0112-KDIL1-1.4012.614.2021.2.AW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 września 2021 r. (data wpływu 17 września 2021 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 listopada 2021 r. (data wpływu 16 listopada 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy kwota dofinansowania otrzymanego przez Wnioskodawcę jako lidera konsorcjum podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy kwota dofinansowania otrzymanego przez Wnioskodawcę jako lidera konsorcjum podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Wniosek uzupełniono 16 listopada 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz podpis osoby upoważnionej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Instytut (…) (dalej: Instytut, Wnioskodawca lub Współwykonawca) jest jednostką organizacyjną Polskiej Akademii Nauk, funkcjonującą na podstawie przepisów (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1796 ze zm.). Zgodnie ze statutem Wnioskodawcy do jego zadań w szczególności należy:

1. prowadzenie prac badawczych w zakresie (`(...)`);

2. prowadzenie, przez afiliowane przy Instytucie (…), prac badawczo-rozwojowych i wdrożeniowych w zakresie (`(...)`);

3. prowadzenie prac rozwojowych i wdrażanie wyników tych badań do gospodarki;

4. wspieranie osób rozpoczynających karierę naukową;

5. kształcenie pracowników naukowych i specjalistów o szczególnych kwalifikacjach w zakresie (`(...)`);

6. współpraca z uczelniami, instytutami badawczymi i towarzystwami naukowymi, w szczególności w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych;

7. współpraca ze środowiskiem społeczno-gospodarczym w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w celu ich wdrożenia;

8. rozwijanie międzynarodowej współpracy naukowej przez tworzenie konsorcjów naukowych i prowadzenie projektów badawczych wspólnie z partnerami zagranicznymi;

9. upowszechnianie wiedzy w zakresie działalności Instytutu;

10. wykonywanie innych zadań wynikających z obowiązujących przepisów oraz zleconych przez władze Polskiej Akademii Nauk.

Instytut jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Bazując na bogatym doświadczeniu związanym z utrzymywaniem i zarządzaniem e-infrastrukturą dedykowaną dla środowiska naukowego, Instytut realizuje cały szereg projektów badawczo-naukowych. Projekty te realizowane są samodzielnie przez Wnioskodawcę lub w ramach zawieranych doraźnie konsorcjów. Instytut może być liderem konsorcjum lub tylko jego członkiem, wówczas rolę lidera konsorcjum pełni inna jednostka.

Poza wyżej wspomnianymi rodzajami działalności, Instytut prowadzi działalność w zakresie udostępniania zasobów i aplikacji sieciowych. Ponadto, Instytut wytwarza i oferuje także aplikacje mające zastosowania w sieciach należących do klientów. Działalność ta jest prowadzona tylko pod warunkiem, że nie wpływa ujemnie na usługi świadczone na rzecz środowiska naukowego, a wszelkie uzyskane w ten sposób dochody są przeznaczane na sfinansowanie bieżących kosztów utrzymania zasobów i rozwój potencjału naukowego Wnioskodawcy. Tego typu usługi są świadczone odpłatnie i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o którym mowa w Ustawie o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 685, 694, 802, 1163, 1243 ze zm., dalej: Ustawa o VAT). Instytut, między innymi udostępniając odpłatnie zasoby sieciowe, wykonuje działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT.

Instytut, występując w roli członka konsorcjum (Współwykonawcy), zamierza przystąpić do realizacji projektu w ramach programu „(…)”.

Celem głównym programu jest pobudzenie inicjatywy i aktywowanie kreatywnych naukowców, innowatorów i technologicznych wizjonerów oraz ukierunkowanie ich prac (`(...)`).

W niniejszej sprawie zgodnie z treścią Umowy o wykonanie i finansowanie projektu realizowanego na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa w ramach konkursu 1 (dalej: Umowa lub Umowa o dofinansowanie), Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (dalej: NCBR) występuje jako strona finansująca. NCBR działa w oparciu o zasady określone Ustawą z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1861. ze zm., dalej: „ustawa o NCBR”).

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o NCBR, Centrum jest agencją wykonawczą w rozumieniu Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 305, 1236 ze zm.), powołaną do realizacji zadań z zakresu polityki naukowej państwa, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 478, 619. ze zm.), która zawiera umowy w celu realizacji tych zadań.

Jak wynika zaś z art. 2 pkt 1 ustawy o NCBR, ilekroć w Ustawie jest mowa o projekcie – należy przez to rozumieć przedsięwzięcie realizowane w ramach strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych albo innych zadań Centrum, o których mowa w art. 29 i art. 30 ust. 1 i 2, zwanych dalej „innymi zadaniami Centrum”, o określonej wartości finansowej, prowadzone w ustalonych ramach czasowych, na podstawie umowy o wykonanie i finansowanie w całości lub w części działań nim objętych, zawieranej między Wykonawcą projektu a Centrum.

Środki finansowe, którymi dysponuje NCBR na realizację projektów w ramach ogłoszonego konkursu pochodzą z dotacji celowej z budżetu państwa. Jednocześnie projekty mogą być realizowane w części ze środków własnych Wykonawcy i Współwykonawców.

Zakres tematyczny projektu, do realizacji którego przystąpi Instytut, obejmuje (`(...)`). Przedmiotem projektu jest (…). Celem jest (`(...)`).

Potencjalnym użytkownikiem wyników prac może być w przyszłości jednostka bezpośrednio podległa (…)

Instytut planuje przeprowadzić w ramach projektu badania mające na celu opracowanie innowacyjnego demonstratora technologii wspierającego optymalizację procesów decyzyjnych w zarządzaniu (`(...)`). To innowacyjne rozwiązanie pozwoli na zarządzanie (`(...)`). Zgodnie z poczynionymi założeniami w ramach projektu powstać powinien prototyp systemu zarządzania (`(...)`) wraz z raportem dotyczącym jego weryfikacji. Wynikiem projektu będzie demonstracja prototypu na danych zbliżonych do rzeczywistych symulowanych w warunkach laboratoryjnych. Zgodnie z założeniami opisanymi we wniosku o dofinansowanie projektu, system umożliwiał będzie (`(...)`). Innowacyjne rozwiązanie technologiczne umożliwi w przyszłości (…).

Zgodnie z założoną koncepcją projekt podzielony ma być na etapy, w których realizowane będą następujące zadania:

1. stworzenie raportu dostarczającego analizę, weryfikację i wybór komponentów niezbędnych do osiągnięcia celu projektu, wraz z implementacją w warunkach laboratoryjnych;

2. opracowanie algorytmów, narzędzi oraz elementów systemu, wraz z raportem je opisującym;

3. stworzenie rozwiązania w formie demonstrowalnego prototypu (`(...)`).

W celu sprawozdawczym Wnioskodawca wraz z innymi Współwykonawcami zobowiązany jest do składania odrębnych raportów z zakończenia poszczególnych etapów badań naukowych oraz prac rozwojowych, z wyjątkiem ostatniego etapu, który rozliczany jest raportem końcowym.

Planowanym efektem końcowym projektu, w stosunku do którego powstaną autorskie prawa majątkowe będzie demonstracja prototypu na danych zbliżonych do rzeczywistych w symulowanych warunkach laboratoryjnych. Zgodnie z przyjętymi założeniami w ramach prac projektowych opracowany powinien zostać system (`(...)`). Zadaniem nowo powstałego rozwiązania będzie również koordynacja współpracujących ze sobą systemów. Rozwiązanie funkcjonowało będzie w oparciu o (`(...)`).

Zgodnie z zapisami zawartymi w Umowie właścicielami wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny oraz autorskich praw majątkowych powstałych w wyniku wykonania Projektu są Wykonawca oraz Współwykonawcy. Zasady podziału praw własności intelektualnej określa Umowa Konsorcjum, a w przypadku braku stosownych postanowień w Umowie Konsorcjum, powszechnie obowiązujące przepisy prawa polskiego.

W przypadku finansowania przez NCBR projektu dotyczącego badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz (…) jest uprawniony do złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. (…) Ustawy o NCBR (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1861. ze zm.), oraz do wykonywania wszelkich innych praw i obowiązków wynikających z Umowy przysługujących Skarbowi Państwa. Pisemne oświadczenie o korzystaniu z utworu lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny powstałych w wyniku realizacji tego projektu może zostać złożone w terminie do dwunastu miesięcy od dnia zakończenia realizacji projektu, podmiotowi (Współwykonawcom lub Wykonawcy tj. liderowi projektu, jeżeli projekt realizowany jest w konsorcjum), któremu Dyrektor NCBR przyznał środki finansowe.

W takim przypadku, zgodnie z Ustawą, Skarb Państwa uprawniony jest do nieodpłatnego korzystania z utworu na polach eksploatacji wymienionych w złożonym oświadczeniu, wybranych spośród wszystkich znanych na dzień zakończenia projektu, lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny na zasadzie licencji pełnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo, wraz z prawem do dokonywania dowolnych zmian, adaptacji, przeróbek i modyfikacji oraz prawem do udzielania sublicencji. Skarb Państwa reprezentowany jest w tych sprawach przez podmiot wskazany w Umowie o wykonanie i finansowanie projektu, a przy braku takiego wskazania – (…). Na podstawie art. 32 Ustawy w razie złożenia oświadczenia Wykonawca oraz Współwykonawcy zobowiązują się udzielić Skarbowi Państwa licencji na korzystanie z przedmiotów Praw Związanych bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia, tj. w ramach otrzymanego na podstawie Umowy przez Wykonawcę i Współwykonawców finansowania.

Zapisy te znajdują potwierdzenie w treści Umowy o dofinansowanie. Zgodnie z nimi Wykonawca oraz Współwykonawcy przeniosą na Skarb Państwa własność prototypów oraz demonstratorów powstałych w wyniku wykonania projektu, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia (tj. w ramach otrzymanego na podstawie umowy przez Wykonawcę oraz Współwykonawców finansowania), na wyraźne żądanie Skarbu Państwa zgłoszone w terminie czterech miesięcy od dnia doręczenia Skarbowi Państwa wykazu.

Podkreślić w tym momencie należy, że sam fakt umożliwienia Skarbowi Państwa złożenia oświadczenia o korzystaniu z utworu nie generuje jeszcze określonego, odpłatnego świadczenia. Mamy tutaj bowiem do czynienia ze zdarzeniem hipotetycznym, którego ziszczenie się nie jest przesądzone w momencie otrzymania dotacji i rozpoczęcia realizacji projektów.

Realizacja projektu wiąże się z ponoszeniem szeregu wydatków. Zgodnie z zapisami Umowy o dofinansowanie oraz dokumentacją konkursową wszystkie wydatki ponoszone w ramach realizowanego projektu można podzielić na koszty kwalifikowane oraz koszty niekwalifikowane. Finansowane z dotacji otrzymanej od NCBR są jedynie koszty kwalifikowane. Aby koszty mogły być uznane za kwalifikowane muszą łącznie spełniać następujące warunki:

1. została podpisana Umowa o dofinansowanie projektu,

2. koszty zostały poniesione w okresie kwalifikowalności,

3. koszty zostały należycie udokumentowane i są możliwe do zweryfikowania,

4. są zgodne z obowiązującym Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów,

5. są niezbędne do realizacji projektu i zostały poniesione w związku z realizacją projektu, co oznacza, że muszą być zgodne z kosztami realizacji etapów badań naukowych i prac rozwojowych określonych w harmonogramie wykonania projektu,

6. zostały faktycznie poniesione na produkty/usługi,

7. zostały poniesione w sposób efektywny i racjonalny,

8. zostały dokonane w sposób gospodarny, tzn. w oparciu o zasadę dążenia do uzyskania określonych efektów przy jak najkorzystniejszej cenie,

9. są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa wspólnotowego oraz prawa krajowego, w szczególności z ustawą Prawo Zamówień Publicznych.

Do kosztów kwalifikowanych zalicza się głównie:

1. koszty wynagrodzeń wraz z pozapłacowymi kosztami pracy, w tym składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, osób zatrudnionych przy prowadzeniu badań przemysłowych lub prac rozwojowych (pracowników badawczych, pracowników technicznych, pozostałych pracowników pomocniczych i kierownika projektu) oraz brokera technologii, w części, w jakiej wynagrodzenia te są bezpośrednio związane z realizacją projektu objętego finansowaniem;

2. koszty aparatury naukowo-badawczej i innych urządzeń służących celom badawczym. Koszt ten dotyczy środków, które nie wchodzą w skład prototypu i nie stanowią dużej infrastruktury badawczej a Wnioskodawca nie dysponuje aparaturą/środkiem trwałym, który mógłby zostać użyty zamiennie;

3. koszty operacyjne w tym materiałów, środków eksploatacyjnych i podobnych produktów, usług obcych, delegacji ponoszone bezpośrednio w związku z realizacją projektu; wydatki na zakup elementów służących do budowy i na stałe zainstalowane w prototypie, instalacji pilotażowej lub demonstracyjnej;

4. koszty ogólne, które rozliczane są ryczałtem, jako procent od pozostałych kosztów kwalifikowanych projektu, w tym m.in. koszty adaptacji pomieszczeń dla celów realizacji projektu.

Decyzja o przystąpieniu przez Instytut do realizacji projektu objętego zakresem wniosku jest uzależniona od otrzymania dotacji, o której mowa w opisie sprawy, tj. gdyby Wnioskodawca nie otrzymał dotacji nie realizowałby tego konkretnego projektu.

Instytut nie zamierza wykorzystywać towarów i usługi nabywanych w związku z realizacją projektu objętego zakresem niniejszego wniosku do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Instytut planuje wykorzystać towary i usługi zakupione w ramach projektu do celów innych niż działalność gospodarcza, tj. niepodlegających podatkowaniu VAT celów statutowych, do których został powołany. W związku z powyższym Instytutowi nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów z tym związanych.

W piśmie z 16 listopada 2021 r., będącym uzupełnieniem do wniosku, Zainteresowany doprecyzował opis sprawy o następujące informacje:

1. Wnioskodawca zobowiązany jest realizować Projekt zgodnie z opisem Projektu, harmonogramem wykonania Projektu i Kosztorysem Projektu.

Kwota dofinansowania określona jest w umowie o wykonanie i dofinasowanie Projektu. Kwota dofinansowania przeznaczona jest tylko i wyłącznie na pokrycie kosztów kwalifikowanych Projektu. Oznacza to, że jeżeli Wnioskodawca poniesie na realizację Projektu koszty niższe od pierwotnie zaplanowanych i określnych w umowie o wykonanie i dofinansowanie Projektu, dotacja zostanie o kwotę osiągniętych oszczędności na kosztach kwalifikowanych umniejszona. Niewykorzystana przez Wnioskodawcę część finansowania, po zakończeniu realizacji Projektu podlega zwrotowi na rachunek bankowy NCBR.

W odmiennej sytuacji, tj. jeżeli Wnioskodawcy nie uda się zrealizować zadań związanych z Projektem w ramach budżetu określonego w umowie o dofinansowanie, zobowiązany będzie do sfinansowania nadwyżki kosztów poniesionych ponad określony umową budżet ze środków własnych. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że zwiększenie kwoty dofinansowania nie będzie w takim przypadku możliwe.

Kwota dofinansowania może w wielu przypadkach zostać umniejszona. Mogą bowiem wystąpić sytuacje, w których pomimo poniesienia przez Wnioskodawcę pełnej wysokości kosztów dofinasowanie zostanie umniejszone z uwagi na przesłanki merytoryczne takie jak np. nie zrealizowanie zakresu rzeczowego Projektu lub nie osiągnięcie oczekiwanych wyników etapów Projektu. Inne przykłady wpływające na zmniejszenie kwoty dofinasowania opisano w odpowiedzi na pytanie nr 2 dotyczące odpowiedzialności.

2. Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za niewykonanie oraz nienależyte wykonanie przypadających mu do realizacji w Projekcie zadań. NCBR jest uprawniony do wstrzymania finansowania lub rozwiązania umowy o dofinasowanie bez zachowania okresu wypowiedzenia, jeżeli zaprzestano realizacji Projektu bądź Projekt realizowany jest w sposób sprzeczny z zawartą umową lub z naruszeniem obowiązującego prawa, finansowanie wykorzystane zostało niezgodnie z przeznaczeniem, Wnioskodawca nie zrealizował zakresu rzeczowego Projektu, nie osiągnął oczekiwanych wyników etapów Projektu lub zrealizował Projekt w niepełnym zakresie, dokonane zostały zmiany zakresu rzeczowego Projektu lub modyfikacje Projektu prowadzące do zmiany celu Projektu bez zgody NCBR, Wykonawca nie przedłożył wymaganych raportów albo nie dotrzymał terminów złożenia tych raportów.

Podsumowując, w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zadań kwota dofinansowania przypadająca Wnioskodawcy zostanie proporcjonalnie obniżona. Koszty poniesione na realizację negatywnie ocenionego przez NCBR zadania będą musiały zostać w takim przypadku pokryte przez Wnioskodawcę z jego środków własnych.

Wnioskodawca nie będzie odpowiedzialny wobec NCBR lub uznany za naruszającego postanowienia umowy w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków wynikających z umowy w zakresie, w jakim takie niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest wynikiem działania siły wyższej lub niepowodzenie Projektu związane było z ryzykiem naukowym lub znaczną i niemożliwą do przewidzenia zmianą stosunków społeczno-gospodarczych. W tych przypadkach NCBR nie żąda zwrotu całości przekazanego Wnioskodawcy dofinansowania.

Nadzór nad realizacją Projektu jest realizowany w szczególności przez zespół nadzorujący powołany przez Dyrektora NCBR. Zespół nadzorujący dokonuje oceny poszczególnych etapów lub całości Projektu, w razie potrzeby w siedzibie Wykonawców oraz w miejscach realizacji Projektu, sporządza raporty i opinie oraz przedstawia rekomendacje związane z realizacją Projektu. Opinie i rekomendacje zespołu nadzorującego są sporządzane w szczególności na podstawie oceny raportów i są brane pod uwagę podczas oceny postępów w realizacji Projektu przez Dyrektora NCBR.

3. Wnioskodawca będzie w ramach kosztów bezpośrednich Projektu rozliczał wydatki ponoszone na zakup usług: zdalny dostęp i alokacja na komputerze (…).

4. Wnioskodawca w związku z realizacją kolejnych etapów Projektu będzie ponosił wydatki bezpośrednie, do których zaliczyć należy koszty wynagrodzeń zespołu projektowego wraz z pozapłacowymi kosztami pracy oraz koszty poniesione na zakup usług obcych, w tym na odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej. Zgodnie z przewodnikiem kwalifikowalności kosztów, koszty ponoszone w ramach odpłatnego korzystania z aparatury stanowią koszty kwalifikowalne w zakresie niezbędnym i przez okres niezbędny do realizacji Projektu objętego pomocą.

Wnioskodawca do kosztów bezpośrednich będzie doliczał koszty pośrednie w wysokości 25% kosztów bezpośrednich. Koszty pośrednie są to koszty, których wielkości nie można jednoznacznie przyporządkować do Projektu lub, których przyporządkowanie do Projektu wymaga zastosowania klucza podziału. Mogą być to koszty utrzymania budynków, koszty adaptacji pomieszczeń dla celów realizacji Projektu, koszty utrzymania infrastruktury (np. zakup energii, konserwacje i przeglądy okresowe), koszty wynagrodzeń personelu zarządzającego, administracyjnego oraz technicznego.

Powyższe wydatki bezpośrednie i pośrednie finansowane będą z dotacji celowej otrzymanej z budżetu Państwa.

5. Wnioskodawca samodzielnie dokonuje zakupu towarów i usług związanych z realizacją Projektu.

6. W treści faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z zadaniami przypadającymi do realizacji w Projekcie Wnioskodawcy jest wskazany jako nabywca.

7. Gdyby Projekt nie był dofinansowywany wyniki Projektu nie byłyby udostępniane/przekazywane nieodpłatnie. Należy podkreślić, że w takiej sytuacji Wnioskodawca w ogóle nie przystąpiłby do realizacji Projektu. Decyzja o przystąpieniu przez Instytut do realizacji Projektu objętego zakresem wniosku o wydanie interpretacji jest uzależniona od otrzymania dotacji, o której mowa w opisie sprawy, tj. gdyby Wnioskodawca nie otrzymał dotacji nie realizowałby tego konkretnego Projektu. A w związku z tym nie nastąpiłoby udostępnienie/przekazanie nieodpłatne wyników Projektu.

8. Dofinansowanie przeznaczone może być tylko i wyłączenie na realizację przypisanych Wnioskodawcy w ramach Projektu zadań. Finansowanie innej działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę jest niedopuszczalne. Konsekwencją wykorzystania dofinansowania niezgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie o wykonanie i finansowanie Projektu w każdym przypadku będzie obowiązek zwrotu otrzymanego przez Wnioskodawcę dofinansowania.

Wnioskodawca zobowiązany jest realizować Projekt zgodnie z opisem Projektu, harmonogramem wykonania Projektu i Kosztorysem Projektu.

9. Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozliczania się z otrzymanych środków finansowych. Finansowanie przekazywane jest Wykonawcy w transzach w formie zaliczek lub refundacji wypłacanych w wysokości określonej w Harmonogramie płatności Projektu stanowiącym załącznik do umowy o wykonanie i finansowanie Projektu. Wykonawca będzie cyklicznie składał raporty z realizacji Projektu.

Raport jest dokumentem przedkładanym przez Wykonawcę do NCBR, wykorzystywanym w procesie nadzoru nad Projektem. Raport jest ważnym elementem oceny stanu realizacji Projektu, w szczególności umożliwiającym monitorowanie, sprawozdawczość oraz weryfikację poprawności realizowania umowy.

Zgodnie z dokumentacją projektową Wykonawca zobowiązany jest do składnia:

a) raportów okresowych, tj. odrębnych raportów z zakończenia realizacji poszczególnych etapów badań naukowych lub prac rozwojowych, określonych w harmonogramie wykonania Projektu w terminie 30 dni od zakończenia realizacji danego etapu;

b) raportu końcowego uwzględniającego ostatni etap Projektu;

c) raportu z wykorzystania wyników Projektu;

d) raportu „ex-post”.

Raport końcowy zawiera sprawozdanie z realizacji Projektu wraz z opisem wyników Projektu oraz końcowe rozliczenie finansowe Projektu. Raport końcowy składany jest w terminie 60 dni od dnia zakończenia realizacji Projektu.

Raport z wykorzystania wyników Projektu składany jest w terminie 30 dni po upływie 2 lat od dnia zakończenia realizacji Projektu do NCBR oraz w tym terminie przesyłany przez Wykonawcę do wiadomości Skarbu Państwa.

Raport „ex-post” dotyczy obowiązku sprawozdawczego w zakresie ewaluacji. Raport „ex-post” składany jest w terminie 30 dni po upływie 5 lat od dnia zakończenia realizacji Projektu do NCBR oraz w tym terminie przesyłany przez Wykonawcę do wiadomości Skarbu Państwa.

W przypadku stwierdzenia przez NCBR nieprawidłowości w przekazanych przez Wykonawcę Raportach lub składanych do nich załącznikach, Wykonawca zobowiązany jest do ich usunięcia w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania.

W razie niezastosowania się do tych zaleceń NCBR może wstrzymać wypłatę dofinansowania lub wnioskować o jego zwrot.

10. Właścicielami wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny oraz autorskich praw majątkowych powstałych w wyniku wykonania Projektu są Wykonawcy. Każdy Wykonawca zachowuje prawo własności do aparatury, sprzętu, materiałów i innych przedmiotów materialnych zakupionych lub wytworzonych przez siebie dla realizacji Projektu.

Jednocześnie uprawnionym do złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 32 ust. 4 Ustawy, oraz do wykonywania wszelkich innych praw i obowiązków wynikających z Umowy przysługujących Skarbowi Państwa, jest Skarb Państwa reprezentowany przez (…).

W tym miejscu należy przytoczyć następujące zapisy umowy o dofinansowanie:

a) „Wykonawca w imieniu swoim i Współwykonawców potwierdza, że zna treść art. 32 ust. 4 Ustawy (Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1861. ze zm., dalej: „Ustawą”) i jest świadomy, że Skarb Państwa może, w terminie do dwunastu miesięcy od dnia zakończenia realizacji Projektu, złożyć Wykonawcy oraz Współwykonawcom pisemne oświadczenie o korzystaniu z utworu lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny powstałych w wyniku realizacji Projektu. W takim przypadku Skarb Państwa uprawniony będzie do nieodpłatnego korzystania z utworu na polach eksploatacji wymienionych w złożonym oświadczeniu, wybranych spośród wszystkich znanych na dzień zakończenia Projektu, lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny na zasadzie licencji pełnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo, wraz z prawem do dokonywania dowolnych zmian, adaptacji, przeróbek i modyfikacji oraz prawem do udzielania sublicencji”.

b) „Wykonawca oraz Współwykonawca przeniosą na Skarb Państwa własność prototypów oraz demonstratorów powstałych w wyniku wykonania Projektu, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia (tj. w ramach otrzymanego na podstawie Umowy przez Wykonawcę oraz Współwykonawców Finansowania), na wyraźne żądanie Skarbu Państwa zgłoszone w terminie czterech miesięcy od dnia doręczenia Skarbowi Państwa wykazu”.

Na żądanie Skarbu Państwa lub NCBR, Wykonawcy Projektu zobowiązani są przekazać wszelką dokumentację, materiały i informacje dotyczące przedmiotów praw własności intelektualnej oraz przedmiotów praw związanych, a w szczególności ich podstawowe założenia, opis techniczny, specyfikacje oraz wizualizacje, kody źródłowe, wynikowe, maszynowe i inne, dokumentację projektową, techniczną i eksploatacyjną.

Wykonawcy Projektu zobowiązują się nabyć całość praw własności intelektualnej od podwykonawców, personelu (niezależnie od podstawy zatrudnienia/współpracy) oraz od osób trzecich. 

Na podstawie art. 32 Ustawy w razie złożenia oświadczenia Wykonawca oraz Współwykonawcy zobowiązują się udzielić Skarbowi Państwa licencji na korzystanie z przedmiotów Praw Związanych bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia, tj. w ramach otrzymanego na podstawie Umowy przez Wykonawcę i Współwykonawców finansowania.

Zapisy te znajdują potwierdzenie w treści Umowy o dofinansowanie. Zgodnie z nimi Wykonawca oraz Współwykonawcy przeniosą na Skarb Państwa własność prototypów oraz demonstratorów powstałych w wyniku wykonania Projektu, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia (tj. w ramach otrzymanego na podstawie umowy przez Wykonawcę oraz Współwykonawców finansowania), na wyraźne żądanie Skarbu Państwa zgłoszone w terminie czterech miesięcy od dnia doręczenia Skarbowi Państwa wykazu.

Podkreślić w tym momencie należy, że sam fakt umożliwienia Skarbowi Państwa złożenia oświadczenia o korzystaniu z utworu nie generuje jeszcze określonego, odpłatnego świadczenia. Mamy tutaj bowiem do czynienia ze zdarzeniem hipotetycznym, którego ziszczenie się nie jest przesądzone w momencie otrzymania dotacji i rozpoczęcia realizacji Projektu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez Wnioskodawcę jako lidera konsorcjum podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, dotacja otrzymana na podstawie Umowy o dofinansowanie nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Generalną zasadą systemu podatku VAT jest opodatkowanie podatkiem VAT otrzymanych przez podatnika dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze wyłącznie wtedy, gdy mają one bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług.

Otrzymana dotacja nie stanowi wynagrodzenia za czynności, usługi lub dostawę towaru świadczone w ramach realizacji projektu. Finansowanie otrzymane z NCBR ma bowiem charakter zwrotu poniesionych przez Wykonawcę i Współwykonawców kosztów związanych z realizacją projektu w zakresie badań naukowych lub prac rozwojowych – stanowi zatem rodzaj tzw. „dotacji kosztowej”.

W przedmiotowej sprawie nie można mówić o jakiejkolwiek „cenie świadczonych przez Instytut w ramach projektu czynności, usług czy dostawy towarów”, a co za tym idzie o wpływie przedmiotowej dotacji na tak określony czynnik. Otrzymana dotacja będzie stawiła jedynie zwrot poniesionych kosztów. Ma więc charakter wyłącznie zakupowy, a nie sprzedażowy. W ramach prowadzonego przed zawarciem Umowy o dofinansowanie przez NCBR postępowania konkursowego ustalany jest skrupulatny kosztorys prac składających się na dany projekt i w ramach zawartej Umowy kosztorys ten musi być przez Wykonawcę i Współwykonawców skrupulatnie wykonany. W trakcie realizacji projektu Wykonawca i Współwykonawcy zobowiązani są do rozliczania się z otrzymanych środków finansowych z instytucją finansującą tj. z NCBR. Rozliczanie odbywa się między innymi poprzez złożenie do NCBR wniosków o płatność oraz raportów z realizacji każdego etapu projektu.

Raport zawiera sprawozdanie z realizacji danego etapu wraz z opisem dotychczasowych wyników projektu. NCBR ocenia raport, sprawdzając, czy realizacja projektu przebiega zgodnie z Umową oraz z zachowaniem należytej staranności, a także czy kontynuacja realizacji projektu będzie prowadzić do osiągnięcia jego zakładanych wyników i celów. W przypadku, gdy ocena ta jest negatywna NCBR może wstrzymać dalsze dofinansowanie projektu oraz zerwać Umowę. Zgodnie z art. 28 ustawy o NCBR, NCBR zarządza realizacją badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa oraz je finansuje i współfinansuje. Intencją ustawodawcy jest przede wszystkim realizacja tego typu projektów przez państwo w ramach projektów nadzorowanych przez NCBR oraz podmioty wybrane w konkursach, które to projekty NCBR finansuje w całości lub współfinansuje. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że generalnie na rynku nie występują sytuacje, w których Skarb Państwa zamawia tego typu projekty bezpośrednio.

W przypadku tego typu projektów nie można mówić o istnieniu podmiotu, którego rolę można by określić jako zleceniodawcy. Projekt badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa może być realizowany przez Wykonawcę lub Współwykonawców. Rolą NCBR jest współfinansowanie takiego projektu w ramach udzielonej dotacji. Wyłączną podstawą realizacji projektu jest zawarta pomiędzy Wykonawcą i NCBR Umowa. Wykonawca nie będzie zawierał żadnych innych umów lub porozumień z podmiotami, które mogłyby zostać uznane za „zleceniodawcę” takiego projektu. Dotacja otrzymana przez Wnioskodawcę z NCBR ma charakter wyłącznie zwrotu poniesionych przez Wykonawcę i Współwykonawców kosztów w związku z realizacją projektu w zakresie badań naukowych lub prac rozwojowych, stanowi rodzaj tzw. „dotacji kosztowej”. Umowa o dofinansowanie zawiera zawsze zapisy dotyczące tzw. kosztów kwalifikowanych, a więc wydatków ponoszonych przez Wykonawcę i Współwykonawców w związku z realizacją projektu, które mogą zostać sfinansowane z otrzymanego od NCBR dofinansowania. Wydatki takie muszą spełnić szereg warunków, w tym muszą być niezbędne do realizacji celu projektu, być zgodne z kosztorysem projektu oraz z kosztami realizacji etapów badań naukowych i prac rozwojowych określonych w harmonogramie rzeczowo-finansowym projektu. Zapisy Umowy o dofinansowanie uprawniają NCBR do pełnej kontroli wydatków ponoszonych przez Wykonawcę i Współwykonawców. Wykonawca i Współwykonawcy otrzymaną dotację z NCBR przeznacza m.in. na pokrycie kosztów wynagrodzeń, zakup lub wytworzenie środków trwałych (np. aparatury badawczej), wartości niematerialnych i prawnych, materiały, jak również nabycie usług obcych. Zgodnie z zapisami Umowy Wykonawca zobowiązuje się, aby projekt był realizowany w pełnym zakresie, z należytą starannością, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego i unijnego, w tym z przepisami dotyczącymi konkurencji, zamówień publicznych oraz Umową i jej załącznikami.

Z uwagi na to, że dotacja ma charakter wyłącznie zwrotu poniesionych przez Wykonawcę i Współwykonawców kosztów, jak również fakt, że wynikiem projektu ma być m.in. stworzenie prototypu, który bezpośrednio nie będzie podlegał sprzedaży do podmiotów trzecich to, w ocenie Instytutu, otrzymana z NCBR dotacja nie będzie miała wpływu na cenę sprzedawanych towarów lub świadczonych usług.

Zobowiązanie Wykonawcy i Współwykonawców do przekazania na podstawie złożonego oświadczania, efektów projektu na rzecz Skarbu Państwa wynika z Umowy, Ustawy oraz decyzji (…) z dnia (…) lutego 2014 r., zmienionej decyzją (…) z dnia (…) czerwca 2017 r. w sprawie wytycznych dotyczących planowania i realizacji (…) (dalej: „Decyzja A”).

Należy z tym miejscu podkreślić, że na dzień dzisiejszy jest to zobowiązanie czysto hipotetyczne, gdyż nie wiadomo, czy NCBR w ogóle złoży oświadczanie o korzystaniu z wyników projektu. Zgodnie z art. (…) ustawy o NCBR właścicielem wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego powstałego w wyniku wykonania projektów dotyczących badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz (…), finansowanych przez NCBR jest Skarb Państwa reprezentowany przez (…). Na podstawie punktu (…) Decyzji A przy określaniu sposobu realizacji i zarządzania projektem należy uwzględnić, jeżeli jest to merytorycznie i ekonomicznie uzasadnione, ustanowienie wymogu dla Wykonawcy w zakresie przeniesienia autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych do wyników poszczególnych etapów projektu jak i całości projektu w szczególności Dokumentacji Technicznej Wyrobu oraz stosownie do potrzeb (…), także praw własności do uzyskanego prototypu na rzecz Skarbu Państwa, reprezentowanego przez (…). Powyższe przepisy prawa znajdują swoje odzwierciedlenie w treści Umowy. Zobowiązanie Wykonawcy do przeniesienia na Skarb Państwa nieodpłatnie wszelkich efektów realizowanego projektu (a więc elementów autorskich oraz patentów) jest bezwzględnym warunkiem zawarcia Umowy i nie podlega żadnym negocjacjom.

Wobec tego, że jak wynika z ww. przepisów, ostatecznie właścicielem autorskich praw majątkowych powstałych w wyniku wykonania projektu, jest Skarb Państwa, a przeniesienie autorskich praw majątkowych na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez (…) nastąpi z mocy ustawy nieodpłatnie, brak jest podstaw do stwierdzenia, że dofinansowanie stanowi wynagrodzenie za świadczone usługi. Brak jest też podstaw do dopatrywania się celu komercyjnego przedsięwzięcia.

Powyższa reguła znajduje odzwierciedlenie w art. 29a ust. 1 ustawy VAT, wg którego podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub usług świadczonych przez podatnika.

Taki sposób wykładni znalazł swoje potwierdzenie w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 15 czerwca 2012 r. (sygn. PT4/033/2-3/9/ EFU/2012/PT-298). W sytuacji, gdy podatnik, w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług otrzymał dofinansowanie (dotację, subwencję czy też inną dopłatę o podobnym charakterze) wpływające bezpośrednio na cenę towaru lub usługi, otrzymana dotacja „uzupełnia” podstawę opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia i w związku z tym podlega opodatkowaniu.

Minister Finansów wskazał, że „dotacje czy subwencje (np. dotacja ze środków unijnych) niemające bezpośredniego wpływu na cenę czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, nie stanowią obrotu w rozumieniu przepisu art. 29 ust. 1 Ustawy o VAT, czyli nie zwiększają podstawy opodatkowania podatkiem VAT”.

Z uwagi na powyższe dotacja, subwencja czy inna dopłata o podobnym charakterze nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeśli nie można wykazać bezpośredniego jej wpływu na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Analogiczną wykładnię należy zastosować w rozpatrywanym przypadku.

Zgodnie z art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 305, 1236 ze zm.), dotacje to podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie ustawy o finansach publicznych, odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych na finansowanie lub dofinansowanie zadań publicznych.

Środki finansowe, które otrzyma Wykonawca i Współwykonawcy, pochodzą z dotacji celowej udzielonej NCBR z budżetu państwa na realizację zadań publicznych z zakresu (…). W przypadku prawidłowej realizacji projektu (w tym przejściu odpowiedniego procesu weryfikacji prawidłowości wydatkowania pozyskanych środków finansowych) Wykonawca i Współwykonawcy nie będą zobowiązani do zwrotu otrzymanego finansowania.

Otrzymana z NCBR dotacja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ nie ma ona bezpośredniego wpływu na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych przez Instytut usług.

Finansowanie otrzymane z NCBR ma bowiem charakter zwrotu poniesionych przez Wykonawcę i Współwykonawców kosztów związanych z realizacją projektu w zakresie badań naukowych lub prac rozwojowych – stanowi zatem rodzaj tzw. „dotacji kosztowej”.

W związku z faktem, że wynikiem planowanego projektu ma być m.in. stworzenie prototypu systemu (…), który to prototyp bezpośrednio nie będzie podlegał sprzedaży do podmiotów trzecich, lecz posłuży jedynie do opracowania modelowanego systemu, to w ocenie Instytutu, nie można uznać, iż istnieje bezpośredni związek pomiędzy otrzymanym z NCBR finansowaniem, a przyszłą ceną towarów lub usług będących efektem komercjalizacji wyników badań i prac rozwojowych prowadzonych w ramach projektu.

Otrzymana dotacja może w przyszłości w jakiś sposób być związana z przyszłymi dostawami towarów bądź usług realizowanymi przez Wnioskodawcę, ale związek ten będzie miał charakter pośredni, gdyż na moment dofinansowania nie istnieje konkretna dostawa lub usługa bezpośrednio powiązana z otrzymaną dotacją. Podkreślić w tym miejscu należy, że na dzień dzisiejszy jest to założenie czysto hipotetyczne obarczone dużym ryzykiem niepewności.

Z punktu widzenia Wnioskodawcy istotnym celem jest wykorzystanie zdobytej w trakcie realizacji projektu nowej wiedzy technicznej w przyszłości w prowadzonej działalności gospodarczej oraz działalności statutowej. W tym znaczeniu jednak brak jest podstaw do dopatrywania się bezpośredniego związku dofinansowania z ceną świadczeń, jakie mogą być w przyszłości realizowane. O bezpośrednim związaniu dotacji z ceną można mówić jedynie wtedy, gdyby cena, za jaką swoją usługę lub towar Wnioskodawca sprzeda nabywcom, zależała od kwoty dotacji. W rozpatrywanej sprawie, nie ma pewności, co do tego, że prowadzone w ramach projektu prace w ogóle doprowadzą do powstania wyniku w postaci technologii mającej mierzalną wartość ekonomiczną. Zatem w analizowanym przypadku brak jest powiązania kwoty dofinansowania z potencjalnym, konkretnym wynikiem prac badawczych lub rozwojowych, które wskazywałoby na to, że dofinansowanie to stanowi dopłatę do ceny praw do procesów technologicznych powstałych w ramach realizowanego projektu, jako pokrycie części jej wartości lub rekompensatę pieniężną z powodu obniżenia ceny.

Zdaniem Instytutu, dotacja z NCBR przeznczona na realizację projektu nie ma charakteru cenotwórczego, a zatem w związku z brakiem spełnienia przesłanek określonych w art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z tym Instytut nie otrzymuje sfinansowanego otrzymaną dotacją wynagrodzenia za dostawę towaru lub świadczenia usług w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT, a jedynie zwrot poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów.

Zatem dotacja w postaci zwrotu poniesionych kosztów, nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu VAT, ponieważ czynność ta nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, zawartych w art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT. W świetle powyższego otrzymana dotacja, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i nie stanowi podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT.

Finalnie należy wskazać, że prezentowane w rozpatrywanym wniosku o indywidualną interpretację podatkową stanowisko znajduje również odzwierciedlenie w rozstrzygnięciach NSA, w tym między innymi w wyroku z 27 września 2018 r., I FSK1876/16 oraz wyroku z 30 stycznia 2019 r., I FSK 1673/16.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2. eksport towarów;

3. import towarów na terytorium kraju;

4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Należy wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w dyrektywie 2006/112/WE/Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, ze zm.) dalej: „Dyrektywa VAT”.

Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

TSUE, w wyroku z dnia 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG, ECLI:EU:C:2011:700 wskazał: „17 (`(...)`) należy przypomnieć, że w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.

18. W tym świetle świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKGKraftfahrzeuge-Factoring, pkt 47).

19. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK i przytoczone orzecznictwo)”.

Ponadto, TSUE w pkt 34 wyroku z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon dOr SARL przeciwko Ministre de lÉconomie et des Finances, ECLI:EU:C:2014:185 wskazał, że: „(`(...)`) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej. (zob. podobnie wyrok w sprawach połączonych C-54/09 i C-55/09, Loyalty Management UK i Baxi Group EU:C:2010:590, pkt 56)”.

W wyroku C-89/81 z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, iż wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), w którym Trybunał zauważył, iż czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Podsumowując, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest jednostką organizacyjną Polskiej Akademii Nauk.

Instytut, występując w roli członka konsorcjum (Współwykonawcy), zamierza przystąpić do realizacji projektu w ramach programu „(…)”.

Celem głównym programu jest pobudzenie inicjatywy i aktywowanie kreatywnych naukowców, innowatorów i technologicznych wizjonerów oraz ukierunkowanie ich prac (…).

W opisanej we wniosku sprawie zgodnie z treścią Umowy o wykonanie i finansowanie projektu (…) w ramach Umowy, NCBR występuje jako strona finansująca. NCBR działa w oparciu o zasady określone w ustawie o NCBR.

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o NCBR, Centrum jest agencją wykonawczą w rozumieniu Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, powołaną do realizacji zadań z zakresu polityki naukowej państwa, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, która zawiera umowy w celu realizacji tych zadań.

Środki finansowe, którymi dysponuje NCBR na realizację projektów w ramach ogłoszonego konkursu pochodzą z dotacji celowej z budżetu państwa. Jednocześnie projekty mogą być realizowane w części ze środków własnych Wykonawcy i Współwykonawców.

Zakres tematyczny projektu, do realizacji którego przystąpi Instytut, obejmuje (…). Przedmiotem projektu jest zastosowanie tych technologii w (…). Celem jest (…).

Potencjalnym użytkownikiem wyników prac może być w przyszłości jednostka bezpośrednio podległa (…).

Instytut planuje przeprowadzić w ramach projektu badania mające na celu opracowanie innowacyjnego demonstratora technologii (…). To innowacyjne rozwiązanie pozwoli na zarządzanie (…). Zgodnie z poczynionymi założeniami w ramach projektu powstać powinien prototyp systemu (…) wraz z raportem dotyczącym jego weryfikacji. Wynikiem projektu będzie demonstracja prototypu na danych zbliżonych do rzeczywistych symulowanych w warunkach laboratoryjnych. Zgodnie z założeniami opisanymi we wniosku o dofinansowanie projektu, system umożliwiał będzie (…) oraz koordynację innych współpracujących ze sobą systemów. Innowacyjne rozwiązanie technologiczne umożliwi (…).

Zgodnie z założoną koncepcją projekt podzielony ma być na etapy, w których realizowane będą następujące zadania:

1. stworzenie raportu dostarczającego analizę, weryfikację i wybór komponentów niezbędnych do osiągnięcia celu projektu, wraz z implementacją w warunkach laboratoryjnych;

2. opracowanie algorytmów, narzędzi oraz elementów systemu, wraz z raportem je opisującym;

3. stworzenie rozwiązania w formie demonstrowalnego prototypu systemu (…).

W celu sprawozdawczym Wnioskodawca wraz z innymi Współwykonawcami zobowiązany jest do składania odrębnych raportów z zakończenia poszczególnych etapów badań naukowych oraz prac rozwojowych, z wyjątkiem ostatniego etapu, który rozliczany jest raportem końcowym.

Planowanym efektem końcowym projektu, w stosunku do którego powstaną autorskie prawa majątkowe, będzie demonstracja prototypu na danych zbliżonych do rzeczywistych w symulowanych warunkach laboratoryjnych. Zgodnie z przyjętymi założeniami w ramach prac projektowych opracowany powinien zostać system (…). Zadaniem nowo powstałego rozwiązania będzie również koordynacja współpracujących ze sobą systemów. Rozwiązanie funkcjonowało będzie w oparciu o (…).

Zgodnie z zapisami zawartymi w Umowie właścicielami wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny oraz autorskich praw majątkowych powstałych w wyniku wykonania Projektu są Wykonawca oraz Współwykonawcy. Zasady podziału praw własności intelektualnej określa Umowa Konsorcjum, a w przypadku braku stosownych postanowień w Umowie Konsorcjum, powszechnie obowiązujące przepisy prawa polskiego.

W przypadku finansowania przez NCBR projektu dotyczącego badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa Skarb Państwa reprezentowany przez (…) jest uprawniony do złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. (…) Ustawy o NCBR, oraz do wykonywania wszelkich innych praw i obowiązków wynikających z Umowy przysługujących Skarbowi Państwa. Pisemne oświadczenie o korzystaniu z utworu lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny powstałych w wyniku realizacji tego projektu może zostać złożone w terminie do dwunastu miesięcy od dnia zakończenia realizacji projektu, podmiotowi (Współwykonawcom lub Wykonawcy, tj. liderowi projektu, jeżeli projekt realizowany jest w konsorcjum), któremu Dyrektor NCBR przyznał środki finansowe.

W takim przypadku, zgodnie z Ustawą, Skarb Państwa uprawniony jest do nieodpłatnego korzystania z utworu na polach eksploatacji wymienionych w złożonym oświadczeniu, wybranych spośród wszystkich znanych na dzień zakończenia projektu, lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny na zasadzie licencji pełnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo, wraz z prawem do dokonywania dowolnych zmian, adaptacji, przeróbek i modyfikacji oraz prawem do udzielania sublicencji. Skarb Państwa reprezentowany jest w tych sprawach przez podmiot wskazany w Umowie o wykonanie i finansowanie projektu, a przy braku takiego wskazania – (…). Na podstawie art. (…) Ustawy w razie złożenia oświadczenia Wykonawca oraz Współwykonawcy zobowiązują się udzielić Skarbowi Państwa licencji na korzystanie z przedmiotów Praw Związanych bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia, tj. w ramach otrzymanego na podstawie Umowy przez Wykonawcę i Współwykonawców finansowania.

Zapisy te znajdują potwierdzenie w treści Umowy o dofinansowanie. Zgodnie z nimi Wykonawca oraz Współwykonawcy przeniosą na Skarb Państwa własność prototypów oraz demonstratorów powstałych w wyniku wykonania projektu, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia (tj. w ramach otrzymanego na podstawie umowy przez Wykonawcę oraz Współwykonawców finansowania), na wyraźne żądanie Skarbu Państwa zgłoszone w terminie czterech miesięcy od dnia doręczenia Skarbowi Państwa wykazu.

Podkreślić w tym momencie należy, że sam fakt umożliwienia Skarbowi Państwa złożenia oświadczenia o korzystaniu z utworu nie generuje jeszcze określonego, odpłatnego świadczenia. Mamy tutaj bowiem do czynienia ze zdarzeniem hipotetycznym, którego ziszczenie się nie jest przesądzone w momencie otrzymania dotacji i rozpoczęcia realizacji projektów.

Wnioskodawca zobowiązany jest realizować Projekt zgodnie z opisem Projektu, harmonogramem wykonania Projektu i Kosztorysem Projektu.

Kwota dofinansowania określona jest w umowie o wykonanie i dofinasowanie Projektu. Kwota dofinansowania przeznaczona jest tylko i wyłącznie na pokrycie kosztów kwalifikowanych Projektu. Oznacza to, że jeżeli Wnioskodawca poniesie na realizację Projektu koszty niższe od pierwotnie zaplanowanych i określnych w umowie o wykonanie i dofinansowanie Projektu, dotacja zostanie o kwotę osiągniętych oszczędności na kosztach kwalifikowanych umniejszona. Niewykorzystana przez Wnioskodawcę część finansowania, po zakończeniu realizacji Projektu podlega zwrotowi na rachunek bankowy NCBR.

W odmiennej sytuacji, tj. jeżeli Wnioskodawcy nie uda się zrealizować zadań związanych z Projektem w ramach budżetu określonego w umowie o dofinansowanie, zobowiązany będzie do sfinansowania nadwyżki kosztów poniesionych ponad określony umową budżet ze środków własnych. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że zwiększenie kwoty dofinansowania nie będzie w takim przypadku możliwe.

Kwota dofinansowania może w wielu przypadkach zostać umniejszona. Mogą bowiem wystąpić sytuacje, w których pomimo poniesienia przez Wnioskodawcę pełnej wysokości kosztów dofinasowanie zostanie umniejszone z uwagi na przesłanki merytoryczne takie jak np. nie zrealizowanie zakresu rzeczowego Projektu lub nie osiągnięcie oczekiwanych wyników etapów Projektu. Inne przykłady wpływające na zmniejszenie kwoty dofinasowania opisano w odpowiedzi na pytanie nr 2 dotyczące odpowiedzialności.

Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za niewykonanie oraz nienależyte wykonanie przypadających mu do realizacji w Projekcie zadań. NCBR jest uprawniony do wstrzymania finansowania lub rozwiązania umowy o dofinasowanie bez zachowania okresu wypowiedzenia, jeżeli zaprzestano realizacji Projektu bądź Projekt realizowany jest w sposób sprzeczny z zawartą umową lub z naruszeniem obowiązującego prawa, finansowanie wykorzystane zostało niezgodnie z przeznaczeniem, Wnioskodawca nie zrealizował zakresu rzeczowego Projektu, nie osiągnął oczekiwanych wyników etapów Projektu lub zrealizował Projekt w niepełnym zakresie, dokonane zostały zmiany zakresu rzeczowego Projektu lub modyfikacje Projektu prowadzące do zmiany celu Projektu bez zgody NCBR, Wykonawca nie przedłożył wymaganych raportów albo nie dotrzymał terminów złożenia tych raportów.

Podsumowując, w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zadań kwota dofinansowania przypadająca Wnioskodawcy zostanie proporcjonalnie obniżona. Koszty poniesione na realizację negatywnie ocenionego przez NCBR zadania będą musiały zostać w takim przypadku pokryte przez Wnioskodawcę z jego środków własnych.

Wnioskodawca nie będzie odpowiedzialny wobec NCBR lub uznany za naruszającego postanowienia umowy w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków wynikających z umowy w zakresie, w jakim takie niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest wynikiem działania siły wyższej lub niepowodzenie Projektu związane było z ryzykiem naukowym lub znaczną i niemożliwą do przewidzenia zmianą stosunków społeczno-gospodarczych. W tych przypadkach NCBR nie żąda zwrotu całości przekazanego Wnioskodawcy dofinansowania.

Nadzór nad realizacją Projektu jest realizowany w szczególności przez zespół nadzorujący powołany przez Dyrektora NCBR. Zespół nadzorujący dokonuje oceny poszczególnych etapów lub całości Projektu, w razie potrzeby w siedzibie Wykonawców oraz w miejscach realizacji Projektu, sporządza raporty i opinie oraz przedstawia rekomendacje związane z realizacją Projektu. Opinie i rekomendacje zespołu nadzorującego są sporządzane w szczególności na podstawie oceny raportów i są brane pod uwagę podczas oceny postępów w realizacji Projektu przez Dyrektora NCBR.

Wnioskodawca będzie w ramach kosztów bezpośrednich Projektu rozliczał wydatki ponoszone na zakup usług: zdalny dostęp i alokacja na komputerze (…).

Wnioskodawca w związku z realizacją kolejnych etapów Projektu będzie ponosił wydatki bezpośrednie, do których zaliczyć należy koszty wynagrodzeń zespołu projektowego wraz z pozapłacowymi kosztami pracy oraz koszty poniesione na zakup usług obcych, w tym na odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej. Zgodnie z przewodnikiem kwalifikowalności kosztów, koszty ponoszone w ramach odpłatnego korzystania z aparatury stanowią koszty kwalifikowalne w zakresie niezbędnym i przez okres niezbędny do realizacji Projektu objętego pomocą.

Wnioskodawca do kosztów bezpośrednich będzie doliczał koszty pośrednie w wysokości 25% kosztów bezpośrednich. Koszty pośrednie są to koszty, których wielkości nie można jednoznacznie przyporządkować do Projektu lub, których przyporządkowanie do Projektu wymaga zastosowania klucza podziału. Mogą być to koszty utrzymania budynków, koszty adaptacji pomieszczeń dla celów realizacji Projektu, koszty utrzymania infrastruktury (np. zakup energii, konserwacje i przeglądy okresowe), koszty wynagrodzeń personelu zarządzającego, administracyjnego oraz technicznego.

Powyższe wydatki bezpośrednie i pośrednie finansowane będą z dotacji celowej otrzymanej z budżetu Państwa.

Wnioskodawca samodzielnie dokonuje zakupu towarów i usług związanych z realizacją Projektu.

W treści faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z zadaniami przypadającymi do realizacji w Projekcie Wnioskodawcy jest wskazany jako nabywca.

Gdyby Projekt nie był dofinansowywany wyniki Projektu nie byłyby udostępniane/przekazywane nieodpłatnie. Należy podkreślić, że w takiej sytuacji Wnioskodawca w ogóle nie przystąpiłby do realizacji Projektu. Decyzja o przystąpieniu przez Instytut do realizacji Projektu objętego zakresem wniosku o wydanie interpretacji jest uzależniona od otrzymania dotacji, o której mowa w opisie sprawy, tj. gdyby Wnioskodawca nie otrzymał dotacji nie realizowałby tego konkretnego Projektu. A w związku z tym nie nastąpiłoby udostępnienie/przekazanie nieodpłatne wyników Projektu.

Dofinansowanie przeznaczone może być tylko i wyłączenie na realizację przypisanych Wnioskodawcy w ramach Projektu zadań. Finansowanie innej działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę jest niedopuszczalne. Konsekwencją wykorzystania dofinansowania niezgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie o wykonanie i finansowanie Projektu w każdym przypadku będzie obowiązek zwrotu otrzymanego przez Wnioskodawcę dofinansowania.

Wnioskodawca zobowiązany jest realizować Projekt zgodnie z opisem Projektu, harmonogramem wykonania Projektu i Kosztorysem Projektu.

Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozliczania się z otrzymanych środków finansowych. Finansowanie przekazywane jest Wykonawcy w transzach w formie zaliczek lub refundacji wypłacanych w wysokości określonej w Harmonogramie płatności Projektu stanowiącym załącznik do umowy o wykonanie i finansowanie Projektu. Wykonawca będzie cyklicznie składał raporty z realizacji Projektu.

Raport jest dokumentem przedkładanym przez Wykonawcę do NCBR, wykorzystywanym w procesie nadzoru nad Projektem. Raport jest ważnym elementem oceny stanu realizacji Projektu, w szczególności umożliwiającym monitorowanie, sprawozdawczość oraz weryfikację poprawności realizowania umowy.

Zgodnie z dokumentacją projektową Wykonawca zobowiązany jest do składnia:

a) raportów okresowych, tj. odrębnych raportów z zakończenia realizacji poszczególnych etapów badań naukowych lub prac rozwojowych, określonych w harmonogramie wykonania Projektu w terminie 30 dni od zakończenia realizacji danego etapu;

b) raportu końcowego uwzględniającego ostatni etap Projektu;

c) raportu z wykorzystania wyników Projektu;

d) raportu „ex-post”.

Raport końcowy zawiera sprawozdanie z realizacji Projektu wraz z opisem wyników Projektu oraz końcowe rozliczenie finansowe Projektu. Raport końcowy składany jest w terminie 60 dni od dnia zakończenia realizacji Projektu.

Raport z wykorzystania wyników Projektu składany jest w terminie 30 dni po upływie 2 lat od dnia zakończenia realizacji Projektu do NCBR oraz w tym terminie przesyłany przez Wykonawcę do wiadomości Skarbu Państwa.

Raport „ex-post” dotyczy obowiązku sprawozdawczego w zakresie ewaluacji. Raport „ex-post” składany jest w terminie 30 dni po upływie 5 lat od dnia zakończenia realizacji Projektu do NCBR oraz w tym terminie przesyłany przez Wykonawcę do wiadomości Skarbu Państwa.

W przypadku stwierdzenia przez NCBR nieprawidłowości w przekazanych przez Wykonawcę Raportach lub składanych do nich załącznikach, Wykonawca zobowiązany jest do ich usunięcia w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania.

W razie niezastosowania się do tych zaleceń NCBR może wstrzymać wypłatę dofinansowania lub wnioskować o jego zwrot.

Właścicielami wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny oraz autorskich praw majątkowych powstałych w wyniku wykonania Projektu są Wykonawcy. Każdy Wykonawca zachowuje prawo własności do aparatury, sprzętu, materiałów i innych przedmiotów materialnych zakupionych lub wytworzonych przez siebie dla realizacji Projektu.

Jednocześnie uprawnionym do złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 32 ust. 4 Ustawy, oraz do wykonywania wszelkich innych praw i obowiązków wynikających z Umowy przysługujących Skarbowi Państwa, jest Skarb Państwa reprezentowany przez (…).

W tym miejscu należy przytoczyć następujące zapisy umowy o dofinansowanie:

a) „Wykonawca w imieniu swoim i Współwykonawców potwierdza, że zna treść art. 32 ust. 4 ustawy o NCBR i jest świadomy, że Skarb Państwa może, w terminie do dwunastu miesięcy od dnia zakończenia realizacji Projektu, złożyć Wykonawcy oraz Współwykonawcom pisemne oświadczenie o korzystaniu z utworu lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny powstałych w wyniku realizacji Projektu. W takim przypadku Skarb Państwa uprawniony będzie do nieodpłatnego korzystania z utworu na polach eksploatacji wymienionych w złożonym oświadczeniu, wybranych spośród wszystkich znanych na dzień zakończenia Projektu, lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny na zasadzie licencji pełnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo, wraz z prawem do dokonywania dowolnych zmian, adaptacji, przeróbek i modyfikacji oraz prawem do udzielania sublicencji”,

b) „Wykonawca oraz Współwykonawca przeniosą na Skarb Państwa własność prototypów oraz demonstratorów powstałych w wyniku wykonania Projektu, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia (tj. w ramach otrzymanego na podstawie Umowy przez Wykonawcę oraz Współwykonawców Finansowania), na wyraźne żądanie Skarbu Państwa zgłoszone w terminie czterech miesięcy od dnia doręczenia Skarbowi Państwa wykazu”.

Na żądanie Skarbu Państwa lub NCBR, Wykonawcy Projektu zobowiązani są przekazać wszelką dokumentację, materiały i informacje dotyczące przedmiotów praw własności intelektualnej oraz przedmiotów praw związanych, a w szczególności ich podstawowe założenia, opis techniczny, specyfikacje oraz wizualizacje, kody źródłowe, wynikowe, maszynowe i inne, dokumentację projektową, techniczną i eksploatacyjną.

Wykonawcy Projektu zobowiązują się nabyć całość praw własności intelektualnej od podwykonawców, personelu (niezależnie od podstawy zatrudnienia/współpracy) oraz od osób trzecich. 

Na podstawie art. 32 ustawy o NCBR, w razie złożenia oświadczenia Wykonawca oraz Współwykonawcy zobowiązują się udzielić Skarbowi Państwa licencji na korzystanie z przedmiotów Praw Związanych bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia, tj. w ramach otrzymanego na podstawie Umowy przez Wykonawcę i Współwykonawców finansowania.

Zapisy te znajdują potwierdzenie w treści Umowy o dofinansowanie. Zgodnie z nimi Wykonawca oraz Współwykonawcy przeniosą na Skarb Państwa własność prototypów oraz demonstratorów powstałych w wyniku wykonania Projektu, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia (tj. w ramach otrzymanego na podstawie umowy przez Wykonawcę oraz Współwykonawców finansowania), na wyraźne żądanie Skarbu Państwa zgłoszone w terminie czterech miesięcy od dnia doręczenia Skarbowi Państwa wykazu.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez Wnioskodawcę jako lidera konsorcjum podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z treści powołanych powyżej przepisów wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotne zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazać w tym miejscu należy również, że konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dodać należy, że polski ustawodawca nie skorzystał z możliwości wynikającej z art. 11 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym, po konsultacji z Komitetem ds. VAT, każde państwo członkowskie może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym.

Konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum.

Zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Jak wyżej wskazano opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika z kolei, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Analiza przedstawionego opisu sprawy oraz powołanych przepisów prawa podatkowego jak i orzeczeń TSUE prowadzi do stwierdzenia, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie w zamian za określone wynagrodzenie.

Otrzymane dofinansowanie na pokrycie kosztów Projektu należy uznać za środki otrzymane od osoby trzeciej (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze), które mają bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Wnioskodawcę usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane dofinansowanie (środki) nie może zostać przeznaczone na ogólną działalność Instytutu. Jak wskazał Wnioskodawca – dofinansowanie przeznaczone może być tylko i wyłączenie na realizację przypisanych Wnioskodawcy w ramach Projektu zadań. Finansowanie innej działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę jest niedopuszczalne. Konsekwencją wykorzystania dofinansowania niezgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie o wykonanie i finansowanie Projektu w każdym przypadku będzie obowiązek zwrotu otrzymanego przez Wnioskodawcę dofinansowania. Zatem powyższe okoliczności wskazują na cenotwórczy charakter otrzymanej przez Instytut dotacji.

Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, gdyby Projekt nie był dofinansowywany wyniki Projektu nie byłyby udostępniane/przekazywane nieodpłatnie. Należy podkreślić, że w takiej sytuacji Wnioskodawca w ogóle nie przystąpiłby do realizacji Projektu. Decyzja o przystąpieniu przez Instytut do realizacji Projektu objętego zakresem wniosku o wydanie interpretacji jest uzależniona od otrzymania dotacji, o której mowa w opisie sprawy, tj. gdyby Wnioskodawca nie otrzymał dotacji nie realizowałby tego konkretnego Projektu. W związku z tym nie nastąpiłoby udostępnienie/przekazanie nieodpłatne wyników Projektu.

Należy zauważyć, że z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że o bezpośrednim związaniu dotacji z ceną można mówić jedynie wtedy, gdy cena usługi zależy od kwoty dotacji. Taka zależność wystąpiła w zdarzeniu przyszłym niniejszej sprawy. Jak wynika z wniosku, w razie złożenia oświadczenia Wykonawca oraz Współwykonawcy zobowiązują się udzielić Skarbowi Państwa licencji na korzystanie z przedmiotów Praw Związanych bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia, tj. w ramach otrzymanego na podstawie Umowy przez Wykonawcę i Współwykonawców finansowania. Zapisy te znajdują potwierdzenie w treści Umowy o dofinansowanie. Zgodnie z nimi Wykonawca oraz Współwykonawcy przeniosą na Skarb Państwa własność prototypów oraz demonstratorów powstałych w wyniku wykonania Projektu, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia (tj. w ramach otrzymanego na podstawie umowy przez Wykonawcę oraz Współwykonawców finansowania), na wyraźne żądanie Skarbu Państwa zgłoszone w terminie czterech miesięcy od dnia doręczenia Skarbowi Państwa wykazu. Skarb Państwa może, w terminie do dwunastu miesięcy od dnia zakończenia realizacji Projektu, złożyć Wykonawcy oraz Współwykonawcom pisemne oświadczenie o korzystaniu z utworu lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny powstałych w wyniku realizacji Projektu. W takim przypadku Skarb Państwa uprawniony będzie do nieodpłatnego korzystania z utworu na polach eksploatacji wymienionych w złożonym oświadczeniu, wybranych spośród wszystkich znanych na dzień zakończenia Projektu, lub z wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub topografii układu scalonego, wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny na zasadzie licencji pełnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo, wraz z prawem do dokonywania dowolnych zmian, adaptacji, przeróbek i modyfikacji oraz prawem do udzielania sublicencji”.

W tej sytuacji otrzymane dofinansowanie jest związane z wartością danego świadczenia w sposób zindywidualizowany i policzalny, a więc też i jego ceną, gdyż możliwe jest zidentyfikowanie ekonomicznej i bezpośredniej zależności pomiędzy dotacją a wykonanymi usługami. Niewątpliwie cena, za jaką Instytut świadczył usługi w ramach Projektu (0 zł) zależy od kwoty dofinansowania. Wskazuje to więc na bezpośredni wpływ dotacji na finalną cenę usługi. Tym samym, otrzymane przez Wnioskodawcę dofinansowanie ma bezpośredni wpływ na cenę usługi.

Zatem uznać należy, że otrzymane przez Instytut środki na realizację zadania przypisanego Wnioskodawcy w ramach konsorcjum, polegającego na opracowaniu systemu (…), stanowią należności za świadczone usługi. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy wykonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem.

Tym samym realizację powierzonych zadań i w efekcie m.in. otrzymanie praw autorskich do danego projektu przez Skarb Państwa, należy uznać za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług, bowiem w przedmiotowej sprawie zostaną spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach projektu czynności za odpłatne usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za m.in. przekazanie praw własności intelektualnej oraz demonstratorów i prototypów Skarbowi Państwa.

Zatem wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy planowane nieodpłatne przekazanie praw własności intelektualnej, jak również prototypów i demonstratorów Skarbowi Państwa nastąpi odpłatnie i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wskazano bowiem w wyroku C-184/00, nie jest konieczne określenie ceny, wystarczy by możliwe było jej ustalenie. W analizowanej sprawie przyznane dofinansowanie umożliwia beneficjentowi nabycie praw do wartości intelektualnej lub korzystanie z tych praw.

Wobec tego otrzymane przez Wnioskodawcę dofinansowanie na realizację projektu będzie stanowić dofinansowanie dokonane w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak wyżej wskazano dopłaty stanowiące subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po cenie niższej (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony) podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem okoliczność, że Wnioskodawca wykonuje określone czynności na rzecz beneficjenta projektu (Skarbu Państwa) nie pobierając od niego odpłatności nie oznacza, że ww. świadczenia wykonuje nieodpłatnie, gdyż zapłatą za te świadczenia są otrzymane przez Wnioskodawcę środki zwane dotacją (dofinansowaniem).

W konsekwencji stwierdzić należy, że przedmiotowa dotacja otrzymana przez Wnioskodawcę – będzie dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczeń i stanowić będzie wynagrodzenie za świadczone usługi oraz będzie zwiększać podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym świadczenia wykonywane w ramach projektu sfinansowane dotacją, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

W konsekwencji stwierdzić należy, że otrzymane przez Wnioskodawcę jako lidera konsorcjum dofinansowanie od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju jest dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczonych usług i zwiększa podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 w związku z art. 29a ust. 6 ustawy. Tym samym stanowi wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków należy wskazać, że są one rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych. Organ pragnie podkreślić, że rozstrzygnięcia dokonane przez sądy są wiążące wyłącznie w sprawach, w których zostały wydane, a organy podatkowe nie są związane rozstrzygnięciami sądów w indywidualnych sprawach.

Należy nadmienić, że kryterium kwalifikowalności wydatków w ramach rozliczeń dotyczących wykorzystywanych środków pomocowych Unii Europejskiej (w tym kwalifikowalności podatku od towarów i usług), nie jest zagadnieniem regulowanym przez przepisy prawa podatkowego. Określenie kryteriów kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach programu operacyjnego, zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2021 r. poz. 1057), należy do zadań instytucji zarządzającej, która na podstawie art. 25 ust. 1 ww. ustawy, odpowiada za prawidłową realizację programu operacyjnego.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.