0111-KDIB3-1.4012.711.2021.4.MSO

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 2 sierpnia 2021 r. (data wpływu 6 sierpnia 2021 r.), uzupełnionym pismem z 25 października 2021 r. (data wpływu 2 listopada 2021 r.) i pismem z 25 października 2021 r. (data wpływu 9 listopada 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku w związku z zawarciem umowy pożyczki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 sierpnia 2021 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku w związku z zawarciem umowy pożyczki.

Wniosek został uzupełniony pismem z 25 października 2021 r. (data wpływu 2 listopada 2021 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z 12 października 2021 r. znak: 0111-KDIB2-3.4014.294.2021.2.JKA, 0111-KDIB3-1.4012.711.2021.3.MSO oraz pismem z 25 października 2021 r. (data wpływu 9 listopada 2021 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółka (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (…) spółka komandytowa, zwana dalej Wnioskodawcą, prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowana, jako czynny podatnik VAT (podatek od towarów i usług), posiada siedzibę na terytorium Polski.

Wnioskodawca zawarł z inną spółką (także podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, będącym czynnym podatnikiem VAT, mającym siedzibę na terytorium Polski) w dniu (…) lipca 2021 r. umowę pożyczki w rozumieniu art. 720 Kodeksu cywilnego. Przedmiotem umowy była kwota wyrażona w złotych, z tytułu zawartej umowy pożyczkodawcy należą się odsetki, jako wynagrodzenie.

Pożyczkodawca w ramach swojej działalności gospodarczej nie prowadzi działalności finansowej polegającej na udzielaniu pożyczek. W przedmiocie działalności gospodarczej pożyczkodawcy określonym umową spółki i uwidocznionym w Krajowym Rejestrze Sądowym nie figuruje udzielanie pożyczek ani inna tego typu działalność finansowa. Zważywszy jednak, iż spółka udzielająca pożyczki jest czynnym podatnikiem podatku VAT i z tytułu udzielonej pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a czynność udzielenia pożyczki podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem VAT, gdy podmiot jej udzielający działa jako podatnik VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zatem udzielanie pożyczek przez podatnika VAT spełnia przesłanki uznania takiej czynności za podlegającą opodatkowaniu VAT, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielania, gdyż jest to świadczenie na rzecz innego podmiotu polegające na udostępnieniu w zamian za wynagrodzenie (odsetki) kapitału na wskazany w umowie czas.

Mając na względzie, że czynność polegająca na udzieleniu pożyczki w zamian za wynagrodzenie z tytułu korzystania z cudzego kapitału w postaci odsetek jest odpłatnym świadczeniem usług, a tym samym stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, na zasadzie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów usług, zwalnia się od podatku VAT usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Przy czym ustawodawca nie stawia dodatkowych warunków w tym względzie.

Wnioskodawca pismem z 25 października 2021 r. (data wpływu 2 listopada 2021 r.), uzupełnił opis stanu faktycznego w zakresie podatku od towarów i usług o następujące informacje:

Pożyczkodawca jest czynnym podatnikiem VAT, dysponował nadwyżką środków finansowych, przedmiotem działalności Pożyczkodawcy nie jest udzielanie pożyczek.

Spółka zarówno w umowie Spółki jak i we wpisie w Krajowym Rejestrze Sądowym w zakresie swojej działalności nie ma wpisanego do przedmiotu działalności udzielania pożyczek ani też innej podobnej działalności finansowej. Wcześniej Pożyczkodawca nie udzielał pożyczek i nie prowadził działalności w tym zakresie. Nie jest jednak wykluczone, że w przyszłości, udzieli kolejnej pożyczki, odpłatnej lub nieodpłatnej.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie w zakresie podatku od towarów i usług, sformułowane ostatecznie w piśmie z 25 października 2021 r. (data wpływu 9 listopada 2021 r.):

Czy przedstawiona umowa pożyczki będzie opodatkowana podatkiem VAT, a jednocześnie zwolniona z tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług, sformułowane w piśmie z 25 października 2021 r. (data wpływu 2 listopada 2021 r.):

(…)

Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Udzielenie pożyczek, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy u VAT, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, że powyższe usługi mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, to tym samym korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie ww. przepisu. Objęcie tych czynności regulacjami w zakresie podatku od towarów i usług wywołuje skutek w postaci wyłączenia z obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dlatego też, skoro otrzymana przez Wnioskodawcę pożyczka pieniężna jest zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zatem w stosunku do niej będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Konsekwencją tego stanu rzeczy jest konstatacja, iż na Wnioskodawcy, jako pożyczkobiorcy, z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki, nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Według Pożyczkobiorcy w związku z powyższym, że czynność udzielenia pożyczki, jako odpłatne świadczenie usługi zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednak z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Na wstępie niniejszej interpretacji należy wyjaśnić, iż Wnioskodawca (Pożyczkobiorca) został uznany za podmiot zainteresowany w sprawie będącej przedmiotem wniosku w związku z możliwością opodatkowania ww. czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych w przypadku, gdyby czynność udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę nie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powyższego wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podatnika.

Według art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm. ). Zgodnie z ww. przepisem – przez umowę pożyczki, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowany, jako czynny podatnik VAT, posiada siedzibę na terytorium Polski.

Wnioskodawca zawarł z inną spółką (także podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, będącym czynnym podatnikiem VAT, mającym siedzibę na terytorium Polski) w dniu (…) lipca 2021 r. umowę pożyczki w rozumieniu art. 720 Kodeksu cywilnego. Przedmiotem umowy była kwota wyrażona w złotych, z tytułu zawartej umowy pożyczkodawcy należą się odsetki, jako wynagrodzenie.

Pożyczkodawca w ramach swojej działalności gospodarczej nie prowadzi działalności finansowej polegającej na udzielaniu pożyczek.

W przedmiocie działalności gospodarczej pożyczkodawcy określonym umową spółki i uwidocznionym w Krajowym Rejestrze Sądowym nie figuruje udzielanie pożyczek ani inna tego typu działalność finansowa.

Pożyczkodawca jest czynnym podatnikiem VAT, dysponował nadwyżką środków finansowych. Wcześniej Pożyczkodawca nie udzielał pożyczek i nie prowadził działalności w tym zakresie.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność udzielenia pożyczki, spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Tym samym Pożyczkodawcę należy uznać za podatnika z tytułu udzielenia pożyczki Wnioskodawcy.

W konsekwencji wskazana we wniosku czynność udzielenia przez Pożyczkodawcę pożyczki na rzecz Wnioskodawcy stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wyjaśnić należy, że wykonywana czynność może być opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy – zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, należy wskazać, że czynność udzielenia na rzecz Wnioskodawcy odpłatnej pożyczki przez Pożyczkodawcę stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy.

Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie – usługa udzielenia Wnioskodawcy pożyczki przez Pożyczkodawcę będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie ww. przepisu.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Jednocześnie należy podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze powyższe, interpretacja indywidualna skierowana jest wyłącznie do Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków prawnych w stosunku do Pożyczkodawcy.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres:

- Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub

- drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy),

w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.