0111-KDIB3-2.4012.662.2020.2.SR
📋 Podsumowanie interpretacji
Interpretacja dotyczy oceny podatkowej transakcji zbycia przez syndyka masy upadłości spółki A S.A. zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz spółki B S.A. Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, w dniu 30 października 2019 r. syndyk zawarł umowę dzierżawy przedsiębiorstwa A z B S.A., a następnie prawa i obowiązki wynikające z tej umowy zostały przeniesione na spółkę C S.A. W dniu 17 lutego 2020 r. B S.A. złożyła ofertę nabycia składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa A. Postanowieniem z dnia 18 czerwca 2020 r. Sąd Rejonowy zatwierdził warunki sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa A na rzecz B S.A. Organ podatkowy uznał, że planowana transakcja zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa A przez syndyka na rzecz B S.A. będzie korzystać z wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 sierpnia 2020 r. (data wpływu 24 sierpnia 2020 r.), uzupełnionym pismem, które wpłynęło do Organu 15 października 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) dokonywanej przez Syndyka transakcji zbycia zespołu składników majątku jako stanowiącej zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 24 sierpnia 2020 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT dokonywanej przez Syndyka transakcji zbycia zespołu składników majątku jako stanowiącej zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ww. wniosek został uzupełniony pismem, które wpłynęło 15 października 2020 r., będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 7 października 2020 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.662.2020.1.SR.
We wniosku, uzupełnionym pismem, które wpłynęło 15 października 2020 r., przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
W dniu 7 czerwca 2019 roku Sąd Rejonowy w … X Wydział Gospodarczy w sprawie pod sygn. akt XXX otworzył przyspieszone postępowanie układowe w celu zawarcia układu spółki pod firmą: A Spółka Akcyjna w … (dalej: A).
W dniu 6 września 2019 r. ww. Sąd postanowił uchylić zarząd własny A nad całością majątku i ustanowił zarządcę w osobie A.B. (sygn. akt XXX).
W dniu 30 października 2019 r. Zarządca A zawarł umowę dzierżawy z prawem pierwokupu przedsiębiorstwa A ze spółką B S.A. z siedzibą w … (KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) numer XXX), jako dzierżawcą (dalej: B S.A.). Umowa przewidywała oddanie B S.A. jako dzierżawcy do używania i pobierania pożytków przedsiębiorstwa A w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego tj. zorganizowanego zespołu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rozbioru, produkcji, przetwórstwa, konfekcjonowania i dystrybucji mięsa i wyrobów z mięsa, na które składają się w szczególności:
- zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, o którym mowa powyżej, składający się na zakład produkcyjny położony w … przy ul. …;
- zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, o którym mowa powyżej, składający się na zakład produkcyjny położony w … przy ul. …;
- prawa wynikające z umowy leasingu operacyjnego nieruchomości nr XXX, obejmującej nieruchomość położoną w …, wraz z naniesieniami i przynależnościami;
- prawa wynikające z umów leasingu pozostałych składników majątkowych składających się na Przedmiot Dzierżawy;
- licencje, pozwolenia i zezwolenia z zastrzeżeniem uzyskania zgody uprawnionego licencjodawcy, jeśli jest ona konieczna, prawa własności intelektualnej i przemysłowej, w tym w szczególności prawa do znaków towarowych, wzorów przemysłowych, patentów;
- inne składniki niematerialne i prawne;
- prawa wynikające z umów zawartych z dostawcami i odbiorcami;
- receptury produktów;
- dokumenty, bazy danych i inne informacje cyfrowe;
- nieruchomości nieprodukcyjne: nieruchomość gruntowa położona w …, działka gruntu …, obręb …, objęta księgą XXX, nieruchomość gruntowa położona w …, przy ul. …, działka gruntu nr …, obręb …, objęta księgą XXX, udział … w nieruchomości położonej w … przy ul. …, objętej księgą wieczystą nr XXX;
- nieruchomość położona w … przy ul. …, XXX, na której posadowione są budynki produkcyjno-magazynowo-biurowe o powierzchni użytkowej 847 m2 oraz dwie wiaty stalowe o powierzchni 50 m2 i 90 m2, na której znajduje się zakład produkcji wędlin, z zastrzeżeniem, że nieruchomość ta będzie przedmiotem poddzierżawy od X sp. z o.o.
Umowa została zawarta na czas określony 12 miesięcy.
Dnia 31 października 2019 r. Zarządca A otrzymał zawiadomienie o zawarciu przez B S.A. ze spółką C Spółka Akcyjna z siedzibą w … (dalej: C) umowy przeniesienia praw i obowiązków z wyżej wymienionej umowy dzierżawy przedsiębiorstwa, na mocy której B S.A. (jako cedent) przeniósł na C (jako cesjonariusza) ze skutkiem na 1 listopada 2019 r. wszelkie prawa i obowiązki przysługujące B S.A. na podstawie umowy dzierżawy przedsiębiorstwa A, zawartej w dniu 30 października 2019 r. Przejęcie przedsiębiorstwa przez C S.A. skutkowało zmianą pracodawcy w rozumieniu art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy wobec pracowników A, objętych przejęciem.
Pismem z dnia 5 grudnia 2019 r. Zarządca A złożył uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości A.
Pismem z dnia 17 lutego 2020 r. do biura Zarządcy A wpłynęła złożona przez B S.A. oferta nabycia składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa A (dalej również: ZCP) za cenę …. zł netto wraz z wnioskiem o złożenie w Sądzie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży ZCP na rzecz B S.A. (dalej: Oferta).
Pismem z dnia 19 lutego 2020 r. Zarządca A wniósł o zatwierdzenie warunków sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa A za cenę … zł netto, na rzecz B S.A. Jednocześnie we wniosku Zarządca wskazał, iż ZCP została szczegółowo opisana w załącznikach numer 1 i 2 do wniosku w postaci Oferty B S.A. z dnia 17 lutego 2020 r. i Opinii z dnia 24 grudnia 2019 r. określającej wartość przedsiębiorstwa A S.A. ul. …, … (dalej: Opinia) sporządzonej przez X.Y., rzeczoznawcę majątkowego (uprawnienia nr …), biegłego sądowego na liście biegłych sądowych prowadzonej przez Sąd Okręgowy w … w zakresie: wycena nieruchomości, wycena przedsiębiorstw oraz ocena stanu i analiza przedsiębiorstw (due diligence), wycena wartości niematerialnych i prawnych, ekonomika rolnictwa, wycena gospodarstw rolnych, i Y.Z., rzeczoznawcę majątkowego (uprawnienia nr …), biegłego sądowego na liście biegłych sądowych prowadzonej przez Sąd Okręgowy w … z zakresu wyceny nieruchomości oraz maszyn i urządzeń.
Pismem z dnia 30 marca 2020 r. B S.A. dokonał zmiany złożonej oferty w zakresie ceny nabycia ZCP w ten sposób, że wniósł o zatwierdzenie warunków sprzedaży ZCP na rzecz B S.A. za cenę … zł netto.
Pismem z dnia 19 maja 2020 r. B S.A. cofnął wyżej wymienione pismo z dnia 30 marca 2020 r., podtrzymał pierwotnie złożoną ofertę z dnia 17 lutego 2020 r. oraz dodatkowo ją zmodyfikował poprzez wyłączenie z majątku mającego stanowić przedmiot Oferty (i Opinii) znaków towarowych szczegółowo wskazanych w piśmie.
Pismem z dnia 20 maja 2020 r. Zarządca A podtrzymał wniosek z dnia 19 lutego 2020 r. o zatwierdzenie warunków ZCP A za cenę … zł netto na rzecz B S.A. Ponadto mając na uwadze stanowisko zawarte w piśmie B S.A. z dnia 19 maja 2020 r. jak również dokonaną aktualizację Opinii określającej wartość przedsiębiorstwa A S.A. z dnia 6 maja 2020 r., Zarządca sprecyzował wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży ZCP A.
Grupa B jest ….. Prowadzi aktywną politykę akwizycyjną, której celem jest …. Wiodącymi spółkami w Grupie B są: B S.A., E S.A., C. Firma jest dziś …. Eksportuje swoje produkty na blisko 60 rynków na całym świecie.
B S.A. jest 100% właścicielem akcji C S.A.
Postanowieniem z dnia 18 czerwca 2020 r. o sygn. XXX Sąd Rejonowy w … Wydział X Gospodarczy ogłosił upadłość A Spółka Akcyjna w …, adres: …
Na syndyka masy upadłości został wyznaczony pan X.Y. (z uwagi, iż osoba syndyka nie jest jeszcze ujawniona w Krajowym Rejestrze Sądowym, Wnioskodawca dołącza kopie przedmiotowego postanowienia).
Wskazanym postanowieniem w § 6 Sąd zatwierdził również warunki sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa A za cenę … zł netto, na rzecz B S.A., w skład której to zorganizowanej części przedsiębiorstwa A wchodzą składniki majątkowe opisane i oszacowane w Opinii (wycenie) określającej wartość przedsiębiorstwa A Spółka Akcyjna ul. …, … z dnia 24 grudnia 2019 r. sporządzonej przez rzeczoznawcę majątkowego i biegłego sądowego X.Y. i rzeczoznawcę majątkowego i biegłego sądowego Y.Z., zaktualizowanej i uzupełnionej w Opinii (wycenie) określającej wartość przedsiębiorstwa A Spółka Akcyjna ul. …, … sporządzonej przez rzeczoznawcę majątkowego X.Y. i rzeczoznawcę majątkowego Y.Z. z dnia 6 maja 2020 r., za wyjątkiem:
- składników majątkowych, ujętych w Opinii, ale nie objętych pierwotną Ofertą B S.A. z dnia 17 lutego 2020 r., tj.:
- nieruchomości położonej w … przy ul. … tj. prawa własności sześciu niewyodrębnionych lokali o łącznej powierzchni użytkowej 477,11 m2 wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej w … części objętej księgą wieczystą nr XXX (działka … we współużytkowaniu wieczystym) oraz współwłasności w … części nieruchomości objętej księgą wieczystą nr XXX (działka … we współużytkowaniu wieczystym) stanowiącej podwórze i fragment dojazdu do budynku przy ul. … od strony ul. … o oszacowanej wartości rynkowej …. zł, a dla warunków likwidacyjnej sprzedaży … zł,
- prawa własności działki gruntu nr … (obręb nr …) o pow. 6 639 m2 objętej księgą wieczystą nr XXX położonej w … o oszacowanej wartości rynkowej … zł, a dla warunków likwidacyjnej sprzedaży … zł,
- ruchomości, które zostały zbyte po dniu sporządzenia Opinii z dnia 24 grudnia 2019 r. wymienionych w aktualizacji i uzupełnieniu Opinii z dnia 6 maja 2020 r. o łącznej wartości … zł,
- wierzytelności Dłużnika o wartości rynkowej … zł, wartości wymuszonej … zł i rekomendowanej wartości likwidacyjnej wierzytelności w kwocie w zaokrągleniu: … zł,
- składników majątkowych, ujętych w Opinii, ale wyłączonych z oferty B S.A. na mocy oświadczenia zawartego w piśmie z dnia 19 maja 2020 r., tj. za wyjątkiem znaków towarowych, na których został ustanowiony zastaw rejestrowy na rzecz …. o wartości rynkowej … zł i rekomendowanej wartości likwidacyjnej … zł wymienionych w załączniku numer 1 do pisma Zarządcy z dnia 20 maja 2020 r. – „zestawienie znaków towarowych, objętych zastawem ….”,
- składników majątkowych wyłączonych z zakresu Opinii zgodnie z aktualizacją i uzupełnieniem Opinii określającej wartość przedsiębiorstwa A Spółka Akcyjna ul. … sporządzonej przez rzeczoznawcę majątkowego X.Y. i rzeczoznawcę majątkowego Y.Z. z dnia 6 maja 2020 r., tj.:
- rozliczeń międzyokresowych kosztów (RMK),
- 9 sztuk przedmiotów niskocennych (stanowiących własność X Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością),
- praw z umów leasingu ruchomości, które zostały wypowiedziane, (w wymienionej aktualizacji Opinii uwzględniono również zmiany aktywów z powodu dokonanych sprzedaży środków trwałych, natomiast wyłączenie w tym zakresie znalazło się już w pkt I ppkt 3 powyżej),
- ponadto, zgodnie z pierwotną Ofertą B S.A. z dnia 17 lutego 2020 r. z przedmiotu transakcji sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa wyłączone zostaną:
- zobowiązania A,
- nie ujęte w Opinii wierzytelności A,
- wierzytelności z rachunków bankowych A,
- księgi rachunkowe oraz dokumentacja księgowa A.
W odniesieniu natomiast do pracowników A, których praca związana jest z ZCP A, zmiana pracodawcy (w rozumieniu art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy) nastąpiła w dniu 1 listopada 2020 r. na podstawie wyżej wymienionej umowy dzierżawy z dnia 30 października 2019 r. zawartej ze spółką B S.A., z której prawa i obowiązki zostały następnie przeniesione w dniu 31 października 2019 r. na spółkę C S.A., której akcje w 100% należą do B S.A. Pracownicy Ci pozostają więc w chwili obecnej pracownikami C S.A.
Tym samym przedmiotem transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa nadal będzie zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rozbioru, produkcji, przetwórstwa, konfekcjonowania i dystrybucji mięsa i wyrobów z mięsa, w tym zakłady produkcyjne w …, w …, w … i w … (poddzierżawa).
Po wyłączeniu składników, które nie będą objęte transakcją zbycia transakcja będzie w dalszym ciągu spełniać wymogi określone przepisem art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.
Przedmiotem transakcji zbycia nie będą inne składniki materialne i niematerialne oprócz wskazanych we wniosku.
Zbywane przez Wnioskodawcę składniki będą stanowiły całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym tak aby umożliwiały kontynuacje zadań gospodarczych przez Nabywcę.
B S.A. jako nabywca zorganizowanej części przedsiębiorstwa może je prowadzić nadal w stanie niezmienionym, w dotychczasowej lokalizacji.
Nabywca przedmiotowych składników materialnych oraz niematerialnych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa może kontynuować działalność gospodarczą w zakresie, w jakim była ona realizowana w sprzedawanym przedsiębiorstwie (zorganizowanej części przedsiębiorstwa).
Nabycie przez B S.A. wskazanej we wniosku zorganizowanej części przedsiębiorstwa pozwoli na zachowanie miejsc pracy zatrudnionych uprzednio w przedsiębiorstwie Upadłego (przejętych w związku z umową dzierżawy z 2019 r. oraz przeniesieniem praw i obowiązków z nią związanych przez podmiot powiązany z Nabywcą) oraz zachowanie współpracy firm kooperujących i prowadzenia działalności w niezakłócony sposób, bez negatywnych skutków wynikających z ogłoszenia upadłości A S.A.
Zgodnie z art. 316 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego zasadą jest sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego jako całości, chyba że nie jest to możliwe. Ponadto, sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego może być, po wyrażeniu zgody przez sędziego-komisarza, poprzedzona umową dzierżawy na czas określony z prawem pierwokupu, jeżeli przemawiają za tym względy ekonomiczne.
Wnioskodawca – syndyk masy upadłości A Spółka Akcyjna w … w upadłości, planuje dokonać zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w oparciu o procedurę przygotowanej likwidacji tj. procedurę pre-pack wynikającą z regulacji art. 56a ww. ustawy, zgodnie z którą w postępowaniu o ogłoszenie upadłości uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa na rzecz nabywcy.
Nabywca uzyskał zgodę Prezesa …. na nabycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
A Spółka Akcyjna w upadłości jest czynnym podatnikiem VAT. Nabywca B S.A. jest czynnym podatnikiem VAT.
W piśmie, które wpłynęło do Organu 15 października 2020 r., stanowiącym uzupełnienie do wniosku, wskazano następujące informacje:
Na pytanie Organu oznaczone w wezwaniu nr 1 o treści „Z treści opisu sprawy wynika, że w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa będącej przedmiotem sprzedaży wchodzą składniki majątkowe opisane i oszacowane w Opinii (wycenie) określającej wartość przedsiębiorstwa A Spółka Akcyjna z dnia 24 grudnia 2019 r., zaktualizowanej i uzupełnionej w Opinii (wycenie) określającej wartość przedsiębiorstwa A Spółka Akcyjna z dnia 6 maja 2020 r., za wyjątkiem wymienionych szczegółowo we wniosku składników. Proszę wskazać czy przedmiotem sprzedaży na rzecz Nabywcy będą opisane we wniosku składniki, będące przedmiotem umowy dzierżawy zawartej 30 października 2019 r. ze spółką B S.A., za wyjątkiem wyłączeń wskazanych szczegółowo we wniosku? Jeżeli nie to proszę wskazać jakie składniki majątkowe będą przedmiotem sprzedaży na rzecz Nabywcy?”, Wnioskodawca odpowiedział, że „Jak zostało wskazane we wniosku, umowa dzierżawy z dnia 30 października 2019 r. („Umowa Dzierżawy”) została zawarta między spółką A S.A. (wtedy w restrukturyzacji), jako Wydzierżawiający a spółką B S.A., jako Dzierżawca, a jej przedmiotem była dzierżawa przedsiębiorstwa Wydzierżawiającego w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego, która obejmowała zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do prowadzenia określonej działalności gospodarczej (szczegółowy zakres składników został przedstawiony we wniosku).
W umowie dzierżawy wskazano, iż przedmiotem dzierżawy nie są: (i) należności i zobowiązania Wydzierżawiającego, (ii) środki pieniężne w kasie, rachunki bankowe oraz środki na nich zgromadzone, (iii) księgi rachunkowe, (iv) surowce, zapasy, opakowania itp. oraz (v) firma Wydzierżawiającego.
W umowie dzierżawy wskazano ponadto, że Dzierżawca wstąpi na okres obowiązywania umowy dzierżawy w prawa i obowiązki z umów wchodzących w skład przedmiotu dzierżawy, zaś Wydzierżawiający dokona wszelkich czynności niezbędnych do takiego wstąpienia, w szczególności wyrazi wszelkie niezbędne zgody. Jak zostało wskazane we wniosku, w dniu 31 października 2019 r. została zawarta umowa przeniesienia praw i obowiązków z umowy dzierżawy z B, jako Cedent na spółkę C S.A. („C”), jako Cesjonariusz, z wyłączeniem prawa pierwokupu, które nadal przysługuje B („Umowa z 31 października 2019 r.”); przeniesienie praw i obowiązków nastąpiło ze skutkiem na 1 listopada 2019 r. Na mocy umowy z 31 października 2019 r. dzierżawcą przedsiębiorstwa Wydzierżawiającego stał się (i nadal nim jest) C; przejęcie przedsiębiorstwa przez C skutkowało zmianą pracodawcy w rozumieniu art. 231 Kodeksu Pracy wobec pracowników przedsiębiorstwa Wydzierżawiającego objętych przejęciem.
Mając na uwadze powyższe, odpowiadając na pytanie 1 w wezwaniu, należy stwierdzić, że przedmiotem sprzedaży przez Syndyka na rzecz B będą dokładnie te składniki majątku, które są wymienione w umowie dzierżawy z uwzględnieniem wyłączeń szczegółowo wymienionych we wniosku; wśród tych wymienionych wyłączeń we wniosku są również te składniki, które nie są objęte przedmiotem dzierżawy (zostały wymienione powyżej).”
Na pytanie Organu „Czy składniki majątkowe mające stanowić przedmiot sprzedaży, będą stanowiły na moment sprzedaży przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.)?”, Wnioskodawca wskazał, że „Niezaprzeczalnie przedmiotem dzierżawy jest przedsiębiorstwo Wydzierżawiającego w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego.
Natomiast, Syndykowi trudno jest określić czy składniki majątkowe, które mają być przedmiotem sprzedaży na rzecz B z uwzględnieniem wyłączeń wymienionych we wniosku będą stanowiły przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego; stąd powołując się na Opinię rzeczoznawców majątkowych oraz na Postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 19 czerwca 2020 r. należy przyjąć, że składniki majątkowe, które mają być przedmiotem sprzedaży stanowią na pewno zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa. Syndyk uważa, że składniki majątkowe, które mają być przedmiotem sprzedaży, stanowią co najmniej zorganizowaną część przedsiębiorstwa.”
Na pytanie Organu „Jeżeli składniki majątkowe, objęte transakcją zbycia, nie będą spełniały definicji przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 ustawy Kodeks cywilny, proszę wskazać:
- Czy zespół składników majątkowych mający stanowić przedmiot sprzedaży funkcjonuje/będzie funkcjonował na moment sprzedaży, w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (upadłego) jako wyodrębniona część przedsiębiorstwa?
- Czy na moment dokonania opisanej we wniosku transakcji mające być przedmiotem sprzedaży składniki majątku będą stanowić zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (upadłego), proszę wskazać czym to wyodrębnienie organizacyjne się przejawia? Jakie dokumenty, akty wewnętrzne Wnioskodawcy (upadłego) będą potwierdzały wyodrębnienie organizacyjne będącego przedmiotem planowanej sprzedaży zespołu składników majątkowych?
- Czy na moment dokonania opisanej we wniosku transakcji mające być przedmiotem sprzedaży składniki majątku będą stanowić zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębniony finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (upadłego)? Tzn. czy przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań (aktywów i pasywów) do mającej być przedmiotem sprzedaży części przedsiębiorstwa i oddzielenie finansów zbywanej części przedsiębiorstwa od finansów pozostałej części przedsiębiorstwa?
- Czy na moment dokonania opisanej we wniosku transakcji mające być przedmiotem sprzedaży składniki majątku będą stanowić zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębniony funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (upadłego), proszę wskazać czym to wyodrębnienie funkcjonalne się przejawia. Jakie okoliczności to potwierdzają?
- Czy mający być przedmiotem sprzedaży zespół składników majątkowych posiada potencjalną zdolność do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze, w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy?”,
Wnioskodawca podał, że „Jeżeli składniki majątkowe, które mają być przedmiotem sprzedaży nie będą uznane za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego:
- Tak, zespół składników majątkowych mający stanowić przedmiot sprzedaży funkcjonuje/będzie funkcjonował na moment sprzedaży, w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (upadłego) jako wyodrębniona część przedsiębiorstwa;
- Tak, na moment dokonania opisanej we wniosku transakcji mające być przedmiotem sprzedaży składniki majątku będą stanowić zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (upadłego). Wyodrębnienie organizacyjne będzie przejawiać się tym, że zespół składników, który ma być przedmiotem sprzedaży będzie miał swoje miejsce w strukturze organizacyjnej Wnioskodawcy (upadłego); wyodrębnienie jest dokonane na podstawie dokumentu wewnętrznego sporządzonego przez Syndyka, a zespół składników będzie posiadać cechę zorganizowania (jest to zespół składników, który może być wykorzystany do określonej działalności gospodarczej w zakresie w jakim była ona realizowana przez Wnioskodawcę (upadłego), składniki nie będące przedmiotem sprzedaży wymienione we wniosku to składniki nieprodukcyjne, które nie będą posiadały cechy zorganizowania, znaki towarowe wyłączone ze względu na fakt, że został na nich ustanowiony zastaw rejestrowy Banku (a ten nie wyraził zgody na ich sprzedaż) oraz składniki majątku wyłączone ze względu na specyfikę postępowania upadłościowego tj. należności, środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych oraz w kasie, jak również zobowiązania);
- Tak, na moment dokonania opisanej we wniosku transakcji mające być przedmiotem sprzedaży składniki majątku będą stanowić zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębniony finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (upadłego). Jak zostało wyżej przedstawione, obecnie przedsiębiorstwo Wnioskodawcy (upadłego) jest przedmiotem dzierżawy przez C, która płaci na rzecz Syndyka czynsz dzierżawy na rachunek bankowy Syndyka. Syndyk dzięki odpowiedniej ewidencji faktycznie może powiązać dane finansowe ze składnikami majątku (stanowiącymi zespół składników materialnych i niematerialnych), które mają być przedmiotem sprzedaży na rzecz B (Syndyk może oddzielić finanse zbywanej części przedsiębiorstwa od finansów pozostałej części przedsiębiorstwa);
- Tak, na moment dokonania opisanej we wniosku transakcji mające być przedmiotem sprzedaży składniki majątku będą stanowić zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębniony funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (upadłego). Składniki majątku będące przedmiotem sprzedaży to zespół składników majątkowych przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych (składniki majątku, które nie będą przedmiotem sprzedaży to przede wszystkim nieruchomości o charakterze nieprodukcyjnym), zadania te są w pełni realizowane w związku z umową dzierżawy. Sprzedaż dokonywana przez Syndyka obejmie składniki majątkowe tworzące całość funkcjonalną, umożliwiającą prowadzenie (kontynuowanie) określonej działalności gospodarczej prowadzonej dotychczas przez Wnioskodawcę (upadłego), natomiast wyłączenie z planowanej sprzedaży wskazanych składników, nie stanowi o zmianie charakteru przedmiotu sprzedaży;
- Tak, mający być przedmiotem sprzedaży zespół składników majątkowych posiada potencjalną zdolność do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy.”
Składniki majątkowe mające stanowić przedmiot sprzedaży pozostają ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, że można o nich mówić jako o zespole, a nie o zbiorze pewnych elementów. Zgodnie z postanowieniem sądu oraz w oparciu o opinię rzeczoznawców na Nabywcę przeniesiona zostanie zorganizowana część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (upadłego), tj. zostaną przeniesione zarówno składniki materialne jak i niematerialne, które stanowią zespół składników majątkowych (zorganizowany kompleks majątkowy) przeznaczonych do realizacji określonego celu gospodarczego. Poszczególne składniki pozostają ze sobą w relacjach funkcjonalnych i organizacyjnych, które czynią z nich całość zdolną do kontynuowania określonych zadań gospodarczych realizowanych wcześniej przez upadłego (które mogę być prowadzone nadal w stanie niezmienionym, w dotychczasowej lokalizacji).
W ocenie Syndyka, wyłączenie z transakcji sprzedaży opisanych we wniosku składników majątku po części wynika ze specyfiki postępowania upadłościowego (dotyczy to należności, środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych oraz w kasie, jak również zobowiązań). Natomiast w pewnym zakresie wyłączenie majątku nie wynika ze specyfiki postępowania upadłościowego, lecz z innych przyczyn. W przeważającej mierze nie jest to majątek potrzebny Nabywcy do prowadzenia działalności (część kamienicy zlokalizowanej w …, działka nieprodukcyjna i niezabudowana), wyłączenie znaków towarowych wynika natomiast z faktu, że został na nich ustanowiony zastaw rejestrowy Banku (a ten nie wyraził zgody na ich sprzedaż), część składników majątkowych (o niewielkiej wartości i znaczeniu) została zbyta między dniem sporządzenia opinii rzeczoznawców majątkowych a sporządzeniem wniosku o udzielenie zgody na sprzedaż.
Na pytanie Organu „Czy w zespole składników majątkowych mających stanowić przedmiot sprzedaży, po wyłączeniu wskazanych w opisie sprawy elementów, zachowane zostaną funkcjonalne związki pomiędzy jego poszczególnymi składnikami, w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej prowadzonej dotychczas przez Wnioskodawcę?”, Wnioskodawca wskazał, że „Tak, w zespole składników majątkowych mających stanowić przedmiot sprzedaży, po wyłączeniu wskazanych w opisie sprawy elementów, zachowane zostanę funkcjonalne związki między jego poszczególnymi składnikami, w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej prowadzonej dotychczas przez Wnioskodawcę (upadłego).”
W opinii Syndyka, na bazie składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, które maję być przedmiotem sprzedaży, można prowadzić działalność gospodarczą w zakresie dotychczas prowadzonym przez Wnioskodawcę (upadłego).
Na pytanie Organu oznaczone w wezwaniu nr 8 o następującej treści „Czy Nabywca (tj. B S.A.) na bazie nabytych składników majątku, będzie kontynuował działalność gospodarczą w zakresie rozbioru, produkcji, przetwórstwa, konfekcjonowania i dystrybucji mięsa i wyrobów z mięsa dotychczas prowadzoną przez Wnioskodawcę (upadłego), czy też Nabywca dokona zbycia nabytego majątku na rzecz innego podmiotu?”, Wnioskodawca odpowiedział, że: „1. Grupa B, na której czele stoi Nabywca (tj. B), jest nie tylko …., ale również ….. Obok działalności produkcyjnej mięsa, prowadzi działalność dystrybucyjną wyrobów mięsnych i wędliniarskich. W zakresie przetwórstwa w Grupie strategiczne znaczenie ma spółka C (100% akcji tej spółki posiada B S.A.). C jest …. W Grupie B, C zajmuje się rozbiorem i przetwórstwem mięsa wieprzowego, drobiowego i wołowego, produkcją dań gotowych oraz karm dla zwierząt domowych, a także prowadzi sprzedaż i dystrybucję w oparciu o sieci handlowe, sieć hurtowni, grupy zakupowe oraz eksport.
2. Spółka A S.A. (obecnie w upadłości) (dalej również jako Spółka) w 2018 r. była ….. Sprzedaż swoich produktów odbywała się przede wszystkim poprzez nowoczesny kanał dystrybucji, tj. sprzedaż do sklepów wielkopowierzchniowych: supermarketów, hipermarketów oraz sklepów dyskontowych. Spółka dostarczała swoje produkty do największych sieci handlowych w Polsce. Na koniec 2018 r. liczba zatrudnionych pracowników w Spółce wyniosła ok. 1000 osób; przychód za 2018 r. Spółka wygenerowała na poziomie ponad …. złotych. Spółka była ….. Spółka posiadała cztery zakłady produkcyjne w …, …, … oraz …, których teoretyczne moce przerobowe wynosiły ok. … ton przetworów wędliniarskich miesięcznie – bez konieczności ponoszenia nowych inwestycji w zakładach produkcyjnych w Spółce.
3. Na wniosek Spółki w dniu 7 czerwca 2019 r. Sąd Rejonowy w … X Wydział Gospodarczy otworzył postępowanie restrukturyzacyjne – przyspieszone postępowanie układowe w celu zawarcia układu, wyznaczając nadzorcę sądowego, w związku z zagrożeniem niewypłacalności Spółki (Spółka w restrukturyzacji). W toku postępowania restrukturyzacyjnego zostały złożone trzy oferty dot. dzierżawy/nabycia przedsiębiorstwa Spółki: przez B oraz przez dwóch konkurentów B na rynku mięsa i przetworów mięsnych tj. przez spółkę Y sp. z o.o. oraz spółkę Z S.A. (spółka ….).
4. Na początku września 2019 r. Rada Wierzycieli Spółki podjęła uchwałę w przedmiocie wyrażenia opinii o zasadności zawarcia umowy przerobowej oraz umowy dzierżawy z B, w której stwierdzono, że pod warunkiem uchylenia zarządu własnego Spółce i ustanowienia zarządcy, zasadne jest zawarcie umowy przerobowej z B aż do czasu uzyskania przez B zgody organu monopolowego na dokonanie koncentracji; przy czym zarządca powinien dążyć do przeprowadzenia transparentnego procesu, tak by każdy z potencjalnych inwestorów mógł przebadać Spółkę.
5. W dniu 6 września 2019 r. została zawarta umowa o wykonanie usług na powierzonych surowcach między B, jako zamawiającym, a Spółką, jako wykonawcą („Umowa Przerobowa z 6 września 2019 r.”).
6. Umowa Przerobowa z 6 września 2019 r. została zawarta w związku z ofertą dzierżawy przedsiębiorstwa Spółki, złożoną przez B w toku postępowania restrukturyzacyjnego (przyspieszonego postępowania układowego) Spółki toczącego się przed Sądem Rejonowym … w … („Oferta Dzierżawy”). W ofercie dzierżawy B wskazał, iż m.in. jest zainteresowany podjęciem działań zmierzających do nabycia przedsiębiorstwa Spółki, w drodze układu zawartego z wierzycielami w ramach ww. toczącego się przyspieszonego postępowania układowego. W preambule do umowy przerobowej z 6 września 2019 r. wskazano, iż przedmiotowa umowa zawarta została na okres do dnia wejścia w życie umowy dzierżawy przedsiębiorstwa Spółki, która z kolei zawarta zostałaby przez strony na okres 12 miesięcy i weszłaby w życie pod warunkiem zawieszającym i począwszy od dnia uzyskania przez B zgody Prezesa … na przejęcie kontroli (Prezes … wyraził zgodę).
7. W dniu 20 września 2019 r. została zawarta umowa o wykonanie usług na powierzonych surowcach między B, jako wykonawcą, a C jako zamawiającym („Umowa z 20 września 2019 r.”). Umowa z 20 września 2019 r. została zawarta w związku z ofertą dzierżawy oraz umową z 6 września 2019 r. Przedmiotem umowy z 20 września 2019 r. było przeniesienie przez B na C praw i obowiązków wynikających z zawarcia i wykonywania umowy przerobowej z 6 września 2019 r. – z wyłączeniem praw i obowiązków B określonych w postanowieniach umowy przerobowej z 6 września 2019 r. dot. wynagrodzenia - w zakresie przetworów mięsnych oraz produktów będących wynikiem rozbioru mięsa wieprzowego, wołowego, drobiowego, o których mowa w umowie przerobowej z 6 września 2019 r. określonych szczegółowo w specyfikacji do umowy z 20 września 2019 r. Umowa z 20 września 2019 r. weszła w życie z dniem podpisania i obowiązywała do dnia obowiązywania umowy przerobowej z 6 września 2019 r.
8. Umowa przerobowa z 6 września 2019 r. obowiązywała do dnia 30 października 2019 r. ponieważ z tą datą zawarto umowę dzierżawy. W dniu 31 października 2019 r. została zawarta umowa przeniesienia praw i obowiązków z umowy dzierżawy przez B, jako cedent, oraz C, jako cesjonariusz, z wyłączeniem prawa pierwokupu, które nadal przysługuje B. Zawarcie umowy z 31 października 2019 r. było wynikiem strategii i roli jaką pełni C w Grupie B. Dodatkowo, przejęcie przedsiębiorstwa Spółki przez C skutkowało zmianą pracodawcy w rozumieniu art. 231 Kodeksu Pracy wobec pracowników przedsiębiorstwa Spółki objętych przejęciem (stali się pracownikami C).
9. Biorąc pod uwagę całokształt wyżej opisanych okoliczności a także biorąc pod uwagę realizowaną strategię Grupy B w kontekście przetwórstwa oraz rolę C (od umowy przerobowej, po umowę dzierżawy) należy stwierdzić, iż składniki majątkowe, które mają być przedmiotem sprzedaży, stanowią co najmniej zorganizowaną część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (upadłego) na gruncie ustawy o VAT. Z informacji jakie posiada Syndyk składniki te mają być wniesione niezwłocznie przez B jako wkład niepieniężny (aport) do C. Biorąc pod uwagę, iż faktycznie składniki te stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa tj. są wyodrębnione organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie oraz stanowią zespół składników funkcjonalnie powiązanych umożliwiających kontynuowanie określonej działalności gospodarczej dotychczas prowadzonej przez Wnioskodawcę (upadłego), która faktycznie jest (i będzie) kontynuowana przez C, wniesienie wkładu niepieniężnego nie powinno mieć znaczenia w kontekście przedmiotowej sprzedaży.”
W opinii Syndyka, na bazie składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, które mają być przedmiotem sprzedaży, można prowadzić działalność gospodarczą w zakresie dotychczas prowadzonym przez Wnioskodawcę (upadłego). Trudno jest ocenić Syndykowi na jakim poziomie będzie musiało być zaangażowanie Nabywcy, oceniając raczej będzie to zaangażowanie marginalne o charakterze technicznym.
Na pytanie Organu „Czy sprzedaż przedsiębiorstwa/części przedsiębiorstwa będzie wiązała się z tzw. „przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę”, tj. na Nabywcę (B S.A.), w myśl art. 231 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1320 ze zm.)?”, Wnioskodawca wskazał, że „Upadły aktualnie nie zatrudnia żadnych osób, które mogą przejść na Nabywcę w trybie art. 231 ust. 1 Kodeksu Pracy, ponieważ wszystkie osoby zatrudnione przez Wnioskodawcę (upadłego) przeszły w tym trybie na rzecz C w związku z umową z 31 października 2019 r. W ocenie Syndyka sprzedaż przedmiotowych składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (upadłego) stanowiłaby potwierdzenie miejsca pracy pracowników w C. W innym wypadku, gdyby wrócił przedmiot dzierżawy do masy upadłości to wraz z nim wróciliby również pracownicy.”
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy dokonywana przez Syndyka transakcja zbycia wskazanych we wniosku składników majątku w procedurze pre-pack stanowić będzie transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o VAT i w konsekwencji, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?
Stanowisko Wnioskodawcy:
Zdaniem Wnioskodawcy, planowana transakcja zbycia we wskazanej powyżej procedurze
pre-pack zorganizowanej części przedsiębiorstwa upadłego, na które składają się wymienione powyżej składniki majątku, przeznaczone do prowadzenia (kontynuacji) określonej działalności gospodarczej stanowić będzie transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o VAT, a tym samym – zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`).
Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej.
Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy o VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb regulacji podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.).
Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
- oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
- własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
- prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
- koncesje, licencje i zezwolenia;
- patenty i inne prawa własności przemysłowej;
- majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
- tajemnice przedsiębiorstwa;
- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Ustawodawca w ww. przepisie wskazał, jakiego rodzaju elementy wchodzą w skład kompleksu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, czyli przedsiębiorstwa, które może być przedmiotem czynności prawnej.
Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i finansowym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.
Zgodnie natomiast z przepisem art. 2 pkt 27e ustawy VAT zorganizowana część przedsiębiorstwa oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Oznacza to, że na gruncie ustawy VAT ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa mamy do czynienia, jeśli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych,
- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
- składniki są przeznaczone do realizacji konkretnych zadań gospodarczych,
- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.
Podstawowym wymogiem istnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań. Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej. Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki (pracownicy lub współpracownicy wykonujący określone zadania w ramach danej części przedsiębiorstwa).
Zespół składników majątkowych może zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa w przypadku, gdy odznacza się pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki majątkowe powiązane między sobą takiego typu relacjami, aby można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest zatem jedynie sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
W ocenie Wnioskodawcy, warunek ten jest w analizowanym przypadku całkowicie spełniony. Zgodnie z postanowieniem sądu oraz w oparciu o wycenę dokonaną przez wskazanych rzeczoznawców majątkowych i biegłych sądowych na Nabywcę przeniesiona zostanie zorganizowana część przedsiębiorstwa upadłego tj. zostaną bowiem przeniesione zarówno składniki materialne jak i niematerialne, które na moment wniesienia do Nabywcy będą stanowiły zespół składników przeznaczonych do realizacji określonego celu gospodarczego.
W analizowanym przypadku składniki zorganizowanej części przedsiębiorstwa Upadłego stanowią zorganizowany kompleks majątkowy przeznaczony do prowadzenia określonej działalności. Poszczególne składniki pozostaną ze sobą w relacjach funkcjonalnych i organizacyjnych, które czynią z nich całość zdolną do kontynuacji określonej działalności.
Ponieważ w przedstawionych okolicznościach sprawy mamy do czynienia z przedsiębiorstwem będącym w upadłości, zasadnym jest odwołanie do przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze. Zgodnie z art. 316 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego zasadą jest sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego jako całości, chyba że nie jest to możliwe. Ponadto, sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego może być, po wyrażeniu zgody przez sędziego-komisarza, poprzedzona umową dzierżawy na czas określony z prawem pierwokupu, jeżeli przemawiają za tym względy ekonomiczne. Zgodnie z art. 56a ww. ustawy, w postępowaniu o ogłoszenie upadłości uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa na rzecz nabywcy.
Postanowieniem z dnia 18 czerwca 2020 r. o sygn. XXX Sąd Rejonowy … w …Wydział X Gospodarczy ogłosił upadłość A Spółka Akcyjna w …
Wskazanym postanowieniem Sąd zatwierdził również warunki sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa A za cenę … zł netto, na rzecz B S.A.
W analizowanym stanie faktycznym przedmiot sprzedaży znajduje się już w posiadaniu Nabywcy na podstawie ww. umowy dzierżawy zawartej 30 października 2019 roku i jako zespół składników wyodrębnionych (organizacyjnie) i funkcjonalnie jest używany do prowadzenia dzielności gospodarczej przez Nabywcę (podmiot należący do Nabywcy) tj. Nabywca będąc w posiadaniu przedmiotowego zespołu składników materialnych i niematerialnych realizuje działalność gospodarczą w zakresie, w jakim była ona realizowana w sprzedawanym przedsiębiorstwie.
Tym samym, wskazać należy, iż Sprzedaż dokonywana przez Syndyka masy upadłości obejmie składniki majątkowe tworzące całość funkcjonalną, umożliwiającą prowadzenie działalności przez Nabywcę (podmiot, którego właścicielem jest Nabywca), natomiast wyłączenie z planowanej sprzedaży wskazanych składników, nie stanowi o zmianie charakteru przedmiotu sprzedaży. Wyłączenie powyższych składników majątkowych wynika ze specyfiki sprzedaży dokonywanej przez Syndyka stosującego przepisy prawa upadłościowego i naprawczego i nie stoi na przeszkodzie uznaniu powyższej transakcji za sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
W związku z tym, iż zespół składników przeznaczony do sprzedaży będzie mógł samodzielnie funkcjonować należy opisaną sprzedaż uznać jako zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Syndyk działający w zastępstwie podmiotu będącego w upadłości dokonując sprzedaży składnika majątkowego masy upadłości dokonuje dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Reasumując, w sytuacji przedstawionej w złożonym przez Syndyka wniosku, majątek Sprzedającego, który zostanie nabyty przez wskazanego Nabywcę, niewątpliwie należy zakwalifikować jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w konsekwencji transakcja sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie korzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 6 pkt 1) ustawy o VAT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Towarami, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast przez świadczenie usług – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy o VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 z późn. zm.).
Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
- oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
- własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
- prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
- koncesje, licencje i zezwolenia;
- patenty i inne prawa własności przemysłowej;
- majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
- tajemnice przedsiębiorstwa;
- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W myśl art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Zatem składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.
Natomiast przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa – w myśl art. 2 pkt 27e ustawy – rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.
Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).
Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
- składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
Jak wynika z okoliczności sprawy, pismem z dnia 5 grudnia 2019 r. Zarządca A złożył uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości A. W dniu 30 października 2019 r. Zarządca A zawarł umowę dzierżawy z prawem pierwokupu przedsiębiorstwa A ze spółką B S.A., jako dzierżawcą (na czas określony 12 miesięcy). Umowa przewidywała oddanie B S.A. jako dzierżawcy do używania i pobierania pożytków przedsiębiorstwa A w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego (tj. zorganizowanego zespołu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rozbioru, produkcji, przetwórstwa, konfekcjonowania i dystrybucji mięsa i wyrobów z mięsa). Dnia 31 października 2019 r. Zarządca A otrzymał zawiadomienie o zawarciu przez B S.A. ze spółką C Spółka Akcyjna umowy przeniesienia praw i obowiązków z wyżej wymienionej umowy dzierżawy przedsiębiorstwa, na mocy której B S.A. (jako cedent) przeniósł na C S.A. (jako cesjonariusza) ze skutkiem na 1 listopada 2019 r. wszelkie prawa i obowiązki przysługujące B S.A. na podstawie umowy dzierżawy przedsiębiorstwa A, zawartej w dniu 30 października 2019 r. Przejęcie przedsiębiorstwa przez C S.A. skutkowało zmianą pracodawcy w rozumieniu art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy wobec pracowników A, objętych przejęciem. Pismem z dnia 17 lutego 2020 r. do biura Zarządcy A wpłynęła złożona przez B S.A. oferta nabycia składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa A. Przedmiotem sprzedaży przez Syndyka na rzecz B będą dokładnie te składniki majątku, które są wymienione w umowie dzierżawy z uwzględnieniem wyłączeń szczegółowo wymienionych we wniosku (wśród tych wyłączeń są również te składniki, które nie są objęte przedmiotem dzierżawy). Z informacji jakie posiada Syndyk składniki majątkowe, które mają być przedmiotem sprzedaży na rzecz B, mają być wniesione niezwłocznie przez B jako wkład niepieniężny (aport) do C. Postanowieniem z dnia 18 czerwca 2020 r. sygn. XXX Sąd Rejonowy w … X Wydział Gospodarczy ogłosił upadłość A i jednocześnie zatwierdził warunki sprzedaży zorganizowanej części ww. przedsiębiorstwa na rzecz B S.A.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT dokonywanej przez Syndyka w procedurze pre-pack transakcji zbycia zespołu składników majątku jako stanowiącej zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z przedsiębiorstwem będącym w upadłości, zatem zasadnym jest odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2020 r., poz. 1228).
W myśl art. 306 ustawy Prawo upadłościowe, po ogłoszeniu upadłości syndyk niezwłocznie przystępuje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Syndyk składa sędziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia upadłości. Plan likwidacyjny określa proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności sprzedaży przedsiębiorstwa, termin sprzedaży, preliminarz wydatków oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 307 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, na podstawie spisu inwentarza i innych dokumentów upadłego oraz oszacowania syndyk sporządza sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości i niezwłocznie przedkłada je sędziemu-komisarzowi.
Stosownie do art. 308 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, po sporządzeniu spisu inwentarza i sprawozdania finansowego albo po złożeniu pisemnego sprawozdania ogólnego syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości.
Na podstawie art. 311 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, likwidacji masy upadłości dokonuje się przez sprzedaż z wolnej ręki lub w drodze przetargu lub aukcji przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części, nieruchomości i ruchomości, wierzytelności oraz innych praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości albo przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i wykonanie innych jego praw majątkowych.
Stosownie do brzmienia art. 313 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. Nabywca składników masy upadłości nie odpowiada za zobowiązania podatkowe upadłego, także powstałe po ogłoszeniu upadłości.
Jak stanowi art. 316 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, przedsiębiorstwo upadłego powinno być sprzedane jako całość, chyba że nie jest to możliwe
W myśl art. 316 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe, sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego może być, po wyrażeniu zgody przez sędziego-komisarza, poprzedzona umową dzierżawy na czas określony z prawem pierwokupu, jeżeli przemawiają za tym względy ekonomiczne.
Na nabywcę przedsiębiorstwa upadłego przechodzą wszelkie koncesje, zezwolenia, licencje i ulgi, które zostały udzielone upadłemu, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej (art. 317 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe).
Według regulacji art. 318 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, jeżeli sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego jako całości nie jest możliwa ze względów ekonomicznych lub innych przyczyn, można sprzedać zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zgodnie z art. 319 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, jeżeli planowana jest sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego w całości, przy sporządzaniu spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości, albo odrębnie, jeżeli możliwość takiej sprzedaży ujawniła się na późniejszym etapie, biegły wybrany przez syndyka sporządza opis i oszacowanie przedsiębiorstwa upadłego.
W myśl art. 56a ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, w postępowaniu o ogłoszenie upadłości uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa na rzecz nabywcy.
Jak wynika z opisu sprawy przedmiotem sprzedaży przez Syndyka na rzecz B S.A. będą dokładnie te składniki majątku A, które zostały wymienione w umowie dzierżawy zwartej w dniu 30 października 2019 r., a więc zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rozbioru, produkcji, przetwórstwa, konfekcjonowania i dystrybucji mięsa i wyrobów z mięsa z wyłączeniem:
- składników, które nie zostały objęte przedmiotem umowy dzierżawy, tj.:
- należności i zobowiązania Wydzierżawiającego,
- środki pieniężne w kasie, rachunki bankowe oraz środki na nich zgromadzone,
- księgi rachunkowe,
- surowce, zapasy, opakowania itp. oraz
- firma Wydzierżawiającego;
- składników wymienionych w postanowieniu z dnia 18 czerwca 2020 r. sygn. XXX Sądu Rejonowego.
Jednocześnie w odniesieniu do pracowników A, których praca związana jest ze zbywanym zespołem składników majątkowych, zmiana pracodawcy w rozumieniu art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy nastąpiła już wcześniej na podstawie ww. umowy dzierżawy zawartej ze spółką B S.A., z której prawa i obowiązki zostały następnie przeniesione na spółkę C S.A.
Należy przy tym zaznaczyć, że wyłączenie z transakcji sprzedaży opisanych we wniosku składników majątku po części wynika ze specyfiki postępowania upadłościowego (dotyczy to należności, środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych oraz w kasie, jak również zobowiązań), jak również z innych przyczyn. W przeważającej mierze nie jest to majątek potrzebny nabywcy do prowadzenia działalności (część kamienicy zlokalizowanej w …, działka nieprodukcyjna i niezabudowana), wyłączenie znaków towarowych wynika natomiast z faktu, że został na nich ustanowiony zastaw rejestrowy Banku (a ten nie wyraził zgody na ich sprzedaż), ponadto część składników majątkowych (o niewielkiej wartości i znaczeniu) została zbyta między dniem sporządzenia opinii rzeczoznawców majątkowych a sporządzeniem wniosku o udzielenie zgody na sprzedaż.
Jak ponadto wynika z opisu sprawy zespół składników majątkowych mający stanowić przedmiot sprzedaży funkcjonuje/będzie funkcjonował na moment sprzedaży, w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (upadłego) jako wyodrębniona część przedsiębiorstwa. Ponadto na moment dokonania transakcji mające być przedmiotem sprzedaży składniki majątku będą stanowić zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie:
- organizacyjnie – wyodrębnienie jest dokonane na podstawie dokumentu wewnętrznego sporządzonego przez Syndyka, a zespół składników będzie posiadać cechę zorganizowania – może być wykorzystany do określonej działalności gospodarczej w zakresie w jakim była ona realizowana przez Wnioskodawcę (upadłego);
- finansowo – dzięki odpowiedniej ewidencji Wnioskodawca faktycznie może powiązać dane finansowe ze składnikami majątku (stanowiącymi zespół składników materialnych i niematerialnych), które mają być przedmiotem sprzedaży – Syndyk może oddzielić finanse zbywanej części przedsiębiorstwa od finansów pozostałej części przedsiębiorstwa;
- funkcjonalnie – składniki majątku będące przedmiotem sprzedaży umożliwiającą prowadzenie (kontynuowanie) określonej działalności gospodarczej prowadzonej dotychczas przez Wnioskodawcę (upadłego), natomiast wyłączenie dotyczy przede wszystkim nieruchomości o charakterze nieprodukcyjnym.
Powyższe okoliczności jak również i to, że postanowieniem z dnia 18 czerwca 2020 r. sygn. XXX Sąd Rejonowy zatwierdził warunki sprzedaży zorganizowanej części ww. przedsiębiorstwa A na rzecz B S.A. wskazują, że przedmiotem transakcji będzie zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Dla oceny skutków podatkowych planowanej transakcji nie ma jednak znaczenia wyłącznie fakt, że sam wyodrębniony zespół składników majątkowych pozwala na prowadzenie z ich wykorzystaniem działalności gospodarczej, ale także sposób jego wykorzystania przez nabywcę.
Przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT należy bowiem uwzględnić następujące okoliczności:
- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Co prawda w przedmiotowym przypadku nabywca, tj. B S.A. nie zamierza bezpośrednio (w zakresie swojego przedsiębiorstwa) kontynuować działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę (upadłego) w zakresie rozbioru, produkcji, przetwórstwa, konfekcjonowania i dystrybucji mięsa i wyrobów z mięsa, lecz planuje niezwłocznie wnieść nabyty w formie ZCP majątek jako wkład niepieniężny (aport) do spółki zależnej, tj. C S.A. Okoliczność ta, pomimo braku tożsamości podmiotu nabywającego i faktycznie kontynuującego działalność w oparciu o przekazany zespół składników majątkowych, w tej konkretnej sytuacji nie pozwala jednak na stwierdzenie, że nie następuje zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
W przedmiotowym przypadku należy bowiem mieć na uwadze całość okoliczności związanych z postępowaniem układowym i upadłościowym A, tj.:
- w dniu 7 czerwca 2019 r. Sąd Rejonowy w … X Wydział Gospodarczy otworzył postępowanie restrukturyzacyjne – przyspieszone postępowanie układowe w celu zawarcia układu Spółki A. W toku postępowania restrukturyzacyjnego zostały złożone trzy oferty dot. dzierżawy/nabycia przedsiębiorstwa Spółki m.in. przez B S.A.;
- w związku z ww. ofertą dzierżawy dniu 6 września 2019 r. została zawarta umowa o wykonanie usług na powierzonych surowcach między B S.A., jako zamawiającym, a A, jako wykonawcą („Umowa Przerobowa z 6 września 2019 r.”).
- w dniu 20 września 2019 r. została zawarta umowa o wykonanie usług na powierzonych surowcach między B S.A., jako wykonawcą, a C S.A. jako zamawiającym, której przedmiotem było przeniesienie przez B S.A. na C S.A. praw i obowiązków wynikających z zawarcia i wykonywania „Umowy przerobowej” z 6 września 2019 r.
- ww. umowy z dnia 6 i 20 września 2019 r. obowiązywały do dnia 30 października 2019 r., tj. do dnia zawarcia pomiędzy A i B S.A. umowy dzierżawy, z której prawa i obowiązki zostały w dniu 31 października 2019 r. scedowane na C S.A.
Z powyższych okoliczności wynika zatem, że w trakcie umowy dzierżawy, na mocy dokonanej cesji, z majątku przedsiębiorstwa Wnioskodawcy de facto korzystały C S.A. Również przed dniem zawarcia umowy dzierżawy podmiot ten był finalnym nabywcą usług świadczonych przez A na podstawie „Umowy przerobowej”. Nie bez znaczenia jest również fakt, że już wcześniej, tj. przez zbyciem ZCP pracownicy Wnioskodawcy stali się pracownikami C S.A. (zmiana pracodawcy w rozumieniu art. 231 Kodeksu Pracy nastąpiła z dniem 1 listopada 2019 r. na podstawie ww. umowy dzierżawy zawartej ze spółką B S.A., z której prawa i obowiązki zostały następnie przeniesione na spółkę C S.A.). W konsekwencji planowanego aportu C S.A. stanie się również końcowym nabywcą zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, którą podmiot ten będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych w taki sposób, że działalność Wnioskodawcy (upadłego) w zakresie rozbioru, produkcji, przetwórstwa, konfekcjonowania i dystrybucji mięsa i wyrobów z mięsa będzie kontynuowana. Natomiast fakt, że bezpośrednim nabywcą ZCP jest B S.A. w tym konkretnym przypadku nie może przesądzać, że transakcja zbycia składników majątkowych Wnioskodawcy nie stanowi zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Co prawda ww. Nabywca nie będzie bezpośrednio kontynuował działalności Zbawcy, jednakże ze względu na fakt, że B S.A. jako właściciel 100% akcji C zamierza wnieś niezwłocznie nabyty zespół składników majątkowych jako wkład niepieniężny (aport) do C S.A., a spółka ta będzie przy ich pomocy kontynuować działalność Wnioskodawcy, należy przyjąć, że zespół składników majątkowych w dalszym ciągu będzie wykorzystywany do celów do jakich został utworzony i do czego służył w przedsiębiorstwie A. Tym samym w przedmiotowym przypadku nastąpi zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Biorąc pod uwagę powyższe, transakcja opisana we wniosku będzie podlegała wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Końcowo należy zwrócić uwagę, że upadłość spółki nie powoduje, że przestaje być ona podatnikiem podatku VAT.
W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym planowana transakcja zbycia we wskazanej powyżej procedurze pre-pack zorganizowanej części przedsiębiorstwa upadłego, na które składają się wymienione powyżej składniki majątku, przeznaczone do prowadzenia (kontynuacji) określonej działalności gospodarczej, stanowić będzie transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o VAT, a tym samym – zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jest prawidłowe.
Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Ponadto, zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Zatem, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź straci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili