0114-KDIP4-3.4012.470.2021.2.RK
📋 Podsumowanie interpretacji
Planowana transakcja sekurytyzacji wierzytelności, zgodnie z przedstawioną interpretacją indywidualną, obejmuje następujące kluczowe elementy: 1. Wnioskodawca przekaże wierzytelności handlowe spółce A, która następnie przekaże te wierzytelności spółce SPV, utworzonej w Irlandii. 2. Celem transakcji jest uzyskanie przez Wnioskodawcę finansowania przed terminem wymagalności wierzytelności poprzez zamianę tych wierzytelności na papiery wartościowe emitowane przez SPV. 3. Spółka A będzie świadczyć na rzecz Wnioskodawcy usługę sekurytyzacji, która będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. 4. Podstawą opodatkowania usług świadczonych przez A na rzecz Wnioskodawcy będzie jedynie kwota dyskonta uzyskana przez A przy nabyciu wierzytelności. 5. Zwrotne przeniesienie wierzytelności od SPV do Wnioskodawcy będzie traktowane jako element usługi sekurytyzacji, a nie jako odrębna czynność podlegająca opodatkowaniu VAT. Organ podatkowy uznał stanowisko Wnioskodawcy w zakresie wszystkich trzech pytań za prawidłowe.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z 25 czerwca 2021 r. (data wpływu 28 czerwca 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w transakcji sekurytyzacji – jest prawidłowe
UZASADNIENIE
28 czerwca 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w transakcji sekurytyzacji.
We wniosku złożonym przez:
- Zainteresowanego będącego stroną postępowania:
A
- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:
B Sp. z o.o.
przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
B Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”) jest częścią międzynarodowej grupy spółek C- (`(...)`). Obecnie Grupa C działa w 20 krajach integrując 60 firm w dywizjach biznesowych. C jest największym w Europie (`(...)`). Zakłady Spółki w Polsce obejmują dwie nowoczesne fabryki (`(...)`)- w (`(...)`). Obie prowadzą wysokotonażową produkcję (`(...)`) w bloku oraz przetwórstwo (`(...)`). W ramach działalności Spółki funkcjonują 3 zakłady specjalistycznego przetwórstwa (`(...)`) w (`(...)`). Zakład Produkcji (`(...)`)w (`(...)`), będący również siedzibą spółki C, zbudowany od podstaw w roku 1994, utrzymuje status jednego z najnowocześniejszych w Europie. Spółka jest rezydentem podatkowym w Polsce i jest zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT (podatek od towarów i usług).
A (dalej: „A”) jest również częścią grupy spółek C i jest pośrednio powiązana organizacyjnie i kapitałowo ze Spółką w ten sposób, że 100% kapitału zakładowego Spółki oraz A kontroluje ten sam podmiot dominujący - D. A jest spółką utworzoną w Anglii, zgodnie z przepisami angielskiego Prawa Spółek z 2016 r. A jest rezydentem podatkowym w Wielkiej Brytanii, nie posiada w Polsce siedziby ani zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, nie posiada również w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. A jest podatnikiem podatku od wartości dodanej w Wielkiej Brytanii. A nie jest zarejestrowana w Polsce dla celów podatku od towarów i usług.
A prowadzi działalność finansową, obejmującą m.in. nabywanie wierzytelności od innych spółek grupy Ci ich zbywanie w ramach transakcji sekurytyzacyjnych. Celem uzyskania finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności grupy spółek D, A zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną, w ramach której będzie świadczył usługę sekurytyzacji wierzytelności (dalej: „Sekurytyzacja” lub „Transakcja”) w odniesieniu do wierzytelności handlowych spółek należących do D, w tym wierzytelności handlowych Spółki powstałych w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej opisanej powyżej („Wierzytelności”). Wierzytelności będą stanowiły roszczenia wobec podmiotów prowadzących działalność gospodarczą („Dłużnicy”) o zapłatę wynagrodzenia należnego Spółce za dostawę towarów, wynikającego z wystawionych przez Spółkę faktur.
E (dalej: „SPV”) jest spółką specjalnego przeznaczenia (designated activity company) utworzoną w Irlandii, zgodnie z przepisami prawa irlandzkiego. SPV jest spółką celową utworzoną dla potrzeb Sekurytyzacji. SPV jest irlandzkim rezydentem podatkowym, nie posiada w Polsce siedziby ani zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, nie posiada również w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV jest podatnikiem podatku od wartości dodanej w Irlandii. SPV nie jest zarejestrowana w Polsce dla celów podatku od towarów i usług.
SPV nie jest powiązana kapitałowo lub organizacyjnie ze Spółką ani z A. Ani Spółka, ani A nie będą mieć żadnego wpływu na decyzje biznesowe podejmowane przez SPV w toku jej działalności, gdyż SPV będzie zarządzana przez zewnętrzny podmiot niepowiązany z żadnym podmiotem grupy spółek D, a sposób przeprowadzenia Sekurytyzacji oraz późniejszego funkcjonowania SPV będzie wynikał z umów zawartych przez SPV.
SPV nie będzie zatrudniała w Polsce pracowników, ani nie będzie działała w Polsce za pośrednictwem innych podmiotów działających w jej imieniu. Przedmiotem działalności SPV będzie wyłącznie nabywanie wierzytelności w ramach Sekurytyzacji (w tym Wierzytelności pierwotnie przysługujących Spółce) oraz uzyskanie finansowania (w szczególności, poprzez emisję papierów wartościowych, o której mowa poniżej), a także wykonywanie czynności z tym związanych. SPV została powołana i będzie istniała wyłącznie w celu przeprowadzenia i obsługi Sekurytyzacji - w tym nabycia Wierzytelności, sfinansowania go poprzez emisję obligacji oraz innych czynności związanych z Sekurytyzacją.
Zgodnie z założeniami, Wierzytelności nabywane od Spółki przez A i następnie objęte Sekurytyzacją nie będą obejmować kwot z tytułu podatku od towarów i usług (VAT) należnego od wynagrodzenia przysługującego Spółce i wynikającego z wystawionych faktur (jednakże, strony mogą zadecydować o włączeniu kwoty podatku VAT do sekurytyzowanych Wierzytelności zbywanych do A, a następnie do SPV). Wierzytelności nie będą stanowiły tzw. złych długów (tj. wierzytelności niezapłaconych w terminie), a w dacie ich zbycia nie będą one uznawane za potencjalnie nieściągalne lub zaległe.
Planowana Sekurytyzacja zostanie przeprowadzona dwuetapowo: najpierw poprzez odpłatny przelew Wierzytelności przez Spółkę do A, a następnie poprzez odpłatny przelew Wierzytelności przez A do SPV. Zbycie w ramach każdego etapu zostanie dokonane bez regresu w stosunku do Spółki w przypadku, gdyby Dłużnicy nie byli zdolni do wypełnienia ich zobowiązań płatniczych.
Poza zbyciem Wierzytelności przez Spółkę do A, a następnie przez A do SPV, Sekurytyzacja będzie obejmować także inne kluczowe operacje. Na planowaną Sekurytyzację składać się więc będą w szczególności następujące podstawowe elementy transakcyjne:
a) Zawarcie umowy przelewu Wierzytelności pomiędzy Spółką a A oraz zawarcie umowy przelewu Wierzytelności pomiędzy A a SPV. Będzie się to odbywać w sposób powtarzalny w czasie trwania Transakcji, w miarę powstawania kolejnych Wierzytelności. Spółka będzie zatem zbywała periodycznie do SPV poszczególne transze Wierzytelności przy założeniu, że Wierzytelności ujęte w danej transzy będą spełniać wcześniej ustalone warunki kwalifikujące je do Sekurytyzacji (przede wszystkim, przedmiotowe Wierzytelności nie mogą stanowić tzw. złych długów). Wierzytelności zostaną przeniesione wraz z zabezpieczeniami oraz roszczeniami ubocznymi związanymi z Wierzytelnościami (takimi jak przykładowo roszczenia o wypłatę zaległych odsetek, roszczenia odszkodowawcze, lub inne porozumienia wspierające spłatę Wierzytelności przez Dłużników).
b) Zapewnienie finansowania SPV poprzez emisję przez SPV dłużnych papierów wartościowych („Obligacje”) do określonych podmiotów, które, oprócz A jako inwestora, będą niepowiązane ze Spółką ani z innymi podmiotami z grupy spółek D.
c) Zawarcie umowy o administrowanie Wierzytelnościami (umowy o ich obsługę/serwisowanie), na mocy której Spółka (jako serwiser) będzie administrować Wierzytelnościami na rzecz SPV, w tym w szczególności otrzymywać na swój rachunek bankowy (a w razie potrzeby przymusowo ściągać w drodze egzekucji) i przekazywać do SPV spłaty Wierzytelności. SPV zawiera umowę nabycia wierzytelności handlowych generowanych także przez kilka innych spółek z grupy C w celu ich sekurytyzacji, zaś każda z nich będzie administrować generowanymi przez siebie wierzytelnościami. Spółka przystąpi zatem do umowy serwisowania Wierzytelności, jako jeden z wielu serwiserów.
d) Zawarcie innych umów, które zapewnią możliwość przeprowadzenia Sekurytyzacji (np. umów o administrowanie rachunkami bankowymi SPV).
Szczegółowy przebieg poszczególnych elementów Sekurytyzacji.
o Na podstawie umowy zbycia Wierzytelności zawartej pomiędzy Spółką i A Spółka, jako jeden z tzw. inicjatorów Sekurytyzacji, dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na A. Następnie, na podstawie odrębnej umowy zbycia zawartej pomiędzy A a SPV w ramach Sekurytyzacji, A dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na SPV.
o Pierwsza transza Wierzytelności zostanie przelana przez Spółkę na A, zgodnie z założeniami, po uzyskaniu interpretacji objętej niniejszym wnioskiem, a kolejne transze będą przelewane w późniejszych okresach. W okresie trwania Transakcji kolejne nabycia Wierzytelności będą finansowane ze środków pozyskanych z emisji Obligacji, a także ze spłat uzyskanych przez SPV z wcześniej nabytych Wierzytelności.
o W zamian za nabyte Wierzytelności A zapłaci Spółce cenę. Cena nabycia każdej Wierzytelności będzie skalkulowana jako kwota nominalna Wierzytelności obniżona o określone dyskonto uzgodnione między Spółką a A, w sposób pochodny od formuły ustalonej w umowie zbycia Wierzytelności między A a SPV. Tak określona cena zostanie zapłacona w dniu przelewu Wierzytelności lub wkrótce po nim.
o W ujęciu podatkowym, różnica między wartością nominalną Wierzytelności a ceną stanowić więc będzie dyskonto uzyskiwane przez A na nabyciu Wierzytelności, a wartość ta będzie wynagrodzeniem należnym A od Spółki w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji.
o Wyżej określony sposób ustalania ceny za Wierzytelności oraz wskazany sposób określania, w ujęciu podatkowym, wynagrodzenia (dyskonta) należnego A z tytułu udziału w Sekurytyzacji stosowany będzie przy zbyciu każdej transzy Wierzytelności w trakcie trwania Transakcji.
o A będzie dalej zbywać Wierzytelności nabyte od Spółki do SPV. Tak jak w przypadku ceny płaconej przez A na rzecz Spółki, cena nabycia każdej Wierzytelności przez SPV będzie skalkulowana jako kwota nominalna Wierzytelności obniżona o określone dyskonta uzgodnione między A a SPV, w sposób ustalony w umowie zbycia Wierzytelności między A a SPV.
o Jak wskazano powyżej, zbycie Wierzytelności Spółki w ramach Sekurytyzacji będzie częścią kompleksowej transakcji sekurytyzacyjnej, w której także inne spółki z grupy C zbywały i będą zbywać swoje wierzytelności handlowe na rzecz A i dalej na rzecz SPV celem uzyskania finansowania. Dlatego też, celem koordynacji i zarządzania całością transakcji sekurytyzacyjnej w odniesieniu do wszystkich uczestniczących podmiotów, D, spółka z grupy D, będzie pełnić funkcję gwaranta w odniesieniu do serwisowania wierzytelności Spółki (oraz zagranicznych spółek).
o Aby uzyskać środki na zakup Wierzytelności od A, SPV planuje wyemitować dłużne papiery wartościowe - Obligacje, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółki, a także inne wierzytelności nabyte od innych spółek z grupy D.
o Finansowanie SPV w formie objęcia Obligacji będzie pochodzić głównie, oprócz A jako inwestora, od inwestorów zewnętrznych, którzy będą niepowiązani ze Spółką ani z innymi podmiotami z grupy spółek D. Jednakże, A jako inwestor zatrzyma 5% sekurytyzowanych ekspozycji (wybranych losowo) w celu spełnienia wymogów wynikających z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2402 z 12 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji oraz utworzenia szczególnych ram dla prostych, przejrzystych i standardowych sekurytyzacji, a także zmieniającego dyrektywy 2009/65/WE, 2009/138/WE i 2011/61/UE oraz rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 648/201 („Rozporządzenie”). Rozporządzenie przewiduje bowiem wymóg, aby 5% ryzyka pozostało u inicjującego, jednostki sponsorującej lub pierwotnego kredytodawcy sekurytyzacji. Jak wyżej wskazano, uzyskane przez SPV finansowanie zostanie przekazane do A, a następnie do Spółki tytułem zapłaty ceny nabycia Wierzytelności. W konsekwencji, planowana Sekurytyzacja stanowić będzie efektywną metodę finansowania Spółki, w której Spółka uzyska potrzebne środki finansowe przed datą wymagalności Wierzytelności i ich spłatą przez Dłużników.
o Po zbyciu Wierzytelności do SPV, Spółka będzie pełniła usługowo funkcję tzw. serwisera w zakresie administrowania tymi Wierzytelnościami i ich ściągania. Usługi świadczone przez Spółkę w oparciu o umowę o obsługę nabytych Wierzytelności będą obejmowały, w szczególności, monitorowanie należności od Dłużników, pobieranie spłat Wierzytelności zbytych na rzecz SPV, administrowanie i identyfikację płatności dokonywanych przez Dłużników w odniesieniu do Wierzytelności, przekazywanie pobranych kwot do SPV, informowanie SPV o uzyskanych płatnościach, odzyskiwanie należnych kwot od Dłużników, w tym zastosowanie odpowiednich środków celem przymusowego odzyskania kwot, wezwania do zapłaty itp. Ściąganie Wierzytelności, co do zasady, będzie się odbywało w ten sposób, że Spółka będzie uzyskiwała spłaty Wierzytelności od Dłużników. Następnie, Spółka będzie przekazywała kwoty ściągniętych (jedynie faktycznie spłaconych przez Dłużników) Wierzytelności do SPV, jako wierzyciela uprawnionego do świadczeń z tytułu Wierzytelności. W zamian za świadczone usługi serwisowe Spółka otrzymywać będzie od SPV wynagrodzenie określone na zasadach rynkowych, które będzie wynikało z umowy.
o Podobnie jak w wielu innych transakcjach sekurytyzacyjnych, w planowanej Sekurytyzacji powołany zostanie podmiot, który zaaranżuje wstąpienie serwisera zastępczego (backup servicer) w sytuacji, gdyby Spółka nie mogła pełnić swojej funkcji w tym zakresie (w szczególności, na skutek ewentualnej upadłości lub też gdyby z innych powodów Spółka nie wykonywała obowiązków na podstawie umowy o świadczenie usług administrowania Wierzytelnościami). Celem powołania takiego zastępczego podmiotu jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu Wierzytelności od Dłużników i przekazywania tych należności do SPV. Jest to element kluczowy z uwagi na fakt, iż sekurytyzowane Wierzytelności stanowić będą zabezpieczenie finansowania uzyskanego przez SPV na zakup Wierzytelności.
o Możliwe jest wystąpienie sytuacji, w których wynagrodzenie należne Spółce z tytułu usług serwisowych nie będzie wypłacane jej w gotówce, a zostanie uregulowane poprzez potrącenie z roszczeniami SPV z tytułu spłat Wierzytelności otrzymanych przez Spółkę od Dłużników lub z innymi roszczeniami.
o Jak wyżej wskazano, kwoty Wierzytelności przekazanych do SPV będą przeznaczane przez SPV na opłacenie kosztów funkcjonowania SPV, obsługę finansowania (kapitał oraz odsetki) zaciągniętego w formie Obligacji celem zakupu Wierzytelności lub na nabycie kolejnych transz Wierzytelności.
o Dla ochrony SPV przed ewentualnym ryzykiem upadłości Spółki, w ramach opisanej Sekurytyzacji, może być ustanowione odpowiednie zabezpieczenie na rzecz SPV przykładowo w formie zastawu na rachunkach bankowych Spółki.
o Umowa zbycia Wierzytelności pomiędzy A a SPV będzie przewidywała możliwość przeniesienia wierzytelności z powrotem na A w określonych przypadkach, np.:
1. odkup (przelew) wybranych Wierzytelności będzie następował z uwagi na fakt, iż Wierzytelności te w momencie ich zbycia nie spełniały ustalonych wcześniej warunków kwalifikujących je do Sekurytyzacji lub też nie były one przeznaczone do zbycia na rzecz SPV;
2. wykonanie przysługującej A opcji odkupu Wierzytelności pozostałych po spłacie przez SPV całości lub większej części Obligacji; istotą tego odkupu jest zapewnienie A możliwości zamknięcia Transakcji i odzyskania Wierzytelności w sytuacji, gdy cel finansowania Spółki został zrealizowany i utrzymywanie struktury przestanie być ekonomicznie uzasadnione;
3. wykonanie obowiązku odkupu Wierzytelności, gdy wartość Wierzytelności przekracza uzgodniony limit finansowania;
- w każdym z przypadków, odkup Wierzytelności nastąpi po cenie równej cenie zbycia tych Wierzytelności przez Spółkę do A pomniejszonej o wszelkie kwoty spłat części kapitałowej Wierzytelności dokonanych w związku z Wierzytelnościami do czasu ich zwrotnego przeniesienia na Spółkę.
Opisane przepływy pieniężne SPV zostaną ustalone w taki sposób, by ewentualne nadwyżki finansowe SPV (po uregulowaniu pozostałych wydatków SPV i po ustanowieniu w SPV rezerwy środków, które będą zabezpieczeniem spłaty zobowiązań A i Spółki) były przekazywane do A. Suma środków pieniężnych zapłacona na rzecz A będzie różnić się w zależności od wymogów dotyczących rezerwy oraz innych czynników, jednak cena nabycia Wierzytelności nie zwiększy się. Innymi słowy, przepływy pieniężne opisane powyżej generować będą wyłącznie niewielką nadwyżkę finansową w uprzednio określonej wysokości, natomiast wszelkie dalsze nadwyżki zostaną „zwrócone” A.
W przypadku, gdy A odkupi Wierzytelności od SPV, możliwe będzie ich powrotne przeniesienie na Spółkę.
SPV będzie generowała jedynie ograniczone i założone z góry zyski/nadwyżki finansowe. Sekurytyzacja pozwala A, a w konsekwencji także Spółce, na uzyskanie finansowania od innych podmiotów, które nie byłyby skłonne udzielić takiego finansowania w inny sposób, albo którego A ani Spółka nie byłyby w stanie pozyskać na analogicznych warunkach w przypadku transakcji innego typu.
Jak wynika z powyższego szczegółowego opisu planowanej Transakcji będzie to skomplikowana operacja prawno-finansowa zawierająca wiele istotnych elementów, które są nieodzowne dla skutecznego jej przeprowadzenia. Poza zbyciem (przelewem) Wierzytelności do A, a następnie do SPV, istotnymi elementami w Sekurytyzacji będzie także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez SPV poprzez emisję Obligacji oraz zagwarantowanie skutecznego administrowania sekurytyzowanych Wierzytelności pozwalające na terminowe ściąganie ich kwot od Dłużników i w konsekwencji realizację zobowiązań SPV. Celem planowanej Sekurytyzacji nie będzie zbycie przez Spółkę Wierzytelności do A, a następnie do SPV, celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez Spółkę środków finansowych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez SPV opartego o ekonomiczną wartość Wierzytelności.
Wierzytelności te muszą pozwolić SPV na emisję Obligacji o odpowiednio wysokiej jakości i wycenie, które zostaną nabyte przez niezależnych inwestorów zewnętrznych.
Należy podkreślić, że Sekurytyzacja nie ma na celu osiągnięcia korzyści podatkowych. W szczególności, jedynym celem Spółki jest uzyskanie w wyniku Sekurytyzacji finansowania. Spółka będzie rozpoznawała poszczególne Wierzytelności w dochodach do opodatkowania. Powstałe natomiast dyskonto (po ostatecznym jego ustaleniu - po zwiększeniach ceny zbycia) stanowić będzie w sensie ekonomicznym koszt uzyskania finansowania. Oznacza to, że Spółka za okres trwania Transakcji wykaże dochody, które zostałyby wykazane, gdyby zaciągnęła finansowanie na warunkach zbieżnych z warunkami Obligacji i bezpośrednio poniosła koszty tego finansowania równe kosztom związanym z Sekurytyzacją (odsetki płatne przez SPV oraz inne koszty ponoszone przez SPV, np. funkcjonowania i obsługi SPV).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
1. Czy w ramach Sekurytyzacji A będzie świadczyć na rzecz Spółki usługę w rozumieniu Ustawy o VAT zwolnioną z podatku od towarów i usług („VAT”), w ramach której, w szczególności, następować będzie nabycie Wierzytelności Spółki przez A, a podatnikiem dla celów polskiego podatku VAT w odniesieniu do tej usługi będzie Spółka, przez co A nie będzie zobowiązana do rozpoznania przedmiotowej Transakcji dla celów polskiego podatku VAT?
2. Czy dla Spółki podstawą opodatkowania dla potrzeb podatku VAT usług świadczonych przez A w ramach Sekurytyzacji będzie jedynie kwota dyskonta ustalana na dzień sprzedaży Wierzytelności do A?
3. Czy zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa odkupu będzie objęte zakresem art. 8 Ustawy o VAT i będzie stanowić jeden z elementów zwolnionej z VAT usługi wskazanej w pytaniu 1?
Zdaniem Zainteresowanych:
Stanowisko A w zakresie pytania nr 1
Zdaniem A, przelewy Wierzytelności przez Spółkę do A w ramach Sekurytyzacji stanowić będą usługę świadczoną przez A na rzecz Spółki, podlegającą zwolnieniu z podatku VAT, a A nie będzie miał obowiązku rozliczenia tej usługi na potrzeby VAT w Polsce.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 Ustawy o VAT, w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.
Zgodnie z jednolitym stanowiskiem TSUE i polskich sądów administracyjnych, co do zasady, warunkami koniecznymi do uznania transakcji za usługę dla celów podatku VAT są:
a. działanie w charakterze podatnika w ramach danej transakcji, czyli konieczność uznania danej czynności za wykonaną w ramach działalności gospodarczej,
b. odpłatność, czyli istnienie bezpośredniego związku między świadczeniem a płatnością,
c. istnienie konsumenta danej usługi, czyli podmiotu odnoszącego korzyść w wyniku jej wyświadczenia,
d. istnienie stosunku prawnego będącego podstawą realizacji danej usługi.
W ocenie A opisana powyżej Transakcja, w ramach której Spółka będzie przenosić do A Wierzytelności, a A będzie te Wierzytelności nabywać w zamian za wynagrodzenie, prowadzi do wniosku, iż wszystkie wyżej wymienione elementy konieczne do uznania tej Transakcji za usługę świadczoną przez A na rzecz Spółki, będą spełnione.
Należy wskazać, że podmiotem świadczącym usługę sekurytyzacji będzie A. W dużym uproszczeniu należy stwierdzić, że usługa sekurytyzacji polega na zapewnieniu Spółce finansowania przez A. Istotą i celem planowanej Transakcji będzie bowiem uzyskanie przez Spółkę odpowiedniego finansowania przed wymagalnością Wierzytelności. Zgodnie z przedstawionym szczegółowym opisem Sekurytyzacji, celem Spółki, jako inicjatora, jest uzyskanie finansowania przed wymagalnością Wierzytelności. W tym też celu A przeprowadzi całą Transakcję obejmującą, między innymi, założenie spółki celowej SPV, której rolą będzie finalne nabycie Wierzytelności, emisja Obligacji na sfinansowanie zakupu Wierzytelności, a następnie obsługa zaciągniętego finansowania środkami pochodzącymi ze spłaty Wierzytelności przez Dłużników. Podmiotem odpowiedzialnym za dostarczenie Spółce środków finansowych pochodzących z emisji Obligacji dokonanej przez SPV Spółce będzie A. Konsumentem usługi sekurytyzacji będzie natomiast Spółka.
Odpłatnością (wynagrodzeniem dla A) za usługę finansowania w ramach Sekurytyzacji będzie kwota dyskonta rozumianego jako różnica między nominalną kwotą Wierzytelności, a ceną zbycia. Usługa sekurytyzacyjna zostanie wyświadczona w związku z zawartą Transakcją, jej podstawą będą umowy szczegółowo regulujące cały proces Sekurytyzacji i wzajemne obowiązki stron umowy (tj. przede wszystkim Spółki, A i SPV).
Prawne traktowanie Sekurytyzacji
Trzonem usługi sekurytyzacji jest cesja (cesje) Wierzytelności. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Znak 16, poz. 93 ze zm.) („Kodeks cywilny”). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (`(...)`). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności (tu: umowy sekurytyzacyjnej) Przeniesienie to jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.
Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności, prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała, tak jak w opisanym zdarzeniu przyszłym, charakter odpłatny).
Opisywana Transakcja nie polega jednak jedynie na cesji Wierzytelności, a jak wskazywano powyżej, składa się z wielu czynności, obejmujących nie tylko samo nabycie wierzytelności ale i organizację finansowania tej transakcji oraz serwisowanie zbytych Wierzytelności.
Istnieje wiele definicji „sekurytyzacji”, uzależnionych od przyjętego modelu. Można jednakże przyjąć, że sekurytyzacja wierzytelności to proces, podczas którego z aktywów danego podmiotu (tu: Spółki) zostaje wydzielona określona pula wierzytelności, a następnie przekazana spółce specjalnego przeznaczenia (tu: SPV) bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotu organizującego cały proces sekurytyzacyjny (tu: A), która to spółka następnie refinansuje zakupioną pulę wierzytelności przez emisję papierów wartościowych. Najważniejszym celem procesu sekurytyzacji jest więc pozyskanie kapitału na prowadzenie dalszej działalności oraz rozwój.
Zatem w okolicznościach niniejszej sprawy nie będzie miała miejsca wyłącznie cesja Wierzytelności - nabycie Wierzytelności przez A będzie stanowiło element świadczonej przez A kompleksowej usługi pośrednictwa finansowego. A w celu realizacji zawartej ze Spółką umowy będzie zobowiązana do wykonania szeregu ściśle ze sobą powiązanych czynności, które złożą się na jedną kompleksową usługę świadczoną przez A mającą na celu zapewnienie Spółce wymaganego finansowania - tj. na usługę sekurytyzacji.
Biorąc pod uwagę przepisy Ustawy o VAT w okolicznościach niniejszej sprawy uznać należy zatem, iż A wyświadczy na rzecz Spółki usługę, polegającą na zapewnieniu jej środków finansowych jeszcze przed terminem wymagalności Wierzytelności. Za powyższą usługę A uzyska wynagrodzenie w kwocie dyskonta. Zatem A wykona czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, o których mowa w art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 Ustawy o VAT.
Dla ustalenia podmiotu zobowiązanego do rozpoznania dla celów VAT usługi sekurytyzacji nabywanej przez Spółkę od A konieczne jest określenie miejsca świadczenia tej usługi. Stosownie do art. 28b ust. 1 Ustawy o VAT, co do zasady, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Za „podatnika” w rozumieniu powyższego przepisu uznaje się (zgodnie z art. 28a Ustawy o VAT), między innymi, podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6 Ustawy o VAT.
Mając na uwadze, że Spółka jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a Ustawy o VAT i jednocześnie jest usługobiorcą usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez A, miejscem świadczenia przedmiotowej usługi będzie Polska, jako kraj, w którym Spółka ma siedzibę działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e Ustawy o VAT, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 Ustawy o VAT,
b. usługobiorcą, w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b Ustawy o VAT (co ma w tym przypadku miejsce), jest podatnik, o którym mowa w art. 15 Ustawy o VAT lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4 Ustawy o VAT.
Wyżej wskazane warunki dla uznania Spółki za podatnika z tytułu usług świadczonych przez A będą spełnione w omawianej transakcji.
Spółka będzie usługobiorcą przedmiotowych usług, a A nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Stosownie do art. 2 pkt 9 Ustawy o VAT, pod pojęciem „import usług” rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o VAT. Zgodnie z art. 17 ust. 2 Ustawy o VAT, w przypadku wymienionym w wyżej powołanym art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o VAT, usługodawca nie rozlicza podatku należnego.
Mając na uwadze powyższe, usługi sekurytyzacji Wierzytelności nabywane przez Spółkę od A stanowić będą import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 Ustawy o VAT, których miejscem świadczenia jest Polska, a Spółka, jako usługobiorca tych usług, będzie podatnikiem w odniesieniu do usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez A w zakresie nabywania Wierzytelności. W konsekwencji, to Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania tej transakcji, jako importu usług dla celów podatku VAT w Polsce.
Powyższe stanowisko znajduje pełne potwierdzenie m.in. w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 lipca 2013 r. (ILPP4/443-185/13-4/EWW) oraz z 24 stycznia 2014 r. (ILPP4/443-500/13-2/BA), jak również w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 stycznia 2015 r. (IPPP3/443-1099/14-2/JF) oraz w interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 marca 2017 r. (IPPP3/443-1099/14-2/JF), z 31 maja 2017 r. (0114-KDIP1-2.4012.93.2017.1.IG), z 28 kwietnia 2017 r. (1462- IPPP1.4512.110.2017.1.MPE), z 25 października 2018 r. (0114-KDIP4.4012.580.2018.2.EK), z 5 sierpnia 2019 r. (0114-KDIP1-2.4012.354.2019.3.IG) oraz z 18 lutego 2020 r. (0114-KDIP1-2.4012.744.2019.2.JŻ).
W ocenie Spółki, usługa świadczona przez A stanowić będzie usługę zwolnioną z VAT. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT przewiduje zwolnienie z podatku VAT dla usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
Biorąc zatem pod uwagę, iż planowana Sekurytyzacja ma na celu zapewnienie Spółce finansowanie przez A poprzez nabycie Wierzytelności przez A i zapewnienie jej środków z emisji Obligacji dokonanej przez SPV, transakcja ta, jako specyficzna operacja finansowa, będzie zwolniona z podatku VAT w oparciu o powyższy przepis.
Podsumowując, przelewy Wierzytelności przez Spółkę do A w ramach transakcji Sekurytyzacji będą wykonane w ramach usługi świadczonej przez A na rzecz Spółki polegającej na nabyciu Wierzytelności i zapewnieniu Spółce finansowania, którą potraktować należy jako usługę w zakresie długów, korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Zatem, nabycie przez Spółkę usług od A będzie stanowić import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 Ustawy o VAT i Spółka będzie podatnikiem w odniesieniu do ww. usługi. W konsekwencji Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania tej transakcji dla celów podatku VAT w Polsce, jako import usług zwolnionych od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT.
Przepis ten stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej („Dyrektywa VAT”). Zgodnie z Dyrektywą VAT, państwa członkowskie zwalniają z podatku VAT „transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności”.
Jak wskazywano powyżej, Sekurytyzacja będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT. Sekurytyzację można bowiem potraktować jako usługę w zakresie długów. Przeniesienie Wierzytelności do A będzie stanowiło zasadniczy element kompleksowej transakcji finansowej, której sensem i celem ekonomicznym jest zapewnienie Spółce finansowania i poprawa jej płynności finansowej. W efekcie Sekurytyzacji upłynnione zostaną Wierzytelności, poprzez ich wprowadzenie do obrotu rynkowego w zmienionej formie, tj. w postaci papierów wartościowych o wyższym stopniu płynności - papierów wartościowych wyemitowanych przez SPV. Papiery te będą jednocześnie zabezpieczone Wierzytelnościami przynoszącymi SPV stały i przewidywalny dopływ finansowania pozwalający na obsługę wyemitowanych Obligacji oraz innego finansowania zaciągniętego dla celów Sekurytyzacji.
Podkreślić należy, iż do Transakcji nie znajdzie zastosowania art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT, który wyłącza ze zwolnienia, o którym mowa, między innymi, czynności ściągania długów oraz factoringu. Z uwagi na charakter i cel transakcji sekurytyzacyjnej, która będzie przeprowadzona przez A, brak byłoby uzasadnienia dla uznania Transakcji za czynność ściągania długów lub też factoring. Cel i specyfika omawianej Transakcji i cele czynności ściągania długów lub factoringu są znacząco odmienne.
Głównym powodem przeprowadzenia Sekurytyzacji jest uzyskanie finansowania poprzez zamianę niepłynnych aktywów (Wierzytelności) na aktywa płynne (Obligacje). Celem czynności (usługi) ściągania długów jest natomiast wyłącznie windykacja wierzytelności. W umowie sekurytyzacyjnej obejmującej przelew Wierzytelności ze Spółki do A brak będzie postanowień przewidujących obowiązek A, czy też SPV do windykacji Wierzytelności na rzecz Spółki. Co więcej, to Spółka na podstawie odrębnej umowy zawartej z SPV o obsługę sekurytyzowanych Wierzytelności pełnić będzie funkcję tzw. serwisera zajmującego się ściąganiem Wierzytelności i przekazywaniem ściągniętych należności do SPV.
Planowana Sekurytyzacja będzie się również w zasadniczy sposób różniła od czynności factoringu. Usługi tego rodzaju składają się z wielu różnych działań podejmowanych przez faktora, obejmujących, między innymi, windykację należności, monitorowanie spłat przez dłużników, dochodzenie należności, udzielenie kredytu faktorantowi, itd. Tymczasem, głównym celem Sekurytyzacji, któremu podporządkowane będą wszystkie jej elementy składowe, jest zapewnienie Spółce przez A finansowania poprzez zamianę aktywów w postaci Wierzytelności na papiery wartościowe emitowane przez odrębną spółkę celową, będącą podmiotem emisyjnym (tu: SPV).
Powyższe stanowisko Spółki o zwolnieniu usługi sekurytyzacji z podatku VAT potwierdza orzecznictwo sądowe oraz liczne interpretacje podatkowe. Tytułem przykładu należy wskazać następujące interpretacje podatkowe i wyroki:
• Interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 marca 2013 r., IPPP2/443-441/11/12-9/S/MM, a także z 28 stycznia 2015 r., IPPP3/443-1099/14-2/JF,
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 lipca 2013 r., ILPP4/443-185/13- 4/EWW,
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 stycznia 2014 r., ILPP4/443-500/13-2/BA,
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 sierpnia 2016 r., IPPP1/4512-608/16-3/MPe,
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 marca 2017 r., 3063-ILPP1-3.4512.52.2017.1.KB,
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 maja 2017 r., (0114-KDIP1-2.4012.93.2017.1.IG);
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 listopada 2017 r., (0111- KDIB3-1.4012.457.2017.1.WN);
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 listopada 2017 r., (0111- KDIB3-1.4012.545.2017.1.WN);
• Interpretacja Dyrektora Informacji Skarbowej z 18 lutego 2020 r., (0114-KDIP1-2.4012.744.2019.2.JŻ);
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 listopada 2019 r., (0114- KDIP4.4012.580.2018.2.EK);
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 sierpnia 2019 r., (0113- KDIPT1-2.4012.322.2019.1 KT);
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 kwietnia 2021 r., (0112-KDIL1-3.4012.3.2021.1 JK);
• Wyrok WSA w Warszawie z 29 sierpnia 2012 r., (sygn. akt III SA/Wa 3030/11);
• Wyrok WSA w Warszawie z 6 dnia sierpnia 2012 r., (sygn. akt III SA/Wa 3009/11) i wydana w jego efekcie przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie zmieniona interpretacja indywidualna z 13 lutego 2013 r., (IPPP2/443-423/11-10/13/S/AK).
Stanowisko A w odniesieniu do pytania nr 2
Dla Spółki podstawą opodatkowania zwolnionych z VAT usług świadczonych przez A w ramach Sekurytyzacji będzie jedynie kwota dyskonta ustalana na dzień sprzedaży Wierzytelności do A.
Spółka stoi na stanowisku, iż podstawą opodatkowania zwolnionych z VAT usług świadczonych przez A w ramach Sekurytyzacji będzie jedynie kwota dyskonta uzyskiwana przez A na nabyciu Wierzytelności. Jak wskazywano powyżej, kwota dyskonta zostanie ustalona na dzień sprzedaży Wierzytelności jako różnica między wartością nominalną Wierzytelności na dzień sprzedaży Wierzytelności a kwotą zapłaconą przez A. Podstawą opodatkowania będzie kwota dyskonta uzyskana przy każdej kolejnej sprzedaży Wierzytelności w ramach opisanego w opisie zdarzenia przyszłego mechanizmu.
Zgodnie z art. 29a. ust. 1 Ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Jak wskazano w opisie planowanej Sekurytyzacji, w zamian za przystąpienie do Sekurytyzacji A otrzyma wynagrodzenie od Spółki.
Wynagrodzeniem SPV będzie dyskonto realizowane na nabyciu Wierzytelności od Spółki (lub każdej transzy Wierzytelności).
W konsekwencji, w przypadku transakcji mających za przedmiot wierzytelności pewne i niewymagalne nie będzie miał zastosowania wyrok TSUE z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-Nord Ost v. GFKL Financial Services AG, ani też wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 marca 2012 r. (sygn. akt I FPS 5/11). Oba te orzeczenia dotyczyły bowiem sprzedaży wierzytelności trudnych, których termin wymagalności upłynął, a prawdopodobieństwo ich odzyskania w całości było niewielkie, oraz gdzie ustalona cena nabycia wierzytelności była niższa od ich wartości nominalnej, przy czym różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedlała rzeczywistą ekonomiczną wartość tych wierzytelności w momencie sprzedaży.
W planowanej Sekurytyzacji, Wierzytelności będące przedmiotem zbycia będą niewymagalne i nie będzie w stosunku do nich zachodzić podejrzenie ich nieściągalności. Z uwagi na powyższe istotne różnice, orzeczenia TSUE i NSA wskazane powyżej nie będą miały zastosowania w przypadku Sekurytyzacji opisanej w niniejszym wniosku. Wierzytelności objęte Sekurytyzacją nie będą miały bowiem charakteru złych długów (lub takich wierzytelności, co do których zachodzi ryzyko ich nieściągalności).
W opinii Spółki, podstawa opodatkowania w VAT usługi świadczonej przez A, powinna zostać ustalona w oparciu o wartość dyskonta określoną na dzień dokonania sprzedaży Wierzytelności. Wynika to z faktu, iż na dzień sprzedaży Wierzytelności, czyli na dzień wyświadczenia usługi przez A kwota ustalonego w tym dniu dyskonta stanowić będzie całość świadczenia należnego od Spółki na rzecz A w zamian za partycypację w transakcji Sekurytyzacji.
Analogiczne stanowisko zostało potwierdzone w licznych interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej: z 17 marca 2017 r. (3063-ILPP1-3.4512.52.2017.1.KB) oraz powoływanych już wcześniej interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 listopada 2017 r. (0111-KDIB3-1.4012.457.2017.1.WN), z 10 listopada 2017 r. (0111-KDIB3-1.4012.545.2017.1.WN), z 2 listopada 2018 r. (0112-KDIL1- 3.4012.578.2018.1.KS), z 2 sierpnia 2019 r. (0113-KDIPT1-2.4012.322.2019.1.KT) oraz z 17 lutego 2020 r. (0113-KDIPT1-2.4012.806.2019.2.IR).
Stanowisko A w odniesieniu do pytania nr 3
Zdaniem Spółki, w ramach Sekurytyzacji, A będzie świadczył na rzecz Spółki usługi w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, w ramach których następować będzie, w szczególności, nabywanie przez A Wierzytelności od Spółki, a także, w odniesieniu do niektórych Wierzytelności, zwrotne przeniesienie tych Wierzytelności przez A na Spółkę na podstawie określonego w umowie prawa odkupu. W konsekwencji, zwrotne przeniesienie Wierzytelności poprzez ich odkup, jako stanowiącej będzie jeden z elementów zwolnionej z VAT kompleksowej usługi Sekurytyzacji.
Jak wskazywano powyżej (w uzasadnieniu do pytania nr 1), Sekurytyzacja jest rodzajem transakcji, na który składa się wiele poszczególnych usług i które łącznie prowadzą do realizacji całego przedsięwzięcia. Jak wskazywano powyżej, w ramach Sekurytyzacji następuje m.in. przelew wierzytelności, zapewnienie finansowania przez SPV poprzez emisję Obligacji, usługa administrowania wierzytelnościami. Jak wskazywano w opisie zdarzenia przyszłego, w umowie zawartej między A a Spółką mogą zostać zawarte postanowienia odnośnie prawa odkupu niektórych Wierzytelności. W ocenie Spółki, ewentualny odkup Wierzytelności stanowi element usługi Sekurytyzacji i nie może być traktowany jako umowa nabycia Wierzytelności, która jest oderwana od usługi Sekurytyzacji. Konsekwentnie, odkup Wierzytelności przez Spółkę nie stanowi świadczenia usługi przez tę Spółkę na rzecz A, a jest elementem usługi Sekurytyzacji.
Ewentualny odkup Wierzytelności w tym zakresie należy więc rozpatrywać na gruncie podatku VAT nie jako odrębną transakcję, lecz jedynie jako „wycofanie się” stron, w pewnym zakresie, z wcześniej dokonanej transakcji, wskutek ziszczenia się warunków, których strony na moment zawierania umowy sprzedaży Wierzytelności nie mogły przewidzieć. Wyodrębnienie odkupu jako odrębnej usługi miałoby bowiem charakter sztuczny, gdyż odkup jest ściśle i nierozerwalnie związany z Sekurytyzacją. Dowodem na ten nierozerwalny związek jest fakt, że odkup jest możliwy jedynie między stronami Transakcji - Spółka jest zainteresowana (w określonych przypadkach) jedynie powrotem jej „własnych” Wierzytelności, i nie zamierzałaby nabywać wierzytelności innych niż własne (pochodna umów zawartych przez Spółkę) od innych podmiotów niż A.
W konsekwencji więc, zwrotne przeniesienie Wierzytelności, będzie stanowiło element zwolnionej z VAT usługi Sekurytyzacji. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 lutego 2020 r. (0113-KDIPT1-2.4012.806.2019.2.IR) oraz z 13 kwietnia 2021 r. (0112-KDIL1-3.4012.3.2021.1.JK).
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:
-
odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
-
eksport towarów;
-
import towarów na terytorium kraju;
-
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
-
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W myśl art. 2 pkt 1 ustawy, przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.
Przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Według art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
-
przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
-
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
-
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.
Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy.
Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym, przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.
Jednocześnie, skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług, określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.
Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.
Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego – wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.
W myśl art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego – wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.
Jak stanowi art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego – umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).
Natomiast pojęcie sekurytyzacji zawarte zostało w przepisach ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 605 ze zm.) oraz w przepisach ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 1896 ze zm.).
Zgodnie z art. 2 pkt 30-32 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi – ilekroć w ustawie jest mowa o:
· puli wierzytelności – rozumie się przez to przynoszącą regularny dopływ kapitału grupę jednolitych rodzajowo wierzytelności, posiadanych i wyodrębnionych przez inicjatora sekurytyzacji, z których każda z wierzytelności stanowiących łącznie co najmniej 75% grupy przynosi regularny dopływ kapitału oraz każda wierzytelność spełnia kryteria określone w statucie funduszu (pkt 30);
· inicjatorze sekurytyzacji – rozumie się przez to jednostkę samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą, zbywające funduszowi sekurytyzacyjnemu pulę wierzytelności albo zobowiązujące się do przekazywania funduszowi sekurytyzacyjnemu wszystkich świadczeń otrzymanych przez nie z określonej puli wierzytelności (pkt 31);
· sekurytyzowanych wierzytelnościach – rozumie się przez to wierzytelności stanowiące przedmiot lokat funduszu sekurytyzacyjnego oraz wierzytelności wyodrębnione przez inicjatora sekurytyzacji albo inny podmiot, który zawarł z funduszem umowę zobowiązującą go do przekazywania funduszowi świadczeń uzyskanych w związku z tymi wierzytelnościami (pkt 32).
W literaturze istnieje wiele definicji „sekurytyzacji”, uzależnionych od przyjętego modelu. Można jednakże przyjąć, że sekurytyzacja wierzytelności to proces, podczas którego zostaje wydzielona określona pula wierzytelności, a następnie przekazana spółce specjalnego przeznaczenia (Special Purpose Vehicle, SPV), która następnie refinansuje zakupioną pulę wierzytelności przez emisję papierów wartościowych. Najważniejszym celem procesu sekurytyzacji jest pozyskanie kapitałów na prowadzenie dalszej działalności oraz rozwój. Wówczas najczęściej stosowana jest sekurytyzacja wierzytelności przyszłych, a więc takich, które jeszcze nie powstały, natomiast istnieją przesłanki ich prawnego i ekonomicznego ukonstytuowania się w przyszłości.
Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest częścią międzynarodowej grupy spółek C- (`(...)`). Spółka jest rezydentem podatkowym w Polsce i jest zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT.
A (A) jest również częścią grupy spółek C i jest pośrednio powiązana organizacyjnie i kapitałowo ze Spółką w ten sposób, że 100% kapitału zakładowego Spółki oraz A kontroluje ten sam podmiot dominujący - D. A jest spółką utworzoną w Anglii, zgodnie z przepisami angielskiego Prawa Spółek z 2016 r. A jest rezydentem podatkowym w Wielkiej Brytanii, nie posiada w Polsce siedziby ani zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, nie posiada również w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. A jest podatnikiem podatku od wartości dodanej w Wielkiej Brytanii. A nie jest zarejestrowana w Polsce dla celów podatku od towarów i usług.
A prowadzi działalność finansową, obejmującą m.in. nabywanie wierzytelności od innych spółek grupy Ci ich zbywanie w ramach transakcji sekurytyzacyjnych. Celem uzyskania finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności grupy spółek D, A zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną, w ramach której będzie świadczył usługę sekurytyzacji wierzytelności w odniesieniu do wierzytelności handlowych spółek należących do D, w tym wierzytelności handlowych Spółki powstałych w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej opisanej powyżej. Wierzytelności będą stanowiły roszczenia wobec podmiotów prowadzących działalność gospodarczą o zapłatę wynagrodzenia należnego Spółce za dostawę towarów, wynikającego z wystawionych przez Spółkę faktur.
E (SPV) jest spółką specjalnego przeznaczenia (designated activity company) utworzoną w Irlandii, zgodnie z przepisami prawa irlandzkiego. SPV jest spółką celową utworzoną dla potrzeb Sekurytyzacji. SPV jest irlandzkim rezydentem podatkowym, nie posiada w Polsce siedziby ani zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, nie posiada również w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV jest podatnikiem podatku od wartości dodanej w Irlandii. SPV nie jest zarejestrowana w Polsce dla celów podatku od towarów i usług.
SPV nie jest powiązana kapitałowo lub organizacyjnie ze Spółką ani z A. Ani Spółka, ani A nie będą mieć żadnego wpływu na decyzje biznesowe podejmowane przez SPV w toku jej działalności, gdyż SPV będzie zarządzana przez zewnętrzny podmiot niepowiązany z żadnym podmiotem grupy spółek D, a sposób przeprowadzenia Sekurytyzacji oraz późniejszego funkcjonowania SPV będzie wynikał z umów zawartych przez SPV.
SPV nie będzie zatrudniała w Polsce pracowników, ani nie będzie działała w Polsce za pośrednictwem innych podmiotów działających w jej imieniu. Przedmiotem działalności SPV będzie wyłącznie nabywanie wierzytelności w ramach Sekurytyzacji (w tym Wierzytelności pierwotnie przysługujących Spółce) oraz uzyskanie finansowania (w szczególności, poprzez emisję papierów wartościowych, o której mowa poniżej), a także wykonywanie czynności z tym związanych. SPV została powołana i będzie istniała wyłącznie w celu przeprowadzenia i obsługi Sekurytyzacji - w tym nabycia Wierzytelności, sfinansowania go poprzez emisję obligacji oraz innych czynności związanych z Sekurytyzacją.
Zgodnie z założeniami, Wierzytelności nabywane od Spółki przez A i następnie objęte Sekurytyzacją nie będą obejmować kwot z tytułu podatku od towarów i usług (VAT) należnego od wynagrodzenia przysługującego Spółce i wynikającego z wystawionych faktur (jednakże, strony mogą zadecydować o włączeniu kwoty podatku VAT do sekurytyzowanych Wierzytelności zbywanych do A, a następnie do SPV). Wierzytelności nie będą stanowiły tzw. złych długów (tj. wierzytelności niezapłaconych w terminie), a w dacie ich zbycia nie będą one uznawane za potencjalnie nieściągalne lub zaległe.
Planowana Sekurytyzacja zostanie przeprowadzona dwuetapowo: najpierw poprzez odpłatny przelew Wierzytelności przez Spółkę do A, a następnie poprzez odpłatny przelew Wierzytelności przez A do SPV. Zbycie w ramach każdego etapu zostanie dokonane bez regresu w stosunku do Spółki w przypadku, gdyby Dłużnicy nie byli zdolni do wypełnienia ich zobowiązań płatniczych.
Poza zbyciem Wierzytelności przez Spółkę do A, a następnie przez A do SPV, Sekurytyzacja będzie obejmować także inne kluczowe operacje. Na planowaną Sekurytyzację składać się więc będą w szczególności następujące podstawowe elementy transakcyjne:
a. Zawarcie umowy przelewu Wierzytelności pomiędzy Spółką a A oraz zawarcie umowy przelewu Wierzytelności pomiędzy A a SPV. Będzie się to odbywać w sposób powtarzalny w czasie trwania Transakcji, w miarę powstawania kolejnych Wierzytelności. Spółka będzie zatem zbywała periodycznie do SPV poszczególne transze Wierzytelności przy założeniu, że Wierzytelności ujęte w danej transzy będą spełniać wcześniej ustalone warunki kwalifikujące je do Sekurytyzacji (przede wszystkim, przedmiotowe Wierzytelności nie mogą stanowić tzw. złych długów). Wierzytelności zostaną przeniesione wraz z zabezpieczeniami oraz roszczeniami ubocznymi związanymi z Wierzytelnościami (takimi jak przykładowo roszczenia o wypłatę zaległych odsetek, roszczenia odszkodowawcze, lub inne porozumienia wspierające spłatę Wierzytelności przez Dłużników).
b. Zapewnienie finansowania SPV poprzez emisję przez SPV dłużnych papierów wartościowych („Obligacje”) do określonych podmiotów, które, oprócz A jako inwestora, będą niepowiązane ze Spółką ani z innymi podmiotami z grupy spółek D.
c. Zawarcie umowy o administrowanie Wierzytelnościami (umowy o ich obsługę/serwisowanie), na mocy której Spółka (jako serwiser) będzie administrować Wierzytelnościami na rzecz SPV, w tym w szczególności otrzymywać na swój rachunek bankowy (a w razie potrzeby przymusowo ściągać w drodze egzekucji) i przekazywać do SPV spłaty Wierzytelności. SPV zawiera umowę nabycia wierzytelności handlowych generowanych także przez kilka innych spółek z grupy C w celu ich sekurytyzacji, zaś każda z nich będzie administrować generowanymi przez siebie wierzytelnościami. Spółka przystąpi zatem do umowy serwisowania Wierzytelności, jako jeden z wielu serwiserów.
d. Zawarcie innych umów, które zapewnią możliwość przeprowadzenia Sekurytyzacji (np. umów o administrowanie rachunkami bankowymi SPV).
Szczegółowy przebieg poszczególnych elementów Sekurytyzacji:
• Na podstawie umowy zbycia Wierzytelności zawartej pomiędzy Spółką i A Spółka, jako jeden z tzw. inicjatorów Sekurytyzacji, dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na A. Następnie, na podstawie odrębnej umowy zbycia zawartej pomiędzy A a SPV w ramach Sekurytyzacji, A dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na SPV.
• Pierwsza transza Wierzytelności zostanie przelana przez Spółkę na A, zgodnie z założeniami, po uzyskaniu interpretacji, a kolejne transze będą przelewane w późniejszych okresach. W okresie trwania Transakcji kolejne nabycia Wierzytelności będą finansowane ze środków pozyskanych z emisji Obligacji, a także ze spłat uzyskanych przez SPV z wcześniej nabytych Wierzytelności.
• W zamian za nabyte Wierzytelności A zapłaci Spółce cenę. Cena nabycia każdej Wierzytelności będzie skalkulowana jako kwota nominalna Wierzytelności obniżona o określone dyskonto uzgodnione między Spółką a A, w sposób pochodny od formuły ustalonej w umowie zbycia Wierzytelności między A a SPV. Tak określona cena zostanie zapłacona w dniu przelewu Wierzytelności lub wkrótce po nim.
• W ujęciu podatkowym, różnica między wartością nominalną Wierzytelności a ceną stanowić więc będzie dyskonto uzyskiwane przez A na nabyciu Wierzytelności, a wartość ta będzie wynagrodzeniem należnym A od Spółki w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji.
• Wyżej określony sposób ustalania ceny za Wierzytelności oraz wskazany sposób określania, w ujęciu podatkowym, wynagrodzenia (dyskonta) należnego A z tytułu udziału w Sekurytyzacji stosowany będzie przy zbyciu każdej transzy Wierzytelności w trakcie trwania Transakcji.
• A będzie dalej zbywać Wierzytelności nabyte od Spółki do SPV. Tak jak w przypadku ceny płaconej przez A na rzecz Spółki, cena nabycia każdej Wierzytelności przez SPV będzie skalkulowana jako kwota nominalna Wierzytelności obniżona o określone dyskonta uzgodnione między A a SPV, w sposób ustalony w umowie zbycia Wierzytelności między A a SPV.
• Jak wskazano powyżej, zbycie Wierzytelności Spółki w ramach Sekurytyzacji będzie częścią kompleksowej transakcji sekurytyzacyjnej, w której także inne spółki z grupy C zbywały i będą zbywać swoje wierzytelności handlowe na rzecz A i dalej na rzecz SPV celem uzyskania finansowania. Dlatego też, celem koordynacji i zarządzania całością transakcji sekurytyzacyjnej w odniesieniu do wszystkich uczestniczących podmiotów, D, spółka z grupy D, będzie pełnić funkcję gwaranta w odniesieniu do serwisowania wierzytelności Spółki (oraz zagranicznych spółek).
• Aby uzyskać środki na zakup Wierzytelności od A, SPV planuje wyemitować dłużne papiery wartościowe - Obligacje, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółki, a także inne wierzytelności nabyte od innych spółek z grupy D.
• Finansowanie SPV w formie objęcia Obligacji będzie pochodzić głównie, oprócz A jako inwestora, od inwestorów zewnętrznych, którzy będą niepowiązani ze Spółką ani z innymi podmiotami z grupy spółek D. Jednakże, A jako inwestor zatrzyma 5% sekurytyzowanych ekspozycji (wybranych losowo) w celu spełnienia wymogów wynikających z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2402 z 12 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji oraz utworzenia szczególnych ram dla prostych, przejrzystych i standardowych sekurytyzacji, a także zmieniającego dyrektywy 2009/65/WE, 2009/138/WE i 2011/61/UE oraz rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 648/201 („Rozporządzenie”). Rozporządzenie przewiduje bowiem wymóg, aby 5% ryzyka pozostało u inicjującego, jednostki sponsorującej lub pierwotnego kredytodawcy sekurytyzacji. Jak wyżej wskazano, uzyskane przez SPV finansowanie zostanie przekazane do A, a następnie do Spółki tytułem zapłaty ceny nabycia Wierzytelności. W konsekwencji, planowana Sekurytyzacja stanowić będzie efektywną metodę finansowania Spółki, w której Spółka uzyska potrzebne środki finansowe przed datą wymagalności Wierzytelności i ich spłatą przez Dłużników.
• Po zbyciu Wierzytelności do SPV, Spółka będzie pełniła usługowo funkcję tzw. serwisera w zakresie administrowania tymi Wierzytelnościami i ich ściągania. Usługi świadczone przez Spółkę w oparciu o umowę o obsługę nabytych Wierzytelności będą obejmowały, w szczególności, monitorowanie należności od Dłużników, pobieranie spłat Wierzytelności zbytych na rzecz SPV, administrowanie i identyfikację płatności dokonywanych przez Dłużników w odniesieniu do Wierzytelności, przekazywanie pobranych kwot do SPV, informowanie SPV o uzyskanych płatnościach, odzyskiwanie należnych kwot od Dłużników, w tym zastosowanie odpowiednich środków celem przymusowego odzyskania kwot, wezwania do zapłaty itp. Ściąganie Wierzytelności, co do zasady, będzie się odbywało w ten sposób, że Spółka będzie uzyskiwała spłaty Wierzytelności od Dłużników. Następnie, Spółka będzie przekazywała kwoty ściągniętych (jedynie faktycznie spłaconych przez Dłużników) Wierzytelności do SPV, jako wierzyciela uprawnionego do świadczeń z tytułu Wierzytelności. W zamian za świadczone usługi serwisowe Spółka otrzymywać będzie od SPV wynagrodzenie określone na zasadach rynkowych, które będzie wynikało z umowy.
• Podobnie jak w wielu innych transakcjach sekurytyzacyjnych, w planowanej Sekurytyzacji powołany zostanie podmiot, który zaaranżuje wstąpienie serwisera zastępczego (backup servicer) w sytuacji, gdyby Spółka nie mogła pełnić swojej funkcji w tym zakresie (w szczególności, na skutek ewentualnej upadłości lub też gdyby z innych powodów Spółka nie wykonywała obowiązków na podstawie umowy o świadczenie usług administrowania Wierzytelnościami). Celem powołania takiego zastępczego podmiotu jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu Wierzytelności od Dłużników i przekazywania tych należności do SPV. Jest to element kluczowy z uwagi na fakt, iż sekurytyzowane Wierzytelności stanowić będą zabezpieczenie finansowania uzyskanego przez SPV na zakup Wierzytelności.
• Możliwe jest wystąpienie sytuacji, w których wynagrodzenie należne Spółce z tytułu usług serwisowych nie będzie wypłacane jej w gotówce, a zostanie uregulowane poprzez potrącenie z roszczeniami SPV z tytułu spłat Wierzytelności otrzymanych przez Spółkę od Dłużników lub z innymi roszczeniami.
• Jak wyżej wskazano, kwoty Wierzytelności przekazanych do SPV będą przeznaczane przez SPV na opłacenie kosztów funkcjonowania SPV, obsługę finansowania (kapitał oraz odsetki) zaciągniętego w formie Obligacji celem zakupu Wierzytelności lub na nabycie kolejnych transz Wierzytelności.
• Dla ochrony SPV przed ewentualnym ryzykiem upadłości Spółki, w ramach opisanej Sekurytyzacji, może być ustanowione odpowiednie zabezpieczenie na rzecz SPV przykładowo w formie zastawu na rachunkach bankowych Spółki.
• Umowa zbycia Wierzytelności pomiędzy A a SPV będzie przewidywała możliwość przeniesienia wierzytelności z powrotem na A w określonych przypadkach, np.:
1. odkup (przelew) wybranych Wierzytelności będzie następował z uwagi na fakt, iż Wierzytelności te w momencie ich zbycia nie spełniały ustalonych wcześniej warunków kwalifikujących je do Sekurytyzacji lub też nie były one przeznaczone do zbycia na rzecz SPV;
2. wykonanie przysługującej A opcji odkupu Wierzytelności pozostałych po spłacie przez SPV całości lub większej części Obligacji; istotą tego odkupu jest zapewnienie A możliwości zamknięcia Transakcji i odzyskania Wierzytelności w sytuacji, gdy cel finansowania Spółki został zrealizowany i utrzymywanie struktury przestanie być ekonomicznie uzasadnione;
3. wykonanie obowiązku odkupu Wierzytelności, gdy wartość Wierzytelności przekracza uzgodniony limit finansowania;
- w każdym z przypadków, odkup Wierzytelności nastąpi po cenie równej cenie zbycia tych Wierzytelności przez Spółkę do A pomniejszonej o wszelkie kwoty spłat części kapitałowej Wierzytelności dokonanych w związku z Wierzytelnościami do czasu ich zwrotnego przeniesienia na Spółkę.
Opisane przepływy pieniężne SPV zostaną ustalone w taki sposób, by ewentualne nadwyżki finansowe SPV (po uregulowaniu pozostałych wydatków SPV i po ustanowieniu w SPV rezerwy środków, które będą zabezpieczeniem spłaty zobowiązań A i Spółki) były przekazywane do A. Suma środków pieniężnych zapłacona na rzecz A będzie różnić się w zależności od wymogów dotyczących rezerwy oraz innych czynników, jednak cena nabycia Wierzytelności nie zwiększy się. Innymi słowy, przepływy pieniężne opisane powyżej generować będą wyłącznie niewielką nadwyżkę finansową w uprzednio określonej wysokości, natomiast wszelkie dalsze nadwyżki zostaną „zwrócone” A.
W przypadku, gdy A odkupi Wierzytelności od SPV, możliwe będzie ich powrotne przeniesienie na Spółkę.
SPV będzie generowała jedynie ograniczone i założone z góry zyski/nadwyżki finansowe. Sekurytyzacja pozwala A, a w konsekwencji także Spółce, na uzyskanie finansowania od innych podmiotów, które nie byłyby skłonne udzielić takiego finansowania w inny sposób, albo którego A ani Spółka nie byłyby w stanie pozyskać na analogicznych warunkach w przypadku transakcji innego typu.
Jak wynika z powyższego szczegółowego opisu planowanej Transakcji będzie to skomplikowana operacja prawno-finansowa zawierająca wiele istotnych elementów, które są nieodzowne dla skutecznego jej przeprowadzenia. Poza zbyciem (przelewem) Wierzytelności do A, a następnie do SPV, istotnymi elementami w Sekurytyzacji będzie także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez SPV poprzez emisję Obligacji oraz zagwarantowanie skutecznego administrowania sekurytyzowanych Wierzytelności pozwalające na terminowe ściąganie ich kwot od Dłużników i w konsekwencji realizację zobowiązań SPV. Celem planowanej Sekurytyzacji nie będzie zbycie przez Spółkę Wierzytelności do A, a następnie do SPV, celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez Spółkę środków finansowych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez SPV opartego o ekonomiczną wartość Wierzytelności.
Wierzytelności te muszą pozwolić SPV na emisję Obligacji o odpowiednio wysokiej jakości i wycenie, które zostaną nabyte przez niezależnych inwestorów zewnętrznych.
Wątpliwości Wnioskodawcy budzi w pierwszej kolejności kwestia, czy w ramach Sekurytyzacji A będzie świadczyć na rzecz Spółki usługę w rozumieniu Ustawy o VAT zwolnioną z podatku od towarów i usług, w ramach której, w szczególności, następować będzie nabycie Wierzytelności Spółki przez A, a podatnikiem dla celów polskiego podatku VAT w odniesieniu do tej usługi będzie Spółka, przez co A nie będzie zobowiązana do rozpoznania przedmiotowej Transakcji dla celów polskiego podatku VAT.
W niniejszej sprawie w przypadku czynności wykonywanych przez A na rzecz Spółki nie będzie miała miejsca transakcja obejmująca wyłącznie sprzedaż i przelew wierzytelności. Nabycie wierzytelności przez A będzie stanowiło element szerszej usługi finansowej, której celem jest uzyskanie przez Spółkę finansowania przed wymagalnością Wierzytelności. W celu przeprowadzenia planowanej Sekurytyzacji – będącej instrumentem pozwalającym na wcześniejsze otrzymanie środków finansowych przez Spółkę, A będzie zobowiązana do wykonania szeregu ściśle ze sobą powiązanych czynności, które złożą się na świadczoną usługę sekurytyzacji. Zatem, biorąc pod uwagę przepisy ustawy o podatku od towarów i usług w okolicznościach niniejszej sprawy uznać należy, że A wyświadczy na rzecz Spółki usługę, polegającą na zapewnieniu mu środków finansowych. Za powyższą usługę A uzyska stosowne wynagrodzenie ustalone przez strony.
Wobec tego A wykona czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ustawy.
W tym miejscu zauważyć należy, że z przepisu art. 5 ust. 1 ustawy, regulującego zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynika, iż dla opodatkowania danej transakcji rozstrzygające znaczenie ma ustalenie miejsca dostawy - świadczenia.
Wskazać należy, że miejsce świadczenia to nic innego jak miejsce opodatkowania danej czynności. Zatem, jego określenie ma istotne znaczenie dla prawidłowego ustalenia państwa, w którym powstanie obowiązek podatkowy z tytułu danej czynności.
W związku z powyższym należy przeanalizować kwestię dotyczącą miejsca świadczenia ww. usług.
Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania rozdziału 3 działu V ustawy, dotyczącego określania miejsca świadczenia usług:
- ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
- podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Wskazany powyżej art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Jak stanowi ust. 2 art. 28b ustawy w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Natomiast w przypadku, gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (art. 28b ust. 3 ustawy).
Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.
Do powołanej w art. 28b ust. 1 ustawy zasady ogólnej, ustawodawca przewidział szereg zastrzeżeń, wskazując szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług. Jednakże w przedmiotowej sprawie nie mają one zastosowania.
Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy – przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy – podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b) usługobiorcą jest:
§ w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
§ w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem dostawy towarów, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
§ w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
Stosownie do art. 17 ust. 2 ustawy – w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.
Z okoliczności sprawy wynika, A prowadzi działalność finansową obejmującą m.in. nabywanie wierzytelności. A jest rezydentem podatkowym w Wielkiej Brytanii, nie posiada w Polsce siedziby ani miejsca stałego prowadzenia działalności gospodarczej. Nie jest zarejestrowana w Polsce dla celów podatku od towarów i usług.
Mając na uwadze powyższe, skoro, jak wynika z wniosku, Wnioskodawca będzie usługobiorcą przedmiotowych usług, a A nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, usługi sekurytyzacji Wierzytelności nabywane przez Wnioskodawcę od A stanowić będą import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy, których miejscem świadczenia jest Polska, a Wnioskodawca, jako usługobiorca tych usług, będzie zobowiązany do ich rozliczenia dla celów VAT.
Zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Stosownie do art. 43 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku:
- usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę – pkt 38;
- usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę – pkt 39;
- usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług – pkt 40;
- usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 2286 ze zm.), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie – pkt 41.
Ponadto, jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy – zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
-
czynności ściągania długów, w tym factoringu;
-
usług doradztwa;
-
usług w zakresie leasingu.
W analizowanym przypadku charakter czynności wykonywanych przez A na rzecz Wnioskodawcy wskazuje, że A przez nabycie wierzytelności udziela Wnioskodawcy finansowania ze środków pochodzących z instrumentów dłużnych. Celem A nie jest faktyczne nabycie przedmiotowych wierzytelności i w konsekwencji próba ich odzyskania od dłużników.
Przez zbycie wierzytelności na rzecz A, Wnioskodawca zapewni sobie finansowanie. Celem transakcji zawartej pomiędzy A a Wnioskodawcą nie będzie zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności poprzez ich sprzedaż do A celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez niego środków finansowych przed wymagalnością wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez A w oparciu o zabezpieczenie w postaci wierzytelności. Zatem istotą przedmiotowej transakcji będzie uzyskanie przez Wnioskodawcę finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności.
W konsekwencji, usługę świadczoną przez A polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu Wnioskodawcy finansowania potraktować należy jako usługę w zakresie długów, która korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Do powyższej usługi nie mają zastosowania wyłączenia wskazane w art. 43 ust. 15 ustawy. Wskazany artykuł wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia od VAT w zakresie „czynności ściągania długów, w tym factoringu”. Oznacza to, że opodatkowanie VAT przewidziano jedynie dla zdarzeń, z którymi wiąże się podejmowanie czynności mających na celu ściągnięcie długu, co nie ma miejsca w ramach ww. czynności.
Podsumowując, przelewy Wierzytelności przez Wnioskodawcę do A w ramach transakcji Sekurytyzacji będą wykonane w ramach świadczonej przez A na rzecz Wnioskodawcy usługi zwolnionej od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Zatem, nabycie przez Wnioskodawcę usług od A będzie stanowić import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy i Spółka będzie podatnikiem w odniesieniu do ww. usługi. W konsekwencji Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania tej transakcji dla celów podatku VAT w Polsce, jako import usług zwolnionych od tego podatku, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą także kwestii, czy dla Spółki podstawą opodatkowania dla potrzeb podatku VAT usług świadczonych przez A w ramach Sekurytyzacji będzie jedynie kwota dyskonta ustalana na dzień sprzedaży Wierzytelności do A.
W odniesieniu do ustalenia podstawy opodatkowania usług świadczonych przez A w ramach Sekurytyzacji należy wskazać, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy – podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W myśl art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:
-
podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
-
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Jak wynika z opisu sprawy, w zamian za nabyte Wierzytelności A zapłaci Spółce cenę. Cena nabycia każdej Wierzytelności będzie skalkulowana jako kwota nominalna Wierzytelności obniżona o określone dyskonto uzgodnione między Spółką a A, w sposób pochodny od formuły ustalonej w umowie zbycia Wierzytelności między A a SPV. Tak określona cena zostanie zapłacona w dniu przelewu Wierzytelności lub wkrótce po nim. W ujęciu podatkowym, różnica między wartością nominalną Wierzytelności a ceną stanowić więc będzie dyskonto uzyskiwane przez A na nabyciu Wierzytelności, a wartość ta będzie wynagrodzeniem należnym A od Spółki w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji.
W związku z powyższym, podstawą opodatkowania świadczonych przez A usług na rzecz Wnioskodawcy obejmujących Wierzytelności będzie kwota dyskonta uzyskana przez A ustalona na dzień sprzedaży tych wierzytelności.
Zatem należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania usług świadczonych na rzecz Wnioskodawcy przez A w ramach Sekurytyzacji będzie jedynie kwota dyskonta ustalana na dzień sprzedaży Wierzytelności.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy z zakresie pytania nr 2 wniosku należało uznać za prawidłowe.
Wątpliwości Wnioskodawcy budzi również kwestia, czy zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa odkupu będzie objęte zakresem art. 8 Ustawy o VAT i będzie stanowić jeden z elementów zwolnionej z VAT usługi wskazanej w pytaniu 1.
Wnioskodawca w opisie sprawy wskazał, że umowa zbycia Wierzytelności pomiędzy A a SPV będzie przewidywała możliwość przeniesienia wierzytelności z powrotem na A w określonych przypadkach, np. gdy:
- odkup (przelew) wybranych Wierzytelności będzie następował z uwagi na fakt, iż Wierzytelności te w momencie ich zbycia nie spełniały ustalonych wcześniej warunków kwalifikujących je do Sekurytyzacji lub też nie były one przeznaczone do zbycia na rzecz SPV;
- wykonanie przysługującej A opcji odkupu Wierzytelności pozostałych po spłacie przez SPV całości lub większej części Obligacji; istotą tego odkupu jest zapewnienie A możliwości zamknięcia Transakcji i odzyskania Wierzytelności w sytuacji, gdy cel finansowania Spółki został zrealizowany i utrzymywanie struktury przestanie być ekonomicznie uzasadnione;
- wykonanie obowiązku odkupu Wierzytelności, gdy wartość Wierzytelności przekracza uzgodniony limit finansowania.
W każdym z ww. przypadków, odkup Wierzytelności nastąpi po cenie równej cenie zbycia tych Wierzytelności przez Spółkę do A pomniejszonej o wszelkie kwoty spłat części kapitałowej Wierzytelności dokonanych w związku z Wierzytelnościami do czasu ich zwrotnego przeniesienia na Spółkę.
Odkup Wierzytelności od A nie będzie stanowił odrębnego świadczenia, lecz będzie wyłącznie jednym z elementów kompleksowej usługi świadczonej przez A, której celem będzie zapewnienie Spółce finansowania.
Możliwość zwrotnego przeniesienia niektórych Wierzytelności przez podmiot świadczący usługę sekurytyzacji na inicjatora sekurytyzacji wynika z zapisów Umowy. W ramach analizowanego zdarzenia przyszłego A i Spółka mogą zatem zdecydować o zwrotnym przeniesieniu niektórych Wierzytelności przez A na Spółkę. Zwrotne przeniesienie niektórych Wierzytelności będzie jednak stanowiło integralną część usługi sekurytyzacji.
W konsekwencji, ewentualne zwrotne przeniesienie Wierzytelności przez A na Spółkę należy rozpatrywać na gruncie przepisów ustawy nie jako odrębne świadczenie, lecz element usługi sekurytyzacji. Zwrotne przeniesienie Wierzytelności może mieć miejsce wyłącznie w przypadku zawarcia ww. Umowy i świadczenia przez A usługi sekurytyzacji na rzecz Spółki.
Podsumowując, zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa odkupu nie będzie stanowiło odrębnej czynności objętej zakresem art. 8 ust. 1 ustawy, lecz będzie to element usługi sekurytyzacji podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy z zakresie pytania nr 3 wniosku należało uznać za prawidłowe.
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili