0113-KDIPT1-3.4012.607.2021.1.MWJ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 2 sierpnia 2021 r. (data wpływu 3 sierpnia 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

- prawa do odliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług) w części w jakiej dotyczy on kosztów nabywanych usług, które w wyniku rozliczenia inwestycji przypadają na lokale z prawem odrębnej własności,

- braku prawa do odliczenia podatku VAT w części w jakiej dotyczy on kosztów nabywanych usług, które w wyniku rozliczenia inwestycji przypadają na lokale o statusie spółdzielczego lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu,

- braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturach dotyczących nabywanych usług finansowanych z funduszu remontowego

- jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

3 sierpnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

- prawa do odliczenia podatku VAT w części w jakiej dotyczy on kosztów nabywanych usług, które w wyniku rozliczenia inwestycji przypadają na lokale z prawem odrębnej własności,

- braku prawa do odliczenia podatku VAT w części w jakiej dotyczy on kosztów nabywanych usług, które w wyniku rozliczenia inwestycji przypadają na lokale o statusie spółdzielczego lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu,

- braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturach dotyczących nabywanych usług finansowanych z funduszu remontowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

`(...)`. Spółdzielnia Mieszkaniowa w latach 2013-2018 prowadziła proces termomodernizacji swoich budynków przy współfinansowaniu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie usług dotyczących termomodernizacji budynków wydane zostały dla Spółdzielni dwie interpretacje IPTPP4/443-160/13-4/BM z 14.06.2013 r. oraz 0113-KDIPT1-3.4012.522.2017.3.UNR z 08.11.2017 r.

W 2022 roku `(...)``(...)` Spółdzielnia Mieszkaniowa będzie przeprowadzać termomodernizację kolejnych budynków mieszkalnych przy współfinansowaniu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Załącznikiem do wniosku o ubieganie się o dofinansowanie z WFOśiG ma być aktualna interpretacja indywidualna dotycząca podatku od towarów i usług VAT w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie usług dot. termomodernizacji.

`(...)`.. Spółdzielnia Mieszkaniowa jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług o numerze NIP …. Spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem według Polskiej Klasyfikacji Działalności jest m.in.:

6832 Z Zarządzanie nieruchomościami na zlecenie

6810 Z Obsługa nieruchomości na własny rachunek, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek

6810 Z Zagospodarowanie i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek

6820 Z Wynajem nieruchomości na własny rachunek

6831 Z Zamiana lokali mieszkalnych, użytkowych i garaży, a także pośrednictwo w ich sprzedaży w zasobach spółdzielni lub niestanowiących własności spółdzielni.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółdzielnia wykonuje czynności, które są:

1. czynnościami zwolnionymi od podatku VAT - dotyczy czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10, 10a, 11 i 36 ustawy VAT oraz § 3 ust. 1 pkt 9 Rozporządzenia Ministra Finansów z 20.12.2013 r. w sprawie zwolnień od podatku,

2. czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT według odpowiednich stawek - dotyczy lokali użytkowych, dzierżawy gruntów, wynajmu powierzchni pod szyldy, reklamy itd.,

3. czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT - są to czynności, które nie generują opodatkowania VAT, ale bezsprzecznie dotyczą działalności gospodarczej Spółdzielni i nie stanowią odrębnego przedmiotu jej działalności. Są to m.in.:

- generowanie pozostałych przychodów operacyjnych (np. zwrot kosztów komorniczych, sądowych, otrzymane odszkodowania),

- generowanie przychodów finansowych (np. odsetki bankowe, odsetki należne),

- działalność polegająca na zarządzaniu Zakładowym Funduszem Świadczeń Socjalnych,

- otrzymywanie wpłat na uzupełnienie wkładu mieszkaniowego lub budowlanego od użytkowników lokali, dla których prawa do lokali zostały ustanowione przed 1 maja 2004 r.

Przedmiotem projektu, o dofinansowanie którego ubiega się Spółdzielnia, jest termomodernizacja w wielolokalowych budynkach mieszkalnych zlokalizowanych w … na osiedlach wybudowanych w latach 1958-1998. W budynkach przeznaczonych do termomodernizacji w 2022 r. nie ma lokali użytkowych. Ustanawianie praw do lokali mieszkalnych oraz zasiedlenie tych lokali miało miejsce przed 1 maja 2004 r.

Zakup usług związanych z termomodernizacją planowaną na 2022 r. udokumentowany będzie fakturami VAT, które będą wystawione na `(...)``(...)` Spółdzielnię Mieszkaniową jako nabywcę. Z faktur dotyczących termomodernizacji budynków mieszkalnych Spółdzielnia zamierza odliczyć część podatku VAT dotyczącą kosztów wykonanych prac przypadających na lokale z prawem odrębnej własności, co związane jest z obowiązującymi w Spółdzielni zasadami rozliczania nakładów inwestycyjnych dotyczących termomodernizacji.

Prace termomodernizacyjne dzieli się w Spółdzielni - w oparciu o zatwierdzone przez Radę Nadzorczą zasady rozliczania kosztów termomodernizacji - na roboty inwestycyjne (docieplenie ścian zewnętrznych i stropodachów) oraz roboty remontowe. Roboty dociepleniowe stanowią ulepszenie środka trwałego (budynku), ponieważ nie ograniczają się do odtworzenia stanu pierwotnego i dlatego nie są klasyfikowane przez Spółdzielnię jako remont. Roboty dociepleniowe w dalszej kolejności dzieli się na prace:

1. dotyczącą majątku Spółdzielni - koszt wykonania tych prac w ramach zadania inwestycyjnego zwiększa wartość środka trwałego (budynku). Są to koszty tej części prac, które z rozliczenia zadania inwestycyjnego przypadają na lokale o statusie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, lokale o statusie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz lokale w najmie,

2. nie dotyczące majątku Spółdzielni - koszty tej części prac, które dotyczą lokali stanowiących odrębną własność.

Roboty remontowe obejmujące np. wymianę stolarki okiennej, malowanie ścian są finansowane z funduszu remontowego.

Poniesione koszty robót dociepleniowych, zgodnie z obowiązującymi zasadami, rozlicza się indywidualnie dla każdego zmodernizowanego budynku po ostatecznym rozliczeniu z wykonawcami. Dla każdego budynku, w którym wykonane zostały roboty dociepleniowe, ustalany jest indywidualny koszt tych robót przypadający na 1 m2 powierzchni użytkowej wszystkich lokali znajdujących się w danym budynku. Ustalony koszt jednostkowy stanowi podstawę wyliczenia kwoty przypadającej na każdy lokal. W przypadku lokali użytkowanych na zasadach spółdzielczych praw do lokali (lokatorskich, własnościowych) Uchwała Rady Nadzorczej przewiduje spłatę kosztów docieplenia poprzez uzupełnienie wkładów mieszkaniowych bądź budowlanych.

W przypadku budynków, które mają być termomodernizowane w 2022 r., ustanawianie praw do lokali w tych budynkach oraz zasiedlenie tych lokali miało miejsce przed dniem 1 maja 2004 r., dlatego w odniesieniu do wpłat na uzupełnienie wkładów budowlanych lub mieszkaniowych dokonywanych przez osoby posiadające spółdzielcze lokatorskie i własnościowe prawa do lokali obowiązek podatkowy zdaniem Spółdzielni nie powstanie, ponieważ nie będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spółdzielnia stoi na stanowisku, że nie będzie mieć prawa do odliczenia podatku VAT w części, w jakiej podatek naliczony dotyczyć będzie zakupu usług przypadających na lokale ze statusem spółdzielczych praw do lokali, które to prawa zostały ustanowione przed 1 maja 2004 r.

W przypadku lokali z prawem odrębnej własności nie ma już do czynienia z wkładami, ponieważ z chwilą zawarcia umowy w formie aktu notarialnego o ustanowienie odrębnej własności lokalu następuje zmniejszenie wartości środka trwałego Spółdzielni (budynku, w którym znajduje się wyodrębniony lokal) oraz wyksięgowanie wartości wkładów. W przypadku odrębnych właścicieli Wnioskodawca nie będzie mieć więc do czynienia z uzupełnieniem wkładu, ale ze z zwrotem nakładów na docieplenie, które w wyniku rozliczenia inwestycji przypadną na ich lokale. Spółdzielnia w celu obciążenia odrębnych właścicieli kosztami tego zwrotu wystawi na nich faktury, w których naliczony zostanie podatek należny. Zwrot nakładów na docieplenie zostanie opodatkowany jako odpłatne świadczenie usług w oparciu o art. 8 Ustawy VAT. Nie znajdzie w tym przypadku zastosowania zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 11, ponieważ nakłady na docieplenie nie są kwalifikowane do kosztów, które są podstawą ustalania opłat, o których mowa w tymże art. 43 ust. 1 pkt 11. Opłaty pobierane zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych mają na celu pokrycie kosztów eksploatacji i utrzymania nieruchomości. Nakłady na docieplenie są inną kategorią wydatków. Stosownie bowiem do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. c u.p.d.op., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z 16g ust. 13 u.o.p.d.o.p. powiększają wartość środków trwałych. Budynki, lokale, budowle i urządzenia zaliczane do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych nie podlegają amortyzacji (w świetle art. 16c ust. 2 u.o.p.d.o.p), stąd nie ma możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, które ich dotyczą. Spółdzielcze zasoby mieszkaniowe podlegają umorzeniu w ciężar funduszy je finansujących (fundusz wkładów mieszkaniowych lub wkładów budowlanych), dlatego od użytkowników lokali o statusie lokatorskiego i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu wymagane jest uzupełnienie wkładów, lokale w najmie finansowane są funduszem zasobowym Spółdzielni, a odrębnych właścicieli Wnioskodawca obciąża zwrotem poniesionych nakładów na docieplenie. Usługę świadczoną na rzecz odrębnych właścicieli Wnioskodawca opodatkuje, gdyż nie będzie dotyczyć jej zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 11.

Usługi nabyte w związku z termomodernizacją budynków w odniesieniu do lokali z prawem odrębnej własności będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT (Wnioskodawca wystawi faktury na zwrot nakładów i wyrazi w nich kwotę podatku VAT należnego) i tym samym Spółdzielnia będzie mieć prawo do odliczenia podatku naliczonego. Stosownie do zapisów art. 86 ust. 1 ustawy VAT Wnioskodawca skorzysta z prawnej możliwości odliczenia podatku VAT, ponieważ podatek VAT naliczony będzie powiązany z podatkiem należnym VAT jaki Wnioskodawca naliczy przy fakturach sprzedaży dla odrębnych właścicieli.

Wydatki na roboty remontowe, które towarzyszą dociepleniom, Spółdzielnia będzie finansować zgodnie z obwiązującymi zasadami z funduszu remontowego i dlatego nie będą one rozliczane indywidualnie na użytkowników lokali, ponieważ wszyscy wnoszą wpłaty na fundusz remontowy. Wpłaty na fundusz remontowy są pobierane zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 ustawy i dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, dlatego korzystają ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 Ustawy VAT oraz § 3 ust. 1 pkt 9 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20.12.2013 w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień. Zakup usług zakwalifikowanych jako remontowe związany będzie ze sprzedażą zwolnioną i dlatego nie będzie dawał prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o art. 86 ust. 1.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółdzielni, że będzie przysługiwać jej prawo do odliczenia podatku VAT w części dotyczącej kosztów nabywanych usług, które w wyniku rozliczenia inwestycji przypadną na lokale z prawem odrębnej własności?

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółdzielni, że nie będzie jej przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT, w części dotyczącej kosztów nabywanych usług, które w wyniku rozliczenia inwestycji przypadną na lokale o statusie spółdzielczego lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu, które z tego tytułu dokonują uzupełnienia wkładów ?

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółdzielni, że nie będzie jej przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturach dot. nabywanych usług, które to usługi będą finansowane z funduszu remontowego?

Zdaniem Wnioskodawcy.

Z art. 86 ust. 1 Ustawy VAT wynika jednoznacznie, że podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług o ile zakupy te wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Nie przysługuje ono zatem w zakresie wykonywania czynność zwolnionych oraz czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przepis art. 90 ust. 1 Ustawy VAT stanowi z kolei, że w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania zarówno czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku i którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego, związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Dopiero w przypadku gdy nie można dokonać takiego przyporządkowania stosuje się proporcję, o której mowa w art. 90 ust. 2. Proporcja ta nie będzie mieć zastosowania w opisywanym przypadku, ponieważ strukturę z art. 90 ust. 2 stosuje się wówczas, gdy dane zakupy związane są z czynnościami w związku, z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (czynności opodatkowane) oraz z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje (czynności zwolnione).

Z przepisu art. 90 ust. 1 wynika, że podatnik ma w pierwszej kolejności obowiązek wyodrębnienia kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami poszczególnego rodzaju.

Zgodnie z tym przepisem Spółdzielnia uważa, że będzie mogła wyodrębnić kwoty podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których będzie jej przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. W celu dokonania tego wyodrębnienia zastosowane będą obowiązujące w Spółdzielni zasady rozliczania kosztów termomodernizacji. Zasady te określają, że koszty przypadające na poszczególne lokale w modernizowanym budynku ustala się na 1 m2 powierzchni użytkowej wszystkich lokali znajdujących się w danym budynku, co stanowi podstawę do wyliczenia kwoty przypadającej na każdy lokal. W oparciu o to możliwe jest wyodrębnienie kwoty podatku VAT, która jest związana z czynnościami opodatkowanymi (dot. lokali z prawem odrębnej własności) oraz z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT, w związku z którymi nie przysługuje prawo od obniżenia kwoty podatku należnego (dot. lokali o statusie spółdzielczego lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu, w przypadkach gdzie pierwsze zasiedlenie oraz ustanowienie praw do lokalu miało miejsce przez 1 maja 2004 r ). Metoda ta zdaniem Spółdzielni jest uzasadniona i wiarygodna, ponieważ w ten sam sposób rozliczane byty koszty zadania inwestycyjnego polegającego na budowie budynków, które obecnie Spółdzielnia będzie modernizować w wyniku docieplenia. Według tego samego sposobu ustalana była pierwotnie wartość wkładów budowalnych i mieszkaniowych przypadających na użytkowników lokali w momencie ustanawiania praw do tych lokali. Według tej metody zostaną ustalone koszty przypadające na lokale z prawem odrębnej własności i odpowiadającą im kwotę podatku VAT naliczonego, która będzie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych i w związku z tym podlegać będzie odliczeniu.

Usługi nabywane w związku z termomodernizacją budynków, w odniesieniu do lokali z prawem odrębnej własności, Spółdzielnia kwalifikuje jako związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Wynika to bezpośrednio z faktu, że właściciele lokali - posiadacze odrębnej własności dokonywać będą spłaty kwoty za docieplenie przypadającej na ich lokale na podstawie wystawionych faktur, w których naliczony zostanie należny podatek VAT. Ponieważ w przypadku odrębnych właścicieli Spółdzielnia nie może wymagać uzupełnienia wkładów, a tylko zwrotu poniesionych nakładów na docieplenie, Wnioskodawca kwalifikuje tę czynność jako odpłatne świadczenie usług zgodnie z art. 8 Ustawy VAT. Świadczenie to Wnioskodawca opodatkowuje, ponieważ nie korzysta ono ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 11 Ustawy VAT. W opisywanym przypadku prawo do odliczenia podatku VAT od zakupu usług nabywanych w celu dokonania docieplenia budynku rozpatrywać należy jako bezpośrednio związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych tj. czynności świadczonych na rzecz odrębnych właścicieli, które sprowadzą się do refaktury kosztów inwestycji dot. modernizacji budynku. Ponieważ w przedmiotowym przypadku zaistnieje bezpośrednie przełożenie podatku naliczonego na podatek należny Wnioskodawca uważa, że metoda zastosowana przez Spółdzielnię pozwoli na wyodrębnienie kwoty podatku naliczonego, związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Usługi nabywane w związku z termomodernizacją budynków, w odniesieniu do lokali o statusie spółdzielczego lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu (zasiedlenie i ustanowienie praw do lokali miało miejsce przed 1 maja 2004 r.), Spółdzielnia kwalifikuje jako związane z czynnościami, w związku z którymi nie przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, ponieważ są to czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Rozliczenie kosztów termomodernizacji w odniesieniu do tych lokali wiąże się z dopłatą do wkładu mieszkaniowego lub budowlanego. Dopłata ta powoduje wzrost wartości wniesionego wkładu. Po dokonaniu przedmiotowych dopłat użytkownikom lokali przysługują te same tytuły prawne do lokali. W odniesieniu do tych wpłat nie powstanie zdaniem Spółdzielni obowiązek podatkowy, ponieważ nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wynika to z faktu, iż dopiero od dnia 1 maja 2004 r. Ustawa VAT zrównała czynności wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dostawą towarów. Mowa tu o następujących czynnościach: -ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Obowiązek podatkowy w przypadku tych czynności do 31.12.2013 r. określony był w przepisach art. 19 ust. 13 pkt 10. Powstawał na zasadach szczególnych tzn. z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu lub wydania albo przeniesienia własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego. Po zmianie przepisów od 01.01.2014 r. obowiązek podatkowy w przypadku tych czynności powstaje na zasadach ogólnych (art. 19a ust. 1) tzn. powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru. W broszurze Ministerstwa Finansów dot. określenia momentu powstawania obowiązku podatkowego od 1 stycznia 2014 r. wyjaśniono, że w przypadku transakcji, których przedmiotem są spółdzielcze prawa do lokalu mieszkalnego, czy też ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustanowienia lub zbycia ww. praw. Zazwyczaj ma to miejsce w chwili podpisania aktu notarialnego, jeżeli jednak przed podpisaniem tego aktu będzie miało miejsce wydanie lokalu, do którego prawa są ustanawiane lub zbywane, obowiązek podatkowy powstaje z tym dniem. Jeżeli przed dokonaniem dostawy zostanie uiszczona całość lub część należnej zapłaty obowiązek powstanie z tą chwilą i w części otrzymanej zapłaty. W opisywanym przez Spółdzielnię przypadku, wpłaty dotyczą uzupełnienia wkładów budowlanych lub mieszkaniowych z tytułu już posiadanych praw do lokali, które to prawa ustanowione były przed 1 maja 2004 r. Dopłaty do wkładów należy traktować jako podwyższenie ceny pierwotnej dotyczącej czynności, która miała miejsce przed 1 maja 2004 r. i nie podlegała wówczas opodatkowaniu podatkiem VAT. Dlatego każda wpłata (dopłata) do wkładu budowlanego lub mieszkaniowego dokonana na poczet praw ustanowionych przed 1 maja 2004 r., ale dokonywana obecnie, nie będzie podlegała przepisom Ustawy VAT i nie będzie obowiązku naliczenia podatku VAT od tej czynności. W konsekwencji, dopłaty do wkładów jako czynności niepodlegające podatkowi od towarów i usług, nie będą dawać prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupach usług związanych z realizacją zadania polegającego na dociepleniu budynku.

Czynności dot. uzupełnienia wkładów, kwalifikowane jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, nadal wykonywane są w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółdzielnię. Dlatego w tym przypadku nie znajdzie zastosowanie przepis art. 86 ust. 2a Ustawy VAT, który odnosi się do przypadków gdy nabywane towary i usługi wykorzystywane są dla celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i dla celów innych niż działalność gospodarcza. Sam fakt, że dana czynność nie będzie generować opodatkowania VAT nie jest równoznaczna z faktem, że nie dotyczy działalności gospodarczej Spółdzielni i stanowi odrębny przedmiot jej działalności. Czynności te wprawdzie nie będą podlegały opodatkowaniu VAT, jednak nadal będą wykonywane w ramach działalnością gospodarczej Spółdzielni. Wszelkie bowiem czynności dokonywane przez spółdzielnię mieszkaniową, związane z zaspakajaniem potrzeb mieszkaniowych, zarządzaniem nieruchomościami, czy to członków spółdzielni, czy to osób niebędących członkami spółdzielni, mieszczą się w zakresie prowadzonej przez nią działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy o podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej P. Spółdzielnia Mieszkaniowa zarządza swoimi zasobami i w ramach dbałości o te zasoby planuje w 2022 r. przeprowadzić termomodernizację budynków mieszkalnych. Dlatego też towary i usługi nabywane w związku z termomodernizacją tych budynków będą wykorzystywane wyłącznie dla celów działalności gospodarczej Spółdzielni w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Prace towarzyszące dociepleniu budynków mieszkalnych (np. roboty malarskie) kwalifikowane są jako roboty remontowe i nie są one wówczas zaliczane do nakładów zwiększających wartość środka trwałego. Prace te Spółdzielnia ujmuje jako wydatki funduszu remontowego. Wpłaty na fundusz remontowy są pobierane zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Opłaty te pobierane przez Spółdzielnię od użytkowników lokali mieszkalnych korzystają ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 Ustawy VAT oraz § 3 ust. 1 pkt 9 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20.12.2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług. Zakupy usług dot. robót remontowych związane są ze sprzedażą zwolnioną i dlatego nie dają prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o art. 86 ust. 1.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

- prawa do odliczenia podatku VAT w części w jakiej dotyczy on kosztów nabywanych usług, które w wyniku rozliczenia inwestycji przypadają na lokale z prawem odrębnej własności,

- braku prawa do odliczenia podatku VAT w części w jakiej dotyczy on kosztów nabywanych usług, które w wyniku rozliczenia inwestycji przypadają na lokale o statusie spółdzielczego lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu,

- braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturach dotyczących nabywanych usług finansowanych z funduszu remontowego

- jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, , podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści powyższych przepisów wynika, że odliczenie podatku naliczonego przysługuje tylko zarejestrowanym czynnym podatnikom podatku od towarów i usług, jeżeli nabyte towary i usługi służą czynnościom opodatkowanym, tzn. czynnościom, które generują podatek należny.

Natomiast prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie przysługuje m.in. przy nabyciu towarów i usług:

- wykorzystywanych do czynności nieobjętych zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług (tzn. niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem),

- wykorzystywanych do czynności wprawdzie podlegających zakresowi opodatkowania podatkiem od towarów i usług, niemniej jednak na podstawie przepisów szczególnych zwolnionych od tego podatku.

Z uwagi na konstrukcję podatku od towarów i usług (opartą na zasadzie potrącalności w danej fazie obrotu), podatek ten jest z punktu widzenia jego podatników neutralny, gdyż pełnią oni jedynie rolę płatników, przerzucając jego ekonomiczny ciężar na kolejnych nabywców, czyli finalnie na konsumentów. Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związana jest jednak z wykonaniem przez podatnika takich czynności, które podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, zaś jeśli dana czynność ustawie tej nie podlega, to nie powstaje ani obowiązek w zakresie podatku należnego, ani uprawnienie w zakresie podatku naliczonego.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełnia w sposób techniczno prawny regulacja zawarta w art. 90 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

W świetle art. 90 ust. 3 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Dokonując analizy cyt. wyżej przepisów stwierdzić należy, że na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, występuje obowiązek wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Natomiast w sytuacji, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, iż towary i usługi nabywane w związku z termomodernizacją budynków będą wykorzystywane wyłącznie do celów działalności gospodarczej Spółdzielni w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, zatem art. 86 ust. 2a ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania.

Spółdzielnia będzie przeprowadzać termomodernizację budynków mieszkalnych. Z okoliczności sprawy wynika, iż usługi nabyte w związku z termomodernizacją budynków w odniesieniu do lokali z prawem odrębnej własności będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, natomiast wydatki dotyczące termomodernizacji budynków związane z lokalami użytkowanymi na zasadach spółdzielczych praw do lokali (lokatorskich, własnościowych) - będą związane z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu. Wydatki na roboty remontowe, które towarzyszą dociepleniu, będą związane z czynnościami zwolnionymi z podatku VAT.

W świetle powyżej powołanych przepisów obowiązkiem Wnioskodawcy w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi wydatki te będą związane. Wnioskodawca będzie miał zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie będzie możliwe, Wnioskodawcy będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Natomiast w sytuacji, gdy wydatek służyć będzie zarówno czynnościom opodatkowanym jak i zwolnionym, a Wnioskodawca nie będzie miał możliwości odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi i zwolnionymi, to będzie obowiązany do proporcjonalnego odliczenia podatku, zgodnie z art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz powołane regulacje ustawy o podatku od towarów i usług stwierdzić należy, że Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu usług termomodernizacyjnych związanych z czynnościami opodatkowanymi tj. w odniesieniu wydatków przyporządkowanych do lokali z prawem odrębnej własności. Brak jest natomiast prawa do odliczenia podatku naliczonego w stosunku do nabywanych usług związanych z czynnościami niepodlegającymi temu podatkowi tj. w odniesieniu wydatków przyporządkowanych do lokali użytkowanych na zasadach spółdzielczych praw do lokali (lokatorskich, własnościowych).

Wnioskodawcy nie przysługuje również prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków przyporządkowanych do czynności zwolnionych od podatku tj. w odniesieniu do czynności za które pobierane są opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych tj. robót remontowych finansowanych z funduszu remontowego.

Oceniając zatem stanowisko Spółdzielni należało je uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo informuje się, niniejsza interpretacja indywidualna nie rozstrzyga kwestii dotyczącej zwolnienia od podatku wykonywanych przez Spółdzielnię czynności, za które pobierane są opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4, 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz kwestii prawidłowości przyjętej przez Spółdzielnię metody wyodrębnienia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi, niepodlegającymi oraz zwolnionymi z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, bowiem kwestie te wykraczają poza zakres żądania interpretacji sformułowany w postawionych pytaniach.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z tym tutejszy Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek z elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.