0113-KDIPT1-2.4012.592.2021.3.PRP

📋 Podsumowanie interpretacji

Interpretacja dotyczy opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży udziałów w Działce Wydzielonej, obowiązku wystawienia faktury dla tej transakcji, obowiązku podatkowego z tytułu otrzymanej zaliczki lub zadatku oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem tych udziałów. Organ stwierdził, że: 1. Sprzedaż Działki Wydzielonej podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a żadne zwolnienia z tego podatku nie mają zastosowania. 2. Obowiązek opodatkowania VAT ze sprzedaży Działki Wydzielonej oraz wystawienia faktury spoczywa wyłącznie na T, C i W, proporcjonalnie do posiadanych przez nich udziałów, w tym w zakresie współwłasności małżeńskiej. 3. Zapłata zaliczki na rzecz Sprzedających wiązała się, a zapłata zadatku będzie wiązać się z koniecznością naliczenia VAT przez T, C i W od otrzymanych kwot oraz wystawienia faktur dokumentujących te kwoty. 4. Spółka ma prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycie Działki Wydzielonej oraz faktur dotyczących otrzymania całości lub części zapłaty z tego tytułu.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy sprzedaż Działki Wydzielonej będzie podlegała opodatkowaniu VAT i nie znajdzie zastosowania żadne z obligatoryjnych zwolnień z opodatkowania VAT? 2. Czy do opodatkowania VAT sprzedaży Działki Wydzielonej oraz wystawienia z tego tytułu faktury obowiązani są wyłącznie T, C i W odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej, w tym w zakresie udziału stanowiącego współwłasność małżeńską? 3. Czy zapłata zaliczki na rzecz Sprzedających wiązała się, a zapłata zadatku będzie wiązać się z koniecznością naliczenia VAT przez T, C i W od otrzymanych kwot i wystawienia faktur dokumentujących otrzymane kwoty? 4. Czy Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury dokumentującej nabycie Działki Wydzielonej oraz faktur dokumentujących otrzymanie całości lub część zapłaty z tego tytułu?

Stanowisko urzędu

1. Zdaniem Organu, sprzedaż Działki Wydzielonej będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i nie znajdzie zastosowania żadne z obligatoryjnych zwolnień z opodatkowania VAT. Działka Wydzielona będzie spełniać definicję terenów budowlanych w rozumieniu ustawy o VAT, a zatem nie będzie miało zastosowania zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Jednocześnie nie będą spełnione warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. 2. Organ stwierdził, że do opodatkowania VAT sprzedaży Działki Wydzielonej oraz wystawienia z tego tytułu faktury obowiązani są wyłącznie T, C i W odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej, w tym w zakresie udziału stanowiącego współwłasność małżeńską. Natomiast A, U, H nie będą podatnikami VAT w związku z tą transakcją. 3. Organ uznał, że zapłata zaliczki wiązała się, a zapłata zadatku będzie wiązać się z koniecznością naliczenia VAT przez T, C i W od otrzymanych kwot i wystawienia faktur dokumentujących otrzymane kwoty. 4. Organ stwierdził, że Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycie Działki Wydzielonej oraz faktur dokumentujących otrzymanie całości lub część zapłaty z tego tytułu, gdyż Działka Wydzielona będzie wykorzystywana przez Spółkę do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z 28 lipca 2021 r. (data wpływu 9 sierpnia 2021 r.), uzupełnionym pismami z 8 października 2021 r. (data wpływu 8 października 2021 r.) oraz z 11 października 2021 r. (data wpływu 12 października 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) sprzedaży udziałów w Działce Wydzielonej i niezastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT,
  • obowiązku wystawienia faktury dokumentującej ww. transakcję,
  • obowiązku podatkowego z tytułu otrzymanej zaliczki/zadatku,
  • prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z transakcją nabycia udziałów w Działce Wydzielonej

- jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

9 sierpnia 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży udziałów w Działce Wydzielonej i niezastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT,
  • obowiązku wystawienia faktury dokumentującej ww. transakcję,
  • obowiązku podatkowego z tytułu otrzymanej zaliczki/zadatku,
  • prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z transakcją nabycia udziałów w Działce Wydzielonej

oraz podatku d czynności cywilnoprawnych.

Pismami z 8 października 2021 r. i 11 października 2021 r. doprecyzowano opis sprawy oraz własne stanowisko do pytania nr 1 wniosku.

We wniosku złożonym przez:

- Zainteresowanego będącego stroną postępowania: Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa

- Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania: A

- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania: T

- Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania: U

- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania: C

- Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania: H

- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania: W

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku).

Zainteresowani niebędący stronami postępowania - A (dalej: A) i T (dalej: T) małżonkowie , U (dalej: U) i C (dalej: C) małżonkowie oraz H (dalej: H) i W (dalej: W) małżonkowie (dalej łącznie: Sprzedający lub Zainteresowani) są współwłaścicielami nieruchomości położonej w …, gmina …, o łącznym obszarze 181.8256 ha, dla której Sąd Rejonowy w … Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą oznaczoną numerem … (dalej: Nieruchomość). A i T są współwłaścicielami Nieruchomości w udziałach wynoszących 3/12 części na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, U i C są współwłaścicielami Nieruchomości w udziałach wynoszących 3/12 części na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej oraz H i W są współwłaścicielami Nieruchomości w udziałach wynoszących 3/12 części na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej. Ponadto T, C oraz W są współwłaścicielami Nieruchomości w udziałach wynoszących po 1/12 części każdy. Zainteresowani nabyli udziały w Nieruchomości w latach 1995-2000 na poszerzenie areałów. Nieruchomość nigdy nie była przedmiotem najmu lub dzierżawy podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Pomiędzy Zainteresowanymi dochodziło jedynie do zawierania umów o wyłączne korzystanie z części Nieruchomości, przy czym umowy te miały charakter nieodpłatny. Nieruchomość nie była wykorzystywana przez Zainteresowanych na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

W skład Nieruchomości wchodzi między innymi działka gruntu numer 1, obszaru 66.1033 ha, obręb ewidencyjny … (dalej: Działka 1), która:

  1. nie jest zabudowana budynkiem ani budowlą w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane,

  2. w aktualnie obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej w … Nr …, z dnia 20 lutego 2009 roku, w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części wsi …, rejon granicy z miastem … i linii kolejowej …, gmina … (Dz. Urz. … nr …z dnia 5 marca 2009 r.; dalej: …) znajduje się na terenach oznaczonych symbolem: 1KDL, tj. teren drogi lokalnej, 3KDL, tj. teren drogi lokalnej, 4KDL, tj. teren drogi lokalnej, 6KDL, tj. teren drogi lokalnej, 11KDX, tj. teren ciągu pieszo- jezdnego, 4. P,S, tj. teren produkcji, składów i magazynów, 7.P.S, tj. teren produkcji składów i magazynów, 5U, tj. teren usług komercyjnych, 15.ZP,Ws, tj. teren zieleni urządzonej oraz wody śródlądowe, 23.MN, tj. teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, 22.ZP,Ws tj. teren zieleni urządzonej oraz wody śródlądowe, 24.ZP,Ws, tj. teren zieleni urządzonej oraz wody śródlądowe, 25.Znz, tj. tereny trwałych użytków zielonych, 27.EK, tj. tereny urządzeń infrastruktury technicznej (E -trafostacja, P - przepompownia),

  3. nie jest objęta jakimkolwiek pozwoleniem na budowę, decyzją o ustaleniu warunków zabudowy, ani inną podobną decyzją.

Zainteresowani przed zatwierdzeniem MPZP przez Radę Gminy w … czynnie zabiegali o jego uchwalenie. Jednocześnie Zainteresowani nie podejmowali działań takich jak uzbrojenie działek wchodzących w skład Nieruchomości lub utwardzenie dróg. Nieruchomość nie była także przedmiotem żadnej umowy o pośrednictwo w sprzedaży nieruchomości, niemniej jednak w sposób niesformalizowany Zainteresowani poszukiwali potencjalnych nabywców Nieruchomości, niekiedy również okazując im Nieruchomość.

Oprócz wspomnianej wyżej Nieruchomości Zainteresowani są także właścicielami lub współwłaścicielami innych nieruchomości. Między innymi Zainteresowani są współwłaścicielami niezabudowanej działki numer 2, obszaru 0,0002 ha, położonej w …, gmina … (dalej: Działka 2), ujawnionej aktualnie w księdze wieczystej nr … prowadzonej przez Sąd Rejonowy w …., V Wydział Ksiąg Wieczystych (dalej: Nieruchomość `(...)`). Zainteresowani nabyli Nieruchomość SP w drodze umowy sprzedaży sporządzonej dnia 7 kwietnia 2021 roku, na podstawie której to umowy został złożony wniosek o odłączenie działki numer 2 z księgi wieczystej nr … i przyłączenie jej do księgi wieczystej nr … prowadzonej dla Nieruchomości.

Zainteresowany będący stroną postępowania - … spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. z siedzibą w .. (dalej: Spółka) - prowadzi działalność m.in. w zakresie budowy i wynajmu powierzchni biurowych, a także działalność deweloperską w zakresie powierzchni mieszkaniowych, hotelowych i magazynowych.

W dniu 17 czerwca 2021 roku Spółka zawarła z Zainteresowanymi umowę przedwstępną sprzedaży w formie aktu notarialnego (dalej: Umowa Przedwstępna). W Umowie Przedwstępnej Zainteresowani zobowiązali się m.in. do:

  1. przeprowadzenia własnym staraniem i kosztem wszelkich niezbędnych czynności zmierzających do dokonania podziału geodezyjnego Działki 1 oraz połączenia jej części z Działką 2, w wyniku których powstanie działka gruntu o obszarze około 9,4015 ha (dalej: Działka Wydzielona), oraz

  2. założenia dla Działki Wydzielonej odrębnej księgi wieczystej w stosunku do księgi wieczystej prowadzonej dla Nieruchomości.

Zgodnie z Umową Przedwstępną Zainteresowani oraz Spółka zobowiązali się zawrzeć w terminie do 4 grudnia 2023 r. umowę sprzedaży (dalej: Umowa Sprzedaży), mocą której na warunkach określonych w Umowie Przedwstępnej A i T, U i C oraz H i W sprzedadzą całe udziały wynoszące po 3/12 części (łącznie 9/12 części), a T, C i W sprzedadzą całe udziały wynoszące po 1/12 części (łącznie 3/12 części), które będą im przysługiwać w Działce Wydzielonej, a Spółka te udziały kupi za cenę w łącznej kwocie wyliczonej stosownie do zbywanych przez Zainteresowanych udziałów oraz jako iloczyn wskazanej w umowie kwoty za 1,00 m2 oraz rzeczywistej powierzchni Działki Wydzielonej.

Spółka przed zawarciem Umowy Przedwstępnej zapłaciła Zainteresowanym zadatek w rozumieniu art. 394 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. Ponadto Spółka zobowiązała się w terminie do 6 dni roboczych od dnia zaistnienia zdarzenia wskazanego w Umowie Przedwstępnej zapłacić Zainteresowanym zaliczkę na poczet ceny sprzedaży.

T prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT i jest z tego tytułu zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jego małżonka A nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT i nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT.

C prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT i jest z tego tytułu zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jego małżonka U nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT i nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT.

W prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT i jest z tego tytułu zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jego małżonka H nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT i nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT.

Ponadto Zainteresowani są rolnikami prowadzącymi wielkopowierzchniowe gospodarstwo rolne (ok. 1500 ha).

Na moment zawarcia Umowy Przedwstępnej Spółka oraz W, C i T byli zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Zarówno Spółka, jak i W, C i T będą posiadali status podatnika VAT czynnego również w momencie zawarcia Umowy Sprzedaży.

Działka Wydzielona w momencie jej powstania w wyniku dokonania podziału geodezyjnego Działki 1 i połączenia jej części z Działką 2 oraz na moment zawarcia Umowy Sprzedaży:

  1. nie będzie zabudowana budynkiem ani budowlą w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane,

  2. będzie oznaczona w MPZP jako: „4. P,S - tereny produkcji, składów i magazynów”,

  3. nie będzie objęta jakimkolwiek pozwoleniem na budowę, decyzją o ustaleniu warunków zabudowy, ani inną podobną decyzją.

Spółka zamierza wykorzystywać Działkę Wydzieloną w prowadzonej przez siebie działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Obecnie Spółka bierze pod uwagę dwie możliwości względem Działki Wydzielonej. Pierwszą z nich jest realizacja inwestycji logistyczno-magazynowej w ramach spółki celowej, drugą jest realizacja ww. inwestycji bezpośrednio przez Spółkę.

Pochodzące ze sprzedaży Nieruchomości środki pieniężne Zainteresowani zamierzają przeznaczyć na zakup innej, znacznie większej nieruchomości rolnej. Z uwagi na ograniczone możliwości rozwoju gospodarstwa wokół …, Zainteresowani zamierzają nabyć ok. 50 ha w innej części województwa.

Z Działki 1 - oprócz Działki Wydzielonej - Zainteresowani planują także wydzielić działkę pod inwestycję budowy stacji paliw, którą zrealizuje … spółka jawna z siedzibą w ….. Wspólnikami ww. spółki jawnej są W, C i T. Nieruchomość pod planowaną inwestycję zostanie wniesiona do ww. spółki aportem.

W okresie od 20 grudnia 2020 roku do 20 maja 2021 roku Zainteresowani przenieśli prawo własności do czterech nieruchomości położonych w …, gmina …, stanowiących działki gruntu odpowiednio nr 3, 4, 5 i 6, które zostały wydzielone z innej nieruchomości wyłącznie w celu ich sprzedaży. Środki pieniężne z tytułu sprzedaży ww. działek zostały przeznaczone m.in. na dokapitalizowanie spółki z o.o. z siedzibą w … i zakup przez ten podmiot nieruchomości rolnej.

Ponadto U i C w okresie od listopada 2015 do października 2020 przenieśli prawo własności do innych nieruchomości (łącznie pięć nieruchomości) objętych ich wspólnością majątkową ustawową małżeńską w drodze umowy sprzedaży.

Nadto Wnioskodawca wskazał, że:

a) Wydzielenie działki będącej przedmiotem sprzedaży jeszcze nie nastąpiło.

b) T, C oraz W prowadzą m.in. działalność rolniczą, która spełnia definicję działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT (dalej: działalność rolnicza). T jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny od 04.08.2005 r. C jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny od 28.08.2007 r. W jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny od 01.06.2017 r. Ponadto T, C oraz W od 01.10.2002 r. prowadzą działalność w formie spółki jawnej z siedzibą w … (NIP: …) oraz od 28.01.2009 r w formie Zespołu … (NIP: …).

c) Grunty składające się na Działkę Wydzieloną były wykorzystywane przez T, C oraz W w ramach prowadzonych przez nich działalności rolniczych od momentu nabycia do chwili obecnej. Grunty te służyły uprawie roli.

d) Sprzedający nie będą podejmować jakichkolwiek działań zwiększających wartość Działki Wydzielonej ani mających na celu jej uatrakcyjnienie, w szczególności poprzez jej ogrodzenie czy występowanie z wnioskiem o podłączenie do sieci wodociągowej.

e) Działka Wydzielona nie jest przedmiotem najmu, dzierżawy ani nie będzie udostępniana innym osobom. Jedynie zgodnie z Umową Przedwstępną Kupujący może wykonać na Działce Wydzielonej badania dotyczące zanieczyszczeń gruntów.

f) Sprzedający posiadają inne grunty (działki) położone w …. Poza sprzedażą Działki Wydzielonej Sprzedający planują jedynie przeniesienie w drodze aportu prawa własności nieruchomości pod budowę stacji paliw na … spółki jawnej z siedzibą w ….

g) Oprócz opisanego we wniosku zobowiązania do przeprowadzenia własnym staraniem i kosztem wszelkich niezbędnych czynności zmierzających do dokonania podziału geodezyjnego Działki 1 oraz połączenia jej części z Działką 2, w wyniku których powstanie Działka Wydzielona, oraz założenia dla Działki Wydzielonej odrębnej księgi wieczystej w stosunku do księgi wieczystej prowadzonej dla Nieruchomości, Sprzedający zobowiązali się w szczególności

(1) dokonać czynności mających na celu doprowadzenie do wpisu roszczenia Kupującego o zawarcie Umowy Sprzedaży do założonej dla Działki Wydzielonej księgi wieczystej,

(2) zawiadomić Kupującego o spełnieniu się warunków do zawarcia Umowy Sprzedaży,

(3) w razie zawinionego niewykonania Umowy Przedwstępnej zapłacić Kupującemu kwotę stanowiącą równowartość podwójnej wysokości wpłaconego przez Kupującego łącznie na rzecz wszystkich Sprzedających zadatku oraz zwrócić wpłaconą zaliczkę,

(4) w razie rozwiązania Umowy Przedwstępnej, odstąpienia od niej z przyczyn, za które żadna ze Stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które odpowiedzialność ponoszą obie Strony lub niespełnienia się określonych warunków do zawarcia Umowy Sprzedaży zwrócić Kupującemu całą kwotę zadatku oraz całą kwotę zaliczki,

(5) wydać Działkę Wydzieloną w posiadanie Kupującego w terminie jednego dnia roboczego od dnia zapłaty ceny sprzedaży,

(6) w razie ujawnienia się po dniu zawarcia Umowy Sprzedaży zobowiązań o charakterze pieniężnym, kar lub innych podobnych, których przyczyny lub podstawy powstania będą pochodziły z okresu sprzed zawarcia Umowy Sprzedaży i dotyczyły któregokolwiek ze Sprzedających lub ich poprzedników prawnych, zwolnić Kupującego z obowiązku świadczenia, w tym pokrycia takich kar lub zobowiązań pieniężnych,

(7) nie obciążać Działki 1, Nieruchomości SP oraz Działki Wydzielonej prawami ani roszczeniami na rzecz osób trzecich.

Kupujący zobowiązał się natomiast m.in.:

(1) zapłacić Sprzedającym na podstawie Umowy Sprzedaży łączną cenę sprzedaży,

(2) na własne ryzyko zapewnić środki na sfinansowanie nabycia Działki Wydzielonej,

(3) w przypadku łącznego odstąpienia przez Sprzedających od Umowy Przedwstępnej z przyczyn leżących po stronie Kupującego przekazać oświadczenie o wyrażaniu zgody na wykreślenie z księgi wieczystej roszczenia wynikającego z tej umowy,

(4) nie podejmować działań, które mogłyby utrudniać, opóźniać, lub uniemożliwiać, wykonywanie przez Sprzedających ich uprawnień wynikających z Umowy Przedwstępnej.

h) Strony zobowiązały się zawrzeć Umowę Sprzedaży pod następującymi warunkami:

(1) niezłożenia któremukolwiek ze Sprzedających przez Kupującego w terminie do dnia 6 września 2021 r. pisemnego oświadczenia o ujawnieniu przez Kupującego istnienia zanieczyszczeń gleby lub ziemi przekraczających dopuszczalne normy lub istnienia niekorzystnych przekształceń naturalnego ukształtowania terenu w rozumieniu obowiązujących przepisów o ochronie środowiska, w szczególności takich, których usunięcie może być przedmiotem obowiązku Kupującego przed przystąpieniem do realizacji zamierzenia inwestycyjnego na Działce Wydzielonej,

(2) wydania w terminie do dnia 1 listopada 2022 r. przez właściwy organ ostatecznej i prawomocnej decyzji w trybie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych z dnia 10 kwietnia 2003 r. w zakresie planowanej przebudowy odcinka ul. …w miejscowości …., w gminie …, w wykonaniu umowy z dnia 8 stycznia 2021 r., zawartej przez Kupującego z Gminą …, (3) doprowadzenia przez Sprzedających i na ich koszt podziału geodezyjnego Działki 1 oraz połączenia jej części z Działką 2, w wyniku którego dojdzie do powstania nie później niż do 2 października 2023 r. Działki Wydzielonej,

(4) założenia dla Działki Wydzielonej w terminie do dnia 2 listopada 2023 r. odrębnej księgi wieczystej w stosunku do księgi wieczystej prowadzonej dla Nieruchomości, w wyniku którego nieruchomość, objęta nowo założoną księgą wieczystą, będzie wolna od wszelkich obciążeń oraz jakichkolwiek praw i roszczeń osób trzecich, w tym będzie wolna od jakichkolwiek hipotek lub innych ograniczonych praw rzeczowych oraz

(5) wydania w terminie do 1 maja 2023 r. interpretacji podatkowej ze złożonego przez Sprzedających i Kupującego wniosku wspólnego.

i) Sprzedający nie udzielali Kupującemu pełnomocnictw w celu występowania w sprawach dotyczących Działki Wydzielonej. W wykonaniu Umowy Przedwstępnej Kupującemu została jedynie udzielona zgoda na wykonanie badań geologicznych oraz skażenia i zanieczyszczenia gruntu. W celu wykonania tych prac Kupujący jest uprawniony do samodzielnego uzyskania wszelkich niezbędnych uzgodnień, zatwierdzeń i pozwoleń do ich prowadzenia. Na podstawie udzielonej zgody Kupujący nie uzyskał w imieniu Sprzedających żadnych decyzji, zgód itp.

j) Kupujący na podstawie udzielonej mu zgody zlecił we własnym imieniu wykonanie badań geologicznych oraz skażenia i zanieczyszczenia gruntu.

k) Działka Wydzielona będąca w chwili obecnej częścią Nieruchomości będzie wykorzystywana (tak jak dotychczas) na działalność rolniczą do czasu przeniesienia jej posiadania na rzecz Kupującego. Wszyscy współwłaściciele biorą udział w podejmowaniu decyzji o zasiewach i innych pracach polowych, które wynikają również z podjętych zobowiązań wobec ARiMR.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy sprzedaż Działki Wydzielonej będzie podlegała opodatkowaniu VAT i nie znajdzie zastosowania żadne z obligatoryjnych zwolnień z opodatkowania VAT?

  2. Czy do opodatkowania VAT sprzedaży Działki Wydzielonej oraz wystawienia z tego tytułu faktury obowiązani są wyłącznie T, C i W odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej, w tym w zakresie udziału stanowiącego współwłasność małżeńską?

  3. Czy zapłata zaliczki na rzecz Sprzedających wiązała się, a zapłata zadatku będzie wiązać się z koniecznością naliczenia VAT przez T, C i W od otrzymanych kwot i wystawienia faktur dokumentujących otrzymane kwoty?

  4. Czy Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury dokumentującej nabycie Działki Wydzielonej oraz faktur dokumentujących otrzymanie całości lub część zapłaty z tego tytułu?

Zdaniem Zainteresowanych (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku):

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawców, sprzedaż Działki Wydzielonej będzie podlegała opodatkowaniu VAT i nie znajdzie zastosowania żadne z obligatoryjnych zwolnień z opodatkowania VAT.

W ocenie Zainteresowanych, w związku z podjętymi przez Sprzedających działaniami oraz dokonanymi czynnościami związanymi z przygotowaniem Działki Wydzielonej do sprzedaży oraz dokonanymi czynnościami związanymi z obrotem nieruchomościami w przeszłości T, C i W przy sprzedaży Działki Wydzielonej będą działać jako podatnicy VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Z całokształtu opisanego zespołu czynności wynika, że planowana sprzedaż będzie miała miejsce w warunkach wskazujących na profesjonalny charakter, a podjęte przez Sprzedających działania nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Tych czynności nie można interpretować inaczej niż jako cel osiągania korzyści majątkowych, a więc cel zarobkowy. W konsekwencji, skoro wystąpią przesłanki stanowiące podstawę uznania T, C i W za podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzących działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, to czynność sprzedaży Działki Wydzielonej będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ustawy o VAT dostawę towarów stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Towarem - stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT - będzie geodezyjnie wyodrębniona działka gruntu.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT dotyczy dostawy towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatku naliczonego.

Biorąc pod uwagę, że Sprzedający nie wykorzystywali Działki Wydzielonej do czynności zwolnionych z opodatkowania VAT powyższe zwolnienie nie będzie miało zastosowania.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Stosownie do art. 2 pkt 33 ustawy o VAT tereny budowlane to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o którym mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Działka Wydzielona oznaczona w MPZP jako: „4. P,S - tereny produkcji, składów i magazynów” będzie przeznaczona pod zabudowę, w konsekwencji jej dostawa nie będzie podlegała pod zwolnienie z VAT wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Reasumując, sprzedaż Działki Wydzielonej będzie podlegała opodatkowaniu VAT i do jej sprzedaży nie będzie miało zastosowania żadne ze zwolnień z opodatkowania VAT.

Ponadto zdaniem Wnioskodawców, sprzedaż Działki Wydzielonej będzie podlegała opodatkowaniu VAT wyłącznie przez T, C i W odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej, w tym w zakresie udziału stanowiącego współwłasność małżeńską. Jednocześnie do sprzedaży Działki Wydzielonej nie znajdzie zastosowania żadne z obligatoryjnych zwolnień z opodatkowania VAT. W konsekwencji sprzedaż Działki Wydzielonej nie będzie podlegała opodatkowaniu przez A, U, H.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Jeżeli zatem, przedmiotem dostawy jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) - jako podatnik VAT. Status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

Działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT prowadzi T, C i W i są z tego tytułu zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Natomiast ich małżonki A, U, H nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT i nie są zarejestrowane jako podatnicy VAT. Wobec tego sprzedaż Działki Wydzielonej będzie podlegać opodatkowaniu VAT wyłącznie przez T, C i W odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej, w tym w zakresie udziału stanowiącego współwłasność małżeńską. Jednocześnie sprzedaż Działki Wydzielonej nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT przez A, U, H.

Ad. 2.

Zdaniem Wnioskodawców, do opodatkowania VAT sprzedaży Działki Wydzielonej oraz wystawienia z tego tytułu faktury obowiązani są wyłącznie T, C i W odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej, w tym w zakresie udziału stanowiącego współwłasność małżeńską.

Pomimo, że Działka Wydzielona stanowi w części małżeńską wspólność majątkową A i T, U i C oraz H i W, to jednak jedynie T, C i W są osobami, które prowadzą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT i są zarejestrowanymi podatnikami tego podatku. W konsekwencji należy uznać, że sprzedaż Działki Wydzielonej jest związana z prowadzeniem przez T, C i W działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, w oparciu o składniki majątku wspólnego. W przypadku sprzedaży Działki Wydzielonej za podatników w rozumieniu ustawy o VAT należy uznać jedynie T, C i W. W konsekwencji dostawa tej nieruchomości w całości będzie podlegała po stronie T, C i W opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Uwzględniając powyższe, należy stwierdzić, że z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej podatnikami podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT dla całej przedmiotowej transakcji będą T, C, W. Zatem wyłącznie po stronie T, C, W wystąpi konieczność wystawienia faktury z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej.

Wystawiona przez T faktura powinna obejmować sprzedaż całego udziału w nieruchomości przysługującego T, w tym udziału posiadanego wspólnie z A i uwzględniać całą kwotę należną obojgu małżonkom z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej. Na fakturze dokumentującej dostawę udziału w Działce Wydzielonej stanowiącej współwłasność małżeńską powinny być wykazane dane T jako podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Wystawiona przez C faktura powinna obejmować sprzedaż całego udziału w nieruchomości przysługującego C, w tym udziału posiadanego wspólnie z U i uwzględniać całą kwotę należną obojgu małżonkom z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej. Na fakturze dokumentującej dostawę udziału w Działce Wydzielonej stanowiącej współwłasność małżeńską powinny być wykazane dane C jako podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Wystawiona przez W faktura powinna obejmować sprzedaż całego udziału w nieruchomości przysługującego W, w tym udziału posiadanego wspólnie z H i uwzględniać całą kwotę należną obojgu małżonkom z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej. Na fakturze dokumentującej dostawę udziału w Działce Wydzielonej stanowiącej współwłasność małżeńską powinny być wykazane dane W jako podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Ad. 3.

W ocenie Wnioskodawców, zapłata zaliczki na rzecz Sprzedających wiązała się, a zapłata zadatku będzie wiązać się z koniecznością naliczenia VAT przez T, C i W od otrzymanych kwot i wystawieniem faktur dokumentujących otrzymane kwoty.

Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Z powyższego przepisu wynika, że każda wpłacona przed dostawą towaru kwota, która stanowi całość lub część zapłaty, skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu dostawy tego towaru - w stosunku do otrzymanej kwoty.

Z uwagi na to, że zarówno zapłacona zaliczka, jak i zapłacony w przyszłości zadatek mają być zaliczone na poczet ceny sprzedaży Działki Wydzielonej, należy uznać, że stanowią należności, o których mowa w art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, których otrzymanie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w VAT.

T po otrzymaniu zaliczki lub zadatku ma obowiązek wystawić fakturę zaliczkową obejmującą część przypadają na T i wspólnie z A.

C po otrzymaniu zaliczki lub zadatku ma obowiązek wystawić fakturę zaliczkową obejmującą część przypadają na C i wspólnie z U.

W po otrzymaniu zaliczki lub zadatku ma obowiązek wystawić fakturę zaliczkową obejmującą część przypadają na W i wspólnie z H.

Faktura powinna zostać wystawiona nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy i nie wcześniej niż 30. dnia przed jej otrzymaniem. Wynika to z art. 106i ust. 2 i ust. 7 ustawy o VAT.

Reasumując, zapłata zaliczki wiązała się, a zapłata zadatku będzie wiązać się z koniecznością naliczenia VAT przez T, C i W od otrzymanych kwot i wystawienia faktur z tytułu otrzymanej zaliczki i zadatku.

Ad. 4.

Zdaniem Wnioskodawców, w przypadku gdy odpowiedź na pytanie 1 będzie pozytywna, tj. sprzedaż Działki Wydzielonej będzie podlegała opodatkowaniu VAT i nie znajdzie zastosowania żadne ze zwolnień z opodatkowania VAT, Spółce będzie przysługiwało na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z:

  1. wystawionej przez T faktury obejmującej sprzedaż całego udziału w Działce Wydzielonej przysługującego T, w tym udziału posiadanego wspólnie z A, i uwzględniającej całą kwotę należną obojgu małżonkom z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej oraz faktur dokumentujących otrzymanie całości lub część zapłaty z tego tytułu,

  2. wystawionej przez C faktury obejmującej sprzedaż całego udziału w Działce Wydzielonej przysługującego C, w tym udziału posiadanego wspólnie z U, i uwzględniającej całą kwotę należną obojgu małżonkom z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej oraz faktur dokumentujących otrzymanie całości lub część zapłaty z tego tytułu,

  3. wystawionej przez W faktury obejmującej sprzedaż całego udziału w Działce Wydzielonej przysługującego W, w tym udziału posiadanego wspólnie z H, i uwzględniającej całą kwotę należną obojgu małżonkom z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej oraz faktur dokumentujących otrzymanie całości lub część zapłaty z tego tytułu.

Jak wynika z treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania przez podatnika czynności opodatkowanych VAT. Jeżeli zatem dane towary lub usługi są wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości VAT naliczonego przy ich nabyciu, przy założeniu, że pozostałe ograniczenia nie mają zastosowania (w szczególności ograniczenia wynikające z art. 88 ustawy o VAT dotyczące m.in. braku prawa odliczenia w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu VAT bądź podlega zwolnieniu z VAT).

Zatem zdaniem Wnioskodawców, aby rozstrzygnąć o uprawnieniu Spółki do obniżenia kwoty VAT należnego o VAT naliczony na nabyciu Działki Wydzielonej niezbędne jest ustalenie, czy (i) Nieruchomość będąca przedmiotem planowanego nabycia będzie wykorzystywana przez Nabywcę do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT oraz czy (ii) jej nabycie będzie podlegało VAT.

W tym kontekście wskazać należy, iż:

- Spółka będzie na moment sprzedaży Działki Wydzielonej zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w Polsce i spełniać będzie ustawową definicję podatnika zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

- Po nabyciu Działki Wydzielonej Spółka zamierza wykorzystać ją w prowadzonej działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spółka aktualnie bierze pod uwagę dwie możliwości względem Działki Wydzielonej. Pierwszą z nich jest realizacja inwestycji logistyczno-magazynowej w ramach spółki celowej, drugą jest realizacja ww. inwestycji bezpośrednio przez Spółkę. W konsekwencji, Działka Wydzielona będzie wykorzystywana wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Spełniony będzie zatem warunek obniżenia VAT naliczonego o VAT należny określony w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Jak wykazano, sprzedaż Działki Wydzielonej będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Jednocześnie do sprzedaży Działki Wydzielonej nie będzie miało zastosowanie żadne zwolnienie z VAT.

W konsekwencji okoliczności wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, w myśl którego podatnik nie jest uprawniony do obniżenia kwoty VAT należnego o VAT naliczony w sytuacji, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie jest opodatkowana VAT lub jest zwolniona z VAT, nie będą miały miejsca.

W świetle powyższego z uwagi na fakt, że Działka Wydzielona będąca przedmiotem planowanej sprzedaży będzie wykorzystywana przez Spółkę do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, Spółka będzie uprawniona do obniżenia kwoty VAT należnego o VAT naliczony przy nabyciu Działki Wydzielonej.

Podsumowując, mając na uwadze, iż - zdaniem Wnioskodawców - sprzedaż Działki Wydzielonej będzie opodatkowana VAT, po dokonaniu sprzedaży Działki Wydzielonej i otrzymaniu prawidłowo wystawionych faktur potwierdzających jej faktyczne dokonanie, Spółka będzie uprawniona do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego przy nabyciu Nieruchomości (zgodnie z art. 86 ust. 1, ust. 10, ust. 10b pkt 1 oraz ust. 11 ustawy o VAT w związku z art. 88 ustawy o VAT).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez sprzedaż należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów – art. 2 pkt 22 ustawy.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Pojęcie dostawy towarów ustawodawca zdefiniował w art. 7 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

  1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

  2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

  3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

  4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

  5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

  6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

  7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą VAT”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

  1. określone udziały w nieruchomości,

  2. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

  3. udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.).

Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 powołanego wyżej Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Zatem wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy.

Konsekwentnie nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje ustawa Kodeks cywilny. Zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi sprzedaży – przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę (art. 535 Kodeksu cywilnego).

Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego – umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły.

Z kolei umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 389 § 1 Kodeksu cywilnego – umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia (art. 389 § 2 ww. ustawy).

Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej.

Tym samym, zgodnie z powyższymi normami prawa cywilnego – umowa przedwstępna, będąca przyrzeczeniem zawarcia właściwej umowy sprzedaży, nawet jeśli sporządzona została w formie aktu notarialnego, nie powoduje przeniesienia prawa własności nieruchomości.

Z okoliczności sprawy wynika, że Zainteresowani niebędący stronami postępowania - A (dalej: A) i T (dalej: T) małżonkowie, U (dalej: U) i C (dalej: C) małżonkowie oraz H (dalej: H) i W (dalej: W) małżonkowie (dalej łącznie: Sprzedający lub Zainteresowani) są współwłaścicielami nieruchomości (dalej: Nieruchomość). A i T są współwłaścicielami Nieruchomości w udziałach wynoszących 3/12 części na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, U i C są współwłaścicielami Nieruchomości w udziałach wynoszących 3/12 części na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej oraz H i W są współwłaścicielami Nieruchomości w udziałach wynoszących 3/12 części na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej. Ponadto T, C oraz W są współwłaścicielami Nieruchomości w udziałach wynoszących po 1/12 części każdy. Zainteresowani nabyli udziały w Nieruchomości w latach 1995-2000 na poszerzenie areałów. Nieruchomość nigdy nie była przedmiotem najmu lub dzierżawy podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W skład Nieruchomości wchodzi między innymi działka gruntu numer 1. Oprócz wspomnianej wyżej Nieruchomości Zainteresowani są także właścicielami lub współwłaścicielami innych nieruchomości. Między innymi Zainteresowani są współwłaścicielami niezabudowanej działki numer 2, którą nabyli w drodze umowy sprzedaży sporządzonej dnia 7 kwietnia 2021 roku, na podstawie której to umowy został złożony wniosek o odłączenie działki numer 2 z księgi wieczystej ni przyłączenie jej do księgi wieczystej prowadzonej dla Nieruchomości.

Zainteresowany będący stroną postępowania - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. z siedzibą w … (dalej: Spółka) - prowadzi działalność m.in. w zakresie budowy i wynajmu powierzchni biurowych, a także działalność deweloperską w zakresie powierzchni mieszkaniowych, hotelowych i magazynowych.

W dniu 17 czerwca 2021 roku Spółka zawarła z Zainteresowanymi umowę przedwstępną sprzedaży w formie aktu notarialnego (dalej: Umowa Przedwstępna). W Umowie Przedwstępnej Zainteresowani zobowiązali się m.in. do:

  1. przeprowadzenia własnym staraniem i kosztem wszelkich niezbędnych czynności zmierzających do dokonania podziału geodezyjnego Działki 1 oraz połączenia jej części z Działką 2, w wyniku których powstanie działka gruntu o obszarze około 9,4015 ha (dalej: Działka Wydzielona), oraz

  2. założenia dla Działki Wydzielonej odrębnej księgi wieczystej w stosunku do księgi wieczystej prowadzonej dla Nieruchomości.

Zgodnie z Umową Przedwstępną Zainteresowani oraz Spółka zobowiązali się zawrzeć w terminie do 4 grudnia 2023 r. umowę sprzedaży (dalej: Umowa Sprzedaży), mocą której na warunkach określonych w Umowie Przedwstępnej A i T, U i C oraz H i W sprzedadzą całe udziały wynoszące po 3/12 części (łącznie 9/12 części), a T, C i W sprzedadzą całe udziały wynoszące po 1/12 części (łącznie 3/12 części), które będą im przysługiwać w Działce Wydzielonej, a Spółka te udziały kupi za cenę w łącznej kwocie wyliczonej stosownie do zbywanych przez Zainteresowanych udziałów oraz jako iloczyn wskazanej w umowie kwoty za 1,00 m2 oraz rzeczywistej powierzchni Działki Wydzielonej. Spółka zamierza wykorzystywać Działkę Wydzieloną w prowadzonej przez siebie działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

T prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT i jest z tego tytułu zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jego małżonka A nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT i nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT.

C prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT i jest z tego tytułu zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jego małżonka U nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT i nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT.

W prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT i jest z tego tytułu zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jego małżonka H nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT i nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT.

Grunty składające się na Działkę Wydzieloną były wykorzystywane przez T, C oraz W w ramach prowadzonych przez nich działalności rolniczych od momentu nabycia do chwili obecnej.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Zatem, nie każda czynność, która wywołuje skutki na gruncie prawa cywilnego, będzie takie skutki wywoływała na gruncie prawa podatkowego.

Podkreślenia wymaga, że – jak wynika z opisu sprawy – grunty składające się na Działkę Wydzieloną od momentu nabycia do chwili obecnej były wykorzystywane wyłącznie przez T, C oraz W w ramach prowadzonych przez nich działalności rolniczych. A zatem, wskazać należy, że T, C oraz W mają nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną. Wobec powyższego to T, C oraz W będą dokonywać w efekcie zbycia udziałów w Działce Wydzielonej.

W konsekwencji wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie za zbywcę (stronę transakcji sprzedaży) należy uznać wyłącznie T, C oraz W. Tym samym nie będą Oni zbywali majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. T, C oraz W dokonując zbycia Działki Wydzielonej wykorzystywanej w prowadzonych przez ww. osoby działalnościach gospodarczych będą wypełniać przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską. A zatem ww. dostawa w całości będzie podlegała po stronie T, C oraz W opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Natomiast Zainteresowane niebędące stroną postępowania, tj. A, U, H w związku z ww. transakcją nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w rozumieniu ww. przepisu. Wobec powyższego ww. transakcja u A, U oraz H nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane – na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako akt prawa miejscowego wiąże zarówno organy administracji, osoby fizyczne, osoby prawne, jak i inne jednostki organizacyjne. Zatem w sytuacji, gdy na danym terenie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, to właśnie zapisom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy nadać decydujące znaczenie dla oceny przeznaczenia danego terenu, w tym również dla potrzeb art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, że kluczowa dla sprawy regulacja stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. k Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają dostawy terenów niezabudowanych, inne niż dostawy terenów budowlanych, o których mowa w art. 12 ust. 1 lit. b.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 – Gemeente Emmen przeciwko Belastingdienst Grote Ondernemingen – „teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”. Tym samym, również w świetle orzeczeń TSUE za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania zwolnienia przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

Z wniosku wynika, że Działka Wydzielona w momencie jej powstania w wyniku dokonania podziału geodezyjnego Działki 1 i połączenia jej części z Działką 2 oraz na moment zawarcia Umowy Sprzedaży:

  1. nie będzie zabudowana budynkiem ani budowlą w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane,

  2. będzie oznaczona w MPZP jako: „4. P,S - tereny produkcji, składów i magazynów”,

  3. nie będzie objęta jakimkolwiek pozwoleniem na budowę, decyzją o ustaleniu warunków zabudowy, ani inną podobną decyzją.

W świetle powyższych okoliczności należy wskazać, że Działka Wydzielona będzie spełniać definicję terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy.

Zatem należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie nie zaistniały przesłanki umożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, należy rozpatrzyć warunki do zastosowania zwolnienia dla dostawy nieruchomości wynikające z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

  • towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
  • brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

NSA w wyroku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że „zwolnienie, o którym mowa w art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, a więc również wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., przysługuje tylko wtedy gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku na skutek ograniczeń i zakazów przewidzianych przepisami dyrektywy lub u.p.t.u., co wynika np. ze związku ze sprzedażą zwolnioną od podatku (por. art. 86 i art. 88 ustawy), a więc nie ma zastosowania, gdy brak odliczenia podatku w poprzedniej fazie obrotu wynika z faktu, że dana czynność w ogóle nie podlegała opodatkowaniu (por. wyrok ETS z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finanse A/S) oraz gdy podatnik, mając prawo do odliczenia podatku naliczonego, z uprawnienia tego nie skorzystał”.

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje zatem, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.

Powyższe oznacza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie może mieć zastosowanie do zbycia towaru przez podatnika, jeżeli transakcja sprzedaży w wyniku której nabył on wcześniej ten towar nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy, Działka Wydzielona nie była wykorzystywana przez Zainteresowanych na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Tym samym, sprzedaż udziałów w Działce Wydzielonej nie będzie korzystała także ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, iż nie zostały spełnione warunki, o których mowa w tym przepisie.

W związku z powyższym sprzedaż przez T, C oraz W Działki Wydzielonej, odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską, będzie opodatkowana podatkiem VAT według właściwej stawki podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego, stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu natomiast do kwestii objętych zakresem pytania nr 2, należy zauważyć, że na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2021 r.), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

  2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

  3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

  4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Z kolei w myśl art. 106b ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2021 r.), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

  2. wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

  3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

  4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

W świetle art. 106b ust. 3 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2021 r.), na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,

  2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Według art. 106b ust. 3 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2021 r.), na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,

b) czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,

1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,

b) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

  1. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.

Jak wyjaśniono powyżej, to T, C oraz W będą stronami dokonującymi czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a w konsekwencji – będą podatnikami z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej, odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską. Natomiast nabywcą – jak wskazano w opisie sprawy – będzie Spółka zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT.

Tym samym T, C oraz W będą zobowiązani udokumentować sprzedaż Działki Wydzielonej, odpowiednio do posiadanych udziałów wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską, wystawiając we własnym imieniu fakturę, na której wykażą kwotę odpowiadającą posiadanym udziałom wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską, z uwzględnieniem uregulowań zawartych w art. 106b ustawy.

W konsekwencji, stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do wątpliwości Zainteresowanych wynikających z pytania nr 3 wniosku, zauważyć należy, że zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

  1. dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

  2. dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Należy wskazać, że ustawodawca nie zamieścił w treści ustawy o podatku od towarów i usług definicji zaliczki. Zgodnie z definicją zawartą w „Słowniku języka polskiego PWN” www.sjp.pwn.pl) zaliczka to część należności wpłacana lub wypłacana z góry przed faktyczną dostawą lub faktycznym wykonaniem usługi.

Zgodnie z powyższym, aby zapłatę na poczet przyszłej należności uznać za zaliczkę/zadatek musi ona być powiązana z konkretną transakcją, co zostało potwierdzone także przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

W wyroku z 21 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 BUPA Hospitals Ltd. Goldsborough development Ltd. przeciwko Commisioners Of Customs Excise, TSUE stwierdził, że w zakresie art. 10 ust. 2 akapit drugi VI Dyrektywy VAT, nie mieści się przedpłata dokonana w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny w wykazie, który może zostać w każdej chwili zmieniony za porozumieniem nabywcy i sprzedawcy, z którego nabywca może ewentualnie wybrać towary, na podstawie umowy, którą może on w każdej chwili rozwiązać, odzyskując w całości wykorzystaną przedpłatę. Należy wskazać, że art. 10 ust. 2 akapit drugi powyższej Dyrektywy stanowi, że w przypadku gdy zapłata następuje, przed wykonaniem dostawy towarów lub świadczenia usług, podatek staje się wymagalny w momencie otrzymania płatności i od jej wysokości.

W powyższym wyroku TSUE podkreślił, że: „(`(...)`) w przypadku dokonania płatności zaliczkowej obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje zanim dostawa towarów lub świadczenie usług zostaną wykonane. Aby obowiązek podatkowy powstał w takiej sytuacji, wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszła dostawa lub przyszłe świadczenie usług muszą już być znane, a zatem w szczególności, (`(...)`) w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone”.

Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 lipca 2009 r. sygn. akt I FSK 932/08. Sąd uznał, że: „dla uznania wpłaconej kwoty jako zaliczki na poczet wykonanych usług, w rozumieniu art. 19 ust. 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), istotnym jest, aby przyszłe świadczenie było określone w sposób jednoznaczny co do rodzaju towaru bądź usługi, tzn. w sposób umożliwiający ich identyfikację, a dodatkowo strony tego świadczenia, w momencie wpłaty zaliczki, nie mają woli dokonywania jego zmian w przyszłości”.

Zatem, aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę/zadatek, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

  • zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź usługi),
  • konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,
  • w momencie dokonania zaliczki/zadatku strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.

W tym miejscu należy zauważyć, że jak wynika z art. 106i ust. 1 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-9.

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy (art. 106i ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 106i ust. 7 ustawy, faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed:

  1. dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;

  2. otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że zarówno zapłacona zaliczka, jak i zapłacony w przyszłości zadatek mają być zaliczone na poczet ceny sprzedaży Działki Wydzielonej.

Odnosząc zatem powołane przepisy prawa do przedstawionego opisu sprawy wskazać należy, że zarówno zapłacona zaliczka, jak i zapłacony w przyszłości zadatek z tytułu sprzedaży Działki Wydzielonej, odpowiednio do posiadanych udziałów wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską mieścić się będą w dyspozycji art. 19a ust. 8 ustawy i będą rodzić obowiązek podatkowy w podatku VAT u Sprzedających, tj. T, C oraz W, co będzie skutkowało koniecznością wystawienia faktur, o których mowa w art. 106i ust. 2 i ust. 7 ustawy, obejmujących zaliczkę/zadatek odpowiednio do posiadanych udziałów w Działce Wydzielonej wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską.

Tym samym, stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Natomiast w odniesieniu do kwestii objętych zakresem pytania nr 4 należy wskazać, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Według art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 tej ustawy.

Stosownie do art. 88 ust. 3a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

  1. sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący,

b) (uchylony),

  1. transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;

  2. (uchylony);

  3. wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,

b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności;

  1. faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;

  2. (uchylony);

  3. wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Według art. 86 ust. 10 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a, powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Jak stanowi art. 86 ust. 11 ustawy, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Z przedstawionej powyżej regulacji wynika, że podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, w sytuacji, gdy podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w art. 86 ust. 10, 10d i 10e ustawy.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług

Z opisu sprawy wynika, że zarówno Sprzedający, tj. T, C oraz W, jak i Spółka jako Kupujący, będą zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT i będą utrzymywać taki status także na dzień transakcji. Spółka zamierza wykorzystywać Działkę Wydzieloną w prowadzonej przez siebie działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wyżej wskazano dostawa przez Sprzedających, tj. T, C oraz W Działki Wydzielonej odpowiednio do posiadanych udziałów wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegać będzie na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie nie będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT.

Tym samym w analizowanej sprawie okoliczności wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w myśl którego podatnik nie jest uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w sytuacji, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona od podatku, nie będą miały miejsca.

W świetle powyższego, Spółce będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony z faktur wystawionych przez Sprzedających, tj. T, C oraz W obejmujących sprzedaż Działki Wydzielonej odpowiednio do posiadanych udziałów wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską, a także z faktur dokumentujących otrzymanie zaliczki/zadatku w ramach przedmiotowej transakcji, gdyż spełniony będzie warunek niezbędny do dokonania takiego obniżenia, określony w art. 86 ust. 1 ustawy. Natomiast w sytuacji wystąpienia w okresie rozliczeniowym nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym, ww. nadwyżka podatku podlegać będzie zwrotowi na zasadach określonych w art. 87 ustawy.

Ponadto, zgodnie z regulacjami zawartymi w art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 oraz ust. 11 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego powstanie w rozliczeniu za okres, w którym powstanie obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabytej działki lub w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, jednak nie wcześniej niż w okresie rozliczeniowym, w którym Spółka otrzyma od Sprzedających faktury dokumentujące dokonanie przedmiotowej transakcji.

Reasumując, Spółka po otrzymaniu prawidłowo wystawionych faktur przez Sprzedających, tj. T, C oraz W obejmujących sprzedaż Działki Wydzielonej odpowiednio do posiadanych udziałów wraz z udziałami stanowiącymi współwłasność małżeńską, a także z faktur dokumentujących otrzymanie zaliczki/zadatku w ramach przedmiotowej transakcji, będzie uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu udziałów w Działce Wydzielonej (zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 10, 10b pkt 1 oraz ust. 11 ustawy).

Wobec powyższego, stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 4 należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanych. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Zainteresowani ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 ustawy Ordynacja podatkowa) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przez sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili