Gmina, jako zarejestrowany, czynny podatnik VAT, zawarła porozumienie z WFOŚiGW w celu realizacji programu wymiany źródeł ciepła oraz termomodernizacji domów jednorodzinnych na swoim terenie. Zgodnie z porozumieniem, Gmina ma prowadzić punkt konsultacyjno-informacyjny dla mieszkańców, udzielać im informacji oraz wspierać w przygotowaniu wniosków, jednak nie będzie przekazywać dotacji, które są przyznawane bezpośrednio przez WFOŚiGW. Gmina nie pobiera żadnych opłat za usługi konsultacyjno-informacyjne. Organ podatkowy uznał, że działalność Gminy w tym zakresie nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT, co skutkuje brakiem prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z prowadzeniem punktu konsultacyjno-informacyjnego, ponieważ wydatki te nie są związane z czynnościami opodatkowanymi.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnyINTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 września 2021 r. (data wpływu 29 września 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
– jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
29 września 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
Gmina … jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług).
Gmina przystąpiła do porozumienia z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Porozumienie dotyczy zasad współpracy pomiędzy Gminą a WFOŚiGW w zakresie realizowanego na terenie Gminy programu „…”.
Beneficjentami programu są osoby fizyczne posiadające prawo własności lub będące współwłaścicielami jednorodzinnego budynku mieszkalnego lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą oraz osoby, które uzyskały zgodę na rozpoczęcie budowy jednorodzinnego budynku mieszkalnego.
W ramach Programu istnieje możliwość uzyskania dotacji na wymianę źródła ciepła i termomodernizację domu w wysokości do … tys. PLN. Dofinansowanie przyznawane jest na wymianę starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe na nowoczesne źródła ciepła spełniające najwyższe normy oraz przeprowadzenia niezbędnych prac termomodernizacyjnych budynku. Dotacja przyznawana jest na podstawie umowy zawartej pomiędzy WFOŚiGW a danym mieszkańcem (wnioskodawcą). Gmina nie zawiera z mieszkańcem w tym zakresie żadnej umowy. Wykonawcę usług wymiany (montażu) źródła ciepła i termomodernizacji domów jednorodzinnych będzie wybierał beneficjent – dany mieszkaniec Gminy, według własnych kryteriów wyboru. Gmina pragnie podkreślić, że nie będzie ona przekazywała mieszkańcom dotacji, Gmina jedynie pośredniczy pomiędzy WFOŚiGW a danym beneficjentem. Beneficjent otrzymuje dotację od WFOŚiGW, która stanowi zwrot części poniesionych przez mieszkańca kosztów. Umowę z wykonawcą świadczącym usługi wymiany (montażu) źródła ciepła i termomodernizacji domów jednorodzinnych będzie zawierał beneficjent – dany mieszkaniec Gminy. Gmina … wskazuje, że faktury dokumentujące wydatki poniesione na usługi wymiany (montażu) źródła ciepła i termomodernizacji domów jednorodzinnych będą wystawiane na beneficjenta – danego mieszkańca.
Na mocy zawartego pomiędzy Gminą a WFOŚiGW porozumienia Gmina ma wspierać WFOŚiGW w realizowaniu Programu na terenie Gminy poprzez prowadzenie punktu konsultacyjno-informacyjnego dla mieszkańców Gminy.
Do zadań Gminy należy:
Za czynności konsultacyjno-informacyjne Gmina nie będzie pobierała od mieszkańców żadnych opłat.
W związku z faktem, że wsparcie WFOŚiGW w realizacji Programu generuje po stronie Gminy koszty, WFOŚiGW przekaże Gminie środki na pokrycie kosztów obsługi zadań realizowanych przez Gminę …. Do przedmiotowych wydatków Gminy należeć będą:
Wydatki (poza wydatkami osobowymi) będą dokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami VAT.
Gmina udzielając wsparcia WFOŚiGW w realizacji Programu wykonuje zadania własne w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Gminie zależy na wsparciu WFOŚiGW w realizacji Programu z uwagi na chęć poprawy jakości powietrza na terenie Gminy. Program ma na celu zmniejszenie zanieczyszczeń do atmosfery z istniejących oraz nowo wybudowanych budynków mieszkalnych. Im większa liczba mieszkańców Gminy przystąpi do Programu i wymieni źródła ciepła, tym pozytywny efekt ekologiczny będzie bardziej odczuwalny.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
Czy w związku z zawartym z WFOŚiGW porozumieniem Gmina … będzie realizowała opodatkowane VAT usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ?
Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego od opisanych wydatków związanych ze wsparciem WFOŚiGW na podstawie porozumienia?
Zdaniem Wnioskodawcy:
Ad. 1
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Jednocześnie, w świetle art. 15 ust. 6 cyt. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Z kolei w świetle art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlegają:
odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Zgodnie zaś z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
W ocenie Gminy, w analizowanej sytuacji Gmina w związku z zawartym z WFOŚiGW porozumieniem nie działa jako podatnik VAT. Gmina realizuje swoje zadania własne, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj. zadania w zakresie w szczególności ochrony środowiska. Podejmowane przez Gminę czynności są przejawem działania Gminy jako organu władzy publicznej w ramach reżimu publicznoprawnego. Gmina wspiera WFOŚiGW w realizacji Programu, gdyż zależy jej na poprawie jakości powietrza na terenie Gminy.
W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że zakres aktywności podejmowanej przez Gminę należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że ich realizacja ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy. Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy, a gmina realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ww. ustawy.
Wykonywanie przez Gminę czynności konsultacyjno-informacyjnych realizowanych na podstawie porozumienia zawartego z WFOŚiGW nie będzie realizowane w celu osiągnięcia zysku – za czynności konsultacyjno-informacyjne Gmina nie będzie pobierała od mieszkańców żadnych opłat. Nie sposób mówić, by Gmina wspierając WFOŚiGW poprzez utworzenie punktu konsultacyjno-informacyjnego dla mieszkańców Gminy prowadziła jakąkolwiek działalność gospodarczą. Dodatkowo należy wskazać, że podejmowane przez Gminę czynności informacyjno-konsultacyjne dla mieszkańców będą wykonywane nieodpłatnie (Gmina nie będzie pobierała od mieszkańców żadnych opłat). Otrzymane przez Gminę od WFOŚiGW środki na pokrycie wydatków Gminy w związku z prowadzeniem punktu konsultacyjno-informacyjnego nie są wynagrodzeniem za żadną czynność podlegającą opodatkowaniu VAT. Przedmiotowe środki są wyłącznie pokryciem kosztów ponoszonych przez Gminę w związku z zawartym porozumieniem.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że wykonywanie czynności konsultacyjno-informacyjnych realizowanych na podstawie porozumienia zawartego z WFOŚiGW nie będzie stanowiło czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ad. 2
Jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami. Dodatkowo, art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług, określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Z powyższego wynika zatem, że możliwe jest dokonanie odliczenia VAT od dokonywanych wydatków wówczas, gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki:
Tym samym, nie jest możliwe dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że w analizowanej sytuacji Gmina nie występuje w charakterze podatnika VAT. Jednostki samorządu terytorialnego zasadniczo nie działają jako podatnicy VAT, z wyjątkiem czynności wykonywanych na podstawie zawieranych umów cywilnoprawnych. Realizując porozumienie Gmina wykonuje w ramach reżimu publicznoprawnego zadania własne w zakresie ochrony środowiska, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym. Gmina nie będzie wykorzystywała wydatków na punkt konsultacyjno-informacyjny do żadnych odpłatnych czynności.
W konsekwencji, należy stwierdzić, że w świetle art. 86 ust. 1 w związku z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, Gminie … nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków ponoszonych w związku z zawartym z WFOŚiGW porozumieniem. Co więcej w zakresie ponoszonych wydatków osobowych (wypłacanego dodatku do wynagrodzenia dla pracownika Gminy zaangażowanego w realizację porozumienia) nie ma w ogóle możliwości odliczenia VAT, gdyż ten wydatek nie jest dokumentowany fakturą VAT.
Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych, tj. w interpretacji indywidualnej z dnia 25 maja 2018 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.213.2018.1.AR oraz interpretacji indywidualnej z dnia 27 lipca 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.343.2021.2.JM.
W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, Gminie … nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją programu. Gminie z tego tytułu nie będzie przysługiwało również prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, Gmina … stwierdza, że nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na wsparcie WFOŚiGW poprzez utworzenie punktu konsultacyjno-informacyjnego dla mieszkańców Gminy, ponieważ ww. wydatki nie będą miały związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, Gmina … jest zdania, że w związku z zawartym w WFOŚiGW porozumieniem nie świadczy żadnych usług, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych w ramach porozumienia.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:
– jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą” opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Ponadto w myśl art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu, nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.
Wyjaśnić ponadto należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności
Działalność gospodarcza – według ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Z cyt. wyżej art. 15 ust. 6 ustawy wynika, że wyłączenie przewidziane w tym przepisie dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa, do realizacji których zostały one powołane.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Podatnikiem podatku od towarów i usług jest więc również organ władzy publicznej, jeżeli w stosunku do określonej czynności lub transakcji zachowuje się jak podmiot gospodarczy. Z tego właśnie względu, ustawodawca uznał w art. 15 ust. 6 ustawy, że organy nie są podatnikami w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Powyższy przepis nie jest samodzielną podstawą do określenia, kiedy organ władzy publicznej jest podatnikiem VAT. Nie można go bowiem interpretować w oderwaniu od wynikającej z art. 15 ust. 1 ustawy definicji podatnika jako podmiotu wykonującego działalność gospodarczą w rozumieniu ust. 2 tego artykułu, przy czym działalność ta musi być wykonywana samodzielnie – we własnym imieniu i na własny rachunek. Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.
W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:
- podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
- podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U.z 2020 r., poz. 713, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.
Z opisu sprawy wynika, że Gmina, zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług, przystąpiła do porozumienia z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Porozumienie dotyczy zasad współpracy pomiędzy Gminą a WFOŚiGW w zakresie realizowanego na terenie Gminy programu „…”. Beneficjentami programu są osoby fizyczne posiadające prawo własności lub będące współwłaścicielami jednorodzinnego budynku mieszkalnego lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą oraz osoby, które uzyskały zgodę na rozpoczęcie budowy jednorodzinnego budynku mieszkalnego. W ramach Programu istnieje możliwość uzyskania dotacji na wymianę źródła ciepła i termomodernizację domu. Dotacja przyznawana jest na podstawie umowy zawartej pomiędzy WFOŚiGW a danym mieszkańcem (wnioskodawcą). Gmina nie zawiera z mieszkańcem w tym zakresie żadnej umowy. Wykonawcę usług wymiany (montażu) źródła ciepła i termomodernizacji domów jednorodzinnych będzie wybierał beneficjent – dany mieszkaniec Gminy. Gmina nie będzie ona przekazywała mieszkańcom dotacji, Gmina jedynie pośredniczy pomiędzy WFOŚiGW a danym beneficjentem. Beneficjent otrzymuje dotację od WFOŚiGW, która stanowi zwrot części poniesionych przez mieszkańca kosztów. Umowę z wykonawcą świadczącym usługi wymiany (montażu) źródła ciepła i termomodernizacji domów jednorodzinnych będzie zawierał beneficjent – dany mieszkaniec Gminy. Faktury dokumentujące wydatki poniesione na usługi wymiany (montażu) źródła ciepła i termomodernizacji domów jednorodzinnych będą wystawiane na beneficjenta – danego mieszkańca. Na mocy zawartego pomiędzy Gminą a WFOŚiGW porozumienia Gmina ma wspierać WFOŚiGW w realizowaniu Programu na terenie Gminy poprzez prowadzenie punktu konsultacyjno-informacyjnego dla mieszkańców Gminy. Za czynności konsultacyjno-informacyjne Gmina nie będzie pobierała od mieszkańców żadnych opłat. W związku z faktem, że wsparcie WFOŚiGW w realizacji Programu generuje po stronie Gminy koszty, WFOŚiGW przekaże Gminie środki na pokrycie kosztów obsługi zadań realizowanych przez Gminę.
W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że ich realizacja ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy.
Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów pozostają poza zakresem ustawy. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.
W odniesieniu do sytuacji Wnioskodawcy należy zauważyć, że wykonywanie czynności konsultacyjno-informacyjnych realizowanych na podstawie porozumienia zawartego z WFOŚiGW nie będzie realizowane w celu osiągnięcia zysku, jak bowiem wskazano we wniosku, za czynności konsultacyjno-informacyjne Gmina nie będzie pobierała od mieszkańców żadnych opłat.
Mając na uwadze powyższe, w kontekście niniejszej sprawy należy stwierdzić, że czynności konsultacyjno-informacyjne realizowane na podstawie porozumienia zawartego z WFOŚiGW wykonywane będą poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina realizując te czynności nie będzie występować w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że wykonywanie czynności konsultacyjno-informacyjnych realizowanych na podstawie porozumienia zawartego z WFOŚiGW nie stanowi czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Odnosząc się natomiast do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na wsparcie WFOŚiGW poprzez utworzenie punktu konsultacyjno-informacyjnego dla mieszkańców Gminy, wskazać należy, że podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz, gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wydatki (poza wydatkami osobowymi) będą dokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami.
W rozpatrywanej sprawie Organ rozstrzygnął, że wykonywanie czynności konsultacyjno-informacyjnych realizowanych na podstawie porozumienia zawartego z WFOŚiGW nie będzie stanowiło czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jak wcześniej wskazano odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – wydatki poniesione na wsparcie WFOŚiGW poprzez utworzenie punktu konsultacyjno-informacyjnego dla mieszkańców Gminy nie będą miały związku z czynnościami opodatkowanymi.
W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją programu. Wnioskodawcy z tego tytułu nie przysługuje również prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na wsparcie WFOŚiGW poprzez utworzenie punktu konsultacyjno-informacyjnego dla mieszkańców Gminy, ponieważ ww. wydatki nie mają związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Zainteresowanego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili