0111-KDIB3-1.4012.668.2018.4.KO

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 31 lipca 2018 r. (data wpływu 27 sierpnia 2018 r.), uzupełnionym pismem z 31 października 2018 r. (data wpływu 6 listopada 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozliczenia zwrotu kosztów notą obciążeniową i prawa do odliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług) - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 sierpnia 2018 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozliczenia zwrotu kosztów notą obciążeniową i prawa do odliczenia podatku VAT.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 31 października 2018 r. (data wpływu 6 listopada 2018 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 19 października 2018 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.668.2018.1.KO.

We wniosku przedstawiono następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym i jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji umywalek, brodzików i wanien. W związku ze wzrastającą ilością zamówień na wytwarzane produkty, Wnioskodawca zauważył konieczność zwiększenia mocy produkcyjnych swojego zakładu. Wnioskodawca rozważał przy tym dwa warianty zwiększenia mocy produkcyjnych swojego przedsiębiorstwa:

1. poprzez budowę nowej fabryki na terenie specjalnej strefy ekonomicznej (dalej: „Wariant I”), albo
2. poprzez zakup należącego do podmiotu trzeciego, istniejącego zakładu i rozpoczęcie produkcji w tym miejscu po wcześniejszym dostosowaniu zakładu do potrzeb Wnioskodawcy (dalej: „Wariant II”).

Z uwagi na to, że zwiększenie mocy produkcyjnych konieczne było w możliwie najkrótszym czasie, Wnioskodawca analizował oba warianty równocześnie.

W celu uproszczenia rozliczeń oraz funkcji i zadań związanych z inwestycją, Wnioskodawca postanowił realizować Wariant I poprzez podmiot zależny. W tym celu Wnioskodawca nabył 100% udziałów w spółce z o.o. (dalej: „Spółka Zależna”). Następnie, Wnioskodawca zawarł ze Spółką Zależną umowę o współpracy, na mocy której Spółka Zależna miała współdziałać w realizacji Wariantu I poprzez m.in. wzięcie udziału w przetargu na nabycie nieruchomości położnej w specjalnej strefie ekonomicznej, pozyskanie niezbędnych decyzji administracyjnych dotyczących budowy nowego zakładu, czy też zlecenie prac przygotowawczych i budowlanych. Spółka Zależna przystąpiła do przetargu na nabycie nieruchomości, a następnie tenże przetarg wygrała. W okresie po wygraniu przetargu, lecz przed zawarciem umowy dotyczącej nabycia nieruchomości w specjalnej strefie ekonomicznej, pojawiła się możliwość zrealizowania przez Wnioskodawcę inwestycji w Wariancie II na warunkach, które były z punktu widzenia Wnioskodawcy korzystniejsze pod względem czasowym i ekonomicznym niż w Wariancie I. Należy przy tym dodać, że ostatecznie Wariant II polegał na zakupie w postępowaniu upadłościowym ruchomości oraz nieruchomości i dostosowaniu nabytych aktywów do prowadzenia działalności produkcyjnej przez Wnioskodawcę. Dostosowanie to polegało m.in. na wprowadzeniu do nabytych hal i magazynów własnych maszyn i urządzeń umożliwiających produkcję. W związku z tym, Wnioskodawca postanowił zaniechać realizację Wariantu I przy pomocy Spółki Zależnej i kontynuować inwestycję wyłącznie w Wariancie II we własnym zakresie.

Do czasu podjęcia przez zarząd Wnioskodawcy uchwały o zaniechaniu inwestycji w Wariancie I, Spółka Zależna poniosła następujące wydatki związane z realizacją Wariantu I:

1. wadium uiszczone w związku z przystąpieniem do przetargu na zakup nieruchomości w specjalnej strefie ekonomicznej (kwota wadium uległa przepadkowi w związku z brakiem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości w specjalnej strefie ekonomicznej po wygraniu przetargu),
2. usługi inwentaryzacji przyrodniczej i opinii środowiskowej,
3. usługi pomiaru powierzchni,
4. koszty związane z decyzją środowiskową,
5. nabycie specyfikacji istotnych warunków przetargu,
6. koszty wykonania robót geotechnicznych,
7. koszty transportu i najmu spycharki,
8. wynajem sal konferencyjnych,
9. usługi geodezyjne,
10. usługi ksero,
11. usługi noclegowe,
12. usługi pocztowe,
13. uzgodnienie dokumentacji technicznej,
14. opłaty skarbowe,
15. opłaty za administrowanie ponoszone do zarządzającego specjalną strefą ekonomiczną,
16. opłata za wydanie pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych,
17. drobne narzędzia do prac terenowych (zużyte w toku realizacji Wariantu I),
18. materiały eksploatacyjne do urządzenia wielofunkcyjnego marki HP (zużyte w toku realizacji Wariantu I),
19. urządzenie wielofunkcyjne marki HP.

Na mocy odrębnego porozumienia zawartego między Wnioskodawcą a Spółką Zależną, Wnioskodawca zobowiązał się do pokrycia (zwrotu) w czterech ratach wydatków poniesionych przez Spółkę Zależną w związku z realizacją Wariantu I. Na dzień złożenia niniejszego wniosku Wnioskodawca dokonał wypłaty dwóch transz zwrotu, natomiast następne będą wypłacane zgodnie z ustalonym przez strony harmonogramem. Dokonane dotychczas zwroty wydatków, tj. na podstawie pierwszej i drugiej raty, nastąpił w związku z wystawieniem przez Spółkę Zależną noty obciążeniowej w zakresie pozycji wskazanych w pkt a) do r) oraz faktury w zakresie pozycji z pkt. s).

Pismem z 31 października 2018 r. Wnioskodawca uzupełnił opis sprawy następująco.

1. Czy Spółka Zależna jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług?

Tak, Spółka Zależna jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

2. Czy zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką Zależną umowa o współpracy, na mocy której Spółka Zależna miała współdziałać w realizacji Wariantu I zawiera postanowienia dotyczące wynagrodzenia, jeżeli tak to należy wskazać jakie i czy są one aktualne w związku zawartym odrębnym porozumieniem, o którym mowa w opisie sprawy?

Umowa o współpracy zawarta między Wnioskodawcą a Spółką Zależną nie zawiera postanowień dotyczących wynagrodzenia. Umowa o współpracy przewiduje natomiast obowiązek Wnioskodawcy do zwrotu Spółce Zależnej kosztów związanych z inwestycją w Wariancie I w przypadku podjęcia (przez Wnioskodawcę) decyzji o zaniechaniu inwestycji w ww. wariancie.

3. Czy umowa o współpracy zawarta ze Spółką Zależną regulowała kwestię ponoszenia wydatków, czy z umowy tej wynikało, że to Wnioskodawca jest zobowiązany do ponoszenia wydatków na budowę nowej fabryki?

Tak, umowa o współpracy regulowała kwestię ponoszenia wydatków na realizację inwestycji w Wariancie I - zgodnie z umową to Spółka Zależna ponosiła większość wydatków na budowę nowej fabryki. Wydatki poniesione przez Spółkę Zależną zostały oznaczone we wniosku literami od a) do s).

Wnioskodawca dodatkowo wyjaśnia, że bezpośrednio i we własnym imieniu poniósł jedynie niewielką część wydatków - wydatki te nie są jednak przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji.

4. Czy z ww. umowy o współpracy wynikał obowiązek zwrotu wydatków na rzecz Spółki Zależnej. Jeżeli tak to w jakiej formie (np. skalkulowanego z uwzględnieniem tych wydatków wynagrodzenia, itp.)?

W przypadku zaniechania inwestycji w Wariancie I, na mocy postanowień umowy o współpracy Wnioskodawca zobowiązany był do zwrotu wydatków Spółce Zależnej.

Zgodnie z umową o współpracy warunki dokonania zwrotu kosztów (w tym wysokość, termin zwrotu), zostały określone po podjęciu przez Wnioskodawcę decyzji o zaniechaniu inwestycji i są przedmiotem odrębnego porozumienia zawartego przez strony. Zgodnie z ww. porozumieniem, wysokość zwrotu odpowiadała sumie rzeczywistych kosztów poniesionych przez Spółkę Zależna na realizację Wariantu I (spis wszystkich kosztów będących podstawą obciążenia Wnioskodawcy kosztami stanowi załącznik do porozumienia).

5. Czy Spółka Zależna dysponuje dowodami dokumentującymi rzeczywiste kwoty poniesionych kosztów (jakimi?) tj.:

1. wadium uiszczone w związku z przystąpieniem do przetargu na zakup nieruchomości w specjalnej strefie ekonomicznej,
2. usługi inwentaryzacji przyrodniczej i opinii środowiskowej,
3. usługi pomiaru powierzchni,
4. kosztów związanych z decyzją środowiskową,
5. nabycia specyfikacji istotnych warunków przetargu,
6. kosztów wykonania robót geotechnicznych,
7. kosztów transpoltu i najmu spycharki,
8. wynajmu sal konferencyjnych,
9. usług geodezyjnych,
10. usług ksero,
11. usług noclegowych,
12. usług pocztowych,
13. uzgodnień dokumentacji technicznej,
14. opłat skarbowych,
15. opłat za administrowanie ponoszonych do zarządzającego specjalną strefą ekonomiczną,
16. opłat za wydanie pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych,
17. drobnych narzędzi do prac terenowych (zużytych w toku realizacji Wariantu I),
18. materiałów eksploatacyjnych do urządzenia wielofunkcyjnego marki HP (zużyte w toku realizacji Wariantu I),
19. jeżeli tak, to należy wskazać jakie to są dowody (np. faktura, dowód uregulowania należności) oraz na kogo zostały te dowody wystawione?

Wnioskodawca potwierdza, że Spółka Zależna dysponuje następującymi dowodami dokumentującymi rzeczywiste wydatki:

1. wadium uiszczone w związku z przystąpieniem do przetargu na zakup nieruchomości w specjalnej strefie ekonomicznej - wyciąg bankowy dokumentujący dokonanie płatności z rachunku bankowego Spółki Zależnej,
2. usługi inwentaryzacji przyrodniczej i opinii środowiskowej - faktura VAT,
3. usługi pomiaru powierzchni - faktura VAT,
4. kosztów związanych z decyzją środowiskową - faktura VAT,
5. nabycia specyfikacji istotnych warunków przetargu - faktura VAT,
6. kosztów wykonania robót geotechnicznych - faktura VAT,
7. kosztów transportu i najmu spycharki - faktura VAT,
8. wynajmu sal konferencyjnych - faktura VAT,
9. usług geodezyjnych - faktura VAT,
10. usług ksero - faktura VAT,
11. usług noclegowych - faktura VAT,
12. usług pocztowych - faktura VAT,
13. uzgodnień dokumentacji technicznej - faktura VAT,
14. opłat skarbowych - pokwitowanie wpłaty opłaty skarbowej wydane przez Urząd Miasta,
15. opłat za administrowanie ponoszonych do zarządzającego specjalną strefą ekonomiczną - faktura VAT,
16. opłat za wydanie pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych - wyciąg bankowy dokumentujący dokonanie płatności z rachunku bankowego Spółki Zależnej,
17. drobnych narzędzi do prac terenowych (zużytych w toku realizacji Wariantu I) - faktura VAT,
18. materiałów eksploatacyjnych do urządzenia wielofunkcyjnego marki HP (zużyte w toku realizacji Wariantu I) - faktura VAT,

Wyżej wymienione faktury zostały wystawione na rzecz Spółki Zależnej - wyjątek stanowiły dwa pokwitowania opłaty skarbowej wydane przez Urząd Miasta, które omyłkowo wystawiono na Wnioskodawcę.

6. Czy Spółka Zależna odliczyła podatek naliczony z ww. dowodów?

Z wyjątkiem kosztów wskazanych w pod literą k) (koszty usług noclegowych) Spółka Zależna dokonała odliczenia VAT naliczonego.

7. Na czyją rzecz i na czyj rachunek były ponoszone wydatki, o których mowa w Wariancie I pkt a) - r)?

Wydatki te były ponoszone na rzecz i rachunek Spółki Zależnej.

8. Na kogo były wystawiane faktury i inne dowody dotyczące wydatków, o których mowa we wniosku?

Faktury i inne dowody dotyczące wydatków były wystawiane na Spółkę Zależną - wyjątek stanowiły dwa pokwitowania opłaty skarbowej wydane przez Urząd Miasta, które omyłkowo wystawiono na Wnioskodawcę.

9. Czy Spółka Zależna wydatki, o których mowa w Wariancie r pkt a) - r) ujęła na koncie przejściowym, tzn. zostały ujęte przejściowo w prowadzonej ewidencji dla potrzeb rozliczenia podatku VAT?

Nie, wydatki te nie zostały ujęte przez Spółkę Zależną przejściowo dla potrzeb rozliczenia podatku VAT (Spółka Zależna nie dokonała ich księgowania na kontach przejściowych).

Wnioskodawca wyjaśnia, że Spółka Zależna ponosiła koszty wskazane we wniosku we własnym imieniu, a nabyte usługi oraz towary nie były odsprzedawane na rzecz Wnioskodawcy.

Zwrot wydatków nastąpił jako swego rodzaju rekompensata kosztów poniesionych przez Spółkę Zależną i nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony Wnioskodawcy. Zapłata ta nie jest też związana też ze zobowiązaniem się Spółki Zależnej do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji, wobec czego w ocenie Wnioskodawcy przedmiotowy zwrot wydatków nie podlega opodatkowaniu VAT.

10. Czy Spółka Zależna zaliczyła ww. wydatki w ciężar kosztów podatkowych?

Spółka Zależna dokonała zaliczenia ww. wydatków w ciężar kosztów podatkowych.

11. Czy Wnioskodawca wykorzysta urządzenie wielofunkcyjne marki HP do wykonywania czynności opodatkowanych?

Tak, Wnioskodawca wykorzystuje urządzenie wielofunkcyjne marki HP do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

12. Czy Wnioskodawca prowadzi działalność w Specjalnej Strefie Ekonomicznej?

Nie, Wnioskodawca nie prowadzi działalności w Specjalnej Strefie Ekonomicznej

13. Związku wydatków określonych w Wariancie I pkt a) - r) z osiągnięciem przychodów ze źródła przychodów lub z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów w zakresie produkcji umywalek, brodzików i wanien? - informację należy wskazać dla każdego z wymienionych wydatków oddzielnie.

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że zgodnie z pytaniem nr 1 zawartym we wniosku o interpretację, przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy nie jest możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez Spółkę Zależną w Wariancie I (określonych literami a) - r)), lecz możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatku na zwrot Spółce Zależnej równowartości poniesionych przez nią kosztów.

W ocenie Wnioskodawcy, wydatek na zwrot Spółce Zależnej kosztów inwestycji stanowi koszt uzyskania przychodu związany pośrednio z jego działalnością gospodarczą - zwrot kosztów wynikał bowiem z zawartej ze Spółką Zależną umowy o współpracy. Obowiązek świadczenia na rzecz Spółki Zależnej został następnie skonkretyzowany (co do wysokości, formy i czasu) w odrębnym porozumieniu zawartym przez strony. Tym samym, realizując zobowiązania umowne, Wnioskodawca zapobiegł ewentualnym roszczeniom ze strony Spółki Zależnej.

Mając na uwadze racjonalność działań podejmowanych przez Wnioskodawcę w celu osiągania lub zabezpieczenia źródła przychodów z prowadzonej działalności w zakresie produkcji umywalek, brodzików i wanien, korzystniejsze z ekonomicznego punktu widzenia było zaprzestanie realizacji inwestycji w Wariancie I przez Spółkę Zależną i zwiększenie mocy produkcyjnych w sposób szybszy i tańszy poprzez realizację Wariantu II.

Jak wynika z powyższych okoliczności, kwota zwrotu wypłaconego Spółce Zależnej stanowi swoistą rekompensatę za poniesione wydatki związane z realizacją Wariantu I, która w ocenie Wnioskodawcy może stanowić koszt uzyskania przychodu. W szczególności, rekompensata należna Spółce Zależnej nie stanowi kary umownej/odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad. Dokonanie rekompensaty kosztów na rzecz Spółki Zależnej uzasadnione jest także tym, że spółka ta nie mogłaby osiągać własnych przychodów z działalności produkcyjnej, ponieważ planowana fabryka nie zostałaby wybudowana.

Z daleko posuniętej ostrożności związanej z postępowaniem o wydanie interpretacji prawa podatkowego, Wnioskodawca wskazuje, że wydatki na realizację Wariantu I wskazane we wniosku i ponoszone przez Spółkę Zależną stanowiły koszt uzyskania przychodu Spółki Zależnej dopiero w momencie likwidacji inwestycji. Do tego czasu wydatki ponoszone na Spółkę Zależną powiększały wartość środka trwałego w budowie, jakim miała być nowa fabryka.

W związku z powyższym opisem zadano, w zakresie podatku od towarów i usług, następujące pytanie oznaczone nr 2:

Czy prawidłowym jest rozliczenie zwrotu kosztów notą obciążeniową i w związku z tym Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, opodatkowaniu VAT - jako sprzedaż towarów - podlega wyłącznie wydatek oznaczony w pkt II niniejszego wniosku literą s). Tym samym wyłącznie z tytułu nabycia towaru określonego w pkt s) Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Nabyty towar jest wykorzystywany przez Wnioskodawcę dla potrzeb działalności opodatkowanej.

W ocenie Wnioskodawcy, zwrot pozostałych wydatków, oznaczonych w pkt II wniosku literami od a) do r) nie następuje ani w ramach dostawy towarów ani świadczenia usług, w związku z czym pozostają one poza przedmiotem opodatkowania ustawy o VAT. Z tytułu zwrotu tych wydatków Spółka Zależna nie była (i nie będzie) zobowiązana do wystawienia faktury, wobec czego obciążenie kosztami Wnioskodawcy może nastąpić na podstawie innego dowodu księgowego (np. noty obciążeniowej). Tym samym Wnioskodawca nie będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego (nie zostaną bowiem spełnione przesłanki z art. 86 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu podlega między innymi odpłatana dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Natomiast art. 8 ust. 2a ustawy o VAT stanowi, że w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Sądy administracyjne twierdzą, że czynność refakturowania, której zasadniczym celem jest przeniesienie przez refakturującego kosztów danej usługi na rzecz faktycznego jej beneficjenta, polega na wystawieniu przez podatnika na rzecz tego beneficjenta jedynie refaktury dokumentującej wyświadczenie przez podatnika tej samej usługi, którą otrzymał (vide wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 961/15 oraz wyrok NSA z dnia 25 października 2012 r., sygn. akt I FSK 65/12). W przypadku towarów, nie mamy do czynienia z refakturą, lecz z odsprzedażą, a zatem czynnością podlegającą opodatkowaniu na zasadach właściwych dla sprzedaży. Przy czym, pojawia się również podejście, że czynność ta stanowi dostawę łańcuchową, o której mowa w art. 7 ust. 8 ustawy o VAT (vide interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 14 grudnia 2015 r„ nr IBPP3/4512-738/15/MN).

Ponadto, mogą również wystąpić sytuacje kiedy to zwrot kosztów stanowi świadczenie pieniężne bez konieczności wykonywania w zamian określonego zobowiązania. Jest to taka sytuacja, gdy nie istnieje podmiot będący beneficjentem świadczenia, a podmiot zwracający koszty (wydatki) nie otrzymuje z tego tytułu żadnych korzyści (tak Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 13 kwietnia 2012 r., nr IPTPP2/443-34/12-4/PR). W celu stwierdzenia, czy występuje tego typu zwrot kosztów, na początku należy ustalić, czy w danym przypadku mamy do czynienia ze świadczeniem usług lub dostawą towarów, które podlegają opodatkowaniu VAT. „Świadczenie” podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

Natomiast stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary lub usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z kolei art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT przewiduje, że podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca uważa, że opodatkowaniu VAT - jako sprzedaż towarów - podlega wyłącznie wydatek oznaczony w punkcie II niniejszego wniosku literą s). Z tytułu dostawy tego towaru Spółka Zależna będzie także zobowiązana do wystawienia na rzecz Wnioskodawcy faktury zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy pozostałe wydatki, oznaczone w punkcie II wniosku literami od a) do r) nie stanowią ani dostawy towarów ani świadczenia usług, w związku z czym pozostają poza przedmiotem opodatkowania ustawy o VAT. Z tytułu zwrotu tych wydatków Spółka Zależna nie będzie zobowiązana do wystawienia faktury, wobec czego obciążenie kosztami Wnioskodawcy może nastąpić na podstawie innego dowodu księgowego (np. noty obciążeniowej).

Wnioskodawca wyjaśnia także, że jego zdaniem do sprzedaży towarów nie dojdzie w szczególności w odniesieniu do wydatków określonych w pkt q) oraz r) niniejszego wniosku. Z uwagi na znaczące zużycie rzeczy, Wnioskodawca nie nabywa własności tych przedmiotów, a jedynie zwraca Spółce Zależnej koszty zakupu, przez co również w tym wypadku nie dojdzie do dostawy towarów w rozumieniu ustawy o VAT.

Ponadto, definicja odpłatnego świadczenia usług przewiduje, że obejmuje ona wszystko to, co nie jest dostawą towarów. Ustawa o VAT nie zawiera zatem precyzyjnej definicji świadczenia usług. Definicja ta została jednak wypracowana w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93, wyrok z dnia 1 kwietnia 1982 r. w sprawie C-89/81, wyrok z dnia 5 lutego 1980 r. w sprawie C-154/80).

Z orzeczeń tych wynika (na co wskazują również sądy administracyjne - zob. wyrok NSA z dnia 22 marca 2018 r., sygn. I FSK 546/16 oraz wyrok WSA w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2017 r., sygn. III SA/Wa 873/16), że ze świadczeniem usług za wynagrodzeniem mamy do czynienia, gdy:

1. istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne - a zatem między usługodawcą i usługobiorcą musi istnieć stosunek zobowiązaniowy w ramach którego, jeden z podmiotów jest zobowiązany względem drugiej strony do spełnienia określonego świadczenia polegającego na działaniu lub zaniechaniu jakiegoś działania. W stosunku zobowiązaniowym można zidentyfikować podmiot wykonujący usługi oraz podmiot będący beneficjentem tych usług;
2. wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy - przez co środki pieniężne otrzymywane przez usługodawcę stanowią świadczenie wzajemne ze strony usługobiorcy za usługi wykonane przez usługodawcę;
3. istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi;
4. odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem - korzyść jaką otrzymuje usługodawca od usługobiorcy lub innego podmiotu powinna być bezpośrednio związana z usługą przez niego wykonaną. Za wynagrodzenie z tytułu usługi nie można uznać jakiegokolwiek przepływu pieniężnego między usługodawcą, a usługobiorcą, tylko dlatego, że jest dokonywany między tymi podmiotami;
5. istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

To co przesądza zdaniem Wnioskodawcy o tym, że na gruncie przedstawionego stanu faktycznego i przyszłego nie występuje świadczenie usług jest fakt, że brak jest bezpośredniej korzyści po stronie Wnioskodawcy. Spółka Zależna ponosiła wszystkie wymienione we wniosku koszty we własnym imieniu i na własny rachunek. Jedynym beneficjentem rozliczeń między stronami jest zatem wyłącznie Spółka Zależna.

Podsumowując stanowisko w zakresie pytania nr 2, Wnioskodawca wskazuje, że kluczowe dla uznania, iż zwrot wydatków Spółce Zależnej powinien zostać udokumentowany co do zasady innym dowodem księgowym (notą obciążeniową) jest fakt, że między Wnioskodawcą a Spółką Zależną nie doszło do odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT i tym samym Wnioskodawca nie może skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Wyjątkiem jest jedynie koszt oznaczony w punkcie II wniosku literą s) - jego zwrot stanowi de facto odpłatną dostawę towarów na rzecz Wnioskodawcy, z tytułu której Spółka Zależna powinna wystawić fakturę. Ponieważ towar dostarczony przez Spółkę Zależną jest wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych, to Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wskazanego na fakturze.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ww. ustawy).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Według art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Jak stanowi art. 7 ust. 8 ustawy, w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, który stanowi, że w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi. Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane, niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Jak wynika z treści art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Cytowane powyżej przepisy, stanowią odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, z treści którego wynika, że w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Powyższy przepis Dyrektywy wskazuje zatem, że jako podstawę opodatkowania przyjąć należy otrzymaną przez dostawcę lub usługodawcę zapłatę, wynagrodzenie, za dostawę towarów lub świadczone usługi.

Z kolei w myśl art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Stosownie do art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, podstawa opodatkowania nie obejmuje następujących elementów:

1. obniżek cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2. opustów i obniżek cen udzielonych nabywcy lub usługobiorcy i uwzględnionych w momencie transakcji;
3. kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym.

Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Z przytoczonej regulacji art. 29a ust. 7 pkt 3 (stanowiącej implementację art. 79 punkt c) Dyrektywy) wynika, że wyłączeniu z podstawy opodatkowania podlegają kwoty otrzymane przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rachunek nabywcy lub usługobiorcy. Należy jednak zaznaczyć, że otrzymany przez podatnika zwrot wydatków poniesionych na rzecz zleceniodawcy nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem VAT wówczas, gdy podatnik dysponuje dowodami dokumentującymi rzeczywiste kwoty poniesionych kosztów oraz ww. dowody zostały wystawione na nabywcę (usługobiorcę), w którego imieniu i na rzecz którego poniesione zostały te wydatki.

Podstawowym warunkiem zastosowania wyłączenia określonego w art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy jest działanie podatnika w imieniu i na rachunek nabywcy lub usługobiorcy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują i nie wskazują, jak należy rozumieć pojęcie „w imieniu i na rzecz”. Przyjęcie w ustawie takiej konstrukcji prowadzi do wniosku, że zwrot ten, zgodnie z regułami wykładni literalnej, powinien być interpretowany według ogólnych zasad języka polskiego.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN, określenie „w imieniu” oznacza działanie „ze względu na kogoś, dla czyjegoś dobra, odwołując się do kogoś”. Natomiast określenie „na rzecz” oznacza tyle, co działanie „na czyjąś korzyść, dla kogoś, dla czyjegoś dobra”. Dlatego też, z uwagi na brak w ustawie specyficznych definicji legalnych komentowanych zwrotów, powinny być one interpretowane szeroko, zgodnie z ich potocznym rozumieniem i znaczeniem na gruncie języka polskiego. Określonych wskazówek odnośnie interpretacji ww. zwrotów dostarcza również ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025 z późn. zm.). Przepisy ww. Kodeksu odnoszą się zarówno do kwestii działania w czyimś imieniu, jak i na czyjąś rzecz. W art. 95 ust. 1 i 2 Kodeksu cywilnego wskazano, że czynności prawnej można dokonać przez przedstawiciela działającego w imieniu osoby, którą reprezentuje, a czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. Tym samym, przedstawiciel, stosownie do postanowienia art. 95 Kodeksu, działa w imieniu i na rzecz swojego mocodawcy, przez co rozumieć należy, że wszelkie skutki faktyczne i prawne jego działania dotyczą bezpośrednio jego mocodawcy.

Należy wskazać również, że aby otrzymana przez podatnika kwota stanowiła zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rachunek klienta, nie może stanowić należności lub kosztów dodatkowych, które w myśl art. 29a ust. 1 i 6 ustawy należy uwzględnić w podstawie opodatkowania. Zatem nie wystąpi zwrot wydatków poniesionych przez podatnika w imieniu i na rzecz klienta, jeśli wydatki te stanowią świadczenia pomocnicze związane bezpośrednio z dokonywaną przez niego na rzecz danego klienta dostawą towarów lub świadczeniem usług, czyli wydatki te były poniesione przez podatnika we własnym imieniu. W takiej sytuacji kwota zwracanych wydatków stanowi w istocie element kalkulacyjny wynagrodzenia z tytułu zawartej transakcji. Podkreślić zatem należy, że z regulacji art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy wypływa zasadniczy warunek – występowania w imieniu klienta, na rzecz którego bezpośrednio wystawiana jest faktura, o ile poniesiony wydatek powinien być w ten sposób dokumentowany.

Kolejnymi warunkami, które powinien spełnić podatnik aby skorzystać z instytucji zwrotu poniesionych wydatków jest ujęcie ich przejściowo w prowadzonej ewidencji dla potrzeb rozliczenia podatku VAT, jak również posiadanie dowodów dokumentujących ich poniesienie. Takim dowodem może być faktura, która powinna być wystawiona na faktycznego nabywcę lub usługobiorcę, a także dowód potwierdzający fakt uregulowania przez podatnika należności dotyczący tych wydatków.

W konsekwencji spełnienie przez podatnika ww. warunków będzie skutkować możliwością bezpośredniego rozliczenia z kontrahentem poniesionych w imieniu i na jego rzecz wydatków, a tym samym podatnik nie będzie zobowiązany ujmować w podstawie opodatkowania przedmiotowych wydatków.

Na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca rozważał dwa warianty zwiększenia mocy produkcyjnych swojego przedsiębiorstwa:

1. poprzez budowę nowej fabryki na terenie specjalnej strefy ekonomicznej („Wariant I”), albo
2. poprzez zakup należącego do podmiotu trzeciego, istniejącego zakładu i rozpoczęcie produkcji w tym miejscu po wcześniejszym dostosowaniu zakładu do potrzeb Wnioskodawcy („Wariant II”).

Wnioskodawca postanowił realizować Wariant I poprzez podmiot zależny. Wnioskodawca zawarł ze Spółką Zależną umowę o współpracy, na mocy której Spółka Zależna miała współdziałać w realizacji Wariantu I poprzez m.in. wzięcie udziału w przetargu na nabycie nieruchomości położnej w specjalnej strefie ekonomicznej, pozyskanie niezbędnych decyzji administracyjnych dotyczących budowy nowego zakładu, czy też zlecenie prac przygotowawczych i budowlanych. W okresie po wygraniu przetargu przez Spółkę Zależną, lecz przed zawarciem umowy dotyczącej nabycia nieruchomości w specjalnej strefie ekonomicznej, pojawiła się możliwość zrealizowania przez Wnioskodawcę inwestycji w Wariancie II na warunkach, które były z punktu widzenia Wnioskodawcy korzystniejsze pod względem czasowym i ekonomicznym niż w Wariancie I. Wnioskodawca postanowił zaniechać realizację Wariantu I przy pomocy Spółki Zależnej i kontynuować inwestycję wyłącznie w Wariancie II we własnym zakresie. Do czasu podjęcia przez zarząd Wnioskodawcy uchwały o zaniechaniu inwestycji w Wariancie I, Spółka Zależna poniosła wydatki związane z realizacją Wariantu I. Umowa o współpracy zawarta między Wnioskodawcą a Spółką Zależną nie zawiera postanowień dotyczących wynagrodzenia. Umowa o współpracy przewiduje natomiast obowiązek Wnioskodawcy do zwrotu Spółce Zależnej kosztów związanych z inwestycją w Wariancie I w przypadku podjęcia (przez Wnioskodawcę) decyzji o zaniechaniu inwestycji w ww. wariancie. Umowa o współpracy regulowała kwestię ponoszenia wydatków na realizację inwestycji w Wariancie I - zgodnie z umową to Spółka Zależna ponosiła większość wydatków na budowę nowej fabryki. Wydatki poniesione przez Spółkę Zależną zostały oznaczone we wniosku literami od a) do s). W przypadku zaniechania inwestycji w Wariancie I, na mocy postanowień umowy o współpracy Wnioskodawca zobowiązany był do zwrotu wydatków Spółce Zależnej. Zgodnie z umową o współpracy warunki dokonania zwrotu kosztów (w tym wysokość, termin zwrotu), zostały określone po podjęciu przez Wnioskodawcę decyzji o zaniechaniu inwestycji i są przedmiotem odrębnego porozumienia zawartego przez strony. Zgodnie ze ww. porozumieniem, wysokość zwrotu odpowiadała sumie rzeczywistych kosztów poniesionych przez Spółkę Zależna na realizację Wariantu I. Spółka Zależna dysponuje dowodami dokumentującymi rzeczywiste wydatki:

1. wadium uiszczone w związku z przystąpieniem do przetargu na zakup nieruchomości w specjalnej strefie ekonomicznej - wyciąg bankowy dokumentujący dokonanie płatności z rachunku bankowego Spółki Zależnej,
2. usługi inwentaryzacji przyrodniczej i opinii środowiskowej - faktura VAT,
3. usługi pomiaru powierzchni - faktura VAT,
4. kosztów związanych z decyzją środowiskową - faktura VAT,
5. nabycia specyfikacji istotnych warunków przetargu - faktura VAT,
6. kosztów wykonania robót geotechnicznych - faktura VAT,
7. kosztów transportu i najmu spycharki - faktura VAT,
8. wynajmu sal konferencyjnych - faktura VAT,
9. usług geodezyjnych - faktura VAT,
10. usług ksero - faktura VAT,
11. usług noclegowych - faktura VAT,
12. usług pocztowych - faktura VAT,
13. uzgodnień dokumentacji technicznej - faktura VAT,
14. opłat skarbowych - pokwitowanie wpłaty opłaty skarbowej wydane przez Urząd Miasta,
15. opłat za administrowanie ponoszonych do zarządzającego specjalną strefą ekonomiczną - faktura VAT,
16. opłat za wydanie pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych - wyciąg bankowy dokumentujący dokonanie płatności z rachunku bankowego Spółki Zależnej,
17. drobnych narzędzi do prac terenowych (zużytych w toku realizacji Wariantu I) - faktura VAT,
18. materiałów eksploatacyjnych do urządzenia wielofunkcyjnego marki HP (zużyte w toku realizacji Wariantu I) - faktura VAT,

Wyżej wymienione faktury zostały wystawione na rzecz Spółki Zależnej - wyjątek stanowiły dwa pokwitowania opłaty skarbowej wydane przez Urząd Miasta, które omyłkowo wystawiono na Wnioskodawcę. Spółka Zależna odliczyła podatek naliczony z ww. dowodów, z wyjątkiem kosztów wskazanych w pod literą k) (koszty usług noclegowych). Wydatki, o których mowa w Wariancie I pkt a) - r) ponoszone na rzecz i rachunek Spółki Zależnej. Wydatki nie zostały ujęte przez Spółkę Zależną przejściowo dla potrzeb rozliczenia podatku VAT. Spółka Zależna ponosiła koszty wskazane we wniosku we własnym imieniu, a nabyte usługi oraz towary nie były odsprzedawane na rzecz Wnioskodawcy.

Wnioskodawca powziął wątpliwość w kwestii udokumentowania przez Spółkę Zależną zwrotu kosztów i prawa do odliczenia.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny oraz stan faktyczny, należy wskazać, że w opisanej sytuacji Spółka Zależna nie będzie mogła skorzystać z instytucji zwrotu wydatków, uregulowanej w art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy o VAT, bowiem jak wskazał Wnioskodawca w opisie sprawy wydatki, o których mowa w Wariancie I pkt a)-r) były ponoszone na rzecz i rachunek Spółki Zależnej. Wydatki te nie zostały ujęte przez Spółkę Zależną przejściowo dla potrzeb rozliczenia podatku VAT. Spółka Zależna nie dokonywała ich księgowania na kontach przejściowych. Spółka Zależna dokonała odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu poniesionych kosztów, z wyjątkiem kosztów usług noclegowych. W związku z tym Spółka Zależna powinna udokumentować czynności, o których mowa w Wariancie I pkt a)-r) fakturą VAT.

Jak już wyżej wskazano podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku (art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy).

Podstawa opodatkowania nie obejmuje m.in. kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym. Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony (art. 79 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE Rady).

Zatem w niniejszej sytuacji, aby Spółka Zależna mogła skorzystać z instytucji zwrotu wydatków, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 3 wydatki poniesione powinny być w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy tj. Wnioskodawcy i ujmowane przejściowo przez Spółkę Zależna w prowadzonej przez nią ewidencji na potrzeby podatku. Ponadto Spółka Zależna nie powinna odliczyć podatku naliczonego.

Odnosząc się do kwestii odliczenia podatku naliczonego stwierdzić należy co następuje.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy, Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Na mocy art. 88 ust. 1a ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do wydatków, o których mowa w art. 29a ust. 7 pkt 3.

Wnioskodawca w opisie sprawy wskazał, że dokonane dotychczas zwrot wydatków tj. na podstawie pierwszej i drugiej raty, nastąpił w związku z wystawieniem przez Spółkę Zależną noty obciążeniowej w zakresie pozycji wskazanych w pkt a do r oraz faktury w zakresie pozycji z pkt s) urządzenie wielofunkcyjne marki HP. Wnioskodawca wykorzystuje urządzenie wielofunkcyjne marki HP do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ujętych w Wariancie I a)-j), l)-r), gdyż zostały one udokumentowane notą obciążeniową zamiast fakturą VAT. W art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy wskazano, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Z kolei odnosząc się wydatków, o których mowa w punkcie k) usług noclegowych, Wnioskodawcy także nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, ponieważ zostały one udokumentowane notą obciążeniową, a ponadto ma zastosowanie art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Natomiast Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury dokumentującej nabycie urządzenia wielofunkcyjnego marki HP, które to Wnioskodawca wykorzystuje do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca podatku dochodowego od osób prawnych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.