1061-IPTPP2.4512.132.2016.2.JS

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca, będący Związkiem Komunalnym Gmin, utworzył w 2008 roku jednostkę organizacyjną w formie zakładu budżetowego, nazwaną Zakładem Zagospodarowania Odpadów, który jest czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca planuje centralizację rozliczeń VAT ze swoim zakładem budżetowym, opierając się na wyroku TSUE oraz uchwale NSA z 2015 roku. Celem centralizacji jest możliwość odliczenia podatku naliczonego VAT z faktur dotyczących wydatków inwestycyjnych na budowę Zakładu oraz zakup wyposażenia. Organ podatkowy uznał, że Wnioskodawca i jego zakład budżetowy powinni być traktowani jako jeden podatnik VAT, co umożliwia Wnioskodawcy dokonanie centralizacji rozliczeń VAT oraz odliczenie podatku naliczonego z faktur związanych z realizacją inwestycji.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy Związek Komunalny Gmin Ziemi ... może dokonać centralizacji rozliczeń ze swoim zakładem budżetowym w związku z wyrokiem TSUE z dnia 29 września 2015 r., w sprawie C-276/14 Gminy Wrocław i Uchwałą NSA z 26 października 2015 r. o sygn. I FPS 4/15, a tym samym będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT z faktur związanych z zadaniem pn.: „..." w części dotyczącej budowy Zakładu i zakupu wyposażenia?

Stanowisko urzędu

1. Tak, Związek Komunalny Gmin Ziemi ... może dokonać centralizacji rozliczeń ze swoim zakładem budżetowym, tj. Zakładem Zagospodarowania Odpadów. Wynika to z wyroku TSUE z 2015 r. oraz uchwały NSA z 2015 r., zgodnie z którymi jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie VAT, a zatem Związek wraz ze swoimi jednostkami organizacyjnymi powinien być traktowany jako jeden podatnik VAT. W konsekwencji Związek będzie mógł dokonać centralizacji rozliczeń VAT, w tym odliczyć podatek naliczony z faktur związanych z realizacją inwestycji w części dotyczącej budowy Zakładu i zakupu wyposażenia, pod warunkiem, że wydatki te będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2016 r. (data wpływu 13 kwietnia 2016 r.), uzupełnionym pismami z dnia 23 maja 2016 r. (data wpływu 25 maja 2016 r.) oraz 20 czerwca 2016 r. (data wpływu 27 czerwca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości centralizacji rozliczeń Wnioskodawcy z zakładem budżetowym oraz prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT (podatek od towarów i usług) w związku z realizacją projektu pn.: „…” w części dotyczącej budowy Zakładu i zakupu wyposażenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości centralizacji rozliczeń Wnioskodawcy z zakładem budżetowym oraz prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT w związku z realizacją projektu pn.: „…” w części dotyczącej budowy Zakładu i zakupu wyposażenia.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 23 maja 2016 r. oraz 20 czerwca 2016 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, brakującą opłatę oraz wskazanie, że wniosek dotyczy wyłącznie zdarzenia przyszłego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Związek Komunalny Gmin Ziemi … (Wnioskodawca) powstał na podstawie przepisów art. 64 Ustawy o samorządzie gminnym. Związek wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Przedmiotem działalności Związku jest wykonywanie w imieniu i na rzecz Uczestników Związku (Gmin członkowskich) zadań związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi. Związek posiada osobowość prawną. Związek nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Związek Komunalny Gmin Ziemi … na podstawie uchwały Zgromadzenia Związku utworzył w 2008 r. jednostkę organizacyjną działającą w formie zakładu budżetowego o nazwie Zakład Zagospodarowania Odpadów. Jako podstawę prawną utworzenia zakładu budżetowego wskazano w uchwale art. 69 ust. 1 i 3 w związku z art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2020 z późn. zm.). Zakład Zagospodarowania Odpadów jest czynnym podatnikiem VAT.

Od 2015 roku Związek rozpoczął budowę Zakładu Zagospodarowania Odpadów (regionalnej instalacji przetwarzania odpadów) przy udziale finansowym Szwajcarsko - Polskiego Programu Współpracy. Wydatki są dokonywane przez Związek. Majątek wytworzony w ramach ww. projektu zostanie wydzierżawiony spółce utworzonej przez tenże Związek.

Pierwotnie Zakład miał być prowadzony przez zakład budżetowy Związku. Jednak wraz ze zmianą przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach Związek zobowiązany jest powierzyć eksploatację majątku powstałego w ramach realizacji projektu spółce komunalnej za odpowiednią odpłatnością. Udziały w spółce komunalnej w 100% będą własnością Związku.

Związek zamierza dokonać centralizacji rozliczeń VAT ze swoim zakładem budżetowym zgodnie z wyrokiem TSUE, korygując wcześniejsze rozliczenia nieobjęte przedawnieniem (uwzględniając model „scentralizowany”). Celem centralizacji będzie między innymi możliwość odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne projektu pn. „…” w części dotyczącej budowy Zakładu oraz zakupu urządzeń i wyposażenia tego Zakładu.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że:

  1. Zainteresowany od dnia 1 maja 2016 r. jest czynnym podatnikiem podatku VAT i dokonuje obecnie odrębnych rozliczeń podatku od towarów i usług od swojego zakładu budżetowego, tj. Zakładu Zagospodarowania Odpadów.
  2. Zakład Zagospodarowania Odpadów będący zakładem budżetowym, obecnie:
    1. działa na podstawie tych samych przepisów co zakład budżetowy jednostki samorządu terytorialnego;
    2. Zakład nie wykonuje powierzonych mu zadań w ramach działalności gospodarczej prowadzonej we własnym imieniu i na własny rachunek. Zakład jest jednostką organizacyjną Związku – samorządowym zakładem budżetowym. Podstawowym celem działalności Zakładu jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Zakład budżetowy obsługuje Związek. W ramach swojej działalności realizuje zadania własne Związku i w tym celu został powołany;
    3. wydzielenie mienia na rzecz samorządowego zakładu budżetowego ma jedynie charakter organizacyjny – mienie pozostaje w bezpośrednim władztwie Związku, który określa zasady gospodarowania mieniem wydzielonym na potrzeby Zakładu;
    4. ryzyko związane z prowadzoną działalnością i odpowiedzialność za szkody dotyczące działalności gospodarczej jemu powierzonej są ograniczone. Odpowiedzialność za zobowiązania samorządowego zakładu budżetowego ponosi Związek, który go utworzył; Związek przejmuje również zobowiązania zakładu budżetowego w przypadku jego likwidacji, dlatego nie można uznać, że samorządowy zakład budżetowy wykonuje działalność gospodarczą we własnym imieniu, na własny rachunek i własną odpowiedzialność oraz, że ponosi on związane z prowadzeniem działalności gospodarczej ryzyko gospodarcze;
    5. Zakład osiąga własne dochody i ponosi koszty w ramach limitów planu określonych przez organ stanowiący Związku. Nadwyżka środków obrotowych podlega wpłacie do budżetu Związku. Niewykorzystana dotacja lub dotacja wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem podlega wpłacie na rachunek Związku;
    6. Zakład ma ograniczoną samodzielność finansową – plan finansowy dostosowywany jest do uchwały budżetowej Związku, o kwotach dotacji dla Zakładu decyduje organ stanowiący Związku, nadwyżka środków obrotowych podlega wpłacie na rachunek Związku.
  3. Wnioskodawca po ewentualnym dokonaniu centralizacji rozliczeń ze swoim zakładem budżetowym, tj. Zakładem Zagospodarowania Odpadów, będzie czynnym podatnikiem podatku VAT (już nim jest od 1.05.2016 r.).
  4. Majątek wytworzony w ramach projektu, o którym mowa we wniosku, będzie stanowił własność Wnioskodawcy.
  5. Wnioskodawca nie dokonywał do tej pory odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących rozpoczętą budowę Zakładu Zagospodarowania Odpadów i zakup wyposażenia.
  6. Nabywane towary i usługi w związku z realizacją przedmiotowego projektu w części dotyczącej budowy Zakładu i zakupu wyposażenia będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
  7. Faktury dokumentujące ponoszone wydatki w ramach realizacji projektu, o którym mowa we wniosku, w części dotyczącej budowy Zakładu i zakupu wyposażenia będą wystawianie na Związek Komunalny Gmin Ziemi ….

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Związek Komunalny Gmin Ziemi … może dokonać centralizacji rozliczeń ze swoim zakładem budżetowym w związku z wyrokiem TSUE z dnia 29 września 2015 r., w sprawie C-276/14 Gminy Wrocław i Uchwałą NSA z 26 października 2015 r. o sygn. I FPS 4/15, a tym samym będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT z faktur związanych z zadaniem pn.: „…” w części dotyczącej budowy Zakładu i zakupu wyposażenia?

Zdaniem Wnioskodawcy, związek międzygminny jest jednostką powstałą na mocy art. 64 ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Powołany przepis stanowi, że w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne. Związek nabywa osobowość prawną po zarejestrowaniu, z dniem ogłoszenia statutu. Związki wykonują swoje statutowe zadania w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zasady ich tworzenia i funkcjonowania określa rozdział 7 ustawy o samorządzie gminnym. Do związków międzygminnych mają zastosowanie także inne przepisy prawa, m.in. ustawa o finansach publicznych, ustawa o rachunkowości. W przypadku Wnioskodawcy, Związek Komunalny został powołany w celu realizacji zadań gmin w zakresie gospodarki odpadami (art. 3 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach).

Zgodnie z art. 73a ustawy o samorządzie gminnym do gospodarki finansowej związku międzygminnego stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce finansowej gmin. Związki międzygminne prowadzą gospodarkę finansową na zasadach i w oparciu o te same przepisy prawa, które dotyczą jednostek samorządu terytorialnego.

Związki międzygminne w celu wykonania nałożonych na nie zadań mogą tworzyć samorządowe jednostki i zakłady budżetowe.

Zakłady budżetowe związków międzygminnych działają na podstawie tych samych przepisów co zakłady budżetowe gmin. Zakłady budżetowe związków są jednostkami sektora finansów publicznych, nie mającymi osobowości prawnej. Podstawą ich gospodarki finansowej jest roczny plan finansowy. Plan finansowy zakładu jest elementem planu finansowego związku, to organ stanowiący związku określa kwoty dotacji oraz plan przychodów i kosztów zakładu budżetowego (art. 214 pkt 1 i 3 ustawy o finansach publicznych). Zakład budżetowy działa w imieniu związku międzygminnego, realizując jego zadania. Ich samodzielność finansowa jest ograniczona (z własnej działalności muszą wypracować przychody na pokrycie co najmniej 50% kosztów). Ponadto zgodnie z art. 16 ust. 6 ustawy o finansach publicznych należności i zobowiązania likwidowanego samorządowego zakładu budżetowego przejmuje organ, który podjął decyzję o likwidacji zakładu. Powołane argumenty wskazują na to, że zakłady budżetowe związków międzygminnych podobnie jak zakłady budżetowe gmin nie ponoszą ryzyka z tytułu prowadzonej działalności (ich działalność finansową regulują te same przepisy prawa). W związku z tym, nie można tu mówić o samodzielności zakładu budżetowego w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Przepisy ustawy o finansach publicznych, regulujące kwestię tworzenia i funkcjonowania samorządowych zakładów budżetowych (art. 16 powołanej ustawy) dotyczą zarówno zakładów budżetowych gmin jak i zakładów budżetowych związków międzygminnych. Delegacja art. 73a ustawy o samorządzie gminnym daje możliwość stosowania przepisów dotyczących gospodarki finansowej gmin do samorządowych zakładów budżetowych tworzonych przez organy stanowiące związku. Stąd zastosowanie zasad dotyczących centralizacji gminnych jednostek budżetowych i zakładów budżetowych do związku międzygminnego jest zdaniem Wnioskodawcy uzasadnione i znajduje umocowanie w obowiązujących przepisach prawa.

Po dokonaniu centralizacji Wnioskodawca stanie się czynnym podatnikiem podatku VAT w wyniku połączenia z własnym zakładem budżetowym. Inwestycja realizowana w ramach ww. projektu będzie związana z czynnościami opodatkowanymi w związku z tym Związek będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Rozpatrując kwestie poruszone we wniosku w pierwszej kolejności należy wskazać, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów, zgodnie z którym „artykuł 9 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że podmioty prawa publicznego, takie jak gminne jednostki budżetowe będące przedmiotem postępowania głównego, nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności przewidzianego w tym przepisie.” Zdaniem TSUE, jednostki te nie ponoszą ryzyka gospodarczego związanego z działalnością gospodarczą powierzoną im w imieniu i na rachunek gminy oraz nie odpowiadają za szkody spowodowane tą działalnością (odpowiedzialność tą ponosi wyłącznie gmina), ponieważ nie dysponują własnym majątkiem, nie osiągają własnych dochodów i nie ponoszą kosztów dotyczących takiej działalności. Uzyskane dochody są bowiem wpłacane do budżetu Gminy, a wydatki są pokrywane bezpośrednio z tego budżetu.

W konsekwencji tego wyroku należy uznać, że jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, a więc wszelkie czynności przez nie dokonywane na rzecz osób trzecich powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła, a czynności dokonywane w ramach jednostki samorządu terytorialnego (pomiędzy jej jednostkami budżetowymi) mają charakter wewnętrzny.

Wyrok TSUE nie dotyczył samorządowych zakładów budżetowych, niemniej tezy w nim zawarte znajdują odpowiednie zastosowanie do samorządowych zakładów budżetowych.

Kwestia ta została rozstrzygnięta przez Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów, który – po rozpatrzeniu zagadnienia prawnego przekazanego przez Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 17 marca 2015 r. (sygn. akt I FSK 1725/14) – podjął uchwałę I FPS 4/15, w której udzielając odpowiedzi na zadane pytanie stwierdził, że w świetle art. 15 ust. 1, art. 86 ust. 1 oraz art. 86 ust. 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji, które zostały następnie przekazane do gminnego zakładu budżetowego, o ile są przez niego wykorzystywane do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Uzasadniając podjętą uchwałę NSA wskazał powyższy wyrok TSUE z dnia 29 września 2015 r. i podkreślił, że w wyroku tym TSUE udzielił bardzo szczegółowych wskazówek dotyczących warunków, jakie muszą spełniać publiczne jednostki organizacyjne aby mogły one być uznane za podatników VAT czynnych, tj. działanie we własnym imieniu i na własny rachunek, ponoszenie ryzyka gospodarczego, brak hierarchicznego podporządkowania, itp. W tym kontekście NSA stwierdził, że pomimo większego niż jednostki budżetowe stopnia samodzielności zakładu budżetowego, nie może on być uznany za odrębnego od Gminy podatnika VAT, nie spełnia bowiem ww. warunków – nie jest wystarczająco samodzielny. NSA wskazał również, że dotychczasowe orzecznictwo NSA w tej materii należy uznać za nieaktualne. Podatnikiem i stroną w kontaktach na zewnątrz jest wyłącznie gmina.

W konsekwencji podjętej przez NSA uchwały należy uznać, że zakłady budżetowe – tak jak jednostki budżetowe – nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów w zakresie podatku od towarów i usług. Zatem wszelkie czynności przez nie wykonywane na rzecz osób trzecich powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła, a czynności dokonywane w ramach tej jednostki (zarówno pomiędzy jednostkami budżetowymi, jak i zakładami budżetowymi) mają charakter wewnętrzny.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710) – zwanej dalej „ustawą” – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Towarami, według art. 2 pkt 6 ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy – nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W związku z wyrokiem TSUE w sprawie C-276/14 oraz uchwałą NSA o sygn. I FPS 4/15 wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. kwestii, czy Związek Komunalny Gmin Ziemi … może dokonać centralizacji rozliczeń ze swoim zakładem budżetowym.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

W art. 64 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym wskazano, że w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne. Uchwały o utworzeniu związku podejmują rady zainteresowanych gmin (art. 64 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym).

W myśl art. 64 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, prawa i obowiązki gmin uczestniczących w związku międzygminnym, związane z wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia statutu związku.

Obowiązek utworzenia związku może być nałożony tylko w drodze ustawy, która określa zadania związku i tryb zatwierdzenia jego statutu (art. 64 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym).

Na mocy art. 64 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym, do związków międzygminnych stosuje się odpowiednio art. 8 ust. 2-5 i art. 39 ust. 4.

Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, związek wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Związek posiada osobowość prawną (art. 65 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym).

W myśl art. 73a ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do gospodarki finansowej związku międzygminnego stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce finansowej gmin.

Zauważyć należy, że zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak również przepisy wykonawcze do niej nie definiują terminu „samorządowy zakład budżetowy”, wobec czego należy posiłkować się definicją legalną zawartą w obowiązującej od dnia 1 stycznia 2010 r. ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885, z późn. zm.).

W świetle art. 9 ww. ustawy o finansach publicznych, sektor finansów publicznych tworzą m.in.:

  1. organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
  2. jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
  3. jednostki budżetowe;
  4. samorządowe zakłady budżetowe;

(…).

Zgodnie z art. 14 ustawy o finansach publicznych, zadania własne jednostki samorządu terytorialnego w zakresie:

  1. gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi;
  2. dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;
  3. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz;
  4. lokalnego transportu zbiorowego;
  5. targowisk i hal targowych;
  6. zieleni gminnej i zadrzewień;
  7. kultury fizycznej i sportu, w tym utrzymywania terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych;

7a) pomocy społecznej, reintegracji zawodowej i społecznej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych;

  1. utrzymywania różnych gatunków egzotycznych i krajowych zwierząt, w tym w szczególności prowadzenia hodowli zwierząt zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony poza miejscem naturalnego występowania;
  2. cmentarzy

−mogą być wykonywane przez samorządowe zakłady budżetowe.

Mając na uwadze przepisy ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o finansach publicznych a także wnioski płynące z wyroku TSUE z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 oraz z uchwały NSA z dnia 26 października 2015 r. o sygn. I FPS 4/15 należy stwierdzić, iż Wnioskodawca będącym Związkiem Komunalnym Gmin podlega centralizacji rozliczeń ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi, w tym z zakładem budżetowym, o którym mowa we wniosku, tj. z Zakładem Zagospodarowania Odpadów. Tym samym dla celów rozliczeń VAT Związek Komunalny Gmin Ziemi … wraz ze swoimi jednostkami organizacyjnymi (w tym z Zakładem Zagospodarowania Odpadów) powinien być traktowany jako jeden podatnik VAT. Z kolei uznanie, że Wnioskodawca wraz z swoimi jednostkami organizacyjnymi stanowi jednego podatnika rodzi konieczność rozliczania się jako jeden podatnik ze wszystkimi tego konsekwencjami.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że obowiązkowe scentralizowanie rozliczeń Związku i jego jednostek organizacyjnych nastąpi „w przód” i stosowane będzie począwszy od 2017 r. Odłożenie w czasie obowiązkowego „scentralizowania” rozliczeń, tak aby zapewnić niezbędny czas do jego wdrożenia, nie oznacza jednak, że Wnioskodawca nie może podjąć decyzji o wcześniejszym zastosowaniu nowego modelu rozliczeń. Z uwagi na fakt, że ww. wyrok TSUE nie ograniczył w czasie skutków wynikających z zapadłego rozstrzygnięcia, możliwa jest również sytuacja scentralizowania rozliczeń za przeszłe okresy rozliczeniowe poprzez składanie korekt deklaracji VAT. Przy czym korekty powinny dotyczyć okresów rozliczeniowych nieobjętych przedawnieniem, występujących kolejno po sobie. Ponadto zaznaczyć należy, iż w przypadku wyboru scentralizowania „wstecz” składane korekty muszą uwzględniać rozliczenia zarówno Wnioskodawcy, jak i jego wszystkich jednostek organizacyjnych.

Dodatkowo należy zauważyć, iż w przypadku wyboru scentralizowania „wstecz”, skoro Wnioskodawca - który jak wskazał w uzupełnieniu wniosku - jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT od dnia 1 maja 2016 roku, natomiast – jak wynikało z treści wniosku - Zakład był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT już na dzień złożenia wniosku, to Wnioskodawca winien dokonać uaktualnienia zgłoszenia rejestracyjnego, w taki sposób aby uwzględniało ono okres rozliczeniowy, od którego Wnioskodawca rozpocznie stosować nowy scentralizowany model rozliczeń „wstecz”.

Odnosząc się do kwestii prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT w związku z realizacją przedmiotowego projektu należy wskazać, że zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Stosownie z kolei do art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

W myśl art. 86 ust. 11 ustawy, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Natomiast, stosownie do art. 86 ust. 13 ustawy jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.

Dla określenia, czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku wynikającego z faktur dokumentujących zakupy, niezwykle istotny jest charakter związku występującego między tymi zakupami, a prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Jednakże treść art. 88 ust. 4 ustawy nie wskazuje, aby do nabycia prawa do odliczenia podatku naliczonego konieczne było posiadanie statusu podatnika zarejestrowanego w momencie otrzymania faktur zakupu. Jednak status podatnika czynnego (zarejestrowanego) konieczny jest w momencie wykazywania odliczenia. Oznacza to, że podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego (musi posiadać taki status w momencie realizacji uprawnienia). Prawo do obniżenia podatku należnego powstaje u wszystkich podatników, o ile wykażą, że zakupy były związane z bieżącymi albo przyszłymi czynnościami opodatkowanymi, a warunek rejestracji jest niezbędny do skorzystania przez podatnika z prawa do obniżenia podatku należnego.

Należy podkreślić, że jedną z fundamentalnych zasad konstrukcji podatku od towarów i usług jest prawo podatnika do odliczenia podatku zapłaconego w cenie przy nabyciu towarów i usług związanych z działalnością gospodarczą. Podstawowa zasada wspólnotowego systemu VAT, jaką jest zasada neutralności podatku, jest rozumiana jako stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu. Wszelkie ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego wpływają na neutralność tego podatku i mogą wynikać jedynie z wyraźnej regulacji ustawowej.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa a także zasadę neutralności podatku VAT należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie wszystkie ponoszone przez Wnioskodawcę – zarówno przed dniem rejestracji jako podatnika VAT, jak i po tym dniu – wydatki związane z realizacją projektu pn.: „…” w części dotyczącej budowy Zakładu i zakupu wyposażenia, będą - jak wskazał Wnioskodawca – wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. A zatem Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od ww. wydatków, pod warunkiem niezaistnienia okoliczności określonych w art. 88 ustawy.

W celu natomiast realizacji nabytego prawa do odliczenia Wnioskodawca winien uprzednio dokonać skorygowania zgłoszenia rejestracyjnego, w którym wskaże okres rozliczeniowy, od którego będzie składać deklaracje w podatku od towarów i usług z wykazanym podatkiem naliczonym oraz należnym.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili