0114-KDIP4-3.4012.526.2021.1.MP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 lipca 2021 r. (data wpływu 28 lipca 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

§ zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy czynności wykonywanych na rzecz Banku w zakresie kredytów i pożyczek oferowanych i zawieranych przy zdalnym procesie obsługi – jest prawidłowe;

§ zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy czynności wykonywanych na rzecz Banku w zakresie umów dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych – jest prawidłowe;

§ zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy czynności wykonywanych na rzecz Banku w części dot. dzierżawy terminali płatniczych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

28 lipca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku czynności wykonywanych na rzecz Banku w zakresie kredytów i pożyczek oferowanych i zawieranych przy zdalnym procesie obsługi oraz czynności w zakresie umów dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką działającą w ramach grupy kapitałowej (…) (dalej: „Bank”). Zgodnie z wpisem do KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) 64.99.Z).

Działalność Wnioskodawcy polega na wykonywaniu w imieniu i na rzecz Banku pośrednictwa w zakresie czynności bankowych oraz czynności faktycznych i prawnych w ramach umowy agencyjnej związanych z działalnością bankową, o których mowa w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. z 2020 r. poz. 1896 ze zm.; dalej: „Prawo bankowe”). Ponadto Wnioskodawca jako podmiot wpisany do drugiego działu rejestru pośredników kredytowych zgodnie z art. 59da ust. 1 ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim ( Dz.U. z 2019 r. poz. 1083 ze zm.), realizuje obowiązki przewidziane ww. ustawą wynikające z nadzoru w rozumieniu ww. ustawy, w szczególności poprzez wykonywanie zaleceń wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego. Ogólne zasady istniejącej współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a Bankiem zostały uregulowane w Umowie o świadczenie usług polegających na sprzedaży produktów Banku (dalej: „Umowa”), w której m.in. doprecyzowano zakres podejmowanych przez Wnioskodawcę czynności agencyjnych w ramach pośrednictwa w sprzedaży oferowanych przez Bank pożyczek i kart kredytowych.

Mając na uwadze funkcjonujące ograniczenia związane z pandemią oraz obserwowane na rynku trendy, instytucje finansowe (w tym Bank) zainteresowane są m.in. zwiększeniem wolumenu zawieranych z klientami umów dotyczących nowych/zmodernizowanych produktów finansowych, których prezentacja oraz udostępnienie dla klientów będzie możliwe np. w formie zdalnej (obsługa przez telefon i internet).

Z perspektywy Banku, zasadniczym celem biznesowym jest zatem dotarcie z wybraną, dostosowaną do bieżących potrzeb i warunków ofertą produktów finansowych, tj. ofertą kredytów, pożyczek i kart kredytowych zawieranych przy zdalnym procesie obsługi. Jednocześnie, w związku z obserwowanym wzrostem poziomu transakcji bezgotówkowych, celem Banku jest również zwiększenie wolumenu zawieranych umów w zakresie obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu instrumentów płatniczych za pomocą terminali typu Point of Sale (dalej: „POS”) przez Klientów Banku (akceptantów kart płatniczych).

Dla zapewnienia możliwości realizacji wskazanego celu Bank i Wnioskodawca (dalej: „Strony” i każda z osobna „Strona”) zawarły w 2021 r. aneks (dalej: „Aneks”) do dotychczas obowiązującej pomiędzy Stronami Umowy regulującej zasady sprzedaży przez Wnioskodawcę produktów oferowanych przez Bank.

Zakresem przedmiotowym aneksowanej Umowy jest powierzenie przez Bank na podstawie art. 6a i następnych Prawa Bankowego, Wnioskodawcy czynności, które mają na celu doprowadzenie do zawarcia pomiędzy Bankiem a Klientem umowy na określony produkt oferowany przez Bank (tj. oferowanej w procesie zdalnym sprzedaży pożyczek, kart kredytowych oraz umów POS dot. akceptacji kart płatniczych). Niezależnie od sformalizowania w Umowie wskazywanych czynności, z uwagi na czas niezbędny dla wdrożenia procesu oraz konieczność doprecyzowania części zagadnień z perspektywy biznesowej (praktycznej), Strony dotychczas w praktyce nie wykonywały czynności wynikających z Aneksu.

Efektywnie mówiąc, Bank na podstawie aneksowanej Umowy powierza Wnioskodawcy czynności związane z wykonywaniem usług obejmujących m.in.:

1. zawieranie w imieniu i na rzecz Banku umów oraz wykonywanie innych czynności poprzedzających zawarcie umów oraz

2. wykonywanie czynności agencyjnych mających na celu doprowadzenie do zawierania umów pomiędzy Bankiem, a Klientami, dotyczących produktów oferowanych przez Bank (zarówno dotychczasowych produktów, jak i nowych produktów finansowych Banku).

Celem współpracy Wnioskodawcy i Banku jest podejmowanie przez pracowników Wnioskodawcy czynności zmierzających do sprzedaży produktów oferowanych przez Bank, a więc m.in. wskazania okazji do zawarcia umowy z Bankiem (przy czym umowa podpisywana jest zasadniczo przez Bank i Klienta), jak również zawarcia przez Wnioskodawcę umowy na dany produkt (pożyczka, karta kredytowa) oferowany przez Bank w granicach udzielonego przez Bank pełnomocnictwa. Wnioskodawca nie będzie miał żadnego interesu w treści umów zawartych za jej pośrednictwem, jak też nie będzie wpływać na treść umów zawieranych między Bankiem a Klientem.

Działania podejmowane przez pracowników Wnioskodawcy będą polegać m.in. na poszukiwaniu Klienta, przedstawianiu oferty produktów Banku wraz z podjęciem działań zmierzających do sprzedaży/zawarcia umowy z Klientem przez Bank (z uwzględnieniem kwestii formalnych związanych z zawieraną z Bankiem umową).

Doprecyzowując, zgodnie z obowiązkami nałożonymi Umową (z uwzględnieniem Aneksu) Wnioskodawca będzie kontaktować się z potencjalnymi nabywcami produktów Banku i podejmie wobec nich dodatkowe działania sprzedażowe, w szczególności poprzez ustalenie w rozmowie z potencjalnymi Klientami, jakie są ich potrzeby dot. produktów finansowych oferowanych przez Bank, jaki konkretny produkt i o jakich parametrach (np. poziom limitu debetowego, kwota pożyczki, określone parametry karty kredytowej etc.) będzie adekwatny dla danego Klienta w jego konkretnej sytuacji.

Zatem działania Wnioskodawcy nie będą ograniczać się do rutynowych czynności, ani wykonywania jedynie wsparcia o charakterze technicznym czy operacyjnym. Wnioskodawca w ramach usługi pośrednictwa będzie identyfikowała Klientów, którzy mogą być skłonni zawrzeć umowę dot. oferowanego przez Bank produktu finansowego, będzie samodzielnie kontaktować się z takimi Klientami i ustalać ich indywidualną sytuację pod kątem ich bieżącego zapotrzebowania na określone produkty Banku. Co równie istotne, wykonując powyższe czynności Wnioskodawca będzie wskazywał Klientom na możliwość zawarcia umowy dotyczącej danego produktu finansowego oferowanego przez Bank.

Równocześnie prawidłowe wykonanie usługi pośrednictwa na rzecz Banku, będzie wiązało się z dopełnieniem przez Wnioskodawcę niezbędnych wymogów kontraktowych celem skutecznego doprowadzenia do zawarcia umowy z Klientem. Niezbędne czynności do zawarcia umowy w tym zakresie dotyczą m.in. potwierdzania tożsamości Klientów, informowania o kwestiach związanych z przetwarzaniem danych osobowych, odbiorze stosownych oświadczeń Klienta lub wprowadzaniu danych pozyskanych za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

Aneks obejmuje przede wszystkim doprecyzowanie zakresu produktów finansowych (kategorie produktów) oferowanych przez Wnioskodawcę w procesie zdalnym i w konsekwencji dostosowanie zakresu czynności agencyjnych i prawnych wykonywanych przez Wnioskodawcę do typów produktów objętych Aneksem (czynności te zostały dostosowane do nowych produktów finansowych).

Biorąc powyższe pod uwagę, zakres czynności realizowanych przez Wnioskodawcę w odniesieniu do nowych produktów wskazanych w Aneksie będzie kształtować się następująco:

A. Sprzedaż kredytów i pożyczek zawieranych przy zdalnym procesie obsługi

Czynności agencyjne wykonywane przez Wnioskodawcę będą opierały się na realizacji kontaktu z Klientem Banku (w tym pozyskiwaniu nowych Klientów), zbadaniu potrzeb Klienta i zaproponowaniu mu konkretnych produktów Banku. Wnioskodawca zaproponuje Klientom produkty Banku w sposób zapewniający jak najwyższą skuteczność sprzedażową (tj. poinformuje Klienta o możliwości i sposobie zawarcia umowy z Bankiem, ustali z nim kwotę pożyczki i okres kredytowania), jak też udzieli asysty przedkontraktowej (wsparcia w zakresie wnioskowania o wybrany produkt).

Celem odpowiedzi na rosnące potrzeby Klientów w ramach zmodernizowanych produktów Wnioskodawca obok asysty zyskał również możliwość wypełniania wniosku kredytowego lub pożyczkowego lub innego produktu finansowego Banku w imieniu Klienta. Powyższe nie tylko ułatwi i usprawni proces sprzedaży, ale przede wszystkim ograniczy do minimum wymogi formalne, wyeliminuje wszelkie wątpliwości po stronie Klienta i ograniczy do minimum zaangażowanie po stronie Klienta. W praktyce, w związku z przeprowadzaniem przez Wnioskodawce szeregu czynności (w tym m.in. zdalnego wypełnienia wniosków o poszczególne produkty finansowe za Klienta), dla sfinalizowania transakcji Klientowi pozostawać będzie zaakceptowanie założeń składających się na oferowany produkt Banku i ostateczne - podpisanie umowy produktowej z Bankiem.

Niniejsze rozwiązanie stanowi odpowiedź na potrzeby Klientów, którzy często napotykali trudności podczas wypełniania wniosków w ramach systemu Banku, czy też nie odpowiadał im względnie długi czas potrzebny na wypełnienie poszczególnych wniosków produktów, przez co rezygnowali oni ze składania danego wniosku. Precyzyjniej mówiąc, na podstawie odrębnego pełnomocnictwa udzielonego przez Bank, Wnioskodawca będzie zawierać w imieniu i na rzecz Banku umowy oraz wykonywać inne czynności poprzedzające zawarcie tych umów.

W zakresie kwestii formalnych wobec pożyczek i kart kredytowych oferowanych w formie zdalnej Wnioskodawca będzie przekazywać niezbędne informacje i przyjmować w imieniu Banku odpowiednie zgody dotyczące przetwarzania danych osobowych. Równocześnie będzie wprowadzać niezbędne informacje i uzgodnienia z Klientem do systemów informatycznych Banku, po czym przekazywać Klientowi decyzję kredytową (lub odmowę udzielenia produktu). Tym samym zakres nowych czynności wskazanych w podpisanym Aneksie, zasadniczo będzie pokrywać się z dotychczasowym zakresem działań w ramach Umowy (tj. produktów finansowych, dla których proces sprzedaży nie był ograniczony do formy zdalnej).

B. Sprzedaż umów POS dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych

Wnioskodawca będzie wykonywać czynności agencyjne w postaci kontaktu z Klientem Banku celem zawarcia przez Bank umowy dot. obsługi i rozliczeń transakcji bezgotówkowych. Wnioskodawca obok przedstawienia Klientowi przygotowanej oferty dot. akceptacji kart płatniczych za pomocą terminala POS, będzie przekazywać za pomocą kanałów elektronicznych komplet dokumentów niezbędnych do zawarcia umowy, uzupełniać dane do umowy w aplikacji Banku, jak też zweryfikuje poprawność zebranych dokumentów i wyśle podpisane przez Bank umowy do klienta (transfer informacji oraz dokumentacji może odbywać się przy wykorzystaniu kanałów elektronicznych).

Weryfikacji ze strony Wnioskodawcy podlegać będzie również kwestia kompletności umowy. Wnioskodawca może kontaktować się telefonicznie z Klientem w przypadku stwierdzenia braków uniemożliwiających zawarcie umowy z Bankiem.

Zakresem przedmiotowym umów zawieranych przez Klientów (akceptantów kart płatniczych) z Bankiem jest w szczególności świadczenie usług przez Bank polegających na umożliwieniu Klientom akceptacji kart płatniczych w zakresie prowadzonych przez nich działalności gospodarczych. W ramach umowy Bank dokonuje obsługi i rozliczenia transakcji dokonywanych przy pomocy kart płatniczych. Jednocześnie, Bank wyposaża Akceptantów w urządzenia niezbędne do akceptacji instrumentów płatniczych - terminale płatnicze POS (udostępnienie w formie dzierżawy). Dlatego też, Wnioskodawca realizując usługę pośrednictwa w zawarciu przez Bank umów dot. obsługi i rozliczenia transakcji bezgotówkowych, końcowo wystawi również zlecenie dla instalacji terminala POS u Klienta, dzięki któremu Klient będzie mógł w ramach swojej działalności gospodarczej akceptować płatności przy pomocy kart płatniczych.

Uwagi końcowe

Niniejszy Wniosek odnosi się w szczególności do nowych produktów finansowych wskazanych w Aneksie oraz czynności planowanych do wdrożenia w oparciu o Aneks, co do których Wnioskodawca powziął wątpliwości w zakresie kwalifikacji usług z perspektywy rozliczeń VAT (podatek od towarów i usług). Wnioskodawca nie jest i nie będzie stroną umowy dotyczącej danego produktu finansowego oferowanego przez Bank. Co warte podkreślenia, z punktu widzenia Klientów, czynności Wnioskodawcy stanowią element oferty Banku oraz prowadzonej przez niego działalności bankowej, a tym samym są postrzegane jako działania samego Banku. Potwierdzeniem powyższego jest m.in. okoliczność, że Klient nie ponosi na rzecz Wnioskodawcy żadnych opłat, ani nie wiąże go z Wnioskodawcą jakakolwiek umowa.

Ponadto Wnioskodawca pragnie wskazać, że w odniesieniu do czynności składających się dotychczas na wskazaną Umowę i realizowanych przez Wnioskodawcę w ramach pośrednictwa w sprzedaży produktów finansowych (oferowanych nie w pełni w formie zdalnej), na rzecz Wnioskodawcy została wydana interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 września 2020 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.491.2020.1.IK (dalej: „Interpretacja”). Wskazana interpretacja potwierdziła prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy w zakresie uznania czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz Banku, jako korzystających ze zwolnienia z VAT w zakresie pożyczki, karty kredytowej, rachunku bankowego, bankowości elektronicznej oraz karty płatniczej kredytowej na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy o VAT.

Należy wyraźnie podkreślić, iż zakres działań Wnioskodawcy zdefiniowany w Aneksie zasadniczo będzie zbieżny z zakresem czynności realizowanych dotychczas na podstawie Umowy (i szczegółowo przedstawionych w treści Interpretacji). Jak już zostało wskazane, ewentualne rozbieżności w tym zakresie związane są z koniecznością ich dostosowania do typów nowych produktów finansowych oraz formy sprzedaży (w pełni za pomocą elektronicznych środków komunikacji).

Efektywnie, w odniesieniu do poszczególnych produktów oferowanych przez Bank i zdefiniowanych w Aneksie, Strony dążą aby Wnioskodawca pośrednicząc w ich sprzedaży w formie zdalnej faktycznie realizował szeroki zakres czynności m.in. poprzez ustalenie jakimi produktami zainteresowany jest Klient, wprowadzenie do systemów informatycznych Banku informacji uzgodnionych z Klientem, w tym ustalenie z Klientami kluczowych parametrów produktów, czy też informowanie Klientów o szerszym zakresie informacji związanych z oferowanymi produktami Banku.

Zatem wszystkie wykonywane czynności przez Wnioskodawcę w istocie zmierzają do doprowadzenia do zawarcia umowy między Klientem a Bankiem. Jednocześnie zarówno rola, podstawowy charakter czynności oraz funkcje pełnione przez Wnioskodawcę zasadniczo nie uległy modyfikacji względem czynności wskazanych w Interpretacji.

Za ww. działania Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie od Banku, jako podmiotu zlecającego usługę pośrednictwa. W stosunku do kalkulacji wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy, zgodnie z brzmieniem Aneksu, będzie ono oparte o mechanizm obejmujący stawki kwotowe uwzględniające efektywność pracy Wnioskodawcy i jej skuteczność sprzedażową (a więc analogicznie jak w stanie faktycznym wskazanym w Interpretacji).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Banku w zakresie kredytów i pożyczek oferowanych i zawieranych przy zdalnym procesie obsługi korzystają ze zwolnienia z VAT?

2. Czy czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Banku w zakresie umów dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych korzystają ze zwolnienia z VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Banku w zakresie kredytów i pożyczek oferowanych i zawieranych przy zdalnym procesie obsługi korzystają ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT;

2. czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Banku w zakresie umów dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych korzystają ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Uzasadnienie

W oparciu o regulacje art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT podlegają usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zgodnie zaś z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Wskazane regulacje transponują do polskiego systemu prawnego art. 135 ust. 1 lit. b oraz lit. d Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 23 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE. seria L z 2006 r. nr 347.1, dalej: „Dyrektywa VAT”).

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. b powyższego przepisu, „państwa członkowskie zwalniają udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę”. Z kolei zgodnie z 135 ust. 1 lit. d powyższego przepisu, „państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.” Zwolnienie z podatku VAT definiowane powyższymi przepisami jest zwolnieniem przedmiotowym, tj. ma zastosowanie do wskazanych w przepisie usług bez względu na to, jaki podmiot wykonuje te usługi.

W obowiązujących przepisach podatkowych brak jest definicji usług pośrednictwa. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego (PWN, 1988, pod red. prof. dr Mieczysława Szymczaka) pośrednictwo to:

1. działalność osoby trzeciej mająca na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron, występowanie w roli łącznia lub rozjemcy;

2. załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema różnymi stronami, pośredniczenie w zawieraniu takich transakcji.

Należy zatem przyjąć, że w działalności gospodarczej (a zatem w większym stopniu należy tu skłaniać się do znaczenia ad 2), kluczową cechą definiującą usługę pośrednictwa (w tym finansowego) jest:

- działanie pośrednika w relacji z dwiema stronami,

- podejmowanie działań zmierzających do zawarcia umowy pomiędzy tymi dwiema stronami,

- zarobkowy charakter, czyli otrzymywanie wynagrodzenia za czynności pośrednictwa.

Powyższe rozumienie pojęcia usługi pośrednictwa wynika również z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) dotyczącym wprost pośrednictwa finansowego (por. wyrok TSUE z 21 czerwca 2007 r., sygn. akt C-453/05 oraz wyrok TSUE z 13 grudnia 2001 r., sygn. akt C-235/00).

W ocenie Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę powyższe kryteria, przedstawione w stanie faktycznym czynności Wnioskodawcy należy kwalifikować jako świadczenie usług pośrednictwa na rzecz Banku. Pośrednictwo dotyczy sprzedaży produktów finansowych, tj. usług zwolnionych z podatku VAT takich jak: kredyty i pożyczki zawierane przy zdalnym procesie obsługi oraz umów dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych (z wyłączeniem wynagrodzenia należnego Bankowi przypadającego ściśle na opłaty za terminale płatnicze), a w szczególności, uczynienia wszystkiego co możliwe, aby doszło do zawarcia umowy o produkt bankowy pomiędzy Bankiem a Klientem.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca zgodnie z obowiązkami nałożonymi Umową z Bankiem (z uwzględnieniem Aneksu) będzie kontaktować się z potencjalnymi nabywcami ww. usług i podejmie wobec nich dodatkowe działania sprzedażowe, w szczególności poprzez ustalenie w rozmowie z potencjalnymi Klientami, jakie są ich potrzeby dot. produktów finansowych oferowanych przez Bank, jaki konkretny produkt i o jakich parametrach (np. poziom limitu debetowego, kwota pożyczki, określone funkcjonalności rachunku bankowego etc.) będzie adekwatny do zapotrzebowania danego Klienta w jego konkretnej sytuacji.

Powyższe działania Wnioskodawca będzie prowadzić w tym celu, aby doprowadzić do zawarcia umowy dot. ww. produktów finansowych pomiędzy Bankiem a Klientem. Za ww. działania Wnioskodawcy otrzymuje on wynagrodzenie od Banku, jako podmiotu zlecającego usługę pośrednictwa. Należy dodatkowo wskazać, że Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w treści umowy zawieranej przez Klienta (tj. umowy dotyczącej produktów oferowanych przez Bank), ani nie jest jej stroną.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że jego działania nie będą ograniczać się do rutynowych czynności, wykonywania jedynie wsparcia o charakterze technicznym czy operacyjnym - Wnioskodawca w ramach usługi pośrednictwa będzie identyfikował Klientów, którzy mogą być skłonni zawrzeć umowę dot. jednego z produktów finansowych, będzie samodzielnie kontaktować się takimi Klientami i ustalać ich indywidualną sytuację pod kątem ich zapotrzebowania na określone produkty finansowe. Ponadto wykonując powyższe czynności Wnioskodawca będzie wskazywał Klientom na możliwość zawarcia umowy dotyczącej danego produktu finansowego oferowanego przez Bank.

Tym samym funkcję Wnioskodawcy prawidłowo opisuje zarówno definicja słownikowa („kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych”), jak i orzecznictwo TSUE („celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę”). W szczególności warto podkreślić, że Wnioskodawca działa jako pośrednik między Klientem a Bankiem, podejmuje działania zmierzające do zawarcia umowy między Klientem a Bankiem, a za swoje usługi otrzymuje od Banku stosowne wynagrodzenie.

Dlatego zdaniem Wnioskodawcy, usługi świadczone na rzecz Banku na podstawie treści Umowy zmienionej Aneksem nie stanowią w szczególności usług administracyjno-technicznych, ponieważ każdorazowo zmierzają one do zawarcia umów pomiędzy Klientem a Bankiem.

W istocie opisane przyszłe działania podejmowane przez Wnioskodawcę będą zmieniać co do zasady sytuację prawną lub finansową Klientów Banku, co wyklucza techniczny lub jedynie informacyjny charakter usługi. Zważając na przedstawione zdarzenie przyszłe wyłączone jest wystąpienie sytuacji, w której usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Banku w ramach niniejszego Wniosku, byłyby wykonywane już po zawarciu właściwej umowy Banku z Klientem (co zaprzeczałoby założeniom usług pośrednictwa). Dlatego też w ocenie Wnioskodawcy działania jakie będą podejmowane w ramach realizacji postanowień Aneksu powinny być kwalifikowane jako usługi zwolnione z podatku VAT.

W tym miejscu należy również wyraźnie podkreślić, że prawidłowość powyższego stanowiska o kwalifikacji usług Wnioskodawcy realizowanych na rzecz Banku jako czynności zwolnionych z podatku VAT w odniesieniu do umów pożyczek/kredytów, które w ograniczonym zakresie były i są zawierane za pośrednictwem Wnioskodawcy w sposób zdalny, zostało już potwierdzone w drodze uzyskanej Interpretacji (interpretacja indywidualna z 4 września 2020 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.491.2020.1.IK).

Zatem biorąc pod uwagę fakt, iż czynności wykonywane przez Wnioskodawcę zmierzają do zawarcia umowy o produkt finansowy przez Klienta z Bankiem, a jednocześnie zasadniczy charakter czynności Wnioskodawcy w związku z podpisanym Aneksem nie ulegnie zmianie (względem zakresu czynności realizowanych dotąd na podstawie Umowy i szczegółowo przedstawionych w treści Interpretacji), a przedstawiony w Aneksie zakres faktycznych czynności wynika głównie z konieczności ich dostosowania do specyfiki produktu (w szczególności produktów oferowanych i zawieranych w sposób zdalny) oraz rozszerzenia zakresu pośrednictwa o nową kategorię produktu (pośrednictwo w zawieraniu umów dot. akceptacji kart płatniczych oraz rozliczania transakcji zrealizowanych przy pomocy kart płatniczych), Wnioskodawca nadal powinien kwalifikować realizowane na rzecz Banku czynności jako usługi zwolnione z podatku VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w przedmiotowym zakresie jest również zgodne z licznie opublikowanymi interpretacjami indywidualnymi przepisów prawa podatkowego wydawanymi dla zbliżonych stanów faktycznych, tj. wykonywania pośrednictwa dot. produktów finansowych, w szczególności w zakresie pożyczek/kredytów.

Tytułem przykładu należy chociażby wskazać interpretację indywidualną z 7 stycznia 2021 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.612.2020.2.SW, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) wskazał na możliwość stosowania zwolnienia z tytułu pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych dla czynności podatnika, które nie ograniczają się wyłącznie do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową (np. wyłącznie do udostępniania informacji stronom transakcji finansowej), ale obejmują m.in. poszukiwanie klientów na produkty oferowane przez siebie oraz potencjalnie także na produkty Instytucji Finansowych, wsparcie klientów w uzyskaniu finansowania, przygotowaniu dokumentów czy rozpoznawanie potrzeb danego klienta i dostosowanie oferty do jego sytuacji.

Zbliżone konkluzje płyną z interpretacji DKIS z 10 listopada 2020 r., nr 0114-KDIP4- 3.4012.395.2020.2.RK, w której organ potwierdził prawo do zwolnienia VAT w sytuacji, gdy realizowane przez podatnika czynności faktyczne i prawne doprowadzają do zawarcia umowy pożyczki/kredytowej lub leasingu i nie ograniczają się do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową.

We wskazanej interpretacji organ potwierdził prawo do kwalifikacji usług jako usług pośrednictwa, m.in. gdy zakres działań obejmuje przedstawienie sprzedawcom produktów finansowych dotyczących finansowania zakupu pojazdów (kredyt) i dokonuje kalkulacji rat kredytowych, a w sytuacji podjęcia decyzji przez nabywcę o akceptacji oferty, dokonuje wszystkich czynności niezbędnych do zawarcia między stronami umowy.

Prezentowane przez organy podatkowe stanowisko o możliwości stosowania zwolnienia będzie również aktualne w stosunku do wdrożonego w ramach Aneksu do zakresu działań Wnioskodawcy nowego produktu w postaci umów dot. akceptacji kart płatniczych oraz rozliczania zrealizowanych za ich pomocą transakcji bezgotówkowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, głównym celem podejmowanych przez Wnioskodawcę działań jest skuteczne doprowadzenie do zawarcia umów dot. akceptacji kart płatniczych, które warunkują możliwość świadczenia usług płatniczych/transferów pieniężnych w obrocie bezgotówkowym zwolnionych z VAT.

Również w przedmiotowym zakresie, wydawane przez organy podatkowe interpretacje indywidualne potwierdzają prawidłowość przedstawionego w treści niniejszego Wniosku stanowisko.

Przykładowo, w interpretacji DKIS z 28 stycznia 2021 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.602.2020.2.KM, gdzie stwierdzono, że: „(`(...)`) świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Banku usługi prowadzące do zawarcia przez Akceptanta z Dostawcą umowy o akceptację kart stanowią/będą stanowić usługi pośrednictwa w świadczeniu usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy i korzystają/będą korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie tych przepisów. Zatem, do wynagrodzenia otrzymywanego przez Wnioskodawcę w części związanej ze świadczeniem usług finansowych nie należy doliczać podatku VAT, gdyż świadczone przez Bank usługi objęte są zwolnieniem od podatku na podstawie ww. przepisu.”

Takie same wnioski płyną z analizy innych interpretacji indywidualnych wydanych w zbliżonych sprawach, jak np.: interpretacja DKIS z 1 grudnia 2017 r., nr 0113-KDIPT1-2.4012.693.2017.1.JSZ, gdzie stwierdzono, że: „(`(...)`) świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Banku usługi prowadzące do zawarcia przez akceptanta z Bankiem umowy o przyjmowanie zapłaty przy użyciu kart płatniczych, stanowią/będą stanowić usługi pośrednictwa w świadczeniu usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy i korzystają/będą korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie tych przepisów.”

Konkludując, w ocenie Wnioskodawcy przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego usługi świadczone przez Wnioskodawcę w ramach Umowy (po podpisaniu Aneksu) polegające na doprowadzeniu do zawarcia umowy przez Klienta, na które składają się czynności agencyjne odnoszące się do kredytów/pożyczek oferowanych i zawieranych przy zdalnym procesie obsługi oraz pośrednictwo w zawarciu umów zapewniających akceptację kart płatniczych oraz rozliczenie transakcji zrealizowanych z ich udziałem, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz pkt 40 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

· prawidłowe – w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy czynności wykonywanych na rzecz Banku w zakresie kredytów i pożyczek oferowanych i zawieranych przy zdalnym procesie obsługi oraz zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy czynności wykonywanych na rzecz Banku w zakresie umów dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych; a także jest

· nieprawidłowe – zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy czynności wykonywanych na rzecz Banku w części dot. dzierżawy terminali płatniczych.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku albo zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy – zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2. usług doradztwa;

3. usług w zakresie leasingu.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenia odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE – państwa członkowskie zwalniają, transakcje udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę (lit. b), transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności (lit. d).

Należy wskazać, że ww. zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianych zwolnień wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Zatem podkreślić należy, że wystarczającą przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem daną czynność jest wykazanie jej związku ze wskazanymi w ww. przepisach czynnościami, przy czym związek ten musi być wyraźny i nie odbiegać od świadczenia usług finansowych, wypaczając przez to istotę przewidzianego zwolnienia.

Powyższy pogląd potwierdza orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest spółką działającą w ramach grupy kapitałowej Banku. Zgodnie z wpisem do KRS głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z).

Działalność Wnioskodawcy polega na wykonywaniu w imieniu i na rzecz Banku pośrednictwa w zakresie czynności bankowych oraz czynności faktycznych i prawnych w ramach umowy agencyjnej związanych z działalnością bankową, o których mowa w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe . Ogólne zasady istniejącej współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a Bankiem zostały uregulowane w Umowie o świadczenie usług polegających na sprzedaży produktów Banku, w której m.in. doprecyzowano zakres podejmowanych przez Wnioskodawcę czynności agencyjnych w ramach pośrednictwa w sprzedaży oferowanych przez Bank pożyczek i kart kredytowych.

Mając na uwadze funkcjonujące ograniczenia związane z pandemią oraz obserwowane na rynku trendy, instytucje finansowe (w tym Bank) zainteresowane są m.in. zwiększeniem wolumenu zawieranych z klientami umów dotyczących nowych/zmodernizowanych produktów finansowych, których prezentacja oraz udostępnienie dla klientów będzie możliwe np. w formie zdalnej (obsługa przez telefon i internet).

Z perspektywy Banku, zasadniczym celem biznesowym jest zatem dotarcie z wybraną, dostosowaną do bieżących potrzeb i warunków ofertą produktów finansowych, tj. ofertą kredytów, pożyczek i kart kredytowych zawieranych przy zdalnym procesie obsługi. Jednocześnie, w związku z obserwowanym wzrostem poziomu transakcji bezgotówkowych, celem Banku jest również zwiększenie wolumenu zawieranych umów w zakresie obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu instrumentów płatniczych za pomocą terminali typu Point of Sale ( „POS”) przez Klientów Banku (akceptantów kart płatniczych).

Dla zapewnienia możliwości realizacji wskazanego celu Bank i Wnioskodawca zawarli w 2021 r. aneks do dotychczas obowiązującej pomiędzy Stronami Umowy regulującej zasady sprzedaży przez Wnioskodawcę produktów oferowanych przez Bank.

Zakresem przedmiotowym aneksowanej Umowy jest powierzenie przez Bank na podstawie art. 6a i następnych Prawa Bankowego, Wnioskodawcy czynności, które mają na celu doprowadzenie do zawarcia pomiędzy Bankiem a Klientem umowy na określony produkt oferowany przez Bank (tj. oferowanej w procesie zdalnym sprzedaży pożyczek, kart kredytowych oraz umów POS dot. akceptacji kart płatniczych). Efektywnie mówiąc, Bank na podstawie aneksowanej Umowy powierza Wnioskodawcy czynności związane z wykonywaniem usług obejmujących m.in.:

- zawieranie w imieniu i na rzecz Banku umów oraz wykonywanie innych czynności poprzedzających zawarcie umów oraz

- wykonywanie czynności agencyjnych mających na celu doprowadzenie do zawierania umów pomiędzy Bankiem, a Klientami, dotyczących produktów oferowanych przez Bank (zarówno dotychczasowych produktów, jak i nowych produktów finansowych Banku).

Celem współpracy Wnioskodawcy i Banku jest podejmowanie przez pracowników Wnioskodawcy czynności zmierzających do sprzedaży produktów oferowanych przez Bank, a więc m.in. wskazania okazji do zawarcia umowy z Bankiem (przy czym umowa podpisywana jest zasadniczo przez Bank i Klienta), jak również zawarcia przez Wnioskodawcę umowy na dany produkt (pożyczka, karta kredytowa) oferowany przez Bank w granicach udzielonego przez Bank pełnomocnictwa. Wnioskodawca nie będzie miał żadnego interesu w treści umów zawartych za jej pośrednictwem, jak też nie będzie wpływać na treść umów zawieranych między Bankiem a Klientem.

Działania podejmowane przez pracowników Wnioskodawcy będą polegać m.in. na poszukiwaniu Klienta, przedstawianiu oferty produktów Banku wraz z podjęciem działań zmierzających do sprzedaży/zawarcia umowy z Klientem przez Bank (z uwzględnieniem kwestii formalnych związanych z zawieraną z Bankiem umową). Zgodnie z obowiązkami nałożonymi Umową (z uwzględnieniem Aneksu) Wnioskodawca będzie kontaktować się z potencjalnymi nabywcami produktów Banku i podejmie wobec nich dodatkowe działania sprzedażowe, w szczególności poprzez ustalenie w rozmowie z potencjalnymi Klientami, jakie są ich potrzeby dot. produktów finansowych oferowanych przez Bank, jaki konkretny produkt i o jakich parametrach (np. poziom limitu debetowego, kwota pożyczki, określone parametry karty kredytowej etc.) będzie adekwatny dla danego Klienta w jego konkretnej sytuacji.

Zatem działania Wnioskodawcy nie będą ograniczać się do rutynowych czynności, ani wykonywania jedynie wsparcia o charakterze technicznym czy operacyjnym.

Celem odpowiedzi na rosnące potrzeby Klientów w ramach zmodernizowanych produktów Wnioskodawca obok asysty zyskał również możliwość wypełniania wniosku kredytowego lub pożyczkowego lub innego produktu finansowego Banku w imieniu Klienta. Powyższe nie tylko ułatwi i usprawni proces sprzedaży, ale przede wszystkim ograniczy do minimum wymogi formalne, wyeliminuje wszelkie wątpliwości po stronie Klienta i ograniczy do minimum zaangażowanie po stronie Klienta. W praktyce, w związku z przeprowadzaniem przez Wnioskodawcę szeregu czynności (w tym m.in. zdalnego wypełnienia wniosków o poszczególne produkty finansowe za Klienta), dla sfinalizowania transakcji Klientowi pozostawać będzie zaakceptowanie założeń składających się na oferowany produkt Banku i ostatecznie - podpisanie umowy produktowej z Bankiem.

Niniejsze rozwiązanie stanowi odpowiedź na potrzeby Klientów, którzy często napotykali trudności podczas wypełniania wniosków w ramach systemu Banku, czy też nie odpowiadał im względnie długi czas potrzebny na wypełnienie poszczególnych wniosków produktów, przez co rezygnowali oni ze składania danego wniosku. Precyzyjniej mówiąc, na podstawie odrębnego pełnomocnictwa udzielonego przez Bank, Wnioskodawca będzie zawierać w imieniu i na rzecz Banku umowy oraz wykonywać inne czynności poprzedzające zawarcie tych umów.

W zakresie kwestii formalnych wobec pożyczek i kart kredytowych oferowanych w formie zdalnej Wnioskodawca będzie przekazywać niezbędne informacje i przyjmować w imieniu Banku odpowiednie zgody dotyczące przetwarzania danych osobowych. Równocześnie będzie wprowadzać niezbędne informacje i uzgodnienia z Klientem do systemów informatycznych Banku, po czym przekazywać Klientowi decyzję kredytową (lub odmowę udzielenia produktu).

Wszystkie wykonywane czynności przez Wnioskodawcę w istocie zmierzają do doprowadzenia do zawarcia umowy między Klientem a Bankiem. Za ww. działania Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie od Banku, jako podmiotu zlecającego usługę pośrednictwa. W stosunku do kalkulacji wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy, zgodnie z brzmieniem Aneksu, będzie ono oparte o mechanizm obejmujący stawki kwotowe uwzględniające efektywność pracy i jej skuteczność sprzedażową.

Wątpliwości Wnioskodawcy w analizowanej sprawie dotyczą wskazania czy czynności, wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Banku będą korzystały ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy, jako usługi pośrednictwa finansowego.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą, podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Mając na uwadze wykładnię zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy oraz w art. 135 ust. 1 lit. b) i d) Dyrektywy 2006/112/WE, konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. Ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 2006/112WE nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy zatem oprzeć się na wykładni językowej oraz na wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji.

Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Zatem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

- usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie;

- z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej;

- celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy);

- usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest, aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

- wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy;

- uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę;

- prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji;

- nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

W rozpatrywanej sprawie, w związku z realizacją działań na rzecz Banku w procesie zawierania umów dotyczących pożyczki/kredytu oraz umów dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych, Wnioskodawca będzie uprawniony do otrzymania wynagrodzenia prowizyjnego od Banku. W związku z powyższym, w tej sytuacji wykonywane czynności będą stanowiły odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie, oceniając przedstawione okoliczności sprawy na tle powołanych regulacji prawnych należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że wykonywane na rzecz Banku czynności spełniają przedstawione wyżej przesłanki wynikające z orzecznictwa TSUE dla uznania ich za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy.

Jak wynika z okoliczności sprawy, istotą świadczonych przez Wnioskodawcę usług jest pośredniczenie w zawarciu umowy pomiędzy Bankiem a Klientem. Wnioskodawca na podstawie umowy wykonuje określone czynności faktyczne i prawne, które każdorazowo mają doprowadzić do zawarcia umowy na dany produkt finansowy Banku. Działania Wnioskodawcy nie będą ograniczać się do rutynowych czynności, wykonywania jedynie wsparcia o charakterze technicznym czy operacyjnym - Wnioskodawca w ramach wykonywanych czynności będzie identyfikował Klientów, którzy mogą być skłonni zawrzeć umowę dot. jednego z produktów finansowych, będzie samodzielnie kontaktować się takimi Klientami i ustalać ich indywidualną sytuację pod kątem ich zapotrzebowania na określone produkty finansowe, pomagać w wypełnianiu wniosków dot. produktów finansowych itp. Wykonując powyższe czynności Wnioskodawca będzie wskazywał Klientom na możliwość zawarcia umowy dotyczącej danego produktu finansowego oferowanego przez Bank. W istocie opisane przyszłe działania podejmowane przez Wnioskodawcę będą zmieniać co do zasady sytuację prawną lub finansową Klientów Banku, co wyklucza techniczny lub jedynie informacyjny charakter usługi. Za doprowadzenie do zawarcia umowy z Klientem (skorzystanie przez Klienta z produktów oferowanych przez Bank) Wnioskodawca otrzyma wynagrodzenie, Wnioskodawca nie ma jednak żadnego interesu w treści umowy zawieranej przez Klienta, ani nie jest jej stroną. Efektem działań podejmowanych przez Zainteresowanego jest doprowadzenie do skojarzenia Klienta z Bankiem w celu zawarcia umowy oraz uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, przy czym nie ma tu znaczenia forma, w jakiej pośrednik komunikuje się z potencjalnymi nabywcami usług finansowych.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że przedstawione w opisie sprawy czynności pośrednictwa wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Banku:

- w zakresie kredytów i pożyczek oferowanych i zawieranych przy zdalnym procesie obsługi korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT,

- w zakresie umów dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Jak wynika z opisu sprawy, zakresem przedmiotowym umów zawieranych przez Klientów (akceptantów kart płatniczych) z Bankiem jest w szczególności świadczenie usług przez Bank polegających na umożliwieniu Klientom akceptacji kart płatniczych w zakresie prowadzonych przez nich działalności gospodarczych. W ramach umowy Bank dokonuje obsługi i rozliczenia transakcji dokonywanych przy pomocy kart płatniczych i jednocześnie, Bank wyposaża Akceptantów w urządzenia niezbędne do akceptacji instrumentów płatniczych - terminale płatnicze POS (udostępnienie w formie dzierżawy). Dlatego też, Wnioskodawca realizując usługę pośrednictwa w zawarciu przez Bank umów dot. obsługi i rozliczenia transakcji bezgotówkowych, końcowo wystawia również zlecenie dla instalacji terminala POS u Klienta, dzięki któremu Klient będzie mógł w ramach swojej działalności gospodarczej akceptować płatności przy pomocy kart płatniczych.

Przepisy art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 ustawy VAT wprowadzają zwolnienie z opodatkowania VAT dla szerokiej grupy usług, które można określić mianem „usług finansowych”. Z uwagi jednak na to, że możliwość stosowania zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, uznać należy, że zwolnienia takie winny mieć zastosowanie do tych towarów i usług wskazanych wprost przez ustawodawcę w ustawie o podatku od towarów i usług lub w przepisach wykonawczych do tej ustawy.

Usługi świadczone przez Bank na rzecz Akceptantów w zakresie, w jakim Bank obciąża Akceptantów kosztem dzierżawy terminali płatniczych nie mają charakteru usług finansowych. Świadczenie Banku w tym zakresie sprowadza się w praktyce do zaopatrzenia Klientów w sprzęt techniczny.

W konsekwencji stwierdzić należy, że usługa świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz Banku w ramach Umowy, w zakresie, w jakim ma na celu doprowadzenie do zawarcia między Bankiem a potencjalnymi Akceptantami umów POS dot. obsługi i rozliczeń transakcji dokonywanych przy użyciu kart płatniczych, nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT w części dot. dzierżawy terminali płatniczych. W tej części stanowi bowiem usługę pośrednictwa co do ww. usługi dzierżawy urządzenia służącego do wykonywania transakcji płatniczych, która nie korzysta ze zwolnienia o podatku i podlega opodatkowaniu wg właściwej dla tej czynności stawki podatku VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wobec powyższego, wydana interpretacja stanowi ochronę prawno-podatkową tylko dla Wnioskodawcy, a nie dla Banku.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.