0112-KDIL1-2.4012.478.2021.2.NF

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z 15 września 2021 r. (data wpływu 21 września 2021 r.), uzupełnionym pismem z 22 listopada 2021 r. (data wpływu 24 listopada 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) sprzedaży działek oraz obowiązku zarejestrowania i wyrejestrowania działalności gospodarczej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

21 września 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek oraz obowiązku zarejestrowania i wyrejestrowania działalności gospodarczej. Wniosek uzupełniono pismem z 22 listopada 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, przedstawienie własnego stanowiska, wpłatę brakującej opłaty oraz załącznik ORD-WS/B.

We wniosku złożonym przez:

– Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

Pana A;

– Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

Panią B.

przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Przedmiotowa nieruchomość została nabyta na zasadach ustawowej wspólności małżeńskiej, osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej od komornika (…) na podstawie:

- (…)

Nieruchomość nie została nabyta od Komornika z zamiarem jej późniejszej odsprzedaży, a z zamiarem jej późniejszego spożytkowania w celach prywatnych.

W roku 2016 na podstawie podziału geodezyjnego pierwotnie nabyte działki gruntu oznaczone nr.: 1, 2, 3 w roku 2016 zostały podzielone na działki od nr. 4 do nr. 5 oraz od nr. 6 do nr. 7.

Następnie na mocy decyzji Wójta Gminy C, dokonano następujących podziałów działek:

- nr 6 o powierzchni 0,3081 ha została podzielona na działki nr: 6/1, 6/2, 6/3, 6/4, 6/5;

- nr 8 o powierzchni 0,3296 ha została podzielona na działki nr: 8/1,8/2, 8/3;

- nr 9 o powierzchni 0,3005 ha została podzielona na działki nr: 9/1, 9/2, 9/3;

- nr 10 o powierzchni 0,3013 ha została podzielona na działki nr: 10/1, 10/2, 10/3;

- nr 11 o powierzchni 0,3500 ha została podzielona na działki nr: 11/1, 11/2, 11/3, 11/4;

- nr 7 o powierzchni 0,3103 ha została podzielona na działki nr: 7/1, 7/2, 7/3.

Następnie na mocy decyzji Wójta Gminy C, dokonano następujących podziałów działek:

- nr 4 o powierzchni 0,3002 ha została podzielona na działki nr: 12/14, 12/15, 12/16;

- nr 12/7 o powierzchni 0,3048 ha została podzielona na działki nr: 12/17, 12/18, 12/19, 12/20;

- nr 12/8 o powierzchni 0,3002 ha została podzielona na działki nr: 12/21, 12/22, 12/23;

- nr 12/9 o powierzchni 0,3000 ha została podzielona na działki nr: 12/24, 12/25, 12/26;

a w wyniku tego podziału powstały m.in. następujące działki gruntu:

- nr 12/10 o powierzchni 0,3001 ha została podzielona na działki nr: 12/27, 12/28, 12/29;

- nr 5 o powierzchni 0,3000 ha została podzielona na działki nr: 12/30, 12/31. 12/32.

W rejestrze ewidencji gruntów prowadzonych przez Starostwo Powiatowe w D wszystkie działki zostały oznaczone, jako Bp „zurbanizowane tereny niezabudowane lub w trakcie zabudowy”.

W wyniku podziałów geodezyjnych z pierwotnie nabytej od Komornika nieruchomości zostały wydzielone niewielkie działki drogowe, ale nie zostały poczynione żadne inwestycje czy specjalne nakłady związane z urządzeniem lub utwardzenie drogi (działki drogowe zostały wydzielone w celu zapewnienia dostępu do drogi publicznej dla pozostałych działek oraz w celu poszerzenia istniejącej zbyt wąskiej drogi gminnej).

Nowopowstałe działki nie były i nie są przez Wnioskodawców w żaden sposób wykorzystywane w ramach działalności gospodarczej, są one jedynie częścią majątku osobistego.

Dodatkowo, do dnia dzisiejszego nie zostały wykonane żadne inwestycje w media, w tym: brak utwardzenia drogi, brak ogrodzenia czy przyłącza jakichkolwiek mediów. Wnioskodawcy nie poczynili jakichkolwiek działań mających na celu zwiększenie wartości wyżej wymienionych działek (np. uzbrojenie terenu, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetycznej). Działki nie były i nie są uzbrojone i nie zostały poczynione żadne nakłady na grunt. Gmina C, na której terenie znajduje się nieruchomość w najbliższych latach nie ma w planach doprowadzenia tam wodociągu, a z informacji uzyskanej z Energetyki wynika, iż ewentualne podłączenie energii mogłoby potrwać kilka lat.

W roku 2020 Wnioskodawcy postanowili rozpocząć prywatną inwestycję polegającą na budowie trzech domków jednorodzinnych na trzech z posiadanych przez nich działkach (dla nich i dwójki dzieci). W trakcie trwania budowy do Wnioskodawców zgłosił się nabywca zainteresowany zakupem nieruchomości na wstępnym etapie budowy. Wnioskodawcy zdecydowali się na dokonanie takiej transakcji, która doszła do skutku we wrześniu 2020 r. Przed sfinalizowaniem sprzedaży Wnioskodawcy otrzymali informację o obowiązku naliczenia i zapłacenia podatku VAT od sprzedaży danych działek. W interpretacji D Wnioskodawcy musieli założyć działalność gospodarczą na miesiąc po to, aby odprowadzić VAT, a następnie się wyrejestrować. Wnioskodawca nadmienia, że ani on, ani jego żona nie prowadzą działalności gospodarczej i są zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę.

Następnie w roku 2021 Wnioskodawcy na nowo rozpoczęli prywatną inwestycję polegającą na budowie dwóch domów jednorodzinnych i ponownie jak poprzednio zgłosiła się do nich osoba prywatna zainteresowana ich nabyciem. W czerwcu 2021 r. Wnioskodawcy zbyli dwie przedmiotowe nieruchomości i na nowo musieli założyć działalność gospodarczą na miesiąc po to, aby odprowadzić VAT, a następnie się z tej działalności wyrejestrować.

Wnioskodawcy nie wiedzą, czy kolejne sprzedaże odbędą się w tym roku, kolejnym, czy w bliżej nieokreślonej przyszłości. Na chwilę obecną nie planują dalszej sprzedaży posiadanych nieruchomości. Wnioskodawcy nie prowadzą własnej działalności gospodarczej, a sprzedaż działek jest z ich majątku prywatnego, jako wyzbywanie się majątku prywatnego.

Ponadto, w piśmie z 22 listopada 2021 r. Wnioskodawcy wskazali, że:

a)

- w roku 2020 dokonali sprzedaży działek o nr.: 6/4, 11/2, 12/14 – działki posiadały pozwolenie na budowę domków jednorodzinnych;

- w roku 2021 dokonali sprzedaży działek o nr.: 9/3 i 11/1 – działki posiadały pozwolenie na budowę domków jednorodzinnych;

- pozostałe działki, których są obecnie właścicielami to działki o nr.: 6/2, 6/5, 8/1, 8/2, 9/1, 9/2, 10/1, 10/2, 10/3, 11/4, 7/1, 7/2, 7/3, 12/15, 12/16, 12/18, 12/19, 12/20, 12/21, 12/23, 12/24, 12/26, 12/27, 12/28, 12/29, 12/30 oraz 12/31 – działki te nie mają pozwolenia na budowę. Obecnie nie mają sprecyzowanych planów, co do ich dalszej odsprzedaży.

b) zakupu od Komornika dokonali za namową ojca Wnioskodawcy, była to dla nich forma lokaty kapitału i forma ich majątku. Po pierwotnym zakupie działek od Komornika były one wykorzystywane w gospodarstwie rolnym ojca Wnioskodawcy Pana E. Działki były wydzierżawione nieodpłatnie w zamian za ich należyte utrzymanie. Wnioskodawcy nie czerpali z tego tytułu jakichkolwiek korzyści materialnych. Ojciec Wnioskodawcy pierwotnie uprawiał jarząb pospolity, dalej grunty były sklasyfikowane, jako łąka ekologiczna.

Po śmierci ojca w roku 2015 wszelkie zobowiązania z tytułu jego gospodarstwa przeszły na mamę Wnioskodawcy.

Wnioskodawcy dokonali podziału działek w celu zmniejszenia powierzchni tych działek, z zamiarem ewentualnej zabudowy kilku z nich dla potrzeb własnych.

c) podziału działek w roku 2016 i w roku 2019 dokonano z inicjatywy Wnioskodawców, gdyż zaplanowali oni budowę domów dla nich oraz dla ich dzieci. Pierwotnie kupione działki były zbyt duże powierzchniowo, aby stawiać na nich pojedyncze budynki. Po dokonaniu podziału Wnioskodawcy otrzymali większą ilość działek. Po dokonaniu podziału Wnioskodawcy otrzymali z gminy C operat biegłego oraz podatek adiacencki tytułem zwiększenia wartości podzielonych gruntów który został przez nich do gminy C w całości zapłacony.

d) na moment sprzedaży działki nie były objęte planem miejscowego zagospodarowania, Wnioskodawcy nie mieli i nie mają wpływu na uchwalenie tego planu przez gminę.

e) na moment sprzedaży działek, sprzedawane działki posiadały decyzje o warunkach zabudowy dla domu jednorodzinnego wraz ze zbiornikiem bezodpływowym. O taką decyzję Wnioskodawcy wystąpili dwukrotnie w celu realizacji budowy. Wraz z nastaniem pandemii Covid-19 i rozpoczęciem przez ich dzieci płatnych studiów plany uległy zmianie.

f) działki były udostępnione przez Wnioskodawców (wspólnota majątkowa) ojcu Wnioskodawcy Panu E nieodpłatnie, a po jego śmierci w roku 2015 matce Wnioskodawcy Pani F na podstawie umowy dzierżawy nieodpłatnej w zamian za ich należyte utrzymanie. Wnioskodawcy nie czerpali z tego tytułu jakichkolwiek korzyści materialnych. Najem trwał do roku 2019, a po podziale w roku 2019 przedmiotowe działki nie były już nikomu udostępniane.

g) nie ogłaszali sprzedaży działek w środkach masowego przekazu ani nie podejmowali jakichkolwiek działań marketingowych. Na dzień dzisiejszy nie czynią i nie planują działań marketingowych, w tym ogłaszania sprzedaży działek w środkach masowego przekazu.

h) planując budowę domów rodzinnych wystąpili z wnioskiem do Enea o możliwość przyłącza energii elektrycznej, tak, aby w przyszłości mieć dostęp do prądu. W momencie sprzedaży w roku 2020 i w roku 2021 żadne działki nie posiadały przyłącza elektrycznego. Dopiero we wrześniu 2021 r. Wnioskodawcy otrzymali pismo z gminy C o rozpoczęciu przez Enea inwestycji celu publicznego pn.: „(…)”, czyli dotyczące zarówno sprzedanych przez Wnioskodawców działek, jak i domów budowanych w ich sąsiedztwie, na działkach nie należących do Wnioskodawców. Wnioskodawcy, żadnych innych nakładów w celu uatrakcyjnienia nie ponieśli do tej pory i nie planują ponosić.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (ostatecznie sformułowane w piśmie z 22 listopada 2021 r.)

1. Czy Wnioskodawcy, jako osoby prywatne, które sprzedają działki podlegają opodatkowaniu tej transakcji podatkiem VAT, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług? Czy w momencie sprzedaży nieruchomości Wnioskodawcy stali się podatnikiem w myśl art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
2. Czy w przyszłości, jeśli Wnioskodawcy zdecydują się sprzedać działki okazjonalnie staną się podatnikiem w myśl art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
3. Czy Wnioskodawca miał obowiązek zarejestrowania i wyrejestrowania działalności gospodarczej w związku z każdorazową dokonaną transakcją sprzedaży działek? Czy Wnioskodawcy mają obowiązek zarejestrowania i wyrejestrowania działalności gospodarczej w związku z każdorazową przyszłą ewentualną transakcją sprzedaży działek?

Zdaniem Zainteresowanych (ostatecznie sformułowanym w piśmie z 22 listopada 2021 r.), jako osoby prywatne nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Nigdy nie wykonywali oni działalności gospodarczej w myśl art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawcy uważają, że dokonali sprzedaży części swojego majątku w ramach zarządu majątkiem prywatnym, były to okazjonalne transakcje, a działania zmierzające do podziału nieruchomości na mniejsze działki i uzyskania decyzji o warunkach zabudowy terenu mieszczą się w zakresie zarządzania prywatnym majątkiem. Fakt uzyskania decyzji o warunkach zabudowy oraz podział nieruchomości nie świadczy o aktywnym obrocie nieruchomości w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawców, ciąg działań podejmowanych przez nich nie wskazuje na aktywność charakterystyczną dla obrotu nieruchomościami. Ponadto zwracają oni uwagę na znaczny upływ czasu od zakupu nieruchomości do ich sprzedaży.

Ewentualna sprzedaż w przyszłości będzie również sprzedażą okazjonalną. Wnioskodawcy nie zamierzają nadawać tej czynności stałego charakteru i zorganizowanego. Uzyskane ze sprzedaży środki zamierzamy przeznaczyć na cele (potrzeby) osobiste.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawców, sprzedaż majątku prywatnego w skład, którego wchodzą działki budowlane, nie podlega opodatkowaniu tej transakcji podatkiem VAT w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto, Wnioskodawcy uważają, że nie podlegali i nie podlegają obowiązkowi zarejestrowania i wyrejestrowania działalności gospodarczej w związku z każdorazową dokonaną transakcją sprzedaży działek, ponieważ nie prowadzą i nie prowadzili działalności gospodarczej w myśl art. 5 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Sprzedając działki Wnioskodawcy nie działali w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą w sposób ciągły, powtarzalny a okazjonalne transakcje, nie prowadziły do zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko do wyzbywania się majątku osobistego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawców w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 6 ze zm.), zwana dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru, wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów.

Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359), zwana dalej k.r.o.

Stosownie do art. 31 § 1 k.r.o., z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 k.r.o., w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 k.r.o., oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 k.r.o., zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zwana dalej Dyrektywą 2006/112/WE, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. Teren budowlany to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE).

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do faktycznego opodatkowania danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Dlatego też, aby uznać, że dany podmiot występuje w charakterze podatnika podatku VAT, należy ustalić, czy działa on jako producent, handlowiec lub usługodawca.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlega/będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest/będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (C-181/10), czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie, zdaniem Trybunału, okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki, w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej, sama w sobie nie jest decydująca. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast, wyjaśnił Trybunał, w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Przyjęcie zatem, że sprzedając nieruchomość dana osoba fizyczna działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy) czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawcy nabyli na zasadach ustawowej wspólności małżeńskiej działki. Działki zostały w roku 2016 oraz w roku 2019 podzielone na mniejsze działki. Działki nie były w żaden sposób wykorzystywane przez Wnioskodawców w działalności gospodarczej, zostały one nieodpłatnie wydzierżawione rodzicom Wnioskodawcy. Wnioskodawcy rozpoczęli w roku 2020 inwestycję polegającą na budowie domów jednorodzinnych. W trakcie trwania budowy zgłosił się nabywca zainteresowany kupnem nieruchomości. We wrześniu 2020 r. dokonano tej transakcji. W roku 2021 Wnioskodawcy rozpoczęli budowę dwóch domów jednorodzinnych, które zostały sprzedane na rzecz osoby prywatnej.

Wątpliwości Wnioskodawców dotyczą m.in. uznania, że w związku z dokonaną oraz planowaną sprzedażą działek są/będą podatnikami, o których mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy (pytanie nr 1 i nr 2 wniosku).

Analiza tej sprawy w kontekście powołanych powyżej przepisów oraz orzeczeń TSUE wskazuje, że – wbrew stanowisku Wnioskodawców – sprzedaż działek w roku 2020 i w roku 2021 nie stanowiła rozporządzania majątkiem osobistym. Również sprzedaż pozostałych działek nie będzie stanowiła rozporządzania majątkiem prywatnym Wnioskodawców.

Nie można zgodzić się z tym, że intencją Wnioskodawców, było wyłącznie nabycie gruntów do majątku prywatnego. Opis sprawy nie potwierdza zamiaru wykorzystania działek w osobistych celach.

Przedstawione fakty jednoznacznie wskazują, że w odniesieniu do działek objętych sprawą Wnioskodawcy podejmują aktywność porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego typu obrotem. Zainteresowani dokonali w latach 2016 i 2019 podziału działek. Ponadto wystąpili z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy celem budowy domów. Wnioskodawcy wystąpili również z wnioskiem o przyłączenie energii elektrycznej.

Nie bez znaczenia jest również fakt, że nieruchomości zostały nabyte w trzech transzach w różnych odstępach czasu choć pierwotnie kupione działki były zbyt duże powierzchniowo, aby stawiać na nich pojedyncze budynki. W efekcie cyklicznie podejmowanych czynności dokonano sprzedaży pięciu domków jednorodzinnych w budowie, a Wnioskodawcy nie wykluczają sprzedaży kolejnych działek.

Tym samym, przyjęty przez Wnioskodawców schemat postępowania w kontekście przedstawionych okoliczności wskazuje, że dokonując sprzedaży działek o nr.: 6/4, 11/2, 12/14 oraz 9/3 i 11/1 działali w charakterze – zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy – podatników podatku VAT prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i dokonana sprzedaż podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy.

Również sprzedaż pozostałych działek, których Wnioskodawcy są obecnie właścicielami, tj. działki o nr.: 6/2, 6/5, 8/1, 8/2, 9/1, 9/2, 10/1, 10/2, 10/3, 11/4, 7/1, 7/2, 7/3, 12/15, 12/16, 12/18, 12/19, 12/20, 12/21, 12/23, 12/24, 12/26, 12/27, 12/28, 12/29, 12/30 oraz 12/31 będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy, a Wnioskodawcy dokonując sprzedaży będą działali jako podatnicy podatku VAT.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawców w zakresie pytania nr 1 i nr 2 należy uznać za nieprawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawców dotyczą również kwestii zarejestrowania i wyrejestrowania działalności gospodarczej w związku z każdorazową dokonaną transakcją sprzedaży działek (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3).

Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

W myśl art. 96 ust. 5 ustawy, jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni – do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:

1. przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;

2. przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;

3. przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;

4. przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Ustawodawca przewiduje zwolnienie od podatku VAT dla pewnej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.

Stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Natomiast, na podstawie art. 113 ust. 2 ustawy, do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;

2. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:

a) transakcji związanych z nieruchomościami,

b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,

c) usług ubezpieczeniowych

– jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

3. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1. dokonujących dostaw:

a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,

b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:

- energii elektrycznej (PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług) 35.11.10.0),

- wyrobów tytoniowych,

- samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,

c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

d) terenów budowlanych,

e) nowych środków transportu;

2. świadczących usługi:

a) prawnicze,

b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,

c) jubilerskie;

3. nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Przez tereny budowlane – na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Przy sprzedaży działek Wnioskodawcy nie mogli/nie będą mogli korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy, bowiem zwolnienia tego nie stosuje się w stosunku do podatników dokonujących dostaw terenów budowlanych. Natomiast z wniosku wynika, że sprzedawane działki posiadały decyzje o warunkach zabudowy.

Tym samym, Wnioskodawcy są zobowiązani do dokonania rejestracji jako podatnicy VAT czynni.

Natomiast, jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT (art. 96 ust. 6 ustawy).

Na mocy art. 96 ust. 9a ustawy, wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega także podatnik, który:

1. zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy lub

2. będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożył takich deklaracji za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał, lub

3. składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazał sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia, lub,

4. wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane, lub

5. prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej

− z zastrzeżeniem ust. 9b-9f.

Stosownie do treści art. 96 ust. 9b ustawy, jeżeli podatnik, o którym mowa w ust. 9a pkt 1, w okresie zawieszenia działalności gospodarczej będzie wykonywał czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1, jest on obowiązany przed dniem:

1. zawieszenia działalności gospodarczej albo

2. rozpoczęcia wykonywania takich czynności w okresie zawieszenia działalności gospodarczej

− zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego, wskazując okres, w którym będzie wykonywał te czynności.

W myśl art. 96 ust. 9g ustawy, podatnik, o którym mowa w ust. 9a pkt 1, zostaje zarejestrowany bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego ponownie jako podatnik VAT z dniem wznowienia wykonywania działalności gospodarczej, ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem zawieszenia tej działalności.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że zawieszenie działalności gospodarczej samo w sobie nie stanowi zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej przez podatnika. Podatnik, który zawiesza prowadzenie działalności gospodarczej na pewien czas, nadal pozostaje podatnikiem podatku od towarów i usług, z tym że w okresie zawieszenia wykonywania działalności przedsiębiorca nie prowadzi aktywnej działalności.

Zgłoszenie zawieszenia działalności gospodarczej nie oznacza zatem ustania bytu przedsiębiorcy, a jedynie przerwę w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Jak wskazano powyżej, w związku z dalszą sprzedażą działek Wnioskodawcy również będą działali jako podatnicy VAT czynni.

Tym samym, jeśli Wnioskodawcy będą dokonywali w przyszłości sprzedaży działek, z tytułu których będą uznani za podatnika podatku VAT, nie powinni wyrejestrowywać działalności gospodarczej.

Oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawców w zakresie pytania nr 3 należy je uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez Wnioskodawców w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy:

1) zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawc****ów i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

2) zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawc****ów i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.