0111-KDIB3-2.4012.752.2021.2.MD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 13 września 2021 r. (data wpływu 23 września 2021 r.) uzupełnionym pismem z 21 października 2021 r. (data wpływu 21 października 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) otrzymanego przez Gminę dofinansowania (dotacji) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

23 września 2021 r. wpłynął do organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT otrzymanego przez Gminę dofinansowania (dotacji). Wniosek został uzupełniony pismem z 21 października 2021 r. (data wpływu 21 października 2021 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 15 października 2021 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.752.2021.1.MD.

We wniosku, uzupełnionym pismem z 21 października 2021 r. przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług jako czynny podatnik. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, które obejmują m.in. sprawy ochrony środowiska i przyrody oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych.

Mając na uwadze powyższe, Gmina podejmuje na swoim terenie działania polegające na usuwaniu oraz unieszkodliwianiu wyrobów zawierających szkodliwy materiał, jakim jest azbest.

Gmina realizuje zadanie pn. „…”.

Celem zadania jest likwidacja odpadów niebezpiecznych zawierających azbest z terenu Gminy X, w celu realizacji obowiązków gminy wynikających z „Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032” polegających na dążeniu do sukcesywnej likwidacji wyrobów azbestowych. Z uwagi na wysokie koszty unieszkodliwiania materiałów zawierających azbest, Gmina chcąc zapewnić unieszkodliwianie odpadów w sposób zgodny z przepisami ubiega się o dotację na ten cel z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Y.

Obiekty, z których będzie demontowany azbest w ilości 60,06 Mg wykorzystywane są jako budynki mieszkalne lub jako budynki gospodarcze.

Ponadto 43,24 Mg odpadów dotyczyć będzie wyrobów azbestowych zebranych z 24 posesji, gdzie były przechowywane/magazynowane.

Wnioskiem o dotacje do prac usuwania azbestu objętych jest 51 pozycji – nieruchomości zlokalizowanych na terenie X.

Z każdym właścicielem nieruchomości, na których będą wykonywane ww. czynności będzie popisywana umowa, która określa warunki otrzymania dotacji. Wybór firmy zajmującej się demontażem, transportem oraz unieszkodliwieniem leży po stronie osoby, która ubiega się o dofinansowanie. Oznacza to, że mieszkaniec sam będzie nabywał usługi w ramach zadania, a następnie będzie ubiegał się o zrefundowanie poniesionych wydatków.

Potwierdzeniem wykonania zadania jest posiadanie przez Dotowanego właściwych dokumentów stwierdzających wykonanie zadania:

a) uwierzytelnionych kserokopii oświadczeń Wykonawców prac o prawidłowości ich wykonania oraz o oczyszczeniu terenu z pyłu azbestowego, z zachowaniem właściwych przepisów technicznych i sanitarnych,

b) uwierzytelnionych kserokopii zgłoszeń organowi nadzoru budowlanego, okręgowemu inspektorowi pracy oraz właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu, prac polegających na zabezpieczeniu lub usunięciu wyrobów zawierających azbest, dokonanych przez Wykonawców prac w terminie co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem prac, zgodnie z przepisami prawa określającymi sposób i warunki bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest. Przy czym za dokumenty potwierdzające dokonanie stosownych zgłoszeń, Fundusz uznaje wyłącznie zgłoszenia, których odbiór został potwierdzony przez właściwe organy, a naruszenie terminu, o którym wyżej mowa, skutkować będzie wyłączeniem z kosztów kwalifikowanych zakresu rzeczowego, którego dane zgłoszenie dotyczy oraz pomniejszeniem bądź odmową dofinansowania,

c) uwierzytelnionych kserokopii protokołów potwierdzających demontaż/zebranie materiałów zawierających azbest,

d) uwierzytelnionych kserokopii kart przekazania odpadów potwierdzających demontaż/zebranie transport i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest.

W piśmie z 21 października 2021 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazano następujące informacje.

Mieszkańcy nie będą dokonywali żadnych wpłat na rzecz Gminy.

Środki finansowe w projekcie będą przekazywane mieszkańcom wyłącznie w formie refundacji poniesionych wydatków.

Przedmiotem umowy zawartej przez Gminę z mieszkańcami będzie dofinansowanie prac polegających na: demontażu z budynku mieszkalnego/gospodarczego położonego na danej nieruchomości pokrycia dachowego zawierającego azbest, transporcie i unieszkodliwieniu wytworzonych w wyniku tych prac odpadów niebezpiecznych zawierających azbest lub pakowaniu, transporcie i unieszkodliwieniu odpadów niebezpiecznych zawierających azbest z nieruchomości.

Dofinansowanie będzie przyznawane jako zwrot kosztów poniesionych przez Dotowanego tj. refundacja poniesionych przez nich wydatków.

Przedmiotem zadania będzie dofinansowanie na prace związane z usuwaniem wyrobów azbestowych wyłącznie w budynkach znajdujących się na terenie Gminy, natomiast właścicielem nie musi być osoba zamieszkująca na terenie Gminy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie (dotacja) z Wojewódzkiego Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Y powinno zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Dofinansowanie (dotacja) otrzymane przez Gminę nie powinno być opodatkowane podatkiem VAT, ponieważ zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest dotacja mająca bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Sama okoliczność otrzymania środków przez mieszkańca od Gminy nie generuje skutków podatkowych w VAT ani dla Gminy, ani dla osoby fizycznej (właściciela nieruchomości). Mieszkaniec otrzyma częściową refundację poniesionych wydatków za czynności związane z demontażem, wywozem i unieszkodliwieniem azbestu. Wysokość dotacji udzielonej na rzecz Gminy pozostanie tym samym bez związku przyczynowo-skutkowego dla zastosowanej przez podmiot trzeci (wyspecjalizowana firma zajmująca się demontażem, wywozem i unieszkodliwieniem wyrobów azbestowych) ceny, którą zapłaci mieszkaniec.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwanym dalej „podatkiem” (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak wynika z treści art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast jak stanowi art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem opodatkowane podatkiem VAT są odpłatna dostawa towarów lub odpłatna usługa. Sam fakt otrzymania dotacji nie stanowi czynności opodatkowanej i nie kreuje obowiązku zapłaty podatku.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Cytowany przepis stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, ze zm.), z treści którego wynika, że w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Związane jest to z tym, że podstawa opodatkowania stanowi wartość faktycznie uzyskaną przez sprzedawcę z tytułu danej opodatkowanej czynności. Należy jednocześnie wskazać, że nie ma tu znaczenia status podmiotu wypłacającego dofinansowanie ani pochodzenie środków, z których to dofinansowanie jest wypłacane.

Z treści powołanych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia. Kryterium uznania dofinansowania za stanowiące podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dofinansowanie dokonywane jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dofinansowanie niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowi podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Nie ma przy tym znaczenia, od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za daną konkretną usługę lub za daną konkretną dostawę.

W świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, do podstawy opodatkowania podatkiem VAT zalicza się, w przypadkach, które określa art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, m.in. przyznane podatnikom subwencje bezpośrednio związane z ceną dostawy lub świadczenia. Przepis ten zmierza do obciążenia podatkiem VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji (zob. np. pkt 26 wyroku w sprawie C-144/02). TSUE wskazywał wielokrotnie, że aby subwencja była uznana za bezpośrednio związaną z ceną danej transakcji, powinna ona być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określony towar lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu (zob. np. pkt 28 ww. wyroku C-144/02).

Ponadto, subwencje związane bezpośrednio z ceną interpretuje się jako obejmujące jedynie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług i które są płacone przez stronę trzecią sprzedawcy lub dostawcy (zob. np. wyrok w sprawie C-184/00 pkt 18). Niezbędne jest, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący cenę, jakiej ten ostatni żąda (zob. pkt 29 wyroku C-144/02).

Należy zauważyć, że otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają bowiem opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu.

Odnosząc się do powyższego należy stwierdzić, że aby dana czynność (dostawa lub usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy dokonywaną dostawą towarów lub świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za dokonaną dostawę towarów lub wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina realizuje zadanie pn. „….”. Celem zadania jest likwidacja odpadów niebezpiecznych zawierających azbest z terenu Gminy. Gmina chcąc zapewnić unieszkodliwianie odpadów w sposób zgodny z przepisami ubiega się o dotację na ten cel z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Przedmiotem zadania będzie dofinansowanie na prace związane z usuwaniem wyrobów azbestowych wyłącznie w budynkach znajdujących się na terenie Gminy. Z każdym właścicielem nieruchomości, na której będą wykonywane ww. czynności będzie podpisana umowa, która określa warunki otrzymania dotacji. Mieszkańcy w ramach zadania sami będą nabywali usługi, a następnie ubiegali się o zrefundowanie poniesionych wydatków. Wybór firmy zajmującej się demontażem, transportem oraz unieszkodliwianiem leży po stronie osoby, która ubiega się o dofinansowanie. Środki finansowe w projekcie będą przekazywane mieszkańcom wyłącznie w formie refundacji poniesionych wydatków. Mieszkańcy nie będą dokonywali żadnych wpłat na rzecz Gminy.

Analiza przedstawionego opisu sprawy, treści cytowanych przepisów prawa podatkowego oraz orzecznictwa TSUE prowadzi do wniosku, że Gmina udzielając dofinansowania mieszkańcom w postaci zwrotu poniesionych przez nich wydatków nie wejdzie w rolę inwestora, co za tym idzie – nie będzie świadczyła usług na rzecz właścicieli nieruchomości.

Należy uznać, że czynność przekazania przez Gminę środków w formie pieniężnej jako zwrot kosztów związanych z demontażem/pakowaniem, transportem i unieszkodliwianiem wyrobów azbestowych nie stanowi świadczenia usług. Okoliczności sprawy wskazują, że Gmina nie będzie wykonywać na rzecz mieszkańców biorących udział w projekcie jakichkolwiek czynności związanych z jego realizacją.

Gmina jedynie ubiega się o uzyskanie dofinansowania, które na podstawie zawartej umowy przyzna mieszkańcom jako pomoc finansową w formie refundacji.

Przedstawiony opis zdarzenia przyszłego wskazuje zatem, że Gmina wchodzi wyłącznie w rolę podmiotu przekazującego refundację i w żaden sposób nie angażuje się w realizację zadania związanego z usuwaniem wyrobów azbestowych.

Zatem jeżeli faktycznie – tak jak wynika to z wniosku – przedmiotem umowy zawartej przez Gminę z mieszkańcami będzie jedynie refundacja poniesionych przez nich wydatków i operacji tej nie będą towarzyszyły żadne inne świadczenia pomiędzy Gminą, a mieszkańcami, to zwrot kosztów na rzecz mieszkańca nie będzie stanowił czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT (nie będzie rodził obowiązku podatkowego). Otrzymanych w ramach dofinansowania środków pieniężnych przekazywanych mieszkańcom nie można uznać za wynagrodzenie za świadczoną usługę lub dopłatę do ceny bowiem brak jest ze strony Gminy świadczenia usług jak również dostawy towaru.

W konsekwencji, stwierdzić należy, że otrzymane przez Gminę dofinansowanie (dotacja) na realizację zadania pn. „…” w przedstawionej formule nie będzie stanowić wynagrodzenia za świadczone usługi lub dokonane dostawy towarów i nie będzie zwiększać podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Reasumując, dofinansowanie otrzymane przez Gminę na realizację ww. zadania nie będzie stanowić podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.