wnioskodawcy nie powstanie w ogóle przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”
Analiza przedstawionego stanu faktycznego, treści powołanych przepisów oraz treści powołanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadłego w sprawach połączonych J. S. (sygn. akt C-180/10) i E. K., H. J.-K. (sygn. akt C -181/10) oraz sądów administracyjnych, jak również Interpretacji Indywidualnych wydawanych przez Ministra Finansów (bądź Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej) prowadzi do stwierdzenia, iż Wnioskodawca nie zamierza prowadzić aktywnych działań porównywalnych z działalnością podmiotu profesjonalnie zajmującego się obrotem nieruchomościami.
W związku z tym należy uznać, że sprzedaż działki gruntu nr (…), której celem jest zaspokojenie potrzeb Rodziny Wnioskodawcy, nie będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a Wnioskodawca nie będzie podatnikiem tego podatku z tytułu wykonania tej czynności. Całokształt okoliczności transakcji opisanej w stanie faktycznym wskazuje, że sprzedaż będzie przejawem realizacji przysługującego Wnioskodawcy prawa zarządu majątkiem osobistym, a do czynności mieszczących się w ramach tego zarządu przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
W załączeniu odpis stosownego pełnomocnictwa wraz z dowodem uiszczenia należnej opłaty skarbowej.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą VAT”:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
określone udziały w nieruchomości,
prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Należy jednak wskazać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Należy zauważyć, ze problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.).
Art. 195 kodeksu cywilnego wskazuje, że:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność)
W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.
Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).
Stosownie do art. 31 § 1 powołanego wyżej Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Definicja podatnika została ujęta w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Stosowanie do tego artykułu:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Z kolei pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 2 ww. ustawy:
Działalność gospodarcza –– obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości (działek) istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy, wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży nieruchomości (działek) będzie podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), – a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy – jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Należy wskazać, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.
Stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Analiza okoliczności sprawy oraz treści powołanych przepisów przy uwzględnieniu orzeczenia TSUE, prowadzi do wniosku, że trudno uznać Pana za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży udziałów w działkach będących przedmiotem wniosku. Pomimo, że grunty spełniają definicję towaru zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, to okoliczności niniejszej sprawy nie wskazują, że sprzedając ww. udziały w działkach, będzie Pan działać w charakterze handlowca. Jest Pan zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z prowadzoną przez siebie hodowlą oraz chowem trzody chlewnej - produkcja zwierzęca. Nie prowadzi Pan działów specjalnych produkcji rolnych. Udziały w działkach, które mają stanowić przedmiot sprzedaży, nigdy nie były przez Pana wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej. Jak wskazuje Pan grunty te były, są i będą wykorzystywane wyłącznie do uprawy roślin na potrzeby Pana rodziny. Jak wskazał Pan, z przedmiotowych gruntów nie dokonywał Pan i nie dokonuje sprzedaży płodów rolnych. Płody te były i są wykorzystywane wyłącznie na potrzeby Pana i Pana rodziny. Nie zwiększał Pan również wartości działek w celu ich uatrakcyjnienia. Nie zamieszczał Pan żadnych ogłoszeń. Działki nie były przedmiotem dzierżawy. Nie zawierał i nie zamierza Pan zawierać umowy przedwstępnej, jak również udzielać pełnomocnictwa. Celem wystąpienia o uzyskanie warunków zabudowy dla działki nr (…) oraz jej podział jak Pan wskazuje było wybudowanie własnego domu oraz zapewnienie sobie wystarczającego jego finansowania, poprzez ewentualne spieniężenie pozostałych działek w przyszłości. Przekazał Pan jedynie część nieruchomości właściwemu organowi gminy celem wyznaczenia drogi dojazdowej do działek. Powyższy obowiązek jak Pan wskazuje wynika z przepisów dotyczących planowania i zagospodarowania przestrzennego – wymogi związane z podziałem geodezyjnym. Zatem nie podejmował Pan profesjonalnych czynności marketingowych i nie będzie Pan działać jak profesjonalny pośrednik nieruchomości. Natomiast sam zamiar wystąpienie o warunki zabudowy i podział działki nr (…) nie może przesądzać o tym, że sprzedaż udziałów w działkach będzie podlegać opodatkowaniu. Tak, więc nie wystąpi ciąg zdarzeń, który wskazywałby na Pana aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Działki mające być przedmiotem sprzedaży nie były również wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.
W konsekwencji, dokonując sprzedaży przedmiotowych udziałów w działkach, będzie Pan korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Zatem sprzedaż udziałów w działkach będących przedmiotem współwłasności małżeńskiej, będzie stanowiła działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania.
Zatem zbycie udziałów w działkach o nr (…) nie będzie skutkowało uznaniem Pana za podatnika VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym ich sprzedaż nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji stanowisko Pana należy uznać za prawidłowe.
· Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
· Ponadto należy wskazać, że niniejsza interpretacja rozstrzyga kwestie skutków podatkowych sprzedaży udziału w działkach dla Pana, natomiast nie rozstrzyga dla małżonki, która posiada udziały w tych Nieruchomościach.
· Na ocenę prawidłowości analizowanej kwestii nie może wpłynąć powołane przez Pana orzecznictwo, ponieważ zapadło ono w odniesieniu do indywidualnego i właściwego tylko temu orzecznictwu opisu sprawy. W związku z powyższym, nie negując takiego orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca zaprezentowanych przez Pana wyroków zamyka się w obrębie spraw, dla których zostały wydane.
· Ponadto odnosząc się do powołanych przez Pana interpretacji należy wskazać, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach, w których indywidualnie oceniano stan faktyczny/zdarzenie przyszłe i stanowisko wnioskodawcy. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa i tutejszy organ nie jest nimi związany.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili