0111-KDIB3-1.4012.866.2021.2.MSO
📋 Podsumowanie interpretacji
Zgodnie z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego, w 1999 r. małżonkowie nabyli nieruchomość, która składa się z działki gruntu oraz budynku mieszkalnego. Nieruchomość ta została wprowadzona do ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni, będącego czynnym podatnikiem VAT. Przychody z wynajmu mieszkań w tym budynku są przychodami z jego działalności gospodarczej. Obecnie planowana jest sprzedaż tej nieruchomości. Organ podatkowy uznał, że to mąż Wnioskodawczyni, a nie ona sama, będzie podatnikiem VAT w związku ze sprzedażą nieruchomości, ponieważ była ona wykorzystywana wyłącznie w działalności gospodarczej męża.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 9 października 2021 r. (data wpływu 10 października 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu opodatkowania dostawy budynku wraz z gruntem o powierzchni (…) m2 zlokalizowanym w (…), stanowiącego współwłasność małżeńską – jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 10 października 2021 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w ww. zakresie.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
W roku 1999 z pieniędzy pochodzących ze wspólnego majątku dorobkowego Wnioskodawczyni i jej męża (…), na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej pod nazwą (…), z siedzibą w (…), nabyli od podmiotu gospodarczego – osoby prawnej, czynnego podatnika VAT (podatek od towarów i usług) między innymi prawo użytkowania wieczystego działki o pow. (…) m2 usytuowanej w (…) wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym o dwunastu mieszkaniach stanowiącym odrębną nieruchomość.
W momencie nabywania tej nieruchomości małżonek Wnioskodawczyni był i nadal jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przy jej nabyciu nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z uwagi na to, że transakcja, jako że dotyczyła dostawy towaru używanego była zwolniona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie wówczas obowiązującego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym. W tym samym roku, pomimo że budynek stanowił i nadal stanowi współwłasność łączną Wnioskodawczyni i jej męża, został wprowadzony do ewidencji środków trwałych w jego działalności gospodarczej, a jego odpisy amortyzacyjne stanowiły koszt uzyskania przychodów tej działalności. Budynek ten, jako środek trwały od chwili wprowadzenia go do ewidencji środków trwałych do chwili obecnej wykorzystywany jest w jego działalności gospodarczej. Mieszkania znajdujące się w nim wynajmowane są lokatorom, a przychody z wynajmu stanowią przychody z jego działalności gospodarczej. Budynek ten nigdy nie uległ ulepszeniu w rozumieniu ustawy o podatku od osób fizycznych.
Nabyte prawo użytkowania wieczystego działki, na której posadowiony jest ww. budynek w roku 2012 przekształcone zostało w prawo własności.
Od roku 2008 Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą. Jest czynnym podatnikiem VAT. Nieruchomość ta nigdy nie była wykorzystywana przez Wnioskodawczynię w jej działalności gospodarczej.
W chwili obecnej w związku z planowaną sprzedażą kamienicy, działka na której się ona znajduje zostanie podzielona na dwie mniejsze działki. Działka, która pozostanie nadal związana z tym budynkiem będzie posiadała powierzchnię (…) m2. Druga działka, która powstanie w wyniku podziału, umożliwi mężowi Wnioskodawczyni dostęp do innego budynku wykorzystywanego w jego działalności, do którego teraz dostęp możliwy jest przez część obecnej, jeszcze nie podzielonej działki związanej z budynkiem mieszkalnym.
W najbliższym czasie nastąpi odpłatne zbycie tej nieruchomości (kamienicy wraz ze związanym z tym budynkiem gruntem), która jak wskazała Wnioskodawczyni wcześniej stanowi współwłasność łączną Wnioskodawczyni i jej męża.
W związku z powyższym opisem w zakresie podatku od towarów i usług zadano następujące pytania:
-
Czy planowana w ramach przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego sprzedaż budynku wraz ze związanym z nim gruntem będzie podlegać zwolnieniu z podatku VAT przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług?
-
Jeżeli stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione w zakresie pytania pierwszego zostanie uznane za nieprawidłowe, to czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym w takim przypadku planowana w ramach przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego sprzedaż tej nieruchomości będzie podlegać zwolnieniu z podatku VAT przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług?
Stanowisko Wnioskodawczyni:
Ad. 1)
Zdaniem Wnioskodawczyni dostawa ta podlegała będzie zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, albowiem zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Pierwsze zasiedlenie, o którym mowa w powołanym powyżej art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT, zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 14 tej ustawy. Odpowiednio do powołanego przepisu przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu, lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości.
Z przedstawionego przez Wnioskodawczynię opisu zdarzenia przyszłego jednoznacznie wynika, że pierwsze zasiedlenie tej nieruchomości miało miejsce wcześniej niż dwa lata temu a ponadto budynek ten nie ulegał żadnemu ulepszeniu w rozumieniu przepisów o PDOF.
Ad. 2)
Jeżeli stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione w zakresie pytania pierwszego zostanie uznane za nieprawidłowe, to zdaniem Wnioskodawczyni prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym w takim przypadku planowana w ramach przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego sprzedaż tej nieruchomości będzie podlegać zwolnieniu z podatku VAT przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z przedstawionego przez Wnioskodawczynię opisu zdarzenia przyszłego jednoznacznie wynika, że przy nabyciu nieruchomości nie przysługiwało ani Wnioskodawczyni ani mężowi Wnioskodawczyni prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz że budynek ten nie ulegał żadnemu ulepszeniu w rozumieniu przepisów o PDOF.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług dotyczące sposobu opodatkowania dostawy budynku wraz z gruntem o powierzchni (…) m2 zlokalizowanym w (…), stanowiącego współwłasność małżeńską – jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).
Dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży, określonej w art. 2 pkt 22 ustawy, który stanowi, że przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą VAT”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
-
określone udziały w nieruchomości,
-
prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
-
udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Należy zauważyć, że problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.
Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Mając więc powyższe na względzie, stwierdzić należy, że dostawa udziału w gruncie stanowi dostawę towaru.
Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).
Stosownie do art. 31 § 1 powołanego wyżej Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem, aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.
Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.
Jeżeli zatem, przedmiotem dostawy jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik VAT.
W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.
Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Tut. Organ nadmienia, że definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług jest znacznie szersza niż definicja działalności gospodarczej uregulowana w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1934 ze zm.). W konsekwencji ocena określonych stanów na gruncie powołanych aktów prawnych może być odmienna.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego przez osobę fizyczną stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zatem, podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy ,też z przeznaczeniem do działalności handlowej.
Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, str. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając nieruchomość działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży nieruchomości, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze, itp. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania planowanej sprzedaży udziału w nieruchomości stanowiącej współwłasność małżeńską istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy, Wnioskodawczyni, w celu dokonania tej sprzedaży podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Zainteresowanej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych J. S. przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz E. K. i H. J.-K. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem, za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Z opisu sprawy wynika, że w roku 1999 z pieniędzy pochodzących ze wspólnego majątku dorobkowego Wnioskodawczyni i jej męża (…), na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, małżonkowie nabyli od podmiotu gospodarczego – osoby prawnej, czynnego podatnika VAT między innymi prawo użytkowania wieczystego działki o pow. (…) m2 usytuowanej w (…) wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym o dwunastu mieszkaniach stanowiącym odrębną nieruchomość.
W momencie nabywania tej nieruchomości małżonek Wnioskodawczyni był i nadal jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przy jej nabyciu nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W tym samym roku, pomimo że budynek stanowił i nadal stanowi współwłasność łączną Wnioskodawczyni i jej męża, został wprowadzony do ewidencji środków trwałych w jego działalności gospodarczej, a jego odpisy amortyzacyjne stanowiły koszt uzyskania przychodów tej działalności. Budynek ten, jako środek trwały od chwili wprowadzenia go do ewidencji środków trwałych do chwili obecnej wykorzystywany jest w jego działalności gospodarczej. Mieszkania znajdujące się w nim wynajmowane są lokatorom, a przychody z wynajmu stanowią przychody z jego działalności gospodarczej. Budynek ten nigdy nie uległ ulepszeniu w rozumieniu ustawy o podatku od osób fizycznych.
Nabyte prawo użytkowania wieczystego działki, na której posadowiony jest ww. budynek w roku 2012 przekształcone zostało w prawo własności.
Od roku 2008 Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą. Jest czynnym podatnikiem VAT. Nieruchomość ta nigdy nie była wykorzystywana przez Wnioskodawczynię w jej działalności gospodarczej.
W chwili obecnej w związku z planowaną sprzedażą kamienicy, działka na której się ona znajduje zostanie podzielona na dwie mniejsze działki. Działka, która pozostanie nadal związana z tym budynkiem będzie posiadała powierzchnię (…) m2. Druga działka, która powstanie w wyniku podziału, umożliwi mężowi Wnioskodawczyni dostęp do innego budynku wykorzystywanego w jego działalności, do którego teraz dostęp możliwy jest przez część obecnej, jeszcze nie podzielonej działki związanej z budynkiem mieszkalnym.
W najbliższym czasie nastąpi odpłatne zbycie tej nieruchomości (kamienicy wraz ze związanym z tym budynkiem gruntem), która jak wskazała Wnioskodawczyni wcześniej stanowi współwłasność łączną Wnioskodawczyni i jej męża.
Z okoliczności sprawy wynika, że nabyta w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej wyżej opisana nieruchomość nabyta została na potrzeby działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni, została wprowadzona do ewidencji środków trwałych w działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni, a odpisy amortyzacyjne stanowiły koszt uzyskania przychodów tej działalności. Przychody z wynajmu mieszkań znajdujących się w budynku stanowiły przychody z działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Zatem, nie każda czynność, która wywołuje skutki na gruncie prawa cywilnego, będzie takie skutki wywoływała na gruncie prawa podatkowego.
W rozpatrywanej sprawie pomimo, że nabycie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej, to jednak od momentu nabycia nieruchomość ta była wykorzystywana wyłącznie przez męża Wnioskodawczyni do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Czyli małżonek Wnioskodawczyni prowadząc działalność gospodarczą w oparciu o składniki majątku wspólnego miał nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną.
Skoro więc nieruchomość – będącą przedmiotem planowanej sprzedaży – małżonek Wnioskodawczyni wykorzystywał do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy, to małżonek Wnioskodawczyni jest w sensie ekonomicznym właścicielem tej nieruchomości i to On dokona w efekcie dostawy nieruchomości – przeniesienia prawa do rozporządzania nią jak właściciel.
W takiej sytuacji należy uznać, że przedmiotem planowanej dostawy będzie nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym, stanowiąca składnik majątkowy służący prowadzeniu działalności gospodarczej przez męża Zainteresowanej.
Tym samym, w przypadku sprzedaży nieruchomości wykorzystywanej uprzednio w działalności gospodarczej prowadzonej przez małżonka Wnioskodawczyni, za zbywcę (stronę transakcji) należy uznać wyłącznie męża Wnioskodawczyni, będącego podatnikiem podatku od towarów i usług.
Wprawdzie od roku 2008 Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT, jednak nieruchomość będąca przedmiotem planowanej sprzedaży nigdy nie była wykorzystywana przez Wnioskodawczynię w jej działalności gospodarczej.
Zatem analiza okoliczności sprawy wskazuje, że poza nabyciem nieruchomości do majątku wspólnego Wnioskodawczyni w żaden sposób nie wykorzystywała przedmiotowej nieruchomości. Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT Wnioskodawczyni nie będzie zatem podatnikiem VAT w związku ze sprzedażą tej nieruchomości.
Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni nie będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że z uwagi na sposób zadysponowania przez małżonków nieruchomością (od momentu jej nabycia) wyłącznie do działalności męża Wnioskodawczyni, uznać należy, że nieruchomość ta jest związana tylko i wyłącznie z działalnością gospodarczą męża Wnioskodawczyni i Wnioskodawczyni w związku z jej sprzedażą nie będzie podatnikiem VAT. Wobec powyższego, to po stronie męża Wnioskodawczyni będzie występował obowiązek ewentualnego opodatkowania dostawy ww. nieruchomości. Innymi słowy, to mąż Wnioskodawczyni z tytułu całej transakcji sprzedaży będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Podsumowując, mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, iż Wnioskodawczyni nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, to planowana dostawa budynku wraz ze związanym z nim gruntem o pow. (…) m2 zlokalizowanym w (…), stanowiącej współwłasność małżeńską, nie będzie podlegała – po stronie Wnioskodawczyni – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawczyni dotyczące podatku od towarów i usług w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1) i nr 2, należało uznać je za nieprawidłowe, ponieważ Wnioskodawczyni nie uwzględniła okoliczności, że dla czynności sprzedaży przedmiotowej nieruchomości będącej we współwłasności małżeńskiej nie będzie działała jako podatnik VAT.
Zaznacza się, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości dla współwłaściciela nieruchomości (męża Wnioskodawczyni).
Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.).
Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres:
- Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub
- drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy),
w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili