0111-KDIB3-2.4012.629.2021.4.MD
📋 Podsumowanie interpretacji
Wnioskodawca, będący spółką kapitałową w trakcie postępowania likwidacyjnego, planuje zbycie swojego majątku w celu zaspokojenia wierzycieli. W skład majątku wchodzą również składniki, które wcześniej zostały wydzierżawione innej spółce (Dzierżawcy). Wnioskodawca zadał pytanie, czy zbycie tych składników majątkowych w trybie przetargu będzie traktowane jako transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, czy też będzie to czynność opodatkowana podatkiem VAT. Organ podatkowy uznał, że zbycie składników majątkowych Wnioskodawcy w trybie przetargu nie kwalifikuje się jako transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Powodem jest to, że zespół nieruchomości oraz ruchomości, wraz z powiązanymi wartościami niematerialnymi i prawnymi, nie stanowi wystarczającego zestawu do prowadzenia samodzielnej działalności jako wyodrębniony podmiot gospodarczy. Dodatkowo, w ramach transakcji nie dojdzie do przeniesienia na nabywcę istotnych składników majątkowych, takich jak prawa własności przemysłowej, patenty, know-how organizacyjne czy baza klientów. W związku z tym, zbycie tych składników majątkowych będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 9 sierpnia 2021 r. (data wpływu 11 sierpnia 2021 r.) uzupełnionym pismem z 25 października 2021 r. (data wpływu 29 października 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku wyłączenia z opodatkowania VAT (podatek od towarów i usług) zbycia przedmiotu dzierżawy na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
11 sierpnia 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku wyłączenia z opodatkowania VAT zbycia przedmiotu dzierżawy na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. Wniosek został uzupełniony pismem z 25 października 2021 r. (data wpływu z 29 października 2021 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 6 października 2021 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.629.2021.1.MD.
W przedmiotowym wniosku uzupełnionym pismem z 25 października 2021 przedstawiono następujący zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca jest spółką kapitałową, podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Wnioskodawca jest objęty postępowaniem likwidacyjnym i zamierza dokonać zbycia posiadanego majątku w celu zaspokojenia swoich wierzycieli.
Postanowieniem Sądu Rejonowego X. w X. Wydział … Gospodarczy z dnia 26 marca 2013 r. w stosunku do Wnioskodawcy ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu. Postanowieniem Sądu Rejonowego X. w X. Wydział … Gospodarczy z dnia 29 czerwca 2016 r. zmieniono sposób prowadzenia postępowania upadłościowego w stosunku do Wnioskodawcy, z postępowania z możliwością zawarcia układu na postępowanie obejmujące likwidację majątku Wnioskodawcy.
W następstwie ogłoszenia upadłości, stosunki pracy osób zatrudnionych przez Wnioskodawcę zostały rozwiązane.
Dnia 1 września 2016 r. Wnioskodawca, reprezentowany przez Syndyka zawarł umowę dzierżawy części upadłego przedsiębiorstwa na rzecz P. sp. z o.o. (dalej: Dzierżawca). Wydzierżawiony zespół składników majątkowych (przedmiot dzierżawy) służy do prowadzenia przedsiębiorstwa Dzierżawcy. W zawartym porozumieniu, strony określiły wzajemne prawa i obowiązki oraz dokonały szczegółowej specyfikacji aktywów i zobowiązań będących przedmiotem umowy.
Zgodnie z brzmieniem przywołanej umowy dzierżawy, Syndyk oddał do dyspozycji Dzierżawcy („przedmiot dzierżawy”):
- Zespół nieruchomości, składający się z Budynku administracyjno-socjalnego o pow. użytkowej 946,65 m2; Hali zbrojami (3 294,84 m2); Hali magazynowej (553,80 m2); Budynku portierni i garaży (306,5 m2),
- Zespół ruchomości, składający się z wyposażenia technicznego zakładu, floty samochodowej, wyposażenia funkcji produkcyjnej jak również wyposażenia zaplecza administracyjno-socjalnego.
Wszystkie wymienione elementy składowe przedmiotu dzierżawy, zostały poddane wiarygodnej wycenie dokonanej przez licencjonowanego rzeczoznawcę majątkowego.
Ponadto, umowa dzierżawy wraz z obowiązującymi aneksami przewiduje, że wraz z wskazanymi aktywami trwałymi, na rzecz Dzierżawcy przejdzie prawo czerpania pożytków z majątkowych praw autorskich, licencji oraz referencji związanych z ruchomościami stanowiącymi przedmiot dzierżawy uzyskanych przez Wnioskodawcę do dnia zmiany trybu postępowania upadłościowego z układowego na likwidacyjne.
Przytoczenie powyższej specyfikacji majątkowej przedmiotu dzierżawy jest o tyle istotne, że zgodnie ze swoją decyzją, z uwagi na ochronę interesów wierzycieli Wnioskodawcy, Syndyk zamierza dokonać sprzedaży przedmiotu dzierżawy w postępowaniu przetargowym. Przedmiotem oferty będą dokładnie te same składniki majątkowe, które stanowią przedmiot dotychczasowej dzierżawy.
Dla uzupełnienia kontekstu stanu faktycznego należy podkreślić, że w skład przedmiotu dzierżawy na rzecz Dzierżawcy nie wchodzą:
- prawa do nazwy przedsiębiorstwa upadłego,
- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych, środki w kasie i na rachunkach bankowych,
- koncesje, licencje i zezwolenia,
- prawa własności przemysłowej i patenty,
- majątkowe prawa autorskie i prawa pokrewne,
- tajemnica przedsiębiorstwa,
- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej,
– co wynika wprost z zawartej umowy dzierżawy.
Ponadto z okoliczności sprawy wynika, że przedmiotu dzierżawy nie stanowi:
- baza klientów wraz z zawartymi umowami ramowymi i umowami dostaw oraz jakkolwiek inaczej sformułowany model dostępu do rynku zbytu Wnioskodawcy,
- know-how organizacyjne, związane z organizacją pracy i zarządzaniem biznesem Wnioskodawcy,
- prawa związane z własnością (przemysłową lub autorską) i specyfikacje techniczne oferowanych wyrobów.
Zgodnie z umową dzierżawy, Dzierżawcy przysługuje prawo pierwokupu przedmiotu dzierżawy.
W oparciu o posiadaną wiedzę dotyczącą wartości przedmiotu dzierżawy, Syndyk masy upadłości Wnioskodawcy ustanowił należny czynsz dzierżawny w kwocie … PLN miesięcznie.
Dzierżawca oraz Upadły posiadają odrębnie prowadzone księgi rachunkowe oraz odrębne rachunki bankowe.
Niepomijalną okolicznością sprawy jest fakt, że stanowiące przedmiot pytania zbycie przedmiotu dzierżawy, odbywać się będzie w szczególnych warunkach gospodarczych. Zbycia zamierza bowiem dokonać Syndyk masy upadłości spółki akcyjnej, w celu realizacji czynności związanych z likwidacją jej majątku. Wnioskodawca nie ma zgody sędziego komisarza na prowadzenie działalności gospodarczej. Oznacza to w istocie, że jedynymi pobieranymi przez Wnioskodawcę pożytkami z majątku upadłej spółki są wpływy z czynszu dzierżawnego.
Zamiarem zarządcy Wnioskodawcy jest zbycie wskazanych składników w trybie przetargu. Oznacza to w szczególności, że nabycie nie musi być związane z wykorzystaniem przez Dzierżawcę prawa pierwokupu.
W piśmie z 25 października 2021 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazano następujące informacje.
Zgodnie z brzmieniem przywołanej we wniosku umowy dzierżawy, Syndyk oddał do dyspozycji Dzierżawcy („przedmiot dzierżawy”):
- Zespół nieruchomości, składający się z Budynku administracyjno-socjalnego o powierzchni użytkowej 946,65 mkw.; Hali zbrojarni (3 294,84 mkw.); Hali magazynowej (553,80 mkw.); Budynku portierni i garaży (306,5 mkw.),
- Zespół ruchomości, składający się z wyposażenia technicznego zakładu, floty samochodowej, wyposażenia funkcji produkcyjnej jak również wyposażenia zaplecza administracyjno-socjalnego.
Dla uzupełnienia kontekstu stanu faktycznego należy podkreślić, że w skład przedmiotu dzierżawy na rzecz Dzierżawcy nie wchodzą:
- prawa do nazwy przedsiębiorstwa upadłego,
- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych, środki w kasie i na rachunkach bankowych,
- koncesje, licencje i zezwolenia,
- prawa własności przemysłowej i patenty,
- majątkowe prawa autorskie i prawa pokrewne,
- tajemnica przedsiębiorstwa,
- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
- co wynika wprost z zawartej umowy dzierżawy.
Przytoczenie powyższej specyfikacji majątkowej przedmiotu dzierżawy jest o tyle istotne, że zgodnie ze swoją decyzją, z uwagi na ochronę interesów wierzycieli Wnioskodawcy, Syndyk zamierza dokonać sprzedaży przedmiotu dzierżawy w postępowaniu przetargowym. Przedmiotem oferty będą dokładnie te same składniki majątkowe, które stanowią przedmiot dotychczasowej dzierżawy.
Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie analizowanej sprawy nie może być mowy o możliwości wyodrębnienia organizacyjnego przedmiotu transakcji. W kontekście omawianej transakcji nie dojdzie do żadnego procesu wyodrębnienia organizacyjnego działalności gospodarczej realizowanej przez stanowiący przedmiot transakcji zespół składników majątkowych, chociażby z przyczyn merytorycznych: zgodnie z decyzją sędziego komisarza, Wnioskodawca nie może prowadzić działalności gospodarczej co za tym idzie nie istnieją struktury organizacyjne, w których można by dokonać takiego wyodrębnienia. Należy w tym miejscu podkreślić, że w ramach transakcji nie dojdzie do sukcesji kapitału ludzkiego, rozumianej jako przejście zakładu pracy na zasadach sformułowanych w art. 231 Kodeksu Pracy.
Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie analizowanej sprawy nie dojdzie do wyodrębnienia finansowego przedmiotu transakcji. Z zakresu umowy dzierżawy nie wynika również, aby do samego przedmiotu dzierżawy dało się przypisać zobowiązania charakterystyczne dla działalności gospodarczej inne niż koszty utrzymania dzierżawionego majątku. W ramach transakcji nie dojdzie do przeniesienia ksiąg z Wnioskodawcy na Nabywcę ani sukcesji prawa do wejścia w rolę strony umowy o prowadzenie rachunków bankowych czy też umów związanych z zapewnieniem finansowania. Zgodnie z poglądem Wnioskodawcy powyższe okoliczności uniemożliwiają sformułowanie wniosku, że doszło do spełnienia przesłanki wyodrębnienia finansowego przez składniki majątku stanowiące przedmiot transakcji.
Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie omawianej transakcji nie dojdzie do wyodrębnienia funkcjonalnego przedmiotu zbycia, gdyż w następstwie zbycia na Nabywcę nie przejdzie żadna wiedza dotycząca struktury organizacyjnej, realizacji procesów głównych i pomocniczych działalności Wnioskodawcy. Należy przy tym wskazać, że w ocenie Wnioskodawcy zespół nieruchomości oraz ruchomości wraz z związanymi z ruchomościami wartościami niematerialnymi i prawnymi jest niewystarczający do prowadzenia samoistnej działalności jako wyodrębniony podmiot gospodarczy.
Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest możliwe prowadzenie lub kontynuowanie działalności gospodarczej w oparciu jedynie o składniki majątku stanowiące przedmiot transakcji. Jeżeli intencją Nabywcy wskazanego przedmiotu transakcji będzie prowadzenie lub kontynuacja działalności Wnioskodawcy, będzie on zmuszony do zaangażowania innych składników majątku oraz nawiązania odpowiednich umów z Dostawcami.
Należy wskazać, że dla zapewnienia przez Nabywcę zdolności operacyjnej działalności gospodarczej opartej o przedmiot zbycia konieczne jest zastosowanie wiedzy merytorycznej i organizacyjnej, wyposażenie przedmiotu transakcji w pracowników, stosowne prawa autorskie lub prawa własności przemysłowej do wytwarzania wyrobów, odpowiednie zapasy materiałowe, adekwatne źródła finansowania oraz stosowne umowy związane z dostawami mediów czy też usług profesjonalnych.
Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie omawianej transakcji nie dojdzie do wyodrębnienia funkcjonalnego przedmiotu transakcji gdyż w następstwie zbycia na Nabywcę nie przejdzie żadna wiedza dotycząca struktury organizacyjnej, realizacji procesów głównych i pomocniczych działalności Wnioskodawcy.
Przedmiot transakcji stanowi co do zasady grupa aktywów o różnym stopniu płynności. W ramach przedmiotu transakcji nie dochodzi do przeniesienia wiedzy związanej z realizacją procesów administracyjnych i gospodarczych, czy też jakiegokolwiek elementu świadczącego o przeniesieniu na Nabywcę prawa do „dostępu do rynku docelowego” Wnioskodawcy. W ocenie Wnioskodawcy nie jest możliwe nawet funkcjonalne określenie przeznaczenia poszczególnych składników majątku Wnioskodawcy stanowiących przedmiot transakcji.
Planowana transakcja nie będzie obejmować bazy klientów wraz z zawartymi umowami ramowymi i umowami dostaw oraz jakkolwiek inaczej sformułowany model dostępu do rynku zbytu Wnioskodawcy, know-how organizacyjnego, związanego z organizacją pracy i zarządzaniem biznesem Wnioskodawcy ani praw związanych z własnością (przemysłową lub autorską) i specyfikacje techniczne oferowanych wyrobów.
Zgodnie z poglądem Wnioskodawcy, omawiana transakcja nie będzie transakcją zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a transakcją zbycia grupy aktywów, gdyż zgodnie z okolicznościami sprawy w ramach zbycia przedmiotu transakcji nie dochodzi do przeniesienia jakichkolwiek wartości niematerialnych i prawnych innych niż związane ze zbywanymi aktywami, należności i zobowiązań czy dostępnych finansowania.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy zbycie w trybie przetargu przedmiotu dzierżawy składników majątkowych Wnioskodawcy będzie stanowiło transakcję zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
Stanowisko Wnioskodawcy:
Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie w drodze przetargu składników majątku spółki upadłej (przedmiot dzierżawy), nie będzie transakcją zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej jako: u.p.t.u.). Wynika to z faktu niespełnienia przez stanowiące przedmiot sprawy składniki majątku przesłanek uznania za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część.
Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o VAT zawarta jest w art. 2 pkt 27e u.p.t.u, zgodnie z którym „ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa, rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.”
W kontekście powyższego, dla zakwalifikowania danego zespołu składników majątkowych jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa, konieczne jest spełnienie następujących przesłanek:
- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
- składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych, przypadkowych składników. Aby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa, zespół składników materialnych i niematerialnych powinien charakteryzować się odpowiednim stopniem zorganizowania, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką te składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu istniejącego przedsiębiorstwa. Istotne jest zatem, aby pomiędzy zespołem składników istniały takie powiązania i zależności, aby wspólnie (jako zorganizowany zespół) mogły służyć realizacji określonego celu gospodarczego. Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe (np. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 stycznia 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.521.2020.2.MAT).
Na znaczenie takiej holistycznej interpretacji definicji przedmiotu zbycia jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa zwraca również uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w tezie wyroku z dnia 30 czerwca 2021 r. (I FSK 1453/19) w której to zaznacza się, że: „Istotne dla oceny czynności zbycia przedsiębiorstwa jest ustalenie, czy przekazane elementy (o charakterze materialnym i niematerialnym) tworzą całość umożliwiającą nabywcy prowadzenie określonej aktywności gospodarczej. Za niewystarczające uznać należy proste porównanie katalogu składników należących do zbywcy prowadzącego przedsiębiorstwo z listą składników przekazanych nabywcy. Chodzi bowiem przede wszystkim o funkcjonalny i organizacyjny związek między nabytymi składnikami majątkowymi i niemajątkowymi, decydujący o samodzielnej realizacji celów gospodarczych. W sytuacji gdy braki w określonych nabytych składnikach majątku nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa, to nie mogą one przesądzić, że nie doszło do jego dostawy. Dla zbycia przedsiębiorstwa wystarczające jest przeniesienie na nabywcę minimum środków pozwalających na kontynuowanie realizowanej uprzednio w tym przedsiębiorstwie działalności gospodarczej.”
Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części, zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności. Taki pogląd znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 czerwca 2021 r. (0111-KDIB3-3.4012.152.2021.2.MAZ).
Przenosząc powyższe spostrzeżenia na grunt analizowanej sprawy należy stwierdzić, że okoliczności transakcji w szczególności zaś elementy stanowiące przedmiot dzierżawy, które zgodnie z decyzją zarządcy Wnioskodawcy mają zostać upłynnione nie są wystarczające do uznania ją za transakcję zbycia przedsiębiorstwa. Kluczowe znaczenie ma tutaj fakt, że zespół nieruchomości oraz ruchomości wraz z związanymi z ruchomościami wartościami niematerialnymi i prawnymi jest niewystarczający do prowadzenia samoistnej działalności jako wyodrębniony podmiot gospodarczy.
O przedmiocie planowanego zbycia nie można powiedzieć nic ponad to, że jest de facto ustrukturyzowaną listą wyposażenia Wnioskodawcy. W ślad za zbyciem na nabywcę w szczególności nie przejdzie żadne know-how organizacyjne, tajemnica przedsiębiorstwa, wiedza handlowa oraz zarządcza czy baza klientów wraz z realizowanymi dotychczas umowami. Z zakresu umowy dzierżawy nie wynika również, aby do samego przedmiotu dzierżawy dało się przypisać zobowiązania charakterystyczne dla działalności gospodarczej inne niż koszty utrzymania majątku. Nie może być również mowy o możliwości wyodrębnienia organizacyjnego czy też funkcjonalnego przedmiotu zbycia, gdyż na nabywcę nie przejdzie żadna wiedza dotycząca struktury organizacyjnej, realizacji procesów głównych i pomocniczych działalności czy też ciągłości (sukcesji) finansowej i rachunkowej Wnioskodawcy.
Nie dojdzie również do żadnego procesu wyodrębnienia organizacyjnego działalności gospodarczej realizowanej przez stanowiący przedmiot transakcji zespół składników majątkowych, chociażby z przyczyn merytorycznych: zgodnie z decyzją sędziego komisarza, Wnioskodawca nie może prowadzić działalności gospodarczej co za tym idzie nie istnieją struktury organizacyjne, w których można by dokonać takiego wyodrębnienia.
Istotne znaczenie dla przedstawionej oceny ma również kwestia braku sukcesji kapitału ludzkiego w ramach transakcji. Odnosząc się do wcześniejszego wskazania, dotyczącego rozwiązania przez zarządzającego majątkiem Upadłego stosunków pracy z pracownikami należy wskazać, że nie można utożsamiać chwili wydania przedmiotu dzierżawy z okolicznością „wydzierżawienia siły roboczej” zrównanej z przejściem zakładu pracy o którym mowa w art. 231 Kodeksu Pracy. W momencie oddania przedmiotu dzierżawy do władania Dzierżawcy nie istniały żadne stosunki pracy, których stroną byłby Wnioskodawca. Oznacza to, że dla zapewnienia funkcjonowania przedsiębiorstwa, Dzierżawca musiał we własnym zakresie „wyposażyć” przedmiot dzierżawy w załogę, która umożliwiała realizowanie zadań gospodarczych.
Przywołanie problematyki przejścia zakładu pracy w kontekście skutków podatkowych przedmiotowej transakcji ma takie znaczenie, że nie sposób uznać aby sam surowy zespół składników majątkowych przedsiębiorstwa o charakterze przemysłowym mógł funkcjonować jako samodzielny biznes.
Aby wskazać prawidłowość takiego rozumowania warto tutaj przywołać przykład interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 lipca 2017 r. (0111- KDIB2-1.4010.76.2017.1.EN), w której podatnik zwrócił się z prośbą o uznanie transakcji zbycia (w drodze aportu) zespołu majątkowego bez pracowników za zorganizowaną część przedsiębiorstwa prowadzącego działalność magazynową. Stanowisko spółki zostało przez organ uznane za nieprawidłowe. Spółka zdecydowała się zaskarżyć decyzję Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej do WSA w Poznaniu. Zdaniem spółki, „bez wpływu na interpretację powinno pozostać wyłączenie z wykazu elementów Bazy Magazynowej pracowników, co potwierdza nie tylko orzecznictwo sądów administracyjnych, lecz również interpretacje wydawane przez organy podatkowe. Podjęcie decyzji biznesowej, zgodnie z którą pracownicy obsługujący wymienioną wyżej infrastrukturę Bazy Magazynowej nie będą jednak wchodzili w skład wydzielonych składników materialnych oraz niematerialnych, które mają być przedmiotem aportu (Bazy Magazynowej) do innej spółki kapitałowej, nie zmienia oceny, że pozostałe wymienione składniki stanowiące Bazę Magazynową należy uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 u.p.d.o.p.”
Argumentacja skarżącej znalazła uznanie WSA w Poznaniu, który w wyroku z 10 stycznia 2018 r. (I SA/Po 988/17) potwierdził zasadność skargi spółki i w uzasadnieniu wyroku wskazał, że „w przedmiotowej sprawie, zarówno przedmiot działalności związany z przejmowaną nieruchomością jak też przedmiot działalności prowadzonej przez skarżącą to usługi magazynowania, których realizacja jest możliwa przez inne osoby. Nie można zatem zgodzić się z twierdzeniem organu, że konieczne do przyjęcia, że doszło do przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa było przejęcie pracowników.”
Niemniej jednak trzeba wskazać, że Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zaskarżył wspomniane korzystne dla podatnika orzeczenie kasacją do NSA (wyrok z 16 marca 2021 r., sygn. II FSK 1311/18). Zatem, finalnie należy przyjąć że sprzedaż składników majątkowych tworzących przedsiębiorstwo bez przejścia na nabywcę stosunków pracy z załogą jest trudne do uznania za zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w świetle ugruntowanej linii interpretacyjnej organu jak i przywołanego wyroku NSA.
Zgodnie z przeprowadzonymi analizami prawnymi, w warunkach opisywanego zdarzenia przyszłego może potencjalnie dość do sytuacji, w której na nabywcę składników majątkowych w warunkach rozwiązania umowy dzierżawy przejdą pracownicy Dzierżawcy. Jest to związane w faktem wstąpienia przez nabywcę w rolę Wydzierżawiającego w obowiązującej umowie dzierżawy. Zasadnym wydaje się zatem przeanalizowanie, czy takie zdarzenie może mieć wpływ na zakwalifikowanie opisywanego zdarzenia przyszłego jako transakcji zbycia przedsiębiorstwa. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że na ocenę charakteru operacji gospodarczych nie ma wpływu czy została ona przeprowadzona w ramach jednej transakcji czy też dokonano jej w etapach (por. wyrok ETS z dnia 14 lutego 1985 r. w sprawie Rompelman C-268/83, wyrok ETS z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie Niderlandy przeciwko Radzie C-301-97). Takie stanowisko będzie jednak uzasadnione w przypadku gdy intencją stron transakcji jest zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w kilku etapach i od początku wiadomo, że docelowo nabywca przejmie wszystkie składniki majątku statuujące zorganizowaną część przedsiębiorstwa (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 listopada 2019 r., 0111-KDIB2-2.4014.186.2019.3.MM).
Przyjmując założenie, że nabywca składników majątkowych wypowie umowę dzierżawy co w konsekwencji może spowodować powrotne przejście pracowników do nabywcy nie sposób stwierdzić, że mamy do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części w etapach, gdyż jest to zdarzenie niepewne i może nigdy nie dojść do skutku.
W kontekście zaprezentowanych okoliczności zdarzenia przyszłego polegającego na zbyciu zespołu składników majątku Wnioskodawcy (przedmiotu dzierżawy) nie można uznać za czynność zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Czynność zbycia będzie zatem czynnością zrównaną z dostawą towarów, o której mowa w art. 5 u.p.u. Nie jest uprawnioną teza, że składniki majątkowe będące przedmiotem zbycia posiadają w ogóle jakikolwiek walor zorganizowania gospodarczego rozumianego jako powiązanie poszczególnych elementów wzajemnymi relacjami organizacyjnymi. Samoistny zespół składników majątkowych nie jest zdolny do prowadzenia produkcji przemysłowej bez kompetentnej załogi, sprawnego zarządzania, know-how organizacyjnego, technologii produkcji a przede wszystkim – dostępu do rynku, na którym oferuje swoje produkty, niezależnie od tego czy faktycznym korzystającym z efektu pracy zakładu jest kontrahent przedsiębiorstwa czy też klient wewnętrzny w ramach organizacji.
Zatem, odnosząc wykładnię przepisów art. 6 u.p.t.u. dokonywaną przez organy podatkowe oraz sądy administracyjne do okoliczności analizowanego zdarzenia przyszłego zdaniem Wnioskodawcy, dokonanie zbycia zespołu składników majątku ruchomego oraz nieruchomego przedsiębiorstwa upadłego (przedmiotu dzierżawy) nie może zostać uznane za czynność zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Nie sposób bowiem uznać, że transakcja przeniesienia własności zespołu aktywów o różnym stopniu płynności jest wystarczająca do uznania jej za zbycie przedsiębiorstwa. W konsekwencji należy uznać, że zbycie składników majątkowych stanowiących przedmiot dzierżawy na przyszłego nabywcę będzie czynnością zrównaną z dostawą towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 u.p.t.u.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą” – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy o VAT – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Towarami, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy o VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
-
oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
-
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
-
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
-
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
-
koncesje, licencje i zezwolenia;
-
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
-
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
-
tajemnice przedsiębiorstwa;
-
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W myśl art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo, w rozumieniu powyższego przepisu, powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące sobą przedsiębiorstwo w przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia. Ponadto, przepis art. 551 Kodeksu cywilnego wskazuje, że przedsiębiorstwo jest „zespołem składników”. Pojęcie zespół (a nie zbiór) zakłada istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa.
Natomiast przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa – w myśl art. 2 pkt 27e ustawy – rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:
- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał” lub „TSUE”) w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Schriever „przekazanie całości lub części aktywów” należy interpretować w taki sposób, że obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą. Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyroki NSA: z 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12 oraz z 21 listopada 2016 r. sygn. akt I FSK 1316). Zgodnie natomiast z orzecznictwem TSUE (wyrok TSUE z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Christel Schriever, pkt 26) ocena, jakie dobra – ruchome lub nieruchome – są niezbędne do utworzenia przedsiębiorstwa lub ZCP, musi być dokonywana „(…) z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej”.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie przedsiębiorstwa oraz składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że postanowieniem Sądu z 26 marca 2013 r. w stosunku do Wnioskodawcy ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu. Natomiast postanowieniem Sądu z 29 czerwca 2016 r. zmieniono sposób prowadzenia postępowania upadłościowego w stosunku do Wnioskodawcy, z postępowania z możliwością zawarcia układu na postępowanie obejmujące likwidację majątku Wnioskodawcy. W następstwie ogłoszenia upadłości, stosunki pracy osób zatrudnionych przez Wnioskodawcę zostały rozwiązane. 1 września 2016 r. Wnioskodawca, reprezentowany przez Syndyka zawarł umowę dzierżawy części upadłego przedsiębiorstwa na rzecz Dzierżawcy (P. sp. z o.o.). Wydzierżawiony zespół składników majątkowych (przedmiot dzierżawy) służy do prowadzenia przedsiębiorstwa Dzierżawcy. W zawartym porozumieniu, strony określiły wzajemne prawa i obowiązki oraz dokonały szczegółowej specyfikacji aktywów i zobowiązań będących przedmiotem umowy. Jak wynika z opisu sprawy przedmiot dzierżawy obejmuje zespół nieruchomości (składający się z Budynku administracyjno-socjalnego, Hali zbrojarni, Hali magazynowej, Budynku portierni i garaży), a także zespół ruchomości (składający się z wyposażenia technicznego zakładu, floty samochodowej, wyposażenia funkcji produkcyjnej jak również wyposażenia zaplecza administracyjno-socjalnego). Wnioskodawca objęty postępowaniem likwidacyjnym zamierza dokonać zbycia wskazanych składników majątku w celu zaspokojenia wierzycieli. Przedmiotem oferty będą dokładnie te same składniki majątkowe, które stanowią przedmiot dotychczasowej dzierżawy.
Natomiast opisana transakcja zbycia jak wynika z wniosku nie będzie obejmować: prawa do nazwy przedsiębiorstwa upadłego, wierzytelności, praw z papierów wartościowych, koncesji, licencji i zezwoleń, praw własności przemysłowej i patentów, majątkowych praw autorskich i praw pokrewnych. Transakcja nie będzie obejmowała również środków w kasie i na rachunkach bankowych, tajemnicy przedsiębiorstwa, ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Transakcja ta nie będzie wiązała się z przejęciem pracowników Wnioskodawcy w ramach tzw. przejścia zakładu pracy w rozumieniu art. 231 ustawy Kodeks pracy. W ramach planowanej transakcji nie dojdzie także do przejścia na nabywcę następujących składników: bazy klientów wraz z zawartymi umowami ramowymi i umowami dostaw oraz jakkolwiek inaczej sformułowanego modelu dostępu do rynku zbytu Wnioskodawcy, know-how organizacyjne, związane z organizacją pracy i zarządzaniem biznesem Wnioskodawcy, prawa związane z własnością (przemysłową lub autorską) i specyfikacje techniczne oferowanych wyrobów.
Jak wynika zatem z opisu sprawy planowana transakcja zbycia nie będzie obejmowała istotnych składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej, o których mowa w art. 551 Kodeksu Cywilnego. W analizowanej sytuacji nie można więc uznać, że przedmiot planowanej transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu powołanego art. 551 Kodeksu cywilnego. Transakcji bowiem nie będzie towarzyszył transfer składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
Transakcja zbycia nie będzie stanowiła również zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. Z okoliczności sprawy podanych przez Wnioskodawcę nie wynika bowiem, aby przedmiot transakcji stanowił masę majątkową wydzieloną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, która umożliwiłaby funkcjonowanie jako niezależne przedsiębiorstwo.
Jak wskazano w opisie sprawy, w ramach transakcji nie dojdzie do żadnego procesu wyodrębnienia organizacyjnego działalności gospodarczej realizowanej przez stanowiący przedmiot transakcji zespół składników majątkowych. Zgodnie z decyzją sędziego komisarza, Wnioskodawca nie może prowadzić działalności gospodarczej co za tym idzie nie istnieją struktury organizacyjne, w których można by dokonać takiego wyodrębnienia. W ramach transakcji nie dojdzie do sukcesji kapitału ludzkiego, rozumianej jako przejście zakładu pracy na zasadach sformułowanych w art. 231 Kodeksu Pracy.
Na gruncie analizowanej sprawy nie dojdzie również do wyodrębnienia finansowego przedmiotu transakcji. Jak wskazał Wnioskodawca z zakresu umowy dzierżawy nie wynika, aby do samego przedmiotu dzierżawy dało się przypisać zobowiązania charakterystyczne dla działalności gospodarczej inne niż koszty utrzymania dzierżawionego majątku. W ramach transakcji nie dojdzie do przeniesienia ksiąg z Wnioskodawcy na Nabywcę, ani sukcesji prawa do wejścia w rolę strony umowy o prowadzenie rachunków bankowych, czy też umów związanych z zapewnieniem finansowania.
Na moment dokonania opisanej we wniosku transakcji mający być przedmiotem zbycia zespół składników nie będzie wyodrębniony funkcjonalnie. Jak wskazał Wnioskodawca zespół nieruchomości oraz ruchomości wraz z związanymi z ruchomościami wartościami niematerialnymi i prawnymi nie jest wystarczający do prowadzenia samoistnej działalności jako wyodrębniony podmiot gospodarczy.
Ponadto w analizowanym przypadku, zgodnie z podanymi przez Wnioskodawcę informacjami nie jest możliwe prowadzenie lub kontynuowanie działalności gospodarczej w oparciu jedynie o składniki majątku stanowiące przedmiot transakcji. Jak podaje Wnioskodawca, jeżeli intencją Nabywcy będzie prowadzenie lub kontynuacja działalności Wnioskodawcy, będzie on zmuszony do zaangażowania innych składników majątku oraz nawiązania odpowiednich umów z dostawcami. Dla zapewnienia przez Nabywcę zdolności operacyjnej działalności gospodarczej opartej o przedmiot zbycia konieczne jest zastosowanie wiedzy merytorycznej i organizacyjnej, wyposażenie przedmiotu transakcji w pracowników, stosowne prawa autorskie lub prawa własności przemysłowej do wytwarzania wyrobów, odpowiednie zapasy materiałowe, adekwatne źródła finansowania oraz stosowne umowy związane z dostawami mediów czy też usług profesjonalnych.
Podsumowując, w rozpatrywanej sprawie zbycie zespołu wskazanych składników majątkowych w trybie przetargu („przedmiotu dzierżawy”) nie będzie stanowiło zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, której definicję zawiera art. 2 pkt 27e ustawy. Tym samym do transakcji tej przepis art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie miał zastosowania.
Zatem stanowisko Wnioskodawcy, jest prawidłowe.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego**,** za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili