Instytut otrzymał dofinansowanie na realizację zadań w ramach projektu konsorcjalnego. Organ podatkowy uznał, że to dofinansowanie stanowi dotację, która bezpośrednio wpływa na wartość usług świadczonych przez Instytut w ramach projektu, co zwiększa podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, dofinansowanie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Dodatkowo, organ stwierdził, że Instytut ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z realizacją projektu, pod warunkiem że będą one wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W rezultacie, stanowisko Wnioskodawcy zostało uznane za nieprawidłowe.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnyINTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 22 lutego 2021 r. (data wpływu 1 marca 2021 r.), uzupełnionym pismem Strony z 19 kwietnia 2021 r. (data wpływu 23 kwietnia 2021 r.), na wezwanie Organu z 7 kwietnia 2021 r. znak sprawy 0114 KDIP4 1.4012.118.2021.1.AM (skutecznie doręczone 12 kwietnia 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania otrzymanego dofinansowania na pokrycie kosztów Projektu pn. „(…)” za wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu – jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 1 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania otrzymanego dofinansowania na pokrycie kosztów Projektu pn. „(…)” za wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu.
Wniosek został uzupełniony pismem Strony z 19 kwietnia 2021 r. (data wpływu 23 kwietnia 2021 r.), na wezwanie Organu z 7 kwietnia 2021 r. znak sprawy 0114 KDIP4 1.4012.118.2021.1.AM (skutecznie doręczone 12 kwietnia 2021 r.).
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Instytut (Wnioskodawca) jest państwową jednostką naukową działającą w oparciu o regulacje zawarte w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2019 r. poz. 1183 ze zm.) oraz na podstawie Statutu zatwierdzonego przez (…).
Instytut jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Instytut świadczy czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług (usługi naukowo badawcze, usługi wynajmu, działalność wydawniczą) oraz czynności zwolnione od podatku VAT (podatek od towarów i usług) (usługi szkoleniowe, studia doktoranckie, wynajem na cele mieszkalne).
Zgodnie ze Statutem, do zadań Instytutu należy m.in. prowadzenie twórczych prac badawczych w zakresie:
(`(...)`),
(`(...)`),
współpraca z uczelniami, instytutami badawczymi i towarzystwami naukowymi, w szczególności w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w celu ich wdrożenia,
współpraca ze środowiskiem społeczno-gospodarczym w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w celu ich wdrożenia,
rozwijanie międzynarodowej współpracy naukowej przez tworzenie konsorcjów naukowych i prowadzenia projektów badawczych wspólnie z partnerami zagranicznymi.
Swoje zadania Instytut realizuje m.in. przez:
prowadzenie prac badawczych,
publikowanie wyników badawczych w czasopismach naukowych, a także publikowanie opracowań monograficznych i podręcznikowych,
współpracę naukową z krajowymi i zagranicznymi instytucjami oraz organizacjami naukowymi.
Realizując swoje zadania statutowe w zakresie współpracy naukowej z krajowymi i zagranicznymi instytucjami oraz organizacjami naukowymi, Instytut jest jednym z partnerów Wspólnoty (…) - F, co oznacza autonomiczne partnerstwo instytucji szkolnictwa wyższego, organizacji badawczych, firm i innych interesariuszy procesu innowacyjnego w celu realizacji wyzwań w obszarze żywności. Od 2020 r. Instytut, jako jeden z Partnerów, bierze udział przy realizacji Projektu pn. „”.
Projekt realizowany jest w ramach Umowy Konsorcjum zawartej w dniu 1 czerwca 2020 r., przez Instytutu oraz:
A. z Hiszpanii - Partner,
B. z Włoch - Partner,
C. z Francji - Partner,
D. z Włoch - Partner,
E. z Włoch - Strona Wiodąca Projektu.
W Umowie Konsorcjum Partnerzy określili m.in., że pojęcie:
„Strona wykorzystująca” oznacza Stronę, która zamierza w celach komercyjnych wykorzystywać jeden lub więcej wyników użytecznych,
„Wyniki użyteczne” oznaczają wyniki, które Strona wykorzystująca będzie wykorzystywać w celach komercyjnych, a mianowicie do opracowania, stworzenia lub wprowadzenia do obrotu produktu lub procesu i/lub do stworzenia i świadczenia usługi,
„Wyniki nieużyteczne” oznaczają wyniki inne niż wyniki użyteczne,
„Wyniki” oznaczają wszelkie materialne i niematerialne rezultaty Projektu, w tym wyniki użyteczne i nieużyteczne, takie jak dane, wiedza lub informacje, w dowolnej formie i dowolnego charakteru, niezależnie od tego, czy mogą być chronione czy też nie, które są generowane w ramach Projektu, a także wszelkie prawa z nimi związane, w tym prawa własności intelektualnej.
Strony ww. Umowy zgodnie ustaliły, że do wyników użytecznych zaliczają wynik pn. „(`(...)`)”, który jest wspólną własnością D. i E., przy czym Strony Umowy jednomyślnie zgodziły się na wyznaczenie D., jako Strony wykorzystującej w niniejszym Projekcie. Zgodnie z ww. Umową, Strona wykorzystująca przyjmuje na siebie wyłączną odpowiedzialność za wykorzystanie wyników użytecznych oraz do wniesienia z tego tytułu opłaty do F. Wysokość jednorazowej opłaty (tzw. opłata eksploatacyjna) wnoszonej przez Stronę wykorzystującą zależy od momentu jej wnoszenia i w pierwszym roku po zakończeniu Projektu wynosi 15% całkowitego dofinansowania otrzymanego od F., a w drugim roku wynosi 25%. Strony Umowy uzgodniły, że w momencie otrzymania przez Stronę wykorzystującą tj. Partnera D., faktury dokumentującej wysokość opłaty eksploatacyjnej wystawionej przez G., to każdy Partner wniesie swój wkład na pokrycie opłaty eksploatacyjnej należnej G. od Strony wykorzystującej. W przypadku Instytutu kwota wkładu będzie odpowiadać 15% otrzymanego dofinansowania. Wkład na pokrycie opłaty eksploatacyjnej będzie wnoszony przez Partnerów bezpośrednio na rzecz Strony wykorzystującej, w terminie 30 dni po wpłacie przez F. pozostałej części dotacji przyznanej poszczególnym Partnerom.
Z Umowy Konsorcjum wynika także, że w sytuacji gdy Strona niewykorzystująca nie jest współwłaścicielem wyników użytecznych, to nie jest upoważniona do otrzymania jakiejkolwiek rekompensaty w odniesieniu do wykorzystania wyników użytecznych, oraz że wykorzysta wyniki użyteczne do celów wewnętrznych badań niekomercyjnych oraz edukacyjnych wyłącznie za pisemną zgodą Strony wykorzystującej. Uzgodniono również, że Strony niewykorzystujące przyznają innym Stronom prawa dostępu do swoich własnych wyników nieużytecznych nieodpłatnie, do wewnętrznych niekomercyjnych celów badawczych i edukacyjnych.
Umowa Konsorcjum przewiduje sprzedaż wyników badań przez współwłaścicieli tych wyników tj. D. i E. Oznacza to, że zysk uzyskany ze sprzedaży wyników nie będzie dzielony pomiędzy pozostałych Partnerów, w tym na rzecz Instytutu. Instytut z tytułu komercjalizacji wyników badań nie otrzyma wynagrodzenia.
Celem Projektu realizowanego w ramach ww. Umowy Konsorcjum jest opracowanie suplementu diety, zdolnego do zmniejszenia zdolności (`(...)`) do infekowania komórek gospodarza i replikacji w nich. W Projekcie będą identyfikowane najlepsze dostępne źródła surowców o wysokiej zawartości (`(...)`), a docelowo najlepsze źródła substancji aktywnych będą przetwarzane w celu uzyskania finalnego suplementu. Suplement ten, zwiększając obronę immunologiczną populacji, może działać ochronnie przeciwko innym wirusom, takim jak (`(...)`), które mogą wywołać epidemię w populacji UE. Ostatecznym efektem będzie większa odporność populacji UE na infekcje wirusowe dzięki zastosowaniu prostego naturalnego suplementu diety.
Do zadań Instytutu w Projekcie należy współpraca z A. w realizacji działań w zakresie komunikacji i rozpowszechniania, zaangażowania konsumentów i szkoleń tj.:
Instytucją finansującą jest F. Projekt jest realizowany w ramach inicjatywy F. Projekt jest jednym z działań podejmowanych przez F., konsorcjum składającego się z ponad 50 partnerów, w tym wiodących europejskich firm spożywczych, instytucji badawczych i edukacyjnych z 13 krajów Europy. Celem partnerstwa F. jest rozwój wysoko wykwalifikowanego sektora spożywczego, który współpracuje z konsumentami w celu dostarczania produktów, usług i nowych technologii, służące kreowaniu zdrowszego stylu życia dla wszystkich obywateli Europy.
Dla celów realizacji ww. Projektu Instytut będzie prowadził wyodrębnioną ewidencję księgową zgodnie z zasadą przejrzystości wynikającą z ustawy o rachunkowości.
Okres realizacji Projektu określono w terminie: 1 lipca 2020 r. do 31 grudnia 2021 r.
Dodatkowo Wnioskodawca w piśmie z dnia 19 kwietnia 2021 r. uzupełnił informacje zawarte we wniosku wskazując, że:
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
Stanowisko Wnioskodawcy:
Stanowisko w sprawie pyt. 1
Zdaniem Instytutu, dofinansowanie otrzymane na pokrycie kosztów związanych z realizacją Projektu nie stanowi wynagrodzenia, o którym mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, uprawnionym do sprzedaży wyników badań będzie D., uzyskany z ich sprzedaży zysk nie będzie dzielony pomiędzy pozostałych Partnerów, w tym na rzecz Instytutu. Instytut z tytułu komercjalizacji wyników badań nie otrzyma wynagrodzenia pomimo obowiązku wniesienia na rzecz D. odpowiedniej kwoty na pokrycie opłaty eksploatacyjnej.
Do zadań Instytutu w Projekcie należy współpraca z A. w realizacji działań w zakresie komunikacji i rozpowszechniania, zaangażowania konsumentów i szkoleń w zakresie przekazywania wiedzy o suplemencie w celach profilaktycznych.
W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przy czym zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Natomiast odpłatnym świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym:
Przy czym art. 2 pkt 22 ustawy o VAT stanowi, że pod pojęciem „sprzedaży” należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów i wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Stosownie do treści art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Jak wynika z powołanych przepisów prawnych, jedynie te dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług stanowią wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, co oznacza, że nie każda dotacja stanowi wynagrodzenie w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Znaczenie w sprawie ma wyjaśnienie pojęcia „dotacja mająca bezpośredni wpływ na cenę”. Zagadnienie to było przedmiotem rozważań Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS - obecnie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej TSUE).
W uzasadnieniu wyroku w sprawie C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) ETS uznał, iż sam tylko fakt, że dotacja lub inny sposób dofinansowania wpływa na ostateczną cenę świadczenia, nie może być decydujący dla uznania, że dotacja ta powinna zwiększać podstawę opodatkowania. Trybunał wyjaśnił, że do uznania dotacji za zwiększającą podstawę opodatkowania konieczne jest stwierdzenie, że dotacja ta jest dokonywana w celu sfinansowania konkretnej czynności opodatkowanej tj. dostawy towarów lub świadczenia usług.
Powyższy pogląd zaakceptował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 19 czerwca 2018 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.313.2018.2.AZ stwierdzając, że otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje podlegają opodatkowaniu, jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Zdaniem organu, tylko dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu. Organ stwierdził, że skoro otrzymane dofinansowanie (dotacje, dopłaty) przeznaczone zostanie wyłącznie na pokrycie kosztów poniesionych w związku z realizacją Projektu, to kwoty te w żadnym razie nie będą stanowiły bezpośredniej dopłaty do ceny usług świadczonych przez podatnika. Ze stanowiska organu wynika jednoznacznie, że dotacja przedmiotowa, przeznaczona na przeprowadzenie Projektu z konkretnie wyznaczonymi działaniami i celami nie stanowi wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT.
W niniejszej sprawie, dofinansowanie które Instytut otrzyma nie będzie stanowić dopłaty do ceny, bowiem dofinansowanie w całości dotyczy zwrotu kosztów poniesionych przez Instytut na realizację Projektu. Tym samym, dofinansowanie otrzymane przez Instytut na realizację Projektu nie będzie stanowić wynagrodzenia w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.
Stanowisko w sprawie pyt. 2
Zdaniem Instytutu, nie będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego na nabycie towarów i usług związanych z realizacją Projektu. Takie stanowisko wynika z faktu, że dofinansowanie, jakie otrzyma Instytut w związku z Projektem, nie będzie stanowić wynagrodzenia o charakterze dopłaty do ceny świadczonych usług, czy dostarczanych towarów, bowiem nie wystąpi sprzedaż w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy o VAT podlegająca opodatkowaniu, o którym mowa w art. 5 ust. 1 tej ustawy.
Stosownie do art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a) i b) ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124, gdzie kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z treści powołanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.:
odliczenia tego dokonuje czynny, zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług,
towary i usługi, na nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Jak wskazano powyżej, realizując Projekt Instytut nie będzie świadczył jakichkolwiek czynności opodatkowanych podatkiem VAT, z tytułu świadczenia których przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego na nabyciu towarów i usług.
Mając na uwadze opisany stan faktyczny i stan prawny należy stwierdzić, że Instytutowi w ogóle nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na nabyciu towarów i usług służących realizacji tego Projektu. W tym bowiem przypadku, po stronie Instytutu nie wystąpią czynności opodatkowane, które stanowią podstawę do skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego na nabyciu towarów i usług związanych z wykonywaniem tych czynności. Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. W wyroku z dnia 3 sierpnia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 443/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, uznał, że: „Zasada neutralności VAT, umożliwiająca odliczenie podatku naliczonego, ma zastosowanie tylko do podatników wykonujących czynności opodatkowane VAT. Jeśli zaś podatnik takich czynności nie wykonuje, a nabywa dobra z naliczonym podatkiem, podatek ten stanowi element kosztowy. Taka sytuacja sprawia, że obciążenie podatkiem VAT może dotyczyć także podatnika”.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.
Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej dyrektywą. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
TSUE, w wyroku z dnia 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że „(`(...)`) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb. Orz. s. I 10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. 1 7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo)” (pkt 17-19).
W wyroku z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że „(`(...)`) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i Baxi Group, C-53/09 i C-55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Należy również wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Z opisu sprawy wynika, że Instytut jest państwową jednostką naukową oraz zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Instytut świadczy czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług (usługi naukowo badawcze, usługi wynajmu, działalność wydawniczą) oraz czynności zwolnione od podatku VAT (usługi szkoleniowe, studia doktoranckie, wynajem na cele mieszkalne).
Zgodnie ze Statutem, do zadań Instytutu należy m.in. prowadzenie twórczych prac badawczych.
Swoje zadania Instytut realizuje m.in. przez:
prowadzenie prac badawczych,
publikowanie wyników badawczych w czasopismach naukowych, a także publikowanie opracowań monograficznych i podręcznikowych,
współpracę naukową z krajowymi i zagranicznymi instytucjami oraz organizacjami naukowymi.
Realizując swoje zadania statutowe w zakresie współpracy naukowej z krajowymi i zagranicznymi instytucjami oraz organizacjami naukowymi, Instytut jest jednym z partnerów Wspólnoty (…) -F., co oznacza autonomiczne partnerstwo instytucji szkolnictwa wyższego, organizacji badawczych, firm i innych interesariuszy procesu innowacyjnego w celu realizacji wyzwań w obszarze żywności. Od 2020 r. Instytut, jako jeden z Partnerów, bierze udział przy realizacji Projektu pn. „(`(...)`)”.
Projekt realizowany jest w ramach Umowy Konsorcjum zawartej w dniu 1 czerwca 2020 r., przez Instytutu oraz:
A. z Hiszpanii - Partner,
B. z Włoch - Partner,
C. z Francji - Partner,
D. z Włoch - Partner,
E. - Strona Wiodąca Projektu.
Strony ww. Umowy zgodnie ustaliły, że do wyników użytecznych (które Strona wykorzystująca będzie wykorzystywać w celach komercyjnych, a mianowicie do opracowania, stworzenia lub wprowadzenia do obrotu produktu lub procesu i/lub do stworzenia i świadczenia usługi) zaliczają wynik pn. „(`(...)`)”, który jest wspólną własnością D i E, przy czym Strony Umowy jednomyślnie zgodziły się na wyznaczenie D., jako Strony wykorzystującej w niniejszym Projekcie. Zgodnie z ww. Umową, Strona wykorzystująca przyjmuje na siebie wyłączną odpowiedzialność za wykorzystanie wyników użytecznych oraz do wniesienia z tego tytułu opłaty do F. Wysokość jednorazowej opłaty (tzw. opłata eksploatacyjna) wnoszonej przez Stronę wykorzystującą zależy od momentu jej wnoszenia i w pierwszym roku po zakończeniu Projektu wynosi 15% całkowitego dofinansowania otrzymanego od F., a w drugim roku wynosi 25%. Strony Umowy uzgodniły, że w momencie otrzymania przez Stronę wykorzystującą tj. Partnera D., faktury dokumentującej wysokość opłaty eksploatacyjnej wystawionej przez G., to każdy Partner wniesie swój wkład na pokrycie opłaty eksploatacyjnej należnej G. od Strony wykorzystującej. W przypadku Instytutu kwota wkładu będzie odpowiadać 15% otrzymanego dofinansowania. Wkład na pokrycie opłaty eksploatacyjnej będzie wnoszony przez Partnerów bezpośrednio na rzecz Strony wykorzystującej, w terminie 30 dni po wpłacie przez F. pozostałej części dotacji przyznanej poszczególnym Partnerom.
Z Umowy Konsorcjum wynika także, że w sytuacji gdy Strona niewykorzystująca nie jest współwłaścicielem wyników użytecznych, to nie jest upoważniona do otrzymania jakiejkolwiek rekompensaty w odniesieniu do wykorzystania wyników użytecznych, oraz że wykorzysta wyniki użyteczne do celów wewnętrznych badań niekomercyjnych oraz edukacyjnych wyłącznie za pisemną zgodą Strony wykorzystującej. Uzgodniono również, że Strony niewykorzystujące przyznają innym Stronom prawa dostępu do swoich własnych wyników nieużytecznych nieodpłatnie, do wewnętrznych niekomercyjnych celów badawczych i edukacyjnych.
Umowa Konsorcjum przewiduje sprzedaż wyników badań przez współwłaścicieli tych wyników tj. D i E. Oznacza to, że zysk uzyskany ze sprzedaży wyników nie będzie dzielony pomiędzy pozostałych Partnerów, w tym na rzecz Instytutu. Instytut z tytułu komercjalizacji wyników badań nie otrzyma wynagrodzenia.
Celem Projektu realizowanego w ramach ww. Umowy Konsorcjum jest opracowanie suplementu diety, zdolnego do zmniejszenia zdolności (`(...)`) do infekowania komórek gospodarza i replikacji w nich. W Projekcie będą identyfikowane najlepsze dostępne źródła surowców, a docelowo najlepsze źródła substancji aktywnych będą przetwarzane w celu uzyskania finalnego suplementu. Suplement ten, zwiększając obronę immunologiczną populacji, może działać ochronnie przeciwko innym wirusom, takim jak (`(...)`), które mogą wywołać epidemię w populacji UE. Ostatecznym efektem będzie większa odporność populacji UE na infekcje wirusowe dzięki zastosowaniu prostego naturalnego suplementu diety.
Do zadań Instytutu w Projekcie należy współpraca z A. w realizacji działań w zakresie komunikacji i rozpowszechniania, zaangażowania konsumentów i szkoleń tj.:
Bezpośrednim beneficjentem czynności wykonywanych przez Instytut jest konsorcjum realizujące Projekt. Natomiast docelowym odbiorcą czynności realizowanych w Projekcie przez Instytut jest szeroka grupa konsumentów i różnych grup związanych z sektorem zdrowia (tj. m.in. pracowników, sektora medycznego, ekspertów regulacyjnych, ekspertów ds. żywienia, dietetyków), osób potencjalnie zainteresowanych poszerzeniem wiedzy na temat roli ukierunkowanych suplementów diety w zwalczaniu występowania (`(...)`) i zainteresowanych wynikami niniejszego Projektu.
W umowie konsorcjum określono, że Projektem zarządza komitet sterujący składający się z jednego przedstawiciela każdego konsorcjanta. Komitet sterujący ma prawo podjąć decyzję o uznaniu danej strony za naruszającą i o podjęciu decyzji o konsekwencjach tego uznania, które mogą obejmować wypowiedzenie jej uczestnictwa. Każda ze Stron ponosi wyłączną odpowiedzialność za wszelkie straty, szkody lub obrażenia wyrządzone podmiotom zewnętrznym, wynikające z wykonania przez nie lub w jej imieniu zobowiązań tejże Strony wynikających z niniejszej Umowy lub z wykorzystania przez nie Wyników albo Informacji podstawowych.
Faktury dokumentujące zakupy zostały wystawione na Instytut, ponieważ takie są wymagania Projektu i to warunkuje możliwość ich rozliczenia. Instytut samodzielnie dokonywał zakupu towarów i usług.
Z otrzymanego dofinansowania poniesiono wydatki związane z realizacją zadań przez Instytut przypisanych mu w Projekcie: wynagrodzenie pracowników realizujących Projekt, koszt materiałów promocyjnych, koszty organizacji webinarium, ryczałt pokrywający koszty ogólne.
Zgodnie z umową konsorcjum określono, które wyniki Projektu będą rozpowszechniane/przekazywane odpłatnie, a które nieodpłatnie. Instytut nie będzie wykorzystywał wyników odpłatnie.
Kwota dofinansowania wyliczana była na podstawie opracowanego budżetu określającego koszty rzeczowe oraz potrzebne nakłady pracy na realizację zadań. Dofinansowanie ze środków unijnych stanowi wyłącznie zwrot poniesionych wydatków na realizację zadań przypisanych Instytutowi w Projekcie tj. dofinansowanie stanowi refundację poniesionych nakładów do wysokości 100% kosztów kwalifikowanych Projektu.
Otrzymane dofinansowanie przeznaczone było wyłącznie na pokrycie kosztów ponoszonych przez Instytut w związku z realizacją zadań przypisanych mu w Projekcie, i nie mogło być i nie było przeznaczone na inną działalność prowadzoną przez Instytut.
Rozliczenie środków finansowych następuje po zakończeniu Projektu, poprzez złożenie sprawozdania finansowego z poniesionych wydatków stanowiących koszty kwalifikowalne Projektu. Sprawozdanie jest weryfikowane przez koordynatora Projektu (wyznaczonego partnera konsorcjum, który monitoruje i koordynuje Projekt), następnie musi być zaakceptowane przez F., ostatecznie środki finansowe są rozliczane przez centralę. Nieponiesienie wydatków na realizację zadań przypisanych Instytutowi w Projekcie skutkuje brakiem możliwości przedstawienia wydatków do rozliczenia dofinansowania. W przypadku niniejszego Projektu Instytut zrealizował przydzielone mu zadania i poniesione wydatki przedłożył do rozliczenia.
Uczestnicy warsztatów transferu wiedzy i programów szkoleniowych byli wytypowani na zasadzie dobrowolnej i nieodpłatnej rejestracji w otwartym systemie informatycznym. Informacja o naborze była dystrybuowana na stronie internetowej Projektu, Instytutu i w innych ogólnodostępnych mediach społecznościowych. Liczba uczestników nie była ściśle limitowana. Celem Projektu jest dotarcie do jak największej grupy odbiorców np. konsumentów, przedsiębiorców, lekarzy, ekspertów itp.
Uczestnictwo w programach szkoleniowych i warsztatach wiedzy było z założenia nieodpłatne. Szkolenie było częścią Projektu i jego przeprowadzenie było integralnie związane z jego realizacją. Szkolenia były częścią całego Projektu i były skierowane do nieograniczonej liczby osób i przedsiębiorstw.
Otrzymane dofinansowanie nie ma wpływu na cenę, gdyż cena nie była w żaden sposób kalkulowana. Zarówno Projekt, jak i umowa konsorcjum, nie przewidywał określanie jakiejkolwiek ceny za jakiekolwiek zadania przypisane konsorcjantom do realizacji w ramach Projektu.
Informacje na temat roli ukierunkowanych suplementów diety były udostępniane publicznie wszystkim zainteresowanym podmiotom m.in.: pracownikom sektora medycznego, ekspertom regulacyjnym, sprzedawcom detalicznym, konsumentom (obywatelom) w sposób nieodpłatny.
Instytut nie dokonał, na potrzeby realizacji Projektu, jakiegokolwiek wyliczenia wartości czynności wykonywanych na rzecz uczestników Projektu. Jedyne wyliczenie dotyczyło wartości wydatków koniecznych do realizacji zadań w Projekcie.
Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy w świetle art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług otrzymane dofinansowanie na pokrycie kosztów Projektu stanowi wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W świetle art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:
Z treści tego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.
Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.
Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.
Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.
Art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.
Istotne zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.
W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).
W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.
W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.
Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.
Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.
Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.
W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.
Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa podatkowego oraz orzecznictwo i odnosząc je do przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie w zamian za określone wynagrodzenie.
Celem Projektu realizowanego w ramach ww. Umowy Konsorcjum jest opracowanie suplementu diety, zdolnego do zmniejszenia zdolności (…) do infekowania komórek gospodarza i replikacji w nich.
Z okoliczności sprawy wynika, że otrzymane od F. środki nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność Instytutu, lecz zostaną wykorzystane tylko i wyłącznie na realizację przez Instytut określonych zadań w Projekcie, w zakresie komunikacji, zaangażowania konsumentów i szkoleń.
Uczestnicy Projektu mają możliwość wzięcia udziału w programach szkoleniowych i warsztatach wiedzy.
Bezpośrednim beneficjentem czynności wykonywanych przez Instytut jest Konsorcjum realizujące Projekt. Umowa Konsorcjum przewiduje sprzedaż tzw. Wyników użytecznych Projektu przez współwłaścicieli tych wyników tj. D. (Partner) i E. Strona Wiodąca Projektu).
Natomiast docelowym odbiorcą czynności realizowanych w Projekcie przez Instytut jest szeroka grupa konsumentów i różnych grup związanych z sektorem zdrowia (tj. m.in. pracowników sektora medycznego, ekspertów regulacyjnych, ekspertów ds. żywienia, dietetyków), osób potencjalnie zainteresowanych poszerzeniem wiedzy na temat roli ukierunkowanych suplementów diety w zwalczaniu występowania (…) i zainteresowanych wynikami niniejszego Projektu.
Zatem Projekt będzie realizowany na rzecz konkretnych beneficjentów, którzy odniosą z niego wymierne korzyści polegające na uzyskaniu odpowiednich wyników w tym tzw. Wyników użytecznych, które zostaną wykorzystane w celach komercyjnych.
Jak wskazał Wnioskodawca rozliczenie środków finansowych następuje po zakończeniu Projektu, poprzez złożenie sprawozdania finansowego z poniesionych wydatków stanowiących koszty kwalifikowalne Projektu. Sprawozdanie jest weryfikowane przez koordynatora Projektu. Nieponiesienie wydatków na realizację zadań przypisanych Instytutowi w Projekcie skutkuje brakiem możliwości przedstawienia wydatków do rozliczenia dofinansowania.
Zatem przedmiotowe dofinansowanie nie może być przeznaczone na inną działalność prowadzoną przez Instytut.
Tym samym, skoro dofinansowanie jest udzielane na realizację konkretnego Projektu i konkretnych czynności nie można uznać, że dotacja ma charakter ogólny i będzie finansowała ogólną działalność prowadzoną przez Wnioskodawcę.
Należy zauważyć, że z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że o bezpośrednim związku dotacji z ceną można mówić wtedy, gdy cena usługi zależy od kwoty dotacji. Taka zależność wystąpiła w analizowanej sprawie.
Zatem dzięki otrzymanemu przez Instytut dofinansowaniu bezpośredni beneficjenci Projektu D. i E. otrzymają konkretne świadczenia, dzięki którym uzyskają ww. Wyniki użyteczne, w przyszłości wykorzystywane do celów zarobkowych. Zadaniem Instytutu jest bowiem zapewnienie upowszechnienia wyników (…) m.in. takim grupom jak pracownicy sektora medycznego, eksperci regulacyjni, a także sprzedawcy detaliczni i obywatele, a także przeprowadzenie ilościowych badań konsumenckich w Polsce, Hiszpanii i we Włoszech pod kątem oceny stosunku ludzi do suplementu (…) w tym pod kątem postaw i zachowań konsumentów wobec suplementów diety, częstotliwości i czynników stosowania suplementów, ocena stosunku konsumentów do suplementów wzbogaconych (…). Ponadto w związku z realizacją Projektu zostaną zorganizowane bezpłatnie programy szkoleniowe i warsztaty wiedzy dla szerokiej grupy konsumentów i różnych grup związanych z sektorem zdrowia. Uzyskana wiedza z przeprowadzonych badań oraz szerokie upowszechnienie wiedzy w zakresie realizowanego Programu i jego wyników w postaci suplementu diety, zdolnego do zmniejszenia zdolności (…) do infekowania komórek gospodarza i replikacji w nich, zostanie wykorzystana przez Stronę wykorzystującą do celów komercjalizacji wyników Projektu.
Gdyby nie otrzymane dofinansowanie beneficjenci świadczeń wykonanych przez Instytut w normalnych warunkach rynkowych musieliby zapłacić cenę za wykonane usługi rekompensującą przynajmniej wydatki na poziomie kosztów wykonania tych usług.
W tej sytuacji otrzymane dofinansowanie jest związane z wartością danego świadczenia w sposób zindywidualizowany i policzalny, a zatem również jego ceną, gdyż możliwe jest zidentyfikowanie ekonomicznej i bezpośredniej zależności pomiędzy dotacją a wykonanymi konkretnymi usługami.
Zatem otrzymane przez Instytut środki na realizację zadań przypisanych Wnioskodawcy w ramach konsorcjum, służą wykonaniu konkretnych świadczeń na rzecz konkretnych ww. beneficjentów.
Tym samym, otrzymane przez Instytut dofinansowanie do Projektu należy uznać za środki otrzymane od osoby trzeciej (dotacje, subwencje lub dopłaty o podobnym charakterze), które mają bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Wnioskodawcę usług w ramach realizacji zadań przypisanych w Projekcie.
W konsekwencji stwierdzić należy, że otrzymane dofinansowanie na pokrycie kosztów Projektu jest dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczonych usług i zwiększa podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 w związku z art. 29a ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.
Wnioskodawca ma również wątpliwości, czy stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Instytutowi będzie przysługiwało prawo do całkowitego odliczenia podatku od towarów i usług nabytych w związku z realizacją Projektu.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
I tak, na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Zgodnie natomiast z art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług związanych z realizacją Projektu zostały wystawione na Wnioskodawcę.
Ponadto, jak wskazano w uzasadnieniu do pytania nr 1, otrzymane dofinansowanie stanowi pokrycie ceny usług świadczonych w ramach Projektu i jest dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość tych usług. Stanowi wynagrodzenie od podmiotu trzeciego za świadczenia wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach realizacji zadań przydzielonych w Projekcie i zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem, w przypadku, gdy Wnioskodawca wykorzysta nabywane w ramach realizacji Projektu towary i usługi do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, ale niekorzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług (czyli wykorzysta ww. zakupy do czynności opodatkowanych VAT), wówczas Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, o których mowa w art. 88 ustawy.
Podsumowując, w przypadku wykorzystywania nabywanych towarów i usług do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego od dokonywanych zakupów związanych z realizacją Projektu.
Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało uznać za nieprawidłowe.
Należy wskazać, że powołana przez Wnioskodawcę interpretacja została wydana w indywidualnej sprawie i jest wiążąca wyłącznie dla tej sprawy. Powołana interpretacja z uwagi na fakt, że została wydana w indywidualnej sprawie oraz odmiennym stanie faktycznym nie mogła stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.
Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili