0114-KDIP1-3.4012.436.2021.2.PRM

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca jest właścicielem działki nr 1, na której znajduje się część budynku gospodarczego, w przeważającej części usytuowanego na sąsiedniej działce nr 2. Działkę nr 1 Wnioskodawca nabył w 2012 roku, planując jej wykorzystanie do celów osobistych oraz okresowego składowania paliwa do maszyn rolniczych. W 2016 roku Wnioskodawca podzielił działkę nr 1 na 13 mniejszych działek, mając na celu ich sprzedaż. Jako zarejestrowany czynny podatnik VAT, Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne oraz działalność gospodarczą w zakresie handlu zbożem. Po zawarciu umowy przedwstępnej, Wnioskodawca sprzedał działkę nr 1 w dniu 15 lipca 2021 roku. Organ podatkowy uznał, że Wnioskodawca, dokonując sprzedaży działki nr 1, działał jako podatnik VAT, a transakcja ta nie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy Wnioskodawca przy sprzedaży opisanej w stanie faktycznym zabudowanej Nieruchomości będzie działał jako podatnik VAT? 2. Czy w przypadku gdy Wnioskodawca będzie działał jako podatnik VAT, sprzedaż zabudowanej Nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia z VAT?

Stanowisko urzędu

Ad 1. Organ podatkowy stwierdził, że Wnioskodawca w związku ze sprzedażą działki nr 1 działał jako podatnik VAT. Wnioskodawca podjął działania podobne do tych, jakie wykonują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, tj. wykazał aktywność w przedmiocie zbycia działki nr 1 porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Wnioskodawca dokonał podziału działki nabytej w 2012 r. na 13 działek z myślą o ich sprzedaży, podpisał umowę z biurem nieruchomości w celu sprawniejszej sprzedaży działek, zamieścił na portalach internetowych informację o sprzedaży działek, a także zawarł umowę przedwstępną sprzedaży działki nr 1. Powyższe działania wykraczają poza zwykły zarząd majątkiem prywatnym i wskazują, że Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Ad 2. Organ podatkowy stwierdził, że sprzedaż działki nr 1 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT. Przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt, ponieważ w świetle przepisów podatku VAT nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania jak właściciel częścią budynku znajdującego się na tym gruncie. Działka nr 1 nie może być uznana za teren niezabudowany, gdyż w jej granicy znajduje się fragment budynku. Ponadto, Wnioskodawca nie odliczył podatku VAT przy nabyciu działki, z której wydzielona została działka nr 1, więc nie spełnia on warunków do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 22 czerwca 2021 r. (data wpływu 29 czerwca 2021 r.) uzupełnionym pismem z 16 sierpnia 2021 r. (data wpływu 24 sierpnia 2021 r.) w odpowiedzi na wezwanie Organu z 10 sierpnia 2021 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.436.2021.1.PRM (doręczone Stronie 13 sierpnia 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT (podatek od towarów i usług) w związku ze sprzedażą Nieruchomości oraz możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT dla dostawy ww. Nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 czerwca 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej,uzupełniony pismem z 16 sierpnia 2021 r. (data wpływu 24 sierpnia 2021 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 10 sierpnia 2021 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.436.2021.1.PRM (doręczone 13 sierpnia 2021 r.), dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą Nieruchomości oraz możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT dla dostawy ww. Nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące stan faktyczny:

W dniu 7 czerwca 2021 r. Wnioskodawca będąc jedynym właścicielem zawarł umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości (dalej: Umowa), tj. działki nr ewidencyjny 1 (dalej: Nieruchomość), objętej księgą wieczystą nr (…), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w (…) IV Wydział Ksiąg Wieczystych.

Umowa została zawarta pod warunkiem, że gmina, na terenie której położona jest Nieruchomość nie wykona prawa pierwokupu.

Przedmiotowa Nieruchomość jest działką, na której znajduje się fragment budynku gospodarczego, posadowionego w znacznie przeważającej części na działce sąsiedniej o nr ewidencyjnym 2 i stanowiącym jej część składową, której właścicielem jest również Wnioskodawca.

Nieruchomość posiada bezpośredni dostęp do drogi publicznej i jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym przeznaczona jest pod tereny zabudowy mieszkaniowo-produkcyjnej, a zgodnie z rejestrem gruntów stanowi grunty rolne zabudowane.

Nieruchomość będąca przedmiotem Umowy została przez Wnioskodawcę wydzielona w 2016 r. z jednej z działek nabytych od Agencji Nieruchomości Rolnych na podstawie umowy sprzedaży z 30 stycznia 2012 r. Nabycie to podlegało podatkowi VAT, przy czym Wnioskodawca nie dokonał odliczenia podatku.

Wnioskodawca przed nabyciem ww. działek dzierżawił je od Agencji Nieruchomości Rolnych i w części wykorzystywał je na potrzeby prowadzonej działalności rolniczej poprzez okresowe składowanie w znajdujących się tam zbiornikach paliwa służącego do napędu maszyn rolniczych wykorzystywanych w prowadzonym przez Wnioskodawcę gospodarstwie rolnym.

Oprócz wspomnianego wyżej prowadzenia gospodarstwa rolnego w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej Wnioskodawca prowadzi też działalność gospodarczą w zakresie handlu zbożem, i jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Nieruchomość nie stanowiła jednak nigdy majątku prowadzonego gospodarstwa rolnego, ani prowadzonej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca nabył ww. działki z przeznaczeniem ich - za wyjątkiem wyżej wspomnianego okresowego składowania paliwa - na cele osobiste, tj. zaspokojenia przyszłych celów mieszkaniowych swojej rodziny.

W trakcie posiadania Nieruchomości oraz w związku z jej sprzedażą Wnioskodawca nie ponosił i nie poniesie na nią żadnych wydatków, za wyjątkiem poniesionych w 2016 r. kosztów jej wydzielenia, a Nieruchomość, w tym posadowiony na niej budynek gospodarczy, od momentu nabycia do podpisania Umowy był przez Wnioskodawcę wykorzystywana wyłącznie na własne cele prywatne.

Wnioskodawca pragnie w tym miejscu nadmienić, że w związku z pogarszającą się sytuacją na rynku produkcji rolnej w ostatnich latach, która dotknęła Wnioskodawcę, podjął decyzję o sprzedaży części majątku osobistego, tj. m.in. działek nabytych od Agencji Nieruchomości Rolnych, w celu uzyskania dodatkowych środków finansowych - stąd dokonany podział nabytych działek.

Wnioskodawca pragnie również zaznaczyć, że zamierza dokonać w przyszłości sprzedaży kolejnych działek powstałych w wyniku dokonanego w 2016 r. podziału oraz dokonać sprzedaży działki odrębnej od działek wydzielonych w 2016 r., w stosunku do której uzyskał już interpretację indywidualną z 1 czerwca 2021 r., znak sprawy 0114-KDIP4-3.4012.246.2021.1.SW, dla której ze względu na okoliczności przyszłej sprzedaży został uznany za podatnika VAT.

Nieruchomość nie była przez Wnioskodawcę wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że Nieruchomość będąca przedmiotem wniosku została już przez Wnioskodawcę sprzedana na podstawie umowy przeniesienia prawa własności 15 lipca 2021 r., a przedmiotem sprzedaży była niezabudowana działka nr 1.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że:

1. nie jest rolnikiem ryczałtowym - jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT;

2. wydzielenie w 2016 r. działki nr 1 było dokonane z myślą o jej ewentualnej sprzedaży, jak zresztą innych działek wówczas wydzielonych (w sumie wydzielonych zostało 13 działek). Była to czynność dobrowolna;

3. umowa przedwstępna zawierała tylko jeden warunek, tj. zostanie zawarta pod warunkiem, że gmina na terenie której położona jest działka nr 1 nie wykona prawa pierwokupu. Innych warunków umowa nie przewidywała;

4. nie udzielał nabywcy pełnomocnictwa i nie wyrażał nabywcy zgody na dysponowanie nieruchomością na cele budowlane;

5. jedynymi podjętymi działaniami było podpisanie umowy z biurem nieruchomości w celu sprawniejszej sprzedaży wydzielonych działek i zamieszczenie na portalach internetowych informacji o sprzedaży działek;

6. nieruchomość nie była wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT (odpowiedzi udzielono na pytanie czy Nieruchomość była lub jest wykorzystywana przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, np. była/jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, bądź czy była/jest udostępniana odpłatnie osobom trzecim);

7. przedmiotem sprzedaży była działka niezabudowana (patrz informacja na wstępie) - fragment budynku gospodarczego był posadowiony jedynie w granicy działki nr 1, który przynależał i stanowił część składową działki sąsiedniej, tj. działki nr 2, która została sprzedana 9 czerwca 2021 r., jako działka zabudowana przedmiotowym budynkiem.

W opisanym we wniosku stanie faktycznym przytoczony został fragment umowy przedwstępnej z 7 czerwca 2021 r. - stąd opis nieruchomości we wniosku. Ostatecznie jednak umowa przeniesienia prawa własności z dniu 15 lipca 2021 r. przeniosła prawidłowo własność wyłącznie niezabudowanej działki gruntu (budynek nie przynależał i nie był częścią składową działki nr 1);

8. zbiorniki paliwa nie były przedmiotem sprzedaży wraz z działką nr 1 - zostały po części sprzedane wcześniej, a pozostałe przewiezione zostały na teren prowadzonego przez Wnioskodawcę gospodarstwa rolnego, tj. na teren działki niebędącej przedmiotem wniosku;

9. oprócz 13 działek wydzielonych w 2016 r., objętych księgą wieczystą KW nr (…) (dwie działki już zostały sprzedane), i jednej działki nieobjętej ww. księgą wieczystą będącej przedmiotem wydanej interpretacji indywidualnej z 1 czerwca 2021 r., znak sprawy 0114-KDIP4-3.4012.246.2021.l.SW, które są przeznaczone do sprzedaży, Wnioskodawca posiada również inne nieruchomości ale nie zamierza ich sprzedawać.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (pytanie nr 1 zadane we wniosku):

1. Czy Wnioskodawca przy sprzedaży opisanej w stanie faktycznym zabudowanej Nieruchomości będzie działał jako podatnik VAT?

2. Czy w przypadku gdy Wnioskodawca będzie działał jako podatnik VAT, sprzedaż zabudowanej Nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia z VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Wnioskodawca przy sprzedaży zabudowanej Nieruchomości nie będzie działał jako podatnik VAT.

2. W przypadku gdy Wnioskodawca będzie działał jako podatnik VAT, sprzedaż zabudowanej Nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia z VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku nieruchomości, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, tzn. powinny polegać na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zatem, status podatnika podatku VAT wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego, należy stwierdzić, że Wnioskodawca wykorzystywał Nieruchomość wyłącznie na potrzeby osobiste nie związane z prowadzoną przez niego działalnością rolnicza oraz gospodarczą.

Powyższe prowadzi zatem do stwierdzenia, że przy transakcji sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości Wnioskodawca nie wystąpi w charakterze podatnika VAT.

Podsumowując, Wnioskodawca w opisanym stanie faktycznym przy sprzedaży zabudowanej Nieruchomości nie będzie działał jako podatnik VAT.

Ad 2

Dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy o VAT.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie - według art. 2 pkt 14 ustawy o VAT - rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich nastąpiło pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata.

W kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się NSA w wyroku z 14 maja 2014 r. o sygn. I FSK 382/14. Sąd w wyroku tym stwierdził, że „Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie”. Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja przewidziana w treści art. 2 pkt 14 ustawy o VAT”.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny sprawy, należy stwierdzić, że w stosunku do fragmentu budynku gospodarczego znajdującego się na Nieruchomości, a posadowionego w znacznie, przeważającej części na działce sąsiedniej o numerze ewidencyjnym 2 i stanowiącym jej część składową, której właścicielem jest również Wnioskodawca doszło do pierwszego zasiedlenia, bowiem od momentu jego wybudowania do czasu sprzedaży Nieruchomości budynek ten był wykorzystywany przez Wnioskodawcę przez okres ponad 2 lat, a w czasie używania budynku nie poniesiono wydatków na jego ulepszenie przekraczających 30% jego wartości początkowej.

W związku z powyższym, sprzedaż budynku posadowionego na Nieruchomości, a tym samym dostawa gruntu przyporządkowanego do tego budynków, w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, będzie mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Podsumowując, w przypadku gdy Wnioskodawca będzie działał jako podatnik VAT, sprzedaż zabudowanej Nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Należy zatem stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy – przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Należy zaznaczyć, że działalność rolnicza została zdefiniowana w art. 2 pkt 15 ustawy, zgodnie z którym przez działalność rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00), a także świadczenie usług rolniczych.

Wobec przywołanej wyżej definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy należy uznać, że prowadzenie działalności rolniczej (art. 2 pkt 15 ustawy) stanowi prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, posiada status podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą).

Jak stanowi art. 15 ust. 4 ustawy w przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1.

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach (art. 15 ust. 5 ustawy).

Stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Z treści art. 96 ust. 2 ustawy wynika, że w przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych.

W myśl art. 96 ust. 4 ustawy, naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 – jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.

Zatem, określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania planowanej sprzedaży działki istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy zainteresowany w celu dokonania sprzedaży ww. gruntu podjął/podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej. Wnioskodawca nie jest rolnikiem ryczałtowym - jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Ponadto Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu zbożem.

Wnioskodawca jest właścicielem Nieruchomości tj. działki nr 1. W granicy działki posadowiony był fragment budynku, który przynależał i stanowił składową część działki sąsiedniej tj. działki nr 2 - należącej również do Wnioskodawcy, ale sprzedanej wraz z budynkiem 9 czerwca 2021 r.

Wnioskodawca zawarł przedwstępną umowę sprzedaży ww. Nieruchomości, której jedynym warunkiem był warunek prawa pierwokupu działki przez gminę.

Nieruchomość została w 2016 r. wydzielona przez Wnioskodawcę z działki nabytej na podstawie umowy sprzedaży w 2012 r. Nabycie podlegało podatkowi VAT przy czym Wnioskodawca nie dokonał jego odliczenia. Wnioskodawca dokonał podziału nabytej działki na 13 działek z myślą o ich sprzedaży.

Działka – z której wydzielona została Nieruchomość - nie była przez Wnioskodawcę wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej.

Nieruchomość nie była wykorzystywana przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT tj. nie była/nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, nie była/nie jest też udostępniana odpłatnie osobom trzecim.

Wnioskodawca podpisał z biurem nieruchomości umowę w celu sprawniejszej sprzedaży wydzielonych działek i zamieścił na portalach internetowych informację o sprzedaży działek.

Wnioskodawca – działkę, z której wydzielona została Nieruchomość - nabył do celów osobistych tj. zaspokojenia przyszłych celów mieszkaniowych swojej rodziny oraz z przeznaczeniem wykorzystywania jej w prowadzonym przez Wnioskodawcę gospodarstwie rolnym poprzez składowanie w znajdujących się na Nieruchomości zbiornikach paliwa służącego do napędu maszyn rolniczych. Zbiorniki paliwa zostały przez Wnioskodawcę w części sprzedane, a w pozostałej części przewiezione na teren działki niebędącej przedmiotem wniosku.

Wnioskodawca zamierza dokonać w przyszłości sprzedaży kolejnych działek powstałych w wyniku podziału dokonanego w 2016 r. Wnioskodawca w 2021 r. uzyskał interpretację indywidualną, w której ze względu na sprzedaż jednej z ww. działek został uznany za podatnika podatku VAT.

Wnioskodawca nie ponosił i nie poniesie żadnych nakładów inwestycyjnych na Nieruchomość.

Wnioskodawca zawarł z nabywcą umowę przedwstępną sprzedaży działki nr 1, która ziściła się 15 lipca 2021 r. Wnioskodawca nie udzielał nabywcy pełnomocnictwa i nie wyrażał nabywcy zgody na dysponowanie nieruchomością na cele budowlane.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii nieuznania Go za podatnika w związku z transakcją sprzedaży Nieruchomości.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. gruntów) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT - co do zasady - mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o VAT. Należy zatem ustalić, czy w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży, Sprzedający będzie spełniał przesłanki do uznania Go za podatnika podatku od towarów i usług. Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej - odwołując się do treści przepisów ustawy - w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca podejmował działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta powinna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w 2012 r. nabył działkę, z której wydzielona została Nieruchomość z przeznaczeniem na okresowe składowanie paliwa w znajdujących się na niej wówczas zbiornikach oraz na cele osobiste tj. zaspokojenie przyszłych celów mieszkaniowych Jego rodziny. W 2016 r. Wnioskodawca dokonał podziału działki na 13 działek z myślą o ich sprzedaży. W celu sprawniejszej ich sprzedaży Wnioskodawca podpisał z biurem nieruchomości umowę, a także zamieścił na portalach internetowych informację o sprzedaży działek. Z tytułu przyszłej sprzedaży jednej z działek powstałych po podziale działki nabytej w 2012 r. Wnioskodawca został uznany za podatnika podatku VAT. Wnioskodawca zamierza dokonać w przyszłości sprzedaży kolejnych działek powstałych w wyniku podziału dokonanego w 2016 r. Wnioskodawca podpisał z nabywcą przedwstępną umowę sprzedaży ww. działki. W dniu 15 lipca 2021 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży Nieruchomości.

Wnioskodawca dokonując opisanych we wniosku czynności, podjął działania podobne do tych, jakie wykonują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, o których mowa w orzeczeniach w sprawach C-180/10 i C-181/10, tj. wykazał aktywność w przedmiocie zbycia działki nr 1 porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. W przedmiotowej sprawie wystąpił ciąg czynności, który pozwala uznać Wnioskodawcę za podatnika podatku VAT tj. podjął działania marketingowe w celu sprzedaży wszystkich wydzielonych z działki; zawarł umowę przedwstępną; brał bezpośredni udział w podziale działki nabytej w 2012 r.; zamierza sprzedać wszystkie działki powstałe po jej podziale.

Z informacji przedstawionych we wniosku jednoznacznie wynika, że Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, z tytułu którego jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Ponadto, Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu zbożem. Działka, z której wydzielona została Nieruchomość, wykorzystywana była do okresowego składowania w znajdujących się na niej zbiornikach paliwa służącego do napędu maszyn rolniczych w prowadzonym przez Wnioskodawcę gospodarstwie rolnym.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz przywołane orzeczenie TSUE C-291/92 należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie wykazał zamiaru wykorzystywania Nieruchomości wyłącznie do celów osobistych. Działka nr 1 będzie stanowiła zatem w momencie dostawy składnik majątkowy służący prowadzeniu działalności gospodarczej, którą - w rozumieniu ustawy - jest również działalność rolnicza. Powyższe oznacza, że dostawa ww. działki nie nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym Wnioskodawcy, lecz stanowi zbycie dokonane w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (działalności rolniczej), zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy.

Z uwagi na powyższe okoliczności, w tej konkretnej sytuacji nie można uznać, że przedmiotem dostawy będzie składnik majątku osobistego Wnioskodawcy, a sprzedaż Nieruchomości będzie stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym. Sprzedaż działki nr 1, zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, będzie dostawą dokonywaną przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

Ad 2

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi także kwestia, czy sprzedaż Nieruchomości, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

Jak już wspomniano powyżej przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy „dostawa” oznacza zatem wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każdą inną transakcję, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu).

Zatem w świetle powołanego wyżej art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług odpłatna dostawa gruntu stanowi dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Stosownie do art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Z powyższej definicji wynika, że na gruncie polskiego prawa można wyodrębnić trzy rodzaje nieruchomości w sensie prawnym:

• grunty (stanowiące część powierzchni ziemskiej),

• budynki trwale z gruntem związane (tzw. nieruchomości budynkowe),

• części tych budynków (tzw. nieruchomości lokalowe).

Zgodnie z brzmieniem art. 47 § 1-3 Kodeksu cywilnego, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

W myśl art. 48 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Przytoczony wyżej przepis art. 48 Kodeksu cywilnego łączy się z art. 191 Kodeksu cywilnego, wyrażającym klasyczną zasadę superficies solo cedit („własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową”).

W świetle wyżej przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego należy stwierdzić, że budynek co do zasady stanowi część składową gruntu.

Zawartego w przytoczonym art. 7 ust. 1 ustawy – wyrażenia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie „dostawa towarów”, akcentuje „własność ekonomiczną” funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności. W orzeczeniu w sprawie C-320/88 Staatssecretaris van Financiën v. Shipping and Forwarding Safe B.V. TSUE wyraził pogląd, że „wyrażenie „dostawa towarów” w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym” (pkt 1), jednak jednocześnie zastrzegł, że „zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy, miało miejsce” (pkt 2).

Zaznaczenia wymaga, że ww. przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie „dostawa towarów” nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego. W celu właściwego zinterpretowania pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy mieć na uwadze, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”.

Należy ponadto wskazać, że czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie „dostawa towarów” oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Uwzględniając przywołane regulacje prawne należy stwierdzić, że w sytuacji gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest budynek/budowla lub jej część, to mimo, że ten obiekt budowlany stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości, w świetle ustawy o VAT nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tym obiektem jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt (jako grunt zabudowany).

Podkreślić należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy, rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i gospodarowaniu przestrzennym.

Należy wskazać, że w kwestii zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy i zwolnienia od podatku zbycia gruntu zabudowanego fragmentami budynków położonych na sąsiednich działkach wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z 30 maja 2018 r., sygn. akt I FSK 889/16, w którym stwierdził: „Z tego punktu widzenia jest oczywistym, że grunt, na którym stoją budynki jest zabudowany i bez znaczenia jest, czy stoją na nim w całości, czy w części. Inaczej rzecz ujmując, twierdzenie, że działka gruntu, na której stoją ściany trzech budynków jest niezabudowana, mija się z bezpośrednim i potocznym rozumieniem tego zwrotu, właściwym z uwagi na użyte w nim słowa. Samo powiedzenie „stoją ściany trzech budynków” jest swego rodzaju eufemizmem. W rzeczywistości na działkach tych stoją budynki, a nie ich ściany, jako elementy samoistne i odrębne od budynków”. Jednocześnie z treści orzeczenia wynika, że zbycie ww. gruntu nie jest objęte zwolnieniem od podatku na podstawie wskazanego przepisu, gdyż jest to grunt zabudowany.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Omawiane zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od VAT.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że „zwolnienie, o którym mowa w art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, a więc również wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., przysługuje tylko wtedy gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku na skutek ograniczeń i zakazów przewidzianych przepisami dyrektywy lub u.p.t.u., co wynika np. ze związku ze sprzedażą zwolnioną od podatku (por. art. 86 i art. 88 ustawy), a więc nie ma zastosowania, gdy brak odliczenia podatku w poprzedniej fazie obrotu wynika z faktu, że dana czynność w ogóle nie podlegała opodatkowaniu (por. wyrok ETS z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finanse A/S) oraz gdy podatnik, mając prawo do odliczenia podatku naliczonego, z uprawnienia tego nie skorzystał”.

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy. Tym samym przepis art. 136 Dyrektywy wskazuje zatem, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca 15 lipca 2021 r. sprzedał działkę 1 jako nieruchomość niezabudowaną. W granicy działki posadowiony był budynek stanowiący część składową działki sąsiedniej nr 2 sprzedanej przez Wnioskodawcę 9 czerwca 2021 r. jako działka zabudowana budynkiem gospodarczym.

Działka 1 objęta jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym przeznaczona jest pod teren zabudowy mieszkaniowo-produkcyjnej.

Nabycie działki, z której wydzielona została działka 1, podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, przy czym Wnioskodawca podatku VAT nie odliczył.

Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie przedmiotem dostawy jest grunt, na którym usytuowana jest część budynku znajdującego się na sąsiedniej działce, sprzedanej już przez Wnioskodawcę wraz z budynkiem innemu podmiotowi. Oznacza to, że w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, Wnioskodawca dokonując sprzedaży działki 1 nie przenosi prawa do rozporządzania jak właściciel częścią znajdującego się na niej budynku (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy może być tylko grunt w postaci działki 1.

Co więcej, przedmiotem dostawy będzie grunt, którego nie można już uznać za teren niezabudowany w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Skoro na działce 1 – w jej granicy - znajduje się fragment budynku, to nie ma podstaw do przyjęcia, że Wnioskodawca dokonując dostawy gruntu dokonuje dostawy gruntu niezabudowanego.

Tym samym w rozpatrywanej sprawie nie może mieć zastosowania zwolnienie z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy także zauważyć, że zbycie opisanej działki gruntu nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż nie zostaną spełnione warunki, o których mowa w tym przepisie. Z treści wniosku nie wynika, że Nieruchomość, nie była wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT, a Wnioskodawca nie odliczył podatku VAT przysługującego do odliczenia w związku z nabyciem działki, z której wydzielono Nieruchomość.

Zatem dla dostawy Nieruchomości nie znajdzie zastosowania również zwolnienie od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy.

Odnosząc się do stanowiska Wnioskodawcy wskazać dodatkowo należy, że skoro przedmiotem dostawy będzie tylko grunt, ponieważ w świetle przepisów podatku VAT nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania jak właściciel częścią budynku znajdującego się na tym gruncie (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym) to w analizowanym przypadku nie znajdą również zwolnienia dla dostawy budynków, budowli, lub ich części określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 i art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, gdyż nie wystąpi dostawa budynku/jego części, do której można by „przypisać” grunt.

Tym samym, nie można się zgodzić z Wnioskodawcą, że zbywając Nieruchomość opisaną w stanie faktycznym może skorzystać ze zwolnienia opisanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, ponieważ jak wynika z powyższych wyjaśnień, przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt, a powołane przez Wnioskodawcę zwolnienie mogłoby być przedmiotem analizy, gdyby przedmiotem dostawy był budynek wraz z gruntem, na którym jest posadowiony.

W konsekwencji, sprzedaż ww. działki 1 będzie opodatkowana właściwą stawką podatku VAT.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało uznać za nieprawidłowe.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili