0114-KDIP4-2.4012.590.2021.2.KS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 5 sierpnia 2021 r. (data wpływu 9 sierpnia 2021 r.), uzupełnionym pismem z pismem z 14 października 2021 r. (data wpływu 14 października 2021 r.) na wezwanie tut. Organu z 4 października 2021 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia własności Nieruchomości na podstawie nieodpłatnej umowy nienazwanej powierniczego przewłaszczenie nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

9 sierpnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia własności Nieruchomości na podstawie nieodpłatnej umowy nienazwanej powierniczego przewłaszczenie nieruchomości.

Złożony wniosek został uzupełniony pismem z 14 października 2021 r. (data wpływu 14 października 2021 r.) na wezwanie tut. Organu z 4 października 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości gruntowej, na której znajdują się ruiny XIV - wiecznego Zamku w (…) oraz zabudowań folwarcznych. W związku z planami rewitalizacji nieruchomości Wnioskodawca zdecydował o przeniesieniu nieruchomości do spółki celowej, która prowadzić będzie proces budowlany i rewitalizacyjny. Przeniesienie własności nieruchomości dokonane będzie w drodze powierniczego przewłaszczenia nieruchomości przed podjęciem działań budowlanych i rewitalizacyjnych, mającego charakter nieodpłatny.

Nieruchomość obejmuje działki:

1. A - niezabudowana działka (1),

2. B - działka zabudowana ruinami zamku oraz jednym budynkiem folwarcznym (2),

3. C - działka zabudowana budynkami folwarku (3),

4. D - działka niezabudowana będąca części folwarku (4).

Działki A-D wraz zabudowaniami dalej zwane są łącznie „Nieruchomością”. Nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawcę w drodze licytacji komorniczej w 2018 r., w toku postępowania egzekucyjnego w postępowaniu cywilnym. Nabycie to nie było opodatkowane podatkiem podatku od towarów i usług, wedle wiedzy Wnioskodawcy – jako zwolnione było z podatku od towarów i usług.

Nieruchomość historycznie i funkcjonalnie stanowi całość. Wszystkie działki objęte są jedną księgą wieczystą. Obecny podział Nieruchomości na działki wynika z decyzji poprzednich właścicieli. Głównym obiektem Nieruchomości są ruiny zamku znajdującego się na działce 2, który do 1945 r. funkcjonował i był rezydencją mieszkalną rodziny (…). Zamek został spalony (`(...)`) w 1945 r. zachowały się jednak ruiny. Od czasu spalenia nie udało się odrestaurować zabytku. Obok zamku znajduje się obszar folwarku (działka 3 i 4 oraz częściowo 2). Zachowało się tam pięć budynków, z których jeden do chwili obecnej jest zamieszkały pomimo jego bardzo złego stanu technicznego. Budynki datowane są na XIX w. Działka nr 1 stanowi część tzw. podzamcza tj. niezabudowanego terenu będącego kiedyś parkiem.

Nieruchomość, jak i jej poszczególne elementy są wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków:

1. Zamek w (…) został uznany za zabytek decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w (…) z 10 lipca 1959 r. i znajduje się obecnie w rejestrze zabytków pod pozycją (…);

2. Zespół Folwarczny w (…) obejmujący teren dawnego folwarku wraz z ogrodami, w skład zespołu zabudowy wchodzą obora, spichlerz, chlewnia, stajnia, obora - obejmuje m.in. działki, 4, 3, 1 - został wpisany do rejestru zabytków decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w (…) z 8 lutego 1990 r. i obecnie znajduje się w rejestrze pod pozycją (…);

3. Założenia parkowo-krajobrazowe w (…), gm. (…) obejmujące teren m.in. obecnej działki 2, 1 - wpisane do rejestru zabytków pod pozycją (…).

