📖 Pełna treść interpretacji
WIĄŻĄCA INFORMACJA STAWKOWA (WIS)
Na podstawie art. 13 § 2a pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), zwanej dalej Ordynacją podatkową i art. 42a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, po rozpatrzeniu wniosku Gminy (…) z dnia 30 kwietnia 2021 r. (data wpływu 12 maja 2021 r.), uzupełnionego pismami z dnia 25 czerwca 2021 r. (data wpływu 25 czerwca 2021 r. i 2 lipca 2021 r.) oraz z dnia 8 lipca 2021 r. (data wpływu 9 lipca 2021 r.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydaje niniejszą wiążącą informację stawkową.
Przedmiot wniosku: usługa (świadczenie kompleksowe) – zapewnienie oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych na nieruchomościach mieszkańców i udostępnionych im przydomowych oczyszczalni ścieków.
Opis usługi:
Wnioskodawca realizuje projekt pod nazwą: „(…)”. Inwestycja będzie polegać na budowie biologicznych przydomowych oczyszczalni ścieków u indywidualnych odbiorców w sołectwach wchodzących w obszar Gminy. Realizacja Inwestycji nastąpi na podstawie wniosku mieszkańca Gminy wyrażającego chęć uczestnictwa w projekcie, który złoży wniosek do Gminy o realizację zadania oraz przekaże Gminie prawo do dysponowania określonymi częściami nieruchomości na cele budowlane dla potrzeb budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Istotą usługi jest świadczenie kompleksowe, polegające na zapewnieniu oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych na nieruchomościach mieszkańców przydomowych oczyszczalni ścieków. Świadczeniami pomocniczymi, bez których świadczenie usługi głównej byłoby niemożliwe, są:
- opracowanie dokumentacji projektowej i przetargowej podmiotom zewnętrznym;
- montaż przydomowych oczyszczalni ścieków na posesjach mieszkańców, przy pomocy podmiotów zewnętrznych, których wybór odbył się zgodnie z uregulowaniami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych;
- zawarcie z mieszkańcami umów, które regulują kwestie związane z przebiegiem inwestycji, jak np. nieodpłatne użyczenie części nieruchomości na rzecz Gminy, w celu budowy przydomowej oczyszczalni ścieków oraz zapewnienie osobom działającym w imieniu Biorącego w użytkowanie (Gminy), swobodnego dostępu do użyczonej części nieruchomości – od etapu sporządzania dokumentacji technicznej, jak i przez cały okres obowiązywania umowy z zakresie budowy oraz monitorowania prawidłowej eksploatacji wybudowanych urządzeń. Udostępnienie do korzystania POŚ, zgodnie z ich przeznaczeniem oraz zobowiązanie ich do bieżącej i prawidłowej eksploatacji Oczyszczalni, do ponoszenia kosztów przeglądów serwisowych oraz innych niezbędnych kosztów utrzymania;
- przekazanie przez Gminę, po upływie 5 lat od dnia dokonania płatności końcowej przez operatora PROW, całości instalacji na własność użyczającego, na podstawie odrębnej umowy.
Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności, z punktu widzenia nabywcy tworzą jedną całość. Wszystkie wykonywane czynności są ze sobą ściśle powiązane, tworząc z ekonomicznego punktu widzenia jedną całość, sprzedawaną nierozłącznie. Gmina nie realizuje żadnej z tych czynności oddzielnie, w oderwaniu od zasadniczego celu, jakim jest zapewnienia oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych POŚ.
Rozstrzygnięcie: PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług) 2015 – 37
Stawka podatku od towarów i usług: 8%
Podstawa prawna: art. 41 ust. 2 ustawy w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 2 i ust. 1a ustawy oraz poz. 26 załącznika nr 3 do ustawy.
Cel wydania WIS: określenie stawki podatku od towarów i usług.
UZASADNIENIE
W dniu 12 maja 2021 r. Wnioskodawca złożył wniosek w zakresie sklasyfikowania usługi (świadczenie kompleksowe) – zapewnienie oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych na nieruchomościach mieszkańców i udostępnionych im przydomowych oczyszczalni ścieków, według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług na potrzeby określenia stawki podatku od towarów i usług. Wniosek uzupełniono w dniu 25 czerwca i 2 lipca 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, a w dniu 9 lipca 2021 r. o wskazanie przedmiotu wniosku, doprecyzowanie opisu świadczenia oraz brakującą opłatę.
W treści wniosku przedstawiono następujący szczegółowy opis usługi.
Gmina (…) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT (podatek od towarów i usług). Gmina prowadzi działalność z zakresu: dostarczania wody na terenie Gminy (…), wynajmu lokali użytkowych i mieszkalnych, dzierżawy gruntów, dostarczania energii cieplnej do budynków mieszkalnych. W związku z uzyskanymi dochodami oraz ponoszonymi kosztami z tytułu działalności określonej jak wyżej, Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zdarzenie przyszłe:
Projekt pod nazwą: „(…)”.
W ramach operacji - „Gospodarka wodno-ściekowa”, w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszeniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii, objętego Programem Rozwoju Obszarów wiejskich na lata 2014-2020”.
Inwestycja będzie polegać na budowie biologicznych przydomowych oczyszczalni ścieków u indywidualnych odbiorców w sołectwach wchodzących w obszar Gminy (…) oraz rozbudowie gminnej sieci wodociągowej w miejscowości (…) o łącznej długości (…) km.
Planowane do budowy przydomowe oczyszczalnie ścieków (dalej: „POŚ”) są zaprojektowane i dobrane dla potrzeb domu mieszkalnego ze wskazaniem sposobu i miejsca odprowadzenia oczyszczonych ścieków do gruntu. Urządzenia spełniają wymogi normy (…) rozporządzenia Ministra Środowiska z 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków jakie należy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód lub ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego.
Przydomowe oczyszczalnie ścieków składają się z następujących urządzeń:
- przekanalika (…);
- reaktora oczyszczalni biologicznej, zintegrowanego z pompownią ścieków;
- studzienki rozdzielczej;
- tuneli filtracyjnych.
Oczyszczone ścieki odprowadzane będą w sposób grawitacyjny do tuneli filtracyjnych, umieszczonych w gruncie.
Realizacja Inwestycji nastąpi na podstawie wniosku mieszkańca Gminy wyrażającego chęć uczestnictwa w projekcie, który złoży wniosek do Gminy o realizację zadania oraz przekaże Gminie prawo do dysponowania określonymi częściami nieruchomości na cele budowlane dla potrzeb budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków będzie realizowana tylko na posesji mieszkańca, który podpisze z Gminą umowę.
W przypadku nieotrzymania dofinansowania wpłaty ponoszone przez mieszkańców nie byłyby wyższe – nie doszłoby do realizacji projektu, a co za tym idzie finalnej dostawy. Otrzymane przez Gminę dofinansowanie nie może być przeznaczone na inny cel niż realizacja przedmiotowego projektu. Ponadto, inwestycja finansowana będzie ze środków Gminy i wpłat właścicieli lub posiadaczy terenów, na których zostanie zbudowana i uruchomiona przydomowa oczyszczalnia ścieków.
Planowana rozbudowa sieci wodociągowej w miejscowości (…) będzie wykorzystywana do dostarczenia wody wyłącznie do odbiorców zewnętrznych, oznaczając, że powyższe elementy projektu będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT. Sieć wodociągowa finansowana będzie za środków Gminy oraz z pozyskanych funduszy.
W związku z realizowaną inwestycją, Gmina zawrze stosowne umowy cywilnoprawne z zainteresowanymi mieszkańcami, określające wzajemne zobowiązania stron. Na podstawie Umów Gmina zobowiązała się wybudować przydomowe oczyszczalnie cieków, natomiast Mieszkańcy zobowiązali się uiścić na rzecz Gminy wkład własny stanowiący 36,37% wartości wybudowanej przydomowej oczyszczalni ścieków powiększony o pod. VAT od całej kwoty wybudowania oczyszczalni oraz bezpłatnie użyczyć Gminie część nieruchomości, na której będzie wybudowana przydomowa oczyszczalnia ścieków. Kwota wybudowania oczyszczalni zostanie określona i podana po faktycznym wybudowaniu oczyszczalni w oparciu o kosztorys sporządzony przez Wykonawcę robót. Mieszkaniec zobowiązany jest do pokrycia również kosztów inspektora nadzoru inwestorskiego sprawującego nadzór nad robotami budowlanymi oraz kosztów inspektora nadzoru archeologicznego jeżeli zaistnieje potrzeba jego udziału w przedmiotowej inwestycji. Mieszkaniec zobowiązany jest do uiszczenia zaliczki na poczet inwestycji w związku z budową POŚ na nieruchomości w kwocie 1000,00 zł w terminie 21 dni od dnia podpisania aneksu do umowy. Umowa zawarta z mieszkańcami, przewiduje możliwość odstąpienia od umowy zarówno przez mieszkańca, jak i Gminę. W przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy przez mieszkańca, ponosi on wszelkie koszty związane z udziałem w projekcie. Ma to zastosowanie w przypadku zbycia nieruchomości, jeśli nabywca lub następca prawny nie wstąpi w prawa użyczającego jako strony. W przypadku rozwiązania umowy, gdy Gmina nie uzyska pozytywnego wyniku na etapie oceny formalnej lub merytorycznej wniosku aplikacyjnego złożonego w 2019 r. w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 dla operacji typu „Gospodarka wodno-ściekowa” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” o dofinansowanie przedsięwzięcia pod nazwą „…”, nie dokona wpłaty przez mieszkańca w terminie i określonej wysokości, rozwiązania umowy użyczenia części nieruchomości mieszkaniec nie będzie kierował z tego tytułu roszczeń wobec Gminy.
Warunki umowy zawartej pomiędzy Gminą i mieszkańcami będą jednakowe dla wszystkich mieszkańców.
Mieszkańcy zobowiązują się do wniesienia wkładu własnego, który zostanie określony w wyniku przeprowadzonej procedury przetargowej po otrzymaniu dofinansowania na realizację projektu. Mieszkaniec zobowiązuje się wnieść wkład własny w terminie 7 dni od wezwania przez Gminę na rachunek Gminy (…) wskazany w wezwaniu. Niedokonanie przez mieszkańca wpłaty w terminie jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w projekcie. W przypadku rezygnacji mieszkańca z udziału w projekcie, zobowiązuje się on do wskazania w terminie 14 dni od poinformowania o tym fakcie Gminy, innej osoby zainteresowanej przystąpieniem do projektu. Dodatkowo mieszkańcy sami finansowali dokumentację projektową dotyczącą budowy oczyszczalni.
Jednocześnie należy podkreślić, że wpłaty mieszkańców będą przeznaczone wyłącznie na realizację wskazanego we wniosku projektu. Zgodnie z umowami cywilnoprawnymi zawieranymi między Gminą a mieszkańcami Gmina zobowiąże się do wybudowania i przekazania danemu mieszkańcowi do nieodpłatnego używania (na czas trwania umowy) urządzeń przydomowej, biologicznej czyszczalni ścieków wraz z urządzeniami technicznymi, których własność zostanie przekazana mieszkańcowi po zakończeniu i rozliczeniu projektu (okres 5 lat od dnia wpłaty płatności końcowej). Po okresie trwałości projektu, prawo własności przydomowych oczyszczalni ścieków zostanie przekazana mieszkańcowi. Przy czym całość kosztów utrzymania i eksploatacji POŚ spoczywać będzie na Mieszkańcach. Podstawą prawną przysługującego Gminie prawa do dysponowania nieruchomościami, na których budowane będą przydomowe oczyszczalnie ścieków będą zawierane z właścicielami nieruchomości (mieszkańcami) cywilnoprawne umowy przystąpienia do projektu.
Gmina nie dysponuje indywidualną opinią Głównego Urzędu Statystycznego w zakresie przedmiotowych czynności. Dokonuje ich samodzielnej kwalifikacji do grupowania:
- 37.00.11.0. „Usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków” PKWiU 2015,
- 37.00.11.0. „Usługi związane z odprowadzeniem i oczyszczaniem ścieków” PKWiU 2008.
Realizacja ww. projektu wynika z zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506, 1309), tj. zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk, unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.
Z racji tego, że Gmina nie dysponuje odpowiednimi zasobami ludzkimi i technicznymi, w ramach realizacji inwestycji zleciła opracowanie projektów budowlanych i – osobno – budowę POŚ zewnętrznym podmiotom (dalej odpowiednio: „Projektant” i „Wykonawca”), których wybór odbył się zgodnie z uregulowaniami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, ze zm., dalej: „PZP”). Wyłonieni zgodnie z przepisami PZP Projektant i Wykonawca mają status czynnych podatników VAT. Projektant opracował projekty budowlano-wykonawcze dla POŚ, a Wykonawca świadczy usługi budowlane polegające na budowie POŚ na posesjach Mieszkańców.
W związku z wykonywaniem ww. prac Projektant i Wykonawca wystawiają na Gminę faktury VAT. W konsekwencji Gmina nie wykonuje de facto prac projektowych ani robót budowlanych. Niemniej, na gruncie ekonomicznym, Gmina niejako odsprzeda mieszkańcom nabyte usługi od Projektanta i Wykonawcy. Mieszkańcy będą zatem bezpośrednimi beneficjentami (odbiorcami) POŚ.
Gmina wskazuje, że wykonywanie przez nią wyżej opisanych czynności związanych z budową POŚ przyczyni się do ureguIowania gospodarki ściekowej w Gminie. Poprzez zapewnienie Mieszkańcom z terenu Gminy nowoczesnych i sprzyjających środowisku rozwiązań w zakresie odprowadzania ścieków (zwłaszcza w porównaniu z dotychczas użytkowanymi zbiornikami bezodpływowymi) Gmina zamierza wpłynąć na poprawę stanu środowiska naturalnego. Zatem opisana usługa będzie dotyczyć kompleksowego usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych przy wykorzystaniu instalacji POŚ.
Dnia 2 lipca 2021 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek o następujące informacje.
Czynności, które wykonuje Wnioskodawca w celu wyświadczenia usługi polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków u indywidualnych odbiorców:
- Przygotowano listę osób chętnych do wzięcia udziału w przedsięwzięciu pn.: ,,(…)”. Opracowano umowę, określającą prawa i obowiązki Stron w zakresie wykonania i eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków dla poszczególnych nieruchomości, których treść zmieniono aneksem, w zakresie sposobu finansowania budowy oczyszczalni, dostępu do użyczonej przez Gminę nieruchomości oraz przetwarzania danych osobowych.
- Gmina (…) w 2019 r. złożyła wniosek aplikacyjny w ramach programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 dla operacji typu „Gospodarka wodno-ściekowa” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” o dofinansowanie przedsięwzięcia pod nazwą „(…)”.
- Po uzyskaniu pozytywnej oceny formalnej i merytorycznej wniosku oraz podpisaniu umowy o dofinansowanie, Wójt Gminy (…):
- ogłosił postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na roboty budowlane pn. (…) - Ogłoszenie (…), w wyniku, którego wyłoniono wykonawcę części zamówienia, polegającej na budowie gminnej sieci wodociągowej w miejscowości (…), z którym podpisano umowę;
- ogłosił postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na roboty budowlane pn. (…), w wyniku, którego wyłoniono najkorzystniejszą ofertę dla realizacji zamówienia, polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy (…). Z Wykonawcą podpisano umowę;
- sporządził zapytanie ofertowe z dn. (…)2021 r., dot. pełnienia funkcji inspektora nadzoru w trakcie realizacji operacji (…) wraz z rozbudową gminnej sieci wodociągowej w miejscowości (…), prowadzone w trybie konkurencyjnego wyboru wykonawców na podstawie art. 43a ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2021 r., poz. 182) oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2018 r. w sprawie wyboru wykonawców zadań ujętych w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji oraz warunków dokonywania zmniejszeń kwot pomocy oraz pomocy technicznej (Dz. U. 2018 r., poz. 396, z 2020 r., poz. 616). Postępowania dokonano w okresie od (…)2021 r. do (…)2021 r., w wyniku, którego wyłoniono najkorzystniejszą ofertę;
- sporządził zapytanie ofertowe z dnia (…)2021 r., dot. pełnienia funkcji inspektora nadzoru archeologicznego w trakcie realizacji operacji (…), prowadzone w trybie konkurencyjnego wyboru wykonawców na podstawie art. 43a ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2021 r., poz. 182.) oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2018 r. w sprawie wyboru wykonawców zadań ujętych w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji oraz warunków dokonywania zmniejszeń kwot pomocy oraz pomocy technicznej (Dz. U. 2018 r., poz. 396, z 2020 r., poz. 616). Postępowania dokonano w okresie od (…)2021 r. do (…)2021 r., w wyniku którego wyłoniono najkorzystniejszą ofertę.
- Gmina prowadzi ewidencję finansowo-księgową środków finansowych otrzymanych na realizację projektu zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy o rachunkowości, w sposób umożliwiający identyfikację poszczególnych operacji księgowych i bankowych, zarówno w okresie realizacji, jak i trwałości projektu.
- Gmina dokumentuje uiszczone od mieszkańców wpłaty na poczet inwestycji fakturami zaliczkowymi, a po zakończeniu inwestycji, sporządzi dla każdego uczestnika projektu fakturę VAT, przedstawiającą całkowity koszt wybudowania oczyszczalni, w oparciu o kosztorys sporządzony przez Wykonawcę robót, koszt inspektora nadzoru inwestorskiego oraz koszt inspektora nadzoru archeologicznego (gdy wystąpi taka konieczność), pomniejszoną o wartość wpłaconej zaliczki.
- Gmina ponosi wydatki, których dowody stanowią zapłacone faktury VAT lub inne dokumenty księgowe o równoważnej wartości dowodowej wraz z dowodami zapłaty oraz protokołami odbioru.
- Gmina zobowiązana jest do ustalenia harmonogramu montażu oczyszczalni, przeprowadzenia odbiorów końcowych oraz rozliczenie finansowe projektu.
Ponadto Gmina sprawuje bieżący nadzór nad przebiegiem prac dot. realizowanego projektu.
Z kolei w dniu 9 lipca 2021 r. wniosek uzupełniono o następujące informacje:
Gmina wskazuje, iż celem budowy przydomowych oczyszczalni ścieków jest umożliwienie mieszkańcom Gminy skorzystania z usługi zapewniającej oczyszczanie ścieków przy pomocy przydomowych oczyszczalni ścieków, jako usługi mieszczącej się w PKWiU 37.00.11.0 „Usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków”.
Przedmiotem wniosku jest świadczenie kompleksowe, polegające na zapewnieniu oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych na nieruchomościach mieszkańców przydomowych oczyszczalni ścieków. Świadczeniami pomocniczymi, bez których świadczenie usługi głównej byłoby niemożliwe, są:
- opracowanie dokumentacji projektowej i przetargowej podmiotom zewnętrznym;
- montaż przydomowych oczyszczalni ścieków na posesjach mieszkańców, przy pomocy podmiotów zewnętrznych, których wybór odbył się zgodnie z uregulowaniami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych;
- zawarcie z mieszkańcami umów, które regulują kwestie związane z przebiegiem inwestycji, jak np. nieodpłatne użyczenie części nieruchomości na rzecz Gminy, w celu budowy przydomowej oczyszczalni ścieków oraz zapewnienie osobom działającym w imieniu Biorącego w użytkowanie (Gminy), swobodnego dostępu do użyczonej części nieruchomości – od etapu sporządzania dokumentacji technicznej, jak i przez cały okres obowiązywania umowy z zakresie budowy oraz monitorowania prawidłowej eksploatacji wybudowanych urządzeń. Udostępnienie do korzystania POŚ, zgodnie z ich przeznaczeniem oraz zobowiązanie ich do bieżącej i prawidłowej eksploatacji Oczyszczalni, do ponoszenia kosztów przeglądów serwisowych oraz innych niezbędnych kosztów utrzymania;
- przekazanie przez Gminę, po upływie 5 lat od dnia dokonania płatności końcowej przez operatora PROW, całości instalacji na własność użyczającego, na podstawie odrębnej umowy.
Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności, z punktu widzenia nabywcy tworzą jedną całość. Potraktowanie wszystkich czynności jako odrębnych byłoby pozbawione sensu, a odbiorcy nie zakupiliby każdej z tych usług od Gminy niezależnie. Przykładowo, nikt nie zgodziłby się na montaż należącej do Gminy przydomowej oczyszczalni ścieków na własnej działce, gdyby ta instalacja nie służyła oczyszczaniu ścieków z tej działki.
Zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie wykonywane przez niego czynności są ze sobą ściśle powiązane, tworząc z ekonomicznego punktu widzenia jedną całość, sprzedawaną nierozłącznie. Żaden z elementów składowych opisanej usługi nie stanowi odrębnego, samoistnego świadczenia. Wynika to z faktu, iż Gmina nie realizuje żadnej z tych czynności oddzielnie, w oderwaniu od zasadniczego celu, jakim jest zapewnienie oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych POŚ.
Wnioskodawca wskazuje, że głównym celem budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach mieszkańców, jest realizacja zadań własnych Gminy, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r., poz. 713, ze zm.), jako sprawy z zakresu kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych i zaopatrzenia w wodę, związanej z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty.
Uzasadnienie występowania świadczenia kompleksowego (usługi).
Należy podkreślić, że co do zasady, każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy jedno świadczenie obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka czynności, świadczenie to nie powinno być sztucznie dzielone dla celów podatkowych.
Aby móc wskazać, że dane świadczenie jest świadczeniem złożonym (kompleksowym), powinno składać się ono z różnych czynności (np. dostaw różnych towarów), których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na świadczenie kompleksowe składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne czynności pomocnicze. Natomiast czynność należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania świadczenia zasadniczego. Pojedyncza czynność traktowana jest zatem jak element świadczenia kompleksowego wówczas, jeżeli cel świadczenia czynności pomocniczej jest zdeterminowany przez czynność główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać czynności głównej bez czynności pomocniczej.
Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia, świadczenie nie powinno być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będzie jedno świadczenie kompleksowe, obejmujące kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład wykonywanego świadczenia wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu świadczenia złożonego kompleksowego.
Stanowisko takie przedstawił również Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r., nr C-349/96 stwierdzając, że: „Pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej”.
Odnosząc się do zagadnienia będącego przedmiotem wniosku, wskazać również należy, że:
- w wyroku TSUE z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen, Trybunał wskazał, że po pierwsze, z art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy wynika, że każda transakcja powinna być uznawana za odrębną i niezależną, a po drugie, że czynność złożona z jednego świadczenia w sensie ekonomicznym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie zakłócać funkcjonowania podatku VAT. W ocenie Trybunału, aby określić, czy mamy do czynienia z jednym świadczeniem, należy przede wszystkim poszukać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem ustalenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie (pkt 20 wyroku). Podobnie jest w przypadku, jeśli dwa (lub więcej) świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętny konsument, są tak ściśle związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (punkt 22 wyroku),
- w wyroku z dnia 27 września 2012 r. w sprawie C-392/11 Field Fisher Waterhouse LLP Trybunał wskazał, że aby móc uznać, że ogół świadczeń zapewnianych przez wynajmującego najemcy stanowi jedno świadczenie, należy zbadać, czy wykonywane świadczenia stanowią jedno nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny, czy też obejmują one świadczenie główne, względem którego pozostałe świadczenia mają charakter dodatkowy (pkt 22 wyroku).
Charakter danego świadczenia należy oceniać biorąc pod uwagę punkt widzenia nabywcy oraz cechy charakterystyczne tego świadczenia (vide: wyrok TSUE z dnia 21 lutego 2008 r. w sprawie C-425/06 Part Service srl, ECLI:EU:C:2008:108, pkt 51-53; z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie C-572/07 RLRE Tellmer Property sro, ECLI:EU:C:2009:365, pkt 17-19 oraz z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 Don Bosco Onroerend Goed BV, ECLI:EU:C:2009:722, pkt 36-38).
Podsumowując zatem powyższe, świadczenie kompleksowe ma miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy, dzieli je na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze – tzn. takie, które umożliwiają skorzystanie ze świadczenia podstawowego (lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego). Jeżeli jednak świadczenia te można rozdzielić tak, że nie zmieni to ich charakteru ani wartości z punktu widzenia nabywcy – wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa (lub więcej), niezależnie opodatkowane świadczenia.
W analizowanej sprawie Gmina wykonywać będzie na rzecz mieszkańców kompleksową usługę oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ), gdzie świadczeniem głównym jest usługa polegająca na zapewnieniu oczyszczania ścieków przy pomocy POŚ, natomiast świadczeniami pomocniczymi, bez których świadczenie usługi głównej byłoby niemożliwe, są wskazane przez Wnioskodawcę czynności, tj. opracowanie dokumentacji projektowej i przetargowej; montaż przydomowych oczyszczalni ścieków na posesjach mieszkańców; zawarcie z mieszkańcami umów związanych z przebiegiem inwestycji – udostępnienie do korzystania z POŚ zgodnie z ich przeznaczeniem; przekazanie przez Gminę, po upływie 5 lat, całości instalacji na własność użyczającego (na podstawie odrębnej Umowy).
Jak wynika z wniosku, wykonywane przez Wnioskodawcę czynności, z punktu widzenia nabywcy tworzą jedną całość. Potraktowanie wszystkich czynności jako odrębnych byłoby pozbawione sensu, a odbiorcy nie zakupiliby każdej z tych usług od Gminy niezależnie. Wszystkie wykonywane czynności są ze sobą ściśle powiązane, tworząc z ekonomicznego punktu widzenia jedną całość, sprzedawaną nierozłącznie. Żaden z elementów składowych opisanej usługi nie stanowi odrębnego, samoistnego świadczenia. Usługa główna – oczyszczanie ścieków bytowych gospodarstwa domowego za pomocą wybudowanych przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz mieszkańców, stanowi jedno z zadań własnych Gminy, natomiast usługi pomocnicze stanowią czynności, których celem jest w szczególności należyte wykonywanie usługi oczyszczania ścieków.
Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności sprawy należy stwierdzić, że czynności opisane we wniosku, podejmowane przez Wnioskodawcę, mają charakter kompleksowy i zmierzają do wykonania jednego zadania jakim jest zapewnienie oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych i udostępnionych mieszkańcom POŚ. Z opisu sprawy wynika, że czynności wykonane w ramach tego świadczenia są ze sobą tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość sprzedawaną nierozłącznie, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter. Przy czym świadczeniem głównym jest usługa oczyszczania ścieków przy pomocy wybudowanych na nieruchomościach mieszkańców przydomowych oczyszczalni ścieków, a świadczeniami pomocniczymi są: opracowanie dokumentacji projektowej i przetargowej, montaż przydomowych oczyszczalni ścieków na posesjach mieszkańców, udostępnienie POŚ do korzystania zgodnie z ich przeznaczeniem, a po upływie 5 lat przekazanie ich na własność mieszkańcom.
Uzasadnienie klasyfikacji usługi.
Stosownie do brzmienia art. 5a ustawy, towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacji w układzie odpowiadającym Nomenklaturze scalonej (CN) zgodnej z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. WE L 256 z 07.09.1987, str. 1, z późn. zm. – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 2, str. 382, z późn. zm.) lub w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są klasyfikowane według Nomenklatury scalonej (CN) lub klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują działy, pozycje, podpozycje lub kody Nomenklatury scalonej (CN) lub symbole klasyfikacji statystycznych.
Do celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług w zakresie świadczonych usług należy stosować Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. z 2015 r., poz. 1676, z późn. zm.).
Podstawowe cele, konstrukcję i sposób posługiwania się Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług oraz jej interpretację wskazują zasady metodyczne Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) zawarte w ww. rozporządzeniu.
Zasady metodyczne stanowią integralną część klasyfikacji. Zawarte w nich postanowienia obowiązują przy jej interpretacji i stosowaniu (pkt 1.3).
Zgodnie z pkt 1.2 zasad metodycznych, Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) składa się z:
- niniejszych zasad metodycznych,
- uwag do poszczególnych sekcji,
- schematu klasyfikacji.
Natomiast schemat klasyfikacji – jak wskazano w pkt 1.4 zasad metodycznych – stanowi wykaz grupowań i obejmuje:
- symbole grupowań,
- nazwy grupowań.
Stosownie do pkt 5.3.2 zasad metodycznych, każdą usługę należy zaliczać do odpowiedniego grupowania zgodnie z jej charakterem, niezależnie od symbolu PKD (Polska Klasyfikacja Działalności), pod którym został zaklasyfikowany w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej REGON podmiot gospodarczy wykonujący usługę.
W pkt 7.6 zasad metodycznych zawarto ogólne reguły klasyfikowania usług. I tak, na podstawie pkt 7.6.2, gdy przeprowadzona analiza opisu wykonywanych czynności wskazuje na możliwość zaliczenia usługi do dwóch lub kilku grupowań, należy przyjąć następujące reguły klasyfikowania, z tym jednak, że porównywać można jedynie grupowania tego samego poziomu hierarchicznego:
- grupowanie, które zawiera bardziej dokładny opis czynności, powinno być uprzywilejowane (wybrane) w stosunku do grupowania zawierającego opis ogólny,
- usługa złożona, składająca się z kombinacji różnych czynności, której nie można zaklasyfikować zgodnie ze wskazanym sposobem, powinna być zaklasyfikowana jak usługa, która nadaje całości zasadniczy charakter,
- usługę, której nie można zaklasyfikować zgodnie z (tiret 1, 2) należy zaklasyfikować w grupowaniu odpowiednim dla usługi o najbardziej zbliżonym charakterze.
Zgodnie z tytułem, Sekcja E Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług obejmuje „USŁUGI DOSTARCZANIA WODY, ŚCIEKI I ODPADY ORAZ USŁUGI ZWIĄZANE Z ICH REKULTYWACJĄ”.
Zgodnie z wyjaśnieniami do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) sekcja E obejmuje:
- wodę w postaci naturalnej,
- wodę leczniczą i wody termalne,
- usługi związane z uzdatnianiem i dostarczaniem wody,
- handel wodą za pośrednictwem sieci wodociągowej,
- usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków,
- osady ze ścieków kanalizacyjnych,
- odpady,
- pellety i brykiety, z odpadów komunalnych,
- pellety i brykiety wytwarzane z różnych rodzajów odpadów przemysłowych,
- usługi związane ze zbieraniem odpadów,
- usługi związane z infrastrukturą przeznaczoną do przemieszczania odpadów,
- usługi związane ze składowaniem odpadów,
- usługi związane z przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów,
- usługi w zakresie odzysku surowców z materiałów segregowanych,
- surowce wtórne,
- transport, jeżeli jest on integralną częścią zbierania odpadów,
- usługi związane z odkażaniem i czyszczeniem gleby i wód gruntowych, wód powierzchniowych, powietrza, odkażaniem budynków, zakładów i terenów przemysłowych i inne usługi związane z rekultywacją.
Sekcja ta nie obejmuje:
- sprzedaży hurtowej odpadów i złomu, włącznie z segregowaniem, magazynowaniem, pakowaniem, itp., ale bez procesu dalszego przekształcania, sklasyfikowanej w 46.77.10.0,
- usług doradztwa w sprawach środowiska, sklasyfikowanych w 74.90.13.0.
W sekcji E zawarty jest m.in. dział 37 „USŁUGI ZWIĄZANE Z ODPROWADZANIEM I OCZYSZCZANIEM ŚCIEKÓW; OSADY ZE ŚCIEKÓW KANALIZACYJNYCH”, który obejmuje:
- obsługę sieci kanalizacyjnych i systemów oczyszczania ścieków,
- usługi związane z gromadzeniem i transportem ścieków przemysłowych lub pochodzących z gospodarstw domowych oraz wody deszczowej za pomocą sieci kanalizacyjnej, kolektorów, zbiorników oraz pozostałych środków transportu (wagonów-cystern itp.),
- usługi związane z opróżnianiem i czyszczeniem zbiorników gnilnych, dołów ściekowych (kloacznych);
- usługi związane z utrzymaniem toalet chemicznych,
- usługi związane z oczyszczaniem ścieków (włączając ścieki przemysłowe, ścieki pochodzące z gospodarstw domowych itp.) w procesach fizycznych, chemicznych i biologicznych, takich jak: odsiewanie, filtrowanie, oczyszczanie mechaniczne na kratach i sitach, sedymentację itp.,
- usługi w zakresie utrzymania, czyszczenia systemów kanalizacyjnych i drenażowych, włączając przetykanie rur.
Dział ten nie obejmuje:
- usług w zakresie odkażania wód powierzchniowych i wód gruntowych w miejscu ich skażenia, sklasyfikowanych w 39.00.11.0,
- usług w zakresie czyszczenia i udrażniania instalacji wodno-kanalizacyjnych w budynkach, sklasyfikowanych w 43.22.11.0.
Uwzględniając powyższe, usługa kompleksowa świadczona przez Wnioskodawcę spełnia kryteria i posiada właściwości dla usług objętych działem PKWiU 37 „USŁUGI ZWIĄZANE Z ODPROWADZANIEM I OCZYSZCZANIEM ŚCIEKÓW; OSADY ZE ŚCIEKÓW KANALIZACYJNYCH”.
Klasyfikacja została dokonana zgodnie z zasadami metodycznymi Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015), zwłaszcza z uwzględnieniem pkt 5.3.2 tych zasad.
Uzasadnienie zastosowania stawki podatku od towarów i usług.
W myśl art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Jak stanowi art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4 wynosi 23%.
W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56), stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem art. 114 ust. 1 i art. 138i ust. 4.
W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8% (art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy).
Zgodnie z art. 146aa ust. 1a ustawy, jeżeli w roku następującym po roku, dla którego osiągnięte zostały wartości, o których mowa w ust. 1, zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 112d ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, stosowanie stawek, o których mowa w ust. 1, przedłuża się do końca roku następującego po roku, w którym:
- kwota wydatków jest obliczana zgodnie z art. 112aa ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych w związku ze spełnieniem warunków, o których mowa w art. 112d ust. 4 tej ustawy, oraz
- wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%.
W poz. 26 załącznika nr 3 do ustawy, stanowiącego wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%, wskazano PKWiU ex 37 – „Usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków”.
Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 2 pkt 30 ustawy przez oznaczenie ex rozumie się zakres towarów i usług węższy niż określony odpowiednio w danym dziale, pozycji, podpozycji lub kodzie Nomenklatury scalonej (CN) lub danym grupowaniu klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej.
Umieszczenie ww. oznaczenia przy konkretnym symbolu statystycznym ma na celu zawężenie stosowania stawki preferencyjnej tylko do towarów/usług należących do wymienionego grupowania statystycznego, spełniających określone warunki sprecyzowane przez ustawodawcę w rubryce „nazwa towaru lub usługi (grupy towarów lub usług)”.
Opisana we wniosku usługa kompleksowa mieści się w grupowaniu PKWiU 37 i jest usługą związaną z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków. Zatem stawką właściwą dla opodatkowania tej usługi jest – na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 2 i ust. 1a ustawy oraz poz. 26 załącznika nr 3 do ustawy – stawka podatku w wysokości 8%.
Informacje dodatkowe.
Niniejsza WIS jest ważna, jeśli w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania zwolnienie podmiotowe lub przedmiotowe od podatku od towarów i usług (art. 42a ustawy). W zakresie wyeliminowania lub zastosowania zwolnienia Wnioskodawca może zwrócić się o interpretację indywidualną do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Podmiot, na rzecz którego wydano WIS, może ją stosować wyłącznie do wykonywania świadczenia kompleksowego tożsamego pod każdym względem ze świadczeniem kompleksowym będącym przedmiotem niniejszej decyzji.
Niniejsza WIS wiąże organy podatkowe wobec podmiotu, dla którego została wydana, w odniesieniu do świadczenia kompleksowego będącego jej przedmiotem, które zostało wykonane po dniu, w którym WIS została doręczona (art. 42c ust. 1 pkt 3 ustawy), z wyjątkiem następujących przypadków:
- podmiot ten złożył fałszywe oświadczenie, że w dniu złożenia wniosku o WIS, w zakresie przedmiotowym tego wniosku, nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani kontrola celno-skarbowa oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego (art. 42b ust. 3 ustawy),
- świadczenie kompleksowe, będące przedmiotem niniejszej WIS, stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy (art. 42ca ustawy).
Niniejsza WIS jest ważna przez okres 5 lat licząc od dnia jej wydania (art. 42ha ustawy), przy czym wygasa ona z mocy prawa przed upływem tego terminu w przypadku zmiany przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług odnoszących się do świadczenia kompleksowego, będącego przedmiotem tej WIS, w wyniku której WIS staje się niezgodna z tymi przepisami. Wygaśnięcie WIS następuje z dniem wejścia w życie przepisów, w wyniku których stała się z nimi niezgodna (art. 42h ust. 1 ustawy).
Do liczenia terminów okresu ważności WIS stosuje się odpowiednio art. 12 Ordynacji podatkowej.
POUCZENIE
Od niniejszej decyzji – stosownie do art. 220 § 1 w związku z art. 221 oraz art. 223 § 2 Ordynacji podatkowej – służy Stronie odwołanie do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia, na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP.
W przypadku wnoszenia odwołania w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Odwołanie od decyzji organu podatkowego powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie (art. 222 Ordynacji podatkowej).