0112-KDIL1-2.4012.355.2020.2.HCG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 lipca 2020 r. (data wpływu 27 lipca 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 września 2020 r. (data wpływu 25 września 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieopodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności sprzedaży udziału w nieruchomości objętej KW (…) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lipca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieopodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności sprzedaży udziału w nieruchomości objętej KW (…).

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 21 września 2020 r. (data wpływu 25 września 2020 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca nie prowadzi indywidualnej, ani w żadnej innej formie, działalności gospodarczej. Nie jest również czynnym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług).

W roku 2000 Wnioskodawca nabył do majątku osobistego, będąc w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój wspólności małżeńskiej majątkowej, 1/2 udziału w nieruchomości oznaczonej (…), w której skład wchodziła wówczas działka ewidencyjna nr 1/11. Następnie w drodze nieodpłatnej umowy o zniesienie współwłasności nieruchomości, która została zawarta w roku 2010 między współwłaścicielami stał się on wyłącznym właścicielem m.in. działek o numerach 1/21, 1/24 i 1/25, które zostały odłączone do nowej KW (…). Nadto przyznano jemu udział wynoszący 1/2 w nieruchomości objętej KW (…), w skład której wchodziły m.in. działki 1/15 i 1/22. Wnioskodawca wskazuje, że wszystkie ww. działki ewidencyjne zostały wyodrębnione z podziału działki 1/11. Wnioskodawca dodaje, że w momencie nabycia przedmiotowych działek w drodze umowy o zniesienie współwłasności Wnioskodawca pozostawał stanu wolnego oraz nadal pozostaje w tym stanie.

Dodatkowo w roku 2000 Wnioskodawca nabył udział w nieruchomości objętej KW (…), w skład której wchodziły działki ewidencyjne nr 2, 3 i 4 nabyte od osoby fizycznej. W skład tej nieruchomości wchodził także udział w działce ewidencyjnej nr 5, który Wnioskodawca nabył w roku 2011 przez umowę sprzedaży od Gminy. Na mocy umowy o częściowe zniesienie współwłasności z roku 2013 Wnioskodawca stał się m.in. wyłącznym właścicielem wyodrębnionych z ww. nieruchomości działek oznaczonych numerem ewidencyjnym 2/3, 2/5, 2/9 i 2/14, które zostały objęte KW (…) oraz współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/3 części działek o numerach 2/1, 2/4, 2/15, 6/1 i 6/5, objętych KW (…). Wnioskodawca wskazuje, że nabycie przedmiotowej nieruchomości w roku 2000 nastąpiło do jego majątku osobistego podczas trwania związku małżeńskiego, w którym obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej, zaś nabywając udział w roku 2011 oraz zawierając umowę o częściowe zniesienie współwłasności w roku 2013 Wnioskodawca pozostawał stanu wolnego oraz nadal pozostaje w tym stanie.

Nadto w roku 1999 Wnioskodawca wraz z osobą trzecią nabył prawo własności w 1/2 udziału w nieruchomości objętej KW (…) od (…) Spółdzielni Produkcyjnej do swojego majątku osobistego, będąc w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój wspólności majątkowej ustawowej. Obecnie Wnioskodawca jest stanu wolnego.

Wnioskodawca informuje, że wskazane wyżej działki o numerach ewidencyjnych 1/21, 1/24, 2/5, 2/9 i 2/14 są w miejscowym planie zagospodarowania obowiązującym na tym terenie przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową, działka 2/3 pod zabudowę mieszkaniowo-usługową, działki 1/15, 1/22, 2/1, 2/4, 2/15, 6/1, 7/5 są przeznaczone pod drogi lub ciągi piesze, a działka nr 1/15 została przeznaczona pod łąkę. Miejscowy plan zagospodarowania w takim kształcie został uchwalony w roku 2001. Nadto dla nieruchomości (…) obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego uchwalony w roku 2002. Dodatkowo wszystkie ww. działki ewidencyjne były w momencie nabycia niezabudowane. Wnioskodawca podaje, że nie dokonał uzbrojenia terenu, ani innych czynności, które podnosiłyby wartość przedmiotowych nieruchomości.

W roku 2013 Wnioskodawca w formie aktu notarialnego zawarł umowę sprzedaży działek ewidencyjnych nr 1/21, 1/24 i 1/25 (1/1 udziałów) z księgi wieczystej KW (…) (łączna powierzchnia działek 0,5512 ha) oraz działek 1/22 i 1/15 (3/8 udziałów) z KW (…), o łącznej powierzchni 0,1153 ha, z tymże po działkach 1/22 i 1/15 miał zostać zapewniony dostęp do drogi publicznej z działek 1/21, 1/24 i 1/25. Kupujący za przedmiotowe działki zapłacił łącznie (…) zł. Od niniejszej transakcji został uiszczony podatek od czynności cywilnoprawnych w kwocie (…) zł. Nieruchomości te zostały sprzedane oznaczonym osobom fizycznym (małżeństwu). Sprzedane działki były niezabudowane. Cena sprzedaży ww. działek wynosiła (…) zł. Z tego tytułu został odprowadzony podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości (…) zł.

W roku 2014 Wnioskodawca w formie aktu notarialnego zawarł umowę sprzedaży całej działki ewidencyjnej numer 2/3 o powierzchni 0,1459 ha objętej księgą wieczystą (…) oraz 1/15 udziału w działkach o numerach ewidencyjnych 2/1, 2/4, 2/15, 6/1 i 6/5 o łącznym obszarze 0,3304 ha, objęte KW (…), które zostały przeznaczone pod wyznaczenie dostępu do drogi publicznej dla działki nr 2/3. Nieruchomości te zostały sprzedane oznaczonym osobom fizycznym (małżeństwu). Sprzedane działki były niezabudowane. Cena sprzedaży ww. działek wynosiła (…) zł. Z tego tytułu został odprowadzony podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości (…) zł.

W roku 2016 Wnioskodawca w formie aktu notarialnego zawarł umowę sprzedaży całej działki ewidencyjnej numer 2/5 o powierzchni 0,0802 ha objętej księgą wieczystą (…) oraz 1/15 udziału w działkach o numerach ewidencyjnych 2/1, 2/4, 2/15, 6/1 i 6/5 o łącznym obszarze 0,3304 ha, objęte KW (…), które zostały przeznaczone pod wyznaczenie dostępu do drogi publicznej dla działki nr 2/5. Nieruchomości te zostały sprzedane oznaczonym osobom fizycznym (małżeństwu). Sprzedane działki były niezabudowane. Cena sprzedaży ww. działek wynosiła (…) zł. Z tego tytułu został odprowadzony podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości (…) zł.

W roku 2017 Wnioskodawca w formie aktu notarialnego zawarł umowę sprzedaży całej działki ewidencyjnej numer 2/9 o powierzchni 0,0815 ha objętej księgą wieczystą (…) oraz 1/15 udziału w działkach o numerach ewidencyjnych 2/1, 2/4, 2/15, 6/1 i 6/5 o łącznym obszarze 0,3304 ha, objęte KW (…), które zostały przeznaczone pod wyznaczenie dostępu do drogi publicznej dla działki nr 2/9. Nieruchomości te zostały sprzedane oznaczonym osobom fizycznym (małżeństwu). Sprzedane działki były niezabudowane. Cena sprzedaży ww. działek wynosiła (…) zł. Z tego tytułu został odprowadzony podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości (…) zł.

W roku 2018 Wnioskodawca w formie aktu notarialnego zawarł umowę sprzedaży całej działki ewidencyjnej numer 2/14 o powierzchni 0,1081 ha objętej księgą wieczystą (…) oraz 1/15 udziału w działkach o numerach ewidencyjnych 2/1, 2/4, 2/15, 6/1 i 6/5 o łącznym obszarze 0,3304 ha, objęte KW (…), które zostały przeznaczone pod wyznaczenie dostępu do drogi publicznej dla działki nr 2/14. Nieruchomości te zostały sprzedane oznaczonym osobom fizycznym (małżeństwu). Sprzedane działki były niezabudowane. Cena sprzedaży ww. działek wynosiła (…) zł. Z tego tytułu został odprowadzony podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości (…) zł.

W dniu 29 maja 2020 r. w formie aktu notarialnego Wnioskodawca zawarł z osobą trzecią przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości, w której zobowiązuje się przenieść 1/2 swojego udziału we współwłasności nieruchomości objętej KW (…) o obszarze 3,4128 ha. Wstępną cenę tego udziału strony ustaliły na kwotę (…) zł, z czego w dniu zawarcia umowy przedwstępnej strona uzyskała 10% ceny. Wnioskodawca podaje, że przedmiotowa nieruchomość od momentu jej nabycia była użytkowana jako teren rolniczy. Nie została ona podzielona na mniejsze działki ewidencyjne.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że w przedstawionym stanie faktycznym nie było tak, że Wnioskodawca kolejne działki nabywał z pieniędzy, które uzyskał ze sprzedaży poprzednich działek. Kupując w roku 1999 i w roku 2000 nieruchomości Wnioskodawca dokonał inwestycji finansowej.

W piśmie z dnia 21 września 2020 r., stanowiącym uzupełnienie do wniosku, Zainteresowany udzielił następujących odpowiedzi na zadane przez tut. Organ pytania o treści:

• Pytanie DKIS nr 1: W jaki sposób od momentu nabycia do momentu sprzedaży Wnioskodawca wykorzystywał/będzie wykorzystywał (w tym na potrzeby własne) nieruchomość będącą przedmiotem sprzedaży objętej KW (…)? Odpowiedź: Nieruchomość będąca przedmiotem sprzedaży objętej KW (…) była od chwili nabycia do chwili obecnej wykorzystywana rolniczo. Taki sam sposób użytkowania Wnioskodawca zamierza kontynuować do chwili sprzedaży.
• Pytanie DKIS nr 2: Czy Wnioskodawca udostępniał ww. nieruchomość osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych (np. najem, dzierżawa)? Jeśli tak, to w jakim czasie i czy były to umowy odpłatne? Odpowiedź: Wnioskodawca udostępnia nieodpłatnie i bezumownie (nie zawarto żadnej pisemnej umowy) nieruchomość osobie będącej rolnikiem, która prowadzi na niej uprawy rolne.
• Pytanie DKIS nr 3: Jakie konkretnie ustalono warunki w umowie przedwstępnej, które muszą zostać spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży, przenoszącej własność działek na nabywcę? Odpowiedź: Strony ustaliły jedynie warunek, że zmiana planu zagospodarowania przestrzennego nie może nastąpić wcześniej niż zawarcie umowy sprzedaży nieruchomości.
• Pytanie DKIS nr 4: Jakie prawa i obowiązki wynikające z postanowień umowy przedwstępnej, będą ciążyć na kupującym, a jakie na sprzedającym? Odpowiedź: Nie ustalono żadnych szczególnych praw i obowiązków innych niż wynikające z przepisów art. 389 § 1 i § 2 kc. Ustalono jedynie, że sprzedający zobowiązują się sprzedać nieruchomość w stanie wolnym od jakichkolwiek obciążeń, roszczeń i hipotek oraz w stanie w jakim nieruchomość znajduje się obecnie.
• Pytanie DKIS nr 5: Czy Wnioskodawca dokonał lub zamierza dokonać jakichkolwiek czynności w związku ze sprzedażą nieruchomości, w tym ponieść jakiekolwiek nakłady, w celu przygotowania przedmiotowej nieruchomości do sprzedaży (np.: podział nieruchomości, ogrodzenie, uzbrojenie terenu w media, wydzielenie dróg wewnętrznych, inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek)? Jeśli tak, należy wskazać, jakie to są/będą czynności i nakłady. Odpowiedź: Wnioskodawca nie dokonał ani nie zamierza dokonać jakichkolwiek czynności w związku ze sprzedażą nieruchomości ani ponosić jakichkolwiek nakładów. Nie planuje dokonania podziału nieruchomości, realizacji ogrodzenia, uzbrojenia terenu w media, wydzielenia dróg wewnętrznych ani podejmowania innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki.
• Pytanie DKIS nr 6: Czy Wnioskodawca udzielił/udzieli pełnomocnictwa osobie trzeciej do działania w jego imieniu w związku ze sprzedażą nieruchomości? Jeśli tak, należy wskazać zakres pełnomocnictwa (np. występowanie przed organami administracji publicznej, podejmowania działań faktycznych i prawnych, niezbędnych do uzyskania decyzji i pozwoleń, składania wniosków, odbioru decyzji i postanowień itp.). Odpowiedź: Wnioskodawca udzielił pełnomocnictwa adwokatowi do prowadzenia sprawy wydania interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności sprzedaży udziału w nieruchomości objętej KW (…). Wnioskodawca nie wyklucza, że w związku ze stanem zdrowia udzieli w przypadku konieczności pełnomocnictwa jednemu z członków rodziny w zakresie składania wniosków, odbioru decyzji i postanowień itp.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym czynność sprzedaży udziału w nieruchomości objętej KW (…) przez Wnioskodawcę zostanie uznana za czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług ze względu na przypisanie Wnioskodawcy cechy bycia osobą fizyczną wykonującą samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: uVAT), podatnikami tego podatku są m.in. osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Pojęcie działalności gospodarczej na potrzeby stosowania uVAT zostało wyjaśnione w art. 15 ust. 2 uVAT. Zgodnie z nim działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Tak ukształtowane definicje legalne pojęć „podatnik” i „działalność gospodarcza” powodują że zakresem ich zastosowania są objęci wszyscy przedsiębiorcy, którzy profesjonalnie, stale i zarobkowo sprzedają towary i świadczą usługi, w tym również podmioty, które nie mają zarejestrowanej działalności i nie są czynnymi podatnikami VAT.

W realiach przedstawionych w przedmiotowym stanie faktycznym kluczowe jest określenie czy Wnioskodawca sprzedaży nieruchomości i udziałów w nich dokonywał w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W ocenie Wnioskodawcy jego działaniom nie można przypisać takich cech.

W orzecznictwie organów podatkowych wskazuje się, że „nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności”. – tak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 14 sierpnia 2019 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.360.2019.2.IK.

Tak samo nie jest podatnikiem podatku VAT osoba, która dokonuje sprzedaży nieruchomości, jako składnika swojego majątku prywatnego w ramach jego zarządu. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w swoim wyroku z dnia 22 listopada 2019 r., sygn. akt I FSK 1621/19, przy ocenie, czy sprzedaż działek nastąpiła w wyniku wykonywania działalności gospodarczej, czy w ramach zarządu majątkiem prywatnym, uwzględnić należy okoliczności takie, jak: podział działek, zmiana przeznaczenia nabytego gruntu poprzez wystąpienie do jednostek samorządu terytorialnego o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, występowanie o określenie warunków przyłączenia do sieci gazowej i energetycznej. Okoliczności te wskazują bowiem jednoznacznie, że skarżący planując i dokonując sprzedaży działek, podjął działania porównywalne do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami.

Przekładając powyższe twierdzenia na grunt niniejszego wniosku Wnioskodawca wskazuje, że w jego ocenie czynność sprzedaży przez niego udziału w nieruchomości objętej KW (…) nie może zostać uznana za czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług ze względu na przypisanie jemu cechy bycia osobą fizyczną wykonującą samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Powyższe stanowisko uzasadnia przede wszystkim fakt, że działania zmierzające do zbycia nieruchomości zostały podjęte wiele lat po ich nabyciu, a od momentu ich nabycia do momentu sprzedaży i planowanej sprzedaży nie były one wykorzystywane do prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Dodatkowo działania podjęte przez Wnioskodawcę są nakierunkowane na dążenie do zbycia majątku prywatnego w taki sposób aby uzyskać największą korzyć. Oczywistym i naturalnym jest, że zwykle podział gruntu na mniejsze działki pozwoli na uzyskanie lepszych cen za zbywany grunt. W tym miejscu Wnioskodawca wskazuje, że podział ten został w realiach sprawy dokonany w wyniku umów zniesienia współwłasności.

Przede wszystkim należy podkreślić, że Wnioskodawca od momentu nabycia nieruchomości lub udziałów w nich, w tym także nieruchomości o KW (…), nie podejmował kompleksu działań charakteryzujących profesjonalistę działającego na rynku obrotu nieruchomościami, bo przykładowo nie podejmował i nie zamierza podejmować działań mających na celu uzbrojenie gruntu, ogrodzenie działek, wyposażenie je w media, nie prowadził szerokiej akcji reklamowej, nie utwardzał drogi, a dopiero podjęcie takich działań wymagałoby zaangażowania większych środków, czasu, organizacji. Nadto Wnioskodawca nie występował o warunki zabudowy dla tych nieruchomości, a obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego zostały uchwalone odpowiednio w roku 2001 i 2002 bez inicjatywy ze strony Wnioskodawcy. Działania podjęte przez Wnioskodawcę mieściły się w zwykłym zarządzie nieruchomościami i nie wymagały nadzwyczajnej wiedzy, umiejętności w zakresie oceny ryzyka, nie angażowały większych środków finansowych. Podkreślenia wymaga, że w odniesieniu do nieruchomości KW (…) Wnioskodawca nie dokonywał również żadnych podziałów na mniejsze działki ewidencyjne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, (`(...)`).

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Jak wskazano wyżej „działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. „Teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady).

Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży ww. gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Zainteresowanego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w roku 1999 r. wraz z osobą trzecią nabył prawo własności w 1/2 udziału w nieruchomości objętej KW (…) od (…) Spółdzielni Produkcyjnej do swojego majątku osobistego, będąc w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój wspólności majątkowej ustawowej. Obecnie Wnioskodawca jest stanu wolnego. Ponadto dla nieruchomości (…) obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego uchwalony w roku 2002.

Wnioskodawca nie prowadzi indywidualnej, ani w żadnej innej formie, działalności gospodarczej. Nie jest również czynnym podatnikiem VAT.

W dniu 29 maja 2020 r. w formie aktu notarialnego Wnioskodawca zawarł z osobą trzecią przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości, w której zobowiązuje się przenieść 1/2 swojego udziału we współwłasności nieruchomości objętej KW (…) o obszarze 3,4128 ha. Wstępną cenę tego udziału strony ustaliły na kwotę (…) zł, z czego w dniu zawarcia umowy przedwstępnej strona uzyskała 10% ceny. Ponadto strony w niej ustaliły jedynie warunek, że zmiana planu zagospodarowania przestrzennego nie może nastąpić wcześniej niż zawarcie umowy sprzedaży nieruchomości. Nie ustalono żadnych szczególnych praw i obowiązków innych niż wynikające z przepisów art. 389 § 1 i § 2 kc. Ustalono jedynie, że sprzedający zobowiązują się sprzedać nieruchomość w stanie wolnym od jakichkolwiek obciążeń, roszczeń i hipotek oraz w stanie w jakim nieruchomość znajduje się obecnie. Wnioskodawca informuje, że przedmiotowa nieruchomość od momentu jej nabycia była użytkowana jako teren rolniczy. Wnioskodawca udostępnia ww. nieruchomość nieodpłatnie i bezumownie (nie zawarto żadnej pisemnej umowy) osobie będącej rolnikiem, która prowadzi na niej uprawy rolne. Nie została ona podzielona na mniejsze działki ewidencyjne. Wnioskodawca nie dokonał ani nie zamierza dokonać jakichkolwiek czynności w związku ze sprzedażą nieruchomości ani ponosić jakichkolwiek nakładów. Nie planuje dokonania podziału nieruchomości, realizacji ogrodzenia, uzbrojenia terenu w media, wydzielenia dróg wewnętrznych ani podejmowania innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki. Wnioskodawca udzielił pełnomocnictwa adwokatowi do prowadzenia sprawy wydania interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności sprzedaży udziału w nieruchomości objętej KW (…).

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy ustalenia opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności sprzedaży udziału w nieruchomości objętej KW (…).

Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że sprzedaż udziału w nieruchomości objętej KW (…) przez Wnioskodawcę nie zostanie uznana – w pierwszej kolejności – za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy nie wynika taka aktywność Wnioskodawcy, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zainteresowany nie podjął jakichkolwiek działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami (takich jak: nabycie z zamiarem odsprzedaży, uzbrojenie terenu). Wnioskodawca nabył działkę do majątku prywatnego i nie była ona wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej.

W konsekwencji, w niniejszej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać Wnioskodawcę za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

Reasumując, sprzedaż przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości dla której prowadzona jest KW (…) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego opisu sprawy, wydana interpretacja straci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Tut. Organ informuje ponadto, że w myśl art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Wnioskodawcę, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych współwłaścicieli gruntu, którzy chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinni wystąpić z odrębnymi wnioskami o ich wydanie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.