Dla obszaru, na którym położona jest Nieruchomość istnieje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wprowadzony uchwałą nr (…) z 3 grudnia 2003 r. (…). Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego dla całego obszaru Nieruchomości przewiduje usługi kultury oraz ścisły reżim konserwatorski. Nieruchomość leży w strefie ochrony „W”, „A” i „B” określonych w MPZP. Prowadzenie jakichkolwiek robót budowalnych wymaga zgody wojewódzkiego konserwatora zabytków, nadto w obszarze tym wymagana jest rewitalizacja istniejących obiektów. Zgodnie z treścią MPZP m.in.

a. Ochrona wartości kulturowych i krajobrazowych wsi (…) polega na zachowaniu, wyeksponowaniu oraz harmonijnej adaptacji struktur i elementów historycznych w dalszym procesie rozwoju przestrzennego wsi. Elementem dominującym w istniejącej i projektowanej strukturze przestrzennej wsi (…) jest zespół zabytkowego wielkoprzestrzennego założenia krajobrazowego jakim jest zabytkowy zamek gotycki wraz z parkiem i folwarkiem.

b. Na obszarze strefy „W” obowiązuje zakaz wszelkiej działalności budowlanej, nie związanej bezpośrednio z rewaloryzacją tych terenów. Dopuszcza się ograniczone działania polegające na konserwacji zachowanych fragmentów zabytkowych, ich ekspozycji w terenie, względnie zaznaczenie śladów (trwałych ruin).

c. Strefa „A” - pełnej ochrony konserwatorskiej o historycznej strukturze przestrzennej, o wartościach kulturowych. Obejmuje obszar, na którym elementy historycznego układu przestrzennego wsi (`(...)`), tzn. rozplanowanie, zabudowa oraz integralnie związane z nimi teren i krajobraz wyraźnie wyodrębniający układ przestrzenny o wartościach zabytkowych. Działania konserwatorskie winny zmierzać do możliwie najpełniejszej rewaloryzacji historycznego układu przestrzennego.

d. strefa „B” - ochrony konserwatorskiej historycznej struktury przestrzennej o wartości kulturowej, położonych poza strefą „A”. Pełni funkcję strefy pośredniej pomiędzy zabytkowym obszarem strefy „A”, a obszarami współczesnej zabudowy i użytkowania terenu.

e. działania konserwatorskie w strefie „W” i „A” winny zmierzać do możliwie najpełniejszej rewaloryzacji układu przestrzennego, restauracji i modernizacji technicznej zamku, rekonstrukcji fragmentów historycznej architektury, restauracji i rekonstrukcji historycznej, założenia krajobrazowego urbanistycznego zespołu rezydencjonalnego wraz z parkiem krajobrazowym,

f. działania konserwatorskie w strefie „B”, „K” i „E”, obejmujące zabudowania folwarczne wraz z fragmentem parku, winny polegać na restrukturyzacji zespołu w sposób nie kolidujący z zabytkowym otoczeniem. Dopuszcza się możliwość zmiany funkcji obiektów dawnego folwarku na zgodną z przeznaczeniem podstawowym i dopuszczalnym oraz lokalizacji nowych obiektów w obrębie dawnego folwarku pod warunkiem dostosowania ich do historycznej formy i skali zabudowy folwarku.

g. zdegradowany park wymaga odtworzenia, a w zachowanych partiach rekultywacji w oparciu o specjalistycznie opracowana dokumentację. Wszelkie zabiegi dotyczące zachowania elementów przyrodniczych parku, tak w zakresie uzupełnień substancji przyrodniczej parku, jak i usunięcia ewentualnych elementów degradujących, wymagają poprzedzenia przez powyższe ustalenia dokumentacyjne. Zaleca się wygrodzenie obszaru parku w sposób stały i estetyczny.

Dotychczas na nieruchomości nie były prowadzone prace ulepszające, których wartość przekraczałaby 30%.

Planowana transakcja przewłaszczenia powierniczego nieruchomości ma na celu ułatwienie procesu rewitalizacji Nieruchomości, mając na względzie skomplikowany charakter tego typu inwestycji. Przeniesienie własności nieruchomości będzie mieć charakter nieodpłatny. Z uwagi na specyfikę Nieruchomości, intencją Wnioskodawcy jest przeniesienie własności na czas rewitalizacji. Z tego względu umowa przewidywać będzie, iż w określonych sytuacjach Wnioskodawca będzie mógł żądać ewentualnego przeniesienia Nieruchomości. Zgodnie z projektem planowanej umowy:

1. Spółka celowa zobowiąże się do zwrotnego przeniesienia własności Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy na żądanie Wnioskodawcy, który może żądać zwrotnego przeniesienia własności Nieruchomości m.in. w przypadku:

a. braku realizacji przez Spółkę celową celu powierniczego przeniesienia Nieruchomości tj. rewitalizacji Nieruchomości,

b. braku należytej staranności spółki i doprowadzania do pogorszenia się stanu Nieruchomości,

c. prowadzenia prac rewitalizacyjnych i budowalnych niezgodnie z przepisami prawa lub sztuką budowlaną,

d. zakończenia realizacji celu przeniesienia własności Nieruchomości, tj. wykonanie rewitalizacji Nieruchomości zgodnie z przyjętym projektem.

2. Zobowiązanie zrealizowane zostanie przez zawarcie umowy zwrotnego przeniesienia własności Nieruchomości.

3. W przypadku naruszenia przez Spółkę celową zobowiązania do zwrotnego przeniesienia własności Nieruchomości Spółka celowa zapłaci na rzecz Wnioskodawcy karę umowną w wysokości wartości Nieruchomości w dniu braku realizacji zobowiązania umownego. Wnioskodawca uprawniony będzie do dochodzenia dalszego odszkodowania, jeżeli wysokość szkody przewyższać będzie wysokość kary umownej. Żądanie zapłaty kary umownej nie znosi uprawnienia Wnioskodawcy do wniesienia powództwa o złożenie zastępczego oświadczenia woli.

4. Spółka celowa przyjmując własność Nieruchomości zobowiąże się m.in. do:

a. dokonania rewitalizacji Nieruchomości w terminie 10 lat od dnia zawarcia niniejszej Umowy, wedle założeń i projektu zaakceptowanego przez Wnioskodawcę;

b. nie zawierania żadnych umów, których przedmiotem byłoby przeniesienie własności Nieruchomości lub zobowiązanie do przeniesienia własności (Nieruchomości lub jej części na rzecz jakichkolwiek innych osób niż Wnioskodawca, nie obciążania Nieruchomości w żadnej sposób, w tym ustanawiania na niej ograniczonych praw rzeczowych.

5. Mając na względzie charakter umowy - Spółka celowa nie będzie zobowiązana do zapłaty za przeniesienie własności Nieruchomości. Wnioskodawca będzie uiszczał na rzecz Spółki celowej wynagrodzenie za pełnienie roli powiernika Nieruchomości i prowadzenie prac rewitalizacyjnych na Nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy przeniesienie własności Nieruchomości na podstawie nieodpłatnej umowy nienazwanej powierniczego przewłaszczenia nieruchomości stanowi dostawę towarów rozumieniu art. 5 i 7 ustawy o podatku od towarów i usług?

2. Czy przeniesienie własności przedmiotowej Nieruchomości przed rozpoczęciem prac rewitalizacyjnych będzie dostawą dokonywaną po pierwszym zasiedleniu i w związku z tym podlegać będzie zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Umowa powierniczego przewłaszczenia (przeniesienia własności) Nieruchomości jest umową nienazwaną, która przenosić będzie własności Nieruchomości. W założeniu stron transakcji nie będzie to definitywne przeniesienie własności, nadto na mocy umowy Spółka celowa zobowiąże się do szeregu ograniczeń w zakresie rozporządzania Nieruchomością i jej wykorzystania. Przeniesienie własności Nieruchomości dokonane będzie nieodpłatnie. Jest to więc sytuacja tożsama z przewłaszczeniem nieruchomości na zabezpieczenie wierzytelności w jej początkowej części (zawarcie umowy).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów. Poprzez odpłatną dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług).

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa – jeżeli podatnikowi posługiwało, w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych (art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług).

Planowane przeniesienie własności Nieruchomości będzie mieć charakter nieodpłatny – albowiem przeniesienie własności będzie miało charakter powierniczy w celu przeprowadzenia rewitalizacji Nieruchomości i umowa zakłada zwrotne przeniesienie Nieruchomości m.in. po zakończeniu rewitalizacji. Wynagrodzenie, które przewiduje projekt umowy dotyczyć będzie usług pośrednictwa i realizacji prac rewitalizacyjnych.

W związku z powyższym analizy wymagało, czy zastosowanie w tej sytuacji będzie miał art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, których przewiduje, iż odpłatna dostawa towarów może być nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa.

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, z tego też względu uznać należy, iż jest równoważność pojęć towarów należących do podatnika a towarów należących do jego przedsiębiorstwa. Przedmiotowa Nieruchomość jest więc towarem należącym do przedsiębiorstwa podatnika.

W takiej sytuacji nieodpłatne przeniesienie własności Nieruchomości mogłoby być uznane za odpłatną dostawę, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Wnioskodawca wskazuje, iż nabycie przez niego Nieruchomości nabytych w drodze egzekucji komorniczej, było zwolnione z podatku od towarów i usług, w związku z tym Wnioskodawcy nie przysługiwało ani w całości ani w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia nieruchomości, albowiem transakcja była zwolniona z podatku.

Wobec powyższego uznać należy, iż dostawa Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług albowiem nie stanowi odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 5, art. 7 ust. 1 i art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad.2

Wnioskodawca stawia pytanie nr 2 na wypadek uznania, iż jego stanowisko w pkt 1 jest nieprawidłowe, jak również dla celów ustalenia rozumienia pierwszego zasiedlenia w przypadku Nieruchomości.

Wobec uznania, iż planowana transakcja jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, rozważania wymaga czy transakcja podlegać będzie zwolnieniu, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

Celem transakcji jest przeniesienie własności Nieruchomości do Spółki celowej celem umożliwienia rewitalizacji Nieruchomości i położonych na niej obiektów. Charakter całej Nieruchomości, jej funkcjonalna i historyczna nierozłączność sprawia, iż kluczowym w transakcji jest przeniesienie własności specyficznych zabytkowych obiektów, nie zaś samego gruntu. W związku z powyższym - pomimo tego, iż na przestrzeni lat nieruchomość została podzielona geodezyjnie przez poprzedniego właściciela na mniejsze działki w tym, dwie działki niezabudowane, to jednakże funkcjonalnie jest to jedna nieruchomość. Niezabudowane działki 1 i 4 nie mogą być w żaden sposób wykorzystane w oderwaniu od pozostałej części Nieruchomości, na której znajdują się zabytkowe budynki i budowle. Wszelkie ograniczenia określone w MPZP i wynikające z wpisu do rejestru zabytków dotyczą również tych dwóch działek niezabudowanych. Dlatego też dla potrzeb transakcji wszystkie działki traktowane są łącznie i w ocenie Wnioskodawcy stanowią część gruntu, na którym wzniesione są obiekty zabytkowe, co potwierdza fakt, iż wszystkie działki będące przedmiotem transakcji zapisane są w jednej księdze wieczystej i stanowią jedną nieruchomość w rozumieniu przepisów prawa cywilnego.

W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy do wszystkich gruntów będących przedmiotem transakcji zastosowanie będzie miał art. 29a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług stanowiący, iż w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się z podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim lub pomiędzy pierwszym zasiedleniem dostawą budynku.

Art. 2 pkt 14 ustawy o VAT (podatek od towarów i usług) stanowi, iż przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Rozpatrując kwestię definicji „pierwszego zasiedlenia” niezbędnym jest odwołanie się do celu tego zwolnienia. Aspekt ten został przedstawiony kompleksowo przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku wydanym w sprawie I FSK 382/14. NSA wskazał, iż zrozumienie pojęcia musi uwzględniać cel zwolnienia art. 135 ust. 1 lit. j) dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (poprzednio art. 13 część B lit. g) Szóstej dyrektywy Rady z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG - Dz. Urz. UE z 13 czerwca 1997 r. Nr L 145, s. 1 i nast.; dalej: szósta dyrektywa). W orzecznictwie TS J.J. Komen en Zonen Beheer Heerhugowaard BV, EU:C:2012:461, pkt 21 wyraźnie wskazuje się, że przewidziane w art. 13 część B lit. g) szóstej dyrektywy zwolnienie z VAT stosuje się do dostawy starych budynków lub ich części, wraz z gruntem, na którym stoją. Naczelny Sąd Administracyjny przywołał również opinię rzecznika generalnego F.G. Jacobsa w sprawie Błasi, EU:C:1997:432, pkt 15 i 16 wskazującego, iż dostawa nowego budynku wskazuje na koniec procesu produkcji. Używana już nieruchomość nie jest rezultatem procesu produkcyjnego. Po początkowym uzbrojeniu terenu i wzniesieniu budynku korzystanie z nieruchomości z reguły następuje w sposób pasywny i nie powstaje tu żadna wartość dodana. Z tego powodu jedynie pierwotne nabycie uzbrojonej nieruchomości budowlanej oraz budynku przed pierwszym oddaniem go do użytku jest opodatkowane VAT, natomiast dalsze przeniesienie własności takiego budynku oraz jego wynajem nie są objęte tym podatkiem.

Przedmiotowa Nieruchomość zabudowana jest obiektami zabytkowymi. Zamek (…)był zamieszkiwany na stałe do 1945 r. Od lat 80 XX w. podejmowane były nieskuteczne próby jego odbudowy. Ruiny zamku służą obecnie jako obiekt historyczny i zabytkowy i jest często zwiedzany przez turystów. Budynki folwarku wybudowane zostały w XIX w., jeden z nich zamieszkiwany jest do chwili obecnej. W obiektach nie było wprowadzanych ulepszeń, które przekraczałyby swoją wartością 30% wartości obiektu.

W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy przeniesienie własności Nieruchomości w obecnym stanie technicznym Nieruchomości, tj. przed rozpoczęciem prac rewitalizacyjnych, odbywać się będzie po pierwszym zasiedleniu. Obiekt zamkowy był zamieszkały w przeszłości i użytkowany tak jak i obiekty folwarczne. Obecnie z uwagi na zmiany dokonane w latach 80 XX w., jeden z budynków folwarcznych jest zamieszkiwany. Mając na względzie zarówno definicję niektórych dostaw budynków - stwierdzić należy, iż dostawa zabytkowych obiektów wraz z gruntem, na którym są położone podlegać będzie zwolnieniu z podatku od towarów i usług.

Z powyższych względów planowana transakcja powierniczego przewłaszczenia zabytkowych obiektów i gruntu, na którym są położone korzystać będzie ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami – w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 tej ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste.

Z powyższych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą tych towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy jest także zgodnie z ust. 2 tego artykułu, przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2. wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości gruntowej, na której znajdują się ruiny XIV - wiecznego Zamku w (…) oraz zabudowań folwarcznych. W związku z planami rewitalizacji nieruchomości Wnioskodawca zdecydował o przeniesieniu nieruchomości do spółki celowej, która prowadzić będzie proces budowlany i rewitalizacyjny. Przeniesienie własności nieruchomości dokonane będzie w drodze powierniczego przewłaszczenia nieruchomości przed podjęciem działań budowlanych i rewitalizacyjnych, mającego charakter nieodpłatny. Nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawcę w drodze licytacji komorniczej w 2018 r., w toku postępowania egzekucyjnego w postępowaniu cywilnym. Nabycie to nie było opodatkowane podatkiem podatku od towarów i usług, wedle wiedzy Wnioskodawcy – jako zwolnione było z podatku od towarów i usług. Przeniesienie własności nieruchomości będzie mieć charakter nieodpłatny. Z uwagi na specyfikę Nieruchomości, intencją Wnioskodawcy jest przeniesienie własności na czas rewitalizacji. Spółka celowa nie będzie zobowiązana do zapłaty za przeniesienie własności Nieruchomości. Wnioskodawca będzie uiszczał na rzecz Spółki celowej wynagrodzenie za pełnienie roli powiernika Nieruchomości i prowadzenie prac rewitalizacyjnych na Nieruchomości.

W związku z powyższym, Wnioskodawca ma wątpliwości, czy przeniesienie własności Nieruchomości na podstawie nieodpłatnej umowy nienazwanej powierniczego przewłaszczenia nieruchomości stanowią dostawę towarów w rozumieniu art. 5 i art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

Powiernictwo jako instytucja prawna nie jest uregulowane w prawie polskim. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest wyrażona w art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.) zasada swobody kontraktowej. Zgodnie z tym przepisem, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Podkreślić w tym miejscu należy, że odpłatności (wynagrodzenia) nie można utożsamiać jedynie ze świadczeniem pieniężnym. Także świadczenie o charakterze rzeczowym jest wynagrodzeniem. Przykładowo więc: zamiana towarów, zamiana towaru na usługę i odwrotnie, wydanie towarów (świadczenie usług) w zamian za wierzytelności, itp. będzie uznane odpowiednio za odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług. Mamy bowiem do czynienia z konkretną korzyścią, która należna jest za dokonywane świadczenie.

Jednakże zgodnie z powyższymi unormowaniami, w pewnych ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatną dostawę towarów należy uznać za spełniającą definicję odpłatnej dostawy towarów, która na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z powołanym wyżej art. 7 ust. 2 ustawy, czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, jest także przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne darowizny pod warunkiem jednak, że podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zatem, aby doszło do uznania czynności nieodpłatnego przekazania towarów za czynność zrównaną z odpłatną dostawą towarów, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:

• dokonującym nieodpłatnego przekazania jest podatnik podatku od towarów i usług,

• przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,

• przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar (lub jego części składowe), w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy jego nabyciu, imporcie lub wytworzeniu.

Jak wynika z informacji zawartych we wniosku – przeniesienie własności nieruchomości będzie mieć charakter nieodpłatny. Nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawcę w drodze licytacji komorniczej, w toku postępowania egzekucyjnego w postępowaniu cywilnym. Nabycie to nie było opodatkowane podatkiem podatku od towarów i usług, wedle wiedzy Wnioskodawcy – jako zwolnione było z podatku od towarów i usług.

Zatem, przeniesienie własności Nieruchomości na podstawie nieodpłatnej umowy nienazwanej powierniczego przewłaszczenia nieruchomości, nie będzie mieściło się w pojęciu dostawy towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy, ponieważ nie zostaną spełnione wszystkie przesłanki wynikające z tego przepisu – nastąpi nieodpłatne przeniesienie własności nieruchomości do Spółki, przedmiotem przekazania będzie towar należący do przedsiębiorstwa (Wnioskodawcy), ponadto przy nabyciu tego towaru (nieruchomości) Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Czynność ta nie będzie więc podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że przeniesienie własności Nieruchomości na podstawie nieodpłatnej umowy nienazwanej powierniczego przewłaszczenia nieruchomości nie będzie stanowić podlegającej opodatkowaniu dostawy towarów w rozumieniu art. 5 i 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania przeniesienia własności Nieruchomości na podstawie nieodpłatnej umowy nienazwanej powierniczego przewłaszczenie nieruchomości (pytanie nr 1) należało uznać za prawidłowe.

Jedocześnie z uwagi na okoliczność, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 zostało uznane za prawidłowe, tut. Organ podatkowy nie dokonywał oceny prawnej stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.