0114-KDIP4-1.4012.616.2021.4.DP

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawczyni otrzymała od rodziców w darowiźnie dwie nieruchomości gruntowe. Planuje podzielić te nieruchomości na mniejsze działki i sprzedać je, aby uzyskane środki przeznaczyć na zakup większego lokalu mieszkalnego lub domu na własne cele mieszkaniowe. Organ podatkowy uznał, że planowana sprzedaż działek nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej, a jej zamierzenia, takie jak podział nieruchomości i sprzedaż działek, mieszczą się w ramach zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Nie podejmuje działań typowych dla profesjonalnych handlowców w zakresie obrotu nieruchomościami. W związku z tym, Wnioskodawczyni nie działa jako podatnik VAT w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy planowana sprzedaż działek opisanych we wniosku będzie podlegać podatkowi od towarów i usług?

Stanowisko urzędu

Organ podatkowy stwierdził, że planowana sprzedaż działek nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej, a planowane przez nią czynności, takie jak podział nieruchomości i sprzedaż działek, nie wykraczają poza zwykły zarząd majątkiem prywatnym. Nie podejmuje ona aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które byłyby charakterystyczne dla profesjonalnych handlowców. W związku z tym, Wnioskodawczyni nie działa w charakterze podatnika VAT w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 3 sierpnia 2021 r. (data wpływu 4 sierpnia 2021 r.), uzupełnionym pismem z 29 października 2021 r., data nadania 29 października 2021 r. (data wpływu 2 listopada 2021 r.) na wezwanie tut. Organu z 19 października 2021 r. (doręczone 22 października 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanej sprzedaży działek, które Wnioskodawczyni ma otrzymać w darowiźnie od rodziców – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

4 sierpnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanej sprzedaży działek, które Wnioskodawczyni ma otrzymać w darowiźnie od rodziców.

Wniosek został uzupełniony pismem z 29 października 2021 r. (data wpływu 2 listopada 2021 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Rodzice Wnioskodawczyni planują podarować jej dwie nieruchomości gruntowe. Będą to: udział 1/2 w nieruchomości o pow. 1,9 ha położonej w miejscowości A. gmina B. oraz nieruchomość o pow. ok. 1 ha położona w miejscowości C. gmina B.

Dla obu nieruchomości nie został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Wnioskodawczyni zamierza te nieruchomości sprzedać, a uzyskane środki wydać na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych kupując większy lokal mieszkalny albo kupując lub budując dom mieszkalny. Planowana sprzedaż gruntów jest związana z potrzebami rodziny Wnioskodawczyni. Obecnie mieszka ona z mężem i dwojgiem dzieci (syn i córka) w dwupokojowym mieszkaniu o niewielkiej powierzchni.

Jednak z uwagi na dużą powierzchnię otrzymanych nieruchomości prawdopodobnie trudno będzie znaleźć jednego nabywcę na każdą z nich, w związku z tym Wnioskodawczyni planuje dokonać podziału obu nieruchomości na mniejsze działki (około 10-15 działek), które będzie łatwiej sprzedać. Nie planuje uzyskiwać dla tych działek decyzji o warunkach zabudowy (WZ), jeżeli jednak bez takich decyzji podział albo sprzedaż działek będą utrudnione, Wnioskodawczyni nie wyklucza wystąpienia o warunki zabudowy dla poszczególnych działek. Wnioskodawczyni nie planuje ponosić żadnych nakładów na grunty.

Wnioskodawczyni rozważa także zbycie udziałów w obu nieruchomościach na rzecz wielu osób - na współwłasność. W takim wypadku nie dojdzie do podziału nieruchomości, nie zajdzie także konieczność uzyskania przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy.

Wnioskodawczyni jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę (obecnie na urlopie wychowawczym). Nie ma i nie miała nic wspólnego z obrotem nieruchomościami, nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Odpowiadając na wezwanie Organu, Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek o następujące informacje:

Numery ewidencyjne działek, które Wnioskodawczyni ma otrzymać w drodze darowizny to – C. numery 1 oraz 2, A. numer 3.

Po podziale nieruchomości objętych wnioskiem Wnioskodawczyni będzie wyłączną właścicielką powstałych z podziału działek ewidencyjnych.

Sprzedawane działki nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i dla tych obszarów nie jest przewidziane uchwalenie takiego planu. Wnioskodawczyni nie zamierza także występować o decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Grunty nie będą wykorzystywane w żaden zarobkowy sposób. Nie będą przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani żadnej innej umowy.

Wnioskodawczyni nie planuje występować o żadne decyzje administracyjne. Wnioskodawczyni nie planuje występować o warunki techniczne przyłączenia działek do infrastruktury technicznej.

Kwestia wydzielenia drogi nie jest zależna od woli właściciela nieruchomości. Zgodnie z treścią art. 93 ust. 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami podział nieruchomości na mniejsze działki nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki gruntu nie mają dostępu do drogi publicznej. Za dostęp do drogi publicznej uważa się również wydzielenie drogi wewnętrznej. W związku z czym nie można uznać, że Wnioskodawczyni „zamierza” wydzielić drogę; wydzielenie drogi wewnętrznej odbywa się automatycznie ponieważ jest to działanie ściśle związane z podziałem nieruchomości i stanowi element tego postępowania. Nie można dokonać podziału bez jednoczesnego i automatycznego wydzielenia drogi wewnętrznej. Reasumując - zostanie wydzielona droga wewnętrzna.

Nigdy wcześniej Wnioskodawczyni nie dokonywała żadnej innej sprzedaży nieruchomości.

Wnioskodawczyni posiada wraz z mężem mieszkanie, w którym mieszka wraz z dziećmi. Planuje je zamienić na większe (ze względu na podrastające dzieci) lub sprzedać i kupić większe ewentualnie wybudować dom mieszkalny na własne cele mieszkaniowe.

Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej.

W celu sprzedaży działek Wnioskodawczyni będzie podejmowała zwykłe działania mające na celu zbycie nieruchomości. Być może zostanie podjęta współpraca z działającym lokalnie pośrednikiem nieruchomości w celu ułatwienia sprzedaży, ponieważ Wnioskodawczyni mieszka daleko od wskazanych nieruchomości i posiada dwójkę małych dzieci co utrudnia samodzielną sprzedaż nieruchomości.

Wnioskodawczyni nie będzie udzielała pełnomocnictw przyszłym nabywcom do żadnych działań w Jej imieniu.

Prawdopodobnie będą zawierane umowy przedwstępne sprzedaży nieruchomości, jednak Wnioskodawczyni nie planuje umieszczać w nich żadnych warunków, od których zależy zawarcie umowy przenoszącej własność, poza standardowymi warunkami związanymi np. z nieuzyskaniem kredytu przez nabywców.

Umowa darowizny zostanie zawarta w ciągu kilku miesięcy. Natomiast co do terminów przyszłych umów sprzedaży poszczególnych działek Wnioskodawczyni nie jest w stanie udzielić odpowiedzi na to pytanie. Wnioskodawczyni nie wie, kiedy dojdzie do sprzedaży wszystkich działek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie dotyczące podatku od towarów i usług (oznaczone we wniosku nr 2):

Czy planowana sprzedaż działek opisanych we wniosku będzie podlegać podatkowi od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawczyni, planowana sprzedaż niezabudowanych gruntów nie podlega podatkowi od towarów i usług, nie mieści się bowiem w zakresie objętym definicją działalności gospodarczej zawartą w art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług (dalej u.p.t.u.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.t.u. podatnikami VAT (podatek od towarów i usług) są m.in. osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, zdefiniowaną w ust. 2 tego przepisu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych - art. 15 ust. 2 ustawy.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem VAT jest więc spełnienie dwóch przesłanek łącznie:

  1. po pierwsze - czynność jest ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

  2. po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług (działa w takim charakterze).

Ustawodawca zastrzegł jednak, że musi to być działanie charakterystyczne dla producentów, handlowców lub usługodawców. W orzecznictwie podkreśla się, że do działalności gospodarczej zdefiniowanej na potrzeby podatku VAT można zaliczyć wyłącznie działania cechujące się fachowością i profesjonalizmem; działania charakteryzujące się stałym, powtarzalnym charakterem (np. stypizowaniem działań, ciągłością współpracy); działania podporządkowane regułom opłacalności i zysku oraz stałym uczestnictwem w obrocie gospodarczym. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową - profesjonalną (tak np. w wyroku WSA w Warszawie z 26 kwietnia 2019 r., III SA/Wa 2798/18).

Z grona podatników wyklucza się natomiast te osoby, gdy dokonują sprzedaży rzeczy stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W orzecznictwie podkreśla się, że nie jest podatnikiem VAT osoba fizyczna, która dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata.

W związku z tym, w celu ustalenia, czy podmiot działa „w charakterze podatnika VAT” należy każdorazowo ustalić, czy – w odniesieniu do konkretnej transakcji – podmiot działa w warunkach charakterystycznych dla działalności producentów, handlowców lub usługodawców. Sprzedaż nieruchomości znajdującej się w majątku prywatnym nie powinna więc podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ sprzedawca nie działa „w charakterze podatnika VAT”.

W ocenie Wnioskodawczyni, opisane we wniosku planowane działania polegające na podziale nieruchomości i - ewentualnie - wystąpieniu o decyzję WZ dla poszczególnych działek nie wykracza poza zwykły, racjonalny zarząd majątkiem prywatnym i nie nosi cech aktywności wykonywanej zawodowo, w sposób profesjonalny, w związku z czym planowane transakcje nie będą podlegały podatkowi VAT.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Słaby i Kuć, C-180/10 i C‑181/10. W tym orzeczeniu TSUE podkreślił, że zwykłe (tj. poza działalnością handlową) nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi „wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego” w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy VAT, jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Takie transakcje nie stanowią same z siebie działalności gospodarczej w rozumieniu dyrektywy (podobnie TSUE uznał w wielu wcześniejszych orzeczeniach). Natomiast podejmowanie aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami wykracza poza zwykłe wykonywanie prawa własności w ramach zarządu własnym majątkiem. Takie aktywne działania, zdaniem TSUE, mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych przekraczających zwykłe formy ogłoszenia. Działania takie wykraczają poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, i w takiej sytuacji sprzedaży nieruchomości gruntowej nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wówczas transakcja podlega VAT.

Jednocześnie TSUE orzekł, że sama liczba transakcji nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

W związku z tym orzeczeniem TSUE wykształciła się jednolita linia orzecznicza dotyczącą sprzedaży nieruchomości gruntowych przez osoby fizyczne. Podkreśla się w niej, że dokonanie podziału nieruchomości, a także wystąpienie o decyzję o warunkach zabudowy nie jest elementem decydującym o zorganizowanej działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Brak bowiem takich działań jak uzbrojenie działek, czy wystąpienie o lokalizację sieci wodociągowej i energetycznej oraz o wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci wody i innych mediów, które są charakterystyczne dla producentów i handlowców powoduje, że sprzedaż nieruchomości nie podlega podatkowi VAT (tak np. w wyroku WSA w Łodzi z 7 grudnia 2017 r., I SA/Łd 816/17 utrzymanym przez NSA wyrokiem z 5 listopada 2020 r., I FSK 681/18). W tym ostatnim orzeczeniu NSA stwierdził, że: „Przed sprzedażą nieruchomości właściciel może podejmować różne działania przygotowawcze, np. w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego wystąpić o wydanie decyzji w sprawie warunków zagospodarowania nieruchomości, wystąpić o zatwierdzenie podziału nieruchomości na mniejsze działki budowlane i doprowadzenie do wydzielenia działki pod drogę, oraz inicjować postępowania administracyjne w sprawie zmiany funkcji nieruchomości z rolnej na budowlaną. Tego rodzaju działania oraz ilość wydzielonych działek, same przez się nie dają podstaw do kwalifikowania, że są one typowe dla działań handlowca, tj. podatnika podatku od towarów i usług” (podobna konkluzja została wyrażona w wyroku NSA z 28 sierpnia 2020 r., I FSK 2036/17).

Podobnie uznał WSA w Warszawie w wyroku z 23 stycznia 2019 r. (sygn. akt VIII SA/Wa 761/18) w sprawie sprzedaży działek po podziale gruntu i uzyskaniu decyzji WZ. WSA powołując się na przywołany wyżej wyrok TSUE oraz na ukształtowaną linię orzeczniczą stwierdził, że: „Przy ocenie działalności osoby sprzedającej nieruchomości należy uwzględniać działania na poszczególnych etapach aktywności sprzedającego w ich całokształcie, a nie wyłącznie osobno. Należy przede wszystkim mieć na uwadze te elementy, które łączą się z nakładami inwestycyjnymi wykraczającymi poza standardowe działania zarządu majątkiem prywatnym (por. wyrok NSA z 12 kwietnia 2018 r., I FSK 45/18 i przywołane tam orzecznictwo).

Identyczne stanowisko zajął NSA w wyroku z 30 kwietnia 2021 r. (I FSK 1269/18) dotyczącym sprzedaży działek podzielonych przez sprzedawcę po uzyskaniu dla nich decyzji o warunkach zabudowy. NSA podzielił pogląd, w myśl którego fakt wystąpienia przez sprzedawcę o wydanie decyzji WZ oraz dokonanie podziału nieruchomości nie może być elementem decydującym o zorganizowanej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami. Taka aktywność nie wykracza poza zwykły, racjonalny zarząd majątkiem prywatnym i nie nosi cech aktywności wykonywanej zawodowo, w sposób profesjonalny. Co istotne NSA zwrócił uwagę, iż: „Kwestia kwalifikacji sprzedaży działek na gruncie podatku od towarów i usług była już niejednokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć sądów administracyjnych (por. m.in. wyroki NSA z: 5 listopada 2020 r., I FSK 681/18; z 5 czerwca 2019 r., I FSK 983/17). W orzeczeniach tych wskazuje się, że przy dokonywaniu wykładni art. 15 ust. 1 i 2 u.p.t.u. należy nawiązać do kryteriów określonych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C -181/10. (`(...)`) Trybunał wskazał jedynie przykładowo okoliczności, które mogą świadczyć o tym, że dana osoba sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a podział nieruchomości w celu uzyskania lepszej ceny, liczba transakcji, odstępy pomiędzy transakcjami i wysokość osiągniętych przychodów, nie są decydujące i nie są czynnościami, które same z siebie wykraczałyby poza zarząd majątkiem prywatnym. To, czy dany podmiot działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga bowiem oceny odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Każdorazowo należy zatem zbadać, jakie środki angażuje sprzedający w celu sprzedaży gruntu. Jeżeli środki te są podobne do tych, które wykorzystują handlowcy, wówczas strona sprzedając grunt, zachowuje się jak handlowiec (tak wyroki NSA z: 29 października 2007 r., I FPS 3/07; 22 października 2013 r., I FSK 1323/12; 14 marca 2014 r., I FSK 319/13; 16 kwietnia 2014 r., I FSK 781/13; 27 maja 2014 r., I FSK 774/13 i 8 lipca 2015 r., I FSK 729/14). (`(...)`) W orzecznictwie NSA po wspomnianym wyżej wyroku TSUE przyjmuje się, że przy ocenie działalności osoby sprzedającej nieruchomości należy uwzględniać działania na poszczególnych etapach aktywności sprzedającego w ich całokształcie, a nie wyłącznie osobno. Należy przede wszystkim mieć na uwadze te elementy, które łączą się z nakładami inwestycyjnymi wykraczającymi poza standardowe działania zarządu majątkiem prywatnym (por. wyroki NSA z: 9 października 2014 r., I FSK 2145/13; 3 marca 2015 r., I FSK 1859/13; 11 czerwca 2015 r., I FSK 716/14 i 29 listopada 2016 r., I FSK 636/15)”.

Ten obszerny cytat został przywołany jako ilustracja własnego poglądu Wnioskodawczyni. W jej ocenie planowane działania polegające na podziale dużej nieruchomości na mniejsze działki oraz ewentualne wystąpienie o warunki zabudowy mieści się w zarządzie majątkiem prywatnym i nie powoduje opodatkowania sprzedaży tych działek podatkiem VAT.

Planowane czynności mają na celu jedynie racjonalne zagospodarowanie nieruchomościami otrzymanymi od rodziców w drodze darowizny. W orzecznictwie podkreśla się, że nie można wymagać, aby osoba fizyczna wyzbywała się swego majątku w możliwe najmniej rentowny i ekonomicznie uzasadniony sposób, aby tylko nie podjąć żadnych czynności zwiększających atrakcyjność czy przeznaczenie gruntu, które mogłoby skutkować uznaniem za podatnika VAT (tak WSA w Gliwicach wyroku z 7 marca 2018 r., III SA/GI 1016/17).

W interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego wyrażany jest pogląd zbieżny z przywołanym wyżej orzecznictwem. Przykładowo, w interpretacji z 11 lutego 2020 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.781.2019.2.KS dotyczącej sprzedaży gruntów otrzymanych w drodze darowizny i podzielonych przed sprzedażą, DKIS uznał, że: „planowana sprzedaż działek powstałych po podziale działki nr 1 nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Wnioskodawcy w przedmiocie zbycia tych nieruchomości, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Planowaną sprzedaż ww. działek można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W związku z tym, Wnioskodawca będzie korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Skutkiem powyższego, sprzedaż działek powstałych po podziale działki nr 1 nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

Podobnie uznał DKIS w interpretacji z 8 grudnia 2020 r., nr 0113-KDIPT1-2.4012.685.2020.2.AMO dotyczącej sprzedaży działek powstałych wskutek dokonanego wcześniej podziału, wskazując, że: „Brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Zainteresowanego w przedmiocie zbycia opisanych działek, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wskazanych we wniosku działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie podjął takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Zainteresowany, sprzedając przedmiotowe działki, będzie korzystał zatem z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym transakcja zbycia działek, nie będzie podlegała przepisom ustawy, ponieważ przedmiotem transakcji będzie majątek osobisty”.

Reasumując, Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że planowane transakcje sprzedaży działek nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ dokonanie podziału nieruchomości otrzymanych w drodze darowizny na mniejsze działki nie jest działaniem typowym dla handlowca, a sam podział nieruchomości nie wykracza poza czynności, które zwyczajowo wykonywane są przy rozporządzaniu majątkiem prywatnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary – na mocy art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z powyższych unormowań wynika, że grunt spełnia definicję towaru zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność, stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem tego podatku.

Podatnikami – zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych – o czym mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „dyrektywą VAT”, „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują one sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży lub wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.

Każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, powinien być uznany za podatnika tego podatku.

Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest, czy w danej sprawie Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntów podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług. Przejawem takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów, budynków i budowli) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że Rodzice Wnioskodawczyni planują podarować jej dwie nieruchomości gruntowe. Będą to: udział 1/2 w nieruchomości o pow. 1,9 ha położonej w miejscowości A. gmina B. (działka nr 3) oraz nieruchomość o pow. ok. 1 ha położona w miejscowości C. gmina B. (działki nr 1 i 2). Wnioskodawczyni zamierza te nieruchomości sprzedać, a uzyskane środki wydać na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.

W ocenie Wnioskodawczyni duża powierzchnia otrzymanych nieruchomości utrudni znalezienie jednego nabywcy każdej z nich, dlatego Wnioskodawczyni planuje podzielić obie nieruchomości na mniejsze działki, które będzie łatwiej sprzedać. Podczas podziału zostanie wydzielona droga wewnętrzna, zgodnie z art. 93 ust. 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Sprzedawane działki nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i dla tych obszarów nie jest przewidziane uchwalenie takiego planu. Wnioskodawczyni nie zamierza także występować o decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani o inne decyzje administracyjne, nie planuje także występować o warunki techniczne przyłączenia działek do infrastruktury technicznej.

Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej, w szczególności w zakresie obrotu nieruchomościami. Wnioskodawczyni nigdy wcześniej nie dokonywała sprzedaży nieruchomości, ale planuje sprzedać mieszkanie, w którym obecnie mieszka wraz z rodziną w celu nabycia większego mieszkania lub domu na własne cele mieszkaniowe.

Otrzymane grunty nie będą wykorzystywane w żaden zarobkowy sposób. Nie będą przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani żadnej innej umowy.

W celu sprzedaży działek Wnioskodawczyni będzie podejmowała zwykłe – w jej ocenie – działania mające na celu zbycie nieruchomości, takie jak współpraca z działającym lokalnie pośrednikiem nieruchomości w celu ułatwienia sprzedaży, którą utrudnia Wnioskodawczyni odległość od wskazanych nieruchomości i sytuacja rodzinna.

Wnioskodawczyni nie będzie udzielała pełnomocnictw przyszłym nabywcom do żadnych działań w Jej imieniu.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii, czy planowana sprzedaż działek opisanych we wniosku będzie podlegać podatkowi od towarów i usług.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, aby wyjaśnić wątpliwości przedstawione we wniosku, należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy Wnioskodawczyni działa w charakterze podatnika VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku, który nie został nabyty w celu wykonywania czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja.

Znaczenie dla sprawy ma całokształt działań, jakie Wnioskodawczyni podejmie w odniesieniu do nieruchomości przez cały okres ich posiadania. Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika taka aktywność Wnioskodawczyni, która wskazywałaby, że w celu sprzedaży działek podjęła szereg czynności, które jako całość składają się na działania podobne do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami.

Wnioskodawczyni nabędzie nieruchomości od Rodziców drogą darowizny. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej i nie będzie wykorzystywać nabytych gruntów do celów zarobkowych, w szczególności nieruchomości nie będą wynajmowane ani wydzierżawione.

Wnioskodawczyni nie będzie podejmować działań mających na celu podniesienie atrakcyjności nieruchomości dla potencjalnych nabywców, w szczególności nie zamierza występować o decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani o inne decyzje administracyjne lub warunki techniczne przyłączenia działek do infrastruktury technicznej, a także udzielać przyszłym nabywcom pełnomocnictw do działania w Jej imieniu.

Zamiar podziału działek na mniejsze części celem znalezienia kupca jest bezpośrednio wskazany w orzeczeniu TSUE w sprawach C-180/10 i C-181/10 jako okoliczność, która nie może stanowić wyłącznego kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą – zatem trzeba rozpatrywać ten zamiar na tle innych zdarzeń związanych z daną sprawą.

Jak wskazała Wnioskodawczyni, planowane wydzielenie drogi wewnętrznej jest obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa w sytuacji, gdy nieruchomość jest dzielona na mniejsze działki, a zatem tę okoliczność należy rozpatrywać łącznie z kwestią podziału działek, który może być dokonany zarówno w ramach działalności gospodarczej, jak i poza nią.

W tym kontekście okoliczność, że Wnioskodawczyni zamierza korzystać z usług lokalnego pośrednika nieruchomości nie może przesądzać o tym, że sprzedaż działek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie można bowiem zrównać korzystania z ww. usług z działaniami marketingowymi, które TSUE wskazał jako jedną z przesłanek świadczących o prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami.

W konsekwencji nie można stwierdzić, by w związku z planowaną sprzedażą wystąpił ciąg czynności, które rozpatrywane łącznie umieściłyby planowaną transakcję w zakresie stosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a co za tym idzie, ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnosząc się zatem do planowanej sprzedaży przedmiotowej nieruchomości należy stwierdzić, że czynności, o których mowa w stanie faktycznym wniosku, które zostaną podjęte przez Wnioskodawczynię, nie świadczą o jej aktywności jako podatnika podatku VAT. Wnioskodawczyni nie będzie dokonywać czynności typowych dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami, wykonywanych przez handlowców, w szczególności nie będzie podejmować działań mających uatrakcyjnić działki dla potencjalnych nabywców ani działań marketingowych wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia.

Brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego – charakteru takiej działalności przesądza o tym, że zbycie działek przez Wnioskodawczynię nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy także podkreślić, że grunty nie będą wykorzystywane w żaden zarobkowy sposób.

Podsumowując powyższe, brak jest podstaw do uznania Wnioskodawczyni – w związku z zaplanowaną transakcją – za podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami, a zatem planowana dostawa nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Ponadto tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytań) Wnioskodawcy. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług, zaś w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili