0114-KDIP4-3.4012.430.2021.2.IG
📋 Podsumowanie interpretacji
Wnioskodawca, jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej i niebędąca czynnym podatnikiem VAT, wraz z małżonką planuje odpłatne zbycie działek gruntu nr 1 i 2 na rzecz spółki z o.o., która jest czynnym podatnikiem VAT. Działki te były wykorzystywane do działalności rolniczej, a Wnioskodawca był podatnikiem ryczałtowym. Wnioskodawca i jego małżonka nie ponosili żadnych wydatków na te nieruchomości poza prywatnymi, związanymi z ich utrzymaniem, remontami czy przystosowaniem do potrzeb mieszkalno-bytowych. Organ podatkowy uznał, że Wnioskodawca i małżonka nie będą podatnikami VAT w związku z planowanym odpłatnym zbyciem działek nr 1 i 2, ponieważ sprzedaż ta będzie miała miejsce w ramach zarządu majątkiem prywatnym, a nie w ramach działalności gospodarczej.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14r ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku wspólnym z 18 czerwca 2021 r. (data wpływu 21 czerwca 2021 r.), uzupełnionym pismem z 21 września 2021 r. (data wpływu 23 września 2021 r.) na wezwanie Organu z 10 września 2021 r. (doręczone 14 września 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych sprzedaży działek – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
21 czerwca 2021 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych sprzedaży działek. Wniosek został uzupełniony pismem z 21 września 2021 r. (data wpływu 23 września 2021 r.) na wezwanie Organu z 10 września 2021 r. (doręczone 14 września 2021 r.).
We wniosku złożonym przez:
- Zainteresowanego będącego stroną postępowania:
Pana S. C.
- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:
Panią B. C.
- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:
Sp. z o.o.
przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe:
Pan S. C. (Wnioskodawca, Zainteresowany będący Stroną Postępowania) jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej oraz niebędącą zarejestrowanym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług) czynnym.
W (…) Wnioskodawca nabył od rodziny na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej wraz z B. C. (Małżonka, Zainteresowany niebędący stroną postępowania 1) nieruchomość położoną przy (…), stanowiącą dziś między innymi działki gruntu nr 1 oraz 2, będące przedmiotem niniejszego wniosku.
Działka 1 zabudowana jest budynkiem mieszkalnym i gospodarczymi, które wybudowane zostały prywatnie przez rodziców Wnioskodawcy/Małżonki ponad 50 lat temu. (…) złożono wniosek o pozwolenie na ich rozbiórkę.
Działka 2 jest niezabudowana.
Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego działki znajdują się częściowo na terenie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, częściowo usług oświaty i zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a częściowo na terenach ulic dojazdowych. Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów oraz mapami ewidencyjnymi działka nr 1 stanowi grunt rolny zabudowany a działka nr 2 grunty rolne.
Wnioskodawca i Małżonka nie dokonywali od czasu nabycia ww. działek żadnych nakładów na te nieruchomości innych niż prywatne wynikające z konieczności utrzymania, remontów czy przystosowania na potrzeby mieszkalno-bytowe. W szczególności nie dokonywali zmian geodezyjnych ani stanu prawnego tych działek. Działka 2 była wykorzystywana na potrzeby mieszkalne oraz jako gospodarstwo rolne.
Wnioskodawca i Małżonka planują odpłatnie zbyć ww. działki na rzecz sp. z o.o. (Nabywca, Zainteresowany niebędący stroną postępowania 2).
Do dnia planowanego odpłatnego zbycia budynki na działce 1 nie zostaną rozebrane.
Nabywca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nabywane działki będą częścią inwestycji Nabywcy polegającej na budowie budynków mieszkalnych. Budynki będą po zakończeniu inwestycji przedmiotem sprzedaży wraz z udziałem w działkach, które to transakcje stanowić będą dla Nabywcy czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.
Wnioskodawca, Małżonka i Nabywca powzięli wątpliwość co do opodatkowania podatkiem od towarów i usług odpłatnego zbycia działek nr 1 i 2.
W uzupełnieniu wniosku wskazano, że:
Sprzedający posiadają również działki nr 3, 4 i 5 (…) oraz działkę nr 6 (…), nabyte na podstawie umów darowizn od rodziców, w celach uprawy roli.
Sprzedający w chwili obecnej nie mają planów sprzedaży innych nieruchomości.
Działki nr 1 i 2 nie były i nie są wykorzystywane przez Sprzedających do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, nie były i nie są przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Działki te były wykorzystywane do działalności rolniczej. Produkty rolne były sprzedawane bez VATu, a Wnioskodawca był podatnikiem ryczałtowym.
W związku z planowaną sprzedażą działek nr 1 i 2 nie podpisano z nabywcą umowy przedwstępnej sprzedaży.
Działki były wykorzystywane w celu uprawy roli.
Budynek mieszkalny został oddany do użytkowania ok. (…) temu, a budynki gospodarcze ok. (…) wcześniej.
W ostatnich 2 latach przed sprzedażą Sprzedający nie ponosili wydatków na ulepszenie tych budynków, stanowiących co najmniej 30% ich wartości początkowej.
Małżonka Wnioskodawcy nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Sprzedający nie występowali o uchwalenie lub zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu, na którym znajdują się działki mające być przedmiotem sprzedaży, bądź wydanie decyzji o warunkach zabudowy.
Sprzedający zamierzają udzielić kupującemu pełnomocnictwa do celów wystąpienia o pozwolenie na budowę.
Sprzedający nie prowadzili jakichkolwiek działań zmierzających do zwiększenia wartości działek np. budowa drogi, uzbrojenie terenu, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetyczne, ogrodzenie działek.
Sprzedający nie prowadzili jakichkolwiek działań marketingowych w celu sprzedaży działek.
Sprzedający obecnie nie zamierzają sprzedawać żadnych innych nieruchomości.
Wcześniej Sprzedający sprzedali działkę (…), którą nabyli umową darowizny w latach (…).
Celem była kontynuacja prowadzonej działalności rolniczej. Sprzedaż miała miejsce w (…).
Sprzedający nie byli z tego tytułu zobowiązani do zarejestrowania się jako podatnicy VAT.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
1. Czy Wnioskodawca i Małżonka będą z tytułu planowanego odpłatnego zbycia działek nr 1 i 2 podatnikami podatku od towarów i usług?
2. W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie 1, czy Nabywcy przysługiwać będzie prawo do odliczenia całości podatku VAT związanego z nabyciem działek nr 1 i 2 od Wnioskodawcy i Małżonki?
Stanowisko Zainteresowanych:
1. Zdaniem Zainteresowanych Wnioskodawca i Małżonka nie będą z tytułu planowanego odpłatnego zbycia działek nr 1 i 2 podatnikami podatku od towarów i usług.
2. W przypadku, wbrew stanowisku Zainteresowanych, odpowiedzi twierdzącej na pytanie 1, zdaniem Zainteresowanych Nabywcy przysługiwać będzie prawo do odliczenia całości podatku VAT związanego z nabyciem działek nr 1 i 2 od Wnioskodawcy i Małżonki.
Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych
Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT podatnikami podatku od towarów usług są m.in. osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Ust. 2 z kolei definiuje działalność gospodarczą jako wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Obejmuje ona w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z treści przytoczonych przepisów wynika, że aby zachowania danego podmiotu uznać za działalność gospodarczą, istotne znaczenia ma ich zorganizowany i ciągły charakter. Zatem planowana przez Wnioskodawcę i Małżonkę dostawa gruntów podlegałaby opodatkowaniu VAT, gdyby ich działaniom w tym zakresie można było przypisać wskazane znamiona działalności gospodarczej.
W kwestii opodatkowania VAT dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywcy w celu jej dokonania podjęli aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca lub usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT (co skutkowałoby uznaniem go za podatnika), czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządzania ich majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie (szczególnie rodzinne/prywatne) lub sprzedaż rzeczy nie stanowi bowiem wykorzystywania majątku rzeczowego w sposób ciągły w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 Dyrektywy VAT, a tym samym art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT.
W orzecznictwie powstałym na gruncie wskazanych przepisów Ustawy o VAT i Dyrektywy VAT (m. in. wyrok NSA z 27 maja 2014 r. sygn. akt I FSK 774/13) sądy administracyjne wskazują na kryteria, jakimi należy kierować się przy ocenie, czy mamy do czynienia z działalnością gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami czy z zarządem majątkiem prywatnym. Zgodnie z nim na gospodarczy charakter uzyskiwanego dochodu mógłby wskazywać zespół powiązanych ze sobą działań podatnika, polegających na: wielokrotnym nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem), wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym przygotowanych w ten sposób do zbycia nieruchomości oraz dokonywaniu tych transakcji (nabycia i zbycia) w stosunkowo krótkim przedziale czasowym.
O kwalifikacji uzyskanych przez podatnika dochodów do działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy o VAT nie mogą zaś zdaniem sądów administracyjnych w sposób zasadniczy i wyłączny decydować takie tylko okoliczności, jak: liczba transakcji sprzedaży, osiągnięcie zysku (rozumianego jako nadwyżka między kosztami zakupu, a przychodem ze sprzedaży), nawet podział dużej nieruchomości gruntowej na mniejsze działki dla poprawy możliwości zagospodarowania oraz poszukiwanie nabywców przez składanie ofert sprzedaży. Wszystkie te formy aktywności mogą mieścić się w zwykłych czynnościach związanych z właściwym zarządem własnym majątkiem. Nie przekraczają granic takiego zarządu czynności stanowiące naturalną konsekwencję prawidłowego gospodarowania własnym mieniem. Działań z zachowaniem - normalnych w takich przypadkach - reguł gospodarności nie należy z gruntu utożsamiać z działalnością gospodarczą. W ramach zwykłego zarządu sprawami majątkowymi może mieścić się również nabycie nieruchomości na tzw. lokatę i dochód ze sprzedaży takiej nieruchomości także nie będzie związany z działalnością gospodarczą, jeżeli między datą nabycia i sprzedaży upłynął dłuższy okres, a na operację zbycia takiej nieruchomości nie nakładałyby się inne transakcje o podobnym charakterze, tworzące razem obraz działalności zorganizowanej i ciągłej, z której podatnik uczyniłby sobie trwałe źródło zarobkowania.
Dokonanie przez Wnioskodawcę i Małżonkę czynności odpłatnego zbycia jednorazowo całego terenu nie przesądza o tym, że z tego powodu staną się oni podatnikami VAT. Przyjęcie, iż sprzedając posiadane tereny budowlane Wnioskodawca i Małżonka działają w charakterze podatników prowadzących działalność handlową wymagałoby, aby ich czynności przybrały formę profesjonalną (zawodową) i ciągłą (stałą), powtarzalną, potwierdzoną obiektywnymi dowodami zamiaru ich kontynuacji, czyli w konsekwencji formę zorganizowaną. Przesłanka stałości wynika z porównania art. 9 i art. 12 Dyrektywy VAT - art. 12 wprowadza jako zasadę szczególną możliwość uznania za podatników także podmiotów działających w sposób sporadyczny, co oznacza iż zasadą ogólną jest, by taka działalność była opodatkowana jedynie gdy wykonywana jest w sposób niesporadyczny (stały).
W świetle powyższego jednorazowa sprzedaż działek nabytych przez Wnioskodawcę i Małżonkę 11 lat temu i pozostawionych do dziś w niezmienionym stanie prawnym i geodezyjnym (za wyjątkiem zmiany miejscowego planu, na którą Wnioskodawca i Małżonka nie mieli wpływu i odbyła się ona bez ich udziału), nie może być uznana za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy o VAT. Nie miało tu bowiem miejsce nabycie terenów w celu ich dalszej odsprzedaży, lecz w celu zaspokojenia potrzeb mieszkalno-bytowych przez długie lata. W żadnym wypadku nie można zatem mówić o zorganizowanym i ciągłym charakterze działalności Wnioskodawcy i Małżonki w odniesieniu do zbywanych nieruchomości.
Zdaniem Zainteresowanych Wnioskodawca i Małżonka nie będą z tytułu planowanego odpłatnego zbycia działek nr 1 i 2 podatnikami podatku od towarów i usług.
Nabywca prowadzić będzie działalność m.in. w zakresie realizacji projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków oraz wynajmu/sprzedaży nieruchomości własnych. Nabywane od Wnioskodawcy i Małżonki działki staną się częścią inwestycji Nabywcy polegającej na budowie budynków mieszkalnych. Budynki będą po zakończeniu inwestycji przedmiotem sprzedaży wraz z udziałem w działkach, które to transakcje stanowić będą dla Nabywcy czynności opodatkowane VAT.
Na podstawie art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT Nabywcy przysługiwać będzie - pod warunkami i na zasadach określonych w innych przepisach tej ustawy - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na zakupach inwestycyjnych i bieżących w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu stanowi m.in. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez Nabywcę z tytułu nabycia towarów i usług oraz dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi (art. 86 ust. 2 pkt 1 Ustawy o VAT).
W przypadku - wbrew stanowisku Zainteresowanych - odpowiedzi twierdzącej na pytanie 1, Wnioskodawca i Małżonka zarejestrują się zatem jako podatnicy VAT czynni i wystawią z tytułu odpłatnej dostawy działek nr 1 i 2 faktury.
Ponieważ nabyte od Wnioskodawcy i Małżonki działki będą wykorzystywane przez Nabywcę do wykonywania czynności opodatkowanych, w przypadku - wbrew stanowisku Zainteresowanych -odpowiedzi twierdzącej na pytanie 1, przysługiwać mu będzie prawo do odliczenia całości podatku VAT związanego z nabyciem działek nr 1 i 2 od Wnioskodawcy i Małżonki.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Należy zatem stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
-
określone udziały w nieruchomości,
-
prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
-
udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Podatnikami – według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. „Teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady).
Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania VAT sprzedaży działek istotne jest, czy sprzedający w celu dokonania sprzedaży gruntów podjął/podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania zbywcy nieruchomości za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.
Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej oraz niebędącą zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.
W (…) Wnioskodawca nabył od rodziny na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej wraz z Małżonką - nieruchomość stanowiącą dziś między innymi działki gruntu nr 1 oraz 2, będące przedmiotem wniosku.
Działka 1 zabudowana jest budynkiem mieszkalnym i gospodarczymi, które wybudowane zostały prywatnie przez rodziców Wnioskodawcy/Małżonki ponad (…) temu. (…) roku złożono wniosek o pozwolenie na ich rozbiórkę. Do dnia planowanego odpłatnego zbycia budynki na działce 1 nie zostaną rozebrane. Działka 2 jest niezabudowana.
Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego działki znajdują się częściowo na terenie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, częściowo usług oświaty i zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a częściowo na terenach ulic dojazdowych. Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów oraz mapami ewidencyjnymi działka nr 1 stanowi grunt rolny zabudowany a działka nr 2 grunty rolne.
Wnioskodawca i Małżonka nie dokonywali od czasu nabycia ww. działek żadnych nakładów na te nieruchomości innych niż prywatne wynikające z konieczności utrzymania, remontów czy przystosowania na potrzeby mieszkalno-bytowe. W szczególności nie dokonywali zmian geodezyjnych ani stanu prawnego tych działek. Działka 2 była wykorzystywana na potrzeby mieszkalne oraz jako gospodarstwo rolne.
Wnioskodawca i Małżonka planują odpłatnie zbyć ww. działki na rzecz Nabywcy.
Nabywca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nabywane działki będą częścią inwestycji Nabywcy polegającej na budowie budynków mieszkalnych. Budynki będą po zakończeniu inwestycji przedmiotem sprzedaży wraz z udziałem w działkach, które to transakcje stanowić będą dla Nabywcy czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.
Sprzedający posiadają również działki nr 3, 4 i 5 oraz działkę nr 6 , nabyte na podstawie umów darowizn od rodziców w (…), w celach uprawy roli.
Sprzedający w chwili obecnej nie mają planów sprzedaży innych nieruchomości.
Działki nr 1 i 2 nie były i nie są wykorzystywane przez Sprzedających do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, nie były i nie są przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Działki te były wykorzystywane do działalności rolniczej. Produkty rolne były sprzedawane bez VAT, a Wnioskodawca był podatnikiem ryczałtowym.
W związku z planowaną sprzedażą działek nr 1 i 2 nie podpisano z nabywcą umowy przedwstępnej sprzedaży.
Budynek mieszkalny został oddany do użytkowania ok. (…) temu, a budynki gospodarcze ok. (…) wcześniej. W ostatnich 2 latach przed sprzedażą Sprzedający nie ponosili wydatków na ulepszenie tych budynków, stanowiących co najmniej 30% ich wartości początkowej.
Małżonka Wnioskodawcy nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Sprzedający nie występowali o uchwalenie lub zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu, na którym znajdują się działki mające być przedmiotem sprzedaży, bądź wydanie decyzji o warunkach zabudowy.
Sprzedający zamierzają udzielić kupującemu pełnomocnictwa do celów wystąpienia o pozwolenie na budowę.
Sprzedający nie prowadzili jakichkolwiek działań zmierzających do zwiększenia wartości działek np. budowa drogi, uzbrojenie terenu, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetyczne, ogrodzenie działek.
Sprzedający nie prowadzili jakichkolwiek działań marketingowych w celu sprzedaży działek.
Sprzedający obecnie nie zamierzają sprzedawać żadnych innych nieruchomości.
Wcześniej Sprzedający sprzedali działkę, którą nabyli umową darowizny w latach (…).
Celem była kontynuacja prowadzonej działalności rolniczej. Sprzedaż miała miejsce w (…). Sprzedający nie byli z tego tytułu zobowiązani do zarejestrowania się jako podatnicy VAT.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Zainteresowanych dotyczą tego, czy Wnioskodawca i Małżonka będą z tytułu planowanego odpłatnego zbycia działek nr 1 i 2 podatnikami podatku od towarów i usług a w przypadku uznania Ich za podatników - kwestia prawa do odliczenia całości podatku VAT związanego z nabyciem działek nr 1 i 2 przez Nabywcę.
Jak wyjaśniono wyżej - odwołując się do treści przepisów ustawy - w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym wykluczone są z grona podatników VAT.
W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Z wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
W świetle powyższego w przedmiotowej sprawie należy ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy Wnioskodawca i Jego Małżonka będą działać w charakterze podatników zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 ustawy.
W niniejszej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy działek Wnioskodawca i Jego Małżonka wystąpią w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.
Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest również określenie podmiotu dokonującego tej dostawy za występującego w związku ze sprzedażą, jako podatnika podatku od towarów i usług. W analizowanej sprawie takich przesłanek brak. W omawianej sytuacji, działania Sprzedawców nie świadczą o zamiarze wykonywania działalności gospodarczej w zakresie profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Wnioskodawca nabył działki od rodziny na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej wraz z Małżonką. Działki będące w posiadaniu Sprzedawców nie są i nie były wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i nie są i nie były przedmiotem żadnych umów najmu i dzierżawy i innych o podobnym charakterze. Działki były wykorzystywane do działalności rolniczej. W związku planowaną sprzedażą nie została podpisana żadna umowa przedwstępna. Sprzedawcy nie poczynili jakichkolwiek działań zmierzających do zwiększenia wartości działek mających być przedmiotem sprzedaży. Sprzedawcy nie są podatnikami podatku od towarów i usług. Sprzedawcy nie występowali o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla sprzedawanych działek, nie prowadzili też żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży. Sprzedawcy zamierzają jedynie udzielić kupującemu pełnomocnictwa do wystąpienia o pozwolenie na budowę.
Wobec powyższego, w rozpatrywanej sprawie sprzedaż działek 1 i 2 należy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Sprzedawcy dokonując dostawy działek korzystać będą z przysługującego im prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni to przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, i nie wystąpią Oni w roli podatników podatku od towarów i usług. Skutkiem powyższego transakcja zbycia ww. działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym stanowisko Zainteresowanych w zakresie objętym pytaniem nr 1 jest prawidłowe.
Z uwagi na uznanie stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1 za prawidłowe, Organ odstąpił od udzielenia odpowiedzi na pytanie nr 2, gdyż Zainteresowani oczekiwali na nie odpowiedzi wyłącznie w sytuacji uznania stanowiska w odniesieniu do pytania nr 1 za nieprawidłowe.
Niniejsza interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/Skrytka ESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili