2461-IBPP2.4512.822.2016.1.MG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 października 2016 r. (data wpływu 17 października 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług najmu piwnic na cele mieszkaniowe - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 października 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług najmu piwnic na cele mieszkaniowe.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest właścicielem budynku, w których wynajmowane są wyłącznie lokale mieszkalne - co stanowi przedmiot działalności Wnioskodawcy. Budynek ten ma charakter budynku mieszkalnego. Z dotychczasowymi najemcami są zawarte umowy najmu, z których wynika, iż przedmiotem tego najmu są wyłącznie lokale mieszkalne. Lokale te nie stanowią wyodrębnionych lokali mieszkalnych w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tj. Dz. U. z 2015 r., poz. 1892 z późn. zm.). W budynku tym oprócz lokali mieszkalnych znajdują się także piwnice, jednakże nie posiadają one statusu pomieszczeń przynależnych do lokali mieszkalnych. Do tej pory najemcy lokali mieszkalnych korzystają z piwnic bezpłatnie na podstawie przyzwolenia Wnioskodawcy. Możliwość korzystania z tych piwnic nie została określona w umowie najmu lokali mieszkalnych, a Wnioskodawca nie pobiera czynszu ani innych opłat za korzystanie z piwnic. Zamiarem Wnioskodawcy jest zawarcie z najemcami umów najmu piwnic, które to umowy będą niezależne od umów najmu lokali mieszkalnych i pobieranie z tytułu tego najmu czynszu. Piwnice będą wykorzystywane przez najemców jako pomieszczenia dodatkowe na potrzeby związane z zamieszkiwaniem, w celu przechowywania dla celów własnych rzeczy, np. wózków, mebli, produktów żywnościowych i w ten sposób będą zaspokajać potrzeby mieszkaniowe najemców. Taki cel najmu piwnic Wnioskodawca zamierza określić w umowach najmu, które będą zawierane z najemcami, a najem na inny cel (np. działalności gospodarczej najemcy) nie będzie możliwy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy najem piwnic w opisanym zdarzeniu przyszłym będzie korzystał ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług jako najem nieruchomości na cele mieszkalne?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy najem piwnic w opisanym zdarzeniu przyszłym będzie podlegał zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Z opisanego zdarzenia przyszłego wynika, iż umowy najmu piwnic będą miały na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych najemców. Wnioskodawca zamierza tak określić cel najmu w umowach, które mają być zawarte, aby wynikało z nich w sposób niebudzący wątpliwości, iż piwnice mogą być wykorzystywane wyłączne do celów własnych najemców, tj. przechowywania rzeczy w celu zaspokajania potrzeb mieszkaniowych. Używanie piwnic na inny cel (np. prowadzonej działalności przez najemcę) nie będzie możliwe.

Interpretując przepis art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług należy mieć na uwadze cel preferencji i zwolnienie trzeba interpretować szeroko, zarówno jeśli chodzi o formalną podstawę udostępnienia pomieszczeń mieszkańcom, jak i charakter samych pomieszczeń. Z literalnego brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy wynika, że zwolnienie dotyczy usług najmu lub dzierżawy lokali mieszkalnych na cele mieszkaniowe. Usługa polegająca na oddaniu do użytkowania na podstawie umowy najmu pomieszczeń gospodarczych (piwnic) z przeznaczeniem na cele związane z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych powinna korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT (podatek od towarów i usług), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary natomiast, zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 380 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

A zatem najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy polegające na płaceniu umówionego czynszu, a więc wynagrodzenia za możliwość korzystania z cudzej rzeczy.

W konsekwencji umowa najmu, co do zasady, stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podstawowa stawka podatku – na mocy art. 41 ust. 1 ustawy – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Z ww. przepisu wynika, że zwolnieniu od podatku podlega świadczona na własny rachunek usługa wynajmu lub dzierżawy nieruchomości o charakterze mieszkalnym co istotne, na cele mieszkaniowe. Zatem przesłanki do zastosowania zwolnienia są następujące:

1. świadczenie usługi na własny rachunek,
2. charakter mieszkalny nieruchomości,
3. mieszkaniowy cel najmu lub dzierżawy.

Zaistnienie wszystkich powyższych przesłanek skutkuje zastosowaniem zwolnienia od podatku. Jednocześnie brak któregokolwiek z powyższych elementów nie pozwala na zastosowanie zwolnienia.

Biorąc pod uwagę cytowane przepisy należy stwierdzić, że usługa najmu nieruchomości korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy, pod warunkiem łącznego spełnienia przesłanek co do podmiotu, przedmiotu i celu takiej umowy.

W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, że zwolnienia od podatku od towarów i usług, w tym również zwolnienie od podatku przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy, dla wynajmu nieruchomości o charakterze mieszkalnym, stanowi wyjątek od zasady określonej w art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy, jaką jest opodatkowanie sprzedaży 23% stawką podatku. W związku z tym, powinno być interpretowane ściśle, przede wszystkim zgodnie z literalnym brzmieniem wprowadzających je przepisów (vide np. wyrok NSA z dnia 12 czerwca 1992 r., sygn. akt SA/Po 596/92). W żadnym razie nie powinno ono być interpretowane w sposób prowadzący do rozszerzenia zakresu zastosowania zwolnienia.

Zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak i przepisy wykonawcze do tej ustawy, nie zawierają definicji zarówno lokalu mieszkalnego, pomieszczeń pomocniczych oraz lokalu użytkowego.

Definicję lokalu mieszkalnego zawiera natomiast art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1892). Zgodnie z nim samodzielnym lokalem mieszkalnym jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych.

Pod pojęciem pomieszczenia technicznego - zgodnie z § 3 pkt 12 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1422) - należy rozumieć pomieszczenie przeznaczone dla urządzeń służących do funkcjonowania i obsługi technicznej budynku, natomiast przez pomieszczenie gospodarcze - pomieszczenie znajdujące się poza mieszkaniem lub lokalem użytkowym, służące do przechowywania przedmiotów lub produktów żywnościowych użytkowników budynku, materiałów lub sprzętu związanego z obsługą budynku, a także opału lub odpadów stałych (§ 3 pkt 13 cyt. rozporządzenia).

Ponadto zgodnie z objaśnieniami zawartymi w załączniku do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.) część mieszkaniowa budynku mieszkalnego obejmuje pomieszczenia mieszkalne (kuchnie, pokoje wypoczynkowe, sypialnie), pomieszczenia pomocnicze, piwnice oraz pomieszczenia ogólnego użytkowania (np. wózkarnie, suszarnie).

Z powyższego wynika, iż dodatkowe pomieszczenia, np. pomieszczenia wózkowni, piwnic, które co do zasady mogą przynależeć do lokalu mieszkalnego, nie powinny być traktowane jako lokal użytkowy, gdyż stanowią pomieszczenia gospodarcze lokalu mieszkalnego, służące zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, przeznaczone do przechowywania materiałów, przedmiotów, opału lub produktów żywnościowych użytkowników lokalu.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest właścicielem budynku, w którym wynajmowane są wyłącznie lokale mieszkalne – stanowi to przedmiot działalności Wnioskodawcy. Budynek ten ma charakter budynku mieszkalnego. Z najemcami są zawarte umowy najmu, z których wynika, iż przedmiotem tego najmu są wyłącznie lokale mieszkalne. Lokale te nie stanowią wyodrębnionych lokali mieszkalnych w rozumieniu art. 2 ustawy o własności lokali. W budynku, oprócz lokali mieszkalnych, znajdują się także piwnice, które nie posiadają statusu pomieszczeń przynależnych do lokali mieszkalnych. Do tej pory najemcy lokali mieszkalnych korzystają z piwnic bezpłatnie na podstawie przyzwolenia Wnioskodawcy. Możliwość korzystania z tych piwnic nie została określona w umowie najmu lokali mieszkalnych, a Wnioskodawca nie pobiera czynszu ani innych opłat za korzystanie z piwnic. Zamiarem Wnioskodawcy jest zawarcie z najemcami umów najmu piwnic, które to umowy będą niezależne od umów najmu lokali mieszkalnych i pobieranie z tytułu tego najmu czynszu. Piwnice będą wykorzystywane przez najemców jako pomieszczenia dodatkowe na potrzeby związane z zamieszkiwaniem, w celu przechowywania dla celów własnych rzeczy, np. wózków, mebli, produktów żywnościowych i w ten sposób będą zaspokajać potrzeby mieszkaniowe najemców. Taki cel najmu piwnic Wnioskodawca zamierza określić w umowach najmu, a najem na inny cel (np. działalności gospodarczej najemcy) nie będzie możliwy.

Mając na względzie okoliczności sprawy przedstawione we wniosku oraz przeprowadzoną wyżej analizę przepisów mających zastosowanie w niniejszej sprawie, należy stwierdzić, iż wskazana usługa, polegająca na udostępnianiu na podstawie umowy najmu piwnic znajdujących się w budynku mieszkalnym, które jak wskazał Wnioskodawca, mają służyć mieszkańcom wyłącznie jako pomieszczenia dodatkowe na potrzeby związane z zamieszkiwaniem i w ten sposób zaspakajać potrzeby mieszkaniowe najemców, korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto nadmienia się, że wydana interpretacja rozstrzyga ściśle w zakresie sformułowanego pytania Wnioskodawcy. Wszelkie inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zmiana któregokolwiek z elementów opisu stanu faktycznego lub zmiana stanu prawnego, powodują, że interpretacja traci ważność.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n, dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji, nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.