0114-KDIP1-2.4012.437.2021.1.SST

📋 Podsumowanie interpretacji

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, Spółka, jako czynny podatnik VAT, planuje udzielać oprocentowanych pożyczek z nadwyżek środków finansowych uzyskanych w ramach bieżącej działalności. Organy podatkowe potwierdzają, że udzielanie pożyczek przez podatnika VAT stanowi odpłatne świadczenie usług, które podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Jednocześnie usługi udzielania pożyczek pieniężnych korzystają ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. W związku z tym, stanowisko Spółki, że udzielanie pożyczek będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT, a jednocześnie korzystającą ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, jest prawidłowe.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy udzielanie pożyczek przez Wnioskodawcę będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, która na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT podlega zwolnieniu z podatku VAT?

Stanowisko urzędu

1. Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług. Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. W związku z powyższym, czynność udzielania przez Wnioskodawcę pożyczek, stanowi odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Przy czym czynność ta korzysta ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 sierpnia 2021 r. (data wpływu 26 sierpnia 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania czynności udzielenia pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

26 sierpnia 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania czynności udzielenia pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Spółka (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”) jest czynnym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług) oraz polskim rezydentem podatkowym.

Wnioskodawca w ramach swojej podstawowej działalności realizuje deweloperskie inwestycje mieszkaniowe. Zgodnie jednak z polityką grupy kapitałowej, do której należy Spółka poza podstawową działalnością gospodarczą Spółka podejmuje także szereg innych działań biznesowych, przykładowo w obszarze obrotu nieruchomościami (może nabywać i odsprzedawać nieruchomości), w obszarze zarządzania nieruchomościami (może zarządzać nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi) jak również w obszarze finansowym (może udzielać pożyczek lub poręczeń). Działając w ten sposób grupa kapitałowa, do której należy Spółka staje się bardziej niezależna od podmiotów zewnętrznych (np. jest w stanie finansować swoją działalność środkami wypracowanymi w grupie kapitałowej nie będąc zależną od zewnętrznych instytucji finansowych).

Zgodnie z umową spółki, przedmiotem działalności Spółki zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (dalej: PKD (Polska Klasyfikacja Działalności)) jest:

  1. Realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (PKD 41.10.Z)

  2. Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (PKD 41.20.Z)

  3. Rozbiórka i burzenie obiektów budowlanych (PKD 43.11.Z)

  4. Przygotowanie terenu pod budowę (PKD 43.12.Z)

  5. Wykonywanie wykopów i wierceń geologiczno-inżynierskich (PKD 43.13.Z)

  6. Pozostałe pośrednictwo pieniężne (PKD 64.19.Z)

  7. Pozostałe formy udzielania kredytów (PKD 64.92.Z)

  8. Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych (PKD 64.99.Z)

  9. Pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych (PKD 66.19.Z)

  10. Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek (PKD 68.10.Z)

  11. Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (PKD 68.20.Z)

  12. Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami (PKD 68.31.Z)

  13. Zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie (PKD 68.32.Z).

W Krajowym Rejestrze Sądowym odnotowano, iż przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (PKD 41.10.Z). Zaś jako przedmiot pozostałej działalności Spółki wskazano wszystkie pozostałe działalności wynikające z umowy Spółki za wyjątkiem działalności wskazanej w punktach 7, 12 i 13 powyżej tj. pozostałe formy udzielania kredytów (PKD 64.92.Z), pośrednictwo w obrocie nieruchomościami (PKD 68.31.Z), zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie (PKD 68.32.Z).

Działalność Spółki w obszarze finansowym występuje, np. gdy w toku prowadzonej działalności gospodarczej Spółka odnotowuje nadwyżki środków pieniężnych. Aktualnie Spółka posiada nadwyżki środków pieniężnych, które zostały wypracowane w bieżącej działalności i zamierza udzielić oprocentowanych pożyczek na rzecz innych podmiotów z grupy kapitałowej do której należy (Spółka dopuszcza także możliwość udzielenia pożyczek podmiotom spoza grupy kapitałowej, do której należy niemniej jednak nie jest to jej głównym celem i Spółka nie zakłada, iż tego typu pożyczki miałyby często występować w przyszłości). Spółka może udzielić zarówno jednej jak i kilku/kilkunastu pożyczek.

W każdym przypadku udzielenia przez Spółkę pożyczki z pożyczkobiorcą zawierana będzie pisemna umowa pożyczki, która spełnia warunki wynikające z art. 720 kodeksu cywilnego („Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości”).

Pożyczki mogą być zarówno krótkoterminowe jak i długoterminowe. W każdym jednak przypadku pożyczki będą oprocentowane a wysokość oprocentowania będzie ustalana na warunkach rynkowych jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. W zależności od sytuacji pożyczkobiorcy odsetki będą płacone w uzgodnionych terminach, ewentualnie mogą one podlegać kapitalizacji do kwoty głównej pożyczki. Wnioskodawca i pożyczkobiorca mogą również zmienić harmonogram spłaty pożyczki i odsetek już po jej udzieleniu.

Obciążenie odsetkami w momencie ich wymagalności Spółka będzie dokumentowała stosownym dokumentem księgowym.

W praktyce wiec, Spółka będzie osiągała korzyść poprzez wykorzystanie majątku (pieniędzy) w celu uzyskania dochodu, co stanowi bezpieczny sposób inwestowania środków finansowych a przede wszystkim realizuje strategię grupy dotyczącą wykorzystania istniejących nadwyżek finansowych.

Tak jak wskazano powyżej, pożyczki udzielane będą w sytuacji posiadania przez Spółkę nadwyżek środków pieniężnych, a otrzymywane z ich tytułu wynagrodzenie w postaci odsetek przeznaczane będzie na finansowanie bieżącego funkcjonowania Spółki.

Wynagrodzenie otrzymywane z tytułu udzielanych pożyczek (odsetki) zaliczane będzie przez Wnioskodawcę do przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy udzielanie pożyczek przez Wnioskodawcę będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, która na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT podlega zwolnieniu z podatku VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielanie pożyczek przez Wnioskodawcę będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, która na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT podlega zwolnieniu z podatku VAT.

Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o VAT zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy o VAT. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym łącznie spełnione następujące warunki:

‒ w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

‒ świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Jak niejednokrotnie wskazywał Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (przykładowo w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku VAT bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu.

Z powyższego wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Podatnik VAT

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Należy więc ustalić czy udzielając pożyczek z nadwyżek środków wypracowanych w Spółce, Spółka działa jako podatnik VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 kodeks cywilny, zgodnie z którym - przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Spółka będzie udzielać pożyczek z nadwyżek środków finansowych wypracowanych przez Spółkę, co przemawia za tym aby uznać iż czynności te wykonywane są w toku działalności gospodarczej Spółki a Spółka działa w tym zakresie jako podatnik VAT.

Podejście to potwierdzają organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 5 lipca 2021 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.251.2021.1.JŻ, wskazał: „Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług. ”

Ponadto organy podatkowe potwierdzają, iż z perspektywy oceny charakteru Spółki jako podatnika VAT bez znaczenia pozostaje częstotliwość udzielonych pożyczek. Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 25 czerwca 2021 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.4012.2021.231.SP „Z uwagi na przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że opisana we wniosku czynność polegająca na udzieleniu przez Pożyczkodawcę oprocentowanej pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy jest czynnością podlegającą opodatkowaniu. Udzielanie pożyczki przez podatnika podatku od towarów i usług, spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu jej udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielenie pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz pożyczkobiorcy, polegające na udostępnieniu środków finansowych na wskazany w umowie okres czasu. ”

Reasumując, udzielając pożyczek z nadwyżek wypracowanych w ramach działalności gospodarczej, Spółka działa jako podatnik VAT.

Zwolnienie z VAT

Ustawodawca w art. 43 ustawy o VAT przewidział szereg zwolnień z podatku VAT.

I tak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Jak już wskazano, usługa udzielania oprocentowanej pożyczki stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Z uwagi jednak na to, że usługi udzielania pożyczek mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, korzystają ze zwolnienia z podatku VAT.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, udzielanie pożyczek przez Wnioskodawcę będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, która na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT będzie podlegała zwolnieniu z podatku VAT.

Podejście to jednolicie przyjmują organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidulanych przykładowo:

‒ interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 czerwca 2021 r. sygn. 0114-KD1P4-3.4012.286.2020.1.EK

‒ interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 czerwca 2021 r. sygn. 0114-KDIP1-1.4012.289.2021.1.RR

‒ interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 maja 2021 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.95.2021.3.PC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym łącznie spełnione następujące warunki:

‒ w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

‒ świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy tym wskazać należy, że w dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.). Zgodnie z ww. przepisem - przez umowę pożyczki, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Przy czym jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;

  2. usług doradztwa;

  3. usług w zakresie leasingu.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest czynnym podatnikiem VAT oraz polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca w ramach swojej podstawowej działalności realizuje deweloperskie inwestycje mieszkaniowe. Zgodnie jednak z polityką grupy kapitałowej, do której należy Spółka poza podstawową działalnością gospodarczą Spółka podejmuje także szereg innych działań biznesowych, przykładowo w obszarze obrotu nieruchomościami (może nabywać i odsprzedawać nieruchomości), w obszarze zarządzania nieruchomościami (może zarządzać nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi) jak również w obszarze finansowym (może udzielać pożyczek lub poręczeń).

W Krajowym Rejestrze Sądowym odnotowano, iż przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (PKD 41.10.Z). Zaś jako przedmiot pozostałej działalności Spółki wskazano wszystkie pozostałe działalności wynikające z umowy Spółki za wyjątkiem działalności wskazanej w punktach 7, 12 i 13 powyżej tj. pozostałe formy udzielania kredytów (PKD 64.92.Z), pośrednictwo w obrocie nieruchomościami (PKD 68.31.Z), zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie (PKD 68.32.Z).

Działalność Spółki w obszarze finansowym występuje, np. gdy w toku prowadzonej działalności gospodarczej Spółka odnotowuje nadwyżki środków pieniężnych. Aktualnie Spółka posiada nadwyżki środków pieniężnych, które zostały wypracowane w bieżącej działalności i zamierza udzielić oprocentowanych pożyczek na rzecz innych podmiotów z grupy kapitałowej do której należy (Spółka dopuszcza także możliwość udzielenia pożyczek podmiotom spoza grupy kapitałowej, do której należy niemniej jednak nie jest to jej głównym celem i Spółka nie zakłada, iż tego typu pożyczki miałyby często występować w przyszłości). Spółka może udzielić zarówno jednej jak i kilku/kilkunastu pożyczek. W każdym przypadku udzielenia przez Spółkę pożyczki z pożyczkobiorcą zawierana będzie pisemna umowa pożyczki, która spełnia warunki wynikające z art. 720 kodeksu cywilnego. Pożyczki mogą być zarówno krótkoterminowe jak i długoterminowe. W każdym jednak przypadku pożyczki będą oprocentowane a wysokość oprocentowania będzie ustalana na warunkach rynkowych jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. W zależności od sytuacji pożyczkobiorcy odsetki będą płacone w uzgodnionych terminach, ewentualnie mogą one podlegać kapitalizacji do kwoty głównej pożyczki. Wnioskodawca i pożyczkobiorca mogą również zmienić harmonogram spłaty pożyczki i odsetek już po jej udzieleniu. Wynagrodzenie otrzymywane z tytułu udzielanych pożyczek (odsetki) zaliczane będzie przez Wnioskodawcę do przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wątpliwości dotyczą ustalenia czy udzielanie pożyczek przez Wnioskodawcę będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, która na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT podlega zwolnieniu z podatku VAT.

Z uwagi na przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że opisane we wniosku czynności polegające na udzielaniu przez Wnioskodawcę oprocentowanych pożyczek na rzecz pożyczkobiorców są/będą czynnościami podlegającymi opodatkowaniu. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług, spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielenie pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz pożyczkobiorcy, polegające na udostępnieniu środków finansowych na wskazany w umowie okres czasu.

W konsekwencji, czynności polegające na udzieleniu oprocentowanych pożyczek na rzecz pożyczkobiorcy, stanowią odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Przy czym świadczone usługi mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie – usługi udzielania pożyczek.

Zatem, w odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, należy wskazać, że czynność udzielania przez Wnioskodawcę pożyczek, stanowi odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Przy czym czynność ta korzysta ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należy uznać za prawidłowe.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP lub /KIS/wnioski (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili