0114-KDIP4.4012.612.2017.1.MPE

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 października 2017 r. (data wpływu 3 listopada 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług weryfikacji wyceny aktywów świadczonych na rzecz depozytariuszy - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług weryfikacji wyceny aktywów świadczonych na rzecz depozytariuszy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

„Wnioskodawca” lub „Spółka” jest przedsiębiorcą zarejestrowanym jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Wnioskodawca specjalizuje się w zakresie wycen podmiotów gospodarczych, poszczególnych składników majątku oraz szeroko rozumianego doradztwa organizacyjno-gospodarczego. Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi Weryfikacji Wyceny Aktywów Nienotowanych na rynkach Publicznych posiadanych przez fundusze inwestycyjne (dalej „Fundusz”) w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 1896 z późn. zm., dalej: „ustawa o funduszach inwestycyjnych”). Usługi Weryfikacji Wyceny świadczone będą na rzecz Depozytariuszy w rozumieniu Działu IV ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Weryfikacja Wyceny oznacza procedurę weryfikacji poprawności i zgodności sporządzenia wyceny w szczególności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, przyjętą Metodologią Wyceny oraz postanowieniami Statutu Funduszu i/lub procedurę weryfikacji poprawności, zgodności i celowości przyjętej przez Fundusz Metodologii Wyceny, w szczególności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa oraz powszechnie przyjętymi, uznanymi i stosowanymi zasadami i regułami.

Celem usług świadczonych przez Wnioskodawcę jest zapewnienie Depozytariuszowi prawidłowego wykonania przez niego obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów prawa, w tym wynikających z ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 231/2013 z dnia 19 grudnia 2012 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE w odniesieniu do zwolnień, ogólnych warunków dotyczących prowadzenia działalności, depozytariuszy, dźwigni finansowej, przejrzystości i nadzoru (dalej „Rozporządzenia 231/2013”), w szczególności związanych z: (i) ustaleniem wartości netto aktywów Funduszu oraz wartości aktywów wnoszonych do Funduszu, oraz (ii) weryfikacji stosowanej przez Fundusz Metodologii Wyceny oraz wykonania obowiązków wynikających z umowy zawartej z Funduszem o wykonywanie funkcji depozytariusza. Jak bowiem wynika z art. 72 ust. 1 pkt 7 ustawy o funduszach inwestycyjnych, jednym z obowiązków Depozytariusza jest zapewnienie, aby wartość aktywów netto funduszu inwestycyjnego oraz wartość aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu inwestycyjnego.

Weryfikacja będzie dokonywana przy ścisłej współpracy pomiędzy Wnioskodawcą i Depozytariuszem. Weryfikacja w każdym wypadku będzie realizowana zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, w szczególności zgodnie z Ustawą o Funduszach, Ustawą o Rachunkowości, przepisami wykonawczymi z zakresu zasad rachunkowości oraz postanowieniami Rozporządzenia 231/2013, a także powszechnie przyjętymi, uznanymi i stosowanymi zasadami i metodami wyceny aktywów. Ponadto Weryfikacja będzie realizowana w sposób obiektywny i niezależny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opisane usługi Weryfikacji Wyceny świadczone przez Spółkę na rzecz Depozytariuszy są opodatkowane podatkiem od towarów i usług z zastosowaniem podstawowej stawki VAT (podatek od towarów i usług)?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Depozytariuszy są opodatkowane podatkiem od towarów i usług z zastosowaniem podstawowej stawki VAT.

Zgodnie z przepisami ustawy o VAT, usługi podlegają opodatkowaniu podstawową stawką 23% VAT, z zastrzeżeniem stawek i zwolnień przewidzianych przepisami szczególnymi. Analizując opisane wyżej usługi należy rozważyć czy z uwagi na ich bliskie związanie z działalnością funduszy inwestycyjnych, nie stanowią usług zarządzania, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Przepisy art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT przewidują zwolnienie od podatku usług zarządzania:

1. funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
2. portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
3. ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
4. otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
5. pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
6. obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami.

W wyroku z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że pojęcie „zarządzanie funduszami powierniczymi” jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie. Wobec powyższego analizę przepisów art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT należy więc dokonać obecnie w oparciu o pojęcie „zarządzania funduszami inwestycyjnymi” funkcjonujące w prawie wspólnotowym. Zgodnie z art. 135 (I) (g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. (dalej: „Dyrektywa VAT”), państwa członkowskie zwalniają z VAT transakcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. Dyrektywa VAT nie definiuje jednak pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi”. W powyższym zakresie zasadne jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (dalej: „Dyrektywa UCITS”; Dz. U. UE. L 2009.302.32).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy UCITS, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS - czyli w polskim systemie prawnym: funduszami inwestycyjnymi) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II. Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:

1. zarządzanie inwestycjami,
2. administrację:
   1. obsługę prawną i obsługę rachunkowo-księgową w zakresie zarządzania funduszem;
   2. zapytania klientów;
   3. wycenę i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
   4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
   5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
   6. wypłatę zysków;
   7. emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa;
   8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
   9. prowadzenie ksiąg;
3. wprowadzanie do obrotu.

Na podstawie cytowanej wyżej regulacji oraz orzecznictwa TSUE zasadne jest przyjęcie, że usługa wyceny aktywów funduszu stanowi element zbiorowego zarządzania portfelem inwestycyjnym. W opinii Wnioskodawcy usługi weryfikacji wyceny rozumiane jako procedura weryfikacji poprawności i zgodności sporządzenia wyceny w szczególności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, przyjętą Metodologią Wyceny oraz postanowieniami Statutu Funduszu i/lub procedurę weryfikacji poprawności, zgodności i celowości przyjętej przez Fundusz Metodologii Wyceny, w szczególności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa oraz powszechnie przyjętymi, uznanymi i stosowanymi zasadami i regułami, mogą potencjalnie również stanowić element zbiorowego zarządzania portfelem inwestycyjnym. Powyższy wniosek jest zdaniem Wnioskodawcy uprawniony z uwagi na to, że usługa weryfikacji wyceny aktywów funduszu jest usługą o cechach specyficznych i istotnych z perspektywy zarządzania funduszami.

Jednakże w wyroku z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że pojęcie „zarządzanie funduszami powierniczymi” jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie oraz wyjaśnił zakres znaczeniowy tego pojęcia. Jednocześnie TSUE zaznaczył, że pojęcie to nie obejmuje świadczenia usług odpowiadających obowiązkom wypełnianym przez depozytariusza, takich jak te wymienione w art. 7 ust. 1 i 3 oraz art. 14 ust. 1 i 3 dyrektywy 85/611 w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe. Obowiązki te nie stanowią bowiem zarządzania przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, lecz kontrolę i nadzór nad ich działalnością, przy czym zamierzonym ich celem jest zapewnienie, aby zarządzanie przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania odbywało się zgodnie z prawem.

Wobec powyższego należy uznać, że usługi świadczone przez Depozytariusza na rzecz Funduszy nie korzystają ze zwolnienia z VAT.

Wnioskodawca świadcząc usługi Weryfikacji Wyceny na zlecenie Depozytariusza, przyczynia się do należytej realizacji ustawowego obowiązku Depozytariusza jakim jest zapewnienie, aby wartość aktywów netto funduszu inwestycyjnego oraz wartość aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu inwestycyjnego. Innymi słowy, posługując się pewnym uproszczeniem, można stwierdzić, że w zakresie Weryfikacji Wyceny Depozytariusz wykonuje swój obowiązek za pośrednictwem Wnioskodawcy.

Mając na względzie, że usługa Wnioskodawcy jest elementem usługi Depozytariusza świadczonej na rzecz Funduszy, a jednocześnie usługa Depozytariusza nie jest usługą zarządzania funduszem i w związku z tym nie korzysta ze zwolnienia z VAT, to również usługi Weryfikacji Wyceny świadczonej na zlecenie i na rzecz Depozytariusza nie można uznać usługę zarządzania funduszem.

W konsekwencji, a także w braku innych podstaw prawnych dla zastosowania zwolnienia z VAT czy też innej niż podstawowa stawki VAT, w opinii Wnioskodawcy usługi Weryfikacji Wyceny świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Depozytariusza podlegają opodatkowaniu podstawową stawką 23% VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w ustawie, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

1. funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
2. portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
3. ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
4. otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
5. pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
6. obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami;

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca specjalizuje się w zakresie wycen podmiotów gospodarczych, poszczególnych składników majątku oraz szeroko rozumianego doradztwa organizacyjno-gospodarczego. Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi Weryfikacji Wyceny Aktywów Nienotowanych na rynkach Publicznych posiadanych przez fundusze inwestycyjne w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Usługi Weryfikacji Wyceny świadczone będą na rzecz Depozytariuszy w rozumieniu Działu IV ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Weryfikacja Wyceny oznacza procedurę weryfikacji poprawności i zgodności sporządzenia wyceny w szczególności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, przyjętą Metodologią Wyceny oraz postanowieniami Statutu Funduszu i/lub procedurę weryfikacji poprawności, zgodności i celowości przyjętej przez Fundusz Metodologii Wyceny, w szczególności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa oraz powszechnie przyjętymi, uznanymi i stosowanymi zasadami i regułami. Celem usług świadczonych przez Wnioskodawcę jest zapewnienie Depozytariuszowi prawidłowego wykonania przez niego obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów prawa, w tym wynikających z ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 231/2013 z dnia 19 grudnia 2012 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE w odniesieniu do zwolnień, ogólnych warunków dotyczących prowadzenia działalności, depozytariuszy, dźwigni finansowej, przejrzystości i nadzoru (dalej „Rozporządzenia 231/2013”), w szczególności związanych z: (i) ustaleniem wartości netto aktywów Funduszu oraz wartości aktywów wnoszonych do Funduszu, oraz (ii) weryfikacji stosowanej przez Fundusz Metodologii Wyceny oraz wykonania obowiązków wynikających z umowy zawartej z Funduszem o wykonywanie funkcji depozytariusza. Jak bowiem wynika z art. 72 ust. 1 pkt 7 ustawy o funduszach inwestycyjnych, jednym z obowiązków Depozytariusza jest zapewnienie, aby wartość aktywów netto funduszu inwestycyjnego oraz wartość aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu inwestycyjnego.

Weryfikacja będzie dokonywana przy ścisłej współpracy pomiędzy Wnioskodawcą i Depozytariuszem. Weryfikacja w każdym wypadku będzie realizowana zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, w szczególności zgodnie z Ustawą o Funduszach, Ustawą o Rachunkowości, przepisami wykonawczymi z zakresu zasad rachunkowości oraz postanowieniami Rozporządzenia 231/2013, a także powszechnie przyjętymi, uznanymi i stosowanymi zasadami i metodami wyceny aktywów. Ponadto Weryfikacja będzie realizowana w sposób obiektywny i niezależny.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii opodatkowania podatkiem VAT opisanej usługi Weryfikacji Wyceny świadczonej przez Spółkę na rzecz Depozytariuszy.

Należy w tym miejscu podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy powinny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Zatem w szczególności, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b ustawy, z opodatkowania podatkiem VAT zwolnione są usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych oraz usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub ich częścią.

Stosownie natomiast do treści art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, państwa członkowskie zwalniają transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Analizując przedstawione powyżej regulacje dotyczące zwolnień zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy pojęcie „usługi zarządzania funduszami” odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 (1) (g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady „transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie”.

Zarówno w przepisach krajowych, jak i przepisach unijnych brak jest definicji „zarządzania”. W związku z powyższym, w kwestii interpretacji terminu „zarządzanie” należy odwołać się do dorobku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

TSUE podjął próbę zdefiniowania zakresu pojęcia „zarządzanie” na gruncie przepisu art. 13 (B) (d) VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – Wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE) w orzeczeniu z 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. państwo belgijskie), w której Rzecznik Generalny w swojej opinii podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. (`(...)`) transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez VI Dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi”.

Doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc i Inscape Investment Fund przeciwko Commissioners of Customs & Excise), w którym TSUE dokonał interpretacji pojęcia „zarządzanie funduszami powierniczymi”, o których mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku. W uzasadnieniu orzeczenia Trybunał wskazał, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Dalej Trybunał zaznaczył, że: „odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”. Dalej w uzasadnieniu Trybunał podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie. Analizowany w ww. wyroku art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy stanowi, że państwa członkowskie zwalniają zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi określonymi przez państwa członkowskie i znalazł powtórzenie w obowiązującej obecnie Dyrektywie 2006/112/WE w art. 135(1) (g).

Dyrektywa 2006/112/WE Rady nie definiuje pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi”. W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz. U. UE L 2009.302.32), zwanej dalej Dyrektywą 2009/65/WE.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II. Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:

1. zarządzanie inwestycjami,
2. administrację:
   1. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
   2. zapytania klientów;
   3. wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
   4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
   5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
   6. wypłata zysków;
   7. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
   8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
   9. prowadzenie ksiąg,
3. wprowadzanie do obrotu.

W powołanym wyżej wyroku Trybunał uznał, w oparciu o załącznik do Dyrektywy UCITS, usługi m.in. w zakresie prowadzenia rachunkowości funduszy, świadczone przez podmiot zarządzający (osobę trzecią) za zwolnione z opodatkowania VAT, jeżeli stanowią odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania funduszami powierniczymi. W cytowanym wyroku TSUE wskazał, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji zarządzania funduszami inwestycyjnymi jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem tego przepisu jest również zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania (pkt 62 uzasadnienia).

Jednocześnie jednak w pkt 71 tego orzeczenia Trybunał wskazał, że: „Świadczone usługi powinny zatem dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnienie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy”.

Przytoczone orzecznictwo TSUE prowadzi do wniosku, że państwa członkowskie nie mogą samodzielnie tworzyć definicji zarządzania na potrzeby zwolnienia od VAT. Natomiast wypracowana przez TSUE definicja zarządzania oparta na Dyrektywie UCITS zawiera w sobie oprócz usług typowego zarządzania aktywami również czynności administracyjne wymienione w załączniku II tej Dyrektywy, w tym usługi w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy, w przypadku zlecenia usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy podmiotom trzecim, o ile tworzą one odrębną całość, która – jeśli ją oceniać globalnie – wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi zarządzania.

Podsumowując, zgodnie z wykładnią obowiązujących przepisów unijnych, poza usługami typowego zarządzania aktywami również usługi administracyjnego zarządzania funduszami, prowadzenia rachunkowości funduszu, sporządzanie wycen aktywów funduszy, zlecone podmiotom trzecim, mimo, że stanowią odrębną całość, są niezbędne do prawidłowego świadczenia usług zarządzania funduszami, zatem mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów usług.

Jak wynika z opisu sprawy, świadczone przez Wnioskodawcę usługi Weryfikacji Wyceny oznaczają procedurę weryfikacji poprawności i zgodności sporządzenia wyceny w szczególności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, przyjętą metodologią wyceny oraz postanowieniami Statutu Funduszu i/lub procedurę weryfikacji poprawności, zgodności i celowości przyjętej przez Fundusz metodologii wyceny, w szczególności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa oraz powszechnie przyjętymi, uznanymi i stosowanymi zasadami i regułami. Celem świadczonych usług jest zapewnienie Depozytariuszowi prawidłowego wykonania przez niego obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów prawa.

Analizując przedmiot świadczonych przez Wnioskodawcę usług wskazać należy, że nie stanowią one usług w zakresie zarządzania funduszem, czy też zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy, o których mowa w powołanych wyżej przepisach.

Nie ulega wątpliwości, że usługi wyceny aktywów funduszy inwestycyjnych czy prowadzenia ich rachunkowości objęte są przedmiotowym zwolnieniem. Wycena aktywów czy też prowadzenie rachunkowości zostało wymienione w załączniku II do Dyrektywy UCITS jako jedne z elementów administracji wchodzącej w skład funkcji zbiorowego zarządzania portfelem. Na administrację tę składają się także obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem; zapytania klientów; wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe); monitorowanie przestrzegania uregulowań; prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa; wypłata zysków; emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa oraz rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń).

Wnioskodawca jednakże świadczy usługi, których celem jest potwierdzenie prawidłowości zastosowanego modelu wyceny z obowiązującymi przepisami oraz przyjętą metodologią wyceny aktywów. Wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy, świadczone usługi nie mogą stanowić elementu zbiorowego zarządzania portfelem inwestycyjnym. Świadczone usługi oznaczają procedurę weryfikacji poprawności i zgodności sporządzenia wyceny w szczególności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa oraz powszechnie przyjętymi, uznanymi i stosowanymi zasadami i regułami. Z istoty tych usług wynika, że Wnioskodawca ocenia jedynie, czy prawidłowo czynności wyceny zostały wykonane a to oznacza, że usługi weryfikacji sprowadzają się do dokonywanej kontroli wycinka administrowania funduszem, nie jest to natomiast świadczenie usługi samego administrowania (wyceny) jako elementu tego zarządzania. Tym samym czynność weryfikacji wyceny aktywów z istoty swej nie stanowi usługi mieszczącej się w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi i ta okoliczność wyklucza zastosowanie do niej zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie należy w tym miejscu wskazać, że TSUE zaznaczył, że pojęcie „zarządzanie” nie obejmuje świadczenia usług odpowiadających obowiązkom wypełnianym przez depozytariusza, takich jak te wymienione w art. 7 ust. 1 i 3 oraz art. 14 ust. 1 i 3 dyrektywy 85/611 w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe. Obowiązki te nie stanowią bowiem zarządzania przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, lecz kontrolę i nadzór nad ich działalnością, przy czym zamierzonym ich celem jest zapewnienie, aby zarządzanie przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania odbywało się zgodnie z prawem.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że trafnie Wnioskodawca zauważa, że usługi świadczone przez Depozytariusza na rzecz Funduszy nie korzystają ze zwolnienia z VAT oraz, że Wnioskodawca świadcząc usługi Weryfikacji Wyceny na zlecenie Depozytariusza, przyczynia się do należytej realizacji ustawowego obowiązku Depozytariusza jakim jest zapewnienie, aby wartość aktywów netto funduszu inwestycyjnego oraz wartość aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu inwestycyjnego.

Jednakże nie można podzielić stanowiska Wnioskodawcy, że skoro usługa Wnioskodawcy jest elementem usługi Depozytariusza świadczonej na rzecz Funduszy, a jednocześnie usługa Depozytariusza nie jest usługą zarządzania funduszem i w związku z tym nie korzysta ze zwolnienia z VAT, to również usługi Weryfikacji Wyceny świadczonej na zlecenie i na rzecz Depozytariusza nie można uznać usługę zarządzania funduszem.

Jak wskazano w niniejszej interpretacji czynność weryfikacji wyceny aktywów z istoty swej nie stanowi usługi mieszczącej się w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi i właśnie to ta okoliczność wyklucza zastosowanie do niej zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług a nie okoliczność świadczenia jej na rzecz Depozytariusza.

Podsumowując, Wnioskodawca świadcząc opisane usługi nie może korzystać ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy, w związku z tym świadczone usługi należy opodatkować 23% stawką podatku.

Z uwagi na to, że zdaniem Wnioskodawcy usługi weryfikacji wyceny aktywów funduszu stanowią element zbiorowego zarządzania portfela inwestycyjnego stanowisko Wnioskodawcy całościowo należało uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie wskazuje się, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.