0113-KDIPT1-1.4012.731.2021.1.MG

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca, będący małoletnim, jest współwłaścicielem nieruchomości gruntowej, która składa się z działek nr 1 i 2. W jego imieniu działa matka, która uzyskała zgodę sądu na sprzedaż udziałów Wnioskodawcy w tej nieruchomości. Wnioskodawca podpisał umowę przedwstępną na sprzedaż tych udziałów. Organ uznał, że sprzedaż udziałów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ Wnioskodawca, działając przez matkę jako przedstawiciela ustawowego, podejmuje działania wykraczające poza zwykły zarząd majątkiem prywatnym i angażuje środki podobne do tych, które wykorzystują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. W związku z tym Wnioskodawca zostanie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w kontekście tej sprzedaży. Zobowiązanym do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego oraz wskazanym jako sprzedawca na fakturze będzie Wnioskodawca, a nie jego matka.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1) Czy sprzedaż przez Wnioskodawcę ....., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka ....., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości ..., stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? 2) Czy podatnikiem podatku od towarów i usług w czynności sprzedaży przez Wnioskodawcę ....., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka ...., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości ..., stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie Wnioskodawca .... czy też jego matka ....? 3) Czy zobowiązanym do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w związku z czynnością sprzedaży przez Wnioskodawcę ...., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka ....., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości ..., stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie Wnioskodawca ..... czy też jego matka ....? 4) Czy w fakturze dokumentującej sprzedaż przez Wnioskodawcę ....., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka ....., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości ... stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, po stronie sprzedawcy wskazać będzie trzeba Wnioskodawcę ..... czy też jego matkę ....?

Stanowisko urzędu

1. Sprzedaż przez Wnioskodawcę ....., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka ....., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości ..., stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. 2. Podatnikiem podatku od towarów i usług w czynności sprzedaży przez Wnioskodawcę ....., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka ...., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości ..., stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie Wnioskodawca ....., a nie jego matka ...... 3. Zobowiązanym do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w związku z czynnością sprzedaży przez Wnioskodawcę ...., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka ....., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości ..., stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie Wnioskodawca ....., a nie jego matka ..... 4. W fakturze dokumentującej sprzedaż przez Wnioskodawcę ....., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka ....., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości ... stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, po stronie sprzedawcy wskazać będzie trzeba Wnioskodawcę ....., a nie jego matkę .....

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 września 2021 r. (data wpływu 28 września 2021 r.), uzupełnionym 17 listopada 2021 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

- niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży przez Wnioskodawcę, w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka, udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2 - jest nieprawidłowe,

- uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług w związku z ww. sprzedażą udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2 - jest prawidłowe,

- uznania, że zobowiązanym do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w związku z ww. sprzedażą będzie Wnioskodawca - jest prawidłowe,

- wskazania Wnioskodawcy jako sprzedawcy w fakturze dokumentującej ww. sprzedaż - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

28 września 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

- niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży przez Wnioskodawcę, w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka, udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2,

- uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług w związku z ww. sprzedażą udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2,

- uznania, że zobowiązanym do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w związku z ww. sprzedażą będzie Wnioskodawca,

- wskazania Wnioskodawcy jako sprzedawcy w fakturze dokumentującej ww. sprzedaż.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony 17 listopada 2021 r. o uiszczenie dodatkowej opłaty.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Na wstępie należy podnieść, że Wnioskodawca jest małoletni. W jego imieniu i na jego rzecz działa matka `(...)`.., której przysługuje władza rodzicielska nad Wnioskodawcą.

W wyniku dziedziczenia, na podstawie ustawy, z dobrodziejstwem inwentarza, po zmarłym w dniu 13 czerwca 2018 r. ojcu, Wnioskodawca jest współwłaścicielem, w udziale wynoszącym 1/18 części, nieruchomości położonej w miejscowości …, gminie …, powiecie …, województwie …, o łącznym obszarze 0,3974 ha, składającej się z działek ewidencyjnych nr 1 i 2. Przedmiotowa nieruchomość jest niezabudowana, nie stanowi nieruchomości rolnej w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego, w rejestrze gruntów jej obszar oznaczony jest jako łąki trwałe (ŁIV), a w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla obrębu geodezyjnego … w gminie … znajduje się na terenie o przeznaczeniu pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i/lub usług, oznaczonym symbolem 16 MNU

Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na wniosek matki,`(...)`.., postanowieniem z dnia 8 czerwca 2020 r., Sąd Rejonowy w … zezwolił jej na sprzedaż w imieniu Wnioskodawcy oraz jego, również małoletniego, brata, ich udziałów w opisanej nieruchomości.

Na mocy umowy przedwstępnej z dnia 26 sierpnia 2020 r., wraz z pozostałymi współwłaścicielami, działająca również w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy, `(...)`.., zobowiązała się sprzedać nabywcy, w stanie wolnym od jakichkolwiek obciążeń, roszczeń i praw osób trzecich, przysługujące im udziały w opisanej wyżej nieruchomości w miejscowości …, składającej się z działek 1 i 2 o łącznej powierzchni 0,3974 ha, pod następującymi warunkami:

  1. uzyskania przez kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę, z której będzie wynikać możliwość zabudowania nabywanej nieruchomości obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi nabywcy, w tym jednokondygnacyjnym obiektem handlowo-usługowym o powierzchni użytkowej 533,80 m2, w tym salą sprzedaży o powierzchni 400 m2 wraz z miejscami parkingowymi w liczbie minimum 20 miejsc postojowych,
  2. uzyskania przez kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji wydanej przez właściwy organ lub zarządcę drogi zezwalającej na lokalizację zjazdu na przedmiotową nieruchomość lub pozwolenia na budowę przedmiotowego zjazdu według koncepcji kupującego na zasadzie prawo i lewoskrętu dla pojazdów po masie powyżej 25 t, bez konieczności przebudowy układu drogowego,
  3. niestwierdzenia ponadnormatywnego zanieczyszczenia nieruchomości skutkującego koniecznością rekultywacji,
  4. potwierdzenia badaniami geotechnicznymi możliwości posadowienia na nieruchomości budynków przy zastosowaniu tradycyjnych technologii budowlanych,
  5. uzyskania przez kupującego warunków technicznym przyłączy - kanalizacji sanitarnej, wodnej, kanalizacji deszczowej oraz przyłącza energetycznego zgodnie z koncepcją kupującego, pozwalających na realizację planowanej inwestycji w okresie 6 miesięcy od dnia zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży,
  6. uzyskania warunków technicznych usunięcia kolizji infrastruktury technicznej z planowanym obiektem handlowym,
  7. uzyskania przez sprzedającego własnym kosztem i staraniem, najpóźniej do dnia zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży, indywidualnej interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) o konieczności naliczenia bądź zwolnienia z naliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług),
  8. ustanowienia przez Gminę nieodpłatnej, na czas nieoznaczony, służebności przejazdu i przechodu przez działkę numer 3 na rzecz każdoczesnego właściciela działek 1 i 2.

Jednocześnie strony umowy zastrzegły, że kupującemu przysługuje jednostronne prawo rezygnacji z ww. warunków (ze wszystkich lub tylko z wybranych), jak również prawo do zawarcia umowy przyrzeczonej mimo niespełnienia warunków określonych w umowie. Strony umowy przedwstępnej postanowiły również, że jeżeli w dniu zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży dla nieruchomości stanowiącej przedmiot umowy wydane będą jakiekolwiek decyzje administracyjne związane z planowaną przez kupującego inwestycją, sprzedający zobowiązują się nieodpłatnie na żądanie kupującego przenieść na jego rzecz przedmiotowe decyzje. Ponadto, wszyscy zbywający udzielili kupującemu pełnomocnictwa z prawem do udzielania dalszych pełnomocnictw, do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych, niezbędnych dla uzyskania decyzji i pozwoleń opisanych wyżej, a w szczególności składania wniosków oraz odbioru wymaganych decyzji i postanowień, dokonania wszelkich czynności związanych z uzyskaniem na terenie opisanej nieruchomości warunków technicznych dotyczących przyłączenia do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, kanalizacji deszczowej oraz sieci elektroenergetycznej, w szczególności do złożenia wniosków o wydanie przedmiotowych warunków oraz ich odbioru, uzyskaniem decyzji na lokalizację zjazdu publicznego, w szczególności do włożenia wniosków w celu jej uzyskania oraz odbioru.

Zbywający oświadczyli również, że wyrażają zgodę na dysponowanie przez kupującego nieruchomością będącą przedmiotem umowy przedwstępnej na cele budowlane w zakresie wystąpienia z wnioskiem o pozwolenie na budowę, uzyskanie zgód, opinii itp. oraz udostępnili nieruchomość celem przeprowadzenia badań gruntu. Wyrazili nadto zgodę na usytuowanie przez kupującego własnym kosztem i staraniem na działkach stanowiących przedmiot umowy tymczasowego przyłącza energetycznego.

W umowie przedwstępnej strony zobowiązały się również do podpisania umowy dzierżawy dotyczącej przedmiotowych działek. W realizacji tego zobowiązania, współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości, w tym Wnioskodawca, w imieniu i na rzecz którego w umowie działała matka A.B., oraz przyszły nabywca zawarli w dniu 26 sierpnia 2020 r. umowę dzierżawy, na mocy której oddali przyszłemu nabywcy (tu dzierżawcy) w dzierżawę nieruchomość składająca się z działek nr 1 i 2 na okres trzech miesięcy.

W dniu 30 kwietnia 2021 r. Starostwa …, w na wniosek inwestora, nabywcy z umowy przedwstępnej, zatwierdził projekt budowlany i udzielił nabywcy pozwolenia na budowę budynku handlowo-usługowego o pow. zabudowy 589,30 m2 wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną, na działkach nr 1 i 2 w miejscowości …, opisanych powyżej.

Wnioskodawca nadmieniam, że:

  1. nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług,
  2. nie dokonywał uzbrojenia terenu, w którym udziały planuje sprzedać,
  3. nie prowadzi działalności gospodarczej, w tym w zakresie usług budowlanych, deweloperskich czy innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze, a grunt, którego wniosek dotyczy, nie był nigdy związany z pozarolniczą działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy sprzedaż przez Wnioskodawcę `(...)`.., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka `(...)`.., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości `(...)`, stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy do pytania 1) jako nieprawidłowe:

  1. Czy podatnikiem podatku od towarów i usług w czynności sprzedaży przez Wnioskodawcę `(...)`.., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka `(...)`., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości `(...)`, stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie Wnioskodawca `(...)`. czy też jego matka `(...)`.?

  2. Czy zobowiązanym do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w związku z czynnością sprzedaży przez Wnioskodawcę `(...)`., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka `(...)`.., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości `(...)`, stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie Wnioskodawca `(...)`.. czy też jego matka `(...)`.?

  3. Czy w fakturze dokumentującej sprzedaż przez Wnioskodawcę `(...)`.., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka `(...)`.., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości `(...)` stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, po stronie sprzedawcy wskazać będzie trzeba Wnioskodawcę `(...)`.. czy też jego matkę `(...)`.?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1)

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez towar rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Rzeczami są również nieruchomości. Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`).

Zgodnie z zaprezentowanymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynności odpłatnej dostawy towaru na terytorium kraju. Powyższa konstatacja dotyczy również sprzedaży udziału we własności nieruchomości.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Z art. 15 ust. 2 wynika, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Sprawą opodatkowania sprzedaży gruntów zajmował się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w połączonych sprawach C-180/10 (Jarosław Słaby) i C-181/10 (Emilian Kuc i Halina Jeziorska-Kuć), a także Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu siódemkowym z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07). Na podstawie spostrzeżeń i uwag tamże poczynionych, w stanie faktycznym przedstawionego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że sprzedaż przez Wnioskodawcę `(...)`., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka `(...)`., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości `(...)`, stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług albowiem Wnioskodawca przy czynnościach sprzedaży tych udziałów nie będzie działał w charakterze podatnika. Wnioskodawca będzie dokonywał sprzedaży majątku prywatnego, nie angażując przy tym środków podobnych do wykorzystywanych przez handlowca, lecz wykonując wyłącznie swoje prawo własności w stosunku do gruntu.

W przypadku podzielenia przez organ interpretacyjny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 1, pytania nr 2, 3 i 4 stają się bezprzedmiotowe.

Na wypadek jednak niepodzielenia tego stanowiska, zasadne stają się pytania sformułowane jako 2, 3 i 4, a stanowisko Wnioskodawcy w ich przedmiocie przedstawia się następująco

Ad 2)

Jak wskazano w ad 1), stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Z art. 15 ust. 2 wynika, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Uznanie zaprezentowanego przez Wnioskodawcę stanowiska do pytania 1) jako nieprawidłowego skutkuje przyjęciem, że w ocenie organu, Wnioskodawca nie będzie dokonywał sprzedaży majątku prywatnego, nie angażując przy tym środków podobnych do wykorzystywanych przez handlowca, a wykonując wyłącznie swoje prawo własności do gruntu, lecz działał będzie w charakterze podatnika wykonując samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2.

Zgodnie z art. 135 Ordynacji podatkowej, zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych w sprawach podatkowych ocenia się według przepisów prawa cywilnego, jeżeli przepisy prawa podatkowego nie stanowią inaczej.

Zdolność prawna, to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków. Zdolność do czynności prawnych, to zdolność do nabywania praw i obowiązków poprzez własne działania i zaniechania.

Z art. 8 kc wynika, że każdy człowiek ma zdolność prawną od chwili urodzenia, natomiast pełną zdolność do czynności prawnych, w świetle art. 11 kc, nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Do tego momentu, w myśl art. 92 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zwanego dalej „kro”, dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską. Z art. 95 par. 1 kro wynika, że władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Z art. 98 par. 1 kro wynika, że rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. W myśl natomiast art. 101 par. 1 i 3 kro, rodzice są obowiązani sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod władzą rodzicielska, nie mogą też bez zezwolenia sąd opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu.

W stanie faktycznym opisanego zdarzenia przyszłego, to Wnioskodawca jest współwłaścicielem nieruchomości, to on jest podmiotem tego prawa i to on będzie dokonywał sprzedaży swojego udziału. Czynności matki mają natomiast charakter zarządu majątkiem dziecka, który pozostaje pod jej władzą rodzicielską, są i będą czynnościami, za zgodą sądu opiekuńczego, w imieniu i na rzecz małoletniego - Wnioskodawcy.

W konsekwencji należy stwierdzić, że podatnikiem podatku od towarów i usług w czynności sprzedaży przez Wnioskodawcę `(...)`., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka `(...)`.., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości `(...)`, stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie Wnioskodawca `(...)`.., a nie jego matka `(...)``(...)`

Ad 3)

Art. 96 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne. Powołując się na stanowisko i uzasadnienie zawarte w ad. 2), które w tym miejscu pozostaje w pełni aktualne i niecelowe jest jego powtarzanie, należy stwierdzić, że zobowiązanym do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w związku z czynnością sprzedaży przez Wnioskodawcę `(...)`.., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka `(...)`., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości `(...)`, stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, będzie podatnik, czyli Wnioskodawca `(...)`.., a nie jego matka `(...)`.. faktycznie dokona tej czynności i podpisze zgłoszenie rejestracyjne, lecz uczyni to jako przedstawiciel ustawowy Wnioskodawcy, w imieniu i na jego rzecz.

Ad. 4)

Art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT stanowi, że podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Zgodnie z postanowieniami art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, faktura powinna zawierać między innymi imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów i usług oraz ich adresy. Powołując się na stanowisko i uzasadnienie zawarte w ad. 2), które w tym miejscu pozostaje w pełni aktualne i niecelowe jest jego powtarzanie, w ocenie Wnioskodawcy w fakturze dokumentującej sprzedaż przez Wnioskodawcę `(...)`.., w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka `(...)`.., udziału w nieruchomości gruntowej w miejscowości `(...)`, stanowiącej działki nr 1 i 2, o łącznej powierzchni 0,3974 ha, w okolicznościach opisanych we wniosku, po stronie sprzedawcy wskazać będzie trzeba podatnika, czyli Wnioskodawcę `(...)`.., a nie jego matkę `(...)`..

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

- nieprawidłowe w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży przez Wnioskodawcę, w imieniu i na rzecz którego działać będzie matka, udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2,

- prawidłowe w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług w związku z ww. sprzedażą udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2,

- prawidłowe w zakresie uznania, że zobowiązanym do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w związku z ww. sprzedażą będzie Wnioskodawca,

- prawidłowe w zakresie wskazania Wnioskodawcy jako sprzedawcy w fakturze dokumentującej ww. sprzedaż.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

  1. określone udziały w nieruchomości,

  2. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

  3. udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.).

Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek, udziałów w działkach), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Podatnikami – według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

W kwestii opodatkowania sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). Jak wynika z ww. orzeczenia czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W świetle powyższego, w kwestii opodatkowania planowanej sprzedaży udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2 istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży ww. gruntu podjął/podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Zainteresowanego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów prawa, dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo. Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie należy przeanalizować całokształt działań jakie Wnioskodawca podjął/podejmie w odniesieniu do nieruchomości będącej przedmiotem planowanej sprzedaży.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

W tym miejscu należy również wskazać, że na mocy art. 693 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną – odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.

W konsekwencji dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.

Kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym do kwestie dotyczących przeniesienia własności nieruchomości, reguluje ww. ustawa Kodeks cywilny.

Zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi sprzedaży – przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę (art. 535 Kodeksu cywilnego). Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego – umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Z kolei umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 389 § 1 Kodeksu cywilnego – umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia (art. 389 § 2 ww. ustawy).

Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej.

Tym samym, zgodnie z powyższymi normami prawa cywilnego – umowa przedwstępna, będąca przyrzeczeniem zawarcia właściwej umowy sprzedaży, nawet jeśli sporządzona została w formie aktu notarialnego, nie powoduje przeniesienia prawa własności nieruchomości.

Ponadto należy zwrócić uwagę na kwestię udzielania pełnomocnictw, która to została uregulowana w Tytule IV Działu VI Przedstawicielstwo, Rozdział I Przepisy ogólne, Rozdział II Pełnomocnictwo, ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela. W świetle § 2 tego artykułu, czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

W myśl art. 96 ww. Kodeksu cywilnego, umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo). Stosownie do art. 98 ww. Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Stosownie do art. 99 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. W myśl § 2 powołanego artykułu, pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Na mocy art. 108 ww. Kodeksu cywilnego, pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Z regulacji art. 109 ww. Kodeksu cywilnego wynika, że przepisy działu niniejszego stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy oświadczenie woli ma być złożone przedstawicielowi.

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo – to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy. Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest małoletni. W jego imieniu i na jego rzecz działa matka A.B., której przysługuje władza rodzicielska nad Wnioskodawcą. W wyniku dziedziczenia po zmarłym ojcu, Wnioskodawca jest współwłaścicielem, w udziale wynoszącym 1/18 części, nieruchomości składającej się z działek ewidencyjnych nr 1 i 2. Przedmiotowa nieruchomość jest niezabudowana, nie stanowi nieruchomości rolnej w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego, w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego znajduje się na terenie o przeznaczeniu pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i/lub usług, oznaczonym symbolem 16 MNU. Na wniosek matki, Sąd Rejonowy w … zezwolił jej na sprzedaż w imieniu Wnioskodawcy oraz jego, również małoletniego, brata, ich udziałów w opisanej nieruchomości.

Na mocy umowy przedwstępnej z dnia 26 sierpnia 2020 r., wraz z pozostałymi współwłaścicielami, działająca również w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy, `(...)`., zobowiązała się sprzedać nabywcy, w stanie wolnym od jakichkolwiek obciążeń, roszczeń i praw osób trzecich, przysługujące im udziały w opisanej wyżej nieruchomości składającej się z działek 1 i 2 o łącznej powierzchni 0,3974 ha, m.in. pod następującymi warunkami:

  1. uzyskania przez kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę, z której będzie wynikać możliwość zabudowania nabywanej nieruchomości obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi nabywcy, w tym jednokondygnacyjnym obiektem handlowo-usługowym o powierzchni użytkowej 533,80 m2, w tym salą sprzedaży o powierzchni 400 m2 wraz z miejscami parkingowymi w liczbie minimum 20 miejsc postojowych,
  2. uzyskania przez kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji wydanej przez właściwy organ lub zarządcę drogi zezwalającej na lokalizację zjazdu na przedmiotową nieruchomość lub pozwolenia na budowę przedmiotowego zjazdu według koncepcji kupującego na zasadzie prawo i lewoskrętu dla pojazdów po masie powyżej 25 t, bez konieczności przebudowy układu drogowego,
  3. niestwierdzenia ponadnormatywnego zanieczyszczenia nieruchomości skutkującego koniecznością rekultywacji,
  4. potwierdzenia badaniami geotechnicznymi możliwości posadowienia na nieruchomości budynków przy zastosowaniu tradycyjnych technologii budowlanych,
  5. uzyskania przez kupującego warunków technicznym przyłączy - kanalizacji sanitarnej, wodnej, kanalizacji deszczowej oraz przyłącza energetycznego zgodnie z koncepcją kupującego, pozwalających na realizację planowanej inwestycji w okresie 6 miesięcy od dnia zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży,
  6. uzyskania warunków technicznych usunięcia kolizji infrastruktury technicznej z planowanym obiektem handlowym,
  7. ustanowienia przez Gminę nieodpłatnej, na czas nieoznaczony, służebności przejazdu i przechodu przez działkę numer 3 na rzecz każdoczesnego właściciela działek 1 i 2.

Ponadto, wszyscy zbywający udzielili kupującemu pełnomocnictwa z prawem do udzielania dalszych pełnomocnictw, do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych, niezbędnych dla uzyskania decyzji i pozwoleń opisanych wyżej, a w szczególności składania wniosków oraz odbioru wymaganych decyzji i postanowień, dokonania wszelkich czynności związanych z uzyskaniem na terenie opisanej nieruchomości warunków technicznych dotyczących przyłączenia do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, kanalizacji deszczowej oraz sieci elektroenergetycznej, w szczególności do złożenia wniosków o wydanie przedmiotowych warunków oraz ich odbioru, uzyskaniem decyzji na lokalizację zjazdu publicznego, w szczególności do włożenia wniosków w celu jej uzyskania oraz odbioru. Zbywający oświadczyli również, że wyrażają zgodę na dysponowanie przez kupującego nieruchomością będącą przedmiotem umowy przedwstępnej na cele budowlane w zakresie wystąpienia z wnioskiem o pozwolenie na budowę, uzyskanie zgód, opinii itp. oraz udostępnili nieruchomość celem przeprowadzenia badań gruntu. Wyrazili nadto zgodę na usytuowanie przez kupującego własnym kosztem i staraniem na działkach stanowiących przedmiot umowy tymczasowego przyłącza energetycznego. W umowie przedwstępnej strony zobowiązały się również do podpisania umowy dzierżawy dotyczącej przedmiotowych działek. W realizacji tego zobowiązania, współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości, w tym Wnioskodawca, w imieniu i na rzecz którego w umowie działała matka `(...)`., oraz przyszły nabywca zawarli w dniu 26 sierpnia 2020 r. umowę dzierżawy, na mocy której oddali przyszłemu nabywcy (tu dzierżawcy) w dzierżawę nieruchomość składająca się z działek nr 1 i 2 na okres trzech miesięcy. W dniu 30 kwietnia 2021 r. Starostwa …, w na wniosek inwestora, nabywcy z umowy przedwstępnej, zatwierdził projekt budowlany i udzielił nabywcy pozwolenia na budowę budynku handlowo-usługowego o pow. zabudowy 589,30 m2 wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną, na działkach nr 1 i 2.

W okolicznościach niniejszej sprawy do momentu faktycznego przeniesienia udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2, tj. do momentu podpisania umowy przyrzeczonej, udziały w prawie własności ww. działek pozostają własnością Wnioskodawcy. Z kolei Zainteresowany oraz Kupujący w przedwstępnej umowie zobowiązali się do szeregu czynności, których zrealizowanie warunkowało podpisanie umowy przyrzeczonej.

W świetle powyższego, Nabywca nieruchomości, z którym Wnioskodawca podpisał umowę przedwstępną, dokonuje/będzie dokonywał szeregu określonych czynności w związku ze sprzedażą przez Wnioskodawcę udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2. Pomimo że ww. czynności dokonywane są/będą przez przyszłego właściciela, to aby takie czynności mogły zostać poczynione, to faktyczny właściciel nieruchomości musi wystąpić z wnioskiem lub udzielić stosownych pełnomocnictw potencjalnemu przyszłemu właścicielowi, tak aby mógł on działać w jego imieniu. Jak wskazano wyżej, Wnioskodawca udzielił Kupującemu stosownego pełnomocnictwa.

Zatem, po udzieleniu pełnomocnictwa przez Wnioskodawcę, w imieniu którego działa matka jako przedstawiciel ustawowy, czynności wykonane przez Kupującego wywołają skutki bezpośrednio w sferze prawnej Sprzedającego jako mocodawcy, co wskazuje, że w celu zwiększenia możliwości sprzedaży nieruchomości podejmuje On pewne działania w sposób zorganizowany.

Zatem fakt, że ww. działania nie są/nie będą podejmowane bezpośrednio przez Wnioskodawcę, ale przez osoby trzecie nie oznacza, że pozostają bez wpływu na sytuację prawną Wnioskodawcy. Po udzieleniu pełnomocnictwa czynności wykonane przez osoby trzecie wywołają skutki bezpośrednio w sferze prawnej Zainteresowanego (mocodawcy). Z kolei osoby trzecie, dokonując ww. działań, uatrakcyjnią przedmiotowe działki nr 1 i 2 stanowiące nadal własność Wnioskodawcy. Działania te dokonywane za pełną zgodą Wnioskodawcy, wpłyną generalnie na podniesienie atrakcyjności działek nr 1 i 2 jako towaru i wzrost ich wartości.

Wobec powyższego, Wnioskodawca dokonując sprzedaży udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2, nie będzie korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem prywatnym, nie jest to bowiem typowe (zwykłe) rozporządzanie prawem własności. Zainteresowany w taki sposób zorganizował sprzedaż udziałów w prawie własności przedmiotowych działek, że niejako jego działania łącznie z działaniami przyszłego nabywcy stanowią pewnego rodzaju wspólne przedsięwzięcie.

Do czasu zawarcia umowy przyrzeczonej Wnioskodawca będzie posiadał udziały w prawie własności działek nr 1 i 2, które podlegają wielu czynnościom. Wszystkie te czynności z punktu widzenia podatku VAT zostaną „wykonane” w sferze prawnopodatkowej Zainteresowanego. W tym kontekście bez znaczenia pozostaje okoliczność wykonywania ww. czynności przez potencjalnego nabywcę. W efekcie wykonywanych czynności dostawie będą podlegały działki o zupełnie innym charakterze jak w chwili zawarcia umowy przedwstępnej.

Zatem w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca, w imieniu którego działa matka jako przedstawiciel ustawowy, podejmując ww. czynności zaangażował środki podobne do tych, jakie wykorzystują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, o których mowa we wskazanych orzeczeniach w sprawach C-180/10 i C-181/10, tj. wykazał aktywność w przedmiocie zbycia udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2, porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Ustalenia wymaga również, czy za podatnika podatku od towarów i usług może zostać uznana osoba małoletnia posiadająca ograniczoną zdolność do czynności prawnych czy też dla uznania osoby fizycznej za podatnika konieczne jest posiadanie przez tę osobę pełnej zdolności do czynności prawnych nabywanej m.in. w związku z osiągnięciem pełnoletniości.

W tym miejscu należy wskazać, że brak pełnoletniości nie skutkuje automatycznie wykluczeniem danej osoby fizycznej z grona podatników podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 135 Ordynacji podatkowej, zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych w sprawach podatkowych ocenia się według przepisów prawa cywilnego, jeżeli przepisy prawa podatkowego nie stanowią inaczej.

Zdolność prawna to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków. Zdolność do czynności prawnych to zdolność do nabywania praw i obowiązków poprzez własne działania lub zaniechania (w drodze czynności prawnych).

W myśl art. 8 § 1 Kodeksu cywilnego, każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną. Pełną zdolność do czynności prawnych, stosownie do brzmienia art. 11 Kodeksu cywilnego, nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Stosownie do brzmienia art. 10 § 1 Kodeksu cywilnego, pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście. Natomiast w myśl art. 10 § 2 Kodeksu cywilnego, przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa.

W myśl art. 98 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359), rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka.

Interesy majątkowe małoletnich dzieci wymagają ochrony, do której powołane są osoby sprawujące władzę rodzicielską. Podstawową formą ochrony tych interesów jest zarząd majątkiem dziecka, o którym mowa w art. 101 § 1-3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W myśl wskazanego przepisu, rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską. Zarząd sprawowany przez rodziców nie obejmuje zarobku dziecka ani przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku. Rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko.

Zarząd majątkiem małoletniego dziecka może polegać m.in. na:

- czynnościach faktycznych (np. remont majątku dziecka),

- czynnościach prawnych (np. wynajem składników stanowiących majątek dziecka),

- reprezentowaniu małoletniego w postępowaniu administracyjnym, sądowym.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że nie ma przeszkód aby uznać osobę małoletnią za podatnika w sytuacji, gdy przedstawiciel ustawowy podejmuje w jego imieniu działania mające charakter działalności gospodarczej.

Tym samym w odniesieniu do transakcji sprzedaży udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2, podatnikiem będzie Wnioskodawca, w imieniu i na jego rzecz którego działa matka jako przedstawiciel ustawowy.

W ocenie Organu uznać należy, że podejmowane przez Wnioskodawcę, w imieniu którego działa matka jako przedstawiciel ustawowy, działania oraz dokonane czynności wykluczają sprzedaż udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2, w ramach zarządu swoim majątkiem prywatnym. Wobec powyższego, należy stwierdzić, że sprzedaż przez Wnioskodawcę udziałów w prawie własności ww. działek będzie dostawą dokonaną w ramach prowadzenia działalności gospodarczej w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, a Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Z uwagi na powyższe, w tej sytuacji nie można uznać, że przedmiotem dostawy będą składniki majątku osobistego Wnioskodawcy, a sprzedaż udziałów w prawie własności ww. działek będzie stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa oraz opis sprawy, należy stwierdzić, że planowana przez Wnioskodawcę, w imieniu i na jego rzecz którego działa matka jako przedstawiciel ustawowy, transakcja zbycia udziałów w prawie własności działek nr 1 oraz nr 2, będzie dostawą dokonywaną w ramach działalności gospodarczej zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji ww. transakcja sprzedaży udziałów w prawie własności działek - na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 1 należało uznać za nieprawidłowe, natomiast stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących uznania, że zobowiązanym do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w związku z ww. sprzedażą będzie Wnioskodawca, wskazać należy, że w myśl art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Wzór dokumentu VAT-R zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług określony został rozporządzeniem Ministra Finansów z 9 marca 2020 r. w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 430 ze zm.). Rejestracja następuje w momencie zgłoszenia rejestracyjnego, tj. złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R.

Jak wskazano powyżej, w odniesieniu do transakcji sprzedaży udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2, podatnikiem - w myśl art. 15 ust. 1 ustawy - będzie Wnioskodawca, w imieniu i na jego rzecz którego działa matka jako przedstawiciel ustawowy.

Zatem, na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy, to Wnioskodawca jako podatnik podatku od towarów i usług będzie zobowiązany do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Ponadto, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, kogo po stronie sprzedawcy należy wskazać w fakturze dokumentującej sprzedaż przez Wnioskodawcę udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2, tj. Wnioskodawcę czy też jego matkę.

W myśl art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy, faktura powinna zawierać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy.

Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, że skoro w przedmiotowej sprawie z tytułu sprzedaży udziałów w prawie własności działek nr 1 i 2 Wnioskodawca będzie występował w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, to w fakturze dokumentującej ww. sprzedaż jako sprzedawca winien być wskazany Wnioskodawca.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 4 we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcy i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla pozostałych współwłaścicieli działek nr 1 i 2.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili