0112-KDIL1-3.4012.102.2017.1.PR
📋 Podsumowanie interpretacji
Interpretacja dotyczy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wpływów Powiatu z tytułu nienależnie pobranych świadczeń oraz odpłatności rodziców biologicznych za pobyt dzieci w pieczy zastępczej. Organ podatkowy uznał, że Powiat, realizując ustawowo określone zadania w zakresie organizacji pieczy zastępczej, działa w ramach władztwa publicznego, co ma na celu zapewnienie dzieciom odpowiedniej opieki poprzez umieszczenie ich w rodzinach zastępczych lub placówkach opiekuńczo-wychowawczych. W związku z tym, czynności te traktuje się jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Dodatkowo, środki pieniężne otrzymywane przez Powiat w związku z nienależnie pobranymi świadczeniami nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług i nie podlegają opodatkowaniu, ponieważ nie mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 kwietnia 2017 r. (data wpływu 20 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia od opodatkowania wpływów z tytułu nienależnie pobranych świadczeń oraz odpłatności rodziców biologicznych – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 20 kwietnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia od opodatkowania wpływów z tytułu nienależnie pobranych świadczeń oraz odpłatności rodziców biologicznych.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
Powiat posiada NIP nadany jako podatnikowi (zgłoszenie NIP-2 z dnia (…)) i jest zarejestrowany jako podatnik podatku od towarów usług (zgodnie ze zgłoszeniem VAT (podatek od towarów i usług)-R z dnia (…)). Powiat wykonuje swoje zadania przy pomocy Starostwa Powiatowego, będącego w myśl art. 33 i art. 33b ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym urzędem obsługującym (traktowanego jako jednostka budżetowa) oraz przy pomocy pozostałych jednostek budżetowych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2014 r. (t. j. Dz. U. z 2016 r. z późn. zm.) oraz z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 575, z późn. zm.), a także wspiera osoby niepełnosprawne w oparciu o rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. (t. j. Dz. U z 2013 r., poz. 1190, z późn. zm.). W zakresie zadań publicznych jednostka działa w oparciu o ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1870, z późn. zm.), zgodnie z którą pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, dysponuje otrzymanymi środkami zgodnie z planem finansowym jednostki, a pobrane dochody odprowadza na rachunek budżetu Powiatu.
Zgodnie z art. 89 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, osoby otrzymujące świadczenia, dodatki, wynagrodzenia oraz dofinansowania do wypoczynku, zwane dalej „świadczeniami pieniężnymi”, są obowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie pieniężne, o każdej zmianie sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej ich oraz dziecka, która ma wpływ na prawo do tych świadczeń. Zgodnie z art. 92 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, świadczenia pieniężne pobrane nienależnie podlegają zwrotowi łącznie z ustawowymi odsetkami przez osobę, która je pobrała.
Za nienależnie pobrane świadczenia pieniężne uważa się świadczenia:
- wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie albo wstrzymanie wypłaty świadczenia pieniężnego w całości lub w części,
- przyznane lub wypłacone w przypadku świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą te świadczenia,
- wypłacone bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa, jeżeli stwierdzono nieważność decyzji przyznającej świadczenia pieniężne albo w wyniku wznowienia postępowania uchylono decyzję przyznającą to świadczenie i odmówiono prawa do tego świadczenia.
Wysokość należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych oraz termin ich spłaty ustala, w drodze decyzji, organ (tj. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie), który przyznał świadczenie pieniężne. Od kwot nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych, wypłaconych mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie albo wstrzymanie wypłaty świadczenia pieniężnego w całości lub w części, a także przyznanych lub wypłaconych w przypadku świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą te świadczenia, naliczane są odsetki ustawowe i naliczane są one od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu wypłaty nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych do dnia spłat.
Na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 23, z późn. zm.) w zw. z art. 92 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 575, z późn. zm.) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wydaje w tym zakresie decyzje o zwrocie nienależnie pobranych świadczeń z tytułu przyznanych świadczeń (np. pomoc na kontynuowanie nauki, świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka przebywającego w rodzinie zastępczej). Kwota wpłaty wynikająca z decyzji uregulowana przez stronę zobowiązaną, wpływa na rachunek bankowy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie przekazuje otrzymane wpłaty na rachunek bankowy Powiatu w ramach zrealizowanych dochodów budżetowych.
Na podstawie art. 193 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości przyznanych świadczeń oraz dodatków rodzinie zastępczej. Zasady szczegółowych warunków umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej zostały ustalone w Uchwale Rady Powiatu z dnia (`(...)`). Stosownie do § 5 ust. 1 ww. uchwały – odstępuje się od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej w następujących przypadkach:
- dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie, osób zobowiązanych do ponoszenia opłat nie przekracza 200% kryterium dochodowego określonego przepisami ustawy o pomocy społecznej;
- kwota dochodu pozostająca osobie zobowiązanej do ponoszenia ww. opłat po pomniejszeniu o opłatę byłaby niższa niż 150% kryterium dochodowego;
- rodzic dziecka jest niepełnoletni;
- nie da się ustalić miejsca pobytu osoby zobowiązanej;
- długotrwałej choroby osoby zobowiązanej;
- orzeczonej niepełnosprawności osoby zobowiązanej w stopniu co najmniej umiarkowanym;
- pobytu osoby zobowiązanej w areszcie śledczym lub zakładzie karnym;
- ubezwłasnowolnienia osoby zobowiązanej;
- sytuacji zakończenia pobytu dziecka w pieczy zastępczej w wyniku odzyskania przez osobę zobowiązaną możliwości zapewnienia mu opieki i wychowania, a utrzymanie zobowiązania mogłoby prowadzić do ponownej utraty możliwości sprawowania opieki i wychowania oraz ponownego umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej;
- dobrowolnego płacenia przez osobę zobowiązaną do ponoszenia opłaty alimentów lub płacenia zasądzonych wyrokiem sądu alimentów na rzecz dziecka lub osoby pełnoletniej przebywającej w pieczy zastępczej.
Na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm.) w zw. z art. 193 ust. 1 pkt 1, ust. 6, art. 194 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 575 ze zm.) oraz § 5 uchwały Rady Powiatu z dnia (`(...)`) w sprawie określenia szczegółowych warunków umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej (Dz. Urz. Woj. z dnia 12 czerwca 2013 r., poz. 3684 ze zm.). Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wydaje w tym zakresie decyzje, w której ustala opłatę za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej, bądź Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej w zależności od okoliczności sprawy.
Kwota wpłaty wynikająca z decyzji uregulowana przez stronę zobowiązaną, wpływa na rachunek bankowy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie przekazuje otrzymaną wpłatę na rachunek bankowy Powiatu w ramach zrealizowanych dochodów budżetowych tytułem nienależnie pobranych świadczeń, odpłatności rodziców biologicznych. Na podstawie Uchwały Zarządu Powiatu z dnia 5 stycznia 2017 r. w sprawie wprowadzenia zasad centralizacji rozliczeń podatku od towarów i usług (VAT) w Powiecie z dniem l stycznia 2017 r. Powiat dokonuje wspólnego rozliczenia podatku od towarów i usług wraz ze wskazanymi w załączniku nr 1 do wskazanej uchwały jednostkami organizacyjnymi Powiatu, w tym Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizując dochody z tytułu nienależnie pobranych świadczeń, opłat za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej, bądź w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej nie ujmuje w cząstkowej deklaracji podatkowej składanej do Powiatu, zgodnie z procedurą określoną we wskazanej uchwale z dnia 5 stycznia 2017 r. uznając, że wpływy z tego tytułu realizowane są w ramach w ramach reżimu publicznoprawnego (art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz. U z 2016 r. Nr 710).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy wpływy z tytułu nienależnie pobranych świadczeń, odpłatności rodziców biologicznych na rachunek jednostki budżetowej Powiatu, tj. Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie należy uznać jako czynności niepodlegające przepisom ustawy o podatku o towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 6?
Zdaniem Wnioskodawcy, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizuje w imieniu Powiatu zadania wynikające z przepisów ustawy o systemie pieczy zastępczej. Decyzje wydawane na podstawie wskazanej ustawy dotyczące zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, odpłatności rodziców biologicznych realizowane są w ramach reżimu publicznoprawnego. Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT należy taktować je jako czynności niepodlegającą przepisom wskazanej ustawy, tym samym Powiatowe Centrum Pomocy nie ujmuje wskazanych wpływów w deklaracji cząstkowej przedkładanej do Powiatu, a Powiat nie ujmuje wskazanych wpływów w deklaracji zbiorczej składanej do Urzędu Skarbowego.
Jak wynika bowiem z treści ww. art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Unormowanie to pozostaje w zgodzie z art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 r. 1, z późn. zm.), który stwierdza, że krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (…).
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy – nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Innymi słowy organ (urząd obsługujący ten organ) będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach – gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań (co wynika z pierwszej części art. 15 ust. 6 ustawy) oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Stąd też, aby uznać, że organ działa w zakresie swoich funkcji ustawowych i jednocześnie nie korzysta z formy cywilistycznej musi zaistnieć sytuacja tego rodzaju, że przy realizacji danego zadania – określonej prawem czynności wykonywanej w interesie publicznym, organ ten wyposażony jest we władztwo publiczne, tj. występuje w pozycji nadrzędnej w stosunku do innych podmiotów uczestniczących w danej czynności.
Z opisu sprawy wynika, że Powiat wykonuje swoje zadania przy pomocy Starostwa Powiatowego oraz przy pomocy pozostałych jednostek budżetowych. W zakresie zadań publicznych jednostka działa w oparciu o ustawę o finansach publicznych, zgodnie z którą pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, dysponuje otrzymanymi środkami zgodnie z planem finansowym jednostki, a pobrane dochody odprowadza na rachunek budżetu Powiatu. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizuje zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz pobiera od rodziców miesięczne opłaty w wysokości przyznanych świadczeń oraz dodatków rodzinie zastępczej za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wydaje w tym zakresie decyzje, w której ustala opłatę za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej, bądź Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej w zależności od okoliczności sprawy.
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016 r., poz. 814, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą o samorządzie powiatowym – powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3a ustawy o samorządzie powiatowym – powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie pomocy wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.
W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym – w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami.
Art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r., poz. 697) – zwanej dalej ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – stanowi że wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych to zespół planowych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji.
System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców (art. 2 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).
Stosownie do zapisu art. 2 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego wykonujące zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, placówki wsparcia dziennego, organizatorzy rodzinnej pieczy zastępczej, placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo -terapeutyczne, interwencyjne ośrodki preadopcyjne, ośrodki adopcyjne oraz podmioty, którym zlecono realizację zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w art. 3 ust. 1-3 wskazuje również, że obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo -wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej, w zakresie ustalonym ustawą, spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej realizują w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, Policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi. Zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są realizowane zgodnie z zasadą pomocniczości, zwłaszcza gdy przepisy ustawy przewidują możliwość zlecania realizacji tych zadań przez organy jednostek samorządu terytorialnego.
Zgodnie z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców. Pieczę zastępczą organizuje powiat.
Przy czym w myśl art. 34 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – piecza zastępcza jest sprawowana w formie:
- rodzinnej;
- instytucjonalnej.
Z kolei jak stanowi art. 35 ust. 1 i 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 58 ust. 1 i art. 103 ust. 2. W przypadku pilnej konieczności, na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, możliwe jest umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej, na podstawie umowy zawartej między rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny lub miejsce prowadzenia rodzinnego domu dziecka. O zawartej umowie starosta zawiadamia niezwłocznie sąd.
Stosownie do art. 76 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest jednostka organizacyjna powiatu lub podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190.
W myśl art. 76 ust. 1a ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej nie może być placówka opiekuńczo-wychowawcza.
W przypadku gdy organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest powiatowe centrum pomocy rodzinie, w centrum tym tworzy się zespół do spraw rodzinnej pieczy zastępczej (art. 76 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).
Natomiast na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – instytucjonalna piecza zastępcza jest sprawowana w formie:
- placówki opiekuńczo-wychowawczej;
- regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej;
- interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
Placówkę opiekuńczo-wychowawczą prowadzi powiat lub podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190 (art. 93 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).
Na podstawie art. 180 pkt 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – do zadań własnych powiatu należy zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
Stosownie do art. 182 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – zadania powiatu w zakresie pieczy zastępczej starosta wykonuje za pośrednictwem powiatowego centrum pomocy rodzinie oraz organizatorów rodzinnej pieczy zastępczej.
W myśl art. 191 ust. 1-10 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej:
- Powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi:
- wydatki na opiekę i wychowanie dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;
- średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
- wydatki na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.
- Jeżeli nie można ustalić powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca jego ostatniego zameldowania na pobyt stały.
- Jeżeli nie można ustalić miejsca ostatniego zameldowania dziecka na pobyt stały, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca siedziby sądu, który orzekł o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej.
- W przypadku powrotu dziecka do rodziny i ponownego umieszczenia go w pieczy zastępczej, wydatki ponosi powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed ponownym umieszczeniem go w pieczy zastępczej. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się.
- Powiat, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka lub placówka opiekuńczo-wychowawcza, zawiera z powiatem, o którym mowa w ust. 1-4, porozumienie w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2.
- Samorząd województwa, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna lub interwencyjny ośrodek preadopcyjny, zawiera z powiatem, o którym mowa w ust. 1-4, porozumienie w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2.
- Wynagrodzenia wraz z pochodnymi od wynagrodzenia dla zawodowej rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka i osób zatrudnionych w rodzinie zastępczej oraz rodzinnym domu dziecka oraz świadczenia dla rodziny pomocowej finansuje proporcjonalnie do liczby dzieci powiat, o którym mowa w ust. 1-4.
- Przepisów ust. 1 i 5 nie stosuje się w przypadku:
- dzieci umieszczonych w rodzinie zastępczej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego lub placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego, na podstawie art. 58 ust. 1 lub art. 103 ust. 2;
- dzieci pozostawionych bezpośrednio po urodzeniu lub dzieci, których tożsamość rodziców jest nieznana.
- W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, w wysokości:
- 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej;
- 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej;
- 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej.Przepisy ust. 2-4 i 7 stosuje się odpowiednio.
- W przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, w wysokości:
1. 10% w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
2. 30% w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
3. 50% w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej
- średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.Przepisy ust. 2-4 i 7 stosuje się odpowiednio.
Zgodnie z art. 193 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości:
- przyznanych świadczeń oraz dodatków, o których mowa w art. 80 ust. 1 i art. 81 – w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka;
- średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym – w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
Zgodnie z art. 194 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – opłatę, o której mowa w art. 193 ust. 1, ustala, w drodze decyzji, starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
Stosownie do art. 195 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – w przypadku gdy za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinie pomocowej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo -terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym wydatki na opiekę i wychowanie dziecka albo średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej albo środki finansowe na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oraz środki finansowe na bieżące funkcjonowanie tej placówki poniosła gmina i powiat, uzyskaną opłatę, o której mowa w art. 193 ust. 1, dzieli się proporcjonalnie do poniesionych wydatków.
Analiza przytoczonych powyżej przepisów wskazuje, że Powiat działając w oparciu o ustawę o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, realizuje zadania w zakresie organizacji pieczy zastępczej – poprzez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie utworzone w celu wykonywania tych zadań. Powiat realizując odgórnie nakazane przez przepisy prawa obowiązki (będące zadaniami własnymi powiatu) w celu zapewnienia dzieciom tego potrzebującym właściwej opieki organizuje ich pobyt w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz rodzinach zastępczych. W związku z realizacją tych ustawowo nałożonych zadań Powiat pobiera od rodziców miesięczną opłatę za pobyt w rodzinie zastępczej bądź w placówce opiekuńczo -wychowawczej.
Zatem zapewnienie pobytu dziecka w pieczy zastępczej odbywa się w ramach władztwa publicznego i Powiat wykonując te zadania działa jako organ administracji publicznej i może korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym. W takim ujęciu Powiat bez wątpienia nie może być uznany za podatnika, gdyż realizuje on w tym zakresie zadania własne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że realizowane przez Powiat ustawowo określone zadania w zakresie organizacji pieczy zastępczej w celu zapewnienia dzieciom właściwej opieki przez umieszczenie ich w rodzinach zastępczych lub placówkach opiekuńczo-wychowawczych jest formą sprawowania władztwa publicznego. Powiat realizując czynności w tym zakresie i pobierając z tego tytułu wskazane opłaty nałożone przez przepisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, korzysta z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. Tym samym czynności te należy traktować jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem.
W konsekwencji, Powiat – realizując zadania własne w zakresie organizacji pieczy zastępczej i otrzymując od rodziców biologicznych opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej – wykonuje czynności niepodlegające opodatkowaniu, ponieważ nie działa jako podatnik VAT i jest objęty podmiotowym wyłączeniem z opodatkowania podatkiem, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy.
Zatem stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie jest prawidłowe.
Ponadto jak wynika z opisu sprawy Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wydaje decyzje o zwrocie nienależnie pobranych świadczeń z tytułu przyznanych świadczeń (np. pomoc na kontynuowanie nauki, świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka przebywającego w rodzinie zastępczej). Kwota wpłaty wynikająca z decyzji uregulowana przez stronę zobowiązaną, wpływa na rachunek bankowy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, które przekazuje otrzymane wpłaty na rachunek bankowy Powiatu w ramach zrealizowanych dochodów budżetowych.
Zgodnie z art. 89 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – osoby otrzymujące świadczenia, dodatki, wynagrodzenia oraz dofinansowania do wypoczynku, o których mowa w niniejszym rozdziale, zwane dalej „świadczeniami pieniężnymi”, są obowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie pieniężne, o każdej zmianie sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej ich oraz dziecka, która ma wpływ na prawo do tych świadczeń.
W myśl art. 92 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – nienależnie pobrane świadczenia pieniężne podlegają zwrotowi, łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, przez osobę, która je pobrała.
Stosownie do art. 92 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – za nienależnie pobrane świadczenia pieniężne uważa się świadczenia:
- wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie albo wstrzymanie wypłaty świadczenia pieniężnego w całości lub w części;
- przyznane lub wypłacone w przypadku świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą te świadczenia;
- wypłacone bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa, jeżeli stwierdzono nieważność decyzji przyznającej świadczenie pieniężne albo w wyniku wznowienia postępowania uchylono decyzję przyznającą to świadczenie i odmówiono prawa do tego świadczenia.
Wysokość należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych oraz termin ich spłaty ustala, w drodze decyzji, organ, który przyznał świadczenie pieniężne (art. 92 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).
Zatem odnosząc się do wpływów Powiatu z tytułu nienależnie pobranych świadczeń należy przypomnieć powołany już w niniejszej interpretacji art. 8 ust. 1 ustawy.
Przepis ten stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy – przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Prawo podatkowe nie podaje definicji legalnej pojęcia „rzecz”. W tej sytuacji uprawniony jest zabieg interpretacyjny polegający na odwołaniu się do definicji rzeczy wynikającej z prawa cywilnego. Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.) – rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne. Doktryna prawa cywilnego podkreśla, że rzeczy to materialne części przyrody, które w sposób naturalny lub sztuczny daje się wyodrębnić w stosunkach społeczno -gospodarczych, tj. te rzeczy, które posiadają przymiot samoistności. Nie ma żadnej wątpliwości, że pieniądz nie spełnia powyższych przesłanek, gdyż nie jest materialną częścią przyrody. Pieniądz, jako środek płatniczy, nie jest towarem w znaczeniu tej ustawowej definicji.
Zatem otrzymywane przez Powiat środki pieniężne związane z nienależnie pobranymi świadczeniami, nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem, gdyż nie mieszczą się zakresie czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy. Tym samym w ww. przypadku nie ma zastosowania przepis art. 15 ust. 6 ustawy.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie jest prawidłowe, jednak na podstawie innego uzasadnienia niż wskazane przez niego.
Tutejszy organ informuje, że wydana interpretacja może dotyczyć tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Zatem inne kwestie wynikające z opisu stanu faktycznego i własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. W szczególności przedmiotowa interpretacja nie dotyczy prawidłowości nieujmowania w deklaracji cząstkowej przez Powiatowej Centrum Pomocy Rodzinie jak i w deklaracji zbiorczej przez Powiat wpływów z tytułu nienależnie pobranych świadczeń, jak i odpłatności rodziców biologicznych.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